Israël wacht gespannen
op vredesoverleg Eretz
it
I
Labour sluit de rijen
Buitenland
Vrouw eist 34 miljard
van Zwitserse banken
Massaal gebed Maleisische moslimvrouwen
MEUBELDESIGN IN MASSIEF HOUT
Taliban versterken hun greep op Kabul
VOLGENS VAN TIL
vantill«3lfi
-J*
ties
TERDAG 5 OKTOBER 1996
I
Secretaris prins Charles neemt ontslag
ionden» De privé-secretaris van prins Charles, Richard Aylard,
heeft gisteren ontslag genomen. Volgens het kantoor van de
Britse troonopvolger gebeurde dat 'met wederzijds goedvinden'.
De sensatiekrant The Sun meldde echter dat Charles Aylard de
laan heeft uitgestuurd. Hij zou onenigheid met hem hebben ge
kregen over de toekomstige rol van Camilla Parker Bowles.
Charles wil zijn vriendin volgens diverse berichten een grotere
openbare rol laten spelen. Het was overigens Aylard die Charles
aanraadde zijn verhouding openbaar te maken.
Proces tegen aanhangers Megawati
jAKARTAIn Jakarta beginnen woensdag de processen tegen 64
personen die eind juli werden opgepakt. Zij zouden hebben
deelgenomen aan de rellen die uitbraken nadat de politie een
inval had gedaan in het partijkantoor van oppositieleidster Me
gawati Soekamoputri. De verdachten, die in groepen voor de
rechter zullen verschijnen, kunnen maximaal negen jaar gevan
genisstraf krijgen. Dertien anderen, die de doodstraf riskeren
wegens 'ondermijning van de staat', zullen afzonderlijk voor de
rechter moeten verschijnen.
België stuurt F16's naar Villafranca
den haag-brussel België stuurt vier F16-gevechtsvliegtuigen naar
Italië om deel te nemen aan het toezicht op het vliegverbod bo
ven Bosnië. Het is voor het eerst dat België aan deze operatie
deelneemt. De toestellen vertrekken naar Villafranca, de Itali
aanse vliegbasis waar ook Nederlandse toestellen staan gestatio
neerd. De Nederlandse luchtmacht neemt met tien toestellen
deel aan de controle van het Bosnische luchtruim. De Belgische
en Nederlandse toestellen in Villafranca gaan nauw samenwer
ken.
Myanmar weigert Amerikanen visa
yanconMyanmar, het vroegere Burma, heeft gisteren bekend
gemaakt dat het geen visa meer verstrekt aan Amerikaanse bur
gers. Dit is een reactie op het reisverbod dat de VS donderdag
hebben afgekondigd voor vertegenwoordigers van het militaire
regime in Rangoon. De Amerikanen namen de maatregel nadat
in Myanmar de afgelopen dagen honderden oppositieleden wa
ren opgepakt. De militairen verboden bovendien een bijeen
komst van de Nationale Liga voor Democratie en sloten de toe
gangswegen af tot het huis van haar leidster, Nobelprijswinnares
Aung San Suu Ky.
PrinsesStéphanie officieel gescheiden
monaco Het hof van beroep van Monaco heeft gisteren offi
cieel de echtscheiding uitgesproken van prinses Stéphariie en
Daniel Ducruet. Dat heeft de advocaat van de prinses, Thierry
Lacoste, meegedeeld. Stéphanie had het besluit tot echtschei
ding genomen, nadat intieme foto's waren gepubliceerd van
haar man in gezelschap van een Belgische striptease-danseres.
Stéphanie en Ducruet zijn bijna een jaar getrouwd geweest.
Jaarlijks 8.000 doden in bedrijven
brussel Bedrijfsongevallen kosten jaarlijks 8.000 werknemers in
de Europese Unie het leven. Daarnaast raken elk jaar nog eens
tien miljoen mensen gewond op hun werk Dat concludeert eu
rocommissaris voor sociale zaken Padraig Flynn aan de voor
avond van de eerste Europese Week-voor Veiligheid en Gezond
heid. De week, die maandag in alle vijftien lidstaten van start
gaat, concentreert zich op bedrijfsongevallen. In Nederland richt
de actie zich vooral op bedrijfsongevallen in kleine en middel
grote ondernemingen. De Europese Commissie noemt het Ne
derlandse stelsel van arbodiensten overigens 'uniek'.
Drankrijder vraagt agent de weg
nancy Een dronken automobilist was zo onverstandig in het
Oost-Franse Nancy de weg te vragen aan een politieman. Het
nuchtere antwoord van de Franse justitie kwam gisteren: vier
maanden gevangenisstraf. De 57-jarige man was al 28 keer met
te veel drank op achter het stuur betrapt. De rechtbank heeft
hem een rijverbod opgelegd voor een periode van vijf jaar. Die
gaat in als hij zijn gevangenisstraf heeft uitgezeten.
Brits 'horrorhuis' tegen de vlakte
londen Het 'horrorhuis' in het Britse Gloucester, waar het echt
paar Fred en Rosemary West jonge vrouwen seksueel misbruikte
en vermoordde, wordt gesloopt. Volgens de krant Daily Express
besloot het stadsbestuur hiertoe om te voorkomen dat het huis
het doelwit blijft van nieuwsgierige toeristen en souvenirjagers.
In de kelder en de tuin van Cromwellstreet 25 trof de politie ne
gen lijken aan. Rosemary West zit een levenslange gevangenis
straf uit. Haar man hing zich in zijn cel op voordat de rechtszaak
begon.
Oproep Harnas tot geweld blijft zonder gevolgen
In Israël en de Palestijnse gebieden was de situatie giste
ren, aan de vooravond van nieuwe onderhandelingen
over de vredesakkoorden in het plaatsje Eretz, gespan
nen maar rustig. In verrassend nauwe samenwerking
hebben Israëli's en Palestijnen verhinderd dat de onrust
in de Palestijnse gebieden en Oost-Jeruzalem weer zou
oplaaien.
De Israëlische politie ontruimde
het plein.
In Hebron zagen Palestijnse
politiemannen toe op naleving
van het door Israël ingestelde
uitgaansverbod. Het Israëlische
leger meldde dat het met de Pa
lestijnse politie was overeenge
komen bufferzones in te stellen
rond de Israëlische posten in de
jeruzalem afp-rtr-dpa-efe
De militante Hamas had de Pa
lestijnse bevolking opgeroepen
tot geweld na het vrijdaggebed,
maar die oproep bleef zonder
gevolgen. Palestijnse jongeren
gooiden op het plein voor de
Klaagmuur wel met stenen,
maar dat liep niet uit de hand.
Gazastrook. Deze veiligheidsge
bieden zijn verboden voor Pa
lestijnse demonstranten. Op de
Westelijke Jordaanoever zouden
soortgelijke maatregelen wor
den genomen.
Het Israëlische ministerie van
Defensie heeft opdracht gege
ven de tanks terug te trekken
die Bethlehem omsingelden. De
tanks werden vorige week naar
de Westelijke Jordaanoever en
de Gazastrook gestuurd, na
bloedige botsingen tussen Is
raëlische troepen en Palestijnse
betogers. Daarbij vielen onge
veer zeventig doden. Aanleiding
tot de ongeregeldheden was de
opening door Israël van een
tunnel bij de Tempelberg in Je
ruzalem. Verwacht wordt dat Is
raël bij de onderhandelingen in
Eretz zal pleiten voor het instel
len van bufferzones tussen de
Palestijnse autonome gebieden
en de regio's die nog onder Is
raëlisch bestuur staan. In het
bijzonder in Hebron zou zo'n
zone moeten komen, aldus be
trouwbare bronnen in Jeruza
lem. In die zones zouden de Pa
lestijnse politiemannen alleen
ongewapend of slechts met
pistolen mogen patrouilleren.
Met een dergelijke compromis
zou de terugtrekking van het Is
raëlische leger aanvaardbaar
kunnen worden voor Jeruzalem.
v york-zürich
Twee Zwitserse banken heb
ben gisteren de beschuldigin
gen van een Amerikaanse
Auschwitz-overlevende, die
34 miljard gulden van ze eist,
'onhoudbaar' genoemd. De
Schweizerische Bankverein
(SBV) en de Schweizerische
Bankgesellschaft (SBG) berei
den een 'passend antwoord'
voor op de eis, zo lieten ze
gisteren weten.
De 66-jarige New-Yorkse
Gizella Weisshaus eist, mede
namens haar lotgenoten, ope
ning van alle 'slapende' bank
rekeningen en het terugbeta
len van de joodse vermogens
die in Zwitserland verdwe-
Omdat de nazi-dreiging in
Europa steeds groter werd,
stalde de vader van Weiss
haus zijn vermogen op een
plek waar hij dacht dat het
veilig zou zijn: op een Zwit
serse bankrekening. Het geld
moet op de rekening zijn blij
ven staan nadat Weisshaus
met zijn vrouw en zes van
hun kinderen werd vermoord
in Auschwitz.
Als enige overlevende van
het gezin is Gizella drie keer
naar Zwitserland gereisd om
de erfenis te zoeken. Telkens
kwam ze met lege handen te
rug. „Er bestaat geen twijfel
over dat de rekening bestaat.
Ik probeer alleen uit te vinden
wie haar beheert of waar ze
is", aldus Weisshaus.
De aanklacht tegen de SBV
en SBG is de eerste in zijn
soort. De banken zeiden gis
teren dat de rol die ze in de
Tweede Wereldoorlog speel
den al wordt onderzocht, en
dat er al maatregelen zijn ge
nomen waardoor de banken
meer openheid van zaken
moeten geven.
i.—ygk
kota bahru Een moslimmeisje staat wat verloren naast haar moeder, die in het stadion van het Maleisische Kota Bahru meedoet aan een massaal gebed. De vrouwen kwamen bij
een na een oproep van de fundamentalistische oppositiepartij Parti Islam, die wilde laten zien dat ook zij kan rekenen op een flinke aanhang. Een dag eerder had de seculiere rege
ringspartij van premier Mahathir Mohamd een massaal bezochte 'Maleisische Eenheidsdag' gehouden in hetzelfde stadion. foto epa francis silvan
Jeltsin ontslaat
zes generaals na
kritiek op beleid
De Russische president Boris
Jeltsin heeft zes generaals ont
slagen die zich verzetten tegen
de inkrimping van het leger. De
Defensieraad, die gisteren bij
een kwam, heeft laten weten
het eens te zijn met het ontslag.
Minister van defensie Rod-
jonov heeft bij zijn benoeming
in juli opdracht gekregen het le
ger drastisch in te krimpen en te
moderniseren. De regering wil
dat het aantal militairen in hoog
tempo met 300.000 wordt te
ruggebracht tot 1,2 miljoen.
Jeltsin ontsloeg na overleg
met Rodjonov de bevelhebbers
van de luchtlandingsdivisie en
de ruimtedefensie, de eerste on
derbevelhebber van de generale
staf en drie afdelingshoofden
van het ministerie.
Jeltsins veiligheidsadviseur
Aleksandr Lebed waarschuwde
onlangs dat er een crisissituatie
dreigt in het gedemoraliseerde
leger. Het leger is zwaar getrof
fen door de economische crisis.
Salarissen worden al maanden
niet meer uitbetaald, en de
huisvesting van militairen is be
labberd.
Jeltsin wil de gehate dienst
plicht afschaffen en een kleiner,
beter uitgerust en gemotiveerd
beroepsleger vormen. In het
jaar 2000 moet het zover zijn.
Premier Tsjernomyrdin is het
met Jeltsin eens. Hij vindt dat
Rusland zich zijn enorme leger
niet langer kan veroorloven.
„Het moet worden aangepast
aan de economische mogelijk
heden van het land", zo zei hij
gisteren.
«ffiiiiiJiiiii
■«IlilMM
N-KABUL AFP-Rtr-DPA
Structuur, tekening en kleurschakering
van massieve houtsoorten brengen de
nieuwste meubelontwerpen letterlijk tot
leven. Om hun natuurlijke uitstraling te
onderstrepen onderhoudt u ze met
traditionele middelen als olie en was.
De nieuwe Afghaanse machthebbers in Ka-
bul hebben hun greep op de hoofdstad ver
sterkt. De Taliban lijken niet van zins hun
fundamentalistische kijk op de islam te ma
tigen, zo meldden zegslieden in Afghanis
tan. De straten van Kabul lagen er gisteren
nagenoeg verlaten bij en de winkels waren
gesloten.
Inwoners hebben gezien dat Talibanstrij-
ders voorbijgangers dwongen de moskee
binnen te gaan om te bidden. De wegen
rond het gebedshuis werden afgezet en
mensen die probeerden te ontkomen, wer
den met geweren afgeranseld. Het vrijdag
gebed in de Blauwe Moskee werd geleid
door een leider van de Taliban.
Zelfs het streng gelovige Iran haalde naar
de Taliban uit. Teheran maakte de i
machthebbers uit voor 'bekrompen isla
mieten die de goede naam van de islam
schaden'. De invloedrijke Iraanse sji'itische
ayatollah Ahmad Janati maakte de soeniti-
sche Taliban uit voor 'gewelddadig en reac
tionair'.
Westerse landen en internationale orga
nisaties maken zich ook ernstig zorgen over
de opmars van de Taliban. Hulpverleners
zeiden te vrezen dat de stroom voedselhulp
voor de honderduizenden behoeftigen zal
opdrogen door de situatie van de mensen
rechten en de behandeling van vrouwen.
Zij mogen zich slechts in aanwezigheid
van een mannelijk familielid en volledig
toegedekt op straat begeven. Kaartspelen,
muziek en televisie zijn verboden. Op het
drinken van alcohol, het gebruik van drugs
Van Til brengt o.a. een ambachtelijk geprodu
ceerde collectie van het Italiaanse huis Riva,
dat stilistisch gezien duidelijk door de Shaker
periode werd geïnspireerd. De heldere vormen
en krachtige lijnen spreken een taal die ook
door de huidige generatie duidelijk wordt
verstaan.
DESIGNCENTRUM
De Britse Labourpartij heeft tijdens haar
congres in Blackpool de rijen rond leider
Tony Blair gesloten. In een strikte regie zijn
de afgevaardigden op één lijn gebracht op
weg naar de verkiezingen en de verkie
zingsoverwinning, komend voorjaar. De
nummer twee van de partij, John Prescott,
zei in zijn slottoespraak: „Wij zijn niet meer
de oppositiepartij, wij zijn de toekomstige
regeringspartij."
Volgens Prescott is de verkiezingscam
pagne begonnen. „Wij hebben de beste or
ganisatie, het beste regeringsprogramma
en de beste en populairste leider. Nu heb
ben we nog resultaten nodig. Wij zijn klaar
om te regeren. De afgelopen week zijn het
oude en het nieuwe Labour verenigd. Een
verenigde partij, een verenigd land. Een
nieuwe Labourregering.
Eerder op de dag was bekend geworden
dat de afgevaardigden met een meerder
heid van 95 procent het programma en
manifest hadden goedgekeurd waarmee
Tony Blair de komende parlementsverkie
zingen wil winnen. De geheime stemming
vond donderdag plaats. Het programma
telt slechts vijf kort geformuleerde doelstel
lingen. Eén ervan is het voornemen om
250.000 jongeren aan het werk te krijgen.
De door Blair tot eenheid gesmede par
tijleiding ontweek behendig alle scherpe
politieke klippen. Onderhuidse verschillen
van mening over de kwestie van de Eu
ropese Monetaire Unie (EMU) werden
handig omzeild. Vooraanstaande Labourle-
den, van buitenlandwoordvoerder Robin
Cook tot financieel deskundige Gordon
Brown, verklaarden zich op economische
gronden voor een Europese munteenheid.
Toen de kwestie van de corruptie het
eenheidsfront uiteen dreigde te laten val
len, kwam Blair in actie. Hij ontsloeg zon
der dralen Lady Muriel Turner, in het Ho
gerhuis belast met de werkgelegenheidspo-
fitiek. Turner had namelijk 'begrip' getoond
voor de momenteel druk besproken prak
tijk dat parlementsleden geld aangeboden
krijgen als ze toezeggen in het Lagerhuis
vragen te stellen.
en op overspel staat de doodstraf. Hoewel
velen blij zijn dat er in Kabul nu rust heerst,
de misdaad is afgenomen en de prijzen van
de meeste levensbehoeften zijn gedaald,
proberen veel mensen nog steeds Kabul te
ontvluchten.
De leiders van vier Zuid-Aziatische voor
malige Sovjetrepublieken en Rusland kwa
men in Kazachstan bijeen om te praten
over de situatie in Afghanistan. Na afloop
van het beraad riepen zij de strijdende par
tijen op de gevechten te staken en vredes
onderhandelingen te beginnen. Zij voegden
daar aan toe dat Kazachstan, Tadzjikistan,
Oezbekistan, Kirgizië en Rusland 'afdoende
maatregelen' zouden nemen om zichzelf te
verdedigen indien de strijd de grens over
schrijdt.
Verkiezingen Bosnië
toch eind november
De gemeenteraadsverkiezingen in Bosnië
worden toch eind november gehouden. Dat
heeft de leider van de OVSE-missie in de
Balkanstaat, Robert Frowick, gisteren be
kendgemaakt. Hij zei dat hij de knoop had
doorgehakt na een lange discussie met de
voorlopige verkiezingscommissie.
Frowick gaf toe dat het een moeilijke be
slissing was, maar dat die werd gesteund
door de drie etnische groepen. Eén van de
drie internationale leden van de voorlopige
verkiezingscommissie was echter tegen.
„De voornaamste reden om de verkiezin
gen vóór het eind van het jaar te houden is
dat dan de sterke internationale aanwezig
heid in het land, zowel civiel als militair,
volledig te benutten is", zei hij.
De raadsverkiezingen zouden aanvanke
lijk tegelijk met de parlementaire en presi
dentsverkiezingen op 14 september worden
gehouden, maar de OVSE besloot tot uitstel
omdat er problemen waren met de kiezers
registratie.
Bezwaren tegen
werk De Jonge
voor commissie
KAAPSTAD RUNA HELUNGA
CORRESPONDENT
De Zuid-Afrikaanse Waarheids
commissie zal zich later deze
maand buigen over de werk
zaamheden van de voormalige
anti-apartheidsactivist en ANC-
wapensmokkelaar Klaas de Jon
ge, die in opdracht van het Ne
derlandse Instituut Zuidelijk
Afrika (IZA) onderzoekswerk
voor de commissie verricht.
Daartoe is besloten nadat één
van de commissieleden be
zwaar tegen De Jonge heeft ge
maakt.
De Jonge verschool zich van
1985 tot 1987 in de Nederlandse
ambassade in Pretoria, nadat hij
had weten te ontkomen aan de
Zuid-Afrikaanse politie, die hem
eerder had gearresteerd vanwe
ge zijn betrokkenheid bij een
bomaanslag.
Onlangs werd hem door het
IZA gevraagd om onderzoeks
werk ten behoeve van de Waar
heidscommissie te verrichten.
In Nederland bevinden zich de
grootste anti-apartheidsarchie
ven ter wereld en de Nederland
se regering heeft geld ter be
schikking gesteld om de com
missie te helpen documenten
op te sporen. De Jonges taak
bestaat uit het opsporen van
materiaal. Hij is niet betrokken
bij de beoordeling van docu
menten.
Weer verdachte
in zaak-Dutroux
op vrije voeten
neufchateau belga
De raadkamer van Neufchateau
heeft gisteren de invrijheidstel
ling bevolen van Gérard Vanne
sse, die verdacht wordt van
drugshandel en autozwendel en
die banden zou hebben met
Mare Dutroux. De voorlopige
hechtenis van Dutroux zelf is
verlengd, net als die van Michel
Lelièvre.
Ook Michèle Martin (de ex-
vrouw van Dutroux) en Anne
Bouty (de ex-echtgenote van
Dutroux' medeverdachte Jean-
Michel Nihoul) kunnen volgens
de raadkamer worden vrijgela
ten. Ze blijven echter nog in
hechtenis, omdat het parket be
roep heeft aangetekend tegen
hun vrijlating.
De raadkamer oordeelde dat
hij niet beschikt over voldoende
aanwijzingen om aan te tonen
dat Martin betrokken zou zijn
bij de ontvoering van Laetitia
Delhez, de enige misdaad waar
van Michèle tot dusver beschul
digd wordt.
In de moordzaak Cools heeft
Marie-Hélène Joriet, de vrien
din van de vijf jaar geleden ver
moorde politicus, één van de
twee huurmoordenaars her
kend. De foto's van de verdach
ten zijn haar op een geheime
plaats voorgelegd.
Woensdag werd bekend dat
in Tunesië twee mannen zijn
aangehouden, die worden ver
dacht van de aanslag op Cools
en zijn vriendin. De vroegere
partner van de minister kon de
tweede verdachte echter niet
herkennen, omdat zij zelf ook
zwaar gewond raakte. De twee
zullen overigens niet worden
uitgeleverd. Tussen België en
Tunesië bestaat geen uitleve
ringsverdrag.
Voor de moord op Cools zit
ten in België nog eens zes ver
dachten vast, onder wie de soci
alistische ex-minister van pen
sioenzaken Alain van der Biest.
Justitie verdenkt hem er nog
steeds van de uiteindelijke op
dracht voor de moord te heb
ben gegeven.