De zware wetstrijd
van Patrick Kluivert
'Zoveel belangstelling voor
een rechtszaak, dat
heb ik nog niet meegemaakt'
ZATERDAG 27 APRIL 1996
Vijftig plaatsen zijn gereser
veerd voor 'gewone belang
stellenden', de andere plek
ken in de Amsterdamse rechtszaal wor
den op 1 mei in bezit genomen door de
nationale en internationale (sport)pers.
Want hoewel de 'rol' van de rechtbank
niet meer dan een dodelijk auto-onge
val vermeldt, is de verdachte wereldbe
roemd: Patrick Kluivert, de 19-jarige
stervoetballer van wereldkampioen
Ajax.
In het Paleis van justitie aan de Parn-
assusweg, staat men al in de startblok
ken. Een van de twee grootste rechtsza
len is gereserveerd om alle belangstel
lenden te herbergen. Het mediacircus
zal er op volle toeren draaien. Camera
ploegen, fotografen, radioverslaggevers
en schrijvende pers uit binnen- en bui
tenland zullen zich op de zaak storten.
Sportprogramma's van radio en tv, de
week- en autobladen en niet te verge
ten de roddelpers, allemaal zullen ze
opnieuw de schijnwerpers op de jeug
dige voetballer richten.
Voor vijftig belangstellenden uit het
'gewone volk' is plaats op de publieke
tribune. Bij de rechtbank komen met
de regelmaat van de klok de telefoon
tjes binnen: of het ook mogelijk is daar
een plaatsje te reserveren. Woordvoer
der J. Merton: „Het wordt, wie het eerst
haalt, het eerst maalt. Ik heb het nog
niet eerder meegemaakt, zoveel be
langstellingvoor een rechtszaak."
Tranen
Het door Kluivert veroorzaakte ongeval
was een drama zoals dat jaarlijks zo'n
1300 slachtoffers dodelijk treft. In dit
geval was de veroorzaker een van de
beste voetbalspitsen ter wereld. Eigen
lijk nog een jongen, die in een paar jaar
tijd een bliksemcarrière maakte.
Wie herinnert zich de beelden niet,
de aankomst vorig jaar van Ajax op
Schiphol. Ajax mocht zich Europees
kampioen noemen in de Champions
League, dankzij dat ene winnende
doelpunt van Kluivert. Plotseling was
daar de roem en het grote geld. Plotse
ling ook kon die gewone volksjongen
zich permitteren in dure auto's te rij
den. Het ritje in de glanzende sportwa
gen, pakte catastrofaal uit. In de eerste
plaats voor de slachtoffers en nabe
staanden. En voor die gevierde, jonge
Ajacied nam het leven op dat moment
een dramatische wending.
Het gebeurde vorig jaar 9 september,
op de Werengouw in Amsterdam-
Noord. De ouderlijke woning van Pa
trick Kluivert was op een steenworp af
stand. Evenals het pleintje waar hij tot
ver in zijn puberteit een balletje trapte.
Daar op de Werengouw reed Patrick
Kluivert in de geleende BMW-cabriolet.
Volgens onderzoek van het Gerechte
lijk Laboratorium met een snelheid van
104 kilometer per uur, waar slechts vijf
tig is toegestaan. Volgens zijn advocaat,
mr. M. Nan, was het niet harder dan 72
kilometer.
Hoe dan ook, op datzelfde fatale mo
ment draaide de 54-jarige Marten Put
man, directeur van de Vlaardingse
Stadsgehoorzaal, zijn auto uit een par
keervak. Zijn voertuig werd midden in
Patrick Kluivert: „Van binnen ben ik er erg door veranderd'. foto leo vogelzang
Hij bewoog zich in zijn nog zo korte carrière tussen extremen. Na Europa Cup voor een uitzinnige menigte stond, staat hij terecht
zijn winnende goal in de finale van de Champions Leaque in in Amsterdam. Op 1 mei dient de zaak tegen Ajax-spits Patrick
Wenen, was hij betrokken bij een dodelijk ongeval op de Kluivert, die dood door schuld ten laste is gelegd. ,,Hoe meer die
Werengouw in Amsterdam. Bijna een jaar nadat hij met de dag nadert, des te meer spookt de rechtszaak door mijn hoofd.
de flank geramd door die van de voet
baller. Putman was op slag dood, zijn
echtgenote raakte zwaar gewond.
De opwinding over dit drama was
nog niet verdwenen, of nauwelijks twee
weken later werd Patrick Kluivert op
nieuw betrapt op onverantwoord ver
keersgedrag. Op de Stadhouderskade
in Amsterdam zou hij weer te hard
hebben gereden en bovendien een
rood stoplicht hebben genegeerd.
Stom, stom, stom luidde het algemene
oordeel.
Schuld
Justitie heeft Kluivert dood door schuld
ten laste gelegd en het veroorzaken van
zwaar lichamelijk letsel. Volgens de
Wegenverkeerswet staat daarop een
maximum straf van een jaar cel, tien
duizend gulden boete en vijf jaar ont
zegging van de rijbevoegdheid.
Wat de uitspraak van de Amsterdam
se rechtbankpresident mr. R. Blexstoon
zal zijn, blijft speculeren. Vorig jaar ver
oordeelde de rechtbank in Middelburg
een 34-jarige motorrijder uit Vrouwen
polder tot een half jaar cel, drie jaar
ontzegging van de rijbevoegdheid en
verbeurdverklaring van zijn motor. De
man stond bekend als een snelheids
duivel. Op Koninginnedag, nu twee
jaar geleden, reed hij in Vlissingen met
een snelheid van 150 kilometer per uur
een zevenjarig meisje dood. Ook daar
mocht niet harder dan vijftig kilometer
worden gereden.
De ouders van het meisje stelden al
les in het werk om de man te laten be
rechten via het gewone strafrecht. Al
leen op die manier kon hem doodslag
ten laste worden gelegd. De maximale
gevangenisstraf daarvoor is vijftien
jaar. Maar evenals Kluivert stond ook
deze motorrijder gewoon terecht op
basis van de Wegenverkeerswet. De
zaak trok veel publiciteit, waardoor de
motorrijder onder grote psychische
druk kwam te staan. In het vonnis hield
de rechtbank daar rekening mee.
Zonder twijfel stond ook Patrick
Kluivert de afgelopen maanden onder
zulke psychische druk. Praten over het
ongeluk deed hij liever niet. In plaats
daarvan stortte hij zich nog meer op
voetballen en vooral op scoren. Een
uitweg om aan alle ellende te ontsnap
pen.
Curieus genoeg was daar vorige week
een geheel andere uitspraak over een
voetballer. De militaire kamer van de
rechtbank in Arnhem veroordeelde de
25-jarige NAC-verdediger Maarten At-
modikoro tot zeven maanden cel. De
profvoetballer had vijf jaar lang gestre
den tegen zijn oproep voor de militaire
dienstplicht. Atmodikoro is een princi
pieel tegenstander van het gebruik van
geweld. Tevergeefs deed hij een beroep
op de Wet Gewetensbezwaren, terwijl
de dienstplicht inmiddels is afgeschaft.
De uitspraak leverde niet meer dan een
klein berichtje op in de krant.
In de loop van mei wordt in de zaak
van Kluivert een uitspraak verwacht
van de Amsterdamse rechtbank. Onge
twijfeld zal de pers daar breder uitpak
ken. De Ajacied resten nog zware we-
et was op het Museumplein, op
I donderdagavond 25 mei 1995,
dat Patrick Kluivert zo maar,
ial en spontaan de microfoon greep en
ïorme massa vermaakte met een heuse
Irence. Wat een lekker joch.
t was in de Rai, op maandagavond 11
t 1996, dat Patrick Kluivert naar de mi-
on werd geduwd en trilde en hakkelde
i de genodigden bij het WCS-gala. Wat
ielig hoopje mens.
trick Kluivert, hij verloor in één fatale
zijn onschuld en zijn jeugd tussen de
ïende' van Wenen en de Werengouw.
trick Kluivert, een puber van achttien,
n op een mooie dag in mei het veld in en
rde, vijf minuten voor tijd, de winnende
ir van de Champions League. In Wenen
)n de tranen over de wangen van de
oljongen, toen hij opkeek naar de beker.
de Werengouw in Amsterdam-Noord,
september 1995, reed hij te hard, waar-
nlijk roekeloos. Er viel een dode bij de
ng. En opnieuw kwamen er tranen,
r nu de bittere tranen van verdriet, van
trick Kluivert werd meegesleurd door de
Istroom van gebeurtenissen. Heen en
geslingerd tussen de absolute uitersten
noties.
het podium, op het Museumplein. Hij
man van met moment. Microfo'on in de
hand, de grote beker in de andere, heel
chalant. Hij loopt er mee naar voren, hij
alsof hij de cup in het publiek wil gooi-
Hij lacht. Hij zegt en zingt: „Wat is-ie
i hè? Hij is van jullie, hoor." En hij noemt
de mooiste dag van m'n leven'.
het podium, bij het WCS-gala. Hij is
ïroepen tot 'talent van het jaar'. Hij stot-
en stamelt: „...wil ik iedereen bedan-
die mij heeft gesteund in deze moeilij-
jd...."
ij noemt het 'de moeilijkste momenten
m'n leven'.
9 uivert scoorde de winnende van Wenen
ie winkel van de wereld ging voor hem
ii. Gratis graaien in het klatergoud. Klui-
vond het prachtig. Hij vond alles mooi.
die onverzekerde, supersnelle, glimmen-
iMW cabrio van 'een vriend'. Wist hij veel
het leven. Je bent jong en je doet wat.
r een Ajacied van achttien mag geen
tien zijn. Die behoort volwassen te we-
Bestand tegen de onmogelijke druk van
nternationale topvoetbal,
uivert? Als-ie thuis kwam, ging hij altijd
effe lekker ballen in de buurt. Met z'n
Jertjes. Topvoetballen maar voor alles
kind van de straat.
De datum van 1 mei nadert. „De dag van
de rechtszaak spookt inderdaad steeds meer
door mijn hoofd, nu die steeds dichterbij
komt." Het wordt de zwaarste 'wet-strijd' van
zijn jonge leven. Moeilijker dan een finale,
psychisch zwaarder dan de beslissende se
conden tegen AC Milan. Voetbal is, en blijft,
maar een spelletje. Het ongeluk, de dodelijke
afloop, de dreigende gevangenisstraf, dat is
de ernst van het leven. „Liever praat ik er niet
over", zei hij. „Dat begrijp je toch wel?"
Patrick Wuivert. Onbekommerd, onbe
zorgd. Openhartig, spontaan. Flierefluiter,
flapuit. Een vrolijke donkere jongen uit het A-
juniorenteam. Prototype van de straatvoet
baller. Tot het buiten pikdonker was en het
eten koud stond te worden. Patrick en moe
der Ludvina, overal en altijd prominent aan
wezig. Van het zorgzame type dat nog elke
morgen met de fles levertraan bij de deur
staat 'omdat het goed voor je is'. En Ludvina
is goed voor Patrick.
Het ging natuurlijk snel. Achteraf waar
schijnlijk te snel. Want hoe weinig tijd zat er
tussen de onbekende jeugdspeler met een B-
contract en de topscorer van Ajax, de inter
national van Oranje, de winnaar van de
Champions League? Nog geen jaar.
Uit het dagboek van een tiener:
21 augustus 1994: het debuut in Ajax 1. Hij
scoort direct, in de supercupwedstrjd tegen
Feyenoord (0-3).
24 mei 1995: de winnende goal in Wenen.
9 september 1995: het ongeluk op de We
rengouw in Amsterdam-Noord.
21 september 1995: na zijn rentree via het
tweede, wordt hij opnieuw betrapt op te hard
rijden. Nota bene op de dag dat het slachtof
fer werd begraven.
24 september 1995: hij scoort, als invaller
in het eerste, de winnende treffer tegen NAC.
27 september 1995: invaller tegen Ferenc-
varos, hij breekt met één goal en één versier
de strafschop de wedstrijd open.
6 oktober 1995: een plaatselijke Fiat-dea
ler probeert klanten te lokken voor een proef-
ritje met de advertentie: 'Als Patrick dit maar
niet leest'.
18 oktober 1995: het politierapport wijst
uit dat hij op het moment van het ongeval
ruim honderd kilometer heeft gereden waar
maximaal vijftig is toegestaan.
13 december 1995: de twee beslissende
goals in de beslissingswedstrijd tegen Ierland.
Oranje gaat naar het EK.
22 december 1995: justitie besluit tot ver
volging. Hem wordt dood door schuld ten
laste gelegd. Hij zou 104 kilometer per uur
hebben gereden.
14 april 1996: bij een ongelukkige landing
na een kopduel raakt de meniscus bescha
digd. Twee dagen later wordt hij geopereerd.
Hij is twee tot vier weken uitgeschakeld.
1 mei 1996: de rechtszaak.
Rond 15 mei 1996: de uitspraak.
22 mei 1996: de finale van de Champions
League.
Hij leek het toch goed te hebben verwerkt.
Hij maakte in de maanden na het ongeluk 20
doelpunten. Hij jubelde, hij lachte soms
weer. Het was schijn, natuurlijk. „Wat ik ook
deed, alles was toch fout. Ik kan me de reac
ties ook voorstellen. Ik heb geprobeerd alles
in het voetbal te stoppen, dat is mijn werk.
Het is moeilijk mensen daarvan te overtui
gen. Ik heb het hartstikke moeilijk gehad.
Nog steeds. Ik denk er vaak aan terug. Heel
vaak."
Het liefst kroop hij weg. Om na te denken,
te verwerken. Te huilen. Want dat deed hij
niet in het openbaar. Nooit. De Ajax-familie
trok een muur voor hem op. Zijn medespe
lers haalden hem van huis, brachten hem te
rug. De trainer blafte de media op afstand.
Piet Bon, clubarts en vertrouwensman, pro
beerde te helpen. Moeder Ludvina was er na
tuurlijk. Een half jaar lang sprak hij niet met
de pers. Niet over het ongeluk, niet over Ajax,
nergens over.
Kluivert had kunnen vluchten. Naar het
buitenland, weg van de publiciteit. Hij be
sloot zijn contract uit te dienen. Hij zal straks
ook zelf in de rechtszaal zitten, in het be
klaagdenbankje. Hij zal het allemaal over
zich heen laten komen, ook het media-circus.
Patrick Kluivert is niet weggelopen voor zijn
fouten. Want dat hij fout is geweest, dat hij
schuldig is, dat hij straf verdient, dat hoeft
niemand hem te vertellen.
Patrick Kluivert is negentien, nu. Hij deed,
na een half jaar stilte, zijn mond open. „Ik
heb heel goed kunnen nadenken', zei hij. „En
ik ben tot rust gekomen." Er volgde één zin
netje met een loodzware emotionele lading:
„Van binnen ben ik er erg door veranderd."
Hij heeft iets geleerd van het leven, en - he
laas - ook van de dood.
Misschien is Patrick Kluivert ook een beetje
slachtoffer. Hij verloor zijn onschuld en zijn
jeugd. Marien Putman, een 54-jarige direc
teur van de Stadsschouwburg in Vlaardingen,
verloor zijn leven.
Iedereen heeft het over Patrick Kluivert,
wie heeft het over de nabestaanden?
Kluivert met de Europa Cup: „Hij is van jullie, hoor."
