Harde aanpak K&O
ledereen
één telefoontje.
GerardFieret schijt gedichten en
'Zangers moeten gelijk ademen om samen te kunnen zingen'
Cultuur Kunst
bENSDAG 10 JUL11996
CHEF GERT VISSER. 071 -5356441PLV -CHEF JAN RIJSDAM, 071 -5356444
rak^g 's avonds dicht
ien aaif HAAG De Koninklijke Bibliotheek in Den Haag gaat een jaar
cunnen s avonc*s dicht. Intussen wil de bibliotheek werken aan an-
aan m re °Pen'ngst'jden. Tot nog toe was de bibliotheek behalve zo
en teru ;rs 's avonds open, in principe van zeven tot tien uur.
ibinson 8°'^en er verschillen tussen de afdelingen. Dat moet nu
;zaakifnveranderen-
precies
W voor School Wijsbegeerte
end dolsTERDAMDe Stichting Internationale School Vóórwijshe
jerte (ISVW) in Leusden krijgt de Prins Bemhard Fonds Prijs
lorde Geesteswetenschappen 1996. Het fonds bekroont de IS-
Jv omdat deze zich buitengewoon verdienstelijk heeft gemaakt
lor de filosofie. Aan de onderscheiding zit 100.000 gulden vast.
riU^jjns Bernhard zal de prijs op 25 oktober in Amsterdam uitrei-
kcn
ouperusmuseum tevreden
stede >JHAAG Initiatiefneemster C. de Westenholz was uitgegaan
lid- a0 n gemiddeld drie bezoekers per dag, maar dat zijn er zo'n
fintig geworden. Ook de reacties van de bezoekers op het vori-
maand geopende Couperusmuseum zijn positief. Inmiddels
en en bben nu al zo'n 700 mensen het museum in de Haagse Archi-
slag 'buurt bezocht. Voor De Westenholz reden tot tevredenheid.
lerden
in de
te
e klant
wet
n Vt
op te
is a
de
eeste
ar hui
lts var
NlVB-di
heid or
wordt
takt."
Oven!
[undy weg bij
;stival
lude Muziek
on,.
9.7C
2,0t
3.9C
15
30 2,(
25 7.0C
12 13,OC
20 14,r
15 16,90
20 15,50
20 1,60
16 2,30
20 2,0C
'ALEN
Den Haag dreigt zonderlinge kunstenaar met huisuitzetting
DEN HAAG ANP
Rudi Fuchs, schrijfster Helga
Ruebsamen, Wieteke van Dort
en Paul van Vliet. Het zijn zijn
slechts enkele leden van het 57
(veelal artistieke) mensen tel
lende Actiecomité Gerard
Fieret. De Haagse kunstenaar,
wiens werk te zien is in onder
meer museum Boijmans in Rot
terdam en het Stedelijk Muse
um in Amsterdam, dreigt in
grote moeilijkheden te komen.
De gemeente Den Haag wil
hem uit zijn huis zetten, een
huis dat hij deelt met tientallen
duiven.
Fieret heeft een passie voor
duiven. Dagelijks voert hij deze
vogels op veertien vaste plekken
in het residentiële centrum. Dit
al 15 jaar lang. Zijn hele aow
gaat eraan op. Vaak speelt hij
op zijn panfluit extra geld bij el
kaar voor de beesten. Zieke
exemplaren neemt hij mee naar
zijn 'huis' aan de Weissen-
bruchstraat. Dat huis is een ou
de garage van de gemeente. Het
pand zit vol fladderende duiven,
sprintende muizen en dansen
de muggen. Den Haag wil dat
hij daar vertrekt. De buurt
klaagt over overlast.
Het kan verkeren. In 1992
werd de kunstenaar door die
zelfde gemeente nog onder
scheiden met de prestigieuze
Pieter Ouborgprijs (10.000 gul
den). Vier jaar later kan Fieret
(schilder, tekenaar, dichter en
fotograaf) geen ambtenaar
luchten of zien. ,,De gemeente
is een semi-maffiotische organi
satie. Ik kan me daar echt
kwaad over maken."
Eigenlijk heeft de 72-jarige
Fieret zelf ook wel door dat het
zo niet langer kan. Hij slaapt in
zomer en winter onder een af
dak en heeft reuma opgelopen
door de vochtige omgeving. Hij
heeft geen douche of toilet.
Maar hij wil in zijn stad en bij
zijn duiven blijven. „We zoeken
naar een hutje op de hei in de
stad", verzucht A. Lüske, secre
taris van het comité.
De eerste stap op weg naar
een oplossing heeft het comité
al gezet. In de sociëteit van het
schilderkundig genootschap
Pulchri Studio wordt op 19 juli
een benefiet-tentoonstelling
van Fierets werk geopend. Met
de expositie vraagt het comité
aandacht voor de problemen
van de bohémien.
De actievoerders hebben al
een voorzetje gegeven om de
problemen van de kunstenaar
op te lossen. „We denken aan
het overplaatsen van een oude
kas uit het Westland naar Den
Haag", zegt Lüske. „Die kas
kunnen we dan ombouwen tot
een soort volière voor de duiven
en voor Fieret zelf zoeken we
dan een caravan. Het geheel
zouden we kunnen opstellen
naast een kinderboerderij in de
buurt waar hij nu ook woont."
Lüske schreef diverse brieven
naar de gemeente met dit voor
stel. „Maar ze beantwoorden
die niet", zegt de secretaris geïr
riteerd. „Ik verbaas me over het
gebrek aan loyaliteit van Den
Haag tegenover deze voormali
ge prijswinnaar. Ze vinden hem
maar een zonderling, maar ze
vergeten dat meer grote kunste
naars er zo'n bestaan op nahiel
den. Stravinsky bijvoorbeeld
leefde tegen het eind van zijn
leven ook samen met honderd
duiven in zijn huis."
De vrije vogel Fieret is vol
gens zijn vrienden geen makke
lijk mens, maar eigenlijk ook
weer heel fantastisch. „Hij schijt
gedichten en kunstwerken.
Vroeger maakte hij ook nog fo
to's maar dat kan nou niet
meer. Al z'n materiaal wordt
aangevreten door de muizen of
aangetast door het vocht. De
Haagse kunstenaar heeft zich
nu gestort op een nieuwe
kunstvorm. Onder de noemer
'Barre kunst' maakt hij afbeel
dingen en portretten op biervil
tjes.
ECHT «ANP
ion Mundy trekt zich terug
directeur van het Holland
tival Oude Muziek in
"echt. Het bestuur stelde in
evaluatie van het eerste jaar
dat de Schot niet aan de
ivachtingen heeft voldaan,
heeft J.K. Gevers, voorzitter
het bestuur bevestigd,
ndy, die per 1 augustus vorig
begon, stapt formeel op 1
lari 1997 op.
Iet bestuur heeft zich vol-
s Gevers verkeken op de
en cultuurverschillen. Het
moeilijk als buitenlander
zo'n klein bureautje als het
ival je draai te vinden. Ook
;ist het subsidiesysteem
:r dan Mundy op kon bren-
aldus Gevers.
Iet besluit tot vertrek is vol-
Gevers in gezamenlijk
l genomen. „Het klikte
zo. Dan is het voor beide
ijen verstandiger te stop-
Na september zal het fes
een nieuwe directeur zoe-
3 te
Iet vertrek heeft geen gevol-
voor de vijftiende editie van
evenement dat dit jaar van
augustus tot en met 8 sep-
'o iber wordt gehouden,
tundy, die biografieën over
nard Haitink en Henry Pur-
publiceerde, is voormalige
stiek directeur van het Nor-
mds Festival 1994 in het
otse Caithness. Met de be-
iming luidde het festival na
rtien jaar een nieuwe fase in.
ndy had een overeenkomst
ir vijfjaar.
Volksuniversiteit moet 'orde op zaken stellen
De gemeente heeft met het bestuur van de volksuniversi
teit K&O overeenstemming bereikt over de ferugkeer van
directeur Tjitte Weber naar K&O. Of Weber veel plezier
zal beleven aan zijn thuiskomst is echter de vraag. Er
wacht hem een zware taak. Cultuurwethouder Pex Lan-
genberg wil het zo niet gezegd hebben maar duidelijk is
dat K&O minder afhankelijk moet worden van overheids
subsidie en zich niet meer mag bemoeien met het orga
niseren van concerten.
naar de Stadsgehoorzaal om
daar artistiek directeur te wor
den. Naast hem zou een alge
meen directeur worden be
noemd. Eind vorig jaar zijn we
gaan nadenken hoe de organi
satie bij de Stadsgehoorzaal er
nu precies uit moet komen te
zien. Toen leek de gekozen op
zet toch niet de goede. Noem
dat maar voortschrijdend in
zicht. Het was maar de vraag of
dat zou werken, twee kapiteins
op een schip. We hebben daar
lang met Weber over gesproken
en zijn uiteindelijk overeenge
komen dat hij weer ferugkeerf
naar K&O."
Cultuurwethouder Pex Langenberg: „Orde op zaken stellen."
FOTO HIELCO KUIPERS
LEIDEN GERT VISSER/ERNA STRAATSMA
Bovendien vindt Langenberg
dat K&O in haar cursusaanbod
rekening moet houden met an
dere culturele instellingen in
Leiden. In politieke termen heet
dat bedrijfsmatiger en efficiën
ter werken, bij de volksuniversi
teit wordt dat ongetwijfeld erva
ren als een voortzetting van de
politiek van de laatste jaren om
K&O langzaam uit te kleden.
Langenberg noemt het zelfs on
omwonden 'orde op zaken stel
len'.
Het is voor het eerst de afge
lopen week dat wethouder Lan
genberg commentaar geeft op
het vertrek van Weber bij de
Stadsgehoorzaal en de benoe
ming van Petra Unger tot alge
meen directeur. De wethouder
begrijpt niet dat er zoveel com
motie rond Weber kon ont
staan. Alles was immers in op
perste harmonie verlopen. Lan
genberg: „Onder mijn voor
gangster was afgesproken dat
Weber van K&O zou overgaan
Wrijvingen
Langenberg ontkent niet dat er'
zo nu en dan wrijvingen waren
tussen Weber en tijdelijk—direc
teur Norbert Smulders. „Maar
die hebben nooit ernstige vor
men aangenomen. Bovendien,
Smulders gaat in oktober weer
terug naar de gemeente dus
daar lag het probleem nietf Be
schuldigingen van K
&0-voorzitter Hageman dat
Weber niet serieus werd geno
men en te weinig invloed had
op de programmering, wuift
Langenberg weg: „Daar herken
ik me niet in." De zin zal nog
vaak klinken in het interview.
En de beschuldiging dat de ge
meente Weber liever niet terug
zag keren naar K&O? „Klinkkla
re onzin. Uit de lucht gegrepen,
aldus de wethouder. Hageman
vertrok gisterochtend op vakan
tie en was dus niet in staat om
op de woorden van de wethou
der te reageren.
Het is niet de bedoeling dat
Weber bij K&O zijn oude taak
weer oppakt. Weber, die de af
gelopen jaren bijna persoonlijk
verantwoordelijk was voor de
programmering van klassieke
muziek in Leiden, mag zich
daarmee niet meer bemoeien,
zegt Langenberg. Die taak be
hoort aan de directeur van de
Stadsgehoorzaal. In september
wordt onderhandeld over de K
&0-concerten buiten Leiden
(Oegstgeest en Wassenaar)
maar ook daarvan zal de regie
in de Stadsgehoorzaal komen.
Daarom krijgt K&O slechts
een deel van het salaris van We
ber nu hij daar weer de leiding
op zich neemt. Naast zijn taak
blijft ook het grootste deel van'
zijn salaris bij de Stadsgehoor
zaal. In het najaar wordt beke
ken of aanvullende steun van de
gemeente nodig is.
De gemeente en het bestuur
van K&O zijn deze week boven
dien overeengekomen dat de
volksuniversiteit bedrijfsmatiger
moet gaan werken. Langenberg:
„Ik ken een aantal volksuniver
siteiten in den lande die kosten
dekkend draaien. Terwijl er veel
subsidie nodig is (150.000 gul
den per jaar) om K&O draaien
de te houden. We hebben afge
sproken dat K&O een bedrijfs
plan gaat opstellen met als uit
gangspunt dat inkomsten en
uitgaven meer met elkaar in
evenwicht zijn. Zonodig kan K
&0 daarbij (financiële) steun
van de gemeente krijgen.'
Bovendien moet K&O de za
ken ook efficiënter gaan aan
pakken. Langenberg kondigt
een onderzoek aan naar het
cursusaanbod in Leiden. „We
willen kijken of het aanbod op
elkaar is afgestemd. Zijn er mo
gelijkheden voor meer samen
werking tussen bijvoorbeeld K
&0, muziekschool en Volks
huis.'
Denkt Langenberg dan bij
voorbeeld aan een soort Stede
lijk Instituut voor Kunstzinnige
Vorming waarin het hele cur
susaanbod wordt onderge
bracht? De wethouder ontkent
ten stelligste: „Nee, het onder
zoek heeft plaats zonder voor
opgezet doel. We zijn niet bezig
te bezuinigen. Betere program
matische verbintenissen aan
leggen tussen de bestaande in
stellingen. Dat staat voorop''
Artiesten met
akantie:
;een concert
JTTERDAM ANP
en concert, aanstaande vrij-
van Nederlandstalige ar-
esten in het Rotterdamse
aetbalstadion de Kuip gaat
Dor de tweede keer niet
oor. Reden is dat de meeste
eelnemende artiesten met
ikantie zijn. De 'Dag van
ranje' is verzet naar 20 ok-
iber. Het evenement zou
invankelijk afgelopen zater-
ag plaats hebben. Stortbui
gooiden toen roet in het
n.
De organisatoren ver-
aatsten de Oranjedag blik-
imsnel naar komende vrij-
niet wetend dat de
-ïeeste artiesten, onder wie
ugar Lee Hooper en Lee To-
ers, dan met vakantie zijn.
e happening vindt alsnog
20 oktober plaats in
toy'. In de Kuip is op die
itum geen ruimte omdat
et voetbalseizoen dan op
olie toeren draait.
Nico van der Meel richt nieuw Leids koor op
LEIDEN. SJOERD DE JONG
Het eerste concert is nog niet
geweest, maar de toekomst lijkt
rooskleurig voor het nieuwe
Leidse koor Vocaal Concert.
Van het eerste programma,
'Hollandse Madrigaalkunst in
de eerste helft van de 17de
eeuw', zullen opnames gemaakt
worden voor het radioprogram
ma 'De Nederlanden'. De eerste
contacten over een cd zijn al ge
legd. „Het is alleen jammer, dat
zich nog geen sponsors hebben
aangediend", zegt Nico van der
Meel, één van de initiatiefne
mers en dirigent van het nieu
we, professionele koor. „Nu
moeten we het alleen van de re
cettes en een kleine gemeente
lijke subsidie hebben. Daardoor
kan ik de zangers niet beloven
dat ze een concertvergoeding
krijgen."
Vocaal Concert laat aanstaan
de vrijdag in de Leidse Lokhors-
tkerk voor het eerst van zich ho
ren. Op het programma staan
Hollandse madrigalen, meer
stemmige liederen met vaak
een wereldlijke inhoud, van on
der anderen Schuyt, Padbrué en
Sweelinck. „Het programma
was er eigenlijk eerder dan het
koor", zegt Van der Meel. „Ik
liep al lang rond met het plan
om iets met Hollandse liederen
uit de 17de eeuw te doen. Maar
dat vereist een professionele
aanpak, met vakkundige zan
gers die de benodigde concen
tratie kunnen opbrengen en uit
houdingsvermogen hebben.
November vorig jaar kreeg het
plan concreet vorm en in maart
van dit jaar is Vocaal Concert
opgericht."
Selectieprocedure
Het nieuwe koor stelt zich ten
doel om op professionele wijze,
maar met steeds een andere
groep zangers, vocale muziek
uit te voeren. Vocaal Concert
vult een leemte in de Neder
landse muziek, meent Van
Meel. „Het gezelschap richt zich
vooral op a cappella koormu
ziek. Natuurlijk is er al het Ne
derlands Kamerkoor. Dat is de
top. Maar direct daaronder heb
je niet veel. Daarnaast komt bij
de bestaande koren het oude
Het wordt nu wel heel eenvoudig c
nodigen voor een spontaan avondje uit
hoef je maar cén telefoontje te plegen on
m je vrienden snel uit te
Want met TeleBericht'
i ze allemaal te bereiken.
Je belt gewoon 06-9303 (60 ct. p/min.vervolgens toets j
de telefoonnummers in (max. II personen) èn het tijdstip waa
op het TeleBericht afgegeven moet worden. Daarna spreek je
heer de boodschap in en dan gaat TeleBericht iedereen bellei
Geef snel 'ns een feestje en je merkt vanzelf hoe handig het i
Nieuw:
TeleBericht 06-9303
Nederlandse zangrepertoir wei
nig aan bod. In dat laatste voor
ziet het eerste programma van
Vocaal Concert ruimschoots.
Maar", zegt Van der Meel, „het
is niet de bedoeling dat Vocaal
Concert alleen maar oude Ne
derlandse liederen gaat uitvoe
ren. We hebben de neutrale
naam 'Vocaal Concert' speciaal
gekozen, om aan te geven dat
het nog alle kanten op kan."
„Het programma met de Hol
landse madrigalen op teksten
van onder anderen Hooft en
Vondel is een goede mix van
lichte en wat zwaardere mu
ziekstukken," licht Van der Meel
toe. „De Hollandse madrigalen
van Leidenaar Cornelis Floris-
zoon Schuyt (1557-1616) zijn
een verhaal apart. Die zijn ge
schreven voor vijf stemmen, al
leen daar zijn er maar drie van
overgeleverd. De andere twee
heb ik er zelf bij gecomponeerd.
Schuyt was de eerste componist
van Hollandse madrigalen. Zijn
liederen hebben regelmatig be
trekking op Leiden. Zo compo
neerde hij 'O Leyda gratiosa' uit
dank, omdat het Leidse stads
bestuur zijn studiereis naar Ita
lië bekostigde."
De vijftien zangers tijdens het
eerste optreden van Vocaal
Concert komen uit andere ko
ren en van conservatoria. Ze
hebben een uitgebreide selec
tieprocedure, inclusief audities,
moeten doorstaan. „Ik heb veel
zangers moeten afwijzen", zegt
Van der Meel. „Ook goeie, maar
die pasten dan niet in de een
heid die je probeert te creëren.
Qua zangtechniek moeten de
zangers passen. Ze moeten een
zelfde soort ademhaling heb
ben, om samen te kunnen zin
gen. Dat klinkt vaag. Het kiezen
van de juiste zangers is ook
vooral een intuïtief proces."
Fietsen
Van der Meel dirigeert al vijftien
jaar het Leidse amateurkoor
William Byrd Vocaal Ensemble.
Hij heeft zijn sporen echter ver
dient als tenor en daarvan profi
teert hij bij het dirigeren. „Toch
moet een dirigent op een ande
re manier nadenken over de
muziekstukken dan een zanger.
Hij gebruikt een ander gedeelte met de ontwerper van de fiets,
van zijn hersens. Zingen is als Hij moet wel goed nadenken
fietsen: dat doe je gewoon, je over hoe je het stuur beweegt."
denkt niet na over hoe je moet
sturen om de bocht om te gaan. Het eerste optreden van Vo-
Een dirigent is te vergelijken caai Concert is aanstaande
vrijdag, 12 juli, in de Leidse 22,50; CJP/PAS65: f. 17,50.
Lokhorstkerk aan de Pieters- Voorverkoop via VW-Leiden.
kerkstraat 1. Het programma, Op 13 en 14 juli is het concert
'Madrigaalkunst in de eerste te beluisteren in respectievelijk
helft van de 17de eeuw", begint de Oosterkerk te Hoorn en de
om 20.15 uur. Kaarten: f. Amstelkerk te Amsterdam.
Nico Van der Meel dirigeert het Vocaal Concert: „Het kiezen van de juiste zangers is ook vooral een intuïtief proces.
FOTO BERT CREVE