Spanning tussen Zaïre
en buren groeit nog
Koerden Irak sluiten wapenstilstand
Buitenland
Twintig miljoen Russen
leggen werk dag neer
'Landingsrem oorzaak vliegramp Sao Paulo'
Beetje schoon
VRIJDAG 1 NOVEMBER 1996
Boek Brigitte Bardot niet gekortwiekt
parus» De memoires van Brigitte Bardot mogen onverkort in de
handel blijven. Een Parijse rechter wees gisteren een klacht van
Bardots ex-echtgenoot Jacques Charrier en hun zoon Nicolas af.
Zij waren naar de rechter gestapt om delen te laten schrappen
uit Bardots memoires, die begin oktober verschenen. Omstre
den waren bladzijden waarin de actrice haar zwangerschap be-
di schrijft als 'een tumor die in haar groeide' en zij Charrier een
vulgaire macho noemt,
ei
^Amerikaanse man bijt politiehond
[je Miami beach Ricardo Culberson, een 27-jarige Amerikaan die
onder meer wordt verdacht van autodiefstal, ontvoering, diefstal
met geweld en poging tot moord is door de politie en de politie-
hond Myrus achtervolgd. Myrus had hem als eerste ingehaald en
!P de goed getrainde hond hapte toe. Daarop greep Culberson de
hond vast en beet terug, aldus een politiewoordvoerder. Myrus
liep geen schrammetje op, maar Culberson zit in de cel.
ui Schooi dicht na aanvallen op personeel
t londen Een school in het Britse Halifax is op last van de plaat
selijke autoriteiten gisteren gesloten nadat twee leden van het
,tc onderwijzend personeel door leerlingen waren aangevallen. Eer-
ch der deze week sloot een school in Worksop haar deuren wegens
gd problemen met een tienjarige leerling.
Pj
Oostenrijkse politie zou mishandelen
^ej straatsburg De Europese Commissie ter voorkoming van mar-
teling heeft Oostenrijk gisteren verzocht klachten te onderzoe-
ken over de politie. Die zou arrestanten folteren. De Commissie
311 in Straatsburg rapporteerde dat arrestanten in Wenen meldden
8^ dat ze elektrische schokken hadden ondergaan. Sommigen
Jj klaagden dat ze een plastic zak over het hoofd kregen. Ook zou
de politie dreigen dat hun hoofd in een bad zou worden onder-
gedompeld.
ai Verwijderen eierstokken kan helpen
rb londen Vrouwen met borstkanker in een vroeg stadium zijn
1fa mogelijk gebaat bij het verwijderen of buiten werking stellen van
/ei hun eierstokken, zo meldt het Britse medische blad The Lancet
o vandaag. Hun overlevingskans zou erdoor toenemen. Een inter-
e nationale groep wetenschappers baseert deze uitspraak op on-
derzoek bij 2.100 vrouwen onder de vijftig jaar.
011 '250.000 soldaten onder de 18 jaar'
Washington Er waren in 1996 naar schatting 250.000 soldaten
van onder de 18 jaar actief in de diverse oorlogen en gewapende
conflicten in de wereld. De jongste was vijf jaar en-loopt - of liep
- als Rode-Khmerstrijder in Cambodja rond. Zo meldde de inter-
nationale organisatie Save the Children gisteren in een rapport.
Argentijnse meisjes krijgen miljoenen
buenos aires» Een Argentijnse rechter heeft de regering v
provincie Buenos Aires ertoe veroordeeld 1,5 miljoen dollar
(meer dan 2,5 miljoen gulden) schadevergoeding te betalen aan
twee achtjarige meisjes, die in 1988 door bloedtransfusie in een
ziekenhuis een HIV-infectie opliepen. Het ziekenhuis had het
bloed niet van tevoren op HIV getest. De meisjes kregen na de
transfusie problemen en ontwikkelden in 1992 aids.
Driftkop heeft meer kans op hartklap
dallas Mannen die hevige woede-uitbarstingen hebben, heb
ben driemaal zoveel kans op hartproblemen als seksegenoten
die een rustiger karakter hebben. Dit blijkt uit een onderzoek
waarvan de resultaten vandaag worden gepubliceerd in het blad
Circulation van de American Heart Association. Bij deze studie
werden ruim 1.300 mannen van 40 tot 90 jaar-onder de loep ge-
nomen. Hoe woede-aanvallen precies het risico op hartklachten
vergroten, is niet duidelijk.
VAE voelen vertrek illegalen
Dubai Jarenlang konden de Verenigde Arabische Emiraten reke-
ten nen op de goedkope arbeid van illegale immigranten uit vooral
ten Aziatische landen. Maar daar lijkt gisteren, de laatste dag dat il
legalen konden vertrekken zonder dat ze werden bestraft, een
eind aan te zijn gekomen. De golfstaat gaat nu gebukt onder een
tekort aan arbeiders. Zo'n tachtig procent van de 2,4 miljoen in-
woners van de VAE komt uit het buitenland.
p- China wil bemande ruimtevluchten
peking» China verwacht begin volgende eeuw bemande ruimte-
vluchten te kunnen uitvoeren en een ruimtevaartuig op de
maan te laten landen. Dit is gisteren gemeld door het persbu
reau Nieuw China op gezag van hoge functionarissen. Bemande
vluchten hebben topprioriteit in het Chinese ruimtevaartpro
gramma.
Arbeiders willen achterstallig loon zien
Parlement wil diplomatieke betrekkingen verbreken
De spanning tussen Zaïre en zijn buurlanden is gisteren
verder toegenomen. Volgens de Zaïrese minister van de
fensie heeft het Rwandese leger vijftien bataljons, onge
veer tienduizend man, naar de grens met Zaïre gestuurd.
Volgens hem is er Zaïrees gebied in 'handen van de vij
and'.
Het Zaïrese parlement heeft in
een spoedzitting besloten dat
de diplomatieke betrekkingen
met de buurlanden Uganda,
Rwanda en Burundi verbroken
moeten worden. Die landen zit
ten volgens het parlement ach
ter de crisis in de provincie Ki-
vu. Het parlement heeft ook een
motie aangenomen waardoor
alle Zaïrezen van Tutsi-origine
worden ontslagen uit over
heidsdienst. Onderhandelen
over de crisis mag van het par
lement niet zolang de 'indrin
gers' en de Rwandese vluchte
lingen op Zaïrees grondgebied
zijn.
De Verenigde Naties kunnen
de situatie in de Zaïrese plaat
sen Mugunga en Lake Green
niet meer aan. Zo'n 530.000
Rwandese vluchtelingen heb
ben daar hun toevlucht gezocht.
De eerste internationale hulp
verleners vertrokken gisteren uit
Goma, waar gevechten rond het
vliegveld woeden. Dit zei een
woordvoerder van de hulporga
nisatie UNHCR in Genève.
Door de gevechten in het
noorden van Zaïre zijn 135.000
vluchtelingen uit het kamp Ka-
hindo op de loop gegaan naar
Mugunga en Lake Green. Eer
der hadden daar al 420.000
Rwandese Hutu-vluchtelingen
hun toevlucht gezocht.
In Mugunga en Lake Green is
alleen nog plaatselijk personeel
actief om de vluchtelingen bij te
staan. In beide kampen zijn on
voldoende voedsel, water en sa
nitaire voorzieningen en de toe
stand is 'zeer moeilijk', aldus de
woordvoerder. Hoge Commis
saris Ogata riep gisteren op tot
een onmiddellijk bestand om
de dood van tienduizenden te
voorkomen.
Ook andere hulporganisaties
begonnen in Goma, aan de
grens met Rwanda, met de
voorbereiding van hun vertrek.
De evacuatie gaat over de weg
via Gisenyi, net over de grens in
Rwanda. Er bevinden zich veer
tien buitenlandse UNHCR-wer-
kers in Goma en nog eens ne
gentig buitenlanders van wes
terse hulporganisaties.
Het Wereld Voedselprogram
ma (WFP) van de VN moest gis
teren een internationale hulp-
vlucht naar Goma annuleren
wegens de gevechten. Het
vanuit Entebbe in Uganda vlie
gende toestel zou twintig ton le
vensmiddelen naar het oorlogs
gebied transporteren.
Volgens een woordvoerder
van de rebellen is de stad in
middels geheel in hun handen.
Ook het zuidelijker gelegen Bu-
kavu staat onder hun controle.
Onder inheems VN-personeel
in Bukavu vielen gisteren doden
en gewonden. Volgens nog on
bevestigde berichten poogden
sommige leden van de VN-staf
de stad te ontvluchten, maar
liepen zij in een hinderlaag.
moskou hans hoogenduk
correspondent
Mogelijk twintig miljoen Rus
sische arbeiders zullen volgen
de week dinsdag het werk een
dag neerleggen om hun eisen
voor uitbetaling van achter
stallig loon kracht bij te zetten.
Dat verklaarde Vladimir
Kornejev van de Federatie van
Onafhankelijke Vakbonden
gisteren. Delegaties uit alle in
dustriële centra zullen naar
Moskou trekken. De vakbewe
ging heeft een oproep van mi
nister-president Tsjernomyr-
din om de acties af te blazen,
naast zich neergelegd.
Tsjernomyrdin had tegen
over het persbureau Itar-Tass
gezegd dat 'kalm en gecontro
leerd begonnen processen in
Rusland vaak oncontroleer
baar worden'. Verder had de
minister-president toegezegd
een deel van het achterstallige
loon voor eind van het jaar uit
te betalen. Maar de werkne
mers, van wie velen al maan
den geen salaris hebben ont
vangen, nemen met deze be
lofte geen genoegen meer.
De Russische regering doet
op dit moment verwoede po
gingen achterstallige belastin
gen te innen om lonen en
pensioenen te kunnen beta
len. Tsjernomyrdin erkende
gisteren dat de financiële toe
stand van het land precair is.
De communistische leider
Zjoeganov bepleitte gisteren
samenwerking tussen de voor
zitters van Eerste- en Tweede
Kamer, de minister-president
en de leiders van de grote par
tijen om een programma op te
stellen om het land te redden.
Volgens hem is Jeltsin niet
meer in staat 'een schip te be
sturen dat geen brandstof
heeft, waar in de kajuit ieder
een probeert het roer te be
machtigen, waar wetten niet
meer worden gerespecteerd
en districten hun voorwaarden
dicteren'.
Maffia bedreigt
stadsbestuurder
van Venetië
rome eelco van der linden
correspondent
De maffia wil in Venetië de han
den vrij hebben. Daar kwam lo
co-burgemeester Bettin deze
week achter toen hij werd ont
voerd en onderworpen aan een
'nep-executie'. Bettin bestiert
de industrie- en havengebieden
Mestre en Marghera. Hier is de
macht van de maffia de laatste
jaren toegenomen. Bettin strijdt
tegen het verval in Marghera en
met name in de volkswijk Cita.
Aanleiding tot de ontvoering
lijkt Bettins stellingname tegen
het besluit van een rechtbank
om maffiabaas Napolitano in
Cita zijn huisarrest te laten uit
zitten. De ontvoerders eisten
dat hij zich buiten zulke zaken
houdt.
Britten vinden
sporen van
leven op Mars
Hulpverleners staan tussen de provisorisch in plastic verpakte lijken waarmee de straten na de ramp bezaaid lagen. r
Zeker 117 doden bij neerstorten Fokker Nog veel slachtoffers onder puin
Een technisch mankement aan
de rechter landingsrem, die aan
en uit bleef gaan, zou de oor
zaak zijn van het vliegtuigonge
val gisteren in de Braziliaanse
stad Sao Paulo met een Fokker
100. Dit verklaarde een lucht
vaarttechnicus vandaag op het
vliegveld voor de tv-zender Glo-
bo. De landingsrem bleef aan en
uit gaan vanaf het moment dat
het toestel trachtte hoogte te
maken, zei de man. De twee
zwarte dozen van het vliegtuig
zijn inmiddels gevonden.
Bij de ramp zijn zeker 117
mensen om het leven gekomen.
'Leiding leger
VN in Irak
niet capabel'
rotterdam anp
De leiding van een legereenheid
van de Verenigde Naties in
Noord-Irak is niet capabel. Het
wordt tijd voor een nader on
derzoek hiernaar. Dat zeggen
twee hulpverleners van het
Dutch Consortium, een samen
werkingsverband van vier hulp
organisaties. Zij keerden deze
week terug uit het gebied voor
overleg met hun werkgevers in
Nederland.
De hulpverleners van het
Dutch Consortium werken sa
men met een VN-legerdetache-
ment van 150 mensen, onder
wie tien Nederlanders. Volgens
hulpverleenster Linda Janmaat
en de Australiër Malcolm Or-
miston heeft de leiding van het
detachement geen greep op de
problemen.
Volgens Linda Janmaat klagen
de Nederlandse leden van het
detachement over de frequente
communicatieproblemen tus
sen deVN-ers.
Volgens plaatselijke autoriteiten
zijn alle 95 inzittenden van de
neergestorte Fokker-100 om het
leven gekomen, 89 passagiers
en zes bemanningsleden. De
passagiers waren voornamelijk
zakenlieden. Een van de slacht
offers is een Nederlander die al
sinds 1975 in Brazilië woonde,
alle anderen zijn Brazilianen.
In de acht huizen en twee
flatgebouwen waarop het toe
stel van de luchtvaartmaat
schappij TAM neerstortte, vie
len zeker 22 doden. Omdat
wordt aangenomen dat veel
mensen thuis waren, liggen
waarschijnlijk nog meer slacht
offers onder het puin.
Het tweemotorige toestel
trachtte van de luchthaven
Congonhas op te stijgen met
bestemming Rio de Janeiro,
maar verloor onmiddellijk
hoogte. Het schampte een flat
gebouw en stortte vervolgens in
de dicht bevolkte woonwijk Vila
Santa Catarina neer.
Belendende straten lagen be
zaaid met verkoolde lijken. Als
door een wonder is het toestel
niet op een nabijgelegen school
terechtgekomen. Hulpverleners
hebben tussen de wrakstukken
een groot pak cocaïne gevon
den.
In het verleden hebben om
wonenden geregeld geprotes
teerd tegen de luchthaven mid
den in het centrum van de stad
en gewaarschuwd voor een ca
tastrofe. Bij start en landing
vliegen de machines laag over
de gebouwen.
Het is het derde zware vlieg
tuigongeluk deze maand in
Zuid-Amerika. Begin oktober
kwamen zeventig mensen om
toen een toestel voor de Peru
aanse kust in de Stille Oceaan
stortte. Op 23 oktober vonden
evenveel mensen de dood toen
een Amerikaans vrachtvliegtuig
crashte boven de Ecuadoraanse
stad Manta.
Fokkerteam gaat
naar Brazilië
amsterdam anp
Een team van Fokker Aviation
reist af naar Brazilië om de on
derzoekers van de vliegramp
in Sao Paulo bij te staan. Het
ongeluk met een Fokker 100 in
Brazilië heeft gisteren diepe
indruk gemaakt op de curato
ren, die nog druk in overleg
zijn met Economische Zaken
en Samsung over de overname
van Fokker. De Braziliaanse
luchtvaartautoriteiten moeten
informatie krijgen over techni
sche gegevens van de Fokker
100. Het Fokker-team zal de
gevraagde informatie verstrek
ken en advies verlenen aan de
onderzoekers. „Allemaal vol
gens de handboeken die bij
dergelijke calamiteiten klaar
liggen", aldus curator Knüppe.
Turkije versterkt greep op situatie via Turkmenen
correspondent
De twee strijdende Iraaks-Koerdische
partijen van Mesut Barzani en Djelal Ta-
labani hebben gisteren een akkoord be
reikt in de Turkse hoofdstad Ankara. Ze
hielden daar vredesbesprekingen onder
auspiciën van de Amerikaanse ondermi
nister van buitenlandse zaken Robert
Pelletreau en vertegenwoordigers van
het Turkse ministerie van buitenlandse
zaken. Op 15 november moet de grote
verzoening tussen de twee leiders plaats
hebben.
Al op de eerste dag dreigde bemiddelaar
Pelletreau met opstappen om een vroeg
tijdige einde van het overleg te voorko
men. Ook gisteren verliep het gesprek
moeizaam. De VS brachten de twee riva
len bijeen, nadat Bagdad aan de zijde van
Barzani en Iran aan die van Talabani zich
met de Koerdische strijd gingen bemoei
en. In het ondertekende akkoord staat dan
ook dat beide partijen geen hulp zullen
vragen van 'machten wier interventies het
conflict doen escaleren'.
Dat was gemakkelijk overeen te komen,
aangezien beiden toch al ontkenden de
hulp van derden, op een door de ander
uitgelokt incident na, te hebben ingeroe
pen.
Het grote struikelblok was wie zal toezien
op de instandhouding van het staakt-het-
vuren. Barzani 's delegatie vond dat dat de
Verenigde Naties moesten zijn, Talabani's
vertegenwoordigers voelden meer voor de
Turkmeense minderheid in het Koerdi
sche gebied.
De Turkmenen, een kleine half miljoen
mensen op de Koerdische bevolking van
ongeveer vierenhalf, waren onder druk
van Turkije en met instemming van de VS
verheven tot gelijkwaardige partner in de
besprekingen. Turkije hoopt via hen meer
greep op de situatie in Noord-Irak te krij
gen.
Het is dan ook een diplomatieke overwin
ning voor Turkije dat de Turkmenen, sa
men met de ook in het gebied wonende
christelijke Assyriërs, uiteindelijk zijn aan
gewezen als neutrale partij die de wapen
stilstand zal bewaken. Hoewel ze zijn be
wapend, zullen ze niet ingrijpen bij een
eventuele overtreding, maar die rapporte
ren aan een speciaal monitorcentrum dat
in Ankara zal zetelen. Daarin zullen de VS,
Turkije, Groot-Brittanië en de betrokken
partijen in het gebied vertegenwoordigd
zijn. Wat dat centrum echter zal doen als
gevechten opnieuw uitbreken, behalve
boos met de vinger zwaaien, blijft voorals
nog geheel duister. Ook over het opnieuw
installeren van een lokale regering, de ont
wapening van hoofdstad Erbil, de inkrim
ping van beider milities en de verdeling
van de douane-inkomsten is slechts in
principe overeenkomst bereikt. De uitwer
king blijft liggen tot later.
„Het is goed dat we op z'n minst het ge
weld beëindigd hebben", aldus een
woordvoerder van Barzani. „Maar we heb
ben al zoveel akkoorden ondertekend dat
het moeilijk is om optimistisch te zijn. Ta
labani moet nog bewijzen dat hij ook de
mocratisch kan zijn en niet alleen terug
valt op militair geweld." Beide partijen ho
pen dat de betrokkenheid van de VS wat
meer ruggegraat aan de overeenkomst zal
geven.
Sinds de eerste gevechten in december
1993 is het wantrouwen tussen de twee
partijen zodanig gegroeid dat de onderte
kening van een stuk papier niet voldoende
is om de breuk te herstellen. De wapen
stilstand is daarvoor de eerste voorwaarde.
Britse wetenschappers hebben
sporen van organisch leven ont
dekt op een meteoriet die af
komstig is van Mars. Dit heeft
het Britse ministerie van indu
strie laten weten. De sporen van
leven op de Rode Planeet zou
den volgens de onderzoekers
slechts 600.000 jaar oud zijn.
Geologisch gezien zou dit bete
kenen dat er ook nu nog sporen
van zulk organisch leven op
Mars zouden kunnen bestaan.
De meteoriet EETA 79.001 is
1,3 miljard jaar oud. Ze werd
600.000 jaar geleden de ruimte
in geslingerd en in 1979 op An
tarctica gevonden.
De Britse onderzoekers zeg
gen in de steen complexe kool
waterstof te hebben vastgesteld.
Die zou zijn geproduceerd uit
methaan-gas dat is afgeschei
den door micro-organismes on
der hoge druk en hoge tempe-
De Amerikaanse ruimtevaart
organisatie NASA heeft in au
gustus in een andere meteoriet
van Mars aanwijzingen gevon
den dat er 3,6 miljard jaar gele
den een primitieve vorm van le
ven kan hebben bestaan op
Mars.
Conventie tegen
chemische wapens
treedt in werking
den haag anp
Hongarije heeft als 65ste land
de VN-conventie tegen produc
tie en gebruik van chemische
wapens (CWC) geratificeerd.
Dat hebben de VN gisteren in
New York bekendgemaakt. Dat
betekent dat deze conventie op
29 april 1997 van kracht wordt,
180 dagen na de 65ste ratifica
tie. In totaal 160 landen hebben
de conventie sinds januari 1993
ondertekend.
De overeenkomst moet er uit
eindelijk voor zorgen dat alle
chemische wapens verdwijnen.
Een nieuwe internationale in
stelling, de Organisatie voor het
Verbod op Chemische Wapens
(OPCW) in Den Haag, zal daar
toezicht op houden.
De OPCW wordt, wanneer zij
eind april met haar werk begint,
de eerste internationale organi
satie die belast is met de alge
hele afschaffing van een hele
categorie massavernietigings
wapens. Het OPCW-hoofdkwar
tier in het Haagse Statenkwar
tier moet in 1998 gereed zijn.
dhaka Een lekkende leiding is voor dit knaapje in Dhaka, de
hoofdstad van Bangladesh, al voldoende om een bad te nemen.
Bijna veertig procent van de negen miljoen inwoners van de stad
heeft niet de beschikking over stromend water.
FOTO REUTERS
