I .PORT
De pet op en de
kraag omhoog
'Betaald zaalvoetbal, dat wordt de toekomst'
ZATERDAG 9 NOVEMBER 1996
Ruim een maand geleden beleefde Pierre van Hooijdonk de
meest bizarre week uit zijn voetballoopbaan. Twee
doelpunten in drie minuten scoorde hij namens het
Nederlands elftal tegen Wales, zo'n veertig uur later volgde
een verbanning naar de bijvelden van Celtic. Pierre van
Hooijdonk, frontsoldaat van Oranje, was en is nog steeds
verwikkeld in een koude oorlog met zijn broodheer. Terwijl de
controverse met trainer Burns en voorzitter McMann het
kookpunt nadert, bereidt Van Hooijdonk zich met Oranje voor
op de return tegen Wales. Vlak voor vertrek naar Nederland
deed de spits in Glasgow zijn zegje.
Pierre van Hooijdonk: „Achteraf gezien is mijn l<
De vrije vogel is gekooid in Glasgow. In
Schotland bereikte Pierre van Hooijdonk
(26) waar hij in eigen land zo naar snakte,
internationale erkenning en roem. Maar
de tol is hoog. In een stad waar voetbal
letterlijk religie is, leidt sociaal dier Van
Hooijdonk een teruggetrokken bestaan.
De populaire pinch-hitter van Oranje en
topscorer van Schoüand is heilig verklaard
door het katholieke deel van Glasgow. En
dat brengt consequenties met zich mee.
„Vorige week nog", vertelt Van Hooijdonk
„ik ging tennissen met een ploegmaat van
me. Binnen vijf minuten konden we weer
stoppen. De hele baan krioelde van de
kinderen. Dat kan dus ook al niet meer."
Dan legt hij zijn mes en vork neer. De
ober van het restaurant belieft een hand
tekening. Van Hooijdonk blijft vriendelijk,
dat is hij van nature, maar slaakt een
zucht als de man uit het gezichtsveld is
verdwenen. En zegt: „Eigenlijk is het heel
tegenstrijdig. In Nederland klagen top
sporters over gebrek aan waardering en de
nuchterheid. In het buitenland is dat res
pect er wél, maar daar moet je dan bijna al
je privacy voor inleveren. Ik kom hier bij
na nergens meer, zit vaak thuis. De stad ga
ik in met een pet op en mijn kraag om
hoog en in kroegen kom ik al helemaal
niet meer. Sociaal gezien lever ik veel in
hier, dat is niet gemakkelijk. Zeker voor ie
mand die graag onder de mensen is, zoals
ik. Dat ik mijn vrije tijd niet kan invullen
zoals ik dat zou wilen, daar heb ik wel
eens moeite mee.
Hij vertelt, ter illustratie, een anekdote.
„Het eerste halfjaar woonde ik hier alleen.
Toen Mitchel van der Gaag in die periode
bij Motherwell een contract tekende, zat
hij de eerste paar weken bij me in huis.
Wordt er op een dag aangebeld. Stond
daar een jongetje die in opdracht van zijn
moeder kwam vragen wat voor soort rela
tie ik eigenlijk met Mitchel had. Nu lach ik
erom, maar het geeft aan hoezeer je in de
gaten wordt gehouden. Iedereen wil wat
van je, staart je aan. Van binnenuit veran
der ik niet, dat wil ik ook absoluut niet.
Maar door alle aandacht verandert je hou
dingwél. Jammer is dat."
Vandaar ook dat de navelstreng met Ne
derland nog steeds Volledig intact is. Als
de Schotse competitie even stilligt vanwe
ge interland-besognes, laat Van
Hooijdonk de opgejaagde geest masseren
in gemoedelijk Breda. „Eén van de eerste
dingen die ik dan doe, is een broodje filet
americain halen. Even gezellig bij NAC
langs, verder naar mijn ouders, oma en
beste vrienden. En niet te vergeten naar
mijn kleine bruine stamkroegje in Breda.
Die dagen merk ik dat de Nederlandse
nuchterheid me goed doet. Terwijl je, als
je er speelt, meer respect wil van die
nuchtere Hollanders. Dat bedoel ik nou
met dat tegenstrijdige."
Respect kreeg Van Hooijdonk in zijn
Nederlandse jaren slechts in beperkte ma
te. Hij kwam van laag, W Steenbergen, en
deed vervolgens bij RBC en NAC wat hij
nu ook bij Celtic doet: heel veel scoren.
Maar constant was er twijfel, over de vraag
of hij dat ook op het hoogste niveau zou
kunnen. Niet bij hemzelf, maar bij de bui
tenwacht. „Daarom ben ik ook zo blij dat
ik nu heb bewezen dat ik het ook bij Celtic
en Oranje kan. Achteraf gezien is mijn
loopbaan ideaal opgebouwd. Toen ik
veertien was keerde ik van NAC weer te
rug naar mijn amateurclub. Toen dacht ik
dat mijn droom, profvoetballer worden,
niet bewaarheid zou worden. Nu zeg ik:
als ik toen bij NAC was gebleven had ik
veel gemist. Nu ben ik tóch profvoetballer
en in mijn jeugdjaren had ik ook mijn
avondjes uit. Perfect zo."
Een zondagskind noemt hij zichzelf wel
eens en in Glasgow bleek tijdens zijn eer
ste volledige seizoen eens te meer waar
om. Van Hooijdonk werd vorig jaar met 26
doelpunten topscorer van Schotland en
voldeed daarmee aan de hooggespannen
verwachtingen. Hier nu ligt de kiem van
het uit de pan gerezen conflict met de
clubleiding. Van Hooijdonk had een mon
delinge toezegging dat zijn huidige con
tract zou worden verbeterd bij gebleken
geschiktheid. Het selectieve geheugen van
clubeigenaar McMann dreef Van
Hooijdonk de afgelopen maanden tot ra
zernij. Vijf keer zaten ze rond de tafel,
nooit kwamen ze dichter tot elkaar. De
spits slaat de enige zwarte bladzijde uit
zijn jongensboek open en draagt voor:
„Het ergste vind ik dat die man zijn af
spraken niet nakomt. De eerste keer dreig
de ik met vertrek en toen begon het ge
zeik. De meest absurde onzin werd er over
me naar buiten bebracht. Op tv hoorde ik
bedragen die ik zou eisen, die mij totaal
i ideaal opgebouwd.
onbekend waren.
„Ik zou weigeren om aan liefdadig-
heidsdingen mee te doen", vervolgt Van
Hooijdonk met een schamper lachje. „Ik
zou niet meer met de Celtic-krant willen
praten, ik zou nooit een warming up wil
len doen, weet ik veel wat voor ongein ik
allemaal over me heen kreeg. Ze probeer
den me af te schilderen als een geldwolf,
terwijl ik alleen maar vraag of er afspraken
fatsoenlijk kunnen worden nagekomen.
Het gaat nu hard tegen hard, de gesprek
ken zijn heel emotioneel. Vorige week
stond ik na achttien minuten alweer bui
ten met mijn zaakwaarnemer. Er valt ei
genlijk niet meer over te praten. Deze hele
affaire raakt me diep. Ik ben een vrolijke
jongen, lach altijd en zie van alles de posi
tieve kanten, maar dit doet pijn. Ik ben
enorm beschadigd door mijn eigen club
en het gaat maar door. Het is inmiddels
verworden tot een groot steekspel, om de
media te beïnvloeden. En die brengen al
die onzin over mij naar buiten. De Schotse
pers hoeft bij mij dan ook niet meer aan te
kloppen. Iedereen krijgt in het leven wat-
ie verdient en zij krijgen dus helemaal
niets van me."
Het voorlopige dieptepunt van de vete
tussen Van Hooijdonk en Celtic voltrok
zich vijf weken geleden. Twee dagen na
zijn bewierookte invalbeurt in Wales werd
Van Hooijdonk, tot ontsteltenis van zijn
mededespelers, doodleuk verbannen naar
de B-selectie van Celtic. Zoals hij al vaker
was veroordeeld tot meetrainen met de
jeugdselectie. Totdat de vuilspuitende
trainer Burns niet anders kon dan gehoor
geven aan de aanzwellende roep om de
topscorer. En Van Hooijdonk, het zon
dagskind, sloeg meteen weer driftig aan
het scoren. Zoals hij dat op cruciale mo
menten gewend is te doen. Intussen
wachten Engelse en Nederlandse clubs de
ontwikkelingen op Parkhead gespannen
af. Aston Villa heeft belangstelling, Black-
bum Rovers ook en PSV heeft bij zijn be
langenbehartiger al geïnformeerd naar de
vraagprijs. Van Hooijdonk, met een con
tract tot medio 1998: „Over mijn toekomst
kan ik niets zinnigs zeggen. Celtic is een
prachtige club, maar op deze manier ma
ken ze me het niet gemakkelijk. Ik ga me
met Rob Jansen beraden over wat nu ver
der te doen."
Verlichting in deze sombere tijden
wordt geboden door bondscoach Guus
Hiddink. Drie invalbeurten uitgesmeerd
over twee jaar bezorgden Van Hooijdonk
tot vanavond 69 speelminuten in Oranje,
maar dat aantal zal snel oplopen. Alhoe
wel? „Het klinkt misschien gek, maar ik zie
mezelf niet als de aangewezen basis-spits
voor Oranje. Als ik mezelf vergelijk met de
andere spitsen, met technisch bijna vol
maakte spelers als Dennis Bergkamp en
Patrick Kluivert, past de rol van pinch-hit
ter mij het best. Je moet jezelf niet onder
maar ook niet overschatten. Ik moet rea
listisch zijn. Ik ken mijn eigen kwaliteiten
en zo wil ik dat ik later, als ik gestopt ben
met voetballen, in de herinnering voortle
ven. Als een spits die op elk niveau scoor
de. En als een jongen die ondanks het suc
ces dezelfde persoon is gebleven. Open en
vriendelijk."
In Haarlem begon in 1987 een zaalvoet
balclubje dat de naam droeg van een eet
café, Hindstore. Vanaf de oprichting
werd het team elk jaar kampioen. Dit sei
zoen debuteert de vereniging in de eredi
visie en ook op het hoogste niveau is ZVS-
IHindstore na acht wedstrijden koploper.
De afloop van het sprookje laat zich ra
den.
Zomaar een thuiswedstrijd van Hindstore,
vorige week vrijdag. In de Tetterode-hal
omzomen 400 toeschouwers het speelveld
voor het duel tegen Kras Boys. Een van
hen is Rinus Israel, een trouwe klant bij
wedstrijden van de kersverse eredivisio-
nist uit Haarlem. De combinatie 'IJzeren
Rinus', de man van de bloedstollende
tackles, en zaalvoetbal roept vraagtekens
op.
„Ik heb me vroeger altijd afgezet tegen
dit spelletje, maar vind het nu wel leuk,"
zegt de voormalige assistent-bondscoach
die het momenteel rustig heeft. Israel
treedt wel eens op als 'gastoefenmeester'
tijdens trainingen van Hindstore. Hij pro
beert zijn bemoeienissen te ontkennen,
maar zijn sympathie voor het indoor-voet
bal is niet te verhullen.
Hindstore is de grootste succesformule
van het zaalvoetbal in Nederland. Top
clubs als 't Hoornsche Veerhuys en Bunga
Melati zijn opgeschrikt door de komst van
de Haarlemse groeibriljant. Onlangs
speelde Hindstore in Tilburg de uitwed
strijd tegen Bunga Melati. Een beladen
duel, want dit seizoen' verkasten drie spe
lers van de Brabantse club naar Hindstore.
De 'zaalvoetbalkoning' van Nederland,
Edwin Grünholz, kwam samen met Joop
Ludwig en Fico Yussef de gelederen van
de promovendus versterken. Voor 1000
man werd Bunga Melati, dat bijna drie
seizoenen lang geen competitiewedstrijd
had verloren, verslagen met 4-7. Een klei
ne aardschok in de zaal.
De sensatie van de eredivisie - die zich
gesponsord weet door Interwetten Wien,
een Oostenrijks wedkantoor - staat echter
al weer snel met beide benen op de grond.
Tegen Kras Boys wordt (na een 5-2 voor
sprong) een smadelijke 5-8 nederlaag ge
leden. Als Hindstore wint ligt het aan
Edwin Grünholz, dis de ploeg verliest ook.
Alles draait om de balvirtuoos die weigert
mee te verdedigen, maar bij balbezit on
navolgbare acties maakt, soms tot in het
oneindige.
Het incasseringsvermogen van zijn me-
Zomaar een thuiswedstrijd van Hindstore. In de Tetterode-hal omzomen 400 toeschouwers het speelveld.
despelers is enorm. Zij moeten verdedigen
of lopen zich vrij tot ze een ons wegen,
maar krijgen de bal zelden aangespeeld.
Niemand moppert, of het moet binnens
monds zijn. Het collectief van Hindstore
luistert naar de naam van een individu.
Trainer Melbi Raboen en zijn assistent
Keith Masefield laten Grünholz in zijn
waarde en bedenken geen patronen of
systemen omdat die niet besteed zijn aan
een team met de 'indoor Romario' in de
gelederen. „Maar het blijft wel een beetje
gevaarlijk om zo afhankelijk te zijn van
een speler", aldus Raboen, die buiten de
zaal bekend is als trainer van Holland en
kampioenenmaker van diverse andere
topamateurclubs.
Radjin de Haan - hij speelt al sinds de
oprichting bij Hindstore en begon in de
vierde klasse waarna hij acht promoties op
rij beleefde - vindt dat niemand moeilijk
moet en mag doen. „Van de twintig wed
strijden die wij spelen worden er zeven
tien gewonnen door Edwin Grünholz. Te
gen Kras Boys loopt het toevallig een keer
fout af, maar hij kan er ook in vijf minuten
opeens een stuk of vier maken, dat heb ik
vaak zat meegemaakt. Ik ben blij dat hij
bij ons speelt." Inderdaad, hij zal bij de
vijand spelen, dan ben je verder van huis.
Zaalvoetbal in de eredivisie is het aan
zien waard, niet alleen vanwege circus
Grünholz. Het spel is snel, flitsend, tac
tisch hoogstaand en wordt gespeeld door
topamateurs. Het is de enige klasse waarin
twee arbiters de wedstrijd leiden (in de la
gere klassen wordt er geen scheidsrechter
aangewezen voor een wedstrijd vanwege
een tekort). Er kan per helft een time-out
worden aangevraagd. De eredivisie heeft
zijn eigen wetten.
Toch houdt het zaalvoetbal al jaren dat
imago van 'slap aftreksel'. Het wordt door
velen als surrogaat gezien, een spelletje
dat veel veldvoetballers 'erbij doen', soms
tot grote ergernis van hun veldtrainers. Al
le spelers van Hindstore hebben op zater
dag of zondag hun veldwedstrijd nadat ze
op vrijdag hebben 'gezaaid'. Zo zit bij
voorbeeld keeper. Serge van Lent bij Zand-
voortmeeuwen, Patrick Scheurwater en
Richard Wijkhuizen spelen bij Noordwijk,
Radjin de Haan voetbalt bij Holland,
Smerko Kroszynski bij OSV, Marciano
Bouman bij ZPC, Jim Charité bij Scheve-
ningen, Joop Ludwig en Fico Yussef bij
SOA in Den Haag.
Grünholz was tot voor kort semi-prof bij
RBC, maar zoals wel eerder in zijn loop
baan botsten de zaal- en veldbelangen. Hij
FOTO UNITED PHOTO'S DE BOER
kan zich voorlopig concentreren op Hind
store en Oranje. Volgens De Haan gaan
zaal en veld wel samen, fysiek gezien. „Ik
heb nooit anders gedaan. Vrijdag in de
zaal en zaterdag of zondag op het veld. Ik
moet wel zeggen dat het zwaarder wordt
naarmate je hoger gaat spelen in de zaal.
Bovendien, ik ben 27, voor iemand van 34
wordt het misschien te veel."
Patrick Scheurwater van Noordwijk
trekt het ook al jaren. Hij speelt momen
teel de pannen van het dak, op vrijdag bij
Hindstore, op zaterdag bij Noordwijk. Dan
hoor je de supporters niet klagen. En de
speler ook niet. „Als je lekker in je vel zit,
kun je veel inspanning verdragen. Toch
voel je wel eens wat op zaterdag, want je
reist soms op vrijdag half Nederland door
voor een uitwedstrijd." Scheurwater
speelde jaren geleden betaald voetbal bij
Haarlem, maar de Noordwijker keerde te
rug naar de zaterdagtopper in zijn woon
plaats. Hij voelt zich nu, 25 jaar, in de
kracht en vorm van zijn leven. „Zoals ik
me nu voel wil ik graag nog een keer terug
in het betaalde voetbal. Mijn laatste kans
wil ik pakken."
De meeste voetballers in Nederland
kunnen geen keuze maken tussen het veld
en de zaal. Maar de KNVB gaat de spelers
een handje helpen. In de toekomst wil de
bond dat een speler de status heeft van
zaalvoetballer of veldvoetballer, maar niet
meer allebei tegelijk. De beste zaalvoetbal
landen in de wereld - Italië, Spanje en Bra
zilië - kennen deze ontwikkeling al. Daar
worden licenties verstrekt aan spelers,
waarbij ze moeten kiezen uit de zaal en het
veld.
Volgens Dick Snoek, woordvoerder en
wedstrijdcoördinator van Hindstore, kan
deze trend niet snel genoeg gaan.
„Zaalvoetbal en veldvoetbal blijven nu nog
steeds botsen, ook al is het denk ik best te
combineren, zeker als amateurvoetballer.
Maar het is goed als je een splitsing hebt.
Nu ligt Oranje achter bij landen die al pro
fessioneel zaalvoetbal bedrijven."
Volgens Joop Ludwig, die net als Grün
holz gisteren vertrok naar de WK in Spanje,
wordt zaalvoetbal in de komende jaren een
specialisatie. Nu trainen de spelers van
Hindstore bijvoorbeeld twee keer per
maand vanwege hun veldbesognes. „Je
komt voor de keuze te staan en dat is mis
schien maar goed." De Haan: „Het is geen
spelletje of hobby meer, het gaat steeds
meer in de richting van topsport." Snoek:
„Ron Groenewoud, de bondscoach, wil het
liefst geen veldvoetballers meer in de toe
komst."
Hagenees Dick Snoek draait al meer dan
twintig jaar mee in het overdekte voetbal.
Hij richtte ooit een familieteam op en
noemde het Familievereniging Snoekie. FV
Snoekie werd een begrip in de Haagse re
gio en ging naar de landelijke top,'maar de
oprichter kreeg heibel met de achterban en
wilde weg. Door Hindstore werd hij met
open armen ontvangen vanwege zijn ken
nis en connecties. „Ik ben een zaalvoetbal-
dier en wil het beste voor deze sport, die
volgens mij gaat groeien. Ook qua belang
stelling van spelers, supporters, media en
sponsors. Veel mensen zeggen dat je het
zaalvoetbal moet veranderen met boar
dings en dergelijke. Ben ik het niet mee
eens. Het moet voetbal blijven, zonder tier
lantijnen."
De zaalvoetballers krijgen nu nog een
onkostenvergoeding zoals dat zo keurig
heet. Snoek denkt dat ook de vergoedingen
in de toekomst veranderen. „De KNVB is er
meer mee bezig. Twintig jaar lang deden
ze het zaalvoetbal erbij, net als de spelers.
Een commissie was er in Zeist, meer niet.
Als er straks een splitsing komt en de
KNVB maakt er werk van dan stappen er
goede spelers, ook uit het profvoetbal, over
naar de zaal. Betaald zaalvoetbal, dat wordt
de toekomst."
Mr. Jones
Vinnie Jones is in het land. Het
Nederlands elftal is dus gewaar
schuwd, want op het Neder
landse voetbal heeft Vinnie het
niet zo. Wat Jones mateloos irri
teert aan ons voetbal is ons bal
bezit. Ons balbezit is overal in de
wereld gevreesd, maar niemand
die er zich zo over opwindt als
Vinnie Jones.
De vernederende statistiekjes op
het tv-scherm tijdens de grote
internationale krachtmetingen
drijven Jones tot een ongekende
razernij. Ajax 65% balbezit,
Rangers 35% balbezit.
Je kunt op zo'n moment beter
niet bij Jones in de buurt zijn. Er
gebeuren dan de verschrikkelijk
ste dingen met Jones, dingen die
hij niet in de hand heeft. Overal
jeuk. Buikkrampen. De neiging
hard te vloeken. Ajax heeft de
bal nu al weer anderhalve mi
nuutonafgebroken in bezit, de
Rangers krijgen geen poot aan
de grond, laat staan aan de bal.
De Britse commentator refereert
aan die beruchte wedstrijd in Li
verpool, toen het Nederlands elf
tal de Ieren zoekspeelde met 72%
balbezit tegen 28%. Halverwege
de eerste helft had Vinnie toen al
bijna de marmeren asbak, een
erfstuk, door de tv gesmeten,
maar van de woede was zijn
hand gaan trillen, uiteindelijk
was door mond-op-mond-be
ademingzijn leven gered en toen
hij bijkwam lag hij in een privé-
kliniek voor zwaar depressieven.
Nog altijd rennen de Rangers als
kippen zonder kop achter de bal
aan, in het beeld verschijnt up to
date-informatie, 69% balbezit
voor the Dutchmen, Jones krijgt
een benauwdheidsaanval, eet de
goudvis op, scheldt de Rangers
verrot, fucking, fucking Rangers
en staat op het punt het gehele
Verenigd Koninkrijk op te bla
zen, gelukkig zorgt de telefoon
voor afleiding de manager van
Wales, of het Vinnie uitkomt
zijn land te vertegenwoordigen
in Eindhoven?
Spelers van het type Vinnie zijn
zeldzaam.
Barcelona heeft uit voorzorg
voor een overhoopte Europa
Cup-loting tegen Jones'club nu
al de benen van Ronaldo voor 60
miljoen dollar verzekerd, en dit
betreft nog slechts het gedeelte
onder de knie.
Drie jaar geleden is er een video
band op de markt gebracht van
de 100 gemeenste overtredingen
van Vinnie. Een kassucces, ook
naar Hollywood-maatstaven ge
meten. Jones sleepte voor zijn
meeslepende rol van Jones diver
se hoge filmonderscheidingen in
de wacht. Helaas kon de uitrei
king van de prijs voor de beste
mannelijke bijrol geen doorgang
vinden, de kandidaat hiervoor
was na tweeënhalf jaar kunst
matige voeding weliswaar weer
voorzichtig wat begonnen met
yoghurt, maar werd tot een
dankwoord nog niet in staat ge
acht.
De Nederlandse televisie slaagde
er eergisteren in de beroemde
voetballer Vincent Jones kort te
interviewen. Voor de verslagge
ver, gekleed in kogelvrij vesten
maliënkolder, was een unieke
levensverzekering afgeslo tende
luchtmacht had drie helikopters
ingezet.
Vinnie zat er op zijn gemak bij,
modieuze honkbalcap op, goed
humeur en zelfs deed hij zijn
best om vriendelijk in de camera
te kijken, hierdoor ontstond een
grimas waarvan nog een varken
dat juist het abattoir heeft over
leefd flauwvallen zöu.
- Mr. Jones, U staat bekend als
een gemene speler.
Ik wil altijd winnen.
- Maar u staat bekend als een
gemene speler.
Ik tackle graag.
- Maar zelfs in Engeland vindt
men uw tackles gemeen.
Wie niet getackled wil worden,
moet gaan basketballen (spreekt
dit uit als een heel vies woord,
basketbal moet in het lexicon
van Jones mietjessport nummer
één zijn).
- Is het uw opdracht om zo ge
meen te zijn?
Mijn opdracht is het de bal te
veroveren.
- U bent zo ongelooflijk gemeen
dat er wel eens gedacht wordt
dat u aan al uw tegenstanders
een hekel heeft.
Dat valt reuze mee. Ik haat ze
alleen als ze aan de bal zijn. Ik
kan daar niet goed tegen, tegen
balbezit. Ik haat balbezit.
- U speelt dus zo gemeen, al
leen omdat u wilt winnen?
Ja.
- En als winnen niet lukt?
Dan pas word ik soms een klein
