Palestijnse economie op rand van afgrond Buitenland iiiiWdimEm Japanse premier wil meer doen voor 'troostmeisjes' India in lastig parket DIT MAAKT U NOOIT MEER MEE! wmmmmsmwEiïwmis Geen water meer voor alle bootvluchtelingen Ondergang Congrespartij door blunders en processen Krabbe vrij ZATERDAG 11 MEI 1996is Beschermengelen voor dronken bestuurders De Deense provincie Jutland zet 13.000 meisjes in om jongens te overtuigen dat ze niet dronken achter het stuur moeten zitten. De 'beschermengelen' moeten het hoge aantal verkeersdoden onder jongeren terugdringen. De meisjes, die 18 tot 21 jaar oud zijn, krijgen ieder een legi timatiebewijs. Ze krijgen als taak jonge mannen met een wankele tred aan te spreken als ze de kroeg of de disco verlatep, en tegen hen te zeggen: ,,lk ben je beschermengel. Het is niet slim om vanavond te gaan rij den". ,,We rekenen op het gezonde verstand en de overredings kracht van de vrouwen om mannen ervan te weerhouden stommiteiten op de weg uit te halen", zegt Peter Studhult, een van de initiatiefnemers van de campagne. „Niets beter dan een meisje om een jongen ervan te overtuigen dat het stom is de auto te nemen als je te veel hebt gedronken, en dat hij haar hart niet zal winnen door stoer te doen." In Jutland, waar tien procent van de Deense bevolking woont, zijn vorig jaar zestien mensen omgekomen bij ver keersongelukken. Een kwart van de doden en zowat de helft van de tweehonderd gewonden wa ren jongeren tussen 18 en 21 jaar. Jonge automobilisten heb ben 95 procent veroorzaakt van alle ongelukken die aan alcohol waren te wijten. Cool zeg, die koude zone onderin! ïlH <9 IIW^IrMlü De Japanse premier Ryutaro Hashimoto heeft gisteren ge zegd dat het niet voldoende is uitsluitend een schadevergoe ding in geld te geven aan vrou wen die in de Tweede Wereld oorlog door Japanse militairen werden gebruikt als seksslavin nen. „We zullen niet zo bot zijn", aldus de premier op een persconferentie. Hij zei echter niet wat de Japanse regering af gezien van het betalen van een geldbedrag wil doen voor de 'troostmeisjes'. Japanse militairen hebben mogelijk meer dan 200.000 de uit Korea kwamen, tot prostitu tie gedwongen. Ook vrouwen uit China, de Filipijnen en Ne derlands-Indië werden mis bruikt. De Japanse regering heeft pas onlangs erkend dat het' leger bordelen had. Dat leidde tot een brede discussie in Japan. De regering wilde zich echter niet verplichten tot di recte betalingen van vergoedin gen. -In plaats daarvan werd be sloten het geld aan de vrouwen te doen toekomen via een in juli vorig jaar in het leven geroepen stichting, het Aziatische Natio naal 'Vredesfonds voor Vrou wen. De oprichting viel samen met de vijftigste verjaardag van het einde van de Tweede We reldoorlog. Het fonds moet het geld voor de uit te keren vergoedingen zelf werven onder de Japanse bevolking. Dat is erg tegenge vallen. De premier wil zich daarom.in «lk geval inzetten om instellingen in het land aan te sporen geld te geven aan het fonds. De zware verkiezingsneder laag van de Congrespartij en het daarop volgende aftreden van premier Rao hebben India gisteren in een zeldzaam moeilijk parket gebracht. Pre sident Sharma vroeg Rao als waarnemend premier aan te blijven tot een nieuwe rege ring is gevormd. Maar dat laatste is juist de grote moei lijkheid. De grote winnaar van de verkiezingen, de nationalisti sche hindoepartij Bharatiya Janata Party (BJP), heeft na melijk partners nodig om een regering te kunnen vormen. Maar de meeste andere partij en willen geen regering met de BJP, vooral omdat zij vrezen dat dan de in de grondwet ver ankerde scheiding tussen kerk en staat zou kunnen worden aangetast. Als op een na grootste partij komt uit de bus een links gele- genheidsverbond. Ook dit Na tionaal Front/Links Front (NF/LF) wil regeren. Maar het is instabiel en heeft ook part ners nodig. De Congrespartij komt daarvoor niet in aan merking. Zowel binnen de Congrespartij als binnen het verbond verzetten groepen zich tegen samenwerking. Lei ders van de Congrespartij kun nen zich wel voorstellen dat zij linkse minderheidsrege- Dan moet links eerst een kandidaat-premier hebben. Het heeft daarvoor een soci aal-democraat, V.P. Sing, en een communist, de'tachtiger Yoti Basu, die al negentien jaar met succes -de deelstaat West- Bengalen leidt. Sing wil echter om gezondheidsredenen bui ten de actieve politiek blijven. Nadat gisteren bijna twee derde van de stemmen was geteld, voorspelde de Indiase tv dat BJP 175 tot 185 van de 545 zetels zou krijgen, NL-LF 140 tot 150 en de Congrespar tij 130 tot 140. Nu een keuken kopen en na vijf Jaar al uw geld terug!» Karadzic: In- eigen republiek voor rechter ATHENE-DEN HAAG AFP-ANP De van oorlogsmisdaden ver dachte Bosnisch-Servische lei der Karadzic is bereid voor de rechter in zijn eigen republiek te verschijnen als voldoende be lastend materiaal tegen hem wordt ingebracht. Hij blijft ech- ter weigeren zich voor het Joe- goslavië-Tribunaal in Den Haag te verantwoorden. Dat blijkt uit een interview dat Karadzic hééft gegeven aan een Grieks persbu reau en een Grieks televisiesta- Het aanblijven van Karadzic als politiek leider in de repu bliek Srpska wordt door de in ternationale gemeenschap ge zien als een ernstige hinderpaal in de uitvoering van de vredes akkoorden van Dayton. Zijn po sitie binnen de Servische repu bliek, onderdeel van Bosnië, is echter nog van dien aard dat niemand het aandurft hem te arresteren. Mr. Alphons Orie, een van de verdedigers van de Bosnische Serviër Dusko Tadic, heeft giste ren tijdens het proces voor het Joegoslavië-Tribunaal gepro beerd aan te tonen dat dr. Ja mes Gow, de eerste getuige van de aanklacht, bevooroordeeld is jegens de Serviërs. Hij haalde daartoe een publicatie van de Britse deskundige aan. Gow noemde in 1994 in een vaktijdschrift voor slavisten het Servische nationalisme een 'sis sende slang die gif spugt' en een 'slang die haar kop opstak na de val van het communisme'. Te vens zette hij Servische symbo len op één rij met het haken kruis van het Hitler-fascisme. In zijn conclusie schreef de histori cus: „Misschien proest de soe vereiniteit (van Bosnië) worden verdedigd door gewapend ge weld. Misschien was dat de eni ge manier om de sissende slang Orie vindt dit 'sterke taal' waaruit de 'vooringenomen heid' van Gow jegens de Ser viërs blijkt. Gow laat zich vol gens Orie 'geringschattend' uit over de Serviërs. Gow zelf daar entegen vindt niet dat uit zijn tekst vooroordelen tegen de Serviërs blijken. Het kruisver hoor van Gow wordt maandag voortgezet. Mogelijk 14 jaar cel voor Lauck hamburg» De Amerikaanse neonazi Gary Lauck, die in Hamburg terecht staat, kan veertien jaar cel krijgen, zo werd gisteren be kendgemaakt. Op de tweede dag van het proces corrigeerde de voorzittende rechter Guenter Bertram berichten in de pers als zou Lauck slechts een straf van maximaal vijfjaar boven het hoofd hangen. Lauck, die zondag 43 wordt, moet zich voor het Landgericht verantwoorden voor het verspreiden van nazi-pro- paganda, het gebruik van symbolen van een verboden organisa tie, opruiing en het aanzetten tot geweld. Het proces wordt op 20 mei voortgezet. Geen sancties VS tegen China Washington De Amerikaanse regering stelt geen handelssanc ties in tegen China wegens het doorverkopen van nucleaire technologie aan Pakistan. Het Amerikaanse ministerie van bui tenlandse zaken had een onderzoek ingesteld nadat een Chinees bedrijf ringmagneten, die kunnen worden gebruikt bij de verrij king van uranium, had doorverkocht aan Pakistan. De Chinese regering heeft Washington verzekerd niet te hebben geweten van'de verkoop. Forse bezuinigingen in Spanje madrid De nieuwe regering van Spanje heeft aangekondigd tweehonderd miljard peseta (ruim 2,5 miljard gulden) te willen bezuinigen om te kunnen voldoen aan de normen voor invoe ring van de gemeenschappelijke Europese munt. Bovendien zul len veel staatsbedrijven de komende jaren worden geprivati seerd. Doden bij botsing legerhelikopters Jacksonville» Bij een botsing tijdens een oefening tussen twee Amerikaanse marinehelikopters in de Amerikaanse staat North- Carolina zijn gisteren veertien militairen om het leven gekomen. De piloot en co-piloot van een van de toestellen brachten het er levend vanaf. Van een van hen is de toestand kritiek. De slacht offers zijn allen Amerikanen. Grote voorsprong voor Museveni kampala Zittend president Yoweri Museveni, de man die tien jaar geleden gewapenderhand de macht veroverde, heeft na tel ling van meer dan de helft van de stemmen een grote voor sprong bij de donderdag gehouden presidentsverkiezing in Uganda. Voorafgaand aan de verkiezing werd al verwacht dat de 52-jarige Museveni zou gaan winnen. De officiële uitslag wordt niet voor vanavond verwacht. De opkomst onder de 8,5 miljoen geregistreerde kiezers was hoog. Man slacht in VS gezin af bandon Een man die een lang strafblad op z'n naam heeft en net op vrije voeten was, heeft in een caravanpark in de Ameri kaanse staat Oregon een gezin afgeslacht. Een echtpaar, hun twee jonge kinderen en een bezoekende oom waren de slachtof- fers.Bij allen was de keel doorgesneden. Vliegtuig met mijnwerkers stort neer MExico-STADDoor het neerstorten van een licht vliegtuig in de Noord-Mexicaanse staat Durango zijn zestien mensen omgeko men. Drie mensen zouden de ramp hebben overleefd. De mees te inzittenden waren mijnwerkers, die op wegwaren naar hun werk in een afgelegen district in de staat. De internationale hulporgani satie Artsen zonder Grenzen is teleurgesteld over het feit dat de regering van Ivoorkust de naar schatting vierduizend Li beriaanse opvarenden van de gammele vrachtboot De Bulk Challenge niet heeft opgeno men. Een medewerkster van de organisatie in de Ivoriaanse ha venstad Abidjan, Annelies Thiele, vreest dat de vluchtelin gen als het erop aankomt mis schien ook in Ghana niet wel kom zijn. De Ivoriaanse autoriteiten dwongen het schip donderdag de haven van San Pedro te ver laten en de zee weer op te gaan. Ivoorkust heeft al ruim 300.000 Liberiaanse vluchtelin gen. De autoriteiten zijn bang dat zich onder de opvarenden gewapende strijders bevinden. Een bootje van de hulporga nisatie vaart achter de Bulk Challenge, een Nigeriaans vrachtschip dat beladen met vluchtelingen zondag uit de'Li- beriaanse hoofdstad Monrovia is vertrokken. Monrovia is het strijdtoneel geworden van zeer jeugdige, ongedisciplineerde strijders. Er is geen enkele orde meer in de deels verwoeste stad. Talrijke inwpners hebben de haven weten te bereiken, die in handen is van de West- Afrikaanse vredesmacht (Eco- mog). Vandaar trachten ze te ontkomen met alles wat vaart. Aan boord van het schip heersen ellendige omstandig heden. Er is geen water voor al le opvarenden. Volgen^ het Ho ge Commissariaat voor Vluch telingen van de Verenigde Na ties (UNHCRj is het schip niet meer geschikt voor de zeereis. Dinsdag meldde het schip averij en mocht het de Ivori aanse haven San Pedro, 550 ki lometer ten oosten van Monro via, binnenvaren. Er zouden enkele lekken zijn gedicht. De autoriteiten stonden circa dui zend vrouwen en kinderen kor te tijd toe aan wal te gaan en water en levensmiddelen in ontvangst te nemen. Ze werden daarna gedwongen weer aan boord te gaan, op vijftig kinde ren zonder begeleiders na. Die mochten in Ivoorkust blijven. Ghana was de oorspronkelijke bestemming van het wacht schip. De Ghanese haven Takoradi is 550 kilometer ten oosten van San Pedro. lübeck De vroegere RAF-terro- riste Hanna Krabbe is gisteren na een gevangenisstraf van 21 jaar te hebben uitgezeten in Lübeck vrij gelaten. Bij de poort werd ze op muziek en dans getrakteerd door meer dan dertig vrienden en sym pathisanten. Zichtbaar verheugd en met de armen in de lucht kwam Krabbe naar buiten. In een korte toespraak vestigde ze de aandacht op de andere leden van de Rote Armee Fraktion die nog in de gevangenis zitten. In 1977 was Krabbe tot levenslang veroor deeld. Samen met vijf andere le den van het Kommando Holger Meins ondernam Krabbe op 24 april 1975 een aanval op de Duit se ambassade in Stockholm om de vrijlating af te dwingen van 26 RAF-leden, onder wie Andreas Baader en Ulrike Meinhoff, die toen in West-Duitsland gevangen zaten. Bij de aanval op de ambas sade werden twee diplomaten doodgeschoten. Twee RAF-leden kwamen om het leven toen explo sieven per ongeluk tot ontploffing kwamen. Vier terroristen werden gearresteerd. Een hof van beroep schold maandag de rest van Krab bés straf kwijt nadat 'een veran derde houding over de gewelds- kwestie' en een 'positieve per soonlijke ontwikkeling' bij haar waren vastgesteld. Wel geldt nog een proeftijd van vijfjaar. Ze moet zich elke maand melden bij de po- Ijtie. fotoepa De Wereldbank heeft gisteren gewaarschuwd tegen een volledig ineenstorten van de Palestijnse economie. Vol gens de vertegenwoordiger van de bank voor Gaza en de Westelijke Jordaanoever, Odin Knudsen, is de werkloos heid door de Israëlische blokkade tot ondraaglijke hoogte gestegen en zijn de handel en doorvoer van goederen vrijwel stilgelegd. Volgens Knudsen is de werk loosheid in korte tijd gestegen van dertig naar zestig tot zeven tig procent. Het begrotingste kort voor dit jaar zal waarschijn lijk uitkomen op 180 miljoen dollar, bijna tweeënhalf keer zo hoog als aanvankelijk was voor zien, zo blijkt uit de jongste cij fers van het Internationaal Mo netair Fonds. Het vrije personenverkeer moet na de Israëlische verkie zingen van 29 mei bovenaan de lijst van prioriteiten komen te staan in de onderhandelingen tussen Israël en de PLO, meent Knudsen. Zonder een gezonde economie zullen de autonome gebieden volgens hem niet le vensvatbaar zijn. Mocht Israël niet kunnen instemmen met het vrije verkeer van personen, dan zal het de Palestijnen moe ten toestaan rechtstreeks han del te drijven met andere lan den. Eind juni komen de dono ren van het Palestijns-Israëli sche vredesproces opnieuw bij elkaar. Volgens Knudsen zullen de landen de toegezegde fond sen versneld moeten overma ken om de getroffen economie te redden. Van de vijfhonderd miljoen dollar die voor 1996 is toegezegd, is slechts 27 miljoen werkelijk besteed. Spaanse onderzoeksrechters met dood bedreigd Twee rechters van het Spaanse hooggerechtshof, die onderzoek doen naar de 'vuile oorlog' te gen de Baskische afscheidings beweging ETA, zijn telefonisch met de dood bedreigd. Volgens een functionaris van het hof kreeg een van de rechters, Javie Gomez de Liano, een anoniem telefoontje, waarin hij en zijn collega Baltasar Garzon de boodschap kregen dat hen het zelfde lot zou wachten als pro cureur-generaal Carmen Tagle 'maar dan andersom'. De ETA vermoordde Tagle in 1989. De twee rechters houden zich bezig met het onderzoek naar de acti viteiten van de doodseskaders van de anti-terroristische bevrij- dingsgroep (GAL), die in de pe riode tussen 1983 en 1987 ten minste 22 Baskische leden van de ETA om het leven hebben gebracht. De Congrespartij die India bijna een halve eeuw lang heeft geleid en van het land een grootmacht binnen de Derde Wereld heeft gemaakt, is ten val gekomen als ge volg van politieke blunders en historische processen. Daardoor zullen de lagere kasten voor het eerst daad werkelijke macht krijgen. Premier P.V. Narasimha Rao, die gisteren het ontslag van zijn regering indiende, is een man die bekend stond als een geslepen strateeg met een sterk politiek overlevingsinstinct. Hij slaagde er echter niet in de Congrespartij fyaar dominante positie in de Indiase po litiek te laten behouden. De Congrespartij heeft India sinds het in 1947 onafhan kelijk werd van Groot-Brittannie vrijwel steeds gere geerd. De afgelopen 49 jaar was de partij slechts vijftig maanden niet aan de macht: na verloren verkiezingen in 1977 en 1989 werd ze opgevolgd door reeksen zwak ke regeringen die echter snel het veld moesten ruimen. Tot 1977 was er zelfs geen enkele andere partij of partij- combinatie die het tegen de Congrespartij opnam. Met haar brede machtsbasis leverde zij India de grote lei ders op, van Mohandas 'Mahatma' Gandhi tot de Nehru-Gandhi-dynastie van na de onafhankelijkheid. De partij drukte met haar idealen van secularisme en democratie een stempel op de post-koloniale Indiase samenleving. De schuld voor het verkiezingsdebacle ligt voorname lijk bij de 74-jarige Rao, de wetenschapper-politicus die het partijleiderschap overnam nadat premier Rajiv Gandhi tijdens de verkiezingscampagne van 1991 werd vermoord. Volgens zijn tegenstanders slaagde Rao er niet in de corruptie te beteugelen, profiteerden de ar men op het platteland niet van zijn economische her vormingen, verloor hij de greep op de partij en kon hij de aanhang van de partij niet inspireren met zijn pe dante stijl van regeren. Rao's besluiteloosheid is legen darisch. „Als ik geen besluit neem, dan denk ik over iets en besluit ik geen besluit te nemen", zei hij onlangs. Daarbij was de door hem gevolgde verkiezingsstrategie desastreus. In Tamil Nadu, de belangrijkste deelstaat in De verslagen premier Rao. faro epa het zuiden, besloot hij tegen alle raadgevingen in een pact te sluiten met de in de staat regerende partij geleid door voormalig filmster Jayalalitha Jayaram, die bekend stond als de 'koningin van de corruptie'. Het verkie zingsakkoord leidde tot een scheuring in de plaatselijke afdeling van de Congrespartij. Rao's alliantie leverde .hem uiteindelijk geen enkele zetel in de deelstaat op, terwijl de rebellen uit de partijafdeling en hun bondge noten een klinkende overwinning boekten. Rao heeft de afgelopen jaren meerdere andere leiders die het waagden zijn gezag in twijfel te trekken uit de partij gezet. Deze 'zuiveringen' blijken hem uiteindelijk veel steun te hebben gekost. Eerder dit jaar keek hij zwijgend toe hoe zeven van zijn ministers in staat van beschuldiging werden gesteld in een omkoopschan daal. Volgens sommigen had Rao de beschuldigingen gepland om van enkele politieke rivalen af te komen. „Bij het schaken offer je je stulcken op totdat alleen de koning overblijft", zo kenschetste ex-premier en toen malig oppositieleider V.P. Singh de houding van Rao. De omvang van het verlies van de partij kan echter niet aan één man worden toegeschreven. Volgens Pran Chopra van het onafhankelijke Centrum voor Politiek Onderzoek was de Congrespartij in het verleden voor India geschikt, maar nu niet meer. Flet was een amorfe massapartij die alle delen van de samenleving aan sprak. „De Indiase samenleving veranderde, maar de Congrespartij veranderde niet zo snel als ze had ge moeten", aldus Chopra. De partij verloor de steun van de moslims toen Rao zich niet aan zijn belofte hield om een oude moskee te herbouwen die in 1992 door extremistische hindoes werd verwoest. Twaalf procent van de 920 miljoen in woners van India is moslim. Belangrijker nog is het verlies van de steun van de lage re kasten, die hun eigen partijen oprichtten. De Indiase paria's zagen de Congrespartij als een paternalistische organisatie geleid door de hogere kasten die weigerden de macht met de armen te delen. Rao's economische hervormingen hebben het ongenoegen in de onderla- gen van de samenleving alleen maar aangewakkerd. Hij heeft het land verder opengesteld voor buitenlandse in vesteringen, waardoor nu vooral de industrie in de ste den floreert. Maar de boerenbevolking en de dorpsbe woners, zo'n zeventig procent van de bevolking, profi teren er nauwelijks van.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1996 | | pagina 5