Verzekeringsmarkt is een jungle
Politiek pauzeert bij zee, zon en zanc'
Feiten &Meningen
Israël verlaat
MENA-top met
gemengd gevoel
Vi VO^W-
Werken voor de kost
5cHlKTHfrv,(W« mk.?..
VRIJDAG 15 NOVEMBER 1996
IEUWSANALYSE
De Israëlische delegatie vertrok gisteravond met ge
mengde gevoelens uit Cairo. Officieel heet het dat de
derde Economische Conferentie over het Midden-Oos
ten en Noord-Afrika (MENA) voor Israël een succes is
geworden. „Ik ben volkomen tevreden", verklaarde mi
nister van financiën Dan Meridor. Maar er waren ook
andere geluiden. „Onze zakenlieden hebben behoorlijk
kunnen werken, maar op regeringsniveau zijn we zeer
teleurgesteld", meent een Israëlische regeringsverte
genwoordiger die anoniem wil blijven.
„Meridor heeft een goed gesprek gevoerd met de
Egyptische minister van buitenlandse zaken, Amr
Moussa", zegt hij. „Ook voor onze minister van handel,
Nathan Sharanski, was flink belangstelling. Maar voor
het overige kan ik alleen maar zeggen dat de algemene
sfeer buitengewoon vijandig was.
De arrestatie, op verdenking van spionage, van de Is
raëlische zakenman Azam Azam zou de sfeer verder
hebben verziekt. Minister Meridor zei gisteren dat het
vasthouden van Azam niet bevorderlijk is voor de goe
de verhoudingen tussen Israël en Egypte. Het waren de
enige kritische opmerkingen die hij zich veroorloofde.
Net als andere congresdeelnemers prees hij Egyptes
aanpak van de grootste belemmering voor economi
sche groei in de Arabische wereld: de verstikkende
greep van de overheid. President Hosni Mubarak gaf
eerder deze week een overzicht van het liberaliserings
programma dat in zijn opdracht met opmerkelijk suc
ces wordt uitgevoerd. Het zou te ver gaan die liberalise
ring geheel op het conto te schrijvan van de MENA-
conferenties. Maar het is een feit dat zowel Jordanië, de
vorige organisator, als Egypte nu bezig zijn hun econo
mie te ontbureaucratiseren.
Veel sprekers in Cairo waarschuwden dat het Mid
den-Oosten achterop raakt als het niet snel gaat werken
aan de vorming van een handelsblok. De vraag is alleen
hoe het er uit zou moeten zien en welke landen lid
moeten worden. De Arabische landen zouden het liefst
een economische gemeenschap vormen zonder Israël.
Maar pogingen van de Arabische Liga in die richting
zijn steeds mislukt. De MENA-conferenties geven de
Arabische landen voor het eerst een realistische basis
voor samenwerking, maar bieden geen mogelijkheid Is
raël uit te sluiten. De Arabische landen weten dat ze
met Israël zitten opgescheept en dat verklaart mede de
dubbelzinnige houding van Egypte tegenover de Israë
lische delegatie.
Het Egyptische publiek kan nauwelijks worden ver
weten dat het er weinig meer van begrijpt. Het hoort
zijn regering felle kritiek spuien op Israël en leest in de
semi-regeringskranten dat premier Netanyahu zich ge
draagt als Hitier. En nu staan de kolommen weer vol
over de arrestatie van een Israëlische zakenman. Tege
lijk ziet het volk op de televisie Egyptische en Israëli
sche ministers elkaar vriendelijk toespreken.
Onder Egyptes intellectuelen is het verzet tegen nor
malisering van de betrekkingen met Israël altijd sterk
geweest. Een aantal oppositieleiders heeft een organi
satie opgericht die radicaal een eind wil maken aan de
economische relaties met de joodse staat. De 'Egypti
sche Beweging voor de Bestrijding van het Zionisme en
het Boycotten van Israël' meent dat Israël de ontrui
ming van bezet gebied nu afhankelijk stelt van een aan
deel in de Arabische economie. „De MENA-conferentie
is alleen maar een Amerikaanse bazar, bedoeld om Is
raëlische producten te verkopen op Egyptisch grondge
bied", meent Adel Hussein, vice-voorzitter van de
Egyptische Labour-partij. Het is al met al niet verwon
derlijk dat Egypte er op de MENA-conferentie naar
heeft gestreefd de Israëlische aanwezigheid wat naar de
achtergrond te dringen.
De westerse delegaties in Cairo zijn in ieder geval te
vreden. Dat geldt zeker voor Nederland, dat nauw is be
trokken bij de MENA-conferenties. Wantrouwen van
een aantal grote Europese partners heeft Nederland er
niet van weerhouden een aandeel van 3,5 procent te
nemen in de Ontwikkelingsbank voor het Midden-Oos
ten, die binnenkort officieel van start gaat. De ironie wil
dat die bank speciaal is opgericht ter financiering van
het soort regionale projecten dat als gevolg van de im
passe in het vredesproces in de verdrukking is geko
men.
Als in Cairo één ding duidelijk is geworden, dan is het
dat het Westen zich voorlopig zal moeten richten op sa
menwerkingsprojecten met individuele landen in het
Midden-Oosten. Wat dat betreft heerst er in de Neder
landse delegatie algemene tevredenheid. Zakenlieden
en overheidsvertegenwoordigers zijn het erover eens
dat de bijeenkomst in Cairo de vruchtbaarste was van
de drie conferenties tot nu toe.
cairo ad bloemendaal
correspondent
'mwiw w&to
dhaka. Werken om te overleven. Deze dakloze kinderen uit Dhaka in Bangladesh voorzien in hun schamele levensonderhoud met de verkoop van afval. Zakken vol oud papier, plastic zakken, kapot speelgoed en a
klein spul dat ze aan de kant van de weg vinden, sjouwen ze dagelijks naar handelaren, die er een grijpstuiver voor neertellen. foto reuters rafiqur rahh
'Polissen voor meeste consumenten abracadabra
De doorsnee-Nederlander heeft zijn verzekeringen niet allemaal op een rijtje. Hij weet niet waarvoor hij verzekerd is,
waardoor hij onnodig extra verzekeringen afsluit. En soms blijken er - als er wat gebeurt - gaten in de dekking en keert
een verzekeringsmaatschappij tegen de verwachting in niet uit.
Onderzoek van de vakcentrale FNV dat
woensdag is gepresenteerd wijst uit,,
dat één op de acht ziekenfondspatiën
ten niet weet of hij een aanvullende
dekking heeft voor ziektekosten. Van
degenen die zeggen zeker te weten dat
ze dit wel zijn, kan driekwart niet ver
tellen hoeveel geld ze hieraan kwijt
zijn. Het merendeel heeft geen benul
wat de polis precies dekt.
De vakcentrale spreekt van een 'jungle'
waarin de consument zich een weg
moet banen. Volgens de FNV is er to
taal geen sprake van een goed geinfor-
meerde, bewuste klant die een ratione
le keuze maakt uit het aanbod op de
vrije markt van medische verzekerin
gen. „De klanten die ons bellen, weten
veelal niet welk pakket ze hebben", be
vestigt woordvoerster Figuurs van de
Amersfoortse verzekeraar Anova. „We
vragen dan op in hun giroboekje op te
zoeken hoeveel premie ze per maand
betalen, zo kunnen we het type polis
achterhalen".
De Consumentenbond signaleert dat
deze onwetendheid niet alleen voor
ziektekosten geldt. Hetzelfde geldt net
zo goed voor indekken tegen zoiets
vervelends als de negatieve gevolgen
van de Algemene Nabestaandenwet
(ANW). Uit onderzoek van de bond is
gebleken, dat zes procent van de men
sen die nooit of te nimmer te maken
zullen krijgen met een ANW-gat, sim
pelweg omdat ze geen partner hebben,
zich 'voor de zekerheid' toch maar bij
verzekert.
Een andere 'stommiteit': mensen beta
len op hun reisverzekering extra bij
voor medische hulp over de grens, ter
wijl een arts in het buitenland bij veel
ziektekostenpakketten al is inbegre
pen. Dit komt zo vaak voor, dat de
Amersfoortse maatschappij Anova bij
vakantiegangers standaard nagaat of
ze ook een aanvullende ziekteverzeke
ring hebben. Zo ja, dan krijgen ze kor
ting op de reisverzekering.
Woordvoerder Kos van het Verbond
van Verzekeraars reageert droogjes:
„Verzekeringen zijn nu eenmaal een
ingewikkeld product; de polissen krij
gen niet altijd de aandacht die ze ver
dienen".
Een polishouder heeft ook een eigen
verantwoordelijkheid, stelt de koepel
organisatie. Het komt nog te vaak voor,
dat polishouders na het aangaan van
het contract niet nalezen wat hun
rechten en plichten zijn. „Ze bergen
het stuk papier op en hopen er nooit
gebruik van te hoeven maken".
Die houding leidt tot veel ellende, weet
Consumentenbond-juriste Verhoeven.
„Mede door de reclame die de sterren
van de hemel belooft, denkt de consu
ment dat een verzekeraar werkelijk alle
schade vergoedt". Zij krijgt geregeld te
maken met gevallen waarin dat niet zo
blijkt te zijn. „Dan heeft degene die on
ze hulp inroept slechts een beperkte
inboedelverzekering, zodat bij water
schade niet hoeft te worden uitge
keerd".
Veel consumenten zijn bovendien on-
derverzekerd. Het Verbond van Verze
keraars heeft een tijdje geleden gecon
stateerd, dat dit vooral bij inboedelpo
lissen (brand en diefstal) het geval is.
Daarbij gaat het niet om de jaarlijkse
indexering (meegroei met de inflatie),
want dat gebeurt automatisch. „Klan
ten van maatschappijen denken er niet
aan de verzekering op te hogen als ze
een nieuw bankstel kopen of een dure
computer".
Kos adviseert mensen die niet goed
weten of ze alles wel goed 'afgedekt'
hebben met een assurantietussenper
soon contact op te nemen. „Zo iemand
heeft alle know how in huis en kan hia
ten opsporen danwel overlap er uitha
len".
Daar denkt de Consumentenbond heel
anders over. Voor deze dienstverlening
betaalt de leek wel een prijs. Tussen
personen krijgen namelijk per afgeslo
ten polis een vaste provisie. Dit is geen
stimulans om de best mogelijke verze
kering uit te zoeken. Bovendien verte
genwoordigen ze vaak maar een of en
kele maatschappijen.
Zelf doen dan? De organisatie erkent
dat de klant makkelijk het spoor bijster
kan raken door alle soorten verzekerin
gen met hun eigen pakketten, voor
waarden en dekkingen.
Wil hij dan bovendien nog een ander
contract aangaan, dan moet hij zich
ook nog oriënteren bij nieuwe aanbie
ders: banken, warenhuizen, fietsen
handelaren, vakbonden en de ANWB.
In de novembergids adviseert de bond
het hoofd koel te houden en contrac
ten alleen aan te gaan als die echt no
dig zijn.
'Verplichte' nummers zijn een ziekte
kostenpolis, een w.a.- verzekering voor
aansprakelijkheid. Plus een opstal- en
een levensverzekering als er sprak
van een eigen huis met hypothee!
Bij andere polissen is het maar de
vraag of ze nodig zijn. Het geld va
studie van de kleine kan ook viab
gen/sparen worden vergaard; een
verzekering is alleen zinvol bij du:
glas op een risicovolle plaats.
Bondsjuriste Verhoeven betwijfel!
of een begrafenispolis wel moet.
„Werkt iemand, dan wordt na ziji
overlijden nog twee maanden looilc
doorbetaald. Daarvan kun je net z 1
goed een crematie of begrafenis b!r
len. Of anders wel van een spaarb
Tenslotte is de rechtsbijstandsven
ring 's.oms nuttig'. „Maar de kans
de gemiddelde Nederlander bij ei
procedure betrokken raakt, is klei
Dan zijn er bovendien nog altijdi
stanties als de ANWB, de FNV, de
eniging Eigen Huis. En de Consul Jl
tenbond natuurlijk.
utrecht ineke inklaar
TOM JANSSEN
Zouden het de zon en de zee zijn? De mati
gende invloed van de collega's Heerma en
Deetman? Het eilandgevoel? Feit is dat Jac
ques Wallage, Frits Bolkestein en Gerrit Jan
Wolffensperger al een week samen op de
Antillen zitten en er nog geen ruzie is uitge
broken. Dat mag in de krant.
De afgelopen maanden hebben de rege
ringspartners PvdA, WD en D66 meer on
enigheid met elkaar gehad, dan ooit tevo
ren. Althans, de fractievoorzitters en andere
kamerleden deden nogal vaak onaange
naam tegen elkaar of over eikaars stand
punten. Wat dan de gebruikelijke kranten
koppen als 'ruzie tussen regeringspartijen'
of 'oplopende spanningen in de coalitie'
oplevert.
Kersvers terug van het zomerreces bestook
te Wallage Bolkestein over diens plannetje
het toptarief van de belastingen af te schaf
fen. Hij laakte de niet aflatende druk van de
WD om het asielbeleid aan te scherpen.
Wallage gebruikte daarbij grof geschut: Bol
kestein viste in troebel water en had de fout
van zijn leven gemaakt.
Vervolgens waren zowel Wallage als
Wolffensperger kritisch over het MSD-com-
missariaat van collega Bolkestein, wat hen
niet in dank werd afgenomen door vele W-
D'ers.
Nauwelijks van dit gedoe bekomen, diende
het volgende conflict zich al aan. De WD
nam - tot woede van PvdA en D66 - afstand
van de kabinetsplannen om de benzine- en
tabaksaccijns te verhogen. De WD-fractie
(volgens Bolkestein 'de beste vrienden van
het kabinet') schrikt terug voor moeilijke
beslissingen, foeterde Wallage. Daarmee
implicerend dat PvdA samen met D66 wel
de schouders zet onder het kabinetsbeleid.
Wat ook weer niet het geval is. PvdA en D66
hebben zich op hun beurt tegen het HSL-
tracé van het kabinet gekeerd. Ook al is dat
volgens velen een tijdelijke zaak, de WD is
er niet zo bijster over te spreken. Bolkestein
gaf een gratis advies aan het kabinet: vast
houden aan het regeerakkoord en dus aan
het eigen Groene-Hart-tracé. Ook bij het
huurwaardeforfait volgt de WD het kabi
netsplan (1,25 procent van de waarde van
het huis), terwijl PvdA en D66 goedkope
koophuizen minder willen belasten.
Wie denkt dat het in deze coalitie altijd WD
versus PvdA en D66 is, vergist zich. Over het
voorstel van Melkert om het minimumloon
tijdelijk te verlagen zitten WD en D66 op
één lijn: dat gaat niet ver genoeg. Daar ver
zet de PvdA zich heftig tegen. Tot nu toe
ziet het er niet naar uit, dat deze crisis
'vriendschappelijk' wordt opgelost.
Wie het allemaal op een rijtje zet, krijgt het
beeld van over straat rollende partners die
onafwendbaar koersen naar het einde van
hun eens zo mooi lijkende huwelijk. Dat
beeld is bedrieglijk. Ondanks de wat harde
toonzetting, is geen enkele coalitiepartner
bereid een kabinetscrisis te riskeren om zijn
eigen wil door te drukken. Tot nu toe is
geen enkel conflict op de spits gedreven.
Daar zijn hele goede redenen voor.
Het is niet nodig. De 'ruzies' hebben via de
publiciteit hun doel al bereikt. Ook al voert
het kabinet de WD-motie om de benzine
accijns uit te stellen niet uit, de automobi
list is er nadrukkelijk aan herinnerd welke
partij écht voor hem opkomt. WD, de partij
voor rokende kilometervreters. Wallage
heeft met zijn 'Wassenaar-aanval' op Bolke
stein een bepaald beeld neergezet: de WD
is er voor de rijken. En wat is er blijven han
gen van de ruzie over het asielbeleid:!
idee dat de PvdA van zich af bijt.
Reden twee, en meteen de belangrijks
dat geen van de coalitiepartijen van hl
binet af wil. Het gaat economisch goe
kabinet is stabiel en oogt succesvol. F
met gouden eieren slacht je niet. Enej
ook geen dringende reden om de sai
werking op te zeggen. Een duidelijk al
tief is er niet, noch is er veel electoraa
deel van te verwachten.
Bovendien blijken de coalitiepartijen!
heel goed met elkaar te kunnen onder
delen over hele moeilijke kwesties. C
hebben we de afgelopen weken geziei
herkeuring van oudere WAO'ers is ver
peld, na langdurig overleg tussen ded
coalitiepartijen. Ook zijn WD, D66 en
het met elkaar eens geworden over ee
spaarpot voor de AOW. Eens hadden:
daarover 'onenigheid'. „Dit kabinet b!
zitten tot mei 1998", zegt Bolkesteinc
quent als hij ernaar wordt gevi
krijgt vast gelijk. En tot die tijd zullen*
talloze conflicten zijn, over Beek bijvoor
beeld of de gezondheidszorg. In hetp I
tige dramatische spel dat politiek heel
doen die conflicten er wel degelijk toe
emotie en argument wordt de eigen z
bepleit of de coalitiepartner in een be
daglicht gezet. En soms is al dat theat '1
dig om tot een compromis te komen. -
Volgende week zijn ze weer terug in D
Haag. Wallage, Bolkestein en Wolffen
ger. Kunnen wij, toeschouwers, weer|
den haag ans bouwmans