Britse leger maakt
bom onschadelijk
Bethlehem in de ban van Jezus
Buitenland
"ïraanse geestelijke haalt
weer uit naar Duitsland
unworn»
Verliezers in Algerije
geloven referendum niet
Protest tegen bruinkool
Israël hielp bij Koerdische opstand
Oppositie bereidt staking voor
Beslissing in Ottawa over missie Zaïre
SATERDAG 30 NOVEMBER 1996
tie
Bonn verhuist later naar Berlijn
Bonn. Berlijn zal pas een jaar later dan voorzien ook de politie
ke hoofdstad van Duitsland worden. Het presidium van de
Bondsdag besloot gisteren dat ze niet voor het jaar 2000 van
Bonn naar Berlijn zal verhuizen. Aanvankelijk was 1999 voorzien
j als het jaar van de grote parlementaire verhuizing. Reden van de
vertraging is dat de bouw van het regeringscomplex in Berlijn
langer duurt dan verwacht. De Bondsdag zal wel regelmatig zit
ting houden in de hoofdstad.
Verkwikkende slaap voedt geheugen
j londen Het geheim van goed leren, ligt in een verkwikkende
I slaap. Daarin worden periodes van diepe slaap en zogenoemde
REM-fasen regelmatig afgewisseld. Beide types slaap zorgen er
voor dat de gedurende de dag opgedane ervaringen naar het
'323 lange-termijngeheugen worden overgeheveld. Dat melden Ame-
2436 rikaanse wetenschappers in de jopgste uitgave van het Britse
wetenschappelijke tijdschrift New Scientist. Worden de twee
slaapfasen niet regelmatig afgewisseld, dan wordt het normale
leerproces verstoord.
I Zwitserland sluit grens voor rundvlees
Bern/Bonn Zwitserland gaat per 1 januari de invoer van rund-
lil vleesproducten uit Duitsland en andere landen van de Europese
Unie sterk beperken. Daarmee moet het risico van besmetting
ij door de gekke-koeienziekte BSE worden verminderd. Een aantal
5 Europese landen heeft al enige tijd geleden de invoer van rund-
g vlees uit Zwitserland verboden. Dit land heeft na Groot- Brittan -
de meeste gevallen van gekke-koeienziekte. De Zwitserse ve-
b terinaire dienst ontkent dat het land nu vergeldingsmaatregelen
j Oude Russen krijgen nog vijf miljard
osKouDe Russische overheid heeft veel gepensioneerden al
3 maanden niet meer uitbetaald. De schuld aan de gepensioneer-
den bedraagt momenteel in totaal ruim vijf miljard gulden. Dat
I schreef gisteren de krant Rossiiskije Vesti. In sommige delen van
n Rusland hebben gepensioneerden al sinds augustus geen geld
I meer gekregen. De inkomsten van de regering zijn dit jaar ver
1 onder de verwachting gebleven. Volgens de autoriteiten is dit
voor een groot deel het gevolg van belastingontduiking. Ook
I miljoenen werknemers in dienst van de overheid, zoals mijn-
I werkers, soldaten en leraren, hebben al maanden geen salaris
1 gehad.
Geen verkoop condooms kost rijbewijs
bordeaux Een rechter in Bordeaux heeft donderdag een apo
theker uit Talence veroordeeld omdat hij weigerde voorbehoed
smiddelen te verkopen. De man weigerde zelfs een condoomau
tomaat aan zijn muur te hangen. Dat was tegen de levensover
tuiging van de zeer katholieke man. De rechter trok het rijbewijs
van de apotheker voor drie maanden in en legde hem een boete
op. Aids-organisaties waren blij met het verrassende vonnis.
„Drie maanden zijn rijbewijs kwijt voelt hij veel harder dan een
voorwaardelijke gevangenisstraf', zei een woordvoerder na af-
Bloop van het proces.
'NAVO moet Karadzic aanhouden'
brussel Europees commissaris voor buitenlandse zaken Hans
I van den Broek heeft de NAVO gisteren opgeroepen de voormali
ge Bosnisch-Servische leider Radovan Karadzic en anderen die
door het Joegoslavie-tribunaal worden gezocht wegens oorlogs-
n misdaden aan te houden. Van den Broek zei te hopen dat be-
langrijke NAVO-leden als de Verenigde Staten, Frankrijk en
I Groot-Brittannië „de moed zullen hebben" in te zien dat er geen
132 verzoening in voormalig Joegoslavië kan zijn zolang oorlogsmis-
dadigers niet zijn berecht.
17.0
Üf. Werkloze aast op baan zwangere
S Stockholm De Zweedse arbeidsvoorziening heeft zich de woe
de van vrouwen op de hals gehaald door werklozen aan te raden
een poging te doen de baan van zwangere vrouwen over te ne
men. De krant van de arbeidsbureaus adviseert werkzoekenden
op straat aan zwangere vrouwen te vragen of ze van plan zijn
I ouderschapsverlof op te nemen en dan naar hun werk te sollici-
„Wat is de volgende stap? Op wacht gaan staan bij de eer
ste hulp van de ziekenhuizen?", vraagt een groep werklozen
zich af in een protestbrief aan de Ombudsman.
."EHERAN-BONN
ïraanse geestelijk leider
leeft zich gisteren opnieuw te-
:n Duitsland gekeerd. Ayatol-
h Ahmad Jannati verklaarde
N lat Iraniërs zich zullen verzet
en tegen beschuldigingen door
Ie Duitse justitie dat leiders in-
EN Teheran opdracht hebben gege-
|en tot politieke moorden in
J „Het ïraanse volk is bereid
zichzelf te laten verwonden en
laten doden, liever nog dan
fgljulke beledigingen over hun
oomheid over hun kant te la-
in gaan." Jannati sprak deze
nawoorden tegen een menigte ge-
ivigen die was samenge-
oomd op het terrein van de
liversiteit van de ïraanse
ioofdstad Teheran. De massa-
tij eenkomst is rechtstreeks uit-
jezonden door de ïraanse
:aatsradio.
Volgens de religieuze voor-
an heeft het Duitse openbaar
linisterie de ïraanse geestelijk
:ider Ayatollah Ali Khamenei,
andere ïraanse leiders aan-
gd wegens het opdracht
tot de moord in 1992 op
ie Koerden en hun vertaler in
irlijn. De woorden van de reli-
ieuze leider volgen op een eer-
^ool zeg, die koude
;one onderin...
e wilt het
rjresultaat. Oók dat het
meegaat en schoon blijft. Dat
schoonmaken een fluitje
een cent is. Wie alles wil
nt bij Inventum terecht,
lig en vertrouwd, de kwali-
is spreekwoordelijk. Slim
t, want deze friteuse houdt
(helemaal onderin een laagje
(vloeibaar vet net beneden de
Jl00°C, bakrestjes verbranden
dus ook geen luchtjes
Veilig. Vertrouwd en Slim als geen Ander
Met haar handen vroom gevou
wen houdt Nadia Banoura, een
48-jarige Palestijnse naaister, de
blik gericht op een icoon in de
Geboortekerk in Bethlehem.
„Kijk, kijk", roept ze opeens uit.
Ze wijst naar de afbeelding van
Jezus Christus, die maar ternau
wernood te onderscheiden valt
in de met kaarsen verlichte
kerk. „Hij knipperde met de
ogen, wat een zegen."
Mevrouw Banoura is één van
de duizenden gelovigen die
naar de Geboortekerk zijn geko
men sinds Grieks-orthodoxe
priesters, inmiddels zes weken
geleden, berichtten dat de eeu
wenoude afbeelding van Jezus
Christus met zijn ogen knipper
de en huilde. „Toen ik dit zag
besefte ik dat het een wonder
was", aldus Vader Anastasios,
de belangrijkste Grieks-ortho
doxe geestelijke in Bethlehem,
de plaats waar Jezus volgens de
traditie is geboren. De plek waar
hij is geboren ligt onder de Ge
boortekerk. „Dit is een bood
schap aan de mensen om terug
te keren naar God en het ge
loof', aldus de priester. Het
wonder doet zich op een geluk
kig moment van het jaar voor.
Kerstmis is niet ver meer, en de
huilende en knipperende Jezus
trekt misschien bezoekers naar
Bethlehem. De afgelopen jaren
hebben de kersttoeristen het
behoorlijk laten afweten in ver
band met de onrust in het ge
bied. Bethlehem ligt op de Wes
telijke Jordaanoever. De meeste
buitenlandse toeristen lijken
nog niets te weten van de won
derbaarlijke icoon. De Ameri
kaanse reizigstér Donna Staab
zei dat ze niet op zoek is naar
wonderen. „Het feit dat Jezus
Algiers afpzou zijn gemanipuleerd. Voor
zitter Said Saadi van de RCD ge
looft het hoge opkomstcijfer
niet en beschuldigt Zéroual van
fraude bij de stemming. Hij gaf
echter geen bewijzen van het
vermeende bedrog.
De nieuwe grondwet van Al
gerije is volgens officiële gege
vens aanvaard door 85,81 pro
cent van de kiezers, ofwel 10,9
miljoen Algerijnen. De Algerijn
se bevolking heeft met haar ja-
stem massaal aangegeven dat er
een einde moet komen aan de
burgeroorlog. Deze strijd heeft
aan ten minste 50.000 Algerij
nen het leven gekost.
Verschillende oppositiepartijen
in Algerije wijzen de uitslag van
het donderdag gehouden refe
rendum af. Met de door 85 pro
cent van de kiezers aangeno
men wijzigingen van de grond
wet kan de regering fundamen
talistische politieke partijen ver
bieden. Daarmee is de positie
van president Zéroual, die een
eind probeert te maken aan een
opsfand van fundamentalisten,
versterkt.
Kleine oppositiepartijen wij
zen de uitslag van het referen
dum af omdat er met de cijfers
Moslimmeisjes kijken naar de huilende en knipperende icoon in Bethlehem, foto reuters david Silverman
hier heeft rondgelopen is al ge
noeg", aldus de 51-jarige Ame
rikaanse. Maar de Palestijnse
christenen komen in een gesta
ge stroom op de afbeelding af.
Onder de bezoekers zijn zelfs
moslims. Ze strekken hun nek
uit om de icoon, die hoog in de
kerk hangt, goed te kunnen
zien. In het schemerduister en
van onderen bezien lijkt Jezus
zijn ogen gesloten te houden,
maar sommigen zeiden te zien
dat hij knipperde. Volgens an
deren was het gezichtsbedrog,
veroorzaakt door het slechte
licht en door
verf.Als je intens in gebed ver
zonken bent, heb je misschien
het gevoel dat de ogen open en
dicht gaan", zo probeert Khaled
Jarallah, een moslim die lid is
van de lijfwacht van de Pales
tijnse leider Yasser Arafat, het
wonder te verklaren. De rooms-
katholieken, die samen met
Grieks-orthodoxen en Armeen
se christenen het beheer over
de Geboortekerk voeren, heb
ben gezegd dat ze een grondig
onderzoek willen. „Wij hebben
erover gehoord, maar we zijn
niet wezen kijken", aldus Vader
Adib, een adviseur van de
dere dreiging met een fatwa
(doodvonnis) tegen Duitse offi
cieren van justitie en'rechters
door de geestelijkheid van de
ïraanse heilige stad Qom.
De Duitse bondsdag protes
teerde gisteren tegen de ïraanse
bedreigingen. In een motie de
den de regeringspartijen, het
CDU van Helmut Kohl en de
FDP, een beroep op Teheran
zich van terroristische activitei
ten te distantiëren. De coalitie
partners vroegen Iran ook de
mensenrechten te respecteren
en het vredesproces in het Mid
den-Oosten te erkennen.
De Duitse justitie stelde een
Iraniër en vier Libanezen in
staat van beschuldiging wegens
de moord op zes ïraanse ballin
gen, onder wie vier Koerdische
oppositieleiders. De zes werden
in 1992 in het Berlijnse restau
rant Mykonos vermoord. Om
dat de Iraniër en de Libanezen
zouden hebben gewerkt voor de
ïraanse inlichtingendienst, is
ook het hoofd van deze dienst,
minister Ali Falahian van veilig
heidszaken, aangeklaagd. De
Duitse justitie betichtte de
ïraanse president, Hashemi Raf-
sanjani, en de hoogste geestelijk
leider, Sayed Ali Khamenei, er
van het terrorisme te steunen.
praag» Green
peace en Tsjechi
sche milieu-or
ganisaties pro
testeerden giste
ren tegen het
openhouden van
electriciteitscen-
trales die op
bruinkool wor
den gestookt. De
electriciteits-
maatschappij
houdt de centra
les open omdat
de vraag naar
energie groter is
dan verwacht.
foto reuters
petrjosek
jeruzalem jack katzenell
Bel voor
informatie
(0318) 542222
Israël heeft een sleutelrol gespeeld in de Koerdi
sche opstand tegen Irak tussen 1963 en 1975. Je
ruzalem voorzag de Koerden van militaire steun,
strategisch advies, medische hulp en bemiddelde
in de ïraanse steun. Dat schrijft de Israëlische
journalist Shlomo Nakdimon in zijn boek A Hope
less Hope The Rise and Fall of the Israeli-Kur
dish Alliance. Hoewel de Israëlische steun aan de
Koerden eerder bekend was, getuigen in het boek
voor de eerste keer vijf directeuren van de Israëli
sche geheime dienst Mossad.
Volgens Nakdimon had de Mossad in 1965 een
kantoor in de Koerdische regio in Noord-Irak
waar vijftien agenten werkzaam waren. De Mos
sad zou bovendien de sjah van Perzië hebben
overgehaald Israëlische wapenleveranties voor de
Koerden door Iran te laten transporteren en
ïraanse artillerie te leveren aan de guerrillastrij
ders.
De auteur heeft met zeventig Israëliërs gespro
ken, die in wisselende samenstellingen op het
kantoor in Noord-Irak werkten. Het ging daarbij
niet alleen agenten van de Mossad, maar ook om
legerofficieren en artsen. Ze kregen destijds het
bevel niet betrokken te raken bij de gevechten
met het Iraakse leger.
Toch verklaart de Israëlische officier Tzuri Saguy
dat hij twee keer Koerdische strijders heeft aange
voerd bij aanvallen op Iraakse soldaten. Ook
trainde hij Koerdische troepen in het gebruik van
mortieren en anti-tankgeschut, dat door Israël
was geleverd.
„Ook het grote veldhospitaal dat vele Koerdische
levens redde, was door Israël opgezet", aldus Na
kdimon. De artsen en verplegers gaven de Koer
den tevens een medische opleiding. Bovendien
werden Koerdische strijders naar Israël gestuurd
voor een militaire opleiding.
Het boek beschrijft ook de Amerikaanse betrok
kenheid in het conflict, die begon in 1972 na een
bezoek van president Nixon aan de sjah van Per
zië. Nixon zegde toen wapenleveranties aan de
Koerden toe. De Koerden wisten hierna veel scha
de toe te brengen aan het Iraakse leger en de olie
installaties.
De rebellie werd echter snel onderdrukt nadat de
sjah in 1975 de ïraanse steun aan de Koerden
stopzette nadat Irak toestemde in de ïraanse con
trole over de waterweg Shatt al-Arab. Volgens Na
kdimon waren toen ook de Israëliërs binnen en
kele uren uit Noord-Irak verdwenen. De neerge
slagen Koerdische revolutie destijds toont aan dat
'nationale minderheden geen kans maken tegen
een regulier leger indien ze niet de steun genieten
van een machtig land', aldus de auteur.
(rooms-katholieke) patriarch,
die hiermee leek aan te geven
dat de knipperende Jezus wat
hem betreft niet veel te beteke
nen heeft. Maar de gelovigen
hebben al genoeg bewijs. Geor
gette Azizeh zegt dat ze ander
half uur naar de icoon heeft ge
keken en dat ze de ogen heeft
zien bewegen. En ook mevrouw
Banoura, die naar de afbeelding
was gekomen om te bidden
voor spoedig herstel na een
operatie aan haar been, zei: „Hij
bewoog zijn ooglid een aantal
keer. Het is een boodschap van
God dat hij overal is."
Leven Moeder
Teresa gered
door dotteren
Moeder Teresa heeft gisteren
een dotterbehandeling onder
gaan.
„Als we deze operatie niet had
den uitgevoerd, zou Moeder Te
resa sterven", aldus Patricia Au-
banel, een van de artsen die de
twee uur durende ingreep uit
voerden.
Naar verwachting blijft de 86-
jarige non nog verscheidene da
gen in het ziekenhuis om te
herstellen van de operatie.
De operatie was een paar dagen
uitgesteld vanwege de hoge
leeftijd en zwakke gezondheid
van Moeder Teresa.
Moeder Teresa, die in 1979 de
Nobelprijs voor de vrede ont
ving, is dit jaar al vier keer opge
nomen in het ziekenhuis.
Ruimtevaarders
opgesloten door
klemmende deur
CAPE CANAVERAL Rtr
Een klemmende deur heeft
gisteren een ruimtewande
ling van twee astronauten
verhinderd. Astronauten
Tammy Jernigan en Tom
Jones zouden donderdag
nacht zeseneenhalf uur in
de ruimte doorbrengen om
de bouw van het internatio
nale ruimtestation te oefe
nen. Maar ze konden de
hendel niet omdraaien die
het luik opent naar de laad
ruimte. Als een oplossing is
gevonden kan een ruimte
wandeling pas op zijn
vroegst vandaag worden
gehouden, zei Nasa-com-
mentator Kari Flügel. Tech
nici in Houston bestuderen
tv-beelden om de oorzaak
van het mankement te ach
terhalen.
Irritatie tussen Dublin en Londen over vredesproces groeit
Specialisten van het Britse leger hebben op een weg bij
de Noord-Ierse plaats Armagh een achtergelaten boe
renkar gevonden die naar schatting een halve ton explo
sieven bevatte. De explosieven waren bereid met kunst
mest, een methode die dikwijls door het IRA wordt ge
bruikt. Het leger zei dat er geen telefonische waarschu
wing was binnengekomen. Ook heeft niemand de ver
antwoordelijkheid voor het plaatsen van de bom opge
ëist.
BELFAST-LONDEN
De explosieven waren oor
spronkelijk donderdagavond al
door het leger gevonden. Ver
volgens zijn verscheidene hui
zen in de omgeving ontruimd.
Met behulp van een robot is een
zogeheten 'gecontroleerde ex
plosie' teweeggebracht. Bij na
dere inspectie bleek gisteren
pas dat in de kar meerdere zak
ken met explosieven lagen.
Inmiddels is tussen premier
John Bruton van de Ierse repu
bliek en de Britse premier Major
de irritatie opgelopen. Bruton is
boos over de harde houding die
de Major donderdag aannam
tegenover de IRA. Hij meent dat
Major Dublin, dat drie jaar gele
den samen met Major de vre
desbesprekingen begon over
Noord-Ierland, van tevoren op
de hoogte had moeten stellen.
Bovendien verweet hij de Britse
premier op eigen houtje en
voorbarig te hebben gesproken.
Major zei in het Lagerhuis het
regeringsbeleid niet te willen
wijzigen om een staakt-het-vu-
ren van het Ierse Republikeinse
Leger (IRA) dichterbij te bren
gen. „Alles is in handen van
Sinn Fein", zei hij. De politieke
vleugel van de IRA blijft uitge
sloten van de vredesbesprekin
gen over Noord-Ierland zolang
de Ierse terreurbeweging niet
„onherroepelijk" een staakt-
het-vuren afkondigt. Sommige
Britse media zien in de uitlatin
gen toch een gebaar naar de
IRA dat ruimte overlaat voor
deelneming aan het overleg.
De Britse premier reageerde
met deze woorden indirect op
voorstellen van Sinn Fein en de
gematigde nationalistische
SDLP. De Ierse premier Bruton
steunde juist deze plannen, die
beogen het gemakkelijker te
maken voor de politieke vleugel
van de IRA om mee te doen aan
de onderhandelingen over de
toekomst van Ulster.
Sinn Fein zei na Majors woor
den weinig hoop te hebben dat
de IRA de wapens neerlegt.
Woordvoerder Martin McGuin-
ness klaagde dat de Britse rege
ring een mogelijke verzoening
niet bespoedigt. „Zij verandert
sinds twee jaar telkens de spel
regels voor deelname aan de
vredesbesprekingen.
De bevolking in Noord-Ier-
land reageerde gisteren gelaten
op de zoveelste tegenslag in het
vredesproces. Een jaar geleden
heerste nog de hoop dat het
staakt-het-vuren van de Noord-
Ierse protestantse en katholieke
terreurgroepen tot een duurza
me vrede zou leiden. „Er is niets
veranderd, het weer de oude
zooi", zei een winkelende
Noord-Ier in Belfast
belgrado hans gertsen
correspondent
De Joegoslavische oppositiebeweging Zajedno
(Samen) is van plan de druk op president Milose
vic en zijn regerende socialisten volgende week
verder op te voeren. Als het door aanhangers van
Milosevic gedomineerde parlement dinsdag wei
gert de overwinning van de gemeenteraadsver
kiezingen door de oppositie te erkennen, worden
de werkzaamheden van het parlement geboycot.
Ook wordt opgeroepen tot een algemene staking.
In hoeverre er gehoor gegeven zal worden aan
zo'n oproep, is onduidelijk. In sommige steden
hebben grote groepen arbeiders zich aangesloten
bij de protesten, maar het gros van de Servische
vaicbonden is nog altijd stevig in handen van
Milosevic en zijn politieke vrienden.
Inmiddels loopt de spanning door de voortdu
rende demonstraties tegen Milosevic op. Gisteren
gingen in Belgrado voor de elfde achtereenvol
gende dag tienduizenden mensen de straat op.
Eerder op de dag gingen naar schatting 10.000
studenten de straat op om te protesteren tegen
het grootschalige verkiezingsbedrog. Woordvoer
ders van de studenten noemden het annuleren
van de door de oppositie gewonnen lokale verkie
zingen van 17 november 'een aanslag op de basi
sprincipes van democratie'. Ze kondigden aan
door te gaan met hun acties totdat de overwin
ning van de oppositie alsnog wordt erkend.
De OVSE (Organisatie voor Veiligheid en Sa
menwerking in Europa) heeft gisteren zijn be
zorgdheid uitgesproken over de grootschalige on
regelmatigheden bij de lokale verkiezingen in
Joegoslavië. OVSE-voorzitter Flavio Cotti zei in
een verklaring 'extreem bezorgd' te zijn over de
tekortkomingen, onregelmatigheden en wets
overtredingen die zich tijdens en na het tellen van
de stemmen hebben voorgedaan.
OTTAWA Rtr-AP-AFP
Ambassadeurs van een tiental
landen hebben gisteren tijdens
een vergadering in de Canadese
hoofdstad Ottawa formeel inge
stemd met het sturen van een
missie naar Oost-Zaïre. Volgens
de Canadese onderminister van
buitenlandse zaken Paul Hein-
becker, die de bijeenkomst
voorzat, is de missie minder
omvangrijk dan aanvankelijk de
bedoeling was.
Wat precies de plannen zijn
voor de multinationale troepen
macht is nog niet duidelijk. De
officiële goedkeuring voor de
inzet van de multinationale
troepenmacht komt drie weken
nadat de Canadese premier
Chrétien andere landen om
hulp vroeg voor een hulpactie
voor de (toen nog) meer dan
een miljoen vluchtelingen in
Oost-Zaïre. Sinds die tijd zijn
meer dan 600.000 vluchtelingen
teruggekeerd naar Rwanda.
Over het lot van de overige hon
derdduizenden vluchtelingen is
nog niet veel bekend.
Ondertussen wordt in Zaïre
nog steeds gevochten. Zo zou
den Zaïrese rebellen gisteren
schoten te hebben gelost om
meer dan 40.000 Rwandese
vluchtelingen uit het oosten van
Zaïre op weg te jagen naar
Rwanda. Volgens sommige
vluchtelingen vielen daarbij do
den, anderen zeiden dat nie
mand gewond was geraakt. Ook
zouden opstandelingen in Oost-
Zaïre Butembo veroverd heb
ben. De stad ligt 200 kilometer
ten noorden van Goma.
Inmiddels heeft ook Amnesty
International aan de bel getrok
ken over de gevechten in Zaïre.
Zowel soldaten als rebellen ma
ken zich in dit land schuldig
aan moord, marteling en het
gevangen nemen van burgers,
meldde de mensenrechtenorga
nisatie gisteren.
