T)e wereld is een gekkenhuis'
SE
Rondtheater: een Hamlet met bravoure
!u
Leidse School op de kalender
ïuurtjes in Katwijk': oude tijden herleven in museum
en
Cultuur&Kunst
est
iref
De L e i d n S c h o o l
Spannende thriller bij
Hollandse Comedie
JRDAG 9 NOVEMBER 1996
den
1
rumdiscussie
er Leidse
'Jltuurpolitiek
;ol van de schouwburg
zondagmiddag centraal
ns eenforumdiscussie
de Leidse 'cultuurpoli-
Groen Links organiseert
ijeenkomst in de Leidse
uwburg (aanvang 16.00
Het forum bestaat uit
an Korteweg (kunstre-
e Volkskrant), Pim Wal
de Vries (directeur
uwburg), Jan Knopper
rzitter vereniging
uwburgdirecteuren) en
Duyvensz (raadslid
en Links).
Ie deti
i vloer
2658f
RECENSIE» RON RUGHARD
Hamlet door het Rondtheater. Regie: Bert
Jonk. Gezien: 8/11Vlietlandcollege, Lei
den. Aldaar nog te zien: 9, 14, 15 en 16
november.
Hamlet is het koningsdrama
onder de koningsdrama's van
Shakespeare. Het stuk rond de
twijfelende held die de moord
op zijn vader wil wreken, is een
wonder van poëzie en een lich
tend voorbeeld van het mense
lijk gevecht tussen rede en ge
voel. De van emoties borrelende
en van waanzin overlopende
Hamlet is voor elke jeune pre
mier de uitdaging van zijn le
ven. Bepaald geen makkelijk
stuk, maar de amateurs van het
Leidse Rondtheater hebben er
met verve hun tanden ingezet.
Gestuwd door de vertaling van
Hugo Claus, die vloeiend, geest
rijk en Vlaams rond is.
Het hof van Denemarken is
tot op het bot verrot volgens
Hamlet. De geest van zijn vader
heeft hem de moord, begaan
door zijn vrouw en broer uit de
doeken gedaan. Hamiets oom
en moeder zijn reeds snel na de
dood van koning getrouwd. In
zijn wanhoop versmaad Hamlet
zijn grote liefde Ophelia, in zijn
van gekte doortrokken woede
doodt hij in een vlaag haar va
der. Laertes, broer en zoon,
zweert wraak en aangezet door
de nieuwe koning, Hamiets
oom, komt het tot een duel tus
sen de vroegere vrienden. De
kuil van hoflisten leidt tot een
slachtveld, met Hamiets fameu
ze laatste woorden als triest ein
de: de rest is stilte.
De zware hoofdrol eist een
scala van aandoeningen en
hartstochten. In Menno Bent
veld heeft het Rondtheater een
gedreven spelende Hamlet.
Twijfel en zwaarmoedigheid
gaan bij deze Hamlet ook in de
moeilijke momenten ten onder
aan zijn bravoure. Zijn of niet
zijn, dat is de vraag, is bij hem
geen aanloop tot een bespiege
ling, maar een wrevelig uitge
sproken gedachte. Die fladde
rende gedachten komen maar
ongewenst bij hem op: hij
schudt ze snel van zich af. De
cynische spot ligt deze Hamlet
beter, dan groeit hij, de hypocri-
den producer Babyface blikt kritisch om zich heen
'0887 J
erde^
ïeth 'Babyface' Edmonds mag met recht een van de
ie esvolste producers en tekstschrijvers in de commer-
popmuziek worden genoemd. Hij heeft op dit mo-
t maar liefst 111 top-tienhits op zijn naam staan,
'ètvan zestien de eerste plaats haalden. Er gingen we-
vijd 26 miljoen singles en 72 miljoen albums met
werk over de toonbank. Maar de artiesten met wie
•ace in zee gaat, zijn dan ook niet de eersten de
:n. Een paar namen: Michael Jackson, Mariah Carey,
Braxton, Eric Clapton, Whitney Houston en Madon-
N« HARRY DEJONG
JD: ge
t zoni
lok, k:
590
71-301
uitzi ft
i. Voo'
297-3!
luxe
estof.
250,-
-5175f.
an hebben we ze nog lang
eslaagd in het leven. En hij
geen stank voor dank,
hij mocht al zesmaal een
my in ontvangst nemen,
al vliegen de dollars je da-
bij duizenden om de
als je van nature een ver
baasje bent, dan blijf je
'andaar dat Babyface er
chuchter bij zit in die pe
ne Londense hotelkamer
praten over zijn nieuwe
De man-met-de-gouden-
es heeft na drie jaar zelf
lbum gemaakt. En op dat
je doen uiteraard de gro-
er aarde als tegenprestatie
een duit in het zakje. Van
llapton tot Stevie Wonder.
Day' heet het jongste gees-
id van Babyface en de
an getrokken single 'This
rThe Love In You' (met LL
J) is inmiddels een hit.
ichter
inks het feit dat Babyface
te bulken van de poen,
hij de schuchterheid zelve,
te verlegen om een ander
in de ogen te kijken. Op
Day' staan volgens hem de
persoonlijke ontboeze-
en die hij ooit gedaan
Babyface is namelijk on-
vader geworden en er zijn
ilens in hem wakker ge
en waarvan hij niet wist
lij ze had. De tengere pro-
is zich bewust geworden
le wereld om zich heen en
het eerst geeft hij in zijn
dan ook wat maat-
ipijkritiek ten beste.
)en ik 'The Day' maakte,
k nog geen vader. Maar ik
me bij het schrijven laten
n door het gevoel er eentje
>rden. Dat was een feeste-
n dankbaar gevoel tegelijk,
n weinig artiesten die zich
door zoiets lieten inspire-
ij het maken van een plaat,
minste niet in het r&b-gen-
lp een morgen werd ik om
uur 's ochtends wakker.
Mijn vrouw sliep nog. Ik legde
mijn hand op haar buik en voel
de de baby bewegen. Ik ben op
gestaan, achter de piano gaan
zitten en heb 'Every Time I Clo
se My Eyes' geschreven. 'It feels
like springtime in winter/it feels
like Christmas in june/It feels li
ke heaven has opened its gates
for you and me'. Die regels
vloeiden er zo uit."
,,Ik ben nu enkele weken va
der van een zoon en'het is een
verbazingwekkend rijk gevoel.
Je hoort anderen er wel eens
over praten, maar je weet pas
wat het is als je het zelf ervaart.
Ik ben nu ook met andere ogen
naar de wereld gaan kijken. Ik
kan het niet aanzien dat men
sen elkaar pijn doen. Ik veraf
schuw geweld. En dan vooral
wanneer het om mishandeling
van vrouwen en kinderen gaat."
„Ik word er misselijk van
wanneer een man zijn vriendin
in elkaar slaat. Als zoiets op
straat gebeurt, moet je je hoofd
er niet van afwenden. Je moet
ingrijpen. Ik vond dat ik over
dat onderwerp een liedje moest
schrijven. Het is ten slotte 'How
Come, How Long' geworden,
een nummer dat ik in de stijl
van Stevie Wonder heb gecom
poneerd. Toen ik het aan hem
liet horen was hij zo enthousiast
dat hij spontaan aanbood de
mondharmonika-partijen voor
zijn rekening te nemen."
„Samen hebben we toen nog
een extra couplet geschreven.
De tekst gaat over een jonge
vrouw, die zoveel had om voor
te leven. Ze was knap en intelli
gent, maar ze werd verliefd op
de verkeerde man. Een man die
zijn handen niet thuis kon hou
den. Hij mishandelde haar zo
erg dat ze uiteindelijk stierf."
Schuldgevoel
„Het liedje gaat niet over ie
mand die ik persoonlijk heb ge
kend. Maar de voorbeelden in
Amerika zijn legio. Ik heb het
nummer misschien ook wel een
beetje geschreven uit schuldge
voel. Ik ben namelijk eens ge
tuige geweest van een mishan-
Babyface: „Ik ben met andere ogen naar de wereld gaan kijken."
deling van een vrouw door haar
man. Maar ik heb niet ingegre
pen. Achteraf voelde ik me be
roerd. Ik had iets toegelaten wat
niet door de beugel kon. Ik
dacht: straks zie ik helemaal
niet meer het verschil tussen
goed en kwaad."
„De mensen zijn opgefokt.
Daarom verzucht ik in het
nummer 'Simple Days' nog
maar eens hoe eenvoudig het
leven vroeger was. Als je 's
avonds de straat opging, hoefde
je niet bang te zijn ontvoerd te
worden. Als je tegenwoordig
een hoek omloopt, kun je je al
afvragen wat je te wachten
staat. In deze maatschappij is
het te ver gegaan. De wereld is
een gekkenhuis. Maar niette
min ben ik gelukkig met mijn
eigen leven. Want ik ben geze
gend."
CHEF GERT VISSER, 071 -5356441PLV.-CHEF JAN RIJSDAM. 071 -5356444
sie van de anderen te kijk zet
tend.
Helaas ontbreekt het het
kwaad wat aan ruggegraat in
deze enscenering. Moeder en
oom krijgen te weinig contou
ren en worden overvleugeld
door de krachtige Polonius, de
eerste minister die het hof lijkt
te besturen. Een mooie rol van
Robert Strijk, die ook in zijn bij
rolletjes excelleert.
De belangrijkste vraag in deze
Hamlet is hoe de prins zijn
wraak vorm zal geven. Want dat
het gaat gebeuren, lijdt geen
twijfel. De consequente regie
voert de voorstelling uiteindelijk
toch tot een pakkende apotheo
se, met gestileerd staande lijken
tegen een achtergrond van vuur
en rook.
1 tBl' i
Kransje zomerbloemetjes (1918) van Floris Verster.
foto de lakenhal
Speciale aanbieding voor lezers van het Leidsch Dagblad
LEIDEN AD VAN KAAM
Het leven en werken van de
schilders van de Leidse School
staat de laatste jaren weer volop
in de belangstelling. Het kan
haast geen toeval zijn, dat uitge
rekend na het overlijden van
Alex Rosemeier (in 1992) als
zijnde de langstlevende en
laatste exponent van de stro
ming, sprake is van een toene
mende interesse in het erfgoed
van deze schilders. Zodat het er
verdacht veel op lijkt dat ook
hier het oude gezegde opgaat
als wordt de ware kunstenaar
pas na zijn dood geëerd.
Hoe dan ook, vandaag de dag
verschijnt de ene monografie na
de andere en rijgen de over-
zichts- en verkooptentoonstel
lingen zich aaneen. Ook de prij
zen van de doeken stijgen nave
nant. Onbedoeld - maar wel zo
actueel in verband met de pro
blematiek rond de HSL - wordt
daarmee tegelijkertijd de aan
dacht gevestigd op het Groene
Hart. Want zonder uitzondering
vonden deze schilders van rond
de eeuwwisseling hun inspiratie
in het toen nog zo ongerepte en
weidse polderlandschap rond
Leiden. Datzelfde terrein, zeg
maar, waarop ook Jan van
Goyen zich vierhonderd jaar ge
leden een ware meester toonde
en van wiens werk momenteel
een fraaie afspiegeling is te zien
in het Stedelijk Museum De La
kenhal.
In samenwerking met diezelf
de Lakenhal en in het kader van
de herwaardering van de Leidse
School verschijnt er aan het ein
de van deze maand een speciale
kalender voor het jaar 1997 met
dertien werken van vijf verschil
lende kunstenaars. Gekozen is
voor schilderijen van in dit ge
val Floris Verster (1861-1927),
Menso Kamerlingh Onnes
(1860-1925), Willem Hendrik
van der Nat (1864-1929), Chris
van der Windt (1877-1952) en
Arend Jan van Driesten (1878-
1969).
Licht, lucht en water spelen
op de kalender als vanzelfspre
kend een grote rol. Want vooral
het schilderen van die elemen-
THEATER
RECENSIE WUNAND ZEILSTRA
'Moordscenario' door De Hollandse Co
medie. Regie. Gaston van Erven. Spel:
Hein Boele, Michael van Buuren, Manëlle
Fiolet en Peter Hoeksema. Gezien: 8/11,
schouwburg Leiden. Aldaar nog te zien:
21/01/97.
Er zit een aardige verdubbeling
in de thriller 'Moordscenario'.
Twee succesvolle auteurs zien
hun samenwerking niet meer
zo zitten. Dat geeft spanningen
die ze tegenover elkaar natuur
lijk aan de hand van sluwe sce
nario's willen afreageren. Regel
matig bedenken ze iets nieuws,
zodat wij als publiek als vanzelf
de draad kwijtraken en op een
gegeven ogenblik niet meer we
ten wat waar is of verzonnen.
De Hollandse Comedie is in
de afgelopen jaren gespeciali
seerd geraakt in het uitbrengen
van dit langzamerhand nog
maar weinig gespeelde genre
theaterstukken, waarvoor blij
kens de goed gevulde schouw
burg ruime belangstelling be
staat.
Dit keer is de repertoirekeuze
geslaagd. Het eigentijds aan
doende stuk biedt voldoende
spanning. Tegen het einde van
het stuk stapelen de ontwikke
lingen zich op. En de ontkno
ping van de diverse raadsels is
alleszins geloofwaardig. Jammer
blijft wel dat dit soort stukken
het plot met een enorme om
haal van woorden dient op te
bouwen. Iets meer schrappen in
het begin had waarschijnlijk
geen kwaad gekund.
Michaël van Buuren als de
ene scenarioschrijver en Hein
Boele als de andere en Mariëlle
Fiolet als diens vrouw slaan zich
gelukkig vaardig door alle tek
sten heen. Wanneer eenmaal
Peter Hoeksema als een beetje
merkwaardige inspecteur ten
tonele verschijnt, raken de ge
beurtenissen in een stroomver
snelling. De reden voor het wat
eigenaardige gedrag van de in
specteur mag hier niet vermeld;
dat hoort bij de afspraak tussen
spelers en publiek het geheim
van 'Moordscenario' niet prijs
te geven.
ten was wat de vertegenwoordi
gers van de Haagse en Leidse
School bond. Maar er is op de
kalender ook ruimte gemaakt
voor bloemrijke stillevens van
bijvoorbeeld Verster of voor de
typerende dierschilderingen
van Van der Nat. De originele
schilderijen zijn voor de gele
genheid bijeen te zien in De La
kenhal.
Lezers van het Leidsch Dag
blad kunnen deze vierkleuren
kalender van Art Project tegen
een speciale prijs bestellen.
Voor het bedrag van f21,50
wordt de kalender in een stevige
kartonnen verpakking bij u
thuis bezorgd. Men dient wel
snel te reageren. Er zijn slechts
zo'n 100 exemplaren beschik
baar. Het telefoonnummer:
5356212.
In vijf korte afleveringen wordt
in de komende twee weken het
leven en werken van Verster,
Van der Nat, Van Driesten, Ka
merlingh Onnes en Van der
Windt onder de loep genomen.
Koolhaas staakt
ontwikkeling
van U -oever
AMSTERDAM ANP
Architect Rem Koolhaas werkt
niet langer mee aan de inrich
ting van de IJ-oever in Amster
dam. Zijn masterplan dat hij
deze zomer presenteerde, stuit
te op zoveel weerstand dat de
gemeente besloot af te zien van
verdere samenwerking.
Vooral de cultuurinstellingen
die in het gebied worden ge
huisvest, konden zich niet vin
den in de plannen van Kool
haas. Aan de IJ-oever wil de ge
meente een groot cultuurcom
plex laten verrijzen voor het
Centrum voor Moderne Muziek
(waaronder De IJsbreker), het
BIM-huis en de Openbare Bi
bliotheek. Aanvankelijk zou ook
Toneelgroep Amsterdam een
nieuw theater krijgen, maar dat
gaat gezien de te hoge kosten
niet door. Nu Koolhaas is afge
haakt zal de Amsterdamse
Dienst Ruimtelijke Ordening
(DRO) de inrichting verder uit
werken. Volgende week be
spreekt de gemeente een haal
baarheidsonderzoek naar de
komst van het cultuurpaleis.
ruim 50 zwart/wit en kleurenfo
to's uit het archief van wijlen
Wim van Beelen en Jan Schad-
dé van Dooren. De foto's zijn
tussen 1950 en 1975 genomen.
„Er is in de jaren '60 en '70 veel
gesloopt in Katwijk om ruimte
te maken voor grote woning
bouwprojecten." vertelt initia
tiefnemer en fotograaf Jan
Schaddé van Dooren „We wil
len met deze tentoonstelling
vooral mensen rond de veertig,
vijftig jaar trekken. Deze gene
ratie heeft nog meegemaakt hoe
buurten er vroeger uitzagen en
weet hoe de huidige situatie is."
Het archief van Van Beelen
bevat duizenden negatieven die
volgens Schaddé van Dooren in
goede staat verkeren. „In de
collectie zitten zelfs nog oude
glasnegatieven die goed bruik
baar zijn. Ik ben er een jaar mee
bezig en ik heb zeker nog ruim
een jaar nodig om alles te orde
nen. In de toekomst hopen we
alle foto's in een computer te
zetten, zodat het archief voor
iedereen toegankelijk is."
Katwijk is dus ook in de toe
komst verzekerd van een goed
gevuld archief. Niet alleen is de
collectie van van Beelen zo
groot dat er nog vaak tentoon
stellingen van kunnen worden
gemaakt, ook Schaddé van
Dooren blijft zijn geboorte
plaats vastleggen. „Ik fotogra
feer nog steeds veel in Katwijk,
vooral op plekken waarvan be
kend is dat die verdwijnen,
zoals het Prins Hendrikkanaal.
Met de foto's blijft ook dit stukje
Katwijk voor het nageslacht be
waard."
Het valt voor Schaddé van
Dooren niet altijd mee om ach
ter de plaats te komen waar een
foto genomen is. „Op veel nega
tieven staat dat niet vermeld.
Het is dus elke keer weer een
verrassing wat er op staat. Met
de hulp van oudere vrijwilligers
komen we er vaak wel achter. Ik
ben zelf geboren en getogen in
Katwijk en dus herken ik zelf
ook veel straten. Maar er zijn fo
to's die altijd een raadsel zullen
blijven."
Schaddé van Dooren ziet in
de tentoonstelling niet alleen
een promotie van Katwijk en
het museum. De expositie is
ook een signaal aan de politiek.
Een signaal dat aangeeft dat er
in de toekomst meer aandacht
moet komen voor de stijl van
nieuwbouw en dat niet alles zo
maar meer gesloopt mag wor
den."
De tentoonstelling 'Buurtjes in
Katwijk' is nog tot en met 7 de
cember te zien in het Katwijks
Museum aan de Voorstraat 46.
Het museum is geopend van
dinsdag t/m zaterdag van
14.00 tot 17.00 uur. Toegangs
prijs: 4 gulden, kinderen tot 12
jaar, 65+ kaarthouders 2.50
gulden en houders van een
museumjaarkaart gratis.
BRAD Pin RC
JASO
samen i
X
n
Woensdag 13 november Speciale Voorpremières
Raadpleeg uw plaatselijke bioscoopagenda.
U kunt ons vinden op de volgende kanaalnummers/frequenties: Bollenstreek 3 (55,25) Katwijk/Leiden/Leiderdorp/Oegstgeest/Rijnsburg/Valkenburg/Voorschoten/Warmond/Zoeterwoude 12+ (225,25)
at huisje heb ik vroeger ge
lid. En waarschijnlijk ben ik
it huisje ernaast geboren."
oudere Katwijker wijst op
foto aan waar hij een groot
van zijn leven heeft door
gebracht. De straat is inmiddels
tot de grond toe afgebroken,
maar in het Katwijks Museum
komt zijn straat weer tot leven.
Tot en met 7 december is daar
de tentoonstelling 'Buurtjes in
Katwijk' te zien.
De tentoonstelling bestaat uit
rd
foto van het Westpad in Katwijk aan Zee. Inmiddels is
buurt veel gesloopt. foto katwijks museum
