tEIDEN
vechtpartij 'Lunchroom Hendriks is te oubollig geworden'
Winkels alle
zondagen
geopend
AEE
'En wel dokkhè9
n van Es nieuwe Leidse
•ijwilliger van het jaar
lan agressief Waardig afscheid van een begrip in Leiden
'Het is
zijn eigen
schuld'
Bewoner gewond bij brand
\ANDAG 9 DECEMBER 1996
vas zaterdagnacht geen land
ezeilen met een 22-jarige in-
ier van Zoeterwoude, die het
ihtoffer was van een vecht -
ij'in een café aan de Rem-
ïdtstraat in Leiden. Daarbij
den twee onbekende man-
klappen uitgedeeld, waarbij
de portier van het café licht
ond raakte. De Zoeterwou-
aar gedroeg zich na afloop
ïgressief dat de politie hem
ïoest rekenen.
heterdaad betrapt
Leidse jongen (15), die za-
agmiddag rond half drie bij
sportvereniging aan de
aragdlaan geld wegnam uit
ling, is daarbij op heterdaad
rapt.
an slaat vriendin
t het slaan van zijn vriendin
ïen onbekend gebleven be
ker s een 26-jarige Leide-
r in de nacht van zaterdag
zondag aangehouden. De
i wilde net wegrijden toen
politie arriveerde in de He
braat. Daarop reed hij tot
- keer toe tegen de politie-
leiden hans koenekoop
Leiden is een begrip kwijt. Per
soneel van Lunchroom Hen
driks serveerde zaterdag de al
lerlaatste kopjes koffie met ge
bak aan zijn klanten. De deur
van de overbekende lunchroom
en banketbakkerij aan de Don-
kersteeg is voorgoed gesloten.
„Ons soort bedrijven is te ou
bollig geworden." Eigenaar
Herman Bos (53) zegt het flink,
maar weemoed klinkt door in
zijn stem. Het gedwongen af
scheid van zijn zaak doet na
twintig bewogen jaren pijn. „Ik
heb eigenlijk helemaal geen zin
om erover te praten. Het is veel
emotioneler dan ik dacht."
Dan maar bij het begin begin
nen. Dat wil nog wel eens de
zinnen verzetten. En als Bos het
'Hollands Roem Album' erbij
pakt, komt hij toch een beetje
los. Dat vergeelde prentenboek
is het enige tastbare dat hij nog
heeft van de eerste uitbater van
de lunchroom aan de Donker-
steeg: koekjesfabriek Biesiot. „Ik
zou niet eens weten hoe lang
dat geleden is. Er zit hier sinds
mensenheugenis een lun
chroom. Bij Biesiot kon je plaat
jes sparen met daarop de por
tretten van leden van het Oran
jehuis en aanverwante adel. Die
plaatjes kon je bewaren in zo'n
album. Hier, koningin Emma,
1853 tot heden. Zij leefde nog
toen Biesiot het plaatje uitgaf."
Na Biesiot kwam Hendriks.
Bos weet nog dat hij als twintig
jarige jongeman even verderop
in de Donkersteeg werkte in
schoenenwinkel Presburg en
bevriend was met Jan Uljee, die
bij Hendriks werkte. „Destijds
zeiden we tegen elkaar; als de
lunchroom ooit te koop is, dan
doen we het samen. Een dikke
tien jaar later, 1976 om precies
te zijn, was het zover. We waren
eigen baas en dat wilden we
graag. Maar we waren niet on
bezonnen. Hendriks liet ons een
goed lopende tent na. De lun
chroom was toen al een begrip
in Leiden en verre omgeving.
Vooral in de Bollenstreek was
Hendriks populair. Bij een dagje
uit in Leiden hoorde steevast
een koppie koffie drinken in de
Donkersteeg."
Aan de formule hoefde Bos
niets te veranderen. Er was
klandizie volop. „Om die reden
is de naam ook niet veranderd.
Wel moest de zaak ingrijpend
worden verbouwd. De toiletten
zaten bijvoorbeeld naast de uit
gifte van gebak. Dat kon na
tuurlijk niet. In 1978 is de hele
boel vertimmerd. Om de klan
ten duidelijk te maken dat al
leen het interieur anders was,
hing aan de deur de slogan
'nieuw als vanouds'
Florerende jaren braken aan.
De omzet steeg met sprongen.
„Je kon er de klok op gelijk zet
ten. Elke ochtend om half elf zat
het vol met moeders die gingen
winkelen. En om vier uur was
het leeg." Een kentering in de
maatschappij heeft uiteindelijk
Lunchroom Hendriks de das
omgedaan. Bos legt uit: „Er is
steeds meer concurrentie geko
men, dat is zeker. De croissan-
terieën hebben veel koffieklan-
ten van me afgesnoept. Maar
het is meer; de mensen zijn an
ders geworden, Leiden is anders
geworden. Winkelend publiek
komt niet meer vanzelfspre
kend een kop koffie drinken in
een lunchroom. En Leiden heeft
niet meer die aantrekkings
kracht op de regio als vroeger.
Ons soort bedrijf is te oubollig
gewordep."
Bos zag het langzaam aanko
men. „Met bedienend perso
neel gaat het niet meer. De
loonkosten zijn te hoog gewor
den. Als de stad vol is, zitten wij
ook vol, dat is het punt niet.
Maar op doordeweekse dagen
loopt het veel minder. En met
die steeds ruimere openingstij
den wordt het nog erger. We
zouden eigenlijk zeven dagen
per week open moeten zijn. Dat
hans jacobs. 071 -5356414, plv.-chef rudolf kleun. 071-5356436
Zeven maanden geleden is
het afbouwen al begonnen.
Toen heeft Bos zijn veertien
vaste medewerkers ingelicht.
„Iedereen heeft voldoende gele
genheid gekregen om eerrande-
re baan te zoeken. En dat is aar
dig gelukt; bijna allemaal heb
ben ze ander werk gevonden.
Het is op deze manier netjes ge
gaan. Ik heb het gevoel dat mijn
mensen dat ook vinden. Tot het
laatst toe zijn ze gemotiveerd
gebleven. Dat hebben de klan
ten gemerkt, want zelfs op deze
laatste dag zit het vol. We kun
nen met recht waardig afscheid
nemen."
Herman Bos in nu onderne
mer af. Lunchroom Hendriks
was zijn laatste eigen zaak. In
de afgelopen jaren heeft Bos
verschillende andere horecaza
ken buiten Leiden van de hand
moeten doen. „Maar over dat
hoofdstuk praat ik liever niet. Ik
heb mijn portie wel gehad. Mis
schien dat ik mijn zoon ga hel
pen als hij voor zichzelf begint,
maar ik ga niet meer de kar
trekken. De laatste jaren waren
tropenjaren, nu ben ik leeg. Wat
ik wel ga doen? Ik weet het niet
en wil er nog niet over naden
ken. Feit is dat ik straks als ieder
ander mens weer gewoon zal
moeten werken om mijn brood
te verdienen."
e,NNO 1896
l Vereeniging „Weldadigheid" te Voorhout hield 4 Dec. jl. haar
rlijksche uitdeeling van door haar leden gemaakte kleedings-
jcen. Door een zeer groot getal begunstigers daartoe in staat
iteld, kon zij ruim 50 huisgezinnen een verrassing bereiden,
in dit gure jaargetijde menigeen ten goede komt. Een woord
i lof komt toe aan allen, die de Vereeniging zoo krachtig
unden in haar edel streven, en bovenal zij dank gebracht aan
Bestuur en de leden, die zich een geheel jaar ingespannen
3ben om St.-Nicolaas voor vele minder bevoorrechten tot een
ren feestdag te maken.
Woensdag 9 December
NNO 1971
donderdag 9 december
wagen van de gemeentelijke Reinigingsdienst heeft vanoch-
ni id veel schade veroorzaakt in de Obrechtstraat. De reinigings-
to stond in deze straat geparkeerd toen door kortsluiting de
drading in brand vloog. De motor sloeg op dat moment aan
waarvan de wagen zich in beweging zette. De bran-
wagen reed al zigzaggend tegen andere geparkeerde au-
aan, waarvan er een aantal in elkaar werden gedrukt. In to-
raakten zes auto's min of meer ernstig beschadigd. Persoon-
deden zich niet voor.
MD( i
van het Jaar. Jan van Es is blij met de prijs die hij zaterdag
FOTO LOEK ZUYDERDUIN
rcHO hoffvan 1000 gulden is verbonden.
Een zichtbaar verbaasde Van
Es is de nieuwe 'Leidse Es kon het na afloop nog nau-
lliger van het jaar'. De jury welijks geloven. Hij begon in
nde hem zaterdagmiddag 1980 met het onbetaalde werk
zijn jarenlange inspannin- om de verveling na zijn afkeu-
voor carnavalsvereniging ringwegen te gaan, 'en dan rol je
poorbumpers' en buurt- er vanzelf in'. De winnaar heeft
't Spoortje met de Co Ver- nooit het idee gehad dat hij met
•prijs 1996. In het druk be- iets bijzonders bezig was, en
theater 'de Ware Liefde' kan niet genoeg benadrukken
|iet Visser 't Hooft-lyceum dat hij het niet alleen doet. Hij
Van Es de voorkeur boven wil zijn activiteiten overigens
andere genomineerden. wel binnenkort op een wat lager
juryrapport roemde Jan pitje zetten, 'want ik ben toch
is om zijn gemeenschaps- knap gehandicapt'. Van Es zit in
in inzet voor zowel de een rolstoel, en is bovendien al
xe als oude Nederlanders'. 63 jaar. „Maar ik ben nog een
ens de media is het kom- knappe jongen, hoor", voegt hij
;n kwel in de buurten", al- daar olijk aan toe.
jovens, „maar Van Es zegt: De tweede prijs (750 gulden)
an echt anders, laten we werd toegekend aan de Stich-
amen doen". Uit de han- ting SÖS Telefonische Hulp
van wethouder Hans de dienst Leiden. Het bestuur van
e ontving hij een ingelijste Stichting De Ijshal Leiden werd
inde, waaraan een bedrag derde (500 gulden).
leiden arjan van dijk
vervolg van voorpagina
Studenten psychologie reageer
den vanochtend bijna ongeïnte
resseerd op de berichten over
het nakende ontslag van profes
sor René Diekstra. „Het leeft
hier helemaal niet. Ik kan me
niet herinneren dat we het de
laatste weken nog over hem
hebben gehad. Het is immoreel
wat hij heeft gedaan. Het is heel
terecht dat hij moet verdwijnen.
Als je andersmans werk over
schrijft hoor je niet op de uni
versiteit thuis." Inge Feenstra,
vierdejaars student, is heel be
slist. Dat Diekstra plagiaat zou
hebben gepleegd in zijn popu
laire werk vindt ze nog tot daar
aan toe, maar dat hij ook in zijn
wetenschappelijk werk heeft
overgeschreven zonder bron
nen te vermelden heeft voor
haar de deur dicht gedaan.
Fleurieke Kamerbeek, een
vijfdejaars, valt haar bij. „Ont
slag is natuurlijk wel drastisch,
maar aan de andere kant is het
heel verkeerd wat hij heeft ge
daan. Het is zijn eigen schuld."
De twee hebben de handteke
ningenlijst die de laatste weken
op de faculteit circuleerde ook
niet getekend. Daarin werd ge
vraagd om terugkeer van de po
pulaire prof.
Al win Wils, tweedejaars stu
dent en schrijver van Sofa, het
blad voor de studenten psycho
logie, heeft tot de televisie toe
de laatste weken gepleit voor
een faire behandeling van Diek
stra. „Hij is een ontzettend goe
de docent. Wat hij in zijn vrije
tijd doet interesseert me geen
lor. Van zijn colleges steek je
een hoop op. Ik word er en
thousiast van", verklaart Wils
zijn liefde voor Diekstra.
Wils vindt de wijze waarop
collega's met Diekstra zijn om
gegaan 'buitengewoon onmen
selijk'. „En dat terwijl ze juist bij
Psychologie zouden moeten
weten hoe je met mensen om
gaat. Er is veel leedvermaak. Dat
heeft Diekstra niet verdiend. Hij
heeft het er dan ook ontzettend
zwaar mee, maar ik denk dat
Diekstra hier uiteindelijk een
beter mens van wordt."
Wils begrijpt overigens wel
dat de universiteit is beschadigd
door de affaire. „Voor alle eer
stejaars is Diekstra nu de man
van het plagiaat en niet die goe
de docent. Ik zeg ook niet dat
hij moei terugkomen. Hij ver
dient alleen een betere behan
deling."
Ramses Feenstra, eveneens
een tweedejaars student die het
afgelopen jaar college heeft ge
had van Diekstra, is minder uit
gesproken. „Lesgeven kan hij
als de beste, in dat opzicht is
het een verlies. Hij heeft echter
grenzen overschreden". Feen
stra zegt geen medelijden te
hebben met zijn professor. „Ik
vind het flauw dat Diekstra zegt
dat hij met zijn boeken alleen
maar mensen wilde helpen. Dat
is geen reden om werk van an
deren over te schrijven."
Kleine winkeliers teleurgesteld over besluit
De winkels in de Leidse binnenstad en in het stationsge
bied mogen volgend jaar alle zondagen open zijn. Omdat
Leiden deze gebieden heeft bestempeld tot 'toeristische
centra', hebben de winkeliers de mogelijkheid hun deu
ren open te zetten op momenten dat ze dat zelf willen.
leiden marina van den berg
De kassa staat pontificaal midden in de zaak. Het
ding is net te groot voor het tafeltje en leunt ver
vaarlijk met twee pootjes over het randje. Als-ie te
vol raakt, kiepert-ie om. En die kans is groot in dit
eethuis. Een schermpje laat zien wat de klanten
betalen voor een kopje koffie. Vijf gulden, een
tientje, vijftien gulden? „Ik dacht al dat het iets
bijzonders was", grapt een nietsvermoedende be
zoeker.
Hij is met zijn vrouw naar binnen gepraat door
een bedienend meisje van Het Happietaria. Zij
legt uit dat ze zelf mogen bepalen wat ze over
hebben voor hun koffie. Alles wat ze meer neer
leggen dan de normale minimumprijs is voor het
goeie doel.
Onder het motto 'eten voor een ander' gaat de
opbrengst naar Artsen zonder Grenzen, Terre des
Hommes en ZOA, vluchtelingenhulp. „En wel
dokken, hè?" zegt het meisje vriendelijk. Het eet
huisje aan de Haarlemmerstraat, een initiatief
van vier christelijke studentenorganisaties, is de
komende twee weken open.
Er gaat wel 's wat mis als je zonder enige erva
ring zoiets oppakt. Toen Jack Spijkerman hen
voor zijn programma belde, was de PR-medewer-
ker net niet thuis, helaas. „Het is een gok", be
aamt één van de studentes. Een pand zoeken, fi
nanciering regelen, de zaak inrichten, sponsors
bellen. „Je hebt toch startkapitaal nodig", zegt H.
Vollaard, politicologiestudent en organisator. Dat
klinkt professioneel. Waarvoor eigenlijk? „Nou,
uh, je hebt wel 's een fileermesje nodig, of tien to
maten." Hij moet er zelf om lachen. De huur
wordt er ook van betaald, herinnert hij zich nu.
Het is druk geweest de afgelopen weken.
Op deze eerste dag loopt het wonderwel. Tegen
lunchtijd zit de zaak aardig vol, al zijn er veel
mensen van de organisatie. De vrijwillige bedie
ning vergeet in alle drukte de melk bij de koffie,
maar hun vrolijke aanpak maakt veel goed. Het
smalle pandje is gezellig ingericht: lampje rond
de spiegels, overal papieren bloemen en een
kerstboom bij de kassa.
In de keuken is het stress. In de piepkleine
ruimte zou een wat gezette kok zich net kunnen
omdraaien. Het is er vochtig warm, vol dampen
de pannen erwtensoep. De tegelvloer is glibberig
nat, de geiser lekt water als je de kraan open
draait. Er zijn zes of zeven studentes bezig, met
lange witte schorten voor. Met grote geruite thee
doeken staat een stel af te drogen, tientallen kop
jes en schoteltjes. De rest rent af en aan.
Gelukkig hebben ze Leo, zeggen ze. Hij is de
kok en heeft ze vanmorgen ingewerkt. „Hij is zo
stressbestendig, hij staat 'r gewoon, jij doet dit, en
jij dat", zegt één van de meiden. En hij heeft hy-
giëneles gegeven, geen overbodige luxe in deze
verre van moderne keuken.
Leo de Haan is niet het prototype kok dat te
veel snoept van zijn eten. Maar als hij na een
pauze weer terug is in de keuken, raakt het er
echt vol. Een gezellige man met een O.B. Bom-
melschort voor, in het dagelijks leven manager bij
een cateringbedrijf. Hij doet dit uit overtuiging.
„Het idee spreekt me heel erg aan, samen iets
doen. Dit is veel beter dan een girootje onderte
kenen." Het gesprek wordt overstemd door een
rammelende bak vol vaatwerk. „Er is pas één
kopje gebroken hoor", zegt hij geruststellend.
Het Happietaria zit aan de Haarlemmerstraat
226. Het is tot 21 december van 10 uur 's mor
gens tot 8 uur 's avonds geopend. Er zijn nog
koks nodig, tel: 5142240.
leiden hans koenekoop
Het besluit van het college komt
uit de lucht vallen. Kort geleden
nog kwamen de grootwinkelbe
drijven (Hema, V D, Blokker)
en kleine winkeliers tot een
moeizaam akkoord om volgend
jaar zes koopzondagen aan te
wijzen. Afgesproken werd dat
op die zondagen alle winkels in
Leiden geopend zullen zijn en
dat de binnenstad zal worden
verlevendigd met publieksat-
tracties.
Het valt CDA-wethouder A.
van Bochove van economische
zaken enigszins zwaar het colle-
gebesluit toe te lichten. Hij was
als enige tegen de ruime vrij
heid van de winkeltijden. „Om
dat er geen draagvlak is voor 52
koopzondagen bij de Leidse
middenstand. Dat heeft een en-
quetête van de gemeente uitge
wezen. Persoonlijk vind ik dat je
naar zo'n geluid moet luisteren.
Voorts ben ik tegen verdere
commercialisering van de zon
dag. Er moet een dag in de week
blijven waarop de mensen ver
stoken zijn van reclamekreten."
Een meerderheid van het col
lege is echter voor de 'liberalise
ring' van de winkeltijden, zegt
Van Bochove. „De verwachting
is dat het over een jaar met die
terughoudendheid wel minder
zal zijn. Er wordt nu nog
gemopperd door de winkeliers,
maar dat zal allengs minder
worden. Verschillende branche
organisaties, zoals de Raad voor
de Detailhandel, hebben het
college ook gevraagd tenminste
twaalf koopzondagen toe te
staan."
Voorzitter C. Verplancke van
de Samenwerkende Onderne
mers Leiden (SOL), waarin de
kleine winkeliers zich hebben
verenigd, is heel erg teleurge
steld in de gemeente. „Hier is
het laatste woord nog niet over
gesproken. Het lijkt er sterk op
dat dit besluip van de gmeente
voortkomt uit een een-tweetje
tussen grootwinkelbedrijf en ge
meente. Het is alom bekend dat
Hema, V&D en Blokker meer
koopzondagen willen dan de
kleine middenstanders.
Hij meldt dat de SOL niet op
de hoogte is van het besluit, dat
vrijdag in de Stadskrant werd
bekend gemaakt. „Ik wist hier
niets van. Het collectief is on
dermijnd; het overleg met ge
meente en grootwinkelbedrijf is
niets meer waard. Juist nu er
duidelijke afspraken waren ge
maakt over het aantal koopzon
dagen, wordt de boel weer om
gegooid. Op deze manier be
reikt de gmeente niet dal de
stad aantrekkelijker wordt."
Maar zo'n vaart hoeft het niet
te lopen, denkt Van Bochove.
„De gemeente wil geen regels
meer geven op het punt van de
winkeltijden. De wet biedt ons
die mogelijkheid door centrum
en stationsgebied de status 'toe
ristisch gebied' te geven. Daar
was gek genoeg niet veel voor
nodig. Het is natuurlijk aan de
detailhandel zelf om te bepalen
wat ze met die vrijheid doen.
Verplancke moet niet boos zijn
op ons, hij zal moeten investe
ren in het organiserend vermo
gen van de detailhandel. Daar
zijn ze met die zes koopzonda
gen al aardig in geslaagd."
Bij een poging om de brand in zijn huis aan de Bilderdijkstraat in
Leiden te blussen, is de 48-jarige bewoner gisteravond gewond ge
raakt aan zijn gezicht en handen. Hij is naar het AZL overgebracht.
De brand ontstond op een zolderkamer, vermoedelijk door kort
sluiting;
Brug vernoemd naar pastor Van Well
leiden veertig jaar 'in functie' is en gis
teren ook nog eens jarig was.
Van Well is al vanaf het begin,
25 jaar geleden, betrokken bij
De Regenboog. In deze 'oecu
menische geloofsgemeenschap'
houden hervormden, gerefor
meerden en rooms-katholieken
gezamenlijk kerkdiensten.
De nieuwe brug naast kerkelijk
centrum De Regenboog in de
Merenwijk aan de Watermolen
is gisteren officieel gedoopt tot
Jan van Well-brug. Het was een
bijzonder cadeau voor de
rooms-katholieke pastor, die al
Herman Bos: „Bij een dagje uit in Leiden hoorde steevast een kopje koffie drinken in de Donkersteeg."
FOTO HIELCO KUIPERS
is niet meer haalbaar.
Hij zou natuurlijk de formule
kunnen aanpassen. Zelfbedie
ning om maar wat te noemen.?
„Daar red ik het nog niet mee.
Het pand is toe aan een grondi
ge opknapbeurt. De machines
zijn verouderd. Ik geloof dat
Lunchroom Hendriks nog de
enige tent in Leiden was waar
ze geen capuccino schonken.
Het hele verhaal gaat me zeven
ton kosten en die investering
kan ik niet meer opbrengen. De
verkoop is dus min of meer
noodgedwongen. Waarbij ik
van harte hoop dat McDonald's
de nieuwe eigenaar wordt. Wat
zij voor ogen hebben met dat
McCafé is eigenlijk een voort
zetting van de luchroom."
