België tussen hoop en vrees
Tumult rond zelfmoord Italiaanse ex-senator
Feiten &Meningen
Molukse jeugd
weer bereid
tot geweld
Mogelijk ook Nederlandse
kinderen bij zaak betrokken
DINDSDAC 20 AUGUSTUS 1996
De afgelopen maanden zijn twee Molukse jongerenbe
wegingen opgericht: Gerakan Mena Muria (27 april) en
Pemuaa RMS (15 juni). Beide organisaties richten zich
niet op het streven naar een vrije Molukse republiek,
maar op het daadwerkelijk bevrijden van de Molukken.
De jongeren kunnen zich steeds minder vinden in het
beleid van de Molukse regering in ballingschap en in de
huidige 'president' dr. F. Tutuhatunewa. De politiek
van praten biedt hen geen vertrouwen meer, de bereid
heid tot acties groeit.
Franklin Patty (25) woont in de Molukse wijk in het
Zeeuwse Koudekerke. Hij is lid van de Pemuda Repu-
blik Maluku Selatan. opgericht door de activisten die in
de jaren zeventig verantwoordelijk waren voor de ka-
pings- en gijzelingsacties van treinen bij Wijster en De
Punt. een school in Bovensmilde. het Indonesische
consulaat in Amsterdam en het provinciehuis in Assen.
Die acties zijn volgens hem van wezenlijk belang ge
weest voor het politieke bewustzijn onder de huidige
generatie jongeren.
Dat bewustzijn is niet zozeer gegroeid, zegt Patty,
maar jongeren geven er meer uiting aan. „Er wonen zo
veel allochtonen in Nederland dat je nauwelijks nog
kunt zien waar iemand vandaan komt. De Molukse jon
geren van nu gaan op zoek naar hun identiteit. .Als ze
die hebben gevonden, komen ze daarvoor uit. Ze laten
ook niet meer over zich heen lopen."
Een deel van de Molukse jongeren heeft radicale op
vattingen, beaamt Patty. „Anderen willen het doel met
praten of met de pen bereiken. Mij maakt het niets uit.
Ik sluit acties niet uit. Er is geen land ter wereld dat
zonder geweld onaf-
r geweli
hankelijk is gewor
den. Praten is pri
ma, als het maar
niet gaat over de
vraag óf de vrijheid
moet worden be
reikt. maar over de
vraag hóe die moet
worden bereikt."
Over een derde
nieuwe Molukse or
ganisatie. Waspada
(Waakzaam), weet
Patty overigens
niets. Waspada
dreigde de afgelo
pen weken met aan
slagen op Indonesische doelen in Nederland uit protest
tegen de onderdrukking van de democratische krach
ten in Indonesië. Een van de brieven van Waspada zou
zijn gefaxt vanuit het postkantoor in Vlissingen. Patty:
..Het hoeft natuurlijk geen Molukse organisatie te zijn".
Met andere woorden: het kunnen ook in Nederland
wonende Indonesiërs of voormalige Indonesiërs zijn.
Tutuhatunewa. de nieuwe Molukse president in bal
lingschap. opvolger van de onlangs overleden Manusa-
ma. voert volgens Patty een passief en verkeerd beleid.
„Manusama was misschien niet zo'n goede leider,
maar jongeren hadden wel heel veel respect voor hem.
Voor Tutuhatunewa hebben ze dat veel minder. Er is al
te veel gepraat en dat heeft niets opgeleverd. Bovendien
is de regering met de verkeerde dingen bezig. Zij moet
zich niet bezighouden met sociale kwesties voor Mo-
lukkers in Nederland, maar zich inzetten voor een vrije
Molukse republiek. Dat verwachten de mensen op de
Molukken ook van ons. Zij worden immers onder
drukt."
De jongerenorganisaties willen meer inspelen op ac
tuele gebeurtenissen in Indonesië. ..Daar staat een bom
op barsten", zegt Patty. Hij vindt dat de Molukkers de
handen ineen moeten slaan met andere onderdrukte
volkeren. „Over een paar jaar zijn er verkiezingen in
Indonesië. Als het land democratisch wordt, zijn we al
een heel eind."
Zijn gevoelens voor een vrije Molukse republiek wor
den met de dag sterker, vertelt Patty. „Ik kan dat Neder
landers nooit goed uitleggen. Het is een gevoelskwestie,
het zit in je hart." De bereidheid tot geweld onder Mo
lukse jongeren neemt volgens hem toe. Hij merkt dat
sterk in zijn omgeving. Ook hij zelf wijst geweld, zelfs
als dat ernstige vormen aanneemt, niet op voorhand af.
„Ik ben daartoe bereid, maar het moet wel nut hebben.
Het moet helpen ons uiteindelijke doel te bereiken: een
vrije republiek." Hij wil er zelfs zijn leven voor geven.
„Dat kan op verschillende manieren. Je kunt je leven
lang praten, of je kunt je lichaam opofferen. Dat laatste
geldt zeker voor mij."
VU5SMGEN MAUMTS SEP
Dr. F.Tutuhatunewa. archieffoto
WIM STEVENHAGEN
Massale zoektocht naar An en Eefje
Na de euforie over het levend terugvinden van Sabine (13) en Laetitia (14), de afschuw over de dood van Julie (8)
en Melissa (8) is er nu de angstige hoop over het lot van de 17-jarige An en de 19-jarige Eefje. An en Eefje verbleven
net als Sabine, Laetita, Julie en Melissa korte tijd in het 'huis der gruwelen' in Marcinelle.
Deze bekentenis van hoofdver
dachte Mare Dutroux heeft een
einde gemaakt aan de specula
tie dat beide meisjes nog steeds
onder hypnose verkeren van de
Nederlander Rasti Rostelli. De
zoektocht naar An en Eefje, die
op de kop af een jaar aan de
gang is, en uitlopers kende tot
in Amsterdam en Gran Canaria,
heeft een nieuwe impuls gekre
gen. Samen met de ouders stelt
België zich nu de martelende
vraag: waar zijn An en Eefje?
De ontvoering van de beide
meisjes uit Belgisch Limburg is
wellicht de meest tot de ver
beelding sprekende verdwij
ningszaak in West-Europa. Op
donderdagavond 23 augustus
vorig jaar bezochten An en Eef
je, op vakantie met hun toneel
club 'Harlekijn' in Westende, de
hypnose-show van Rasti Rostelli
in het casino van Blankenberge.
Op de bewakingscamera van
het casino zijn An en Eefje nog
te zien. twee schimmige meis
jes, onzeker hun weg zoekend
tussen de mensenmassa. Dat
zijn de laatste beelden die hun
ouders van de meisjes te zien
hebben gekregen. Na de show
keerden ze nooit terug in Wes
tende. Hun fietsen, die ze had
den achtergelaten bij de kust
tram in Middelkerke, stonden er
nog. In het politiedossier staat
het tijdstip angstig nauwkeurig
vermeld: 'Verdwenen: 1.18 uur'.
De zoektocht kwam traag op
gang De plaatselijke politie
agent lachte aanvankelijk harte
lijk om de aangifte die de vrien
den van An en Eefje de volgen
de ochtend kwamen doen: „Die
twee liggen lekker bij iemand in
bed". Toen de ouders van An en
Eefje het parket van Brugge be
naderden, hield men hen voor
niet meteen het ergste te den
ken. „Meisjes van die leeftijd
gaan wel vaker een paar dagen
zomaar op stap", kregen ze te
horen.
Maar de ouders waren er niet
gerust op. Samen met vrienden
organiseerden ze op 26 en 27
augustus grote zoekacties aan
de kust. De stichting 'Mare en
Corinne', een vrijwuligersnet-
werk voor de opsporing van
verdwenen kinderen, hing na
drie dagen posters op van de
twee verlegen glimlachende
meisjes in het station van Blan
kenberge. Die posters zijn in
middels overal in Europa ver
spreid; van Rusland tot in Span
je. Bussen met Belgen reisden
september vorig jaar nog af
naar Rotterdam en Amsterdam
om ook daar honderden 'An en
Eefjes' op vuilnisbakken, lan
taarnpalen en muren te plak
ken.
De verdwijning kreeg een mys
tieke lading toen deskundigen
aan de hand van de videobeel
den verklaarden dat de beide
meisjes misschien nog steeds
onder invloed van Rastelli's
hypnose zijn. Deze theorie werd
versterkt toen op 28 augustus
een vrouw naar de politie belde
met het verhaal dat ze An en
Eefje een lift heeft gegeven tus
sen Koksijde en de badplaats
Nieuwpoort. „Ze hadden een
vreemde blik in de ogen. alsof
ZAAktSE vegHooflYlÉTHope <S,P0F
EEN SCHEWNéf VAM ?E. REriHTtM?
uee, het ts jmsr etM umstfsr f racjeze
em G&ioeC'Sk. weTHope--
De moeders van Melissa Russo (rechts) en Julie Lejeune bij de stoffelijke resten van hun vermoorde kinderen
in het rouwcentrum van hun woonplaats Graz Hollogne. foto epa
ze onder invloed waren", ver
klaarde de vrouw.
Tussen de stroom van telefoon
tjes en tips die de posteractie
losmaakte, waren ook getuige
nissen over een grijze Citroën
CX, maar de politie besteedde
er geen speciale aandacht aan-
hoeveel grijze CX'en rijden er
wel niet rond in België?
Het afgelopen weekeinde takel
de de politie precies zo'n grijze
CX uit de achtertuin van het
'Monster van Wallonië', de 38-
jarige werkloze staalarbeider,
autohandelaar en kinderver
krachter Mare Dutroux. Hij
wordt aan de hand van de zich
opstapelende bewijzen steeds
meer de spilfiguur in een inter
nationaal netwerk voor kinder
porno. Naar verluidt gebruikte
Dutroux niet alleen de handel in
autowrakken, maar ook de pro
ductie van pornobanden en
beeldmateriaal om zijn niet ge
ringe vermogen op te bouwen:
de man bezit ten minste zeven
huizen rondom Charleroi en
huurt er nog eens vier.
Zaterdagochtend toverde
Dutroux na urenlang verhoor
een klein puzzelstukje van het
raadsel 'An en Eefje' uit zijn
mouw: de beide meisjes zijn
niet onder hypnose aan het
dwalen geslagen, maar door
Dutroux en handlanger Lelièvre
ontvoerd en overgebracht naar
hun woning in Marcinelle. Ook
Lelièvre heeft deze lezing beves-
ligd.
Het spoor van An en Eefje ein
digt nu op deze diabolische
plek: het huis waar Dutroux sa
men met zijn later door hem le
vend begraven zakenvriend
Wellenstein een betonnen cel
bouwde waarin hij eerst Julie en
Melissa, vervolgens An en Eefje
en ten slotte laetitia en Sabine
gevangen hield en misbruikte.
Op 23 augustus waren vier ont
voerde kinderen er samen zon
der het zelf te weten: Julie en
Melissa nog levend in hun kel
dercel, An en Eefje opgesloten
in een kamer op de eerste ver
dieping.
Een paar dagen later bracht
Dutroux An en Eefje naar zijn
tweede woning in Sars la Buis-
sière, de plaats waar hij begin
dit jaar Julie en Melissa gekne
veld in een drie meter diepe kuil
zou gooien. Bij graafwerk in de
enorme achtertuin van de villa
in Sars la Buissière zijn An en
Eefje nog niet gevonden. Over
hun verblijfplaats of lot hebben
Dutroux en Lelièvre weinig los
gelaten.
Wat de ouders van An en Eefje
en ook van Julie en Melissa tot
wanhoop drijft, is dat de politie
tot tweemaal toe huiszoekingen
deed in het pand in Marcinelle,
zonder er echter de goed ver
borgen kinderen te kunnen vin
den: de eerste keer in augustus
1995, de tweede keer december
vorig jaar. „Onze kinderen heb
ben niet durven antwoorden op
de stemmen van de onderzoe
kers. Maar als de ouders bij de
huiszoeking waren geweest, dan
stellen wij de vraag: zouden on
ze kinderen de stem van hun
ouders niet herkend hebben?",
schreven de ouders van Julie en
Melissa gisteren in een open
brief aan de minister van justi
tie.
Een andere martelende vraag is:
hebben de rechercheurs wel se
rieus gezocht? In november vo
rig jaar kregen de ouders van
Julie en Melissa van het parket
in Luik te horen dat zij moesten
aanvaarden dat hun kinderen
hoogstwaarschijnlijk dood wa
ren. Julie en Melissa overleden
volgens de getuigenis van
Dutroux vier maanden later.
Wat is er gebeurd met An en
Eefje, de tieners naar wie in de
cember nog in Spanje werd ge
zocht en naar wie na een tip
eind januari ook op Gran Cana
ria een onderzoek werd inge
steld? Volgens onderzoeksrech
ter Bourlet kunnen de twee
meisjes nog in leven zijn. Bour
let: „Dutroux heeft gezegd dat
hij geen ander dan seksueel ge
weld heeft uitgeoefend op deze
kinderen. Dat geeft mij hoop
voor het lot van de twee".
Terwijl politieagenten de zeven
woningen van Dutroux met
speurhonden, Nederlandse in-
fraroodapparatuur en graafma
chines binnenstebuiten keren,
zitten de ouders van An en Eefje
gespannen bij de telefoon. Va
der Jean van Eefje zegt: „We
wachten af. Gelukkig worden
we nu goed op de hoogte ge
houden".
BRUSSEL PAUL KOOPMAN
CORRESPONDENT
De politie onderzoèkt of bij
de omvangrijke kinderporno-
zaak in België ook Nederland
se kinderen zijn betrokken.
Dit heeft de Centrale Recher
che Informatiedienst (CRI)
gisteren gezegd. De CRI wei
gert in verband met dit on
derzoek te zeggen hoeveel
kinderen op dit moment in
Nederland worden vermist.
Jaarlijks verdwijnen in Neder
land 3.200 kinderen in de
leeftijd tot 10 jaar. In 99 pro
cent van de gevallen worden
zij binnen 24 uur teruggevon
den. In de resterende gevallen
gaat het voornamelijk om
kinderen die verongelukt zijn.
Dr. S.Schouten van de Rijks
universiteit Utrecht deed eer
der dit jaar onderzoek naar
vermissingen. „Het aantal
kinderen dat door een mis
drijf verdwijnt is gelukkig zeer
gering en bijna niet in per
centages uit te drukken", zegt
hij.
Uit onderzoek van Schouten
in samenwerking met de CRI,
blijkt dat jaarlijks in Neder
land 16.000 mensen als ver
mist worden opgegeven.
Hiervan is negentig procent
binnen een week weer te
recht. Meestal gaat het om
tieners die van huis zijn weg
gelopen. Elk jaar opnieuw
blijven tien tot vijftien zaken
onopgelost, slechts een enke
le keer betreft het hier kinde
ren.
Volgens de organisatie
ChildRight Worldwide is de
zedenzaak in België opmer
kelijk, omdat het om Belgi
sche kinderen gaat. Het is wel
bekend dat in Nederland en
België kinderen worden mis
bruikt voor kinderporno. De
daders daarvan gebruiken
volgens ChildRight vooral
Aziatische, Afrikaanse en in
toenemende mate Oost-Eu-
ropese kinderen. Dat geldt
ook bij kinderprostitutie. De
ze kinderen, net zo vaak jon
gens als meisjes, worden in
hun geboorteland gekocht of
ontvoerd.
Ook van sommige uit Neder
landse asielzoekerscentra ver
dwenen kinderen wordt ver
moed dat ze in het illegale
sekscircuit zijn beland. Deze
zaken veroorzaken echter
minder commotie dan ont-
voeringsgevallen van 'eigen'
kinderen, stelt ChildRight
Worldwide bitter vast.
Binnen de Europese Unie
staan momenteel zestig kin
deren geregistreerd als lang
durig vermist. Volgens Inter
pol loopt het aantal slachtof
fers van kinderporno wereld
wijd op tot bijna 2,5 miljoen
kinderen.
DEN HAAG GPD
L«EM k-
ICENNEM.-.
SMAi-,
Na zich vier maanden schuil te hebben gehou
den in Griekenland, had Carmine Mensorio be
sloten terug te keren naar Italië en zich te mel
den bij de Napolitaanse magistraten die hem
beschuldigden van banden met de Camorra
(maffia). Vrijdagmiddag, in het zicht van de
haven van Ancona, sprong de voormalige top-
christendemocraat van de veerboot. Zelf
moord, constateerden de artsen; moord zeggen
de politici, die maatregelen eisen tegen de on
derzoeksrechters.
Italië staat op zijn kop. Het witte laken op de ka
de van de haven van Ancona met daaronder het
lijk van Mensorio, heeft eenieder nog op het net
vlies. De partijen van de rechtse Vrijheidsallian
tie van ex-premier Berlusconi, maar ook de
communistische PRC, voelen aan dat dit hèt
moment is om een oude kwestie aan de orde te
stellen: het gebruik van het voorarrest door de
magistraten. Vittorio Sgarbi, senator van Forza
Italia, zet de toon: „Mensorio is het zoveelste
slachtoffer van de Italiaanse justitie."
Wat hebben de magistraten van het parket van
Napels voor vreselijks op hun geweten?
Mensorio, zo vertellen spijtoptanten, werd een
machtig senator van de christen-democratische
DC en later van de splinter CCD, dankzij de
stemmen die hij kreeg van de Napolitaanse ma-
fifa in ruil voor aanbestedingen en andere gun
sten. Een bekende procedure, maar verboden bij
de wet en dus besloten de magistraten na een
lang onderzoek tot het uitvaardigen van een ar
restatiebevel.
Vandaag vertellen vrienden en familieleden, met
de afscheidsbrieven van Mensorio in de hand,
dat al lang bekend was dat de ex-senator zelf
moordneigingen had en een arrestatie uit men
selijk maar ook strafrechtelijk oogpunt niet op
portuun was. Hij zou gewoon, als vrij man, heb
ben kunnen wachten op het proces, dat in okto
ber van start zou gaan. Waarom moest een
zwaar lijdende man nog in een van die vreselijke
en overvolle Italiaanse gevangenissen worden
gestopt, zo vraagt men zich af.
Het medelijden prevaleert, ook bij collega-politi
ci. Clemente Mastella, een van de leiders van de
CCD en eveneens afkomstig uit het gebied rond
Napels, zei gisteren niet te weten of Mensorio
schuldig was, maar wel dat justitie hem te hard
heeft aangepakt.
Volgens Mastella zijn de magistraten gefixeerd
op politici en hebben zij bovendien te weinig
oog voor de problemen die het politiek bedrijven
in mafiose gebieden met zich meebrengen. „Het
is makkelijk de held uit te hangen daar waar de
maffia ontbreekt", aldus Mastella.
Deze redenatie sluit exact aan bij wat Mensorio
bij le\%n altijd zei en verklaart ook het zo rots
vaste geloof in de eigen onschuld en de onmoge
lijkheid gevangenisstraf te accepteren. Mensorio
geloofde waarschijnlijk werkelijk dat akkoorden
met de maffia onontkoombaar waren en dus ei
genlijk niet strafbaar.
Het parket van Napels weigert echter korting te
geven aan politici die moeten opereren in maf
fia-land en is ook van mening dat het voorarrest
zinvol is. De magistraat Mancuso zei eergisteren
in de krant La Repubblica dat Mensorio wordt
beschuldigd van maffia-praktijken en dus in de
gevangenis thuis hoort. „Waarom moet een maf
fia-baas wel worden opgesloten en een mafiose
politicus niet?", aldus een polemische Mancuso.
Zijn baas. procureur Cordova deed er nog een
schepje bovenop. „Willen ze het voorarrest uit
het wetboek van strafrecht halen? Ze doen maar.
We zullen dan een ander record hebben: het eni
ge land waar geen handboeien meer bestaan.
Misschien heeft iemand het vergeten, maar in
alle beschaafde landen gaat iemand die wordt
beschuldigd van een ernstig delict de gevangenis
ROME EELCO VAN DER UNPEN
CORRESPONDENT
1
