Sport
Ronaldo komt
uit hoger sferen
Wim den Eisen blijft zich onafhankelijk opstellen
Q
ZATERDAG 16 NOVEMBER 1996
21
Na het ontslag van lohan Cruijff stond Barcelona-voorzitter
losip Lluis Nunéz voor een voldongen feit. Hij moest zijn
beurs trekken, 108.000 morrende socios kietelen. Met de
transfer van Ronaldo, PSV incasseerde 34 miljoen gulden,
slaagde Nunéz daar afgelopen zomer in. De verlosser is
verdreven, zijn geest uitgebannen door een zonnekind uit
Brazilië. Verslag van de totale gekte rond Ronaldo, 'de
buitenaardse'.
Als Bobby Robson, trainer van Barcelona,
over Ronaldo praat, eindigt hij vrijwel ie
dere zin op identieke wijze. Eerst schudt
de Engelsman met een blik vol ongeloof
zijn hoofd, glimlachend. Dan zegt hij: „En
hij is pas twintig." Daar laat Robson een
korte, gewijde stilte op volgen. Opdat de
toehoorder goed van dat feit doordrongen
zal zijn.
Logisch dat Robson blij is met de Brazi
liaan met de gouden voetjes. De innemen
de Brit - vroeger onder meer werkzaam bij
het Engelse elftal, PSV en laatstelijk Porto -
wordt in Barcelona gezien als een tussen
paus. Ieder doelpunt van Ronaldo verlengt
zijn verblijf bij de trots van Catalonië. „De
snelle manier waarop Ronaldo zich hier
heeft aangepast, verbaast me niet", zegt
Robson in de gewelven van stadion Nou
Camp. „Want we hebben het over een uit
zonderlijke voetballer. De beste van de
wereld, nu al. Op deze leeftijd al zo doel
gericht, zo snel, zo dodelijk in zijn acties.
'God, I love this boy'."
Even later. Ronaldo heeft een spierbles
sure en traint in alle eenzaamheid'in het
verlaten stadion. Beetje rekken, beetje
strekken, beetje rennen. Dan, alsof er
rooksignalen zijn gegeven vanuit Nou
Camp, stromen er tientallen nieuwsgieri
gen de tribunes op. Het is koud en mieze
rig in Barcelona en zeker driehonderd
mensen kijken zingend en krijsend naar
een hardlopende jongeman. Het meren
deel draagt hét shirt, met rugnummer 9,
Ronaldo's nummer, met voorsprong het
best verkochte shirt de afgelopen en ook
komende maanden. Na een sprintje of
twintig is het genoeg en duikt Ronaldo
zwaaiend de catacomben in. Waar hij
wordt besprongen door drie cameraploe
gen en zestien journalisten. Daags later
besteedt iedere Spaanse krant een hele
pagina, sommige zelfs .twee, aan de
spurtjes van Ronaldo.
Groot geld
Het is snel gegaan met Ronaldo Luiz Na-
zario de Lima. Het wonderkind is een
nieuw leven 'ingestapt. Geen elf belang
stellenden bij aankomst op het vliegveld,
zoals hij zelf had geteld destijds, maar vijf
duizend. Geen tussenpaus die hem vraagt
seksueel in te binden omdat dat de condi
tie aantast, zoals Kees Rijvers deed, maar
een tussenpaus die openlijk de liefde aan
hem verklaart. Geen medespelers die
openlijk klagen over zijn gebrekkige 'mee
verdedigen in het teambelang', maar col
lega's die hun handen dichtknijpen met
zijn aanwezigheid. Ronaldo groeide groot
bij PSV, en is daar dankbaar voor, maar
schroomde niet zijn eerste akkefietje met
Dick Advocaat buitenproportioneel op te
blazen en quasi-beledigd te vertrekken.
Machteloos moest PSV toezien hoe Ronal
do koos voor het grote geld.
Neem zijn salaris. Dat is in drie jaar tijd
verduizendvoudigd. Juni '93 tekende het
toenmalige talentje van Sao Cristóvao een
contractje bij profclub Cruzeiro. De trans
fersom bedroeg 40.000 gulden, zijn jaarsa
laris 3800 gulden. Ruim drie jaar later ver
kaste Ronaldo voor 34 miljoen naar FC
Barcelona, waar hij jaarlijks bijna vier mil
joen gulden opstrijkt. Komt bij een spon
sorcontract met Nike: anderhalf miljoen
gulden op jaarbasis. Zijn handelswaarde is
onlangs vastgesteld op zestig miljoen gul
den. Even gonsde het gerucht door voet
balland dat AC Milan bereid zou zijn dat
absurde gedrag op te hoesten. Alle brok-
kenen ontkennen, maar Nunéz is sinds
dien op zijn qui-vive. Volgens een clausule
in zijn achtjarige contract is Ronaldo na
het WK van '98, waar hij is voorbestemd
smaakmaker te worden, het schamele
sommetje van dertig miljoen waard. En
dus onderzoekt Barcelona momenteel de
(financiële) mogelijkheden zijn contract
op te waarderen. Waardoor er binnenkort
een prijskaartje van tachtig miljoen gul
den om zijn nek bungelt.
Geldsmijterij
De fans van Barcelona nemen de geld
smijterij van het bestuur voor kennisge
ving aan. Want het wisselgeld van Ronal
do bestaat uit doelpunten. Twaalf keer in
tien competitieduels scoorde hij tot dus
verre. „Een absoluut fenomeen", zegt
Frans international Laurent Blanc over
zijn populairste ploeggenoot. Hij is de ver
bazing nog steeds niet voorbij. „Ik ver
baasde me vooral toen ik hem voor het
eerst van dichtbij zag. Zo'n kinderlijk ge
zicht, dacht ik bij mezelf, dat past niet bij
een jongen die zo veel geld kost. En hij
blijft verbazen. Want ik heb nog nooit met
een speler met zo veel kwaliteit samenge
speeld."
Blanc is één van de prestige-aankopen
van Nunéz, waarmee de machtige preses
de roep om Johan Cruijff heeft doen ver
stommen. Stoitchkov keerde terug, doel
man Vitor Baia (Porto) kwam, evenals Luis
Binnenkort bungelt om de nek van Ronaldo een prijskaartje van 80 miljoen,gulden.
Enrique (Real Madrid) en de Brazilaanse
aanvaller Giovanni (Santos). Juan Antonio
Pizzi, van Tenerife, maakte de zestig mil
joen aan verse krachten compleet. Vorig
jaar topscorer van Europa, dit seizoen
vastgeklonken aan de bank. Naar volle te
vredenheid, getuige zijn blije gemoed als
hem naar Ronaldo wordt gevraagd. „Met
zo'n concurrent vind ik het niet erg om op
de bank te zitten", zegt Pizzi opgetogen.
„Want ik ben een voetballer." En wat is
Ronaldo dan? „Die kun je geen voetballer
noemen. Hij is veel meer. Ronaldo komt
uit hoger sferen."
Superlatief
Een superlatief van gelijke strekking kreeg
Ronaldo afgelopen week door 'El Pais' toe
gezwaaid. De grootste krant van Spanje
maakte een vijftien pagina's tellende bijla
ge over het fenomeen, getiteld 'Ronaldo,
El Extraterrestre', het buitenaardse wezen.
Ronaldo staat in de Spaanse pers op de
bovenste tree van de overtreffende trap.
Dagelijks worden hem op televisie en in
kranten goddelijke gaven en hemelse
machten toegedicht, de socios inhaleren
en absorberen alles wat er over hun idool
gezegd en geschreven wordt. Over Cruijff
en Romario spreekt niemand meer, hun
geesten zijn terug in de fles.
Doordat de rode loper naar de wereld
top wordt omzoomd door een leger
smachtende journalisten, is Ronaldo in
Barcelona in zijn schulp gekropen.
„Wekelijks krijgt hij rond de veertig aan
vragen voor interviews en fotosessies",
vertelt Ricard Maxenchs, persfunctionaris
bij Barcelona. „En het einde is nog niet in
zicht."
Heel even maakte Bobby Robson zich
ongerust over de verstikkende aandacht
voor Ronaldo. Maar die zorgen zijn vervlo
gen. „Het is verbazingwekkend hoe hij
met de hectiek en de djruk omgaat. En hij
is pas twintig... Ronaldo is onder alle om
standigheden kalm en beheerst. Hij heeft
een gezond stel hersens en laat zich door
de pers en de mensen niet afleiden op weg
naai' zijn grote doel." Op weg naar de ach
teruitgang van Nou Camp bevestigt Ro
naldo die woorden. „Als ik alle mensen te
vreden wil stellen, ben ik 24 uur per dag
handtekeningen aan het uitdelen en inter
views aan het geven. Ik ben hier gekomen
om goed te voetballen, om doelpunten te
maken. Dat is mijn manier om mensen
blij te maken."
Acht uur later, Barcelona bij nacht.
Schrijnender kan het contrast niet zijn. In
een helverlicht portiek ligt een zwerver te
slapen. De oude morsige man beschermt
zijn ogen met een opengevouwen krant.
'Ronaldo, de man van vier miljard' (pese
ta's) staat er in vette letters. Over een jaar
ligt de man daar waarschijnlijk weer, met
een krant over zijn gezicht. De kop zal
schreeuwen: 'Ronaldo, de man van vijf
miljard'. En Bobby Robson, of waarschijn
lijk zijn opvolger, zal hoofdschuddend
zeggen: „En hij is pas 21..."
Als de sterkste schaatsers van Nederland
vandaag om de IJsselcup strijden, is Wim
den Eisen er niet bij. Hoewel de 48-jarige
Zoeterwoudse trainer van het gewest
Zuid-Holland op de Deventer ijsbaan goe
de sier had kunnen maken met zijn oud
pupillen Jeroen Straathof, Martin Hers
man en Gianni Romme, bedankt hij dit
jaar voor de eer. De IJsselcup, toch de ge
westelijke wedstrijd bij uitstek, interes
seert hem maar matig. „Voor gewestelijke
rijders is dat vanwege de slechte planning
dit jaar een loze wedstrijd."
Dat hij er de voorkeur aan geeft zijn tijd
dit weekeinde ver van ijsbaan De Scheg
door te brengen, is' veelbetekend voor de
man die zich voor 200 procent Hollander
voelt. Er is dan ook heel wat voorgevallen
de aanloop naar de pre-olympische win
ter, waarbij de Zuid-Hollandse schaatsers
een belangrijke rol vertolkten.
Straathof, Hersman en Romme verlieten
de kernploeg, smeedden plannen om met
Den Eisen als trainer alternatief te gaan,
maar keerden na het finale bod van
bondssponsor Aegon voor 25.000 gulden
de man extra terug op hun schreden.
Den Eisen wil het niet toegeven, maar
de handelwijze van de drie moet hem pijn
hebben gedaan. „Zij hebben mij wel
meteen ingelicht over hun besluit. Het be
langrijkste vind ik dat de jongens bij elkaar
zijn gebleven, niet tegen elkaar zijn uitge
speeld. Want ik geloof in de kracht van de
groep. De jongens moeten zich wapenen
in het circuit, want ze zijn niet getraind in
onderhandelen. Een van hen had niet
naar de kernploeg willen terugkeren, een
ander wel en de derde wist het niet. Maar
onder druk van Aegon zijn zij allemaal te
ruggekeerd naar de kernploeg van Henk
Gemser. Zij hadden nooit verwacht dat ze
zo'n goed bod zouden krijgen. Op mijn
beurt was ik ook verbaasd dat zij hebben
toegehapt, omdat het hun niet zozeer om
Wim den Eisen geeft zijn pupillen aanwijzingen: „Trainer van de kernploeg zal ik nooit wor
denFOTO HIELCO KUIPERS
het geld te doen was."
Hoewel Den Eisen zegt dat hij vrede
heeft met het besluit van de drie spijtop
tanten, had hij het liefst gezien dat de drie
Hollanders op de alternatieve toer waren
gegaan. „Dan was de bond verplicht ge
weest om eindelijk eens te moderniseren.
Wij hadden onze plannen al klaar. Floor
van Leeuwen (voormalig sprintcoach) zou
coach worden van de ploeg, ik trainer en
Theo Schrader fysiotherpateut. Ook waren
er sponsors gevonden, die de schaatsers
uit de kosten hadden kunnen helpen. Het
sponsorbedrag was alleen nog niet zo
hoog dat zij al in het eerste jaar een eigen
inkomen konden verwerven."
Het was niet voor het eerst dat Den Ei
sen als Hollandse hoop in bange tijden
fungeerde. De Zoeterwoudse medewerker
op een bureau bouwtechniek is er inmid
dels aan gewend geraakt dat zij hem als
laatste toevluchtsoord beschouwen. Vori
ge zomer, toen Henk Gemser nog niet was
aangesteld als opvolger van Wopke de
Vegt, deden Straathof en Hersman ook al
met succes een beroep op hem. Dat resul
teerde later in incidentele samenwerking
met de ervaren bondscoach uit Oudehas-
ke, die zich niet te groot voelde om de
hulp in te roepen van de gewestelijke trai-
De relatie tussen Gemser en Den Eisen
kwam deze zomer echter onder druk te
staan doordat fysiotherapeut Theo Schra
der, rechterhand en dorpsgenoot van Den
Eisen, de samenwerking met de kernploeg
beeindigde. De Zoeterwoudenaar voelde
zich gepasseerd omdat Gemser niet hem,
maar zijn ongediplomeerde eigen zoon
meenam naar een trainingsstage in het
Canadese Calgary. Schrader botste boven
dien met het gewestelijk bestuur, dat be
paalde toezeggingen niet nakwam. „Ik zal
die dag, ik was net terug van vakantie,
nooit vergeten", zegt Den Eisen, ,,'s Och
tends was ik nog in de wolken vanwege
een gratificatie op mijn werk. Kreeg ik
even later de domper te verwerken dat
Theo was opgestapt bij het gewest, zonder
te wachten tot ik terug was van vakantie."
Tussen Schrader en het gewest kwam
het na enig overleg weer goed, omdat het
bestuur financieel risico nam om Schjrader
te behouden. Maar de gastvrijheid die het
gewestelijke duo de Hollandse kernploeg
rijders bood, behoort tot het verleden.
Voor een trainingsschema kunnen ze zo
nodig nog wel terecht bij Den Eisen, al zijn
zijn betrekkingen met de kernploegleden
zakelijker geworden. Op de massagetafel
van Schrader is echter geen plaats meer
voor Gemsers discipelen. Den Eisen be
treurt het. „Zelfs Jeroen Straathof heeft
Gemser nog verzocht om contact op te
nemen met Theo, maar Gemser vond niet
dat dat onder zijn verantwoordelijkheid
viel."
Henk Gemser voelt zich nauwelijks aan
gesproken door de kritiek uit het schaats-
gewest Zuid-Holland. De bondscoach
geeft weliswaar toe dat hij zijn zoon heeft
meegenomen naar het trainingskamp van
de kernploeg in Calgary, maar noemt dat
een noodoplossing. „In eerste instantie
had ik Schrader als fysiotherapeut meege
vraagd", aldus Gemser. „Maar verder wil
ik niet reageren op deze kritiek, zeker niet
als mijn zoon erbij wordt gehaald."
Af en toe dus verschaft Den Eisen zijn
doorgegroeide oud-pupillen nog eens on
derdak, maar hoofd van de kernploeg, be
seft Den Eisen, zal hij nooit worden. „Een
kernploegtrainer hoeft alleen maar met PR
bezig te zijn. Je moet je erin praten bij de
bestuursleden. Ik vecht voor mijn mensen,
maar ben niet geliefd bij de kernploeg,
trainers en bestuursleden."
Bovendien trekt de Zoeterwoudenaar
zijn grenzen.bij het begeleiden van spor
ters. „Toen schaatsers creatine gingen ge
bruiken, heb ik even overwogen om op te
houden met training geven. Een kuur kost
zo'n dertig gulden per dag. Zo veel geld
heb ik piet als gewestelijk trainer. Los
daarvan weet ik onvoldoende van het
middel om het te kunnen aanbieden, al
staat creatine dan niet op de dopinglijst.
Zelfs als creatine alleen maar gunstige ef
fecten heeft, juich ik het gebruik ervan
niet toe. Ik vind dat je eerst moet kijken
wat je met normale training kunt berei
ken."
Den Eisen doet dat voor het twaalfde
achtereenvolgende jaar op zijn eigen wij
ze. De Zoeterwoudenaar blijft zich onaf
hankelijk opstellen. „Ik ben een vrij man
die kan zeggen wat ik wil. Zo snap ik niet
dat de bond zo onzorgvuldig met zijn
mensen omgaat. Laatst sprak ik Jan Wiebe
Last nog, die trainer is geworden van de
marathonschaatsers van Dasia. Vorig jaar
was hij gewestelijk trainer, maar hij heeft
nog geen moment spijt gehad van zijn
overstap."
Den Eisen wijdt zich nog wel aan zijn
kleine gewestelijke selectie, van wie alleen
Patrick van Falier vandaag in Deventer op
het ijs verschijnt. Sprinter Arnold van dei-
Poel leek een logischer kandidaat, maar
hem spaart de coach met het oog op het
overladen selectieprogramma voor de na
tionale kampioenschappen. Bij de vrou
wen heeft bij met Leontien van Meggelen
een troef in handen.
Over de afloop van de wedstrijden om
de IJsselcup laat Den Eisen zich dit jaar te
lefonisch informeren. Want het bloed
kruipt toch waar het niet gaan kan bij de
trainer, die bijna nog bondscoach van
Oostenrijk was geworden. Op aanraden
van zijn oud-pupil Marnix ten Kortenaar,
die als schaats-Oostenrijker door het leven
gaat, werd de Zoeterwoudse trainer bena
derd. Maar het bod was niet aantrekkelijk
genoeg. „Voor 40.000 gulden per jaar geef
ik mijn goede baan en zekerheid in Ne-
Hutu's en Tutsi's
Een enkele keer, bij voorkeur al
wat later op de avond, wor
den er op de televisie wel eens
schimmige beelden vertoond
van een voetbalwedstrijd uiteen
ver land, meestal ergens ter
hoogte van Zuid-Amerika,
waarbij de twee elftallen elkaar
als cowboys en indianen naar
het leven staan.s
Geeft niet, ver van ons bed, een
andere cultuur, trap elkaar
maar rot, sla er maar op los,
laat maar zien... wij weten echt
wel dat het hier zo'n vaart nooit
lopen zal, daar zijn wij gelukkig
veel te beschaafd voor.
Na het filmpje neemt de presen
tator de schade met ons op.
Vijf rode kaarten, dertien gele,
een legereenheid van 1100 man
sterk drukte de rellen die zich na
de wedstrijd in het centrum van
de stad voortzetten cle kop in,
één winkelcentrum in vlammen
opgegaan, zes café's korten klein
geslagen, 224 supporters gearres
teerd, 183 gewonden, waarvan
zes zwaargewond, 3 doden op cle
staantribune, een dag van na
tionale rouw en de winnende
coach sprak nadien van een
enerverende derby en een zwaar
bevochten overivinning.
Zo'n wedstrijd wasFeyenoord-
NAC ook, ongeveer.
Het waren de Hutu's tegen de
Tutsi's, dinsdagavond in De
Kuip. De kranten schreven de
volgende dag over 'een ordinaire
veldslag" en over 'voetbal bij de
beesten af.
Eerste helft:
Zesde minuut. Koeman haakt
Brusselers. Scheidsrechter Van
Vliet trekt de gele kaart.
Vijftiende minuut (1). Gaasbeek
torpedeert Vos. Geel.
Vijftiende minuut (2). Jalink en
Vos gaan met elkaar op de vuist,
Van Vliet werpt een strenge blik.
Vierentwintigste minuut. Van
Galen hakt Larsson om. Geel.
Zesentwintigste minuut. Lars
son slaat, achter de rug van Van
Vliet, Mukanya neer.
Achtentwintigste minuut. Mu
kanya houdt Larsson vast. Geel.
Vijfendertigste minuut. Brusse
lers velt Sdnchez met een goed
geplaatste hoek. Geel.
Achtendertigste minuut. Graff
geeft een kopstoot aan Abele I-
laoui. Rood ditmaal
Veertigste minuut. Fraser legt
met een razendsnelle voetbewe
gingeen dubbele knoop in de
enkelbanden van Mukanya.
Geel.
Tweede helft:
Vierde minuut. Sdnchez stort
theatraal ter aarde om Muka
nya zijn tweede gele kaait aan te
smeren. Van Vliet doorziet de
komedie.
Zesde minuut. Sdnchez stort
weer ter aarde. Mukanya krijgt
nu wel de tweede gele (en dus
ook de rode) kaart. De televisie
beelden wijzen uit dat Mukanya
ook nu onschuldig is.
Zevende minuut (1). Achter Van
Vliets rug stompt Sdnchez Ka rel-
se.
Zevende minuut (2). Feyenoord
scoort.
Tiende minuut. Sdnchez grijpt
Oostrom vast. Van Vliet past de
voordeelregel toe en 'vergeet'de
gele kaart.
Eénenveertigste minuut. Claeys
probeert Stewart te tweeëndelen.
De poging mislukt, in zoverre
dat Stewart weer opstaat. Maar
Claeys krijgt wel geel.
Na afloop vallen nog klappen in
cle spelerstunnel. Geel voor
Oostrom van NAC.
De eindnota: 1 -0, één keer rood
en drie keer geel voor Feyenoord.
Eén keer rood en zes keer geel
voor NAC.
De coaches Haan en Rijsbergen,
die eikaars bloed wel kunnen
drinken, waren het na afloop
van de blamerende vertoning
over één man eens: Van Vliet.
Natuurlijk.
De scheidsrechter hacl het alle
maal gedaan. Wie anders?
In de totale wanorde op het velcl
sloeg Van Vliet inderdaad hier
en daar een plankje mis. Zijn
grootste fout was misschien wel
dat hij Feyenoord-NAC bleef
aanzien voorde voetbalwed
strijd die het had moeten zijn en
niet voor de stammenoorlog
waarin het ontaardde. Nochtans
was Van Vliet de enige die zijn
gezond verstand gebruikte en als
de voetbalbond dit nu ook eens
doet (De KNVB en het gezond
verstand? Ik geef toe, het is veel
gevraagd) kent het zowel Feye
noord als NAC drie punten in
mindering toe.
Voor Haan en Rijsbergen vol
staan 100 strafregels: ,,Ik heb me
vanavond kapot geschaamd,
mijn excuses aan het publiek en
aan de heer Van Vliet voor het
wangedrag
Frank
Snoeks is
verslaggever
van Studio
Sport
K~V
