EIDEN
\ZL: weer
jezuinigen
Eeuwig jong tussen de
puzzels en het pluche
IWilde bloemenakker weg na klachten
Stedenband op borden
Lespakket voor pubers
over eetstoornissen
Minerva haalt uil
terug uit Amsterdam
,TERDAG 5 OKTOBER 1996
hans jacobs, 071 -5356414, plv -chef rudolf kleijn, 071-5356429
INNO 1896
Maandag 5 October
ivertentiën Amsterdamsche Wasch-, Strijk- en Glansinrich-
ig, Oude Vest 157, alhier, beveelt zich beleefd aan voor het
fasschen en Strijken van Dames- en Heeren-Ondergoederen,
verhemden, Boorden, Manchetten, Tafelgoederen enz., tegen
incurreerenden prijs. Alle goederen worden des Zaterdags
luis bezorgd. L. Pierlot.
Smaakvol Drukwerk, Rekeningen, Quitantiën, Wissels, Circu-
ires, Prijscouranten, Convocatiën, Reglementen, Verlovings-
Huwelijkskaarten, Rouwdrukwerk, Caoutchouc-Stempels,
iz., ter Snelpersdrukkerij C. De Bink, Aalmarkt 13.
&NNO 1971
dinsdag 5 oktober
ij de aanleg van nieuwe woonwijken in Oegstgeest heeft men
e speelruimte voor de jeugd niet vergeten. Voor de liefhebbers
in cowboy- en indiaantje-spelen is er in de buurt van de Nar-
ssenlaan een geweldig houten fort in aanbouw. Daar schuin
genover wordt een geasfalteerd pleintje aangelegd. De wat ou-
ere jeugd kan hier volleybal en bastketbal spelen. In de winter
il dit plein onder water worden gezet zodat als het even vriest
e jeugd de schaatsen onder kan binden en zich, zonder dat de
loeders zich ongerust hoeven maken, volop aan de ijspret wij-
Jewonde naar AZL
iden/alphen aan den run Een 37-jarige vrouw uit Alphen is gis-
irmiddag zwaar gewond onder politiebegeleiding naar het AZL
'bracht. De vrouw werd rond 14.00 uur aangereden op de Con-
idstraat in Alphen. Zij wilde de straat oversteken, een automo-
ilist kon haar niet meer ontwijken. Het heli-traumateam moest
erste hulp verlenen.
[ostbare bromfietsen gestolen
phen aan den run Bij een handelaar in fietsen en bromfietsen
an de Hooftstraat in Alphen is gisternacht ingebroken. De da-
ers forceerden een ruit in de voordeur en haalden vier brom-
etsen uit de etalage. Twee bromfietsen werden in de brand-
oort teruggevonden. De waarde van de twee gestolen bromfiet-
ïn bedraagt zeker 10.000 gulden.
den caroline van over3eeke
2 bezuinigingen zijn het ge-
blg van het beleid van minister
jferst van Volksgezondheid. Zij
indt dat de academische zie-
inhuizen geld genoeg hebben
jndat hun begrotingen de
Jatste jaren overschotten ver
bonden. Eerst zouden de zie-
j|nhuizen er geld bij krijgen,
i blijkt dat de minister
;[at via een omweg weer terug
ijaalt. Twaalf miljoen per jaar
'T er flink in", aldus Pronk.
i|De OR wil in elk geval niet dat
iet AZL bij de nieuwe bezuini-
j| ngen de 'kaasschaafmethode'
epast waarbij élke afdeling de
'A oekriem moet aanhalen. „We
H telen meer voor een bezuini-
ng voor die afdelingen die
un budget hebben overschre-
en. Dat lijkt ons eerlijker", al-
i us Pronk.
De OR staat wel positief tegen
Ie plannen voor een Leids Me
disch Cluster waarbij zieken-
luis en faculteit nauw willen
Jaan samenwerken maar wil
vel weten wat de financiële en
lersonele gevolgen zijn. „Het
]ZL zal zich volgens het plan
nt stellen voor een sluiten-
Speelgoedzaak De Waal sluit zijn deuren
iR heeft grote twijfels
et Academisch Ziekenhuis Leiden (AZL) moet opnieuw
nk bezuinigen: tot het jaar 2002 jaarlijks zo'n 12 mil-
en gulden. Het merendeel van dit geld wil de raad van
;stuur van het ziekenhuis ophoesten door te bezuini-
in op de personeelskosten. De Ondernemingsraad van
Jt AZL is het hier niet mee eens. „We hebben de laatste
ren al wat reorganisaties achter de rug, dus vinden het
idelijk als het personeel nu wordt ontzien", zegt OR-
orzitter, D. Pronk.
leiden ad van kaam
Zachtjes woelt hij met zijn han
den door de vacht van een
pluche wasbeertje. De ogen
achter de bril dwalen af naar de
schappen met puzzels, bouw
dozen en schaalmodellen. Er
valt een stilte die kort, maar
veelzeggend is. „Ja, meneer",
zegt hij dan met enige wee
moed in zijn stem, „als je, zoals
ik, je hele leven in het speelgoed
hebt gezeten, valt het niet mee
om daar afscheid van te nemen.
Je voelt je toch een beetje als
een kind wiens favoriete speel
tje wordt afgenomen. Ik stop
daarom ook met bloedend hart.
Maar het is nu eenmaal niet an
ders. Het gaat gewoon niet
meer."
Sinterklaas en Kerstmis pak
ken ze nog mee. Maar dan is
het afgelopen voor Michel en
Susan de Waal. De bordjes met
opheffingsuitverkoop hangen al
in de etalage. Die naar verwach
ting rond 1 januari leeg moet
zijn. Na ruim een halve eeuw
verdwijnt de speelgoedzaak die
hun naam draagt voorgoed uit
het centrum van Leiden.
Het verhaal van De Waal is
dat van het spel en de knikkers.
Je mag meedoen, je kunt het
een tijd volhouden, maar van
de grote jongens zal je het uit
eindelijk toch nooit winnen.
Zoals de kruidenier en de melk
boer op de hoek uit het straat
beeld zijn verdwenen omdat ze
niet konden opboksen tegen de
supermarkten, zo moet een
kleine zelfstandige als De Waal
het afleggen tegen landelijk
opererende organisaties als In-
tertoys en Bart Smit, in casu de
firma Blokker. „Die heeft intus-
de begroting van de faculteit,
maai- we vragen ons af wat
daarvan de risico's zijn. Daar
naast willen we weten wat er
met de mensen gebeurt die
straks binnen ziekenhuis en fa
culteit dezelfde taken hebben
en wellicht overtollig worden.
Volgens het plan zullen ze via
natuurlijk verloop, bijvoorbeeld
een vervroegde vut-regeling af
vloeien, maar we zullen dat kri
tisch volgen."
Verschillende afdelingen van
het AZL zijn al aan het bezuini
gingen omdat hun budgetten
zijn overschreden. In elk geval
wordt de 'topzorg' van het zie
kenhuis beschermd: de zeer ge
specialiseerde behandelingen
voor ernstig zieken die elders
niet geholpen kunnen worden.
Wel zijn er op een aantal afde
lingen van het AZL vacatu
restops ingesteld. Ook kan het
gebeuren dat 'routinebehande
lingen' zoals bijvoorbeeld pa
tiënten met een heupbreuk,
door het AZL worden doorver
wezen naar andere ziekenhui
zen in de regio.
Aan het eind van de maand
vergadert de OR verder over de
bezuinigingen.
Bouw
Kagerstraat
mogelijk
leiden aad rietveld
Het kappen van bomen en
de bouw van vijftig wonin
gen op de hoek van de Ka
gerstraat en de Eijmerspoel-
straat kan beginnen. Be
stuursrechter H. Ollerman
heeft de bezwaren van het
buurtcomité Houtkwartier
tegen het bouwplan verwor
pen. Het buurtcomité ging
naar de bestuursrechter om
dat het vindt dat de bouw
van de woningen ten koste
gaat van onnodig veel groen.
Bovendien zou door de vijf
verdiepingen hoge flat aan
de Kagerstraat het uitzicht en
daarmee de verkeersveilig
heid afnemen. De buurt
vreest verder geluidsoverlast,
doordat het lawaai van leer
lingen van het Da Vinei Col
lege tegen de muren van de
flat zou weerkaatsen. De be
stuursrechter vindt die klach
ten geen grond om de bouw
vergunning te schorsen.
De gemeente toonde zich
vorige week verbaasd over de
bezwaren van Houtkwartier.
In het bestemmingsplan uit
1993 was al vastgelegd dat op
de hoek van Kagerstraat en
Eijmerspoelstraat gebouwd
zou worden. En tegen dat be
stemmingsplan heeft inder
tijd niemand geprotesteerd.
sen meer dan zestig procent
van de Nederlandse speelgoed-
markt in handen. Daarmee
kunnen wij niet meer concurre
ren. Op geen enkel gebied. Niet
qua prijs, niet qua lokaties, niet
qua reclame," weet De Waal nu
intussen ook.
Zielig
Wat hij overigens vooral niet
wil, is daar zielig over doen. Hij
zit als ondernemer lang genoeg
in het vak, is ook realist genoeg,
om te onderkennen dat de tij
den zijn veranderd, de concur
rentie moordend is geworden,
de marge's alsmaar kleiner.
„Zij", wijst hij met zijn duim
richting de speelgoedpaleizen
in Haarlemmerstraat, „doen het
goed, hoor. Daar zal ik zeker
niet op afdingen. En laten we
wel wezen, ik stop op tijd. Ik
ben nu 55, de bedoeling was dat
we nog twee jaar zouden door
gaan. Dus feitelijk is de zaak al
leen wat in een stroomversnel
ling geraakt. Was ik 30 jaar ge
weest, nog energiek, dan had ik
de boel opgepakt en waren we
naar de Breestraat getrokken. Ik
denk dat we het daar, op stand,
zeg ik maar, nog een tijd had
den volgehouden. Aan kwaliteit,
aan service, is mijns inziens al-
tijdbehoefte."
Gebaseerd op die twee pijlers,
zo kijkt hij terug, hebben ze het
in de Burchtsteeg toch mooi
een halve eeuw uitgehouden.
De ouders van -§usan vanaf de
oorlog onder de naam De
Burcht, later, toen hij als verte
genwoordiger in speelgoed haar
daar ontmoette en ook trouwde,
onder zijn naam. De Waal werd
een begrip in Leiden en omstre
ken. „Niet alleen door die kwali
teit en die service, ook door het
brede assortiment en onze drie
P's: puzzels, playmobil en
pluche, onze specialiteiten. Het
pluche, de beesten, dat was
vooral de liefhebberij van mijn
vrouw."
Boven in zijn kantoortje van
het markante en karakteristieke
hoekpand in de eeuwenoude
steeg mag hij nog graag weg-
mijmeren over de nostalgie van
toen. „We zijn altijd aangeslo
ten geweest bij een coöperatie
in Neurenberg. Ging je daar, op
de beurs, de nieuwe ontwikke
lingen bekijken en inkopen.
Kwam die zending dan een half
jaar later dan was je, gelijk een
kind, dolblij en wildenthousiast.
Alles even uitproberen of inel-
kaar zetten. Ja, in dit vak blijf je
eeuwig jong, zeg ik maar. Als je
zeseneenhalve dag per week
bovenop en midden tussen het
speelgoed zit, heb je eigenlijk
geen tijd om op te groeien."
Smurfen
De rage's, later, heeft hij zien
komen en gaan. „Met de smur
fen waren we er als eerste bij,
net als met het playmobil. Daar
hebben we goed garen mee ge
sponnen. Of met die skippybal
len. Lag de hele achterkant van
de zaak mee vol. Dat was niet
aan te sjouwen toen. Nee, die
computerspelletjes hebben we
een beetje aan ons laten voor
bijgaan. Is geen handel voor
ons. Veel te duur en alles moet
achter slot en grendel. Zo wer
ken wij niet."
Wat hij, in dat kader trou
wens, bijzonder jammer vindt,
is dat met het opdoeken van de
zaak al die know-how die door
de jaren heen zo zorgvuldig is
opgebouwd ook in één klap ver-
Michel en Susan de Waal sluiten straks de zaak met 'bloedend hart'. De Burchtsteeg zonder zijn speelgoed
zaak zal nooit meer zijn zoals die was. foto hielco kuipers
loren gaat. „We hebben drie da
mes die alles van het vak afwe
ten. Die werken hier al 31 jaar.
Je wordt hier nog persoonlijk te
woord gestaan, echt geholpen
ook. Dat is in die onpersoonlijke
pakhuizen wel anders. Daar pak
je de spulletjes van een plank en
rekent af bij een meisje van 17
jaar dat van toeten nog blazen
weet. Als die skelter die ze daar
gekocht hebben dan kapot gaat,
komen ze bij ons om de trapper
te laten maken. Want dat kan
nergens anders. Doen we, hoor,
daar niet van. Maar ik had na
tuurlijk liever gezien dat ze dat
ding hier hadden gekocht."
Wat hij en zijn vrouw gaan
doen als hij straks voor het
laatst de deur in de Burchtsteeg
achter zich dicht trekt? „Uitrus
ten. Voorlopig wel. Want die 25
jaar dat we onder eigen naam
draaiden, is ons niet in de kou-
we kleren gaan zitten. Alles de
den we zelf. Inkopen, verkopen,
etaleren, de boekhouding, ja
zelfs de bezorging. Ik denk dat
we in al die tijd twee keer langer
dan een week samen op vakan
tie zijn geweest. Oh, en wat ik
ook ga doen is een museum
jaarkaart kopen. Dan heb ik ein
delijk eens tijd om in de speel
tuin van een ander kijken."
leiden» Leiden is trots op zijn stedenband met Oxford en draagt dat nu ook uit met borden aan de rand
van de stad. De borden zijn al enige tijd geleden symbolisch aangeboden door het Leiden-Oxford comité,
in het kader van het gouden jubileum van de stedenband. Het ophangen ervan heeft echter op zich laten
wachten. Het bezoek van de delegatie uit Oxford met Leidens Ontzet was uiteindelijk reden om wat meer
haast achter het klusje te zetten. Tegelijk zijn ook in het gemeentelijk deel van de reclamezuilen -MUPI's-
affiches opgehangen om ervoor te zorgen dat het jubileum de Leidenaren niet kan ontgaan. De bordjes
aan de rand van de stad hangen overigens op dezelfde plekken waarop nog niet zo lang geleden werd uit
gedragen dat Leiden een 'kernwapenvrije gemeente' was. De geschiedenis heeft die aanduiding inmiddels
overbodig gemaakt. foto loek zuyderduin
leiden caroline van overbeeke
Docenten van het voortgezet
onderwijs kunnen hun voordeel
doen met een lespakket voor de
preventie van eetstoornissen bij
tieners en pubers. De aan de
Leidse universiteit verbonden
onderzoekster dr. G. Noorden
bos, gespecialiseerd in ernstige
eetziektes zoals anorexia en bu
limia nervosa, heeft het pakket
mede samengesteld. De lessen
en de video 'Schone schijn'
worden op 11 oktober aangebo
den aan een ambtenaar van het
ministerie van volksgezondheid,
welzijn en sport in Rijswijk.
Eetstoornissen komen vooral
voor bij meisjes in de pubertijd.
„Meisjes gaan op steeds jongere
leeftijd aan de lijn doen. Vooral
degenen die ernstig lijnen en
ontevreden zijn over zichzelf lo
pen risico. De lespakketten zijn
ontwikkeld om dit probleem in
de klas te kunnen bespreken.
Ook kunnen leraren hun licht
opsteken over preventieve
maatregelen. Daarbij is het zaak
de kinderen die veel risico lo
pen er zo snel mogelijk uit te
pikken", aldus Noordenbos. De
onderzoekster is voorzitter van
de Commissie Preventie Eet
stoornissen dat het materiaal
samen met de Stichting Anor
exia Nervosa heeft samenge
steld.
Het lespakket dat oorspron-
keljk uit Noorwegen afkomstig
is, is aan de Nederlandse situa
tie en omstandigheden aange
past. „Het is mooi materiaal
waarin overzichtelijk behandeld
wordt wat een eetstoornis is,
hoe vaak het voorkomt, hoe je
het krijgt, wat de risico's zijn en
wat je eraan kunt doen. De le
raar kan het probleem aan de
hand van het materiaal en de
video bespreekbaar maken in
de klas."
Het pakket is te bestellen bij
PCI-Distributieservice, tel. 030 -
6570072.
CONTROLE Op maandag 7,
dinsdag 8 en woensdag 9 okto
ber wordt de snelheid tijdens
wegwerkzaamheden op de A4
ter hoogte van Badhoevedorp
gecontroleerd. Dat heeft het Ak-
tiecentrum Naleving Snelheids
limieten bekend gemaakt. Voor
een compleet overzicht van de
snelheidscontroles: Teletekst
p.700.
IExperiment ecologisch groenbeheer mislukt
|Een Leids experiment met ecologisch
igroenbeheer is mislukt. De wilde bloemen
akker op de hoek van de Schubertlaan en
Brahmslaan in Zuidwest maakt volgende
week plaats voor een gladgeschoren gazon.
"1, „We kregen zo gigantisch veel klachten",
™zegt H. Schreuder, teamleider van Milieu
en Beheer. „Er was gewoon geen animo
voor in de buurt. En dan houdt het op een
gegeven moment op."
Er zijn mensen bij Milieu en Beheer die
met pijn in het hart een streep zetten door
het experiment. De gemeente probeert het
ecologisch groenbeheer, dat nu al wordt
toegepast aan de randen van Leiden, de
stad binnen te halen. Grasveldjes en aan
geharkte bloemenperkjes moeten steeds
meer tot het verleden gaan behoren. Tot
aan de oevers van de singels wil Milieu en
Beheer de natuur z'n gang laten gaan.
Dat zo'n wildernis lang niet bij iedereen
in de smaak zou vallen was bekend. Daar
om, zegt teamleider Schreuder, werden er
op de hoek van Schubertlaan en Brahm
slaan extra veel zaden in de grond gestopt.
Zodat de proef een bloeiende start zou
kennen. Het heeft niet mogen baten. „Kijk,
in de bloeiperiode is het mooi, maar daar
voor en daarna is het niet veel. De meeste
mensen hebben toch een andere voorstel
ling van een wilde bloemenakker."
Een jaar lang heeft de gemeente de kri
tiek kunnen weerstaan. Maar de buurt
bleef klagen. „We hebben alleen maar po
sitieve reacties ontvangen van mensen die
daar niet in de buurt wonen", zegt Schreu
der. „En als je mij nou diep in mijn hart
kijkt, dan vind ik het eigenlijk ook niet zo'n
geschikte plaats. Omdat we toch moesten
gaan maaien hebben we maar besloten er
gras in te zaaien. En daar hebben we alleen
maar dolenthousiaste geluiden over ge
hoord."
Behalve de wilde bloemenakker zullen
de omwonenden ook twee van de vier
treurwilgen moeten missen. De bomen
zijn aangetast door wafermerk, een ziekte
die te vergelijken is met iepziekte. Mogelijk
zijn ook de andere twee treurwilgen die er
staan besmet, maar die mogen ten minste
nog een jaar blijven. „Misschien komen ze
er doorheen", zegt Schreuder. De bomen
worden vervangen door zilverberken.
deze zondag: wetenschapsdag
GRATIS TOEGANG
en veel (zelf) te doen!
Monsters van Rijnland
voor jong en oud:
video's, computerspelletjes,
waterspeelplaats, speurtochten
Vanaf 13 uur
Water onder de loep
proeven met de microscoop
Vanaf 14 uur
demonstraties door de
kaartenrestaurateur van Rijnland,
maak je eigen lakzegel
14.30 uur precies
'Beweeg je fit met
dokter Zander'
lezing, daarna fitness-training
Museum Boerhaave, Leiden
leiden esther goedman
De uil van de studentenvereni
ging Minerva, die in de nacht
van 1 op 2 oktober was gesto
len, is terug. De uil bleek gesto
len te zijn door een dispuut van
een Amsterdamse studenten
vereniging. De houten uil, die
staat voor wijsheid, is het sym
bool van Minerva en beschermt
de Leidse vereniging. Het is een
traditie onder studentencorp
sen om mascottes en symbolen
van elkaar te stelen en die bij
een passende gelegenheid weer
terug te geven.
Minerva beschouwt het stelen
van de uil door het Amsterdam
se dispuut in dit geval echter als
een misplaatste grap. De ver
eniging was gesloten wegens
het overlijden van een lid. „Het
is ongepast om op zo'n mo
ment de uil te stelen. Tijdens
'normale' borrelavonden mag
een vereniging in principe een
poging ondernemen het heilige
beeld van Minerva mee te ne
men", zegt bestuurslid K. Keu-
ning van Minerva. Hij wil niet
zeggen welke vereniging het
was die met de uil aan de haal is
gegaan.
Minerva heeft 2 oktober heel
corporaal Nederland afgebeld
om de uil boven water te krij
gen. 's Middags reageerde een
Amsterdamse studentenvereni
ging en bevestigde dat de uil in
haar bezit was. Het desbetref
fende dispuut heeft de uil onge
deerd teruggebracht. Minerya
heeft het bestuur van de vereni
ging gevraagd het dispuut voor
de misplaatste grap te straffen.
Twintig
maanden
voor
brandstichting
leiden aad rietveld
Twintig maanden gevangenis
straf heeft de Haagse rechtbank
opgelegd aan de 37-jarige Lei-
denaar en zijn 38-jarige vrouw
die in juni van dit jaar een huis
aan de Formosastraat met mo
lotovcocktails in brand staken.
Officier van justitie E. Julsing
had twee jaar cel geëist.
Het tweetal, op dat moment
nog eigenaar van café Royal aan
de Janvossensteeg, had al gerui
me tijd ruzie met de man uit de
Formosastraat. Die dreigde in
een juni-nacht de ruiten van het
café te zullen ingooien. Toen
even later bleek dat de man dat
dreigement ook had uitgevoerd,
gingen de twee 'over de rooie'.
Gewapend met drie jeneverfles-
sen benzine trokken zij naar De
Kooi. De schade van de brand,
waarbij overigens niemand ge
wond raakte, bedroeg ruim
honderdduizend gulden.
De twee Leidenaars kondig
den voor de rechtbank aan, dat
zij na het uitzitten van hun straf
rustig willen gaan wonen in
Friesland. Het café hebben zij
verkocht.
