9Ik ga het niet zo krengerig spelen9
Cultuur Kunst
M J %Ji il*'
>asis blijft waren toevallig in de buurt'
ij elkaar Douane doet verrassende vondst in museum
s Schrijf je eigen sprookje en maak een tekening
vidre
Erfgoed te kijk gezet
op oude fabrieksmuur
'Mooie literaire oogst'
_TEF
'ERDAG 14 SEPTEMBER 1996
ixtra Heineken-concerten
•pRDAMWegens de enorme belangstelling zijn twee extra
icerten van Heineken Night of the Proms 1996 ingelast. De
concerten worden gegeven op 2 en 3 december, eveneens
Ahoy' in Rotterdam. De eerste zes waren volgens de organisa-
Tipertin een mum van tijd uitverkocht. Het muziekfestijn wordt dit
ie inr ir voor de zesde keer gehouden en biedt een mengeling van
ip en klassiek. Zo zullen onder andere Joe Cocker. Oleta
lams en Dani Klein van Vaya Con Dios optreden met het Or-
aakt. st van de XX-e eeuw II Novecento onder leiding van dirigent
t je a ibert Groslot.
ijljtandbeeld voor Cuby
qlloo De Friese WD-gedeputeerde Gerard van Klaveren wil
n borstbeeld van blueszanger Harry 'Cuby' Muskee in Grolloo
en verrijzen. Kunstenares Gerda van den Bosch uit het Gel-
J irse Vorden moet het beeld maken. De leden van de Mus
efanclub en sponsors zouden voor de kosten, zo'n 8.000 gul-
n, moeten opdraaien. De gedeputeerde staat persoonlijk ga-
nt voor een eventueel tekort. Het standbeeld van Muskeemet-
ied moet in Grolloo op een sokkel komen te staan. De tekst
He® arry Muskee, bluesmuzikant' komt onder het borstbeeld te
l. Bi
hijni
[ieuw winterseizoen Filmhuis
Gar
die 51Het Filmhuis Lisse opent op 17 september de deuren voor
e lati it nieuwe seizoen. Het Filmhuis, dat vijftien jaar bestaat, hoopt
t seizoen de 20.000ste bezoeker te verwelkomen. Zowel leden
i incidentele bezoekers zijn welkom. De voorstellingen worden
houden op de dinsdagavonden, in principe om de andere
;ek. De aanvangstijden is 20.30
jksbioscopen gaan dicht
schil
iseel
m.a' STERDAMDe Riksbioscopen gaan dicht. Pathé Cinemas heeft
11 ,ls sloten de theaters waar voor 2,50 gulden een film is te zien,
"e; eer te gebruiken voor de reguliere programmering. Op 25 sep-
haai staan je laatste voorstellingen gepland. Het aantal be-
ekers was redelijk, maar een Riksbioscoop zou zes keer zo veel
Wl ensen moeten trekken als een gewone filmzaal om financieel
rt n ntrekkelijk te zijn. Na de sluiting van de Riks-bioscopen intro-
'an ïceert Pathé Cinemas met ingang van 26 september een kor-
.J ie voor studenten.
1e. 0
rdt
rdei avarotti en Copperfïeld te duur
ingkong Hoewel ze wel gevraagd zijn, zullen de Italiaanse te-
ir Luciano Pavarotti en illusionist David Copperfïeld waar-
ïomi hijnlijk niet van de partij zijn als Groot-Brittannië zijn kroon-
lag. 'lonie Hongkong op 1 juli volgend jaar overdraagt aan de Chi-
heii 'zen- De heren lijken zichzelf uit de markt te hebben geprijsd
e da ndat ze voor een optreden meer dan 1,7 miljoen gulden heb-
>n gevraagd. „We moeten nog zien of het de moeite waard is
n zoveel te besteden", zei Raymond Wu, de organisator van de
'lyrtestelijkheden.
sd
ludok-tentoonstelling verlengd
versum De tentoonstelling W. M. Dudok, componist v
litectuur, in het raadhuis in Hilversum is met vit^r weken ver-
ngd. Sinds de opening in april zijn er 20.000 mensen geweest,
loral de laatste weken neemt de belangstelling toe. De exposi-
is nu tot en met 13 oktober open.
Janis Morissette best verkocht
ASHiNGTONDe Canadese zangeres Alanis Morissette heeft
litney Houston van de eerste plaats verdrongen als best ver-
ipende vrouwelijke artiest in de VS. Van haar album Jagged
ttle Pill zijn al twaalf miljoen exemplaren verkocht. Dat blijkt
t cijfers van de Amerikaanse platenindustrie.
CHEF GERT VISSER. 071 -5356441PLV -CHEF JAN RIJSDAM. 071 -5356444
Trudy Labij in bijtende komedie over riooljoumalistiek
In een bijtende komedie over riooljoumalistiek speelt
Trudy Labij de rol van een roddeljournaliste. Die kran
tenvrouw kwetst een actrice door haar onder meer een
'stomme koe met waggelende gewatteerde dijen' te noe
men. De actrice laat dat niet over haar kant gaan en
sleept de schrijfster voor de rechter. Die zal uitmaken of
hier van belediging sprake is. De journaliste verschijnt
zelfverzekerd in de rechtszaal: met haar grote bek en
scherpe humor krijgt ze de rechter op haar hand en weet
ze de gekwetste actrice nog dieper te vernederen.
alkmaar rob bouber
Trudy Labij: „Voor het gerecht
maakt ze er een hele act van. Ze
kan dat, is een zelfverzekerde en
ervaren zakenvrouw. Ze heeft
een bedrijfje: kantoor, secreta
resse, accountant. Zelfs tegen
haar eigen mensen is ze onbe
schoft. Het is een egocentrische
vrouw, die de boel tiranniseert."
„Zij weet dat ze een walgelijke
column over de actrice schreef.
Maar ze beseft niet goed dat ze
met die streken mensen kapot
kan maken. In werkelijkheid
worden soortgelijke dingen ook
uitgehaald en geschreven. In
Duitse bladen is over Tom Crui
se geschreven dat hij geen kin
deren kan krijgen. Wij denken
dan: 'Waar- maak je je druk om',
maar voor hem is het een be
richt dat zijn imago aantast.
Voor een groot deel van het
filmpubliek is hij de viriele en
begerenswaardige man en daar
past onvruchtbaarheid niet bij."
Vindt Trudy Labij het leuk
zo'n kreng van een mens te spe
len? Labij: „Op het eerste ge
zicht lijkt het een kreng maar ze
heeft onvermoede kanten. Ik ga
het niet zo krengerig spelen. Ze
is niet zo zwart-wit. De 'bitch'
zit veel meer van binnen. Dat
kun je op honderden manieren
spelen. Ze heeft veel babbels, ze
is een geëmancipeerde praat
jesmaakster."
De journaliste wil graag eerste
viool spelen, de show stelen. Ze
is jaloers op de actrice die let
terlijk in de schijnwerper staat.
Misschien zijn journalisten of
critici soms zo fel omdat er ge
mankeerde acteurs in hen
schuil gaan?
Labij: „Het zal wel eens een
enkele keer gebeuren dat ze ge
frustreerd zijn. Het is vervelend
als je in een ander vak terecht
komt dan waar eigenlijk je hart
naar uit gaat. Maar het mag
geen reden zijn om er later zuur
over te gaan doen."
Beschadigen
'Stomme Koe' is geschreven
door de Brit Ben Elton. Hij
schetst de macht van de pers,
laat zien hoe corruptie en wille
keur mensen kunnen beschadi
gen. Een chagrijnige bui van
een recensent kan de carrière
van een acteur lang dwarszitten.
Heeft Labij ooit hinder gehad
van een recensent of recensen
te?
„Ik was een keer flink ziek en
het was op mijn keel geslagen.
Ik wilde mijn collega's niet in de
steek laten en speelde dus.
Maar met een moeilijk ver
staanbare en hese stem. Schrijft
een recensent doodleuk dat ik
ronduit slecht acteerde. Volgens
hem had ik een hese stem spe
ciaal voor die rol opgezet. En
dat paste niet in het stuk. Het is
nooit leuk als in de krant staat
dat het niet om aan te zien is.
Vooral niet als je net als ik elke
keer op je best te voorschijn wil
komen en alles tot in de puntjes
wil beheersen."
„De macht van de pers in Ne
derland is aanmerkelijk minder
groot dan in Engeland. En ze
kunnen nog zo lelijk over je
schrijven, talent kunnen ze je
toch niet afpakken. Ik hou me
ook een beetje afzijdig, ben ook
niet zo interviewerig. Dertig jaar
geleden heb ik een vraagge
sprek gedaan met een quasi
linkse journalist. Hij had het
verhaal lelijk opgeschreven, hij
liet mij voluit vloeken. Die
woorden had ik absoluut niet
gebruikt."
„Maar vlak de damesbladen
ook niet uit. Bij een interview
met hen weet je ook niet wat je
meemaakt. Ze willen weten of je
getrouwd bent, of je kinderen
Josée Ruiter, Trudy Labij en Amoud Bos in 'Stomme Koe!'
hebt en of je het nog steeds
prettig met je man doet. Ik heb
twee keer een interview toege
staan maar het lukte beide ke
ren niet. Ik wist niet waarover ik
moest vertellen."
Ben Elton is in Nederland be
kend van de televisieseries 'The
young ones' en 'Blackadder'. In
Engeland oogstte hij succes met
zijn standup shows voor theater
en televisie. 'Stomme Koe' ging
in Engeland in 1991 in premiè
re. Met Dawn French (Van
French Saunders) in de
hoofdrol. Labij: „Het stuk is
geen komedie over twee men-
sen die elkaar beurtelings haten
en liefhebben. Het is een hoogst
oorspronkelijk gegeven, een bij
zonder plot met een onver
wachte wending aan het eind.
Dat is Elton wel toevertrouwd.
In Engeland worden komedies
reuze gewaardeerd, in Neder
land wordt er lauw over gedaan.
Het lijkt allemaal zo gemakke
lijk, maar er komt heel wat bij
kijken aan timing en Fingerspit-
zengefühl".
„Het hele toneel is onderge
waardeerd. Als je in Engeland
op West End staat, ben je een
gevierd persoon. Of je hier nou
een week of twee maanden in
het Nieuwe de La Mar staat,
daar ligt het grote publiek niet
wakker van. Alleen de televisie
geeft bekendheid. Speel je
FOTO JOHAN DE BOER
avond aan avond in het theater
de mooiste rollen, dan wordt er
doodleuk bij de jakker aan je
gevraagd: 'Doe je nog wel eens
wat?' Kom je een keer per week
in een onbenullige televisieserie
op het scherm dan hebben ze
het twee jaar later nog over je."
'Stomme Koe' van het Haar
lems Toneel gaat door heel Ne
derland op tournee. Er zijn
meer dan 60 voorstellingen.
Britse band Oasis blijft bij el-
De platenmaatschappij
ation Records, bij wie Oasis
Ier contract staat, heeft gis-
:n bekendgemaakt dat de
Tiansformatie niet van plan
e stoppen. Donderdag brak
sis een tournee in de Vere-
1de Staten af door interne
Flemen.
Basis zal op korte termijn
toemees meer maken,
r 'alle andere activiteiten als
lep voortzetten', aldus Crea-
p Records. De twee broers in
(band zijn in aparte vliegtui-
I in Londen teruggekeerd van
■afgebroken toernee. De 29-
|ge Noel Gallagher en zijn zes
ff jongere broer Liam, die al-
I al een stormachtige relatie
■den, kregen volgens de Brit-
I media woensdag ruzie ha
J concert in Charlotte in de
fet North Carolina,
lasis is vaak vergeleken met
Beaües, die in 1970 uit el-
ir gingen. Ex-Beatle Paul Mc-
tney zei eens het als een
Jnpliment te beschouwen dat
jongens dertig jaar later
liëren wat zijn band destijds
d.
lasis heeft voor een bedrag
naar schatting ruim vier-
iderd miljoen gulden aan
Iten verkocht sinds de op-
iting drie jaar geleden. Sinds
uitbrengen van (What's the
•ry) Morning Glory in oktober
15 zijn er 9,5 miljoen exem-
en van verkocht. Het de-
utalbum Definitely Maybe,
twee jaar geleden ver
leen, stond meer dan 100 we-
in de Britse topveertig.
Wedstrijd van het Leidsch Dagblad
leiden esther goedman
Normaliter trekken drugs, wa
pens en merkkleding aan het
oog van de douanepost goede
rencontrole voorbij. Gistermid
dag zag de douanedienst echter
een krokodil langskomen. De
douanedienst sloot het project
'Krokodil op tafel' van het Rijks
museum van Oudheden in Lei
den af met een scan van een ge
mummificeerde krokodil. Of,
naar later bleek, eigenlijk kroko
dillen.
De douanedienst district
Hoofddorp besloot haar scan
mobiel eenmalig beschikbaar te
stellen toen zij hoorde dat het
voor het museum onmogelijk
was om de inhoud van de 3,14
meter lange krokodillenmum-
mie te bezichtigen. Teamleider
van de douanedienst, De Graaf,
benadrukte het unieke van de
actie: „Wij doen dit normaal
niet. Maar omdat het museum
er voor de bevolking is en wij
dat ook zijn, besloten we ons
scanmobiel aan te bieden.
Daarnaast werd het mobiel ver
plaatst van Hoofddorp naar
Rotterdam, dus kwamen we
toch al langs Leiden."
De 2000-jaar oude krokodil-
lenmuminie stond de afgelopen
maand in de belangstelling toen
deze in het openbaar werd ge
restaureerd. De restaurateur
van de krokodillenmummie,
Van Battum: „Ik had een schor
re stem na afloop, maar het was
de moeite waard. Veel bezoe
kers hebben namelijk vreemde
De mummie wordt gescand.
ideeën over mummies. Vaak gens weer inpakte." Het tegen-
hoorde ik 'o, het zit er al weer deel is waar. De museummede-
omheen'. Ze dachten dat ik de werkster haalde er niks af en
mummie geheel uitpakte, hem maakte niets open. Ze hield de
schoonmaakte en hem vervol- mummie geheel intact. „Dat is
FOTO HENK BOUWMAN
het fijne van een scan", aldus Dat bleek bij de derde scan.
conservateur Raven van het Tot ieders verrassing bleek bij
museum, „Je hoeft niets open te de derde scan de mummie niet
maken en toch zie je wat er in uit één maar uit twee krokodil-
zit". len te bestaan.
gp abels en sprookjes, dat is het
lema van de nationale kinder-
oekenweek die van 2 tot 12
nge ktober wordt gehouden. Ter
e) tegenheid hiervan houdt het
eidsch Dagblad een schrijf-
'edstrijd voor kinderen van
laai es tot twaalf jaar. De bedoe-
ek i n8 is dat kinderen hun eigen
(iïookje schrijven en daarbij
een tekening maken van (bij
voorbeeld) de hoofdpersoon
uit het verhaal. Het sprookje
mag niet langer zijn dan één
A-viertje.
De tien mooiste inzendingen
worden beloond met de
Leidsch Dagblad-griffel en een
heel bijzondere prijs. Deze
winnende verhalen en tekenin
gen worden bovendien afge
drukt in de krant. De prijswin
naars ontvangen persoonlijk
bericht waarna half oktober in
het gebouw van het Leidsch
Dagblad de prijsuitreiking
plaatsheeft.
Inzendingen moeten verge
zeld gaan van een pasfoto van
de schrijver en kunnen worden
gestuurd naar de kunstredactie
van het Leidsch Dagblad, Ant
woordnummer 10050, 2300 VB
in Leiden onder vermelding
van 'schrijfwedstrijd'. Inlichtin
gen via tel. 5356444.
1 Spiegelwanden
1 Spiegels op maat
I Spiegels met lijst
l Glazen meubelen
I Vitrines
l Tafels volgens model
l Motiefstralen
I Hardglazen deuren
I Alles uit eigen atelier
VORMGEVER VAN
GLAS EN SPIEGEL
Volmolengracht 4
2312 PH Leiden (NL)
Telefoon 071-5218055
leiden arjan van duk
„Dit is het Gare d'Orsay in Pa
rijs. Er is tegenwoordig een mu
seum in gehuisvest, wist je dat?
„Goh, wat leuk. Maar waarom
is dit gebouw zo bijzonder?" Ar
chitect Reinier Verbeek vertelt
een vriendin wat het voormali
ge station uniek in Parijs maakt.
Jammer dat de rest van zijn ge
hoor dit onderonsje niet kan
volgen en het zonder uitleg
moet stellen.
Reinier Verbeek is organisator
van de gisteravond vertoonde
diashow in het Leidse Anker
park. Op een groot doek, opge
hangen aan een muur van
meelfabriek De Sleutels, scho
telde hij de aanwezigen 240 di
a's van watertorens, bruggen en
fabriekscomplexen in binnen-
en buitenland voor.
Zo'n zestig mensen waren op
de diashow afgekomen. De
meesten van hen waren veerti
gers, gehuld in lange regenjas
sen en steunend op zwarte pa
raplu's. Aandachtig bekeken ze
de dia's en voorzagen de beel
den zachtjes van commentaar.
Het publiek bestond duidelijk
niet uit leken; iedereen had wel
op de één of andere manier
kaas gegeten van industriële
monumenten.
Voor de verdwaalde leek bood
de presentatie dan ook een wat
saaie aaneenschakeling van fa
brieken in alle soorten en ma
ten, terwijl de liefhebbers zicht
baar van de voorstelling geno
ten. „Maar we hebben bewust
voor deze opzet gekozen", zegt
Verbeek. „Ajiders was het een
soort college geworden. Het
trekt natuurlijk wel een bepaald
publiek; als we een film van
Rocky getoond hadden, ston
den hier heel andere mensen."
Elleke Haspels en Karolien
Helweg zijn speciaal voor de
diashow vanuit Amsterdam
naar het Ankerpark gekomen.
Ze zijn lid van kunstenaarscol
lectief Patchwork en maken tij
delijke sculpturen voor monu
menten. Haspels: „We hebben
een zwak voor oude gebouwen.
Ze ademen veel meer sfeer uit
dan nieuwbouw. Aan de dia's
kun je zien hoe integer er vroe
ger werd gebouwd. Nu moet al
les goedkoop, functioneel en
snel zijn. Toen bouwden ze
voor de eeuwigheid."
Na afloop van de voorstelling
kon het publiek nog wat drin
ken op de Zephir, een klipper
van Verbeek die werd gebruikt
voor het transport van voedsel.
Het schip stamt uit 1903 en de
architect zeilt er vandaag de dag
wedstrijden mee. Hoewel het
een hele toef was om in het pik
kedonker het smalle trapje van
de boot te bestijgen en vervol
gens het luik naar het ruim te
vinden, gaven velen aan de uit
nodiging van de architect ge
hoor. Benedendeks werd druk
nagepraat ovet belang van oude
fabrieken. De leken spoedden
zich echter naar huis om hun
kennis van het industrieel erf
goed snel bij te spijkeren.
amsterdam anp
vervolg voorpagina
H. Vonhoff, voorzitter van de
AKO Literatuurprijs 1996,
noemde de literaire oogst van
het afgelopen jaar van
„voldoende kwaliteit en varia
tie." Opvallend was het grote
aantal biografieën. Op een eer
ste lijst van 28 titels prijkten er
drie. De biografie over Herman
Heijermans van Hans Goed
koop viel af. De biografieën van
Van Oostrom en Otterspeer
haalden wel een nominatie.
De jury was lovend over de
zes titels. Kousbroeks boek
werd een „hoogtepunt uit zijn
oeuvre" genoemd. Otterspeer
schreef „met groot stijlgevoel en
humor" een „magistrale" bio
grafie. De verhalenbundel van
Uphoff noemde Vonhoff een
„belangwekkend debuut." Aan
de AKO-literatuurprijs is een
prijs van 100.000 gidden ver
bonden.
De jury ging voorbij aan 'Hul
digingen', waarvoor Alfred
Kossmann in mei de Libris Lite
ratuur Prijs 1996 kreeg, Gerard
Reve (Het Boek van violet en
dood), Herman Koch (Eindelijk
oorlog) en Gerrit Komrij (Een
zakerüunch in Sintra).