Kikkerbaas moet het wat kalmer aan doen
'Relipop hoeft niet verkondigend te zijn'
Leiden Regio
Kerk Samenleving
DONDERDAG 29 AUGUSTUS 1996
972
Als de laatste bezoeker uit Duinrell is vertrokken, komt de
Kikkerbaas tevoorschijn. Althans, zo verhaalt het liedje dat bij
attractiepark Duinrell uit het antwoordapparaat klinkt. „De
Kikkerbaas doet dan alle lichtjes aan, en speelt totdat hij niet meer
kan staan." De Raad van State oordeelde vorige week dat de
Kikkerbaas het wat kalmer aan moet doen. Het Wassenaarse
pretpark mag na elf uur 's avonds niet meer dan 35 decibel
voortbrengen en mag ook overdag geen geluidhinder meer
veroorzaken. De buurtbewoners, die al jaren klagen over de
overlast van het pretpark, zijn in hun nopjes. De gemeente en de
directie van Duinrell vreemd genoeg ook.
De achtbaan. Die is toch wel
het ergste, vinden de omwo
nenden. Mevrouw Feenstra be
schrijft het geluid dat de attrac
tie voortbrengt als het krassen
van nagels op het schoolbord,
terwijl meneer Den Boer bij het
horen van het lawaai altijd
moet denken aan een tram die
haast uit de bocht vliegt. „Wi-
iihiii!", doet Den Boer het ge
luid na. „Werkelijk, het is een
zenuwslopend geraas."
De achtbaan is volgens de be
woners van west-Wassenaar
nog maar het topje van de ijs
berg. „Bij westenwind waait er
een permanente golf lawaai
over onze huizen heen", weet
Feenstra. „En 's avonds hoor je
soms stampende discomuziek.
Of stemmen van mensen die in
Duinrell kamperen. Andere
buurtbewoners maken gewag
van gillende mensen in de Wa
terspin, van nachtelijke feesten,
dichtslaandeautoportieren.
jazzbands en zelfs complete
fanfarekorpsen. „Je moet hier
maar eens in de tuin gaan zit
ten". zegt D. Schönbach. „We
hebben niets tegen Duinrell.
Maar wel tegen de overlast."
Schönbach is de voorzitter van
de buurtvereniging van Duin
rell. In 1991 tekende zijn ver
eniging samen met enkele an
dere buurtorganisaties protest
aan tegen de milieuvergunning
die de gemeente aan het pret
park wilde toekennen. Er ver
scheen een vernietigend rap-
MAARTEN KEULEMANS
port van de Adviseur Beroepen
Milieubeheer, en nu. vijf jaar
nadat de eerste protestbrief bij
de gemeente in de bus viel,
heeft de Raad van State zich
over de zaak uitgesproken.
Schönbach is tevreden. „De ge
meente is teruggefloten", vindt
hij. „Men is tot de conclusie ge
komen dat de gemeente de
vergunning van Duinrell des
tijds veel te lichtvaardig heeft
afgegeven. Vandaar dat er
scherpere normen zijn ge
steld." De Raad vindt dat de
Storm van 's Gravezandelaan
en de andere straten rond
Duinrell als een 'rustige woon
wijk' moeten worden be
schouwd. En daarbij horen rus
tige geluidsnormen: 45 decibel
overdag, 40 decibel in de avond
en 35 decibel 's nachts. De ou
de normen lagen op respectie
velijk 70,65 en 60 decibel.
Vreemd genoeg lijkt ook de ge
meente tevreden met de uit
spraak. „Het ziet er in eerste in
stantie wat lelijk uit", erkent
ambtenaar I. van der Tuin.
„Maar uiteindelijk zijn er maar
een paar kleine voorschriftjes
aangepast. De vergunning is
verder helemaal in stand geble
ven. En dat betekent dat we
ons werk goed hebben ge
daan."
Ook de directie van Duinrell is
blij met de duidelijkheid. „We
moeten de zaak nog eens goed
bekijken, maar zeer waar
schijnlijk voldoen we al aan de
normen die de Raad van State
stelt", zegt R. van Zuylen van
Nijevelt, die invalt voor zijn va
kantievierende vader, pretpark
eigenaar Graaf H. van Zuylen
van Nijevelt. „En dat betekent
dat er vooralsnog niets hoeft te
veranderen."
Ambtenaar Van der Tuin kan
zich daar in vinden. „We heb
ben al jaren tegen de omwo
nenden gezegd dat het wel
meevalt met die geluidsover
last. Pas nu de rechter het zegt,
gelooft men dat misschien."
Het vooruitzicht dat er wellicht
niets aan de bestaande situatie
zal veranderen is voldoende
om de feeststemming in de
buurt volkomen te doen om
slaan. „Geklets", vindt Den
Boer de uitlatingen van Van
Zuylen en Van der Tuin. „De
normen bepalen niet of we last
van geluidhinder hebben. Dat
bepalen wij." En Schönbach
vindt dat gemeente en pretpark
'lachen als een boer met kies
pijn'. „Die adviseur die de vloer
heeft aangeveegd met de ver
gunning heeft dat toch niet
voor niets gedaan?"
Gezwel
Het conflict over de decibellen
van Duinrell is de zoveelste
episode uit de ruzie tussen de
buurtbewoners en de graaf. De
buurtverenigingen trokken in
de tachtiger jaren ten strijde te
gen de verkeersstromen van en
naar het park, nadat de bezoe
Raad van State beschouwt omgeving van Duinrell als 'rustige woonwijk
De achtbaan. Die is toch wel het ergste, vinden de omwonenden.
kersaantallen door de aanleg
van het Tikibad explosief toe
namen. In 1986 verzamelden
omwonenden 2200 handteke
ningen om te protesteren tegen
de verkeersdruk. Er werd een
parkeerlus aangelegd op het
terrein van Duinrell en er
kwam een extra ingang. Maar
een maand geleden zorgde de
komst van een grote groep fiet
sers naar het pretpark opnieuw
voor opschudding: enkele be
woners konden hun huisdeur
FOTO DICK HOGEWONING
niet meer goed bereiken door
het woud van gestalde fietsen.
De conflicten hebben het pret
park in de buurt bijnamen be
zorgd als 'het gezwel van de
duinen' en 'de vijand van Was
senaar'. „Het komt erop neer
dat we niet zo gelukkig zijn met
een pretpark in de bebouwde
kom", vat B. Kreszner van
Buurtvereniging Oost-West-
Thuis-Best de problemen sa
men. Duinrell trekt ieder jaar
ruim 1,2 miljoen bezoekers.
Een aantal, dat de laatste jaren
min-of-meer gelijk is gebleven.
Toch zijn de buurtverenigingen
niet eens zozeer kwaad op de
Kikkerbaas zelf. „Die probeen
ook maar uit hoe ver hij kan
gaan", vindt Den Boer. „Wat
ons veel meer irriteert, is dat de
gemeente zo laks is. De ge
meente is al jaren op de hand
van Duinrell, en wij worden als
lastposten beschouwd. Terwijl
wij de gemeente betalen om
voor onze belangen op te ko
men." Wassenaar derft jaarlijks
minstens 600.000 gulden aan
toeristenbelasting van Duinrell.
Daarnaast levert het attractie
park de gemeente nog een on
bekend aantal tonnen aan indi
recte inkomsten op.
„Maar zulke argumenten zijn
absoluut geen reden om ie
mand voor te trekken", bena-
druktgemeente-woordvoerder
T. Roosjen.Alle belangen tel
len mee, het belang van de
buurt net zo goed als dat van
Duinrell." Roosjen benadrukt
dat de gemeente altijd geluids
metingen laat doen als er een
nieuwe attractie bij komt.
„Toch is het altijd heel moeilijk
om te bepalen hoeveel lawaai
een attractie precies gaat ma
ken", zegt J. Bertus van de Eu
ropese Federatie van Attractie
parken. „Mensen zitten er niet
met hun mond dicht in. Van
daar dat het geluid veel onver
wachte pieken oplevert." Vol
gens Bertus hangt de overlast
bovendien samen met zaken
als de windrichting en de mate
waarin mensen zich ergeren
aan geluid. „Wat voor de één
een lust voor het oor is, vindt
de ander niet om aan te ho
ren."
Tennisbal
De pretparkdirectie lijkt inmid
dels vastberaden de lieve vrede
te herstellen. „Als we maar
enigszins merken dat er over
last is", zegt woordvoerder P.
Wijnen, „dan gaat bij ons de
geluidsinstallatie zacht." Wij
nen wijst erop dat Duinrell
geen popconcerten meer orga
niseert en op topdagen het per
soneel op pad stuurt om het
verkeer te regelen.
Intussen heeft het park de
plannen voor de volgende at
tracties al klaar liggen. Nieuwe
attracties zijn nodig om het pu
bliek terug te laten komen. Het
aantal bezoekers van de Neder
landse pretparken stijgt nauwe
lijks, zodat parken als Duinrell
steeds meer zijn aangewezen
op dergelijke 'herhalingsbezoe
kers'.
Wijnen: „Het is nu eenmaal
een gegeven dat er een attrac
tiepark in Wassenaar ligt. En de
één vindt dat vervelender dan
de ander. Maar zo onderhand
liggen er steeds meer spelregels
op tafel. En dat betekent dat er
voor alle partijen meer duide
lijkheid is."
Sommige buurtbewoners zet
ten daar vraagtekens bij. „We
vechten al jaren tegen de bier
kaai", zegt Feenstra. „Duinrell
wordt bijgestaan door een leger
van juristen en wij hebben het
gevoel dat het pretpark voort
durend wordt gepaaid door de
gemeente. We worden doodge
gooid met decibellen, maar wat
zeggen die cijfers uiteindelijk?
Op het moment krijg ik het ge
voel dat iedereen uit de uit
spraak van de Raad van State
pikt wat hij eruit wil halen. En
ik zie het er al helemaal van ko
men wat er vervolgens gebeurt:
als wij klagen dat de norm
wordt overschreden, laat Duin
rell geluidmetingen doen op
een dag waarop de wind van de
huizen af staat, zodat je niets
van het pretpark hoort. Eigen
lijk moeten er nog maar eens
wat mensen met verstand van
zaken naar die uitspraak kij
ken."
Volgens het antwoordapparaat
in het pretpark maakt de Kik
kerbaas van Duinrell nog
steeds elke avond volop plezier
in zijn park. „En dat, terwijl de
echte kikkers en de Vlaamse
Gaaien allang zijn verdreven
door al dat kermisgedoe", zegt
Kreszner. „Het enige wat er
nog vliegt in Duinrell, is een
tennisbal."
REDACTIE DICK VAN DER PLAS. 071 5356481
Eerste Nederlandse Gospelencyclopedie verschenen
LEIDSCH DAGBLAD
(Opgericht 1 maart 1860)
KANTOOR
Rooseveltstraat 82 071-5356356
Postadres: Postbus 54,
2300 AB Leiden
ABONNEESERVICE
Abonnementen 071-5128030
Geen krant ontvangen?
Bel voor nabezorging:
Ma. t/m/ vr. 18.00-19.30 uur en
Zaterdag 10 00-12.00 uur 071-5128030
DIRECTIE
B M. Essenberg,
G. P. Arnold (adjunct), J. Kiel (adjunct)
HOOFDREDACTIE
J.G. Majoor, F. Nypels,
H. G. van der Post (adjunct)
PUBUC RELATIONS
W. H. C. M. Steverink 071-5356356
OMBUDSMAN
R.D.Paauw 071-5356215
Tel. dag. 9 30-11.30 uur of per post
REDACTIE
G.J. Visser, chef redactie nieuwsdienst/kunst
J.M. Jacobs, chef red. Groot Leiden
AJ B.M. Brandenburg, chef eindredactie regio
F Blok, chef eindredactie algemeen
W.F Wegman, chef red. Duin- en Bollenstreek
W Spierdijk, chef sportredactie
J. Preenen. chef binnen-, buitenland, eco
TELEFAX
Advertenties 071-532
Familieberichten: 023- 531
023-532
Redactie: 071-532
Hoofdredactie: 071-531
ADVERTENTIES
Maandag t/m vrijdag van 8.30 tot 17 uui
071-535
RUBRIEKSADVERTENTIES
Maandag t/m vrijdag van 8.30 tot 17 uui
071-514
ABONNEMENTEN
bij vooruitbetaling:
per maand (acceptgiro)
per kwartaal (acceptgiro)
per jaar (acceptgiro) 3
Abonnees die ons een machtiging ver
ken tot het automatisch afschrijven va
abonnementsgeld, ontvangen 1,- kt
per betaling.
VERZENDING PER POST
per kwartaal (NL) 1
LEIDSCH DAGBLAD OP CASSETTEBA!
Voor mensen die moeilijk lezen, slechte
hebben of blind zijn (of een andere lee
dicap hebben), is een samenvatting va
regionale nieuws uit het Leidsch Dagbl
geluidscassette beschikbaar. Voor infor
0486-486486 (Centrum voor Gesprokei
tuur. Grave)
Auteursrechten voorbehouden i
Dagbladuitgeverij Damiate
INTERNET: http://www.tref.nl/9010/html/thuis.htm E-MAIL: LeidschdOtr
ZIEKENHUIZE
ONGEVALLENDIENST
Academisch Ziekenhuis: vanaf zaterdag 13.00 t/m dinsdag 13.00 en v
woensdag 13.00 t/m vrijdag 13.00; Diaconessenhuis: maandag t/m vrijdag
tot 17.00; St. Elisabeth Ziekenhuis: dagelijks.
BEZOEKUREN
DIACONESSENHUIS
(tel. 071-5178178): dagelijks 14.30-15.15 uur en 19.00-19.45 uur.
Kraam- en zwangerenafdeling: buiten de gewone bezoektijden, voor par
bovendien van 10.30- 11.15uuren van 19.45 - 21.00 uur
Special Care Unit: 10.30-11.00 uur, 15.00 - 15.30 uur en 19.00-19.30 uur e
overleg met de dienstdoende verpleegkundige.
Kinderafdeling: 10.30-19.00 uur, na overleg met de dienstdoende verpleeg
dige.
Jongerenafdeling: 14.30-15.15 uur en 19.00-19.45 uur
RIJNLAND ZIEKENHUIS vestiging St Elisabeth
(tel 071-5454545) dagelijks 14.00-15.00 uur en 18.30-19.30 uur, klasse I
daarnaast ook 11.15—12 00 uur.
Kraamafdeling: 14.30-15.30 uur en 18.30-19.30 uur (voor vaderstot 21.00 l
Kinderafdeling: 14 30-19.00 uur (voor ouders de gehele dag).
Afdeling hartbewaking (CCU)en intensive care (IC): 14.00-14.30 uu
18.30-19.OOuur.
Spoedeisende hulp: dag en nacht geopend
RIJNLAND ZIEKENHUIS vestiging Rijnoord
(tel. 0172-463131): dagelijks 14.00-15.00 uur en 18.30-19.30 uur, klasse I
daarnaast ook 11.15-12.00 uur.
Geen spoedeisende hulp meer mogelijk
ACADEMISCH ZIEKENHUIS
(tel 071-5269111): alle patiënten (behalve kinderen) 14.15-15.00 uu
18.30-19 30 uur.
Avondbezoekuur afdeling Verloskunde 18.15-19.00 uur, 19.00-20.00 uur(A
Partners/echtgenoten met kinderen
Voor zwangeren: zaterdag en zondag van 10.00 tot 11.00 uur, uitsluitend
partners/echtgenoten en eigen kinderen.
Kinderafdelingen: voor ouders van opgenomen kinderen is er een ruimi
zoek mogelijkheid in overleg met de hoofdverpleegkundige
Voor andere bezoekers gelden de volgende tijden: keel-, neus- en oorhee
de en neurologie: 14.15-15.00 uur en 18.30-19.30 uur; oogheelkunde en
kunde 14 15-15.00 uur en 18.30-19.00 uur
Kinderkliniek: zalen voor peuters, kleuters en grote kinderen: 15.15-17.0C
babyzaal en boxenafdeling: volgens afspraak.
WIM SCHRIJVER
Met dank aan Hans Loeve kun
nen de gospelminners een in
drukwekkend. ruim zeshonderd
pagina's tellend naslagwerk in
de kast zetten: de Fisk Gospe
lencyclopedie (Boekencentrum
Zoetermeer, ƒ49,90), waarin je
alles over gospelmuziek en re
lipop uit binnen- en vooral bui
tenland kunt nazoeken.
Fisk. legt eindredacteur Loeve
uit. is de naam van de eerste
fulltime gospelgroep, eind vori
ge eeuw in Amerika. Hij heeft
de naam geadopteerd als vlag
voor zijn inspanningen op het
gebied van de populaire reli
gieuze muziek, waarop hij in
middels een autoriteit is.
Loeve is al ruim tien jaar be
zig met het verzamelen met in
formatie over gospelartiesten.
„Niet fulltime, dat laat mijn
werk in Sjofar (een christelijke
muziek- en boekhandel in het
Utrechtse Hoog-(^atharijne)
niet toe, maar wel fullspeed. in
miin vrije tijd." De echte lief
hebbers wisten voor informatie
allang de weg te vinden naar
zijn computerbestanden, maar
uiteindelijk heeft hij zich met
een groepje medewerkers over
gegeven aan het monnikenwerk om een heuse
encyclopedie samen te stellen.
Het is een uiterst bont gezelschap dat in de
gospelencyclopedie de revu passeert. De traditio
nele gospel staat erin, variërend van Mahalia
Jackson tot streekkoren. maar Fisk bevat veel en
veel meer. Veel genoemde groepen maken typi
sche Amerikaanse rock (soft noch al te ruig),
maar ook oorverdovende heav(en)ly metal, punk,
rap. house en verder alles wat je ook in het 'secu
liere' circuit kunt beluisteren. En ook zien. qua
uitdossing en stijl van optredens, zoals onlangs
weer bleek op het Flevo Totaal Festival dat Youth
for Christ jaarlijks organiseert.
In Fisk wisselen bekende namen als die van
Adrian Snell (zelfs Oor schreef eens positief over
deze maker van The Passion) en obscure arties
ten elkaar af. Alice Cooper staat erin. omdat ie tot
bekering gekomen zou zijn en James Brown om
dat hij ook gospelplaten maakte.
U2
Ook de rockband U2 wordt uitvoerig vermeld,
hoewel nog steeds niet geheel duidelijk is hoe
christelijk Bono en de zijnen eigenlijk zijn. Fisk
vermeldt dan ook fijntjes: „Er bestaan geen ande
re rockteksten. die door zoveel christenen met
een vergrootglas bekeken worden, op zoek naar
een aanwijzing, die inzicht geeft in het geloof van
de bandleden (behalve misschien teksten van
Bob Dylan."
Wat onder gospel wordt verstaan, is dus veel
breder dan de traditionele negro spirituals, waar
het woord oorspronkelijk op sloeg. Het is een ver
gaarbak. beaamt Loeve. die echter wel twee cate
gorieën onderscheidt: naast de gospelmuziek
spreekt hij zelf van relipop. Met gospel bedoelt hij
alles wat ook wel Contemporary Christian Music
(CCM) heeft en op christelijke labels verschijn:
„Gospel in alle soorten en maten, praise, instru
mentaal en wat niet al."
Relipop gaat wat verder, legt hij uit. „Gospel is
allereerst verkondigend of lofprijzend, relipop is
allereerst popmuziek." Hij voorspelt dat de grens
tussen gospel en relipop steeds vloeiender zal
worden. „Want ook de verkondigende muziek
krijgt steeds meer aandacht voor muzikale ont
wikkelingen. En veel relipop heeft teksten waar
van de doordacht-christelijke inhoud er niet om
liegt.'
Overigens zijn er net zoveel controverses in het
Wat hebben de
gerespecteerde
gospelgroep Lord's
Moor Singers uit
Heerenveen en de
beruchte Amerikaanse
rocker Alice Cooper
gemeen? En wat delen
de inmiddels op
leeftijd gekomen
ideale schoonzoon
Cliff Richard en (T'm a
sexmachine') James
Brown? Ze hebben
allemaal een plekje
gekregen in de eerste
Nederlandse en
waarschijnlijk ook
eerste Europese
gospelencyclopedie.
Alice Cooper staat in de encyclopedie omdat hij tot bekering zou zijn gekomen.
ARCHIEFFOTO GPD
gospelcircuit als binnen de
christelijke wereld. Terwijl ge
zaghebbende gospelartiesten
uit met name Amerika al te we
reldse muziek van de hand wij
zen, roepen relirockers het hun
grote voorman Larry Norman
na: „Waarom zou de duivel alle
goede muziek hebben?" Som
migen als de cynische zanger
Steve Taylor gaan zelfs zo ver
dat ze zelfs op hun albums het
„juk" van CCM op de korrel ne
men.
Psalmen
Loeve vindt het ook onzin dat
alleen verkondigende muziek
christelijke muziek genoemd
mag worden. „Muziek kèn ver
kondigend zijn. Dan is muziek
een machtig middel voor evan
gelisatie. Muziek kan lofprij
zend zijn. Dan is het een mid
del voor toewijding aan God.
Maar in de CCM-scene wordt
het vaak omgedraaid. Als mu
ziek niet verkondigend is, is ze
niet goed."
Het gebeurt regelmatig dat
CCM-labels artiesten weigeren
die niet expliciet Hallelujah'
roepen en zelfs allerlei ellende
bezingen. „Als artiesten daar niet over mogen
zingen dan krijgen ze een oneigenlijke beperking
opgelegd. Soms bekruipt je de gedachte dat de
bijbel realistischer is dan gospelmuziek. Zouden
alle psalmen erdoor komen bij de tekstscreening?
En het Hooglied?", aldus Loeve.
Ondanks het enorme aanbod, zijn heel veel
cd's nauwelijks in de winkel te krijgen. Voor de
gewone platenzaken zijn ze niet in beeld, terwijl
veel evangelische boekhandels al te 'werelds'
klinkende muziek niet in de bakken willen heb
ben. De betrokkenheid van Loeve gaat zo ver, dat
hij aan die patstelling eigenhandig wat wil doen.
Via eigen distributie is Fisk volgens hem in staat
'alle gaten dicht te metselen die door de versplin
tering van de markt zijn ontstaan'.
