Chirac eet zijn kinderen op
De Netanyahu's in Amerika, smullen voor de med~
Burundi is
lakmoesproef
Afrikaanse
eenheid
Feiten &Meningen
1 ,nmm
Achter gfc
berecht
Tijdelijk bepaalt de temperatuur uw korting.
Pitstop-gesprek tussen
Netanyahu en Van Mierlo
MAANDAG 8 JUL11996
NIEUWSANALYSE
Jaarlijkse topontmoetingen van de Organisatie van Afri
kaanse Eenheid (OAE) veranderen nooit iets aan de pa
thetische situatie van het continent. Gewichtig doende
staatshoofden worden door het gastland met pracht en
praal ingehaald, buigen zich vervolgens over alle ellen
de in hun landen, uiten diepe bezorgdheid en spoeden
zich zonder concrete besluiten te nemen weer naar
huis om zo te voorkomen dat niet een ander op hun
troon zetelt. En als het echt een keer goed misgaat in
een land, schittert de OAE telkens weer door een totaal
gebrek aan daadkracht. De vraag is of de kwestie-Bu-
rundi daarop een uitzondering gaat vormen deze week.
Burundi, het tot slachthuis verworden land in Cen
traal Afrika, is op dit moment Afrika's meest urgente
kwestie. Maandelijks worden hier tussen de duizend en
tweeduizend mensen afgemaakt door het leger en ge
wapende milities. Het land is niet in staat daaraan een
einde te maken. Het Westen voelt na de debacles in So
malië en Rwanda niets voor inmenging en dus richt ie
dereen de ogen weer op de OAE, dat het onderwerp Bu
rundi bovenaan de agenda voor de top (in Yaounde,
Kameroen) van deze week heeft staan. De vraag is of
dat zin heeft.
Tot dusver heeft de organisatie nog maar bitter wei
nig initiatieven getoond waar het gaat om het indam
men van het etnische geweld in Burundi. De organisa
tie was betrokken bij de benoeming van Julius Nyerere
als bemiddelaar, maar het initiatief was een internatio
nale aangelegenheid waarbij met name Westerse en
VN-diplomaten een belangrijke rol speelden. De ge-
speksronden met de Burundese politieke partijen die
vervolgens in Tanzania plaatsvonden, kwamen tot
stond door toedoen van regionale leiders, niet de OAE.
Nu op regionaal niveau besloten is om een vredesleger
samen te stellen en naar Burundi te sturen, krijgt de or
ganisatie een laatste kans om daadkracht te tonen.
De Afrikaanse staatshoofden worden het er wel over
eens dat de situatie in Burundi beëindigd moet worden,
maar als vervolgens het zenden van een OAE-vredes-
macht ter sprake komt, zullen de mitsen en maren wel
komen. Daadwerkelijk ingrijpen in een land is een zo
gevoelige kwestie voor Afrikaanse leiders, dat hun mi
nisters van buitenlandese zaken zich daar de afgelopen
week niet eens over uit durfden laten, laat staan een be
sluit over nemen. Toch is de tijd voor de OAE nu rijp
om enige moed te tonen.
Het voorwerk voor ingrijpen in Burundi is al op regio
naal niveau gedaan, maar er moet nog veel onderhan
deld worden over samenstelling, financiering en man
daat van een regionale vredesmacht, terwijl ook het ge
rezen verzet binnen Burundi zelf, vooral aan de zijde
van de Tutsi's (leger en politici), om diplomatieke aan
dacht vraagt. Op al die gebieden kan de OAE nu een be
langrijke rol spelen. Ook als er vervolgens een beroep
moet worden gedaan op het Westen voor geld en mate
rieel de schatkist van de OAE zelf is altijd leeg is
de kans groter op genereuze bijdragen en steun als Afri
ka als een eenheid optreedt.
Maar bereidheid alleen is niet genöeg, haast is ook
geboden. Burundi wordt anders waar al twee jaar
voor wordt gewaarschuwd echt een tweede Rwanda,
waar in 1994 een miljoen mensen wprden afgeslacht.
Het is te hopen dat de leden van de OAE zich dat deze
week ook realiseren. Zo niet, dan moeten de regionale
leiders (van Tanzania, Uganda, Kenya) maar op eigen
houtje verder met hun prijzenswaardige initiatief en de
OAE voorgoed vergeten. Het dient wel aanbeveling een
regionaal interventieleger zo samen te stellen dat er
geen sprake is van partijdigheid. Een probleem dat
speelt in Liberia, waar Nigeria en Ghana als belangrijk
ste deelnemers aan het ECOMOG-vredesleger herhaal
delijk van partijdigheid worden beticht.
Andere conflicten die op de OAE-top ongetwijfeld
aan de orde zullen komen, zijn Somalië, Sudan, Sierra
Leone en Liberia. Het gewapende conflict tussen gast
land Kameroen en Nigeria over het Bakassi-schierei-
land zal angstvallig gemeden worden en later elders be
sproken worden, aldus diplomaten. Om de gastheer
niet te kwetsen, heet het.
Verder zullen Afrika's leiders zich buigen over AIDS,
alle misère die uit oorlogen voortkomt (vluchtelingen,
voedselproblemen) en de economische malaise waarin
het continent ieder jaar dieper en dieper wegzakt. Maar
er zijn twee lichtpuntjes die zeer zeker veel lof zullen
krijgen. Het voornemen van de Wereldbank om armlas
tige landen grote delen van hun schuld kwijt te schel
den en het plan van VN-secretaris generaal Boutros
Boutros Ghali om de armoede in Afrikaanse landen
daadwerkelijk aan te pakken.
Dat plan is uiteraard niet zomaar op een willekeurig
tijdstip gelanceerd. Egyptenaar Boutros Ghali wil her
kozen worden als VN-baas. En als er één ding is waar
over de OAE-leden het de komende dagen eens zullen
zijn, dan is het die herverkiezing wel.
NAIROBI FRANS VAN DEN HOUDT
CORRESPONDENT
Frankrijk zet mes in banenplannen voor werklozen
Drie maanden geleden kondigde de Franse premier, Alain Juppé, blijmoedig 'het begin van het voorjaar' aan. De winter was geken
merkt door stijgende werkloosheidscijfers, stakingen en een stagnerende productie. Maar eindelijk, zo zei juppé, begon de econo
mie te ontluiken.
»I
iei
lijkl
Maar de lente was dit jaar bitter slecht.
Eerst was de regering gedwongen haar
voorspelling van de economische groei
voor dit jaar tot 1,3 procent te reduce
ren, minder dan de helft van wat vorig
jaar nog werd voorzien. Daarna bleek
dat het 'sociale gat' (verschil tussen
uitkeringen en sociale premies) dit jaar
tot zestien miljard gulden zal groeien,
drie keer zo veel als begroot. En ten
slotte was de werkloosheid na enkele
kleine dalingen weer opgelopen tot
12,4 procent van de beroepsbevolking,
bijna het naoorlogse dieptepunt.
Ondanks de rampspoed hield Juppé
vast aan zijn voorspelling dat hij vol
gend jaar het begrotingstekort tot drie
procent zal hebben teruggebracht,
Frankrijk daarmee kwalificerend voor
deelname aan de Europese munt, de
Euro. Alain Juppé wil de uitgaven in
1997 bevriezen op 517 miljard gulden,
wat gezien de inflatie op zich al een
bezuiniging is van twee procent.
Maar volgend jaar zullen de ambtena
rensalarissen en de rentebetaling op de
staatsschuld hoger zijn dan in 1996,
zodat Juppé danig zal moeten snijden
als hij niet meer dan 517 miljard wil
uitgeven. Er wordt geschat dat er vijf
tien a twintig miljard gulden moet
worden bezuinigd.
Gevraagd waar de guillotine zou vallen,
mompelde premier Juppé iets over de
dwingende noodzaak om 'overtollig
vet' weg te snijden. Met die opmerking
joeg hij prompt de ambtenaren de gor
dijnen in, die de valbijl al zagen aanko
men. Maar inmiddels begint duidelijk
te worden dat het geld elders 'gevon
den' kan worden: bij de talloze banen-
projecten.
Frankrijk telt niet minder dan zestig re
gelingen om werklozen aan banen te
helpen. Maar van die zestig projecten
zijn er maar tien die een nuttig effect
sorteren, zo concludeerde een parle
mentaire commissie vorige week na
een diepgaand onderzoek.
Vrijwel ieder idee dat maar in het brein
van een ambtenaar of politicus kan op
wellen om werklozen te helpen, is in
Frankrijk ten uitvoer gebracht. Een
werkloze die een eigen bedrijfje wil be
ginnen, heeft recht op staatssubsidie.
Als hij vervolgens slaagt en het bedrijf
komt van de grond, wachten hem nog
meer worsten. Neemt hij een jongere
aan, krijgt hij negen maanden lang een
maandpremie van maximaal duizend
gulden. Neemt hij een langdurig werk
loze aan, dan hoeft hij een jaar lang
geen sociale premies af te dragen.
Geeft hij iemand een leerlingcontract,
dat betaalt hij geen premies en ont
vangt bovendien een eenmalig dou
ceurtje van 3.330 gulden uit de schat
kist. Enzovoort.
De totale kosten van de werkgelegen
heidsprojecten zullen dit jaar 47 mil
jard gulden belopen, bijna tien procent
van de staatsbegroting. Dat is op zich
al een verbijsterend bedrag, aldus te
parlementariërs, maar erger is dat de
regering er een kat mee in de zak
koopt. Voor '96, zo becijferden ze, zul
len alle projecten samen hooguit zes
miljoen extra banen opleveren. Dat be
tekent een subsidie van bijna achtdui
zend gulden per baan.
De parlementariërs berekenden van
elk van de projecten de kosten en ba
ten, en kwamen tot een schokkende
conclusie: Uitgerekend het project dat
Chirac voor zijn verkiezing tqt presi
dent als wondermiddel had aangepre
zen, was vrijwel waardeloos gebleken.
Chiracs contrat initiative emploi ont
sloeg werkgevers niet alleen van beta
ling van sociale premies als zij een
langdurig werkloze aanstelden, het gaf
hen bovendien een subsidie van ze
venhonderd gulden. Ruim 300.^ Vc
langdurig werklozen hadden ei
door gevonden, maar tot welke
Voor elke aldus geschapen arbiJS!
plaats had de regering elfduizej
den (per jaar) op tafel gelegd.
Tegenwoordig probeert Chiracf11
een ander medicijn tegen de wfs n
heid: Een klein begrotingsteko£ar
G7-topconferentie in Lyon verfe
hij de scherpe daling van de weurn
heid in Amerika uit de daling y
begrotingstekort daar. Een kleW||
op de begroting, zei hij, vertaal'
een lage rente. En een lage ren(M
staat voor economische groei ebij i
we banen. De verwachting is dk bij
rac de komende maanden eengew
van zijn eigen kinderen zal opeagd
zoa
PARUS CEES VAN ZWEEDEN in d
CORRESPONDENT
fite
en.
jinl
Ti
cairo Een Egyptisch
advocaat verdedigt vi
tien leden van de uittn
militante beweging J,
Islamia die dezer dagM-i
terechtstaan in de Eg(aar
sche hoofdstad Caircpht[
de moord op een ho^Lo'
politieman, zijn chaitfms
en veiligheidsagent iÖ rn
1994. De verdachtere
staan tijdens de rechfmr
zaak in een kooi vanpch
FOTO EPA AMR fj
sel
tig;
pc
Familie gedraagt zich nou niet bepaald vorstelijk
'Een familie-uitstapje' noemt de
populaire pers het al smalend,
het eerste officiële bezoek aan
Washington van Benjamin
Netanyahu. En inderdaad, het is
allemaal nogal ongewoon. De
Israëlische premier vertrekt
vanavond met zijn vrouw, twee
jonge kinderen en natuurlijk
een nieuw kindermeisje naar de
Clintons. Er moet een box wor
den geplaatst in het lucht
machtvliegtuig en op speciaal
verzoek mogen de kleintjes bui
ten de gewone openingsuren
rondkijken in het lucht- en
ruimtevaartmuseum in de Ame
rikaanse hoofdstad. Dat belooft
aanzienlijk luchtiger verhalen in
de media dan in de tijd dat
zwaargewichten als Jitschak Ra
bin en Shimon Peres naar Ame
rika gingen.
De vorige twee premiers waren
solide zeventigers. Lea Rabin
reisde meestal mee met haar
man, maar baarde nooit opzien.
En wat Peres betreft, lag de zaak
nóg simpeler: zijn vrouw, Sonja,
vertoonde zich nooit in het
openbaar. Likud-premiers als
Jitschak Shamir en Menachem
Begin waren ook te zeer gesteld
op een privé-leven om hun fa-
Tijdei
de Zo
eek-weken van Primafoon beleeft u dubbel
plezier aan hoge temperaturen. Want tijdelijk bepaalt de temperatuur
de korting op veel van onze artikelen. Is het 20 graden, dan krijgt u
20% korting. En is het 30 graden, dan krijgt u 30% korting.
De korting geldt onder andere voor mobiele telefoons, faxen,
antwoordapparaten, draadloze telefoons en huiscentrales. In de winkel
Hiernaast zijn alvast twee artikelen
herkent i
afgebeeld.
Het kortingspercentage wordt vastgesteld aan de hand
U kunt dit beluistert
Dus houd de tht
iddagtemperatuur van het KNMI-weerberi
ia 06-8003 (50 ct. per minuut).
goed in de gaten en kom snel langs v
afoon. U krijgt de korting ook al
telefonisch bestelt
r 06-0402
Zonnesteek-weken t/m 20 juli 1996.
Primafoon
milie bij de politieke show te
betrekken.
De 46-jarige 'Bibi' Netanyahu
daarentegen, de eerst gekozen
minister-president in de Israëli
sche geschiedenis, lijkt zich vast
te hebben voorgenomen zijn
vrouw te presenteren als first
lady en zijn kinderen (één en
vier jaar oud) als leden van een
soort presidentiële familie. Dat
werkt natuurlijk alleen in zijn
voordeel als het gezin een posi
tieve uitstraling heeft, maar de
eerste tekenen wijzen er op dat
de Netanyahu's als het gaat om
vorstelijk aanzien jammerlijk te
kortschieten.
Nauwelijks drie weken in func
tie, heeft de premier al stevig
van zich moeten afslaan in de
kindermeisjes-affaire, waaruit
first lady Sara tevoorschijn
kwam als een bazig type met
smetvrees.
Deze zomer legde Sara de
laatste examens af van haar stu
die psychologie aan de He
breeuwse Universiteit. Als stu
dente werkte ze parttime als
stewardess bij El Al waar ze
Netanyahu leerde kennen. Ze
kwam voor het eerst in het
nieuws toen haar echtgenoot
een paar jaar geleden als oppo
sitieleider ongevraagd op de te
levisie een buitenechtelijke es
capade opbiechtte. 'Bibi' was
bang dat zijn 'politieke vijan
den' een videoband zouden
verspreiden waarop hij in een
compromitterende pose met
een medewerkster van het Li-
kud-partijbureau was gefilmd.
Of die band echt bestond, weet
nog steeds niemand, maar
Netanyahu verzuimde niet te
suggereren dat het ging om een
chantagepoging door kringen
rondom David Levy, de huidige
minister van buitenlandse za
ken. Levy ontkende en de twee
Likud-politici spraken niet meer
met elkaar tot ze vlak voor de
DEN HAAG ANP
Netanyahu heeft vanavond
een zeer kort onderhoud
met minister Van Mierlo van
buitenlandse zaken. Het ge
sprek is op Schiphol, daarna
vliegt Netanyahu door naar
de Clintons.
Netanyahu kampt met pro
blemen thuis. Hij is er nog
steeds niet in geslaagd om
tegemoet te komen aan de
eis van zijn minister van
Buitenlandse Zaken Levy om
in het kabinet alsnog een
post in te ruimen voor de Li-
kud-havik Ariel Sharon.
jongste verkiezingscampagne
door Ariel Sharon tot elkaar
werden gebracht.
Het verhaal gaat dat Netanyahu
sinds hij vreemd is gegaan Sara
weinig meer kan weigeren, en
zeker niet een familie-uitstapje
naar Washington. Onder het
motto 'de heren zullen elkaar
heel wat te vertellen hebben'
maken Israëlische commenta
toren al besmuikt vergelijkingen
met de Clintons, wier huwelijk
ook te lijden heeft gehad onder
bewezen en onbewezen be
schuldigingen van echtelijke
ontrouw.
Netanyahu's reis naar Washing
ton is aan beide kanten van de
oceaan al geprogrammeerd als
een daverend succes. Met de
verkiezingen in zicht en de pro-
Israël-lobby massaal op de
been, kan Bill Clinton zich niets
minder veroorloven. En Neta
nyahu, geconfronteerd met vij
andige Arabische eh binnen
landse reacties, kan een brede
Een voor Sharon speciaal te
ontwerpen superministerie
van infrastructuur stuit op
verzet omdat een ultra-or
thodoxe minister zou weige
ren delen van zijn bevoegd
heden prijs te geven. Levy
heeft gedreigd af te treden
als Netanyahu er niet in
slaagt om de ex-generaal en
oud-minister van Defensie
Sharon in het kabinet te
krijgen. Levy wil dat Neta
nyahu de zaak regelt voordat
hij doorreist naar Washing
ton.
DEN HAAG ANP
schouder in Washington best
gebruiken. In de Israëlische pers
wordt al gewag gemaakt van
een geanimeerd tête-a-tête on
der het genot van een dikke si
gaar op het terras van het Witte
Huis.
Bill rookt alleen buiten, maar
het staat wel vast dat Bibi van
Sara zelfs in de tuin van hun Je-
ruzalemse residentie geen si
gaar mag opsteken. De nieuw
ste onthullingen van een twee
de ontslagen kindermeisje, na
Tanya nu Heidi, leren namelijk
dat Israels first lady lijdt aan
smetvrees. 'Sara hield er regels
op na waarvan ik nog nooit had
gehoord,' vertelt Heidi in de
weekend-editie van het dagblad
Ma'ariv. Zo moest iedereen zijn
handen wassen voor hij een an
dere kamer binnenging. Sara
stond erop, zegt ze, dat de was
lijnen en de wasknijpers gron
dig werden gewassen voor er
schoon wasgoed werd opgehan
gen. 'Als ik de was uit de machi
ne haalde, moest ik 'er id
gen dat het goed niet dl
raakte'.
Heidi hield het na een j
voor gezien. Net als Tai
ze dat mevrouw Netanll
hysterisch kan reagerei^
derlijk krenterig is en h'
neel uitbuit. Ze zou F1™1
pauze van half zes iiKot
tend tot middernacht Lgf.
moeten werken. 'Op eer
schreeuwde ze twintig^oc
lang tegen me omdat ilcQ^-
maat had gegeten. Ze f
maten duur waren en <Wj(;
maar één per dag mocf^Q(-
Eens in de twee dagen!
een ei. Ik had zo'n honpaj
de restjes pudding van^jj-
derenopat.'
In een vraaggesprek mCfl1
Acharonot, de concurr^j|Q
Ma'ariv, bijt Sara Netai
van zich af. Ze ontkentRer
zij pietluttig is als het ay
op hygiëne. „Maar de f
zin", zegt ze. „MensenPal'
zijn of niets van hygiënj-pe
weten, zeggen altijd vaj^gg
dingen over mensen dj
zijn." Ze ontkent dat z<Cfl
sies koestert of hysteri^^
Dat een minister-presiK
eens vreemd gaat en ef3
heeft die van schoon
op zichzelf geen problé-.
Maar men kan zich afvr
het getuigt van een goc[)0|
delingsvermogen om iL*
kend in zo'n situatie de
te smeken de schijnwe^™
gezin te richten. Israël
voor Bibi was een van
zinnen van de partij
de verkiezingscampa
zelf lijkt de premier va
gekeerde overtuigd.
