Met drugs ontsnappen aan de druk
Een Viking verdwaald in Venlo
'1 AT
ZATERDAG 16 NOVEMBER 1996
ask
Amerikaanse sporters grijpen nog altijd snel naar drank en pillen
Zuipende honkballers, jonge
ketballers die met cocaïne in
hun lichaam doodvallen en
American footballers die
snuiven en slikken voordat ze
ie strijd met elkaar uitvechten
op het veld. Stimulerende en
geestverruimende middelen
ijn allang geen uitzonderingen
meer in de Amerikaanse
aortcultuur. De Amerikaanse
samenleving is enorm
veeleisend voor topsporters en
kan een onmenselijke druk
uitoefenen op winnaars en
verliezers. Om aan die harde
i werkelijkheid te ontsnappen
grijpen sommigen naar de
S drugs. De drie grote sporten,
ivsketbal, american football en
J honkbal, hebben het midden
aren negentig nog altijd knap
bstig met het drugsprobleem,
daar heel voorzichtig lijkt het
alsof er vorderingen worden
gemaakt.
EESEHMïIliaiSSB
;f hij het boe-geroep had ge
hoord toen hij in het stadion
werd aangekondigd. 'No', zei
Irvin. 'Niets gehoord'. Ruim een half
[voordat de flamboyante american foot-
l-speler van de Dallas Cowboys terugkeer-
'lij de even zo excentrieke club, klopt er'
l middernacht een politieagent op de
ïrvan zijn hotelkamer. Na wat gestommel
geschuif deed een jonge vrouw open en
ir zat Michael Irvin met een vriend alvast
dertigste verjaardag te vieren. Qp de tafel
!n cocaïne, scheermesjes om het te ver-
jden, buisjes om het op te snuiven, mari-
ma en twee vibrators. De twee vrouwen
ren'topless models'.
Half oktober stond Irvin, na een schorsing
vijf wedstrijden, een forse boete en een
ïtzaak, weer op het veld in de schijnwer-
en werd toegejuicht door zijn Texaanse
Het boe-geroep? Het drong niet door tot
oren in de zilveren helm.
it18 ien recente episode uit de geschiedenis
het fenomeen drugs binnen de Ameri-
Tew
Michael Irvin (rechts) in een wedstrijd van de Dallas Cowboys tegen de San Francisco 49ers.
kaanse sport. In dezelfde periode waarin het
hoofdstuk Irvin zich afspeelde, liep collega
Bam Morris van de Pittsburgh Steelers tegen
de lamp met een zak marihuana in de koffer
bak van zijn Mercedes, kickte sterspeler Brett
Favre van de Green Bay Packers af van pijn
stillers en alcohol en verdween honkbal-pit
cher en notoire snuiver Steve Howe voor on
geveer de achtste keer van het toneel. Zijn
plaats in de kleedkamer van de honkbalploeg
van de New York Yankees werd ingenomen
door de voormalige cocaïneverslaafde en al
coholist Darryl Strawberry, die zodoende
weer herenigd werd met Dwight Gooden,
met v\ne Strawberry tot zijn dood verbonden
zal blijven vanwege hun gezamenlijke gang
door de 'fast lane' bij de New York Mets.
Druk
Vaak is het de grote druk van de Amerikaanse
samenleving soms in combinatie met de
door diezelfde maatschappij gecreëerde rijk
dom en roem die de situatie schept waarin
de professionele sporter naar een geestver
ruimend of pijnstillend middel grijpt. Met
drugs in zijn lichaam kan hij ontsnappen aan
die wereld, of lichamelijke pijn onderdrukken
zodat hij de komende wedstrijd weer kan
strijden onder het oog van tienduizenden
toeschouwers en miljoenen televisiekijkers.
De zware pijnstillers zorgen ervoor dat hij
zijn team niet in de steek hoeft te laten en de
verwijten kan ontlopen over zijn miljoenen
salaris. Bovendien laat hij zien dat hij geen
slapjanus is.
Het standaardargument van de woord
voerders in de drie hoofdkantoren van de
grote sportorganisaties in hartje New York is:
,,Our sports reflect society (onze sport is een
weerspiegeling van de samenleving, red.). En
in die samenleving zijn drugs een probleem.
Dus zijn ze dat ook ook binnen onze sport".
De drie grote organisaties lopen vanuit hun
wolkenkrabbers dus slechts achter de feiten
aan, zonder een echte oplossing te vinden
voor het drugsgebruik binnen hun sport. Ze
geven dat zelf ook toe, zij het schoorvoetend.
Toch bestaat de indruk dat het iets beter
gaat, en de grote excessen verleden tijd zijn.
Vooral binnen het basketbal en het honkbal.
,,In het begin van de jaren tachtig was het co
caïnegebruik in de Amerikaanse samenleving
op zijn hoogtepunt", zegt Robert Millman,
medisch adviseur voor Major League Base
ball. „En dat gold ook voor het honkbal. Toen
werd drugsgebruik binnen de organisatie ge
zien als een misdaad. Nu is er gelukkig een
samenwerking tussen spelers en organisatie.
In de laatste vijf jaar, sinds ik ben aangesteld
bij Major League Baseball, zijn er drie spelers
disciplinair gestraft (onder wie Dwight Good
en die vorig jaar een schorsing van een jaar
uitzat) en er zijn er een heleboel geholpen.
Dat is in alle rust gebeurd, op vertrouwelijke
basis."
'Counselors'
De drie grote sportorganisaties werken in
middels met 'counselors', een soort vertrou
wenspersonen, die binnen de clubs als strikt
vertrouwelijke praatpaal dienen voor spelers
die met drugsproblemen kampen. De 'Natio-
FOTO REUTERS GARY HERSHORN
nial Basketball Association' (NBA) is daarmee
het verst en heeft ook het beste resultaat be
haald. In tegenstelling tot vandaag de dag
stond de NBA ruim tien jaar geleden nog te
boek als een competitie die 'te zwart was en
waar teveel drugs werd gebruikt', aldus
woordvoerder Terry Lyons. Hij zegt 'echt
geen idee' te hebben waarom de media en
fans zich toen met die kritiek richtten op de
NBA. Volgens Lyons 'is het een waarneming
die een eigen leven is gaan leiden'. Het om
slagpunt voor de NBA kwam toen de spelers
opstonden en een eind probeerden te maken
aan dat beeld door een scherp anti-drugsbe-
Ieid in te voeren.
De opstelling van de basketballers staat in
contrast met wat in het honkbal en bij de
'National Football League' (NFL) gebeurt,
waar het juist de teameigenaren zijn die hard
willen optreden en daarbij op weinig toe
schietelijke spelersvakbonden stuiten. In de
NBA worden de teams juist niet betrokken in
de problematiek, omdat zij belang zouden
hebben bij het verborgen houden van de
problemen. De NBA, die overigens zwaar te
kampen heeft met basketballers die elkaar tij
dens de wedstrijden intimideren en er op los
slaan, is van mening dat die opstelling van de
spelers een hele grote reden is voor haar hui
dige succes.
Tien jaar geleden had het honkbal de kans
om schoon schip te maken toen in Pittsburgh
de tweede grote drugszaak aan het licht
kwam. In 1981 werden al drie spelers van de
Royals opgepakt wegens cocaïnebezit en ver
oordeeld tot drie maanden gevangenisstraf.
In de zomer van 1986 stond in Pittsburgh een
drugskoerier terecht, die verklaarde in de
kleedkamer van de plaatselijke Pirates ver
schillende spelers in de afgelopen jaren te
hebben voorzien van cocaïne. De honkballers
werden verhoord, bekenden en hielpen mee
om de 'echte' daders op te pakken in ruil
voor 'onschendbaarheid van vervolging'. De
toenmalige 'commissionair', de sterke man
van Major League Baseball, zag zijn kans
schoon en wilde direct met harde hand een
einde maken aan het drugsgebruik. Maar de
spelersvakbond verzette zich en de aanpak,
die de NBA veel heeft opgeleverd, ging aan
het honkbal voorbij.
Afwijzing
Hoewel tophonkballers nog niet worden ge
test, gebeurt dat wel in de minor leagues, de
vele professionele onderafdelingen. De spe
lers zijn daar veel minder sterk vertegen
woordigd. Slechts de rookies in de major lea
gue, de eerstejaars, krijgen een soort 'les in
drugs' van het medische team. „Wij vertellen
de jonge spelers hoe drugs werken en wat de
keerzijde kan zijn", verklaart Millman. „Wij
leren ze hun afwijzingsmechanisme te ge
bruiken. Ze moeten niet al te serieus nemen
wat anderen over hen zeggen, maar slechts
luisteren naar zichzelf. Als ze dat doen, is de
kans op drugsgebruik aanzienlijk kleiner om
dat het de druk op jezelf vermindert. Drugs
verhogen de druk uiteindelijk alleen maar."
Na een strijd van tien jaar kan de NFL
sinds 1991 haar'2.500 footballers testen op
drugs, alcohol, pijnstillers en anabole steroï-
den. Sinds juni 1994 zijn er 31 spelers positief
bevonden. „Sinds 1991 kan een speler uit
zichzelf naar voren komen en zich aangeven
bij de NFL, zonder te worden gestraft; zoals
Brett Favre heeft gedaan om van zijn versla
ving aan pijnstillers en alcohol af te komen",
zegt woordvoerder Pete Abitante. „Hoewel
hij de eerste keer dus niet wordt geschorst,
weet hij zeker dat hij de komende twee jaar
gecontroleerd blijft worden. Wij bestraffen
een speler slechts wanneer wij hem betrap
pen of, zoals bij Michael Irvin, wanneer een
speler wordt gearresteerd.
Marihuana
Ondanks dat de situatie lijktite verbeteren
bij de ene organisatie sneller dan bij de an
dere onderkennen de drie grote sportorga
nisaties het volgende probleem: marihuana
gebruik bij tieners op de colleges. Millman
ziet het gebruik in de minor leagues al toene
men en wijst erop dat het honkbal 'met haar
onderwijsprogramma het land in moet' om
de jongeren ook hiertegen te waarschuwen.
Ook de NBA ziet de gevaren. Op dit mo
ment buigt een commissie zich over de pro
blematiek van deze softdrug, maar niemand
wil en mag zeggen wat er precies vor maatre
gelen komen. „We proberen met z'n allen de
samenleving te scannen", zegt Abitante. „We
moeten echt blijven weten wat er in ons land
gaande is. Dat is het belangrijkste om de
drugsproblematiek het hoofd te kunnen bie
den. We weten dat we altijd achter de samen
leving zullen blijven aanlopen, we kunnen
slechts reageren. Eerder kunnen wij niets
doen. Dat is onze realiteit."
Hij speelde Europa Cup
voetbal voor Sparta, FC
Groningen en Feyenoord,
wide zesmaal Oranje en was
nhetMolineux-stadion van
Mverhampton een geliefde
Wolfinan'. Vandaag de dag
verdient De Wolf met de
'aiwenmanen, de voetballer
met de uitstraling van een
rockster, de man die ooit
ïeyenoords boegbeeld van
onverzettelijkheid was, zijn
ilaris in de eerste divisie bij
het eenvoudige WV.
I II at heet verdwaald?",
mi mi haalt de bijna 34-jarige
John de Wolf zijn schou
ders op. „Toen ik bij Wolverhampton Wan
derers vertrok ik kwam er op het laatst te
weinig aan voetballen toe ontstonden al
lerlei geruchten rond mijn persoontje. Oh,
oh, wat kon ik naar een lading Nederlandse
clubs. Maar alleen Sparta benaderde mij af
gelopen zomer concreet.
Dat ketste af. De enige club die daarna in
beeld.verscheen was VW, waar mijn Spar
taanse jeugdvriendje Henk van Stee trainer
was geworden. Ik naar Venlo. Praten. Het ge
sprek verliep vlot. Een paar kleine eisen van
mij werden meteen ingewilligd. Ik zou in
Schiedam mogen blijven wonen, hoefde
maar eenmaal per dag te trainen, mocht naar
de uitwedstrijden met eigen vervoer. En, wat
ik vooral prettig vond, niemand begon te zei
ken over die knie van mij. Die was trouwens
ook weer pico bello.
Weet je hoe 't overigens kwam dat ieder
een hier nog veronderstelde dat het met die
knie nog niet lekker zat? Als er op Studio
Sport een berichtje over mij uit Engeland
kwam, lieten zij er altijd mijn foto bij zien.
Een archiefplaat. De enige die ze van mij in
het Wolves-shirt hadden. Maar op die plaat
was mijn knie helemaal ingepakt, zo'n joekel
van een brace er omheen. Dus toen ik al weer
lang en breed als een jonge hond tekeer ging,
bleef ik 'hier op tv als een halve kreupele
overkomen. Vandaar dat hardnekkige ge
John de Wolf: „Ik heb altijd hard moeten knokken om het zover te schoppen".
mekker, waar ik trouwens op den duur dood
ziek van werd.
Nu loop ik dus met plezier in de eerste di
visie te pillen. Vier keer per week rijd ik flui
tend naar de training. En de afstand Schie-
dam-Venlo valt mee. Als je mijn Mercedes ef-
FOTO GPD JACQUES ZORGMAN
fe op z'n staart trapt, ben je er in anderhalf
uur.
Natuurlijk voetbal ik nu op een tactisch
minder niveau dan ik altijd gewend was.
Maar daar hoor je mij echt niet over zeuren.
Dat wist ik van tevoren. En VW heeft een
John de Wolf
wil terug naar
de eredivisie
ploeg die boordevol jeugd zit. Die jongens
probeer ik beter te maken. Ik ben in het veld
het verlengstuk van de trainer. Joh, die eerste
divisie is gewoon leuk. Iedereen kan van ie
dereen winnen."
De verdediger, die in de eredivisie 281
competitieduels afwerkte (58 voor Sparta,
112 bij FC Groningen en 111 in het Feye-
noord-shirt), praat enthousiast over de eerste
divisie. Maar in het tv-programma Barend
Van Dorp mopperde Emmens topscorer Mi
chel van Oostrum laatst dat hij zich tegen
VW enorm had geërgerd aan De Wolf; de
Venlose libero zou zich tijdens de wedstrijd
laatdunkend over hem en de eerste divisie
hebben uitgelaten.
Met een wegwerpgebaar: „Luister nou eens
goed, intimidatie, het kleineren van je tegen
stander, hoort bij topsport. En tegen Emmen
heb ik die Van Oostrum inderdaad het een en
ander toegevoegd. Om hem uit zijn spel te
halen, hè. Maar om dan als een klein kind bij
de pers te gaan jammeren van dat-en-dat
heeft-ie gezegd, vind ik zielig. Even het bijde
handje uithangen, zelf scoren door op televi
sie op mij te schelden. De lulligheid ten top.
En al schopt hij er in de eerste divisie dertig
in, in de eredivisie zal zo'n provinciaaltje
nooit slagen. Trouwens, de eredivisie durft hij
niet eens aan. Eén stapje hoger en meneer
heeft faalangst. Zielig mannetje, die Van
Oostrum."
Wil hij zelf nog in de eredivisie terugkeren?
„Zeker weten", zegt De Wolf. „Het mooist
zou zijn als WV er in zou belanden. Dan zie
ik mij er in Venlo ook nog een jaartje aan
vastplakken. Wij bezitten nu een elftal met
vier, vijf spelers die de eredivisie aankunnen.
Met wat slimme aankopen erbij zouden wij
het in de hoogste afdeling kunnen redden."
Dan ineens: „Maar al heb ik 't in Venlo pri
ma naar mijn zin, het staat natuurlijk niet
honderd procent vast dat ik hier volgend sei
zoen nog loop te voetballen. Wie weet hangt
er dadelijk een club aan de bel, die iets dich
ter bij huis zit."
Heeft De Wolf zijn schaapjes op het droge?
„Ik rijd in een lekkere Mercedes Cabriolet,
draag zo'n Rolex, heb mooie kleren aan. Dus
zullen sommige mensen mij wel een patser
vinden. Typisch Nederlands. Maar ik heb wel
altijd hard moeten knokken om het zover te
schoppen. Ik heb als zoon van een havenar
beider in de Remia-fabriek aan de lopende
band gestaan; 's ochtends om zes uur begin
nen, dozen inpakken. Ik heb in het magazijn
van Radio Modern gewerkt. Mijn eerste auto,
waarmee ik naar de training van Sparta tufte,
was een Ford Taunus met gaten waar je je
hand doorheen kon steken. Pas op mijn
28ste, toen ik bij Feyenoord een tof contract
kreeg, ben ik eigenlijk voor het eerst werkelijk
goed gaan verdienen. Het zit nu financieel
lekker en ik geniet van mijn welvaart. Elke
dag. Mag ik?"
