Belastingdruk onduidelijk
Taaitrend
De
stemming
Leiden
Lijden onder beschouwingen
Bloemetje
kopen en
plasje doen
ullie belazeren de boel'
D66-wethouder De
Goede onder vuur
Daan Sloos, de donderstem des volks
Aandacht voor 'Noord'
jlENSDAG 6 NOVEMBER 1996
Het gaat goed met Leiden, maar wie het
college van burgemeester en wethou
ders een tijdje observeert zal zich snel
op het verkeerde been gezet voelen. Ga
pend, lezend, friemelend en frutselend
tonen de dame en heren op het ge
meentelijke pluche een palet van gri
massen en houdingen van verveelde
mensen. Anders dan de meeste raadsle
den kennen zij immers al meer dan een
week de ins en outs van de gemeentelij
ke begroting en de achterliggende ge
dachten.
Misschien wel omdat hij het dichtst
bij het spreekgestoelte zit, komt CDA-
wethouder Aart van Bochove het actiefst
over, al was het maar vanwege zijn fy
sieke beweeglijkheid. In hemdsmouwen
probeert hij aanvankelijk nog alle kritiek
te pareren, maar tegen tienen zit hij al
letterlijk in de vensterbank. Zijn buur
vrouw Hennie Koek telt de knopen van
haar jasje en is klaar voor haar af
scheidsreceptie. Even is ze boos als
D66-fractieleider Olav Welling haar ver
wijt dat ze geen affiniteit toont met het
gemeentelijke personeel, maar dit stor
mpje gaat snel liggen.
Collega-wethouder Tjeerd van Rij, de
raadszaal rondkijkend als een tevreden
grootvader naar zijn nakomelingen,
raakt alleen opgewonden'van de aman-
delstaaf die de koffie vergezelt en zet er
zelfs zijn bril voor af. Dat burgemeester
Cees Goekoop hem af en toe de ketting
omhangt, lijkt hem te ontgaan. Goekoop
zelf slaakt al om kwart over acht een
eerste waarschuwend gaapje en bladert
iets later met de gemeentesecretaris
door een fotoboek. Als hij voor de
laatste maal terugkomt van even wegge
weest neemt hij de WD-bijdrage aan de
algemene beschouwingen ter hand en
laat de woorden van Groen Links aan
zich voorbij gaan.
Ook D66-wethouder Pex Langenberg
lijkt de burgervaderlijke strategie te vol
gen: wat lezen, schrijven en bijtijds de
benen strekken. Jan Laurier daarente
gen laat regelmatig van zich horen, zij
het dat hij daarbij zijn hoofd steunt op
zijn vuist. En Hans de Goede? Die zit als
een schooljongen met zijn linker arm
om zijn schriftje te schrijven en neemt
bijna elke uitdaging van de raad aan.
De Leidse wethouders ondergaan de
spanning van het debat als een zitten-
blijver tijdens de uitvoering van "Wach
ten op Godot". In tegenstelling tot het to
neelstuk is het wachten op de schorsing
Jan Laurier lijkt moeite te hebben om tijdens
de algemene beschouwingen bij de les te blij-
niet vergeefs. Dat ze vanavond weer ver
der moeten, daar zal niemand aan wil
len denken.
Een bloemetje kopen en
een plasje plegen. Margje
Vlasveld (LWG/De Groe
nen) zou dat het liefst op
verschillende plaatsen in de
stad in één en hetzelfde ge
bouwtje kunnen doen. Ge
bouwtjes waar de toiletjuf
frouw tevens tijdschriften
en chrysanten verkoopt.
Vlasveld presenteerde haar
banenplan - want dat is het
ook nog eens een keer - gis
teren tijdens haar algemene
beschouwingen.
Het idee van de kiosk met
daaraan een vrouwen- en
een mannentoilet komt uit
Rotterdam. Daar schieten
ze volgens Vlasveld als pad
destoelen uit de grond. Ze
heten daar 'kiosket', een sa
menvoeging van kiosk en
toilet. 'Piaskiosk' zou een
goede Leidse vertaling zijn.
Hertaxatie huizen en bedrijven nog niet afgerond
De gemeenteraad moet deze maand een besluit ne
men over de hoogte van de tarieven voor de onroe-
rende-zaakbelasting (OZB) voor volgend jaar. Maar
hoe hoog worden straks de aanslagen die zijn-geba
seerd op dat tarief? Dat valt nog niet te zeggen, om
dat de hertaxatie van huizen en bedrijven nog niet is
afgerond.
WD-fractieleider Alexander stelde hij in zijn algemene be-
Geertsema zette daarom giste- schouwingen,
ren zijn voet dwars. „De WD- Burgemeester en wethou-
fractie gaat geen tarief vast- ders hebben wel cijfers over
stellen waarvan de effecten de gevolgen van de hertaxatie
niet volledig zijn te voorzien", en de nieuwe belastingmix,
maar die zijn allemaal geba
seerd op schattingen en voor
spellingen. Volgens die schat
tingen gaan de bewoners van
huizen met een waarde onder
de 130.000 gulden er straks
iets op vooruit. Iedereen die in
een duurder huis woont, is
volgend jaar meer kwijt aan
gemeentelijke belastingen.
De WD-leider ergerde zich
niet alleen aan het feit dat de
gevolgen van de nieuwe belas
tingtarieven nog niet helemaal
duidelijk zijn. Hij constateerde
ook geïrriteerd dat de verhou
ding tussen het eigenaars- en
het bewonersdeel van de OZB
de afgelopen maanden al vier
keer is gewijzigd. „College,
wat wilt u nu eigenlijk?", wilde
de oppositieleider weten.
Bezuinigd
Ook de manieren waarop B en
W via de achterdeur de belas
tingtarieven verhogen, kun
nen voor de WD'er niet door
de beugel. Het miljoen dat no
dig is om de ruimere moge
lijkheden voor kwijtschelding
te financieren moet wat de li
beralen betreft elders op de
begroting worden bezuinigd.
Nu is het zo dat de OZB wordt
verhoogd om het bedrag op
tael te krijgen.
Via een andere achterdeur
halen B en W 580.000 gulden
extra binnen op de reinigings
rechten. De wethouder van fi
nanciën stopt aan de ene kant
650.000 gulden aan meevallers
in zijn zak, terwijl hij aan de
andere kant 580.000 gulden
aan tegenvallers voldoende
aanleiding vindt om de tarie
ven te verhogen.
Voor liefhebbers van neolo
gismen en onbegrijpelijkhe
den waren de algemene be
schouwingen van de Leidse
politiek weer een waar goud
mijntje. Ooit gehoord van het
babbelpaleis, de kioskette en
het piramide-denken? Een
kleine greep uit de nieuwste
verzameling onbegrijpelijk
Nederlands, gisteravond ge
presenteerd in de eigen ge
meenteraad.
Paul Klück (CDA) kan er wat
van. Iemand die al in de eerste
zin voor 'een zakelijke insteek
kiest waar het de politieke
items aangaat' kan niet meer
stuk. De CDA-fractievoorzitter
vraagt zich af of er nou einde
lijk nog eens een stad verrijst
in de zuidelijke Bollenstreek.
Dat doet hij als volgt: 'Wat is
nu de plaats in de tijd als we
het hebben over een Bollen-
stad zuid?' Mooi, heel mooi.
Nog één zin. 'In geval van dis-
matching van vraag een aan
bod op dé arbeidsmarkt, ligt er
een taak voor de gemeente om
samen met de daarx oor be
staande arbeidsbemiddelaars,
arbeidsbureaus en uitzendbu
reaus deze instrumenten daar
op te richten.'
Heel goed scoort ook PvdA-
fractieleiderRon Hillebrand.
Niet omdat hij van die mooie
woorden gebruikt, maar om
zijn fantastische zinsbouw.
Eén willekeurig voorbeeld
moet - mede gezien de ruimte
- voldoende zijn. 'Tevens wil
ik, hoewel ook dat voor zich
spreekt, volledigheidshalve
toch opmerken dat het in het
meeijarenbeeld opgenomen
extra bedrag voor gemeentelij
ke huisvesting voor ons niet
betekent dat wij met de vast
stelling van de begroting op
voorhand de noodzaak onder
schrijven om hiervoor een zo
groot beslag te leggen op de
middelen van de Stadsver-
nieuwingsdienst.' En dat dus
vlot voorgelezen, zodat je het
niet nog eens drie keer na kunt
lezen. Wasse.
Margje Vlasveld (LWG/De
Groenen) komt met een ba
nenplan. Zet de stad vol met
'kiosketten'. Een heel mooi
plan, een heel mooi woord. Ga
zo door, Margje.
De SP'er Daan Sloos heeft kri
tiek. Kritiek op van alles en
nog wat, en vooral op collega's
die hem vragen zelf nou eens
met plannen te komen. Want
daar zit hij niet voor. De raad
zaal duidt hij aan als het 'bab
belpaleis'. Leuk gevonden. En
knap gedemonstreerd.
Alexander Geertsema, de frac
tieleider van de WD, schudt
zonder problemen zinnen met
vier komma's uit zijn mouw.
Maar hij gebruikt makkelijke
woorden en voorziet de uitge
typte versie van zijn algemene
beschouwingen netjes van
voetnoten. Valt dus niks leuks
uit te halen.
Nee, als er een prijs moet wor
den uitgereikt voor de algeme
ne beschouwingen met de
meeste onbegrijpelijke uit
drukkingen, dan gaat die dit
jaar zonder twijfel naar de
D66'er Olav Welling. Na een
vraag over de groei van 'banen
la Melkert' geeft hij de raad
college over 'sturen op hoofd
lijnen'. Daarin onderscheidt
de democraat twee opvattin
gen: 'de denkrichting van de
beleidslevencyclus' en het 'pi
ramide-denken'. Nog een los
se opmerking dat de werkplek
ken van de Leidse ambtenaren
wel 'arbo-proof moeten zijn,
en het goud kan hem niet
meer ontgaan. Van harte.
ongewoon spraakzaam:
raadsfracties hadden hun
emene beschouwingen al-
aal keurig netjes uitgetypt
jekopieerd. Sommige par-
n hadden hun toespraak
s voorzien van een kaftje
een titel. Daan Meijer, de
•tievoorzitter van de CD,
zich echter heel wat min-
moeite getroost Het ex-
:m-rechtse raadslid zette
toespraak aan de raad op
paar losse kladblaadjes,
voor, maar tijdens de
dsvergadering.'
erder op de avond had
A-voorzitter Ron Hille-
nd hard uitgehaald naar
ijer, die volgens Hillebrand
rtdurend probeert al-
:onen als criminelen af te
ilderen. „Terwijl wij ernaar
:ven dat iedere inwoner van
e stad zich veilig kan voe-
zet de heer Meijer bewust
tot angst voor allochtonen
tot vreemdelingenhaat. De
enige reden dat de heer Meijer
niet zelf in de kranten staat
waaruit hij zo graag citeert, is
dat hij niet vervolgd kan wor
den voor de dingen die hij in
de raadszaal zegt. Hij behoort
tot het soort mensen waarvoor
men oprecht angst kan heb
ben."
Meijer hield zich stil. Totdat
het tijd was voor zijn algeme
ne beschouwingen. „Voor mij
hoef je niet bang te zijn", zei
een ongewoon spraakzame
Meijer. „Maar ik vind het jam
mer dat ik geen opsporingsbe
voegdheid heb, anders zou ik
er nog veel meer bij hun kip-
pennekkie pakken."
„Jullie belazeren de boel",
besloot de CD'er. „Dus ga
maar lekker door met knoeien.
En geef nou maar lekker geld
uit aan de allochtonen. Dan
stemmen de mensen straks al
lemaal op de CD. Jullie belaze
ren de boel."
De raad luistert naar de aanval van PvdA-voorman Ron Hillebrand op de CD. Links onder CD-raadslid Daan Meijer.
Hij stuurt niet, is traag, niet dui
delijk en mist een visie. De kri
tiek op wethouder Hans de
Goede (D66/milieu, sport en
welzijn) was gisteravond tijdens
de algemene beschouwingen
weer niet van de lucht. Zowel de
PvdA, Groen Links als de SP
braken de staf over de Demo
craat. Die zelf schouderopha
lend voorbijging aan de harde
woorden.
Daan Sloos van de SP drukte
zich het meest plastisch uit. „De"
besluitvorming in de commissie
van wethouder De Goede", zei
hij, „is er een van niet. De wet
houder heeft over de hele linie
nog nauwelijks iets bereikt. Hij
houdt de commissie almaar aan
het lijntje."
Sloos stond voor een keer niet
alleen met zijn kritiek. Rianne
Peeters van GroenLinks hekelde
de onvoldoende uitgewerkte
plannen van De Goede, en het
gebrek aan visie op welzijn.
„Een terrein waar juist zoveel te
doen is", zei Peeters. Ook op
milieu scoort de Democraat vol
gens haar onvoldoende.
Ron Hillebrand (PvdA) prees
de wethouder, maar die lofzang
was niet vrij van cynisme. „De
wethouder heeft grote progres
sie gemaakt", zei Hillebrand.
die een jaar geleden nog een
hard oordeel veldde over De
Goede. „Waar de wethouder in
eerdere discussies niet zoveel
met onze ideeën over welzijn
leek op te hebben, verklaarde
hij na de presentatie van onze
welzijnsnota dat hij zich hierin
voor zeventig procent kon vin
den. Korte tijd later zei hij dat
hij zich voor negentig procent
in onze voorstellen herkende.
Nu nog de laatste tien procent,
dan zijn wij ook over het wel
zijnsbeleid van deze wethouder
tevreden."
I POLITIEKE RUBRIEK!
voorTrin vandaag: de PvdA
r Gespouwe inhoud geeft aan
term netto besteedbaar
lehoudinkomen en Aart van
Damiatijchove zijn mond moet
houden.
ïhdc.nl
rmvriJ
n r is tenminste nog
j één partij die weet
wat mensen toekomt,
voor l er Ron Hillebrand heeft
geheel nieuwe definitie be-
9.30 u itvan de term besteedbaar
men. Na aftrek van de kos-
B verp ran huur, gas en licht, de
en van kabelaansluiting en
oepbijdrage weet je hoeveel
je over hebt om het leven
r' a ;enaam te maken,
tot 21J en zijn PvdA hebben hart
de minima. Ze willen gratis
14.30 penkaarten uitdelen aan
sen met een laag inkomen,
oor het bepalen van je be-
ibaar inkomen mag je
r, klas t (je ej-^ende vaste lasten
de kosten van een kabel-
luiting en de omroepbij-
e aftrekken. Iedereen heeft
15 00 visie, dus die kosten beho-
oo uuot de vaste lasten.
besteedbaar inkomen is on-
itsluite neer van belang bij het be-
o van je betalingscapaciteit
een ri val van schulden. Die gaat
>n oor! zo.n ruimhartige PvdA-vi-
cunde miig omlaag. En dat bete
dat je eerder in aanmer-
>15-H komt voor kwijtschelding
van gemeentelijke lasten.
De gedachte van Hillebrand
opent wijdse vergezichten voor
mensen die minder te besteden
hebben. Want als je de kosten
van de kabel mag aftrekken van
je besteedbaar inkomen, mag je
dan misschien ook de kosten
van een pluspakket in minde
ring brengen? Betaal-tv, aan
sluiting op Internet? Kun je de
prijs van een halfje bruin per
persoon per dag aftrekken, een
halve liter melk, een krop sla,
een pond aardappelen? Het zijn
allemaal dingen die harder no
dig zijn dan de televisie.
Afijn, je kunt er wat mee, met
zo'n gedachte. Vaste lasten: de
term is voor velerlei uitleg vat
baar. GroenLinks bijvoorbeeld
wil creatief omgaan met mini-
Voorbijgangers hiel
den de pas in en
bleven verbaasd
staan luisteren op de Breestraat.
Wat waren dat voor rare gelui
den die doorklonken uit het
stadhuis? Het leek wel ritmisch
handgeklap.
Waren het de naweeën van
twee dagen vergaderen in Ende
geest? Was de Beaujolais Pri
meur een maand eerder dan
verwacht ten stadhuize gearri
veerd? Had wethouder Hans de
Goede een betrekking aan
vaardt als directeur van een
kruiswoordpuzzelcentrum? Kon
allemaal. Maar hoe viel dat be
geleidend gekerm te verklaren?
CDA-wethouder Aart van
Bochove, nieuwkomer in het
college, kreeg er danig van langs
in het college. Zonder veel ge
voel voor verhoudingen liet hij
kort geleden in deze krant zijn
licht schijnen over de met veel
moeite tot stand gekomen ge
meentebegroting. Geen leider,
geen idee, geen elan, oordeelde
Aart over zijn collega's. Die ver
volgens ernstig behoefte had-
den er bij hun nieuwkomer wat
regels in te meppen.
Niet uit de school klappen, geen
kwaad spreken over collega's:
de CDA'er kreeg een spoedcur
sus arbeidsverhoudingen. En
werd vervolgens door de ge
meenteraad ook nog eens
duchtig onderhanden geno
men.
De chemie in het college deugt
niet, zei Van Bochove. Je hebt
maar gewoon in het gelid te lo
pen, zeiden de fractieleiders van
de collegepartijen. Dat verhaal
van chemie is allemaal leuk en
aardig, als je tegen de buiten
wacht je mond maar houdt.
D66, PvdA, Groen Links: alle
maal vielen ze over Van Bocho
ve heen. Ze hadden niets begre
pen van dat verhaal van de
CDA'er. Wat nou slechte che
mie? We doen het toch goed?
Relativeren is niet de sterkste
kant van de Leidse politiek.
Het verwijt van D66-voorman
Olav Welling was hard, keihard.
„Cor, ik weet dat je wars bent
van persoonlijk eerbetoon."
Welling richtte zich tot Cor Ver
geer, de afgetreden fractievoor
zitter van de SP. „Maar van
avond heb ik jouw stemgeluid
en jouw verhaal gemist. En ik
denk dat ik niet de enige ben."
Minuten eerder donderde het
in de raadszaal. Daan Sloos, de
kersverse fractievoorzitter van
de Socialistische Partij, hield
zijn eerste algemene beschou
wingen. „Onze fractie heeft de
hoop op echt beleid inmiddels
al opgegeven", ging het. Het so
ciale beleid van wethouder Lau
rier was 'onbegrijpelijk', Leiden
bleek 'een vieze stad', en van de
nieuw te benoemen wethouder
van onderwijs, zorg en emanci
patie Hans Baaijens liet Sloos
weten 'niet veel goeds' te ver
wachten. Zo nu en dan probeer
de een wethouder de SP'er erop
te wijzen dat hij wel erg hard
van stapel liep. Maar Sloos leek
het niet te horen.
„Stel nu eens dat ik een uitke
ringsgerechtigde ben die naar u
toekomt", hield PvdA-voorman
Ron Hillebrand Sloos na afloop
van de donderpreek voor. „Ver
telt u me eens wat u nu net con-
Daan Sloos (links) overlegt met zijn voorganger als fractievoorzitter van
de SP, Cor Vergeer. Helemaal rechts Tim van Houten.
creet heeft voorgesteld om mij
te helpen?" Sloos bleef het ant
woord schuldig. „Ik voel me he
lemaal niet geroepen om hier
concrete voorstellen te doen.
Dat moet het college maar
doen."
Nee, zenuwachtig was Sloos
niet voor zijn eerste grote klus
als fractievoorzitter. „Ik zag wel
op tegen het schrijven van die
algemene beschouwingen. Ik
wil de taal van de mensen spre
ken. Wat die raadsleden van
avond vertellen is allemaal zo
technisch! Het zijn allemaal po
liticologen en sociologen. Ik ben
geen doctorandus. Ik ben een
arbeiderszoon."
Dat de gemeenteraad buiten
gewoon knorrig op zijn toe
spraak reageerde. Dat z;e hem
zelfs niet serieus namen. Het zij
zo. Sloos, stralend: „Ach, als er
straks weer verkiezingen zijn
komt het allemaal wel weer
Na de Leidse binnenstad moe
ten ook andere wijken een face
lift krijgen. Dat vindt de PvdA,
die gisteren pleitte voor een
project 'Buitenste Beter' in de
wijk Noorderkwartier. Een vari
ant op het project 'Binnenste
Beter', zoals dat op dit moment
in het cenntrum wordt uitge
voerd.
Aandacht voor de binnenstad
is goed, maar ook de leefbaar
heid in de wijken buiten de sin
gels moet verbeterd worden, zei
PvdA'er Ron Hillebrand. In
overleg tussen bewoners, de ge
meentelijke dienst milieu en
beheer, de Leidse Welzijnsorga
nisatie en de politie zouden
plannen gemaakt moeten wor
den om het Noorderkwartier
schoon en veilig te maken.
Aan deze pagina
werkten mee:
Redactie: Maarten Keule-
mans, Aad Rietveld. Ruud
Sep, Marcel Smeets, Hans Ja
cobs
Tekening: Wim Stevenhagen
Foto's: Hielco Kuipers
