SPAANSE COSTA'S
O
N
spannen zich in voor onbezoedeld imago
Moderne toerist wil variatie
ZATERDAG 11 MEI 1996
cc
Er brak eind april lichte paniek uit
bij de Spaanse toeristenindustrie.
Reden: de resultaten van een Euro
pees onderzoek naar veiligheid op
de stranden. Op meer dan de helft
van de bijna drieduizend Spaanse
play a's is geen of niet genoeg be
waking. En-als die er wel is ont
breekt het vaak aan een goede be
wegwijzering, waardoor badgasten
niet weten waar ze hulp moeten
halen wanneer iemand in nood ver
keert. De klacht geldt met name
voor de Canarische Eilanden en de
kust bij Malaga.
Het onderzoek dat vorige zomer met geld van
de Europese Unie werd uitgevoerd door de in
ternationale consumentenorganisatie OCU,
plaatst Spanje onderaan de lijst van 'veilige
stranden', hoewel ook Italië en Portugal er niet
al te best afkomen. Andere landen die werden
onderzocht waren Frankrijk, Griekenland en
België. België scoort verreweg het best. Maar
dat is ook geen wonder, roepen de Spanjaar
den in koor, want de studie zou zijn gedaan
onder auspiciën van een Belgische uitgever.
Overigens liet in diezelfde enquête negentig
procent van de badgasten weten zeer tevreden
te zijn over de kwaliteit en de veiligheid op de
Spaanse stranden.
Elk jaar voordat het badseizoen losbarst, krij
gen de Spaanse costa's dit soort crisisnieuws
te verwerken. Hoewel er altijd flink wordt ge
sputterd over de betrouwbaarheid van dit soort
onderzoeken is het eind van het liedje toch
meestal dat men zich de kritiek (binnenska
mers) terdege aantrekt en werkt aan oplossin
gen. De toeristensector is tenslotte Spanje's
belangrijkste bron van inkomsten en zorgt
voor ongeveer tien procent van wat er met el
kaar jaarlijks wordt verdiend. Daarvan neemt
het strandtoerisme weer tachtig procent voor
zijn rekening.
De Spaanse overheid en de toeristische be
drijfstak is er daarom alles aan gelegen het
imago van haar melkkoe zo onbezoedeld mo
gelijk te houden. De tijd immers dat de Mid
dellandse Zee in het buitenland werd bestem
peld als een open riool ligt nog akelig vérs in
het geheugen van een ieder die bij het toerismi
is betrokken.
Sinds vorig jaar zit de trek naar de Spaanse
zon en zee er weer behoorlijk in. Voor het
eerst konden er meer dan veertig miljoen bad
gasten worden geteld. Men heeft echter ge
leerd dat er maar weinig hoeft te gebeuren of
het tij keert. De consument is uiterst gevoelig
voor negatieve berichtgeving over veiligheid
en gezondheid. Het was dan ook maar geluk
kig dat uitgerekend op dezelfde dag dat het on-
geluksnieuws naar buiten kwam, het ministerie
van milieu in Madrid iets positiefs had te mel
den. Staatssecretaris van milieu, Cristina Nar-
bona tijdens een persconferentie vol trots:
„Achtennegentig procent van de Spaanse wa
teren is van een uitstekende kwaliteit."
De bewindsvrouwe maakte duidelijk dat deze
Frans Jansen van ANV verwacht stijging binnenlandse vakanties
Fietsarrangementen waarbij op mountain
bikes door bos en beemd wordt gereden,
worden aangeboden in heel Nederland.
Het toeristisch bedrijfsleven toont zich uiterst
vindingrijk in het bedenken van noviteiten.
Het aanbod bijzondere weekends en mini-va
kanties is groter dan ooit. Sportief, actief, cu
linair, cultureel, rust, 'groen' en 'anders' zijn
de pijlen waarmee op een groei van het bin
nenlands toerisme wordt gemikt.
Maar al die ligfietsvakanties, knapzakwande
lingen en andere creatieve arrangementen
zijn niet alleen ontwikkeld om te kunnen
concurreren met twee weken sudderen aan
een Spaanse costa, of een vliegensvlugje naar
de tropen. „Het heeft", zegt directeur Frans
Jansen van de Stichting AVN (een samen
werkingsverband van ANWB, VVV en het
Nederlands Bureau voor Toerisme „ook te
maken met de toenemende individualisering
van de consument.
Jansen is zeker van zijn zaak. De traditionele
vakantie heeft zijn langste tijd gehad. „Jaar
in jaar uit drie weken naar dezelfde camping,
of dezelfde plaats - dat soort patronen neemt
af. Mensen gaan andere dingen zoeken. Ze
willen meer variatie, meer aanbod. Door de
toename van de vrije tijd en de redelijk ge
vulde portemonnee neemt het aantal tweede
en derde .vakanties toe. Daarvoor kiest de
consument meestal hel eigen land. In die kor
te vakantie wil hij dan even iets héél anders
doen dan gebruikelijk."
Daarbij eist de toerist wel kwaliteit. Jansen:
„Dat komt omdat de consument de laatste ja
ren veel meer ervaring heeft opgedaan. Dat
geldt zeker voor de huidige generatie. Die
zwierf al heel jong de wereld rond en heeft
overal rondgekeken. De moderne toerist laat
zich niet meer met een kluitje in het riet stu
ren. Die wil waar voor zijn geld, heeft boven
dien heel specifieke wensen en zoekt unieke
ervaringen."
Volgens de AVN-directeur moet het toeris
tisch bedrijfsleven daarop inspelen door
voortdurend nieuwe produkten te ontwikke
len. Hetgeen gebeurt. Logisch, want de bin
nenlandse markt is omvangrijk. Aan het be
gin van dit decennium brachten zeven mil
joen Nederlanders in totaal zestien miljoen
vakanties per jaar in eigen land door. Goed
voor een jaaromzet van 3,6 miljard gulden.
In 1994 keerde het tij. Terwijl het uitgaand
toerisme inde lift bleef, viel het aantal va
kanties in eigen land fors terug.
Jansen: „Maar dat was een incident. Over
1995 hebben we weer een groei van zo'n
twee procent van alle korte en lange vakan
ties. Kijkje alleen naar de lange vakanties
dan is de groei zelfs tussen de zes en negen
procent. Dat heeft voor een deel met het
mooie weer te maken. Maar ik ben ervan
overtuigd dat de consument ook in de toe
komst het eigen land zeker niet links laat lig
gen. Afgaande op het aanbod en de inzet van
het toeristisch bedrijfsleven verwacht ik een
heel voorzichtige groei van één k twee pro
cent per jaar."
positieve resultaten vooral zijn te danken aan
de nieuwe 'wet op de costa's', die in 1988 van
kracht werd. De zuivering van het afvalwater
werd serieus ter hand genomen en de wet stel
de ook paal en perk aan de tomeloze bouw-ex-
pansie langs de Spaanse stranden. Het is ge
beurd met de groei van de eindeloze rijen wol
kenkrabbers, die bijna tot in de zee werden ge
bouwd. Om een einde te maken aan deze mis
toestanden werd in de nieuwe wet een twee
honderd meter brede strook (gemeten vanaf de
vloedlijn) tot beschermd gebied verklaard.
Wereldprimeur
De twee bewindslieden vertelden dit alles ter
gelegenheid van de presentatie van de zeven
fraai uitgegeven gidsen, die het totale Spaanse
kustgebied in kaart brengen. Een wereldpri
meur, zo liet mevrouw Narbona weten. Elk
van de zeven gidsen neemt een bepaald deel
van de Spaanse costa's voor zijn rekening. Via
een luchtfoto ziet de toerist om welk gebied
het gaat. De lezer wordt in de inleiding al ver
trouwd gemaakt met de grote zorg voor het
milieu en de veiligheid (het onderzoek van de
Belgen ten spijt), waarmee de Spaanse stran
den zich anno 1996 willen onderscheiden.
De gids bevat alle wetenswaardigheden die je
als bezoeker wilt weten. De route naar elk
strand, de toegangswegen en de parkeermoge-
lijkheden staan er gedetailleerd in aangegeven.
Ook verschaffen de brochures onder meer ge
gevens om wat voor soort strand (zand, kiezel,
rots) het gaat, welke wind er waait, wat voor
golfslag er staat, of het geschikt is voor kinde
ren, of er watersport kan worden beoefend en
of er 'naaktvoorzieningen' zijn. Naast infor
matie die specifiek betrekking heeft op strand
en zee wordt er ook aandacht besteed aan de
omgeving (campings, hotels, restaurants en
disco's). Tot slot is er een aanbod van trips in
het achterland, waardoor de strandvakantie iets
meer kan worden dan zon, zee en bier.
Info: De gidsen zijn in Nederland verkrijgbaar
het Spaans Nationaal Verkeersbureau, Laan va
Meerdervoort 8a, 2517 AJ Den Haag, 070 -
346 59 00.
De kwaliteit van het water van de Middellandse Zee is eindelijk een stuk beter geworden. Nu echter, tobt de Spaanse toeristenbranche met e
dat dient - vindt de internationale consumentenorganisatie OCU - snel verbeterd te worden.
