TROS vreest komst staatsomroep
Gelderland blij met nieuwe
commissaris Kamminga
55,-
Binnenland
Zwaan mag
weer open
VAN TIlVERLICHT prijs deLAMP
van tilüfiHsNHIIi
UTERDAG 9 NOVEMBER 1996
Algemeen Nederlands Persbureau GPD Geassocieerde Pers Diensten
|)NB komt met nieuw tientje
Bctfrdam De Nederlandsche Bank (DNB) komt zo goed als
■eicérmet een nieuw tientje. In de tweede helft van 1997 neemt
|e centrale bank een definitieve beslissing. Het oude tientje met
|e afbeelding van Frans Hals dateert al van 1971 en is het laatste
|jtde oude serie met Nederlandse historische figuren als Spino-
|a (1000), De Ruyter (100), Sweelinck (25) en Vondel (5). Het
Beuvve tientje zal niet lang in omloop zijn want Europa voert in
■002 de euro in.
Diekstra uit ECI-schap gehaald
manen Boekenclub ECI heeft in de nieuwste catalogus geen ti-
Bsopgenomen van de omstreden hoogleraar René Diekstra die
Krordt beschuldigd van plagiaat. Het boek Brainjoggen, dat dit
fear in de eerste drie catalogi stond, is geschrapt. Dat heeft vol
lens een woordvoerster van de boekenclub vooral te maken met
|e verkoopcijfers, minder met het plagiaat waarvan de professor
beschuldigd. ECI wacht voor de volgende catalogi het onder
hoek af dat de Rijksuniversiteit Leiden heeft ingesteld waarbij
een commissie alle boeken van de klinisch psycholoog op pla
giaat toetst.
Babyvoeding Nutricia in opspraak
|aag/pen haag Nutricia is opnieuw in problemen gekomen
Kiét babyvoeding. De onderneming heeft de verkoop van zuige-
Bgenvoeding 'vlees-groenten en peentjes' in Tsjechië stopgezet
Regens een te hoog nitraatgehalte. Het product was geprodu
ceerd bij Ovita-Nutricia in Polen en werd onder de naam Hami
lerkocht. Volgens Nutricia in Praag hebben de Polen niet goed
Bpgelet bij het kiezen van hun grondstoffen. Nitraat verandert in
■et menselijk lichaam in nitriet. Bij zuigelingen veroorzaken zij
■ïethemo-globinemie, wat betekent dat ze blauw worden. In
H993 moest Nutricia Olvarit babyvoeding van de markt halen
■mdat daar resten van een schoonmaakmiddel in zat.
andelen Tóth leveren 120 miljoen op
|msterdam De bekendste zakenvrouw van Nederland, Silvia
heeft gisteren afscheid genomen van de controle over haar
litzend- en opleidingsconcern Content Beheer. Tegen een prijs
an 70 gulden per stuk brachten de ruim 1,7 miljoen aandelen
ngeveer 120 miljoen gulden op. Bestuursvoorzitter Tóth be-
U' ioudt een belang van tien procent. De verkochte stukken zijn in
anden gekomen van institutionele beleggers en vooral particu-
Eten.
iKZO koopt Amerikaanse harsfabriek
■n haag AKZO Nobel heeft van het Amerikaanse concern Bor
en een fabriek overgenomen die hars-geïmpregneerde folie
roduceert voor de afwerking van multiplex en spaanplaat. De
'e staat South Carolina gevestigde fabriek, met een jaaromzet
25 miljoen gulden, wordt toegevoegd aan Akzo-Nobels on-
erdeel Casco Products. Dat heeft al fabrieken in Canad, Frank-
ijk, Maleisië, Duitsland, Zweden en Spanje.
ireenpeace stopt blokkade soja-schip
ntwerpen Greenpeace heeft gisteren aan het eind van cle mid-
lagde blokkade beëindigd van een Pools schip met een lading
enetisch gemanipuleerde sojabonen in de haven van Antwer-
en. De milieuorganisatie moest dat van de rechter in Antwer-
endoen.
luperoude luizen in Vlaardingen
lmrdingenArcheologen hebben in Vlaardingen luizen ont-
ekt uit circa honderd na Christus, waarmee ze de oudsten van
iuropa zijn. De luizenresten zateh in een luizenkam die temid-
len van een blootgelegde afvalhoop uit die dagen werd ontdekt.
)e vondst werd gedaan op het bedrijventerrein Hoogstad waar
nderzoek wordt gedaan naar een dammen- en sluizenstelsel
at in verschillende fasen is aangelegd. De oudste dam is rond
.eventien voor Christus aangelegd. De jongste rond 100 na
Ihristus.
Onderzoek naar rare koeien
haag» Minister Van Aartsen van landbouw wil enkele des-
undigen onderzoek laten doen naar de algemene gezondheids-
oestand van met name runderen op bedrijven in de Beetskoog-
older. Aanleiding daartoe zijn een opvallend grote sterfte onder
n afwijkingen van runderen in het betrokken gebied. Dat
chrijft de bewindsman in een brief aan de vaste Kamercommis-
ie van Landbouw. De Socialistische Partij drong eerder al aan
p een diepgaand onderzoek. De fractie wees vooral op de mo-
elijk ernstige vervuiling van de polder, ten oosten van Alkmaar.
Staatssecretaris Nuis wil één publieke omroep die slag met de commerciëlen moet gaan leveren
De omroepen met de meest uitgesproken identiteit moe
ten het publieke bestel verlaten als ze niets van hun zelf
standigheid willen opgeven. Alleen zo kan er na het jaar
2000 één publieke omroep ontstaan met voldoende slag
vaardigheid temidden van de veelheid aan andere, com
merciële media. Volgens de TROS koerst het kabinet
rechtstreeks af op een staatsomroep, ook al spreekt
staatssecretaris Nuis (media) dit tegen.
gen het recht moeten behouden
zelf uit te zenden. Slangen vindt
het 'ongerijmd' dat omroepen
van Nuis moeten proberen le
den te werven voor minimaal 25
gulden, terwijl het in 2000 is af
gelopen met de omroepvereni
gingen.
De Nederlandse kijker zal geen
invloed meer kunnen uitoefe
nen op het programmapakket
waarvoor hij betaalt, aldus de
TROS. KRO-voorzitter F. Slan
gen vindt dat omroepverenigin-
Het kabinet heeft gisteren zijn
toekomstvisie ontvouwd over
het voortbestaan van de publie
ke radio en televisie. Er worden
financiële maatregelen voorge
steld om de publieke omroep
tot de eeuwwisseling van een
bankroet te redden. Eerder
werd al bekend dat het lidmaat
schap van een omroepvereni
ging wordt opgehoogd tot 25
gulden, waarvan 15 gulden
daadwerkelijk aan programma's
moet worden besteed. Dit levert
vijftig miljoen gulden op.
Daarnaast wil het kabinet dat
er doelmatiger wordt gewerkt
bij de publieke omroep, wat een
besparing van vijftig miljoen
moet opleveren. Dat mag niet
ten koste gaan van de program
ma's. Zo hoopt men tekorten op
te vangen die ontstaan door te
ruglopende reclame-inkomsten.
Nuis komt nog met zijn Con
cessiewet, waarin de plaats en
functie van de publieke omroep
vanaf het jaar 2000 wordt gere
geld. Hij wil nadrukkelijk niet
toewerken naar een staatsom
roep, maar naar een omroep
„met een grote veelvormigheid
waarin de huidige omroepvere
nigingen een plaats kunnen
vinden."
Na de eeuwwisseling zou de
ze omroep uit de belastingen
kunnen worden betaald in
plaats van uit kijk- en luister
geld, zo oppert Nuis. De om
roep moet absoluut onafhanke
lijk kunnen functioneren. Vol
gens hem staat het niet vast dat
er drie publieke tv-netten en vijf
publieke radiozenders blijven
bestaan. De publieke omroep
moet zich inhoudelijk vooral
bezig houden met programma's
op het vlak van educatie, cul
tuur, nieuws en achtergronden
van het nieuws. Het kabinet wil
de publieke omroep veiligstel
len zodat iedereen toegang
houdt tot betaalbare, kwalitatief
hoogwaardige informatie op ra
dio en televisie.
Kijk- en luistercijfers zouden
De Erasmusbrug in Rotterdam
is vandaag weer geopend voor
alle verkeer. Gistermiddag werd
de brug helemaal gesloten voor
alle verkeer. Zodoende kon een
hoogwerker de middelste tuien
van de brug met koppelstukken
aan elkaar verbinden. Dat is een
noodoplossing, tot er een betere
is gevonden.
De tuien van de brug begon
nen afgelopen maandag ver
vaarlijk te trillen door de harde
wind en de regen. Directeur
Ch. de Wijs van de dienst ge
meentewerken weersprak giste
ren nog beweringen dat de brug
niet goed genoeg zou zijn ge
test. De gemeente heeft alleen
een brugdeel laten testen in een
windtunnel, maar niet de tuien.
Deskundigen zijn het oneens
over de vraag of de trillingen in
de tuien zouden zijn gebleken
in een windtunnel als de gehele
brug op schaal zou zijn getest.
Met name de invloed van regen
is niet te simuleren, zegt De
Wijs. Het Nationaal Lucht- en
Ruimtevaartlaboratorium, waar
het aparte brugdeel op schaal is
getest, weerspreekt dit, maar
geeft toe dat de testresultaten
met regen niet honderd procent
betrouwbaar zijn.
De Wijs wees ook de veron
derstelling van sommige raads
leden van de hand dat de sierlij
ke brug, ontworpen door de
Amsterdamse architect Ben van
Berkel, 'te esthetisch' zou zijn,
waardoor de techniek op de
tweede plaats kwam. „De hele
gebeurtenis hadden we niet ver
wacht, het is waardeloos, maar
de brug is niet risicovoller dan
andere bruggen", stelt De Wijs.
Er zijn hoe dan ook fouten ge
maakt bij de berekeningen van
de tuibevestigingen aan het
brugdek en bij de schokdem
pers die de zijwaartse trillingen
moeten dempen. Er zijn ook
verkeerde schokdempers ge
kocht, maar dat zou niet de re
den zijn van de ellende.
Dijkstal stelt onderzoek in naar uitlekken namen kandidaten
Het kabinet heeft de WD'er Jan Kamminga
gisteren voorgedragen voor benoeming tot
commissaris van de koningin in Gelderland. Hij
volgt de D66'er Jan Terlouw op, die in decem
ber met pensioen gaat.
Kamminga kreeg de voorkeur boven ex-mi-
nister van VROM en voormalig burgemeester
van Breda Ed Nijpels, ook een WD'er en de
huidige burgemeester van Heemstede, N. van
den Broek (WD).
De nieuwe commissaris was eerder onder
meer partijvoorzitter van de WD en voorzitter
van het Koninlijk Nederlands Ondemers Ver
bond, de werkgeversorganisatie voor het mid
den- en kleinbedrijf, die vorig jaar opging in
MKB Nederland.
De benoeming van Kamminga is in de Pro
vinciale Staten van Gelderland overwegend po
sitief ontvangen. Vooral de WD-fractie, die een
uitgesproken voorkeur voor hem had, reageer
de opgetogen. Fractievoorzitter Van Berkestijn
roemde Kamminga's contacten met Den Haag
en het bedrijfsleven.
Haar PvdA-collega Scheerder is „niet onte
vreden", al vindt hij dat Kamminga ervaring in
het openbaar bestuur mist. Ook het CDA en
SGP/RPF zijn content. Alleen Groen Links had
liever Nijpels gehad, vanwege diens aandacht
voor het milieu.
Vice-premier Dijkstal noemde Kamminga
gisteren een „zeer prominent bestuurder" die
de weg weet in politiek Den Haag. Ook MKB
Nederland vindt dat de provincie Gelderland
boft dat zij iemand met „buitengewone kwali
teiten" als commissaris krijgt.
Nijpels nam de zaak sportief op. Hij felici
teerde zijn „politieke vriend" en sprak de ver
pachting uit dat die een goede commissaris zal
zijn. Dat Nijpels achter het net vist heeft te ma-
tan met zijn controverse met WD-leider Bol-
tastein. In de jaren tachtig, toen beiden nog lid
waren van de liberale Tweede-Kamerfractie,
kwamen zij geregeld met elkaar in aanvaring.
De vertrouwenscommissie van de provincie
ld aan Nijpels de voorkeur gegeven. Kammin
ga voldoet echter ook aan de criteria, van de
commissie. Gelderland zocht iemand met goe
de contacten in ambtelijk en politiek Den Haag
en de Europese Unie.
Met de benoeming van Kamminga komt een
einde aan een periode van speculaties en lek
ken van de namen van kandidaten. De kandi
datuur van Kamminga, Nijpels en de anderen
lag al vroeg op straat. Dijkstal heeft de rijksre
cherche opdracht gegeven te onderzoeken wie
daarvoor verantwoordelijk is. „Naar mate van
de grootte van de steden en provincies is het
moeilijker de vertrouwelijkheid te garanderen",
zei Dijkstal gisteren. Hij noemde dat „een
slechte zaak".
Dat Gelderland nu een WD'er als commissa
ris van de koningin krijgt hangt samen met een
„deal" die op hoog politiek niveau is gesloten.
Daarbij stonden de liberalen de provincie Gro
ningen af aan de PvdA in ruil voor Gelderland,
dat groter is en meer inwoners telt. D66 krijgt
Flevoland en Utrecht na het afscheid van de
commissarissen aldaar. Bolkestein heeft deze
afspraak in maart van dit jaar openlijk toegege
ven.
Kamminga, afkomstig uit Groningen, is van
huis uit makelaar. Naast voorzitter van de WD
en MKB Nederland was hij ook bestuurslid van
de Sociaal-Economische Raad en van de Eu
ropese Unie voor het midden- en kleinbedrijf.
Kamminga is zeer in zijn nopjes met de benoe
ming. „Ik ben buitengewoon verheugd dat ik
dit prachtige ambt mag uitoefenen." Hij weet
nog niet in welke Gelderse gemeente hij gaat
wonen.
Kamminga gaat als commissaris te -Gelderland
een paar provincies verder. Hij was, is en blijft
evenwel een Groninger. Sprekend voorbeeld is
een ontboezeming in juni dit jaar in de Zuid-
Koreaanse hoofdstad Seoul. Kamminga maakt
dan deel uit van een economische missie al
daar in het kielzog van premier Kok en staats
secretaris Van Dok. In de lift van het gigantisch
hoge Grand Hyatt Hotel verzucht een journalist
„we gaan wel godvergeten hoog, hè." Kammin
ga: „Kan wel zijn,maar toch gaat er niets bo
ven Groningen."
Hoogwerkers leggen de laatste hand aan de tuien van de Erasmusbrug.
'Bewijs van Haagse bemoeienis
met uitwijzing Oltmans gevonden'
amsterdam ronald frisart
pet Haagse ministerie van bui
tenlandse zaken en Nederland
se inlichtingendiensten hebben
gezorgd dat journalist Willem
Oltmans in 1992 Zuid-Afrika,
waar hij toen woonde, moest
verlaten. Daarvoor is in Zuid-
Afrika schriftelijk bewijs gevon
den. Ook kunnen getuigen het
bevestigen. Oltmans en zijn ad
vocate E. Pasman hebben dat
gisteren tegenover deze krant
verklaard.
De journalist en zijn raadslie
den E. Pasman en P. Nicolaï
keerden deze week terug van
een bezoek aan Zuid-Afrika.
„Het was een vruchtbare reis",
aldus Pasman, die de Amster
dammer terzijde staat in zijn
proces tegen de Staat. Oltmans
eist zo'n drie miljoen gulden
schadevergoeding omdat de
overheid hem sinds 1956 in zijn
werk zou hebben gedwars
boomd. Donderdag wordt de
zaak bij de Haagse rechtbank
voortgezet.
Over de procesgang van de
afgelopen maanden doet Olt
mans verslag in het vlugschrift
Over Haagse bedriegers en de
strijd om de waarheid van een
journalist, dat de Bredase uitge
verij Papieren Tijger komende
week publiceert. Hij hekelt
daarin onder anderen secretaris
H.Verploeg van de journalis
tenvakbond NVJ, die Oltmans'
juridische strijd tot voor kort fi
nancieel steunde. Volgens de
journalist had Verploeg afgelo
pen zomer, buiten Oltmans en
diens advocaten om, 'clande
stiene contacten met mijn vij
anden'. Ook zou Verploeg heb
ben geëist dat mr. Pasman zich
niet meer met de zaak zou be
moeien, omdat ze te fel zou
zijn.
-MiMiMüi-
wjsm
deLamp van
Rob Wermenbol is een
veelgeroemd functioneel
ontwerp van volkunststof
met ingebouwde schakelaar.
Nu ais speciale kennis
makingsaanbieding
bij bezoek aan ons design
centrum! Tijdelijk incl.
PL-lichtelement en zolang
de voorraad strekt:
indoorO
DESIGNCENTRUM
in de toekomst mede bepalend
kunnen zijn voor de beoorde
ling of de publieke omroep vol
doet aan haar opdracht. Om
roepverkiezingen, waarbij kij
kers rechtstreeks stemmen op
een bepaalde omroepvereni
ging, vindt Nuis 'een te zwaar
middel'.
Volgens Nuis is er politieke
duidelijkheid nodig met betrek
king tot het toekomstige publie
ke bestel „om te voorkomen dat
een neerwaartse spiraal van da
lende kijkcijfers en financiën in
beweging wordt gezet, zoals in
België de BRTN heeft onder
vonden."
Verdachte van
moord vrij na
DNA-onderzoek
Een 45-jarige man uit St. Wille-
brord die wordt verdacht van de
moord op een 18-jarig meisje
uit Etten-Leur is gisteren vrijge
laten door het de rechtbank van
Breda. DNA-onderzoek wees uit
dat het op de kleding van het
meisje aangetroffen sperma niet
van de verdachte is.
Volgens een woordvoerster
van het parket in Breda staat
niet vast dat de man onschuldig
is aan de moord. Hij blijft daar
van wel verdacht.
Het lijk van het meisje werd
in juni 1991 aangetroffen nabij
de vuilstortplaats De Kragge in
Bergen op Zoom. Ze is gewurgd.
De Willebrorder kwam in okto
ber 1992 al als mogelijke ver
dachte in beeld. Zijn ex-vrien-
din vertelde de politie toen dat
de man tegenover haai- de
moord had bekend. Onderzoek
leverde geen bewijs op. De poli
tie hoorde de man wel, maar
hield hem niet aan. Onlangs
herhaalde de vrouw haar be
schuldiging in een tv-program-
ma. Zij kwam met details die
niet eerder bekend waren.
RPF: Bezitter
van kinderporno
ook strafbaar
putten anp
Niet alleen de productie, maar
ook het bezit van kinderporno
moet strafbaar worden gesteld.
Dat heeft RPF-fractievoorzitter
in de Tweede Kamer, L. van Dij-
ke, vandaag gezegd tijdens de
federatieraad van zijn partij in
Putten.
Van Dijke wil dat de zedelijk
heidswetgeving strenger wordt
aangepast dan het kabinet van
plan is. De regering vindt het
aanpakken van het bezit van
kinderporno problematisch
omdat de privacy er teveel door
zou worden aangetast.
Van Dijke: „Alsof het voor de
schending van de persoonlijke
levenssfeer van een slachtoffer
van kinderporno wat uitmaakt
of er één of honderd foto's van
het misbruik zijn gemaakt."
Netelenbos
pakt seksuele
intimidatie aan
den haag anp
Staatssecretaris Netelenbos van
onderwijs heeft gisteren een
aantal maatregelen aangekon
digd om seksuele intimidatie in
het onderwijs beter te voorko
men en te bestrijden. Ze wil
gaan werken met gedragscodes
en een klachtenregeling. Ook
krijgen alle schoolbesturen de
plicht aangifte te doen als ze
vermoeden dat er een strafbaar
feit is gebeurd.
Dat heeft ze aan de Tweede
Kamer geschreven. Aanleiding
voor de maatregelen zijn de ge
vallen van ernstige seksuele in
timidatie die het afgelopen jaar
naar buiten zijn gekomen, zoals
op de Guido de Brèsschool in
Amersfoort, en een rapport van
de onderwijsinspectie over
seksuele intimidatie.
Minister Borst van volksge
zondheid maakte gisteren be
kend voor de versterking van de
hulp aan slachtoffers van seksu
eel geweld met ingang 1997
binnen het Riagg-kader jaarlijks
twee miljoen gulden extra be
schikbaar te stellen. Zowel hui
dige als toekomstige beroeps
krachten in onderwijs, moeten
beschikken over de basiskennis
en -vaardigheden om seksueel
geweld te signaleren en vervol
gens adequaat te reageren.
Netelenbos wil vertrouwens
personen aanstellen op scholen
die klagers van seksueel geweld
aanhoren en eventueel actie
ondernemen. Verder is perso
neel verplicht om gevallen te
melden.
