'Twee culturen gaan
moeilijk in één zaal'
'Ik dacht meteen: dat wordt mijn
I
LAAT UW CHEQUEBOEK
NOG EVEN DICHT,
DEZE W00NMAAND.
Cultuur Kunst
Droevige bonte avond
Rijk geeft twee miljoen
voor Monument op Dam
ZATERDAG 5 OKTOBER 1996
17
Möring wint Anna Blaman Prijs 1996
rotterdam Marcel Möring krijgt de Anjerfonds - Anna Blaman
Prijs 1996. De onderscheiding, ingesteld in 1965, is bedoeld voor
schrijvers en dichters die werken, wonen of nauwe banden heb
ben met het Rijnmond-gebied. Möring, die in Rotterdam woont,
krijgt de prijs voor zijn gehele oeuvre. De prijs bestaat uit een
legpenning en een geldbedrag van 12.500 gulden.
NNO klaagt over dirigent
Groningen Bij een flink aantal leden van het Noord Nederlands
Orkest leeft grote onvrede over het functioneren van de NNO-di-
rectie en van chef-dirigent Hans Drewanz. Binnen het orkest
leeft de algemene vrees dat als er niet wordt ingegrepen 'het or
kest eraan onderdoor gaat'. Het grootste bezwaar is dat er bij
Drewanz eigenlijk alleen gerepeteerd wordt, niet alleen tijdens
de repetities maar ook tijdens de concerten. Orkestleden bekla
gen zich ook over de geringe vrijheid die ze bij de in 1995 naar
Groningen gekomen Duitse dirigent krijgen.
Finse componist Kokkonen overleden
Helsinki De Finse componist Joonas Kokkonen is woensdag op
74-jarige leeftijd overleden. Kokkonen is vooral bekend gewor
den door zijn opera De laatste verzoekingen, die 250 maal werd
opgevoerd. Daarnaast schreef hij vijf symfonieën. Ook compo
neerde Kokkonen verscheidene stukken kamermuziek, een cel
lo-concert en een requiem voor koor, orkest en solisten/Hij
kreeg in 1968 de Noorse muziekprijs. Binnen de wereld van klas
sieke muziek in Finland gold Kokkonen als een gezaghebbend
en invloedrijk figuur.
Bezuinigingen op kunstonderwijs
den haag
Staatssecretaris Nuis (Onder
wijs) houdt vast aan zijn opvat
ting dat er met ingang van 2001
25 miljoen gulden kan worden
bezuinigd op de kunstacade
mies en conservatoria. „Anders
komt er van de bezuiniging
niets terecht", aldus Nuis. De
Tweede Kamer vroeg Nuis gis
teren juist om het mes van tafel
te halen.
Nuis denkt dat het bedrag
haalbaar is zonder pijnlijke ge
volgen. De Kamer meent dat er
mogelijkheden zijn het kunst
onderwijs te verbeteren. Bezui
nigingen op het kunstonderwijs
zijn volgens Nuis onontkoom
baar omdat er te veel kunste
naars in de bijstand zitten, er te
veel kunstopleidingen zijn die
meer van hetzelfde bieden, en
omdat er te veel onduidelijke
pseudo-kunstopleidingenzijn.
Nuis wil dat kunstacademies
en conservatoria nog slechts zo
veel studenten toelaten als er
behoefte is op de arbeidsmarkt.
den haag anp
Het kabinet betaalt 2,4 miljoen gulden mee aan de restauratie
van het Nationaal Monument op de Dam. Amsterdam heeft zelf
twee miljoen gulden vrijgemaakt voor de operatie. Het kabinet
draagt het geld bij, omdat het monument-de plaats bij uitstek is
waar slachtoffers uit de Tweede Wereldoorlog worden herdacht.
Het Nationaal Monument op de Dam wordt gedeeltelijk afge
broken en opnieuw opgebouwd. Dat is noodzakelijk, omdat het
in 1956 gebouwde monument in een slechte bouwkundige staat
verkeert De beelden, die van de poreuze Italiaanse steensoort
travertijn zijn gemaakt, moeten geïmpregneerd worden. Uit de
22 meter hoge holle pyloon kan geen vocht weg, waardoor het
bouwwerk van binnenuit is gaan rotten. Ook zijn de travertijnen
platen niet goed aan de kolom bevestigd.
De restauratie gaat van start op 18 juni volgend jaar en is ge
reed voor de Dodenherdenking in mei 1998. Volgens een woord
voerder van de gemeente komt er volgende maand een rap
portage uit waaruit blijkt wie het monument gaat herstellen.
Voor herstel van de beeldengroep is het Duitse bedrijf Ibag uit
Bamberg in beeld, omdat die ervaring heeft met een geschikte
methode van impregneren.
utrecht Actrice Renee Fokker en acteur Peer Mascini met de Gouden Kalveren die ze gisteravond kregen. Beiden spelen een rol in de film
Blind Date die nog een derde Kalf ontving voor de beste regie (van Theo van Gogh). Directeur Jacques van Heijningen keek terug op een ge
slaagd festival. De filmdagen vertoonden 360 films. De gemiddelde zaalbezetting bedroeg 44 procent. Er werden echter tweeduizend kaartjes
minder verkocht dan vorig jaar. foto af
Stadsgehoorzaal en LVC willen liefst eigen uitbreiding
spel; Peer van den Berg, Dette Glashou
wer, Henk Zwart. Eindregie Ton Lutge-
nnk. Nog te zien. zaterdag 5 oktober in
f het LAK Aanvang 20.30 uur.
Een man en vrouw in een
huidstrak goudkleurig pak bo
ven witte gympen komen hand
in hand op, microfoontje voor
de mond. In het niets starend
lopen ze zwijgend, minuten
lang, hun rechte lijnen over de
vloer. Als ze verdwijnen, blijft
het mysterie van hun aanwezig
heid. Zo verloopt het een voor
stelling lang bij het Friese trio
Suver Nuver.
'Nachtwerk 2' heeft een tur
bulente voorgeschiedenis. Deze
zomer maakte de groep al het
lokatie-project 'Nachtwerk',
over zintuiglijke sensaties in de
nacht. Dat effect bereikte ze
door toeschouwers te blinddoe
ken. Voor de theatertournee
werden nieuwe ideeën uitge
werkt, De vernietigende kritie
ken op de première spoorden
met de eigen ontevredenheid.
Met behulp van de extra aange
trokken regisseuse Moniek
Merkx werd flink in scènes ge
snoeid.
Gebleven is de structuur van
losjes aaneengeregen sketches,
die een droevige en licht gedra
gen sfeer als voornaamste waar
de hebben. De serene toonzet
ting overheerst, ondanks dat de
leden zich veelvuldig bedienen
van pruiken, rare pakjes en zelfs
van Laurel-en-Hardy-maskers.
Het lage tempo van de scènes
draagt daaraan bij. Je verlangt
soms naar een contra-punt om
de spanning erin te houden. Bij
een sketch waarin stillevens
rond het thema dood in scène
worden gezet, kwam de groot
ste spanning van een ijzingwek
kend echte nepkat, die bij toe
val van de trap viel.
Wahr het ondertussen over
gaat, blijft even goed hangen als
de rook uit de rookmachine.
Over de dood onmiskenbaar,
maar de pretentie een state
ment over dit grote thema te
maken lijkt afwezig. Op zich is
dit verfrissend bij deze sympha-
tieke groep die zich wel eens in
loodzware pretenties heeft ver
slikt. De aanpak wreekt zich
echter in de scènes met tekst,
want woorden willen al gauw
verder reiken. Dan blijken de
ideetjes erg schraal.
Nee, liever zie ik het drietal,
van oorsprong mime-spelers,
hun gevoel voor lichaamstaal
botvieren. IJzersterk is een scè
ne waarin Henk Zwart in een
doodskist gaat liggen, maar om
zich te kunnen strekken zijn
sneakers uit moet trekken. Ver
volgens blijkt Dette Glashouwer
er nog bij te passen als ze lepel
tje-lepeltje gaan liggen. Daarna
laadt Peer van den Berg ze op
twee planken met zwenkwiel-
tjes, om luid knarsend in een
eenzame spot het donker in te
rijden.
Een mobi en droevig slot
beeld dat zo goed werkt omdat
het voorafgaande de verkwik
kende lichtvoetigheid en relati
vering bevat die de voorstelling
als geheel ontbeert. Met dit
Nachtwerk 2b kan Suver Nuver
voor de dag komen, maar de
Friezen moeten toch meer uit
zichzelf kunnen halen dan zo'n
drie vier pakkende scènes en
het neerzetten van een sfeertje.
Het LVC is tevreden met het besluit van de gemeente om
twee nieuwe zalen voor het Vrijetijds Centrum te bou
wen. Het bestuur heeft echter twijfels of deze nieuwbouw
kan worden gedeeld met de Stadsgehoorzaal. Aarzelin
gen die ook de directie van de Stadsgehoorzaal heeft. Di
recteur P. Unger wil het liefst een eigen zaal met daarop
een grand café.
kogel nu door de kerk is. „Dit
plan mag verder geen vertra
ging oplopen. Het water staat
ons na aan de lippen. Ik hoop
echt dat volgend voorjaar een
begin met de sloop kan worden
gemaakt."
Grootste probleem is volgens
Delamarre, waar het LVC gedu-
leiden gert visser
Het college van B en W besloot
deze week tot nieuwbouw van
twee zalen voor het LVC. Daar
voor moet een deel van het hui
dige pand worden gesloopt.
Woordvoerder F. Delamarre van
het LVC zegt blij te zijn dat de
rende de bouw gehuisvest gaat
worden. Hij hoopt in de bin
nenstad te kunnen blijven en
wil onderzoeken of de Aal-
marktschool geschikt is als tij
delijk onderkomen. De sugges
tie om de nieuwbouw van het
LVC gedeeltelijk te delen met de
Stadsgehoorzaal wijst Delamar
re niet af. „Ik ga er van uit dat
het LVC dan de eerste gebruiker
is. Maar ik vraag me wel af of
twee verschillende culturen in
een zaal zijn onder te brengen.
Maar ik wil daar graag verder
over praten."
Directeur Unger van de
Stadsgehoorzaal deelt die twij
fels. Zij houdt vast aan een ei
gen uitbreiding en betreurt het
dat het college een besluit daar
over een half jaar heeft uitge
steld. Ze is van plan voor die
tweede zaal zelf sponsors te
gaan werven. Tot nu toe is een
bedrag van anderhalf miljoen
gulden aan sponsorgeld binnen.
„Maar als potentiële sponsors
zien hoe mooi de Stadsgehoor
zaal is geworden, zullen ze als
nog graag willen meedoen."
Voor de exploitatie van de
Stadsgehoorzaal is de nieuw
bouw (inclusief grand café) vol
gens Unger absoluut noodzake
lijk.
Oktober Woonmaand. De tijd bij uitstek voor uw woonaankopen.
Maar als u slim bent dan wacht u nog twee weekjes op de opening van
WoonMall Alexandrium. Want vanaf 17 oktober vindt u daar de allergrootste,
allermooiste en meest complete wooncollectie van Nederland.
DE WOONMAAND BEGINT PAS GOED IN WOONMALL ALEXANDRIUM III.
DE GROOTSTE W00NBELEVENIS VAN NEDERLAND, VANAF 17 OKTOBER
IN ROTTERDAM, DIRECT AAN DE A20, AFSLAG 16 PRINS ALEXANDER.
Petra Unger, directeur Leidse Stadsgehoorzaal:
cees van hoore en gert visser
It isn't really like they say. Ooit
een hit van de I^o Unger Band.
Het nummer viel zo in de
smaak dat er een Nederlandse
vertaling van werd gemaakt. Die
luidde: 'Wat moet ik nu met al
gebra?', gezongen door Loekie
Knol. De originele versie werd
gezongen door Petra Unger,
sinds kort algemeen directeur
van de Leidse Stadsgehoorzaal.
Al bij haar komst zwermden de
roddels over haar vertrek bij de
Dr. Anton Philipszaal als wes
pen om haar heen. Maar Unger
heeft niets te verbergen. Wat ze
zeggen is helemaal niet zo', zo
zou je de titel van haar engelsta-
lige hitje kunnen vertalen. Een
uitspraak die zoveel jaar later
weer opgeld lijkt te doen. Een
vraaggesprek met een dijk van
een wijf.
U hebt in de jaren zestig en ze
ventig gezongen in de popgroep
van uw man, Leo Unger. Die
wereld heeft iets rebels. En nu
behoort u opeens tot het esta
blishment.
„Dat is waar, ja. Maar ik heb
daar geen moeite mee. Ik voel
me ook nog steeds thuis in die
andere wereld. En die rebelse
geest heb ik nog steeds. Kijk, ik
heb hier nog niets gedaan, maar
ik wil wel veel spannende din
gen gaan doen. Zo wil ik graag
een groot slagwerkfestival orga
niseren. Op tal van locaties,
door de hele stad heen. Ik ken
een Franse slagwerkgroep en
die mensen slaan op olievaten.
Echt schitterend. Dat zijn na
tuurlijk toch nog rebelse ele
menten. Maar daarnaast na
tuurlijk ook die sjieke concerten
in deze zaal."
Er zijn momenteel grote finan
ciële problemen bij de Dr. Anton
Philipszaal, waar u tot voor een
paar jaar als directeur hebt ge
werkt. Welke ervaring neemt u
vanuit Den Haag mee?
„Den Haag heeft nooit subsi
die willen geven voor die zaal.
Ik vind dat een hele slechte
LAK 50 jaar
Feestelijke opening door Janneke Wesseling 5 okt.
19.00-20.30 in de foyer van het LAK
tentoonstelling I 6 okt. t/m 8 nov. tentoonstelling 2
LAK galerie
Cleveringsplaats I Nieuwstraat 33-41
Openingstijden: festival bureau Leiden cultuurstad
M oo «ruur geopend do'dm w'l2*00' r70°uur
beurt van de gemeente. Wel
zo'n zaal gebruiken, maar er
niets voor doen. De gemeente
vond mijn programmering best
pover en wilde meer. Ik heb tel
kens gezegd: ik heb geen geld,
als jullie me meer geld geven
kan ik meer programmeren. De
programmering die er nu is, is
natuurlijk veel interessanter.
Maar helaas niet renderend.
Mooi maar onbetaalbaar. Ik
denk dat ik veel zakelijker ben."
Opgelucht
„Je moet uit de rode cijfers pro
beren te blijven. Dat zie ik hfer
bij de Stadsgehoorzaal als een
opdracht, een heilig moeten. Ik
- en dat vind ik een misser van
mezelf - heb destijds de ge
meente Den Haag niet van het
belang van die zaal kunnen
overtuigen. Toen ik vertrok uit
de Anton Philipszaal was ik op
gelucht. Omdat dat beter voor
mijn gezondheid was. Maar ook
teleurgesteld, omdat ik niet heb
kunnen afmaken wat ik had wil
len afmaken. Het was een kind
van me geworden. Ik had er
vanaf de wieg bij gestaan. Mijn
man zei altijd: 'Jij woont daar in
dat gebouw.' Het was een soort
jas die om me heen zat."
Er circuleerden vlak voor uw
komst naar Leiden allerlei ver
velende geruchten rondom uw
plotselinge vertrek bij de Dr. An
ton Philipszaal. Hebt u nooit
eens gedacht: hè, gedverdemme,
als het zo moet, dan hoeft het
voor mij niet meer?
„Ja, ik vond het zo vervelend
dat ik serieus heb overwogen
mijn sollicitatie in te trekken.
Maar ik ben nu eenmaal niet ie
mand die zo gauw opgeeft. Ach,
Het was natuurlijk niet leuk,
maar ik begrijp het wel. Ik weet
waar die geruchten vandaan ko
men. Maar dat ga ik niet zeg
gen."
Er was meer tumult vlak voor
uw komst hier. Op een zeker
moment werd Tjitte Weber, die
artistiek directeur zou worden
van de Stadsgehoorzaal, op een
zijspoor gerangeerd?
„In de vacature waarop ik heb
gesolliciteerd werd een alge
meen directeur gevraagd, die
zowel verantwoordelijk was
voor het artistieke als het zake
lijke. Er is met mij helemaal niet
gesproken over een artistiek di
recteur. Het was ook niet zo dat
tegen mij werd gezegd: luister
eens, als jij aangenomen wordt,
dan gaat "die artistiek directeur
eruit. Maar ik zou deze functie
niet geambieerd hebben als ik
niet verantwoordelijk mag zijn
voor de programmering van de
zaal."
Zult u in de toekomst bij de
programmering gebruik gaan
maken van de kennis van Tjitte
Weber? Wilt u toch wel met hem
samenwerken?
„Nee. Het kan natuurlijk best
zo zijn dat ik eens aan hem
vraag: 'Goh, ken jij dat orkest?'
Of: 'Heb jij die solist wel eens
gehad?' Natuurlijk. Want we
gaan heel goed met elkaar om.
We kennen elkaar al heel lang.
Maar het is niet zo dat ik hem
ga vragen: wil jij straks de Mees-
terserie voor mij programme
ren? Dat is niet de bedoeling."
Tjitte Weber wil nog steeds
gaan programmeren voor de
randgemeenten. Wethouder Pex
Langenberg heeft echter gezegd
dat de Stadsgehoorzaal dat naar
zich toe zou moeten trekken.
„Nee, hoor, daar heb ik geen
behoefte aan. Ik vind het erg
belangrijk om hier iets te doen
voor de stad, samen met de an
dere instellingen. Maar ik heb
niet de behoefte om in de regio
te gaan programmeren. Dat
hoort niet bij mijn taak, vind
ik."
De directrice van het VSB-
fonds heeft gezegd: wij stoppen
geen geld in de Stadsgehoorzaal
want de culturele ruimte voor
zo'n instelling is er niet in deze
regio. Pijnlijk?
„Ik ben van plan om met het
VSB-fonds te gaan praten want
ik deel die mening niet. Het is
mijn bedoeling om het Leidse
publiek dat nu naar Den Haag
of Amsterdam gaat hier te hou
den. Misschien vreest het fonds
dat we publiek wegtrekken van
evenementen die wèl gesubsidi
eerd worden. Natuurlijk zou het
prettig zijn als ze wat enthou
siaster hadden gereageerd. Ik
denk dat we eerst vertrouwen
Bedrijfsplan
Komt u hier straks ook niet in
een siutuatie terecht zoals in
Den Haag. waarbij de gemeente
zegt: 'Stadsgehoorzaal, allemaal
prachtig, maar zoek het maar
lekker uit. Verzin maar een pro
gramma waarmee je quitte
speelt.
„Nee, nee, er komt een be
drijfsplan voor vijf jaar. En er
moet een contract voor vijf jaar
komen, waarin heel goed dui
delijk wordt wat wij geacht wor
den te doen maar ook wat de
gemeente geacht wordt te doen.
En die gemeente kan daar niet
zomaar vanaf. Over de hoogte
van de subsidie van de gemeen
te aan de Stadsgehoorzaal
wordt nog druk...eh...onderhan
deld. Daarover moet voor het
einde van het jaar een besluit
vallen."
Waarom denkt u dat u bent
aangenomen?
„Ik denk dat ik aangenomen
ben voor mijn enthousiasme.
En voor mijn commerciële in
zicht. Hier heb ik het gevoel dat
ik helemaal opnieuw ga begin
nen. Ik moet gaan aanvoelen
wat de voorkeur van Leiden en
de regio is. Waarvoor de zaal
zich hier het beste leent. Dat
heb ik nog niet. Dat had ik in
Den Haag wel. Ik hoop dat de
Leidenaar die nu uitgaat in Rot
terdam, Amsterdam en Den
Haag hier terugkomt. Daar zal
ik aan gaan werken."
vTwee jaar geleden werd mij
gevraagd om wat adviezen te
geven voor de Stadsgehoorzaal.
Petra Unger be
halve rebelse
elementen ook
sjieke concerten
in deze zaal. fo
to loek zuyder-
duin
Daar heb ik me toen met veel
enthousiasme op gestort. Ik
kreeg toen al het gevoel dat er
wat viel op te bouwen. Ik had
altijd al iets van: die Stadsge
hoorzaal, dat wordt mijn tent."
Het Leidsch Dagblad brengt
volgende week een speciale
bijlage uit over de verbouwde
Stadsgehoorzaal die op 12 ok
tober wordt geopend.