'Wachtlijsten zorg gevolg
van onvoldoende overleg'
De huizenkoper van vandaag wil ruimte
Binnenland
Van der Zee
wil tijd voor
het Parool
'Toeristen zijn altijd
welkom in Gambia'
Bewindslieden ontkennen druk Plan verkoop KPN spint garen bij
MÏÏT telefoonkaarten-rage
op kamerleden in CTSV-zaak
Asielzoekers mikpunt van
'moderne missionarissen'
DONDERDAG 2 ME11996
5
Bedrijfsvereniging wil naar aanvaardbare maximum-termijn
Ziekenhuizen en specialisten overleggen onderling niet
over patiënten die op de wachtlijst staan voor verdere be
handeling. Ze sturen nauwelijks mensen door naar ande
re hospitalen of naar collega-artsen. Volgens de bedrijfs
vereniging BVG/Detam is dat gebrek aan overleg er de
voornaamste oorzaak van dat het soms wel 39 dagen
duurt voor iemand bij een specialist aan de beurt is.
den haag gpd
De Gambiaanse consul in Ne
derland. H. Plusquim, is boos
op de Nederlandse touropera
tors. Volgens hem zijn zij ver
antwoordelijk voor het 'onzin
verhaal' dat Nederlandse char
ters met 'gierige' toeristen niet
meer welkom zouden zijn in het
West-Afrikaanse land. „Toeris
ten zijn altijd welkom. Die ver
halen over een verbod komen
niet uit Gambia", aldus Plus
quim.
De diplomatieke vertegen
woordiger heeft 'sterke vermoe
dens' dat het gerucht door Ne
derlandse touroperators in de
wereld is geholpen om hun on
derlinge concurrentiestrijd te
beslechten. Gambia is de speel
bal en wordt uiteindelijk het
kind van de rekening, vreest hij.
Officieel heeft Gambia nog
niet verklaard dat er een lan
dingsverbod komt voor charter
maatschappij Air Holland. Plus
quim weet vrijwel zeker dat dat
ook niet zal gebeuren. Vorige
week kwamen echter geruchten
op gang. Touroperators die te
gen 'kamikazeprijzen' plaatsen
reserveren bij Air Holland, zou
den alleen maar krenterige Ne-*
derlanders naar Gambia sturen.
Het Gambiaans Bureau voor
Toerisme zou daarom een lan
dingsverbod voor Air Holland
hebben gevraagd.
Martinair zou wel de 'goede'
toeristen afleveren, omdat de
reizen bij deze maatschappij
duurder zijn. En ironisch ge
noeg bespreekt de concurrent
van de touroperators achter Air
Holland plaatsen bij Martinair.
„Het is gewoon concurrentie",
aldus de consul. Het land zit er
mee. De pinda-export is nu nog
de belangrijkste inkomsten
bron, maar dat wil de regering
veranderen.
„Gambia heeft een prille toe
ristenindustrie, die nog moet
worden uitgebouwd", aldus
Plusquim. De prijzenslag tussen
de touroperators hangt volgens
hem samen met het beperkte
aantal plaatsen in het West-
Afrikaanse land. „Gambia is een
klein land, het Luxemburg van
Afrika. Er zijn maar ongeveer
tweeduizend bedden beschik
baar."
De dumpprijzen voor een va
kantie in Gambia beginnen de
consul onderhand wel te ver
ontrusten. „Ik zag een aanbie
ding: een week Gambia voor
590 gulden, inclusief hotel, lo
gies en ontbijt. Ik vraag me af
waar de touroperators het van
doen, want volgens mij kost al
leen een vlucht al snel tussen de
300 en 400 gulden."
Dalend ledental
brengt partijen
in de problemen
groningen anp
De politieke partijen komen in
de problemen door het dalende
aantal leden. Ze krijgen minder
geld binnen en het wordt moei
lijker mensen voor politieke
functies te vinden, constateert
het Documentatiecentrum voor
Nederlandse Politieke Partijen
(DNPP) in het jaarboek 1995.
Volgens het DNPP is het aan
tal leden vorig jaar weer ge
daald, terwijl het aantal leden
van vakbonden en milieu-orga
nisaties verder steeg. De partij
en hebben nu samen 315.000
leden, nog niet de helft van het
aantal leden van de Vereniging
voor Natuurmonumenten. Bo
vendien is maar 10 procent van
de leden actief. Naar schatting
zijn er zo'n 30.000 politieke- en
partijfuncties, waar dus een on
geveer even groot aantal actieve
leden tegenover staat.
De leegloop is volgens het
DNPP te wijten aan de toegeno
men welvaart, het hogere oplei
dingsniveau en de individuali
sering.
den haag anp
Minister Melkert en staatssecre
taris Linschoten van sociale za
ken ontkennen dat ze druk heb
ben uitgeoefend op Kamerleden
van de regeringsfracties om het
parlementair onderzoek over
het College van Toezicht Sociale
Verzekeringen (CTSV) te beper
ken. Ze hebben de Kamerleden
slechts willen wijzen op de mo
gelijke negatieve effecten van
een langdurig onderzoek op het
functioneren van het CTSV. Dat
maakte Sociale Zaken gisteren
bekend.
De bewindslieden reageren
op uitlatingen van D66-kamer-
lid Schimmel in een interview
met Vrij Nederland van deze
week. Zij klapt daarin uit de
school over een overleg dat zij
en haar collega's Van Hoof
(WD) en Van Nieuwenhoven
(PvdA) met Melkert en Linscho-
zeist gpd-anp
De bedrijfsvereniging onder
zocht de wachttijd om inzicht te
krijgen in de kosten van het
ziekteverzuim. Ze heeft bere
kend dat de wachtlijsten jaar
lijks 333 miljoen gulden kosten.
BVG/Detam vindt daarom dat
er normen moeten komen voor
'aanvaardbare maximum-ter
mijnen' waarbinnen een in
greep dient plaats te vinden.
De gegevens van BVG/Detam
zijn gebaseerd op onderzoek bij
ten zou hebben gehad, daags
voor de Kamer zou beslissen
over het CTSV-onderzoek.
In een 'bizar geprek' zouden
de bewindslieden er volgens
Schimmel krachtig op hebben
aangedrongen de reikwijdte van
dat onderzoek zo beperkt mo
gelijk te houden. Het verleden
en vooral de relatie tussen het
departement van Sociale Zaken
en het CTSV zouden zoveel mo
gelijk buiten beschouwing moe
ten blijven.
Melkert en Linschoten erken
nen dat het onderhoud heeft
plaatsgehad, maar stellen dat ze
daarbij alleen maar hebben ge
zegd dat „het slecht zou zijn
voor het toezicht op de sociale
zekerheid, de organisatie en de
werknemers van het CTSV als er
lange tijd onzekerheid zou blij
ven bestaan over de toekomst
van het instituut". Bovendien
zou door een langdurig onder-
de 760.000 eigen verzekerden in
de gezondheidszorg en het wel
zijn. Van het totale ziektever
zuim onder hen wordt 3,6 pro
cent door wachtlijsten veroor
zaakt. In 1994 was dat nog 2,7
procent. Verzekerden die ge
woon werken terwijl ze op be
handeling wachten, zijn niet
meegeteld.
Mensen in geestelijke nood
moeten het langst wachten voor
ze na doorverwijzing terecht
kunnen. De wachttijd voor een
psychiatrische inrichting is ge
zoek „stagnatie kunnen ont
staan bij het orde op zaken stel
len bij het CTSV".
De bewindslieden hebben het
drietal daarom gevraagd „bin
nen hun eigen verantwoorde
lijkheid" zo goed mogelijk reke
ning te houden met deze risi
co's. Dat heeft weinig effect ge
had, want de Kamer heeft de
onderzoekscommissie een uit
gebreide opdracht meegegeven,
waarin ook de geschiedenis van
het CTSV aan de orde komt. De
commisie zal vóór de zomer
haar rapport uitbrengen. Daarin
zou ook de rol van Linschoten
aan de orde kunnen komen.
Bij het CTSV bestaat al gerui
me tijd een crisis door proble
men tussen bestuur en perso
neel. Het bestuur is inmiddels
ontslagen en vervangen door
een tijdelijke leiding, die de op
dracht heeft schoon schip te
maken.
middeld 43 dagen, voor de
Riagg 29 dagen. Wie in een 'ge
woon' ziekenhuis moet worden
geholpen, is relatief het snelst
aan de beun. Dit duurt meestal
20 dagen. Het gaat hier om
driekwart van alle doorverwij
zingen.
Wat er na doorverwijzing
moet gebeuren, is van invloed
op de lengte van de wachttijd.
Gaat het om het stellen van een
diagnose, dan duurt het 19 da
gen voor iemand terecht kan.
Maar voor een poliklinische
dagbehandeling is 27 dagen
voor de eerste afspraak heel ge-
Als alle aandachtsgebieden
op één hoop worden geveegd, is
de gemiddelde wachttijd tussen
de 20 en 24 dagen. Per specia
lisme zijn er echter grote ver
schillen. De chirurg is het snelst
amsterdam anp
Artis-directeur Frankenhuis
heeft voor opschudding gezorgd
met zijn plan om het bevol
kingsoverschot in dierentuinen
op te lossen. Hij stelt voor
vrouwtjestijgers in de dieren
tuin de pil te onthouden en de
jongen te laten inslapen. De
testikels, penissen en galblazen
kunnen worden verkocht in
oosterse landen, waar volgens
Frankenhuis de vraag naar 'tij
geronderdelen' enorm is als po
tentieverhogend middel.
Mede-directeur Van den Poll,
tevens voorzitter van de Neder
landse Vereniging van Dieren
tuinen, bestempelt het idee als
'waanzin'. Hij begrijpt niet hoe
zijn collega ertoe gekomen is
zo'n 'onbespreekbaar en
ethisch onverantwoord' plan te
lanceren.
Frankenhuis, die niet bereik
baar is voor commentaar, keert
zich tegen het pilgebruik onder
dieren. „Het ouderlijk gedrag
gaat verloren. Bovendien verle
ren de beesten de daad", stelde
hij zondag in Vroege Vogels.
Door ze gewoon hun gang te la
ten gaan, en het overschot aan
jongen in te laten slapen, denkt
Frankenhuis meerdere vliegen
in één klap te slaan.
„We lossen de overbevolking
in de dierentuinen op, terwijl de
dieren het natuurlijk gedrag be
houden. Bovendien nemen we
de illegale handel en de strope
rij de wind uit de zeilen". Vol
gens hem kunnen de opbreng
sten van de legale handel zelfs
worden gebruikt voor de be
scherming van de illagele stro
perij.
Een WNF-woordvoerder staat
echter niet achter het plan.
„Een legale handel in tijgerorga
nen wakkert de vraag alleen
met 11 dagen. Bij de uroloog
zijn dat er 15. Gynaecologen
vormen de middenmoot met 22
dagen. Uitschieter naar boven is
ook hier de psychiatrie, met ge
middeld 37 dagen. Het maakt
ook uit waar de patiënt woont.
Een Limburger is gemiddeld
binnen 15 dagen aan de beurt.
Een Groninger heeft echter pas
na 38 dagen een afspraak.
Volgens de Nederlandse Spe
cialisten Federatie (NSF) is niet
het gebrek aan overleg de oor
zaak van de wachttijden, maar
het nieuwe budgetteringssys
teem dat de overheid vorig jaar
invoerde. Specialisten mogen
niet meer omzet maken dan het
gemiddelde van het jaar daar
voor, plus één procent. Daar
door zouden ze niet kunnen
voldoen aan de groeiende
vraag.
amsterdam gpd
De telefoonkaart is volgens W.
Dik, bestuursvoorzitter van Ko
ninklijke PTT Nederland (KPN)
„Met reuzenschreden bezig de
postzegel in te halen als verza
melobject". Het aantal verza
melaars van telefoonkaarten
groeit volgens Dik met de dag
en bezorgt PTT Telecom nu al
vele miljoenen extra omzet aan
betaalde, maar niet gebruikte
telefoontikken.
Volgens de KPN-topman is de
verzamelwoede zó groot, dat
het inmiddels gaat om een sub
stantieel deel van de omzet:
„Drie tot vier procent van alle
uitgebrachte kaarten." Bedra
gen wil Dik om commerciële re
denen niet noemen, maar dat
het om vele miljoenen gaat
staat vast.
„Als bedrijf vinden wij het
prachtig, vooral als het gaat om
niet gebruikte kaarten", aldus
leusden gpd
Asielzoekers worden steeds va
ker benaderd door vertegen
woordigers van religieuze groe
peringen die uit zijn op het
'winnen van zieltjes'. Dat zegt
vertrekkend directeur Wonder-
gem van het asielzoekerscen
trum (AZC) in Leusden. „Ik vind
dat jammer en het verbaast me
ook. Het feit dat onze mensen
aandacht tekort komen, wordt
door deze personen aangegre
pen voor hun eigen voordeel",
aldus Wondergem.
Hoe de contacten tussen de
asielzoekers en de moderne
missionarissen tot stand ko
men, zegt Wondergem niet te
amsterdam anp
Uitgever Perscombinatie Meu-
lenhoff (PCM) moet Het Parool
de tijd geven. De noodlijdende
krant, die vanaf volgend jaar op
half formaat tabloid ver
schijnt, moet drie tot vier jaar
krijgen om quitte te spelen. Dat
zei hoofdredacteur Van der Zee
gisteren in de actualiteitenru
briek MiddagEditie. „Voorko
men moet worden dat de baby
in de wieg wordt gesmoord", al
dus de hoofdredacteur.
Van der Zee erkende dat sa
nering van de krant door jaren
lange verliezen noodzakelijk is
geworden. Vorig jaar moest
PCM tien miljoen toeleggen op
Het Parool. Als de krant perso
neel moet inleveren, zal dat vol
gens Van der Zee via natuurlijk
verloop geschieden. Beeld en
omvang van de nieuwe krant
zijn sterk afhankelijk van de
randvoorwaarden waarop de
uitgever studeert.
PCM, uitgever van vijf lande
lijke kranten (naast Het Parool
ook Trouw, de Volkskrant, NRC-
Handelsblad en Algemeen Dag
blad), liet maandag weten dat er
een 'voorlopig positief besluit is
genomen over de nieuwe opzet.
Onduidelijk was tot op dat
moment of er gekozen zou wor
den voor de tabloid-formule,
waarbij de krant zich op jonge
Randstedelingen gaat richten,
of voor een toekomst als Am
sterdams regionaal dagblad.
Van der Zee heeft zich altijd fel
tegen de laatste optie verzet. Bij
het Parool werken 122 redac
'Snel chipcard
invoeren voor
trein en bus'
den haag anp
De Raad voor Verkeer en Water
staat wil dat de overheid het ge
bruik van chipcards in het
openbaar vervoer 'met kracht
en dwingend' invoert. Volgens
de adviesraad van minister Jor-
ritsma kan elektronisch betalen
voor bus, trein, tram en metro
het openbaar vervoer aantrek
kelijker maken.
Elektronisch betalen maakt
betaling achteraf of vooraf mo
gelijk en biedt veel meer moge
lijkheden voor op doelgroepen
toegesneden kortingen. Verder
kan de reiziger in combinatie
met de telefoon specifieke reis
informatie krijgen, reserveren
en (aan)betalen. Ook maakt een
chipcard koppelingen met an
dere functies mogelijk, zoals het
betalen van parkeergeld. Deze
'ketenbenadering' is wat de
klant wil, en de overheid moet
hiervoor de voorwaarden
scheppen, zo vindt de raad.
Dik. Om de verzamelwoede ver
der te stimuleren, brengt FIT
Telecom een grote variatie aan
kaarten uit. „Wij doen ons best
om mooie kaarten uit te bren
gen, net. als postzegels", zegt
Dik.
De grootste baat heeft PTT
Telecom bij fanatieke verzame
laars, die net als postzegelverza
melaars via abonnementen
exemplaren van alle nieuw ver
schenen kaarten kopen, en die
vervolgens ongebruikt opber
gen. Doordat de kaarten na eni
ge tijd verlopen, verdient het
bedrijf de volledige waarde van
de telefoon-tikken.
PIT Telecom voorziet in de
toekomst een steeds grotere rol
voor de telefoonkaart, maar sa
menwerkingsverbanden tussen
telecombedrijven zullen er toe
leiden dat de verschillende bei-
functies worden bijeengebracht
op één kaart met een
'intelligente'chip.
weten. „De eerste ontmoetin
gen vinden in elk geval altijd
buiten het centrum plaats. Ver
volgens leggen deze geloofsver-
tegenwoordigers bezoeken af
bij onze mensen." Het gaat vol
gens de directeur om verschil
lende religieuze stromingen,
waaronder de Jehova's Getui
gen.
Op zich wil Wondergem deze
mensen de toegang tot het AZC
niet verbieden. „Asielzoekers
mogen zelf weten wie zij willen
uitnodigen." Maar mocht blij
ken dat een AZC-bewoner tegen
zijn zin wordt lastig gevallen,
dan grijpt de directie wel in.
„Dan komt zo'n persoon er ge-
voorburg gpd
De huizenkoper van vandaag wil vooral
ruimte: minimaal vier kamers, een grote
woonkamer, een garage en een min.
Gemiddeld heeft de aspirant-koper daar
291.000 gulden voor over. De Neder
landse Vereniging van Bouwonderne
mers (NVB) heeft de woonwensen van
deze consument op een rijtje laten zet
ten in het rapport 'Huizenkopers in pro
fiel', dat gisteren is gepubliceerd.
Anderhalf miljoen mensen willen de
komende jaren verhuizen naar.een (an
der) koophuis. Een derde van deze
groep is actief op zoek, de overgrote
meerderheid wil echter alleen van stek
veranderen voor een huis dat 'werkelijk
geschikt' is. Het onderzoek is verricht
onder huishoudens met een inkomen
van minimaal 50.000 gulden bruto.
Huiseigenaren brengen voor een
nieuw onderkomen een flinke zak eigen
geld mee. Vaak is al een deel van de lo
pende hypotheek afgelost en is het bezit
in waarde gestegen. Gemiddeld nemen
zij een spaarpot mee van 121.000 gul
den. Huurders daarentegen blijven ver
achter in hun kapitaalvorming: zij ko
men aan een gemiddeld bedrag van
41.000 gulden.
Voor zijn volgende woning heeft de
Nederlandse huizenkoper 291.000 gul-
denover. „In ruil daarvoor wil hij wel
kwaliteit, en vooral erg veel ruimte. Als
de huizenkoper voor hetzelfde geld mag
kiezen tussen een grote sobere woning
en een kleine luxe woning, dan kiest een
royale meerderheid voor de grote sobe
re woning", meldt de NVB.
Woningen met een tuin in een bui
tenwijk of in de buurt van een stad ge
nieten de voorkeur. De woonkamer
moet riant zijn, minimaal veertig vier
kante meter, de keuken het liefst apart.
Een extra werkkamer staat eveneens
hoog op de verlanglijst. Hét huis heeft
ook een klassieke uitstraling. De consu
menten lopen minder warm voor expe
rimentele bouwprojecten, of zelfs voor
iets minder gewaagds als een plat dak.
Zeven van de tien kopers willen er ook
nog een eigen garage bij. Tachtig pro
cent wijst een flat of appartement
ook met een groot (dak)terraszon
der meer af.
De komende tien jaar r
derland ongeveer 800.000
ningen worden gebouwd. Daarbij horen
de vette subsidies van de overheid voor
goedkope huur- en koopwoningen na
genoeg tot het verleden. Zeventig pro
cent van de woningen moet via de vrije
markt worden verkocht. De nieuwe hui
zen zouden de mensen met wat hogere
inkomens moeten verleiden om hun be
staande, vaak goedkope woning te ver
laten.
„De veranderingen op de woning
markt zijn groot. Zo ook de risico's die
de bouwende en ontwikkelende partij
en, inclusief de gemeenten lopen, wan
neer geen rekening wordt gehouden
t de
i de
die
Keltische munt gevonden in Castricum
castricum Bij opgravingen in Castricum is een Keltische gou
den munt gevonden. Het is een zogenoemde stater van de Ner-
vii-stam, die ooit in België en Noord-Frankrijk woonde. De
munt is door de Rijksdienst voor Oudheidkundig Bodemonder
zoek gedateerd op vijftig jaar voor Christus. Op het geldstuk
staan een paardje en een kop. Een dergelijke munt is nooit eer
der in Nederland gevonden. Wel werd in Velsen ooit een Kelti
sche bronzen munt aangetroffen. De gouden stater is overgedra
gen aan het Koninklijk Penningkabinet in Leiden.
Vijftig kalfjes omgekomen door brand
garderen Een felle brand heeft gistermiddag een boerenschuur
en een stal in Garderen in de as gelegd-Vijftig kalveren werden
zó zwaar gewond dat ze moesten worden afgemaakt. De brand
ontstond door nog onbekende oorzaak in een open schuur en
sloeg al snel over naar de kalverstal. Door het vuur begon het
isolatiemateriaal van piepschuim te druipen op de kalveren. De
dieren liepen daardoor ernstige brandwonden op. De schade
bedraagt zeker 300.000 gulden. Isolatiemateriaal van piep
schuim is in nieuwbouw al enige tijd verboden.
Illegale slachterij Kockengen opgerold
kockengen De politie van het district Vecht en Venen heeft een
51 -jarige inwoner van Kockengen bekeurd omdat hij een illegale
slachterij runde. In het bedrijf werden schapen ritueel geslacht.
De Algemene Inspectiedienst van het ministerie van Landbouw
trof tien geslachte schapen aan. Onder het stro vonden de in
specteurs verder dierlijke afvalresten, waardoor ziekten kunnen
worden verspreid. De schapen waren niet gekeurd en de slach
ter was niet in het bezit van vergunningen.
Drinkverbod in Utrecht uitgebreid
utrecht Om de overlast van alcoholisten terug te dringen,
breidt het gemeentebestuur van Utrecht het verbod op drinken
op de openbare weg uit. Met ingang van vandaag mag geen al
coholische drank meer worden gedronken op het Lepelenburg,
rond de Catharijnesteeg, in het Moreelsepark en bij winkelcen
trum Overvecht. Op die plaatsen houden veel junks en alcoho
listen zich op. Er gold al een drinkverbod in de winkelcentra
Hoog Catharijne en La Vie en op de Stadhuisbrug.
Auto onder trein, bestuurder gedood
wezep Een 77-jarige man uit Wezep is gistermiddag om het le
ven gekomen nadat hij met zijn auto onder de trein van Amers
foort naar Zwolle terecht kwam. Het ongeluk gebeurde bij een
met knipperlichten beveiligde spoorwegovergang bij het plaatsje
Hattemerbroek. Het treinverkeer op het traject was enige tijd ge
stremd.
Dubbele moord in Maastricht
Maastricht Een 58-jarige man uit Maastricht heeft gisteren zijn
40-jarige ex-vrouw en een 61-jarige vriend van haar doodge
schoten. De moord vond plaats in zijn woning in de Limburgse
hoofdstad, waar het tweetal op bezoek was. De schutter heeft
zelf de politie ingelicht. De dader en zijn vrouw gingen ruim een
jaar geleden uit elkaar. Na de scheiding zou de dader zich be
dreigd hebben gevoeld door zijn ex-vrouw en ffiensen met wie
zij omging.
Dassenfamilie verhindert opening A73
roermond De openstelling van de snelweg A73 tussen Horst en
Venlo is drie dagen uitgesteld om een dassenfamilie te bescher
men. Eigenlijk zou de weg gisteren worden geopend, maar dat
wordt nu zaterdag. De Vereniging Das Boom had gedreigd
met acties als de weg gisteren zou opengaan, omdat op nog
geen 300 meter van de A73 een dassenfamilie woont, 's Nachts
steken de dassen de weg over om aan de overkant voedsel te
vergaren. Om te voorkomen dat dieren worden doodgereden,
heeft Rijkswaterstaat beloofd stalen geleide-barrières en wild-
roosters te plaatsen.
Consul beschuldigt touroperators
Rotterdam Even leek het gisteravond in Rotterdam of leden van de marxistisch-leninistische organisatie Rode
communisme terug was van weggeweest. Bij een de- Morgen en de Nieuwe Communistische Partij Nederland
monstratie van zo'n zeshonderd mensen werden al jaren (NCPN), maar sympathisanten van Turkse socialistische
iet meer waargenomen portretten van Marx, Stalin, Lenin en communistische partijen waren in de meerderheid. Zij
i Mao meegevoerd. Er waren weliswaar enkele tientallen protesteerden vooral tegen de politieke situatie in hun
moederland. Er liepen ook deel 150 aanhangers van de
Koerdische arbeiderspartij PKK mee. De animo voor de
demonstratie was groter dan in voorafgaande jaren. De
optocht verliep zonder incidenten. foto anp
