Corruptie en geweld in reuzendemocratie
Malan-proces belast Buthelezi en militaire top
Turkije en Syrië dreigen te
botsen over waterprobleem
Buitenland
DIT MAAKT U NOOIT MEER MEE!
[ATERDAG 27 APRIL 1996
AMAR DE VRIES»
)e Amerikaanse president Clin
gs on rriag dan de bijnaam the co-
,gr neback kid hebben, maar ook
Ie Indiase premier P.V. Nara-
imha Rao lijkt het noodlot vaak
rerrassend te kunnen afwen-
welen. Vier jaar geleden was Rao
le gevierde man van het India-
subcontinent. Samen met
r ijn minister van financiën,
tfanmohan Singh, leidde hij In-
lia met een pakket economi-
che hervormingen de 20ste
,f1( euw binnen. Menige gewone
n(j ndiër maakte zo kennis met
)g noderne consumptiegoederen
ils satelliet-tv en spijkerbroe-
sli
Maar eind 1994 moest Rao
;'^loor het stof. Bij deelstaatver-
jezingen kreeg zijn Congres-
iartij forse dreunen. In Bom-
lay, in de deelstaat Maharast-
ïra, werd de macht overgeno-
nen door een fundamentalisti-
iche hindoe van Shiv Seenaa,
laai Thackeray. De dagen van
lao's minderheidsregering (253
an de 570 zetels) leken geteld.
Met de intrede van de moder-
lisering leek het wel of plotse-
ing iedereen tegen hem was.
)ppositiepartijen beleefden
jouden tijden. Verontrustender
log voor de Indiase heersende
gdasse: de lagere kasten en rech-
elozen begonnen zich te roe-
en. Kinderen kwamen in op-
tand tegen uitbuiting in de ta-
lijt- en ldedingindustrie en fun-
lamentalistische hindoes dreig-
len een Amerikaanse multina-
ional het land uit te gooien.
)ok werd een handjevol minis-
/:ers uit Rao's kabinet beschul-
ligd van corruptie.
Het begon erop te lijken dat
lao bij de parlementsverkiezin-
n het roer uit handen zou
noeten geven. Maar Narasimha
lao voor elk belangrijk kabi-
ïetsbesluit raadpleegt hij een
istroloogis op miraculeuze
vijze uit het dal gekrabbeld. De
xitiek op zijn economische
ïervormingsbeleid is volkomen
indergesneeuwd geraakt in de
piraal van corruptie-beschuldi-
okingen die India in zijn greep
kioudt. En dat komt Rao goed
t.
Na de desastreuze deelstaat-
'erkiezingen van december
994 trof de premier vorig jaar
maatregelen om ook de armen
yan zijn beleid te laten profite
ren. In toenemende mate werd
jiem namelijk het verwijt ge
maakt dat alleen de verwesterde
middenklasse profiteerde van
pe economische vrijheden.
Maar het kan verkeren. Nu
feit de 74-jarige premier zijn ze-
jeningen. De inflatie is beteu
geld en de buitenlandse inves-
eerders zijn gerustgesteld. On-
ler hen ontstond onrust na
zolreigementen van conservatie-
34 re hindoepartijen dat de bui-
enlanders weg moeten uit'ln-
lia. Die bleken echter loos.
12 /laar Rao's grootste vreugde zal
20 vellicht de verdeeldheid van de
ippositiepartijen gelden.
rote ruzie
PQÏinnen de Indiase volkspartij
D4[B]P), één van de oppositiepar
tijen die tot voor kort kans
Het overgrote deel van de 590 miljoen kiesge
rechtigden in India gaat vandaag naar de stem
bus voor de eerste ronde in de parlementsver
kiezingen. Op 2 en 7 mei stemmen ze opnieuw,
en later in mei volgt de bevolking van de deel
staat Kashmir. Definitieve uitslagen zijn pas
eind mei te verwachten. Belangrijkste thema
van de verkiezingen is de bestrijding van de
corruptie. Een inderhaast gekozen item, want
premier Rao had er aanvankelijk op gerekend
dat zijn veelbesproken economische hervor
mingen de stembusstrijd zouden bepalen. En
dat hij die strijd slapend zou winnen. De ver
kiezingen worden bovendien zoals wel vaker
in India in grote delen van het land bepaald
door geweld. Twee verhalen over de stembus
strijd in de grootste democratie ter wereld.
1 t M
premier P.V. Narasimha Rao, tridia's eigen 'comeback kid'.
maakte om Rao van zijn troon
te stoten, is grote ruzie ont
staan. De kopstukken van de
partij rollen nu zelf vechtend
over straat in plaats van de
Congrespartij van slappe poli
tiek te betichten. In de deelstaat
Gujarat, waar in september
1994 de 'pestepidemie' woedde,
telt de BJP maar liefst 47 dissi
dente parlementariërs. Boven
dien raken ook oppositiepartij
en in smeergeldschandalen ver
strikt. De BJP, die de corruptie
bestrijding had willen verheffen
tot inzet van de verkiezingen,
blijkt zelf ook 'geen brand
schoon geweten te hebben.
De enige zorg die premier
Rao nu nog heeft, is zien te
voorkomen dat hij zelf met cor
ruptie in verband wordt ge
bracht. Bij het omkoopschan
daal dat in februari aan het licht
kwam, werd al gezinspeeld op
zijn mogelijke betrokkenheid.
Het blijft natuurlijk de vraag
hoe al. die corruptiebeschuldi
gingen in de wereld zijn geko
men. Boze tongen beweren dat
Rao zelf de hand heeft gehad in
het aanzwengelen van de op
winding over de smeergeld
schandalen. Hij zou dat hebben
gedaan, omdat zijn andere lis
ten om zijn partij te 'pushen',
niet waren gelukt.
De halfzachte maatregelen
om de armen en lagere kasten
enthousiast te maken voor de
economische hervormingen,
sloegen niet aan. Ook kon hij
niet scoren met zijn vredesvoor
stellen voor Kashmir, waar al
bijna zeven jaar een bloedige
oorlog woedt tussen separatisti
sche rebellen en het Indiase le-
foto reuters sunil malhotra
"I support the most corrupt. At least
he can pay us well for our votes!"
In de noordelijke deelstaat Punjab zijn de veiligheidsmaatregelen flink opgevoerd, om te voorkomen dat de verkiezingen een gewelddadig verloop
krijgen. Agenten controleren de papieren van willekeurige voorbijgangers om zo mogelijke onruststokers te kunnen arresteren.
foto reuters rajesh bambhi
ARTHUR MAX AP
„Ik steun de meest corrupte politicus. Die kan ons tenminste flink beta
len voor onze stem", zegt de man op deze Indiase spotprent.
illustratie ravikanth
Boemerang
Wellicht aangemoedigd door
zijn astrologen, besloot Rao
daarop van de nood een deugd
te maken en al diegenen die
hém beschuldigden van corrup
tie van hetzelfde te betichten.
Dat kan in India betrekkelijk
straffeloos, want de maatschap
pij is doordrenkt van corruptie.
Maar zo kon het wel gebeuren
dat voorman L.K. Advani van de
BJP, die de Congres I Partij (af
splitsing van de Congrespartij)
op hoge toon beschuldigde van
oneerlijke praktijken, dat verwijt
nu als een boemerang op zich
ziet afkomen. Weg verkiezings
winst.
Het meest spraakmakende
schandaal van India is op dit
moment de Hawala-corruptie-
affaire. In de dagboeken van de
groot-industrieel Jain staat
nauwkeurig opgetekend wie er
allemaal geld hebben ontvan
gen van hem en hoeveel. Ook
de naam Narasimha Rao komt
in de dagboeken voor.
Dat de corruptiebestrijding
nu een verkiezingsitem is ge
worden, wil overigens niet zeg
gen dat India nu toe is aan een
operatie 'Schone Handen', zoals
in Italië. Het geeft eerder aan
dat er zo gauw geen andere on
derwerpen voorhanden waren
waarop de partijen zich kunnen
profileren. En dat wist Rao al
lang.
In de Indiase provincie kunnen verkiezin
gen dodelijk zijn. Telkens weer intimideren
door plaatselijke politici gevormde legertjes
de kiezers in de dorpen op het onderont
wikkelde boerenland in het noorden van
India. Bij de parlementsverkiezingen die
vandaag beginnen, zal dat waarschijnlijk
niet veel anders zijn.
Ingehuurde bandieten houden kiezers op
weg naar de stembureaus tegen. Kiezers die
het stemhokje wel bereiken, komen er soms
achter dat hun stembiljet al is ingevuld.
Ook is het niet ongebruikelijk dat gewapen
de mannen er gewoon met de stembus
vandoor gaan. De politie grijpt vrijwel nooit
in, uit onmacht of omdat ze is omgekocht.
Op sommige plaatsen hebben mensen nu
het recht in eigen hand genomen. In Siswa,
een dorp met 5.000 inwoners in de buurt
van de grens met Nepal, houdt een groep
van zo'n 100 mannen na een lange werkdag
op het land de wacht bij de buitenrand van
het dorp. Ze maken deel uit van het 'Dorps-
beschermingsleger', een militie die zes jaar
geleden door legerveteraan Badri Narayan
Pandey in het leven werd geroepen om het
dorp te beschermen tegen rovers en ont
voerders. De militie heeft volgens Pandey
nu 16.000 leden in 430 dorpen.
„Dit is de enige manier om ons land en on
ze dochters te beschermen", zegt hij. „De
criminelen maakten volledig de dienst uit."
De leden van de militie worden nu ook in
gezet on de stembureaus te bewaken. „We
zullen niet toelaten dat er stembussen wor
den gestolen", zegt Pandey. „We zullen de
eer van onze democratie verdedigen." Sis
wa ligt in Bihar, één van de deelstaten waar
zich het meeste verkiezingsgeweld voor
doet. Sachindra Narayan van het A.N. Sinha
Instituut voor Sociaal Onderzoek schat dat
de verkiezingen in de steden in Bihar voor
80 procent eerlijk zullen verlopen, maar op
het platteland slechts voor 50 procent. „In
India, en met name in Bihar, kun je geen
verkiezingen winnen zonder macht en
geld", zegt hij.
De federale regering heeft weliswaar 15.000
reservisten ingezet in Bihar, waar bijna 90
miljoen mensen wonen, maar alleen hun
aanwezigheid zal niet voldoende zijn. Tien
duizenden dorpen hebben niet eens een
politiepost of zelfs maar een telefoon om
hulp te kunnen inroepen. De noordelijke
staten die het meest worden geteisterd door
verkiezingsgeweld, zijn ook de politiek be
langrijke staten. Ze leveren ruim een kwart
van de parlementsleden.
De privelegers houden een wapen-huisin
dustrie draaiende. In een uit strohutten op
gebouwd dorp, ongeveer 50 kilometer ten
zuiden van Bihars hoofdstad Patna, worden
stuurkolommen van auto's met behulp van
op hout gestookte ovens omgesmolten tot
geweerlopen. De prijzen van pistolen en ge
weren variëren van 25 tol ruim 1.100 gul
den. Een over het viir gebogen man is bezig
een geweerloop in vorm te beitelen. Hij zegt
dat 40 van de 200 families in het dorp hun
geld verdienen met de verkoop van zelfge
maakte wapens. „Het maakt niet uit welke
politieke partij de bestelling plaatst", zegt
de man, die zijn naam niet wil noemen.
„We verkopen aan iedereen." Al in de jaren
zestig botsten milities van Hindoes uit de
hogere kasten en landeigenaren met mili
ties van boeren uit de lagere kasten, maar
het was in de jaren tachtig dat Bihar zich
zijn reputatie van wetteloosheid en kasten-
strijd verwierf. „In sommige gebieden werd
zes of zeven jaar niet op het land gewerkt.
Het land werd onvruchtbaar. De mensen le
den honger", vertelt Rameshwara Prasad.
Hij leidde een opstand van boeren en staat
nu kandidaat voor een parlementszetel.
„Uiteindelijk beseften beide zijden dat we
moesten terugkeren naar de beschaving. In
1992 waren alle legers ontbonden", aldus
Prasad. Maar al in 1994 stond er een nieuw
leger op, de Ranvir Sena, dat verantwoorde
lijk wordt gehouden voor meer dan 50
moorden die werden gepleegd tijdens de
campagne voor'de deelstaatverkiezingen
van vorig jaar. Prasad verwacht dat het ge
weld dit jaar omvangrijker zal zijn. „Want
als ze aanvallen, dan slaan we terug", zegt
hij.
KAAPSTAD RUNA HELLINGA
CORRESPONDENT
Een arrestatiebevel tegen Inka-
tha-leider Mangosuthu Buthe
lezi is niet in de maak. Dat zegt
Tim McNally, openbaar aan
klager in het geruchtmakende
proces tegen de voormalige
Zuid-Afrikaanse minister van
defensie Magnus Malan en an
dere gewezen topmilitairen. En
gezien de politieke situatie in
Zuid-Afrika zal het ook nooit
zover komen.
Onlangs dreigde Buthelezi
met een ware burgeroorlog als
hij zou worden aangeklaagd
wegens zijn verantwoordelijk
heid voor het politieke geweld
in KwaZulu-Natal in de afgelo
pen tien jaar. Maar de be
wijslast die naar boven komt in
het proces tegen de militaire
uitvoerders van de apartheid,
maakt duidelijk dat het ANC al
tijd gelijk heeft gehad met zijn
bewering dat Buthelezi en de
apartheidsregering voor een
belangrijk deel verantwoorde
lijk waren en zijn voor dat ge
weld.
Het proces begon als een
aanklacht tegen de topmilitai
ren, vanwege hun verantwoor
delijkheid voor de massamoord
op de familie van anti-apart
heidsactivist Victor Ntuli. Uit
de verklaringen van twee getui
gen blijkt overduidelijk dat het
moordcommando dat in janu
ari 1987 verantwoordelijk was
voor de dood van 13 vrouwen
en kinderen in KwaMakhutha
inderdaad handelde op orders
van bovenaf.
Die order luidde, aldus de
Mangosuthu Buthelezi: „Ik heb meer nodig dan de toestemming
om vuurwapens te kunnen uitdelen." archieffoto
voormalige sergeant van de mi- de, zei voor de rechtbank dat
litaire inlichtingendienst Andre het de meest krankzinnige op-
Cloete, dat Ntuli en zijn hele fa- dracht was die hij ooit had ge-
milie moesten worden uitge- had. Maar orders waren orders,
roeid. Cloete, die de actie leid- en hij trainde zijn mannen om
iedereen in het huis van Ntuli
om te brengen.
Ook Cloete's directe meerde
re, de voormalige majoor J.P.
Opperman, verklaarde eerder
•voor het hof dat de KwaMak-
hutha-slachting een geplande
operatie was, al was het vol
gens hem niet de bedoeling dat
de hele familie zou omkomen.
De majoor noemde de operatie
achteraf 'een fiasco', mede om
dat Ntuli zelf niet thuis bleek te
zijn.
Opperman was verantwoor
delijk voor de militaire training
van Inkatha-aanhangers in
kampen in de zogenaamde
Caprivistrip. Formeel werden
ze daar op verzoek van Buthe
lezi opgeleid tot 'verdedigings
eenheden', omdat de Inkatha-
leider zich bedreigd voelde
door de groeiende invloed van
het aan het ANC gelieerde Ver
enigd Democratisch Front
(UDF). Buthelezi verklaarde
blijkens de documenten dat hij
zich door UDF-acties gedwon
gen zou kunnen zien 'het recht
in eigen hand te nemen'.
Uit geheime militaire docu
menten over de 'Operatie Ma
rion' die de rechtbank heeft ge
kregen, blijkt duidelijk dat het
vanaf het begin de bedoeling is
geweest dat er, mede op sug
gestie van Buthelezi, ook aan-
valseenheden zouden worden
opgericht. De training van de
moordcommando's is niet het
werk geweest van een paar la
gere officieren, maar werd op
top-niveau besproken.
In 1986 werd besloten dat er
200 man opgeleid zouden wor
den, en dat Buthelezi de kandi
daten zou uitzoeken. Na afloop
van hun training in de Capri
vistrip werden ze door de Inka-
thaleider thuis verwelkomd en
slachtte hij een rund te hunner
ere, zo verklaarde Bhekisisa
Khumalo, één van de uitverko
renen. Hij vertelde verder dat
ze tijdens de training af en toe
de opdracht kregen „te schie
ten alsof we een Chris Hani,
een Oliver Tambo of een ande
re ANC-leider op de korrel had
den".
Na de massaslachting in
KwaMakhutha heeft de leger
top zich overigens wat van de
Inkatha-eenheden gedistanti
eerd, tot ergernis van Buthelezi,
die in oktober 1989 nogmaals
een verzoek aan de militaire in
lichtingendienst heeft gedaan
om te helpen met de training
van aanvalseenheden.
De documenten bevatten
nog meer onthullende uitspra
ken van de Inkathaleider. Zo
heeft hij zich in 1985 verzet te
gen een campagne om het ANC
te erkennen en Nelson Mande-
la vrij te laten, zo blijkt uit een
brief van admiraal Dries Putter
aan generaal Jannie Gelden-
huys, de hoogste bevelhebber
van het Zuid-Afrikaanse leger.
In dezelfde tijd schreef But
helezi aan Putter: „Nu het ANC
in ballingschap mij en Inkatha
de oorlog heeft verklaard, ver
wacht de gewone zwarte burger
actie van mij. Ik heb meer no
dig dan de toestemming om
vuurwapens te kunnen uitde
len."
ISTANBUL «JESSICA LUTZ
CORRESPONDENT
Tijdens het vierdaagse islami
tische Offerfeest, dat morgen
begint, zal Syrië voelen hoe af
hankelijk het is van Turkije.
'Om technische redenen' draait
Turkije de kraan van de stuw
dam in de rivier Eufraat een
beetje dicht. Syrië betrekt echter
een groot deel van zijn water
voorraad uit die rivier. De rela
ties tussen de twee buurlanden
hebben dan ook een kritiek
punt bereikt.
Geen 500 maar 200 kubieke
meter water per seconde zal tij
dens de feestdagen naar Syrië
stromen. Op zich gebeurt het
wel vaker dat Turkije een va
kantieperiode, waarin minder
water wordt verbruikt, aangrijpt
voor onderhoudswerkzaamhe
den aan de stuwdammen. Dat
heeft niet noodzakelijk rampza
lige gevolgen.
Maar in het licht van de re
cente spanningen lijkt het voor
al een politieke maatregel, die
volgde op dreigende woorden
van de Turkse premier Yilmaz
tijdens een bezoek aan de pro
vincie Hatay bij de Syrische
grens. Het buurland maakt
sinds de jaren dertig aanspra
ken op de Turkse provincie.
„Wij Turken hebben veel ge
duld, maar als dat opraakt slaan
we hard terug. Onze buur moet
nu maar eens afzien van vijan
delijkheden of daarvoor zijn
verdiende straf ondergaan", al
dus Yilmaz.
Meer nog dan de Syrische
aanspraken op Hatay, zit het de
Turken dwars dat PKK-leider
Abdullah Ocalan in Damascus
woont. Syrië gebruikt de PKK
om druk uit te oefenen op Tur
kije: als wij meer water krijgen,
krijgen jullie Ocalan. Maar de
Turkse regering heeft tot nu toe
het standpunt gehuldigd dat
'wdter niet uitwisselbaar is met
terreur.'
Syrië heeft zich inmiddels
verzekerd van de steun van de
Arabische Liga. Die noemde de
dreigementen van premier
Yilmaz aan het adres van Syrië
„verbijsterend, spijtig en onver
enigbaar met goede relaties tus
sen buurlanden". Half maart
SWSSE NHEIM SWIMEkEN HUIS
KOETSSRSWEG 7, SASSNHEIM TEL 0232-2304» 1
'S MjuLNMOs OL90ITN ZDiM P FAX 0252-230543
Nu een keuken kopen en
na vijf jaar al uw geld terug!»
riep de Liga Turkije op met Sy
rië en Irak dat eveneens be
vloeid wordt door de Eufraat
rond de tafel te gaan zitten om
een overeenkomst te bereiken
over de verdeling van het water.
Internationale Financiers werd
gevraagd niet te investeren in
het prestigieuze Turkse stuw
dammen-project.
„Een ronduit vijandige actie,
die het besluit om Israëlische
gevechtsvliegtuigen boven
Turks grondgebied te laten oe
fenen zonder meer heeft verge
makkelijkt", meent Cengiz Can-
dar, columnist en Midden-Oos
ten specialist. Deze oefening
vond plaats in het kader van
een militair akkoord dat in fe
bruari tussen de twee landen
getekend werd. Behalve het
trainen in eikaars luchtruim,
staat het akkoord beide legers
onder meer toe eikaars marine
bases te gebruiken. Bovendien
kunnen militaire informatie en
ervaring worden uitgewisseld,
evenals personeel.
De Arabische wereld reageer
de gealarmeerd op de oefening
van de Israëlische luchtmacht.
Begin deze week waarschuwde
de Egyptische staatssecretaris
van buitenlandse zaken Usama
El-Baz nog voor een mogelijke
oorlog. „Elke vorm van militaire
samenwerking tussen Israël en
Turkije is een reden voor insta
biliteit in het Midden-Oosten.
De Arabische landen kunnen
zich niet onttrekken aan de in
druk dat Syrië en Irak, zij het
psychologisch, het doelwit van
deze samenwerking zijn."
