erinnermgen aan
en middeleeuws
ïrtschaftswunder
f
m
Toerisme
Wandelen tussen
de roofdieren
(TERDAG 20 JULI 1996
REDACTIE: ROB VAN DEN DOB8ELSTEEN
Vernieuwingen bij dierentuinen
In de Beekse Bergen kunnen bezoekers sinds kort wan
delsafari's maken. Waterpartijen, ramen, grachten en
verzonken hekken voorkomen problemen tussen de
roofdieren en argeloze wandelaars. Doordat die veilig
heidsvoorzieningen op inventieve wijze zijn weggemof
feld is een heel natuurlijk landschap gecreëerd. De
nieuwe wandelroute is 3,5 kilometer en langs het traject
verrezen nieuwe dierenverblijven en zogeheten in- en
uitkijkpunten, van waaruit de bezoeker de duizend die
ren van dichtbij kan bespieden. Nieuw zijn ook de en
tree en de 'Speelberg Kilimanjaro', een avontuurlijke
speeltuin. Het park kreeg meteen ook een kortere
naam: Safari Beekse Bergen.
De uitbreidingen vormen de basis van een nieuwe
aanpak die beter aansluit bij de huidige manier van
denken over natuur en milieu. Daarin zal de auto, die
in het oude safaripark zo'n centrale rol speelde, steeds
verder worden teruggedrongen. Per jaar legden de be
zoekers 700.000 autokilometers af tussen de dieren. Dat
aantal moet binnen enkele jaren bijna worden gehal
veerd. Het uiteindelijke doel is te komen tot een volle
dig autovrij park.
Om de bezoekers aan te moedigen hun wagen buiten
de hekken te laten staan, zijn duizend nieuwe parkeer
plaatsen aangelegd. Wie niet wil wandelen kan een
rondrit met de safaribus maken, of inschepen voor een
boottocht tussen de dieren. Die tochtjes onder leiding
van een gids zijn voortaan bij de entreeprijs inbegre
pen. Safari Beekse Bergen investeerde ruim negentien
miljoen gulden in de nieuwe opzet. Er worden 400.000
bezoekers per jaar verwacht.
Info: 013-53 60 03 5.
Een geraffineerd in het landschap weggewerkte wandel
route brengt safari-bezoekers tot vlak bij de roofdieren.
FOTO CPD
Art is
Ook andere dierenparken zetten nieuwe projecten op.
Zo restaureerde en vernieuwde Artis het befaamde
Aquarium. Het 114 jaar oude gebouw biedt nu onder
meer vier hypermoderne aquaria, van elk vijftien meter
lengte. In die mammoetbaWcen zijn drie verschillende
onderwaterwerelden te zien: de vloedbossen van de
Amazone, de tropische koraalriffen van de Aziatische
zeeën en een heuse Amsterdamse gracht. Details eruit
komen in 28 kleinere bakken aan bod.
Info: 020 - 52 33 40 0.
Pieterburen
De Zeehondencrèche in Pieterburen viert het 25-jarig
bestaan met een speciale tentoonstelling. Die laat zien
hoe de crèche in een kwart eeuw uitgroeide van een
simpele eerste hulppost, waarin Lenie 't Hart de eerste
'huiler' verzorgde in een teiltje in de tuin, tot een mo
dern kennisinstituut dat op wetenschappelijke wijze
probeert zieke zeehonden te laten herstellen, om ze
vervolgens terug te zetten in zee.
Diverse hoogte- en dieptepunten passeren de revue,
bijvoorbeeld het uitbreken van het zeehondenvirus, dat
in 1988 de zeehonden bijna uitroeide. Maar ook de bui
tenlandse hulp aan opvangstations in bijvoorbeeld
Mauretanië en Griekenland komen aan bod. In de ex
positieruimte zijn ook de brieven en kunstwerken te
zien, waarmee bekende Nederlanders de jarige crèche
feliciteerden. De tentoonstelling blijft tot eind septem
ber staan.
Info: 05 95 - 52 82 85.
Burgers' Zoo
Met een tentoonstelling viert Burgers' Zoo in Arnhem
dat 25 jaar geleden de chimpansee-kolonie werd ge
opend; een eiland van driekwart hectare, met binnen-
verblijf en observatieruimte, van waaruit de mensapen
van heel dichtbij konden worden bestudeerd. De nieu
we opzet was een wereldprimeur, want tot dan toe wer
den chimpansees gehuisvest in kleine, makkelijk
schoon te houden hokken. Bovendien hielden de mees
te dierentuinen maar één paartje of hooguit een klein
groepje.
Critici waren bang voor agressie en ongelukken op
het eiland. Maar de nieuwe huisvesting bleek een groot
succes. De Arnhemse apen werden wereldberoemd via
talloze wetenschappelijke publicaties, televisiedocu
mentaires, boeken en de speelfilm 'Chimps onder el
kaar' van Bert Haanstra. De expositie belicht de ge
schiedenis van de chimpanseekolonie, het bijzondere
karakter van de huisvesting, de wetenschappelijke on
derzoeken, alsmede de ontwikkelingen binnen de
Noorder Dierenpark
De commerciële gekte die na Steven Spielburgs kassuc
ces 'Jurassic Pare' ontstond, mag dan aan het wegeb
ben zijn, de belangstelling voor dinosauriërs is geble
ven. Het Noorder Dierenpark in Emmen haakt daar op
in met een nieuwe, permanente tentoonstelling over de
uitgestorven giganten. De titel van de expositie, 'Ver
steende draken', wordt onmiddellijk duidelijk bij het
aanschouwen van het model van de Albertosaurus. De
zeven meter lange engerd straalt pure moordlust uit. In
zijn indrukwekkende kaken staan rijen dolkvormige
tanden, waarmee hij zijn prooi aan brokken scheurde.
Hoogtepunten van de tentoonstelling zijn een nest met
eieren van de Maiasaura en een compleet, origineel
skelet van een Hypacrosaurus. De resten zijn gevonden
in Montana (Verenigde Staten). Er is ook een 35 cm
kleine baby van deze prehistorische reus te zien.
Info: 05 91 -61 88 00.
Aqua Lutra
Op een unieke tentoonstelling in Otterpark Aqua Lutra
zijn waterminnende amfibieën en slangen te zien, die
in ons land met uitsterven worden bedreigd. Speciaal
voor deze tentoonstelling zijn dieren uit florerende po
pulaties in Tsjechië naar Leeuwarden overgebracht.
Aqua Lutra toont naast de bekende groene kikker, de
pad en de ringslag, ook minder bekende soorten, zoals
de knoflookpad, de geelbuikvuurpad, de boomkikker,
de vuursalamander en de dobbelsteenslang. In de ten
toonstelling - die tot eind dit jaar te bezoeken is - ligt de
nadruk op de internationale bescherming van deze
kwetsbare diersoorten. De expositie gaat ook in op de
maatregelen die nodig zijn om amfibieën en reptielen
nieuwe levenskansen te bieden.
Info: 05 11 -43 12 14.
'OljSVAND
itsland is weer één staat. Al valt de oude
?ns tussen oost en west nog duidelijk te
Kok (kennen. Voorbij het machtige Lübeck
wc land je een halve eeuw terug in de tijd; de
p.-,) ehveg houdt abrupt op. Een tweebaans-
idai voert langs uitgestrekte velden, kleine
loe irpen en vervallen boerenhoeves, een en-
•jj,) Ie bekroond met een ooievaarsnest.
Maar de verschillen tussen oost en west
...id he, eenheid. Her en der worden op het
Bo lenblik de wegen verbreed; hobbelige kei-
M-y iverdwijnen onder een gladde laag asfalt.
Ifs een aaneengesloten net van fietspa-
seti tn is al bezig te ontstaan. In de binnenste-
"goj in worden de vuile historische gevels op-
schilderd in zoete taartkleuren. Voor het
gn rst sinds de oorlog kunnen eeuwenoude
Jero mden rekenen op miljoenen marken
itrheidssteun. In veel gevallen nog maar
ggj nop tijd. Nadat de kerkbesturen een hal-
er j eeuw op eigen kracht hun roodbakste-
gj in gebouwen moesten onderhouden, zijn
meeste er bar slecht aan toe. In de ven-
Carm «traceringen nestelen vogels, op de
|as (1 iunberen groeien dikke plakkaten mos.
Het oppoetsen van het historische erf-
ied wordt natuurlijk vooral voor de toeris-
;daan. En die laten zich niet .onbe-
Drommen Duitsers uit de voormalige
mdsrepubliek weten tegenwoordig in su-
rdeluxe campers hun weg te vinden naar
vervallen stadjes. Op de marktpleinen
Evolken ze 's avonds de terrasseri, verbijs-
ïd dat er na vijftig jaar communisme en
iwaarlozing nog zoveel overeind staat.
De toeristen die nu de oude havensteden
de DDR bezoeken, worden door de toe-
i itenbureaus herinnerd aan het middel-
j.vse Wirtschaftswunder van de Han-
steden. Van de 14de tot de 17de eeuw
erkten kooplieden van verschillende
Noord-Duitse steden samen in de handel in
een gebied dat zich uitstrekte tussen de
Zuiderzee, de Baltische Zee, de Finse Golf
en Thüringen. De overzeese handel bracht
geweldige rijkdom, waarvan de restanten
nog steeds zijn te zien.
Verbaasd hebben de inwoners van Wis-
mar, Rostock en Strahlsund de laatste jaren
nieuwe wèlkomstborden aan hun gemeen
tegrenzen zien verschijnen. In navolging
van Bremen, Hamburg en Lübeck noemen
ook deze steden zich 'Hansestadt'. Maar de
parallel ontgaat niemand. Het etiket
'Hansestadt' is met opzet over de recente
geschiedenis heengeplakt. Niemand wil
nog worden herinnerd aan het communis
tische tijdperk, aan de tweedeling tussen
oost en west. Liever wordt de aandacht ge
vestigd op het gezamenlijke verleden van
de late middeleeuwen, toen de gehele
Noord-Duitse kust een economische bloei
tijd beleefde.
De drie Oost-Duitse Hanzesteden hebben
nog veel uit dat Hanze-verleden bewaard.
Wismar durft zich zelfs, schromelijk over
dreven, de 'schönste stadt in der Welt' te
noemen. Wel behoort het stadje tot de
mooiste steden van Duitsland; zware bom
bardementen bleven het plaatsje in de
Tweede Wereldoorlog immers bespaard.
Gotische gevels aan het marktplein, het
Fürstenhof met zijn terracotta versieringen
in Renaissancestijl en maar liefst drie mid
deleeuwse kerken vormen hier de hoogte
punten. Het stadje ademt een landelijke
sfeer; bijna alle huizen vertonen ouder
domskwalen en het centrum ontbeert
gelukkig! nog de onvermijdelijke wandel
promenade.
Pronkzucht
Rostock daarentegen is tijdens de laatste
oorlog zwaar getroffen door de Geallieer
den; in de stad was immers de productie
van de jachtvliegtuigen van de Duitse
Wehrmacht geconcentreerd. Dat neemt
niet weg dat er nog een hoop te zien valt,
onder andere de reusachtige Marienkirche,
waarvan het interieur een mooi voorbeeld
is van Lutherse pronkzucht. Een weelde
waar Rome nog een puntje aan zou kunnen
zuigen. Vlakbij ligt het badplaatsje Warne-
münde. Op het ogenblik worden hier de
bouwputten gedicht. Een torenhoog glazen
hotel en diverse restaurants hebben de
muffe DDR-stijl verdrongen. De Jugendstil-
villa's, die ooit moeten hebben toebehoord
aan partijbonzen, krijgen nu een frisse lik
verf van nieuwe bewoners. Als een fossiel
uit het recente verleden ligt aan de duin
rand een golfslagbad. Op een oud vergeeld
bord worden de bezoekers welkom geheten
in het Duits, het Engels én... het Russisch.
Verderop, voor de kust van de oude stad
Strahlsund, ligt het eilandje Rügen, bereik
baar via een dam, en bekend vanwege zijn
kleine badplaatsjes, rijke natuur en vogel
broedplaatsen. In Strahlsund zelf is de ar
chitectonische rijkdom helemaal verbluf
fend. Middeleeuwse woonhuizen die in Ne
derland al lang tot een oersaai musuem
zouden zijn bestempeld, staan hier dood
leuk op instorten of zijn nog onlangs voor
zien van strakke kunststoffen kozijnen. Van
de vensters in de St.Marienkirche is er bijna
niet één onbeschadigd. Het plaatsje be
schikt bovendien nog over een groot deel
van de oude ommuring en een nog nooit
gerestaureerd middeleeuws handelshuis
van de Orde der Cisterciënzers. Nu wacht
het verbrokkelde pand op een levensred
dende operatie.
Plamuur
De 'Ossi's' zijn enthousiast over de ontelba
re restauratieprojecten in hun steden.
„Kom over een paar jaar nog maar eens te
rug, dan zul je zien hoe mooi het geworden
is", zegt de bewoonster van een wijkje in
Strahlsund, waar bijna elk huis in de stei
gers staat. Haar vreugde is begrijpelijk,
maar toch stemt al dat nijvere restaureren
treurig. Nu laat de ouderdom nog zijn ware
gezicht zien, maar spoedig ligt ook in de
DDR alles verborgen onder het plamuur
van de nieuwste restauratie- en conserve
ringsmethodes.
Info: Duits Reis- en Informatiebureau,
Hoogoorddreef 76, 1101 BG Amsterdam,
020 - 69 78 06 6.
Honderden gotische
en barokke gevels in
de voormalige DDR
wachten op restaura
tie. Aan monumen
tenzorg gaf het com
munistische regime
nooit veel aandacht.
FOTO'S DUITS VER
KEERSBUREAU
Vuurwerk Kaasboerderijen
:t grauwe oosten van Duitsland,
voormalige DDR, is aan het
rdwijnen. Overal staan
«wkranen en klinkt het
- Jgewonden geluid van mokers en
ilboren. Het opgepoetste
sultaat wordt in kleurrijke
dstenfolders trots aangeprezen
een verwijzing naar het
emrijke middeleeuwse verleden,
navolging van Lübeck,
imburg en Bremen in het
j oegere West-Duitsland, noemen
it Wismar, Rostock en
rahlsund zich nu 'Hanzesteden'.
:t Wirtschaftswunder van de
I4dR als echo van het
inomische succes van de Hanze.
Scheveningen zorgt ook deze
zomer weer voor vuurwerk. Tot
9 augustus ontbrandt op vijf
achtereenvolgende vrijdagavon
den om elf uur op de Pier een
zee van vuur. De serie vormt de
ouverture van het Vuurwerk
Festival Scheveningen, dat van
donderdag 15 tot en met zon
dag 18 augustus voor de zeven
tiende keer plaatsvindt. Tien in
ternationalevuurwerkfabrikan
ten schieten dan hun mooiste
creaties af in de strijd om de
Scheveningen Vuurwerk Trofee.
Info: 06-34 03 50 51.
Het Nederlands Zuivelbureau heeft een landkaart uit
gegeven met daarop aangegeven plaats en gegevens
van 93 kaasboerderijen. Ook wordt er informatie ver
strekt over de drie Nederlandse kaasmusea (Alkmaar,
Gouda en Bodegraven). De brochure is gratis aan te
vragen bij het Nederlands Zuivelbureau in Rijswijk,
070 - 39 53 39 5.
Molendagen Kinderdijk
Aan de Kinderdijk bij Rotterdam wordt tot eind au
gustus elke zaterdag de zogenoemde 'Molendag' ge
houden. Alle 76 wieken slaan dan van 13 tot 17.30 uur
door de lucht. De 'bezoekmolen' van 09.30 tot 17 uur
geopend. De andere achttien molens zijn niet toegan
kelijk voor het publiek.
Machinisten-cursus
In de Eifel wordt sinds kort les gegeven in
het besturen van een stooinloc. De lessen
duren in totaal vier dagen en kosten inclu
sief logies 649 Duitse mark. Er is nog
plaats op de machinisten-cursussen van
29 augustus tot 1 september en van 19 tot
22 september.
Info: Eifel-Touristiek, Bad Münstereifel,
(vanuit Nederland) 00 49 22 53 60 75.
Industrieel erfgoed
Bij de VW's in heel Nederland is sinds
kort de brochure 'Industrieel Erfgoed Pro
vincie Utrecht' verkrijgbaar. De folder, die
1,50 gulden kost, geeft een overzicht van
veertig belangwekkende industriële objec
ten, waaronder zowel de neo-barokke pro
ductieruimte van de Nederlandse Munt
wordt verstaan als de overkapping van het
Centraal Station in Utrecht.
tgele
TjFactor Fris in NINT
oten met 1 september mogen bezoekers
an het Technologie Museum NINT, aan
Tolstraat 129 in Amsterdam, samen
et de barkeeper van het paviljoen, een
euw frisdrankje proberen te ontwerpen,
ivendien worden een aantal brandende
Knel raEen rondom het fenomeen 'frisdrank'
yo iiehandeld. Want hoe komt het bijvoor-
iieeld dat je er van moet boeren? En wat
gebeurt er met de prik als de drank wann
Coni Wordt? De geheimen van zonnebrandcrè-
va mes worden eveneens onder de aandacht
La ran het publiek gebracht,
NINT, 020 - 57 08 11 1.
Scandinavië
buroperator Buro Scandinavia geeft
sinds kort elke klant een voordeelpas die
fldig is in alle Scandinavische landen,
let document geeft recht op kortingen
ran 10 tot 25 procent op bijvoorbeeld
ireizen, tochten met een stoomrader-
[tonPi boot en attractieparken. Golfers die in het
bezit zijn van de pas hoeven voor de green
'eevan de golfbaan in Skei (Noorwegen)
B pedO hechts de helft te betalen.
|Ge derland in Cultuur
De Provinciale WV van Gelderland
finels (jj)e brochures uitgegeven onder de titels
t Achterhoek in Cultuur', 'Rivierengebied
na3iin Cultuur' en 'Veluwe in Cultuur'. De fol
Dl Afl 'Iers geven een overzicht van het culturele
ranbod in genoemde regio tijdens deze,
tomer. Het aanbod varieert van een oper-
oorstelling in het kasteel van Ruurlo tot
'n Frans filmfestival in KerkdrieL De
'rochures zijn verkrijgbaar bij alle Gelder-
*WV-kantoren en bij de grote VW-bu-
vand reaus elders,
mvani
Attractiepad
Tussen de gemeenten
Ermelo, Harderwijk en
Putten is sinds kort
een zogenoemd
'Attractiepad' openge
steld, een bewegwijzer-
de Fietsroute die ook het
recreatiegebied Nulde-
Horst aandoet. Het tra
ject is aangegeven met
geelgroene bordjes en
staat (samen met allerlei
gegevens) afgedrukt op een
uitvouw-folder die voor een
gulden bij alle Gelderse
VW-kantoren verkrijgbaar
is.
