De balpenzaak:
een boek
dat nog niet
dicht kan
Peter Kruit:
'Ik ga slagen bij Den Haag'
Onbekende fletser
houdt
'duivenprobleem'
Noordwijk in stand
II AART
t Leiden blijkt te zijn aangevreten door
nderzoek in Leidse balpenzaak heropend. OM draagt nieu'
m etuige voor tegenover wie de 26-jarige verdachte de moord z
hekk ebben bekend.
oordwijks fanfarecorps Excelsior viert 75-jarig jubileum, ondanks
aude penningmeester.
kzij
u sch
of tevrote
nderzoeker ir. E. Storm deelt de Voorhoutse politiek oorvijgen
na de pogingen om de herbenoeming van burgemeester M.
Goeij-Smulders tegen te houden.
8el°P ii
rgt tt01
i brand bij Top Point in woonwijk van Voorschoten zorgt
r paniek. Uit angst voor giftige gassen wordt Boschgeest ont-
14/26
;r Kruit, Pim Langeveld, Dennis lliohan
r FC Den Haag.
i Johan Vogelaar
ri Straathof wereldkampioen 1500 meter, Hersman brons.
22
Leidse verdachte in de balpenmoordzaak hoort 15 jaar gevan-
enisstraf tegen zich eisen.
korps Hollands Midden krijgt er in de toekomst honderden
genten bij, blijkt uit een nog geheim rapport.
25
loembollenpark Bollie's Park opent in Noordwijk zijn deuren.
29
lap! treedt op in In Casa.
eskundigen stellen na onderzoek vast: de botten in Rijnsburg
graaf Floris V werden toegeschreven, kunnen onmogelijk
in Floris V zijn.
31
gebre Leiderdorp kampioen. Promotie naar eredivisie basketbal.
i der Poel, bij een brand in zijn huis in Hazerswoude-
APRIL
in ingediend voor de aanleg van een zeehaven in Katwijk.
Hoogeveen, ex-CD-raadslid moet opstappen. Hoogeveen ver-
r lijft al twee maanden in een Haags tehuis voor daklozen en
ordt ook formeel inwoner van die stad. Daarmee verliest hij het
echt op een raadszetel.
3
zusjes Sanne (5) en Patricia Wiegel (2) uit Voorschoten komen
bij een brand.
ihippers die moeten omvaren omdat de hefbrug over de Gouwe
Alphen is kapotgereden door een vrachtauto claimen zeven
i bij Rijkswaterstaat.
4
irasshoppers uitgeschakeld voor finale play-offs basketbal.
Leidse verdachte in de balpenzaak wordt door het gerechtshof
Den Haag vrijgesproken.
Iphen aan den Rijn kandidaat voor de titel Culturele Hoofdstad
uid-Holland 1999.
irasshoppers mist derde basketbalbeker op rij.
10
bouw van jeugdgevangenis Teylingereind in Sassenheim
rordt na bezwaren van omwonenden geschorst.
Leidse Fokker Space heeft opdracht gekregen voor de bouw
onderdelen voor de Europese draagraket Ariane V.
11
oneel van het MEOB trekt massaal naar Den Haag waar de ka-
commissie voor defensie vergadert over de verhuizing van het
edrijf. De kamercommissie wil nader onderzoek.
eidse marktkooplui zamelen 14.000 handtekeningen in tegen
lannen van de gemeente om de markt anders in te delen met
en tussen de kramen.
17
eiden mag zich een grote stad noemen nu Leiden extra geld
rijgt voor criminaliteitsbestrijding en Melkertbanen.
Irganisatie bloemencorso van de Bollenstreek moet op grote
chaal hyacinten uit Frankrijk halen, door de langdurige vorst in
lederland.
18
Idriaan van Dis benoemd tot gastschrijver aan de Leidse universi-
Hij volgt Kristien Hemmerechtsop.
politie schiet in Benthuizen een overvaller neer. De overvaller
ad eerder samen met twee anderen het postkantoor in Hazers-
/oude-Dorp overvallen.
eiden neemt de vierde plaats in op de top tien van duurste ge-
Nederland. De gemiddelde Leidenaar betaalt 793,84
ulden per jaar.
23
loete voor frauderende penningmeester fanfarecorps Excelsior.
23
eiden krijgt een tweedehands-automarkt.
Ie Leidse marktkooplieden boeken winst met de behandeling
hun bezwaarschriften tegen de herindeling van de markt. De
t opnieuw met de kooplieden aan tafel.
24
)e automarkt in de Groenoordhallen wordt afgeblazen,
in de Leidse Morssingel is de aanleg van een parkeerplaats op
bom-terrein' begonnen. Als dat terrein er is, kan de Beesten-
irkt autovrij worden.
25
oor achtste keer rugbykampioen.
26
magnificus Leertouwer van de Leidse universiteit is volgens
Staatscourant benoemd tot ridder in de orde van Oranje Nas-
au. Leertouwer heeft echter geen lintje gekregen. Volgens de
emeente stelde hij daar geen prijs op. Leertouwer zelf ontkent:
Er is ergens een fout gemaakt."
let schrappen van de automarkt gaat de gemeente Leiden geld
de Groenoordhallen door beheersmaatschappij
ibéma is bijna rond. De gemeente moet allee
lenk Franke (80), in 1948 oprichter v
altjes.
i het koor de Leidse Sleu-
an Schie (81). Hij dreef jarenlang een zuivelhandel aan de
Ie Sitterlaan en was daarnaast zijn hele leven actief voor de Pe-
rusparochie.
door AAD RIETVELD
De
verdachte werd door de
rechtbank in 1995 veroordeeld
voor de moord op zijn moeder.
Hij werd in 1996 door het ge
rechtshof weer vrijgesproken, na
213 dagen in de gevangenis te
hebben gezeten. De staat heeft
schadevergoeding betaald. De
therapeute die zowel voor de
rechtbank als het hof optrad als
kroongetuige is door de Stichting
Kwaliteitsbewaking Psychothera
pie op de vingers getikt voor het
schenden van haar beroepsge
heim. Maar het boek van de ge
ruchtmakende Leidse balpenzaak
is nog niet gesloten. „Dat is pas
het geval als politie en justitie
worden gedwongen open kaart te
spelen."
Het moet een van de grilligste za
ken uit de geschiedenis van het
Nederlands recht zijn geweest.
Een zaak die begint als op 26 mei
1991 de 53-jarige mevrouw M. de
Meijere door haar zoon dood
wordt gevonden in haar huis aan
de Witte Rozenstraat in Leiden.
Bij de sectie wordt een dag later
een Bic-balpen in haar hoofd ge
vonden.
De politie gaat van meet af aan
uit van een gruwelijk misdrijf. De
leider van het rechercheteam van
de politie Hollands Midden
schrijft op 2 juni in een rapport
aan de officier van justitie over
het slachtoffer: „Zij is bij verrass-
sing vermoord door iemand die
dienaangaande verstand van za
ken had.Maar een dader wordt
niet gevonden en het onderzoek
wordt gesloten.
In 1995 wordt het onderzoek
heropend en is de zoon van het
slachtoffer de verdachte. Volgens
een therapeute heeft hij in een
sessie bekend zijn moeder te heb
ben vermoord door met een klei
ne kruisboog een balpen in haar
oog te schieten. Op 13 oktober
1995 wordt hij veroordeeld tot
twaalf jaar cel.
De balpenzaak wordt gaande
weg steeds meer een media-cir
cus. De zaak haalt, in dezelfde pe
riode als het proces tegen de ben
de van Venlo, programma's als
Nova, Sonja en Hagens. In kran
ten en tijdschriften, op radio en
televisie worden wetenschappers
ten tonele gevoerd die de handel
wijze van politie en justitie laken.
Wetenschappers die de vaste
overtuiging hebben dat de 'bal
pen-moord' niet anders dan een
ongeluk geweest kan zijn. Er is
sprake van een media-hype die
procureur-generaal M. van der
Horst voor het gerechtshof de uit
spraak ontlokt: „Deze verdachte
is veroordeeld door de rechtbank,
vrijgesproken door de pers." Dat
ging meestal andersom, was de
ervaring van Van der Horst.
De overtuiging dat het toch
moord was, is bij de politie in vijf
jaar tijd niet gaan wankelen. Dat
blijkt als de zaak in hoger beroep
door het gerechtshof wordt be
handeld. De rechercheurs die
daarbij zijn, schudden niet-begrij-
pend het hoofd als procureur-ge
neraal M. van der Horst (op 22 fe
bruari van dit jaar) vrijspraak
vraagt voor de dan 25-jarige Leid
se verdachte. Ze morren. Dat de
president van het hof op grond
van wetenschappelijk onderzoek
twijfelt aan 'hun' moord-theorie,
daar kunnen zij nog begrip voor
hebben. Maar dat het openbaar
ministerie de politie laat vallen,
daar begrijpen ze niets van.
Het moet de rechercheurs goed
doen dat twee weken later, op de
dag dat het hof uitspraak zou
doen, de zaak wordt heropend.
Tot grote woede van de advoca
ten van de verdachte. De Crimi
nele Inlichtendienst (CID) heeft in
de gevangenis aan de Noordsin
Peter Kruit in actie voor Den Haag: „Zo wil ik nog wel een paar jaar leven."
HOOGDALEM
door GERT-JAN 0NVLEE
Met Pim Langeveld, Dennis llio
han, Guido Smits, Johan Vogelaar
en Gert Aandewiel, behoorde Pe
ter Kruit de afgelopen zomer tot
de spelers die hun stekkie bij de
amateurs verruilden voor een
plaats bij de (semi)profs. Een aan
tal van hen koestert inmiddels
een basisplek; Kruit is nog niet zo
ver. Bij HFC ADO/ Den Haag
weet de 23-jarige Leidenaar zich
één van de zestien. Een positie
die hem niet aan het twijfelen
kreeg. „Ik ga slagen bij Den
Haag."
Dat de oud-speler van Rooden-
burg die de laatste twee seizoe
nen bij Quick Boys actief was, nog
geen vaste waarde is in het elftal
van Mark Wotte, wijt de snelle
spits voor een groot deel aan de
ongelukkige aanloop naar dit
voetbalseizoen. „De voorberei
ding was drie weken aan de gang
toen ik een hamstringblessure op
liep. Daar heb ik zo'n zeven we
ken mee gezeten. Het was logisch
dat ik daarna in het tweede moest
beginnen. Je bent nieuw. Je moet
je nog bewijzen en dat had ik in
de voorbereiding niet kunnen
doen."
Op die maandagavonden bij de
reserves wel. Reden voor Wotte
om aan Kruit te denken op het
moment dat collega/ concurrent
Michel Groenteman geblesseerd
raakte. FC Zwolle, RBC en Telstar
werden door Kruit als basisspeler
afgewerkt, daarna belandde hij
weer op de bank. „Het ging die
drie wedstrijden wel redelijk,
maar niet super. Ik voelde me niet
vrij, haalde niet het niveau dat ik
bijvoorbeeld in het eerste jaar bij
Quick Boys bereikte. Ik vond het
ook niet zo vreemd dat ik daarna
weer plaats moest maken voor
Groenteman."
Tegen Helmond Sport maakte
semi-prof Kruit (hij tekende voor
twee jaar) begin deze maand weer
zijn opwachting in het eerste. Als
invaller scoorde hij direct. Een be
vrijdende goal, noemt hij dat zelf.
„Zoiets geeft een heerlijk gevoel.
Je laat zien dat je het nog niet ver
leerd bent. Je staat er toch maar
als invaller. Dat was voor mij een
heel belangrijk moment."
De keuze van Peter Kruit voor
ADO Den Haag was overigens
een bewuste. „Na mijn eerste jaar
bij Quick Boys kon ik naar Sparta.
Dat heb ik toen niet gedaan. Het
leek me beter om m'n carrière
stapje voor stapje op te bouwen.
Eerst bewijzen dat ik in de eerste
divisie mee kan en dan proberen
de eredivisie te halen."
Het verschil tuSsen top-ama-
teurvoetbal en profvoetbal in de
eerste divisie wordt door hem
'best groot' genoemd. Het feit dat
spelers als Langeveld, Vogelaar,
lliohan (bij Den Haag) en Aande
wiel (in Volendam) zich inmid
dels wel een van de elf weten,
brengt hem niet op andere ge
dachten. „Je praat dan wel over
spelers die in het Nederlands
amateurteam hebben gespeeld",
zegt Kruit die daarvoor zelf overi
gens ook uitkwam. „De besten
van de besten. Jongens die ook
hun aanpassingsproblemen heb
ben gehad. Want het gaat alle
maal net een tikje sneller in de
eerste divisie. Als je bij de ama
teurs een bal net niet goed aan
neemt, is dat geen probleem. Als
dat bij Den Haag gebeurt, ben je
de bal gewoon kwijt."
Een grotere weerstand die je
niet alleen tijdens de wedstrijden
ontmoet, weet Kruit: „Die heb je
ook bij de club, in de selectie. Met
Quick Boys kun je een mindere
wedstrijd spelen. Maar als je dat
bij Den Haag doet, staan er direct
vijf andere jongens te dringen."
Kruit is nu één van die vijf,
maar is er van overtuigd dat hij
zijn kans zal krijgen en zal grij-
pen. „Toen ik voor Den Haag te
kende, dacht ik dat ik het niveau
aan zou kunnen. Nu weet ik dat
zeker. Natuurlijk, ik moet nog een
hoop leren. Het kan altijd beter.
Maar dat ik de eerste divisie aan
kan, staat voor mij vast."
Hoewel Peter Kruit in zijn
laatste jaar op het CIOS al druk
bezig is met zijn maatschappelij
ke toekomst ('Ik wil dan in elk ge
val trainer worden en iets gaan
doen met organisatie en manage
ment, ook in de voetballerij') is hij
niet van zins die plannen snel tot
uitvoering te brengen. Daarvoor
voelt hij zich op dit moment een
te bevoorrecht mens: „Het is toch
een weelde dat je je geld kunt ver
dienen met voetbal? Er zijn in Ne
derland misschien 800 jongens
met een profcontract. Daar hoor
ik ook bij. Dat is een heerlijke ge
dachte waar ik nog wel een paar
jaar mee wil leven."
gel in Rotterdam een getuige op
geduikeld, die verklaart dat de
verdachte ook tegen hem de
moord heeft bekend. Zoals hij dat
eerder ook zou hebben gedaan
tegen de therapeute bij wie hij in
behandeling was.
De nieuwe kroongetuige - een
man die veroordeeld is voor han
del in harddrugs en het lidmaat
schap van een criminele organi
satie - verschijnt met een pruik,
een bril en een valse baard in de
rechtszaal. Rechercheurs van Hol
lands Midden verklaren, onder
hoongelach van de tribune, dat de
gedetineerde getuige op hen een
'uiterst betrouwbare' indruk had
gemaakt.
De nieuwe 'beschermde' getui
ge - die na het afleggen van zijn
verklaring wordt overgeplaatst
naar een andere gevangenis -
weet procureur-generaal Van der
Horst te overtuigen. Hij eist op 22
maart een gevangenisstraf van 15
jaar, precies een maand nadat hij
vrijspraak had gevraagd. Maar het
hof is niet onder de indruk. Presi
dent B. Makkink spreekt de ver
dachte vrij. Aan de vermomde ge
tuige maakt hij in zijn arrest geen
woord vuil.
Gesloten is de balpenzaak daar
mee nog niet. De therapeute is in
beroep gegaan tegen het oordeel
van de Stichting Kwaliteitsbewa
king Psychotherapie. En de recht
bank zal tenminste nog één keer
een poging doen om een aantal
van de laatste 117 nog geheime
stukken boven water te krijgen.
Stukken - processen-verbaal, ver
klaringen, rapporten - die door de
staat zorgvuldig worden bewaakt.
Want al werden bij de zittingen
over de balpenzaak de dossiers op
een steekkarretje de rechtszaal in
gereden, compleet waren die sta
pels papier nooit. Zelfs de recht
bank, die na een inventarisatie
door de registratiekamer zelf een
aantal geheime stukken wilde in
zien, kreeg daarvoor geen toe
stemming. De identiteit van ge
tuigen moest beschermd worden
en de onderzoeksmethoden van
de politie moesten geheim blij
ven, betoogde de landsadvocaat
in februari.
En zo komt de balpenzaak, ver
moedelijk in het eerste kwartaal
van 1997, nog één keer voor het
gerechtshof. Vanwege het dossier.
„Pas als politie en justitie ge
dwongen worden volledig open
kaart te spelen", zei de vader van
de ex-verdachte eens, „kan onder
de zaak een definitieve streep
worden gezet."
door PAUL DE VLIEGER
Wie het was, is altijd onduidelijk
gebleven, maar een flink koppel
tje duiven in Noordwijk is hem
nog altijd dankbaar. Dat zij nu
nog vrolijk door de badplaats
kunnen fladderen, danken zij vol
ledig aan hem. Aan die ene onbe
kende man op die fiets, op een
vroege morgen in april, op het
Gat van Palace.
De zon was nog maar net op
toen de medewerkers van de GG
en GD Amsterdam alles in ge
reedheid brachten om de duiven
op 'het Gat' de beslissende slag
toe te brengen. In de weken daar
voor waren de vogels met een
handje graan al steeds naar de
zelfde plek gelokt. Die dag moest
het gebeuren en zouden de gulzig
pikkende beesten worden gevan
gen in een net dat in een fractie
van een seconde over de vogels
zou worden getrokken.
Maar toen kwam dus die man
op z'n fiets. Net op het moment
dat de duivenvangers zich schrap
zetten voor een ferme ruk aan het
net, reed hij dwars door het kop
pel etende duiven heen, die ge
schrokken wegvlogen en zich
voorlopig niet meer naar de voer
plaats lieten lokken. „Hoe hij wist
dat het die morgen ging gebeu
ren, is me een raadsel", blikt di
recteur van de dienst openbare
werken J. Kreuger op de gebeurte
nissen terug. „Misschien heeft-ie
wel elke morgen op de uitkijk ge
staan. Of er soms gelekt was?
Haha, ja, dat zou inderdaad ook
nog kunnen."
De actie van de fietsende dui-
venvriend was één van de vele re
acties op het in het voorjaar geno
men besluit van de gemeente
Noordwijk om 200 a 300 stads
duiven te vangen en af te maken.
„We hebben brieven van zeer ge
passioneerde tegenstanders ont
vangen. Mensen die zich afvroe
gen hoe we zoiets in ons hoofd
durfden te halen. Maar, eerlijk is
eerlijk, nog meer reacties waren
positief. Zo van: 'Blij dat er iets
aan wordt gedaan', en: 'Kunt u bij
ons in de straat ook eens langsko
men'," aldus Kreuger.
Zelf had de openbare werken-
directeur geen moeite met de op
dracht. „Feit is dat die duiven
overlast veroorzaken. De uitwerp
selen tasten stenen en cement
aan en een monument als de
Grote Kerk in Noordwijk Binnen
heeft daar sterk onder te lijden.
Bovendien brengen de dieren
ziektes over en raken goten en af
voerpijpen verstopt door nesten
en uitwerpselen.
De duivenvang-actie die twee
keer - in april en in juli - werd
uitgevoerd, heeft overigens bij
lange na niet gebracht wat ervan
werd verwacht. Van de 200 tot
vw-
LOEK ZUYDERDUIN
300 duiven die de gemeente wilde
vangen, belandden er uiteindelijk
maar een stuk of tachtig in de
netten van de GG en GD. Ruwweg
de helft daarvan ontsnapte alsnog
aan de dood, omdat zij geringd
bleken te zijn en via duivensport
verenigingen de rechtmatige eige
naar kon worden opgespoord.
„Mede dankzij die meneer op
die fiets is het duivenprobleem
dus nog altijd niet opgelost in
Noordwijk", zegt Kreuger. „Wat
nu? Daarover zijn we aan het na
denken en voeren we gesprekken
met dekundigen Bijvoorbeeld
met het vogelasiel. Want al heb
ben we geen toestemming nodig,
een beetje draagvlak voor wat we
doen is nooit weg. Zeker bij een
zaak die bij veel mensen zo ge
voelig ligt. Maar waarschijnlijk
volgen er het komende jaar nieu
we pogingen."
