4
Verspenen is een kunst
Tuinieren
Paal en perk aan wanorde
ITAAT
Streep op elke regel de letters
"eg, die samen het woord vor
ken dat overeen komt met de
omschrijving. De resterende let
ters vormen van boven naar be
oeden en vanlinks naar rechts
een citaat.
Horizontaal:
preekstoel; 2. bergplaats; 3.
roofdier; 4. bijna; 5. balspel; 6.
'eest; 7. bemoediging; 8. be
hoorlijk; 9. kort damesmanteltje;
10. serie; 11. verkeerd; 12.
hoofdstad van Engeland; 13. wa
terdamp; 14. deurraampje.
UQIJUCI UUUUU
H Q ubh B B
1
K
M
A
N
E
S
E
L
2
L
O
N
O
D
I
S
G
3
E
P
A
E
N
T
E
R
4
H
A
N
A
D
S
R
T
5
T
E
E
N
N
I
I
S-
6
G
S
T
P
O
O
T
K
7
T
E
R
R
O
O
S
T
8
R
I
W
A
N
IJ
L
T
9
T
H
O
P
IJ
p
E
R
10
B
R
E
E
E
E
K
S
11
K
W
F
A
L
IJ
K
T
12
L
V
O
N
A
D
E
N
13
S
T
N
O
O
A
M
N
14
L
O
K
G
E
S
T
T
%ERDAG 20 APRIL 1996
WÊÊÊÊÊÊumÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊimÊÊÊ
HET WEER-:
DOOR HANS VAN ES
De gebieden met hogedruk zijn ook de komende dagen dominant op
de weerkaarten aanwezig. In de voorbije maanden werd de aanwezig
heid van zo'n hoog vooral geassocieerd met kou en oostenwinden,
maar nu vinden we een gebied met hoge barometerstanden boven het
midden en oosten van Europa en kunnen we de zomer begroeten. Ei
genlijk is de ligging van het hoog helemaal geen gebruikelijke plek in
deze tijd van het jaar. Hogedrukgebieden voelen zich doorgaans beter
thuis boven de Koudere wateren van de oceaan. Deze positie is van
april tot juni zo algemeen, dat de noordenwinden in deze tijd van het
jaar vaker voorkomen dan in elke andere maand. Koude lucht, die aan
de oostflank van zo'n Atlantisch hoog van boven de poolcirkel naar
het Europese continent wordt gevoerd, brengt de 'witte hoed' van
april; de IJsheiligen in mei en de Schapenscheerderskou in juni. Dat
gebeurt zeker niet elk jaar en op dezelfde datum, maar perioden met
noordenwinden komen als gevolg van de temperatuursverdeling tus
sen oceaan (koud) en continent (warm) vaker voor, dan een periode
met zuidenwinden en vroege zomerwarmte.
Vrijdag was de 25-gradengrens al gevorderd tot Zuid-Frankrijk aan de
voet van de Pyreneeën en de komende dagen zijn er op het hele conti
nent plekken te vinden, waar de temperatuur de zomerse limiet pas
seert. In ons land werd gisteren al een aanloopje in die richting geno
men. Bij flink wat zon steeg het kwik landinwaarts tot 20 a 21 gra
den. Vlak aan zee zorgde de matige wind van zee voor wat lagere tem
peratuur van 14 15 graden. De wolkensluiers, die af en toe de zon
wat afschermden, hoorden bij een golvende frontale zone boven de
Britse Eilanden en de zeegebieden ten zuidwesten daarvan. Het con
tinentale hogedrukgebied is in staat de storing tot dinsdag op een af
standje te houden, zodat het tot die tijd vrijwel zeker droog blijft. De
zon laat zich regelmatig zien, maar af en toe kunnen wolkenvelden
overtrekken. De temperatuur stijgt vandaag in een groot deel van het
land tot ruim boven de 20 graden en wellicht scoort Limburg de eer
ste zomerse dag van het jaar. De zuidelijke stroming lijkt sterk genoeg
om een inval van zeewind tegen te gaan, zodat het ook aan de stran
den lekker warm wordt. Tot en met maandag verandert er weinig. Pas
daarna komt het eerder genoemde front dichterbij en neemt de kans
op een welkome regen- of onweersbui toe, met tegen het midden van
de week een lichte afkoeling.
OPGAVE OPLOSSING
plastic variant is snel te plaatsen en eventueel te verhuizen.
NK VAN GURP GPD
Vraag en antwoord
dagtemperatuur rond 17 graden.
Engeland, Schotland, Wales en Ierland:
Tamelijk veel bewolking en van tijd tot
tijd buiige regen, ook kans op onweer.
Zaterdag vooral in Ierland en Schotland,
zondag met name in zuidoost-Engeland
soms ook zon. Middagtemperatuur
zondag van 11 graden hier en daar in
Schotland tot 19 in de omgeving van
Londen.
België en Luxemburg:
Perioden met zon en op de meeste
plaatsen droog. Middagtemperatuur
rond 22 graden.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Perioden met zon. Vooral in de westelij
ke departementen toenemende buien
kans. Mogelijk ook onweer. Middagtem
peratuur uiteenlopend van 16 graden
langs de Bretonse kust tot 24 plaatselijk
in de oostelijke departementen op zon
dag.
Portugal:
Zaterdag flinke perioden met zon en in
het noorden een kleine kans op een bui.
Zondag minder zon en overal toenemen
de buienkans. Soms ook onweer. Lagere
temperaturen; zondag maxima rond 17
graden, in de Algarve zaterdag nog
maxima van 21 graden.
Madeira:
Half tot zwaar bewolkt en enkele regen-
of onweersbuien Zondag later op de dag
opklaringen. Middagtemperatuur onge
veer 18 graden.
Spanje:
Afwisselend zon en stapelwolken. In het
noordwesten kan zaterdag al een regen-
of onweersbui vallen. Zondag is dat ook
elders mogelijk. Zondag langs de ooste
lijke costa's een aantrekkende wind
Minder warm; zondag maxima van 17
graden aan de Golf van Biskaje tot een
graad of 25 in het zuiden
Canarische Eilanden:
Wolkenvelden, op de zuidstranden ook
flinke perioden met zon. Zondag aan de
noordkant kans op een regen- of on
weersbui. Minder warm; zondag mid
dagtemperatuur op de zuidstranden
rond 22 graden.
Marokko:
Westkust: zaterdag flinke zonnige perio
den en droog Zondag meer stapelwol
ken en een toenemende kans op een re
gen- of onweersbui Middagtemperatuur
meest tussen 20 en 25 graden.
Tunesië:
Tamelijk zonnig en droog weer. Middag
temperatuur langs de kust ongeveer 23
graden.
Zuid-Frankrijk:
Flinke perioden met zon. Zondag later
op de dag in het westen een kleine kans
op een regen- of onweersbui Zaterdag
aantrekkende zuidenwind. Middagtem
peratuur rond 23 graden, aan de voet
van de Pyreneeën enkele graden hoger
Mallorca en Ibiza:
Zaterdag overwegend zonnig en droog.
Zondag aantrekkende wind, en minder
zonnig. Later op de dag een kleine kans
op een regen- of onweersbui. Middag
temperatuur circa 23 graden
Italië:
Flinke zonnige perioden en droog. In de
nacht en ochtend kans op mistbanken.
Middagtemperatuur zondag meest tus
sen 18 en 23 graden.
Corsica en Sardinië:
Overwegend zonnig en droog. Zondag
aantrekkende zuidoostenwind. Maxima
rond 22 graden
Malta:
Vrij zonnig. Maximumtemperatuur circa
21 graden.
Griekenland en Kreta:
Afwisselend zon en stapelwolken. Vooral
zaterdag hier en daar nog een bui,
mischien ook onweer. In de loop van
zondag op de Egeische Zee mogelijk
veel wind. Stijging van temperatuur;
maxima zondag rond 19 graden, op Kre
ta enkele graden lager.
Turkije en Cyprus:
Veel zon. maar naar het oosten toe meer
bewolking. Met name in het zuidoosten
en op Cyprus van tijd tot tijd buien. Zon
dag sterk toenemende wind. Maxima
station weer
Amsterdam half bew.
Oe Bilt half bew.
Oeelen half bew
Eelde licht bew
Eindhoven half bew
Oen Helder half bew.
Rotterdam hall bew
Twente licht bew
Vlissingen half bew
Maastricht licht bew
Aberdeen onbew
Athene half bew
Barcelona licht bew
Berlijn onbew
Boedapest half bew.
Bordeaux half bew
Brussel licht bew.
Cyprus onbew.
Dublin regenbui
Frankfurt licht bew
Genéve onbew
Istanbul regenbui
Klagenfurt onbew
Kopenhagen licht bew.
Las Palmas licht bew.
Lissabon licht bew
Locarno licht bew.
Luxemburg half bew
Madrid licht bew.
Malaga onbew
Mallorca half bew
Malta regen
Moskou zwaar bew
Munchen onbew
Oslo licht bew.
Parijs half bew
Praag onbew.
Rome onbew
Split nietontv.
Stockholm licht bew.
Warschau licht bew.
Wenen licht bew
Zurich licht bew.
Bangkok licht bew
Buenos Aires nietontv
Casablanca onbew.
Johannesburg half bew
New Orleans zwaar bew
New York onbew
Tel Aviv licht bew.
Tokyo licht bew
Toronto onbew
Tunis half bew.
Vancouver regenbui
[eteen na de voorjaarsschoonmaak borderranden aan-
rengen, is dé methode om de tuin blijvend ordelijk in te
ilen. Voor zulke afscheidingen kunnen de gewone, ronde
ilissadepalen worden gebruikt. Bij hoogteverschillen is
in, om doorsijpelen en wegspoelen van grond te voorko
ken, wel een lastig aan te brengen en bovendien aan verou-
sring onderhevige grondkering van plastic folie nodig.
enieuwe Packmann-palissadepaal (Fosch Creadon) on-
I j( »rvangt dat euvel. Door de vorm - een cirkel met een 'hap'
uit - passen de paaltjes in talloze posities precies in elkaar,
rzijn dan ook heel eenvoudig, gronddichte, kaarsrechte,
■bogen of zuiver ronde afscheidingen en zelfs hoeken van
graden mee te maken. De palen zijn er in drie diameters:
10 en I2cm, en in lengten van 25 tot 150 cm. Prijs vanaf
70 gulden.
en andere mogelijkheid is de lage, groen gekleurde 'Kunst-
ïr? of Palissade' (Hevos bv). Deze is er in twee uitvoeringen.
de grote, enkelvoudige uitvoering zijn diameter en hoog
heide 9 cm. De kleine uitvoering bestaat uit elementen
Jpn twee 'paaltjes' met een diameter en hoogte van 7 en een
tale lengte van ongeveer 12cm. Dat heeft overigens geen
msequenties voor de flexibiliteit, want ook met dit materi-
tl zijn scherpe hoeken te maken. Net als voor het plaatsen
m de palen is ook hiervoor een spade nodig, maar alleen
n hem op een van tevoren bepaalde lijn in de grond te ste
rn en vervolgens uit te nemen. Daarna kan een element
5,-fewoon in de gleuf worden vastgedrukt. Dit product wordt
:r set geleverd. Met de grote elementen (6 stuks) is'onge-
ler 54cm, met de kleine (5 stuks) 35cm borderrand te ma
in. Prijs per set 9 gulden.
ior liefhebbers van steen is er de 'Creaband' (MBI-Beton).
betonnen paal is eveneens koppelbaar, meet 66x7x-
,5cm, weegt 24,5 kg en is verkrijgbaar in grijs, antraciet en
(min. Door vorm en samenstelling leent hij zich ook uitste-
nd als kantopluiting bij, of voor het vervaardigen van,
tppen. Prijs per stuk 10,50 gulden.
Tien zaadjes op één kant-en
klaar-plant. Zo ongeveer schat
ik het resultaat in van het zelf'
zaaien door liefhebbers. En dat
is jammer, want ook met het
kweken van planten voor zaad
winning is veel moeite en grond
gemoeid. Allemaal dingen
waarop we zuinig zouden moe
ten zijn. 'Maar er zitten nu een
maal te veel zaadjes in een zak
je', zullen velen zeggen.
Geen nood. We kunnen de in
houd delen met vrienden en
buren, of we kunnen zaad be
waren voor een volgend sei
zoen. De meeste zaden blijven,
mits koel en donker bewaard,
meerdere jaren kiemkrachtig.
Blijft het probleem van zo min
mogelijk verlies tussen het zaai
en en het uitplanten op de be
stemde plaats. Dat verlies be
gint al bij het zaaien. Gebruik
daarom altijd ontsmette grond.
Dat wil zeggen grond die gedu
rende één uur op 100 graden is
verhit. Een ouderwets recept
vertelt: net zolang totdat de
aardappel die er middenin zit
gaar is.
In deze grond zijn geen sporen
meer van de schimmel die het
zogenoemde omvallen veroor
zaakt. Wie kent het niet: het
bakje heldergroene plantjes
waarvan de plantenbabys bin
nen enkele uren gewoon op
hun zij gaan liggen. Inspectie
toont aan dat er een donkere
plek zit, precies op de grens van
grond en lucht. Daar heeft de
schimmel toegeslagen. Ont
smetting voorkomt dat.
Als alle planten mooi opkomen
en niet omvallen dan is er nog
het probleem van verspenen.
Een mooi woord voor verplan
ten van piepklein goed. Dat
verspenen betekent vaak verlies
door ruw of ondeskundig han
delen. De planten zijn immers
nog zeer klein en kwetsbaar.
Daarom is het handig om ze
met behulp van een gebakvork
je uit de grond te wippen. De
kiembladen blijven op de tan
den hangen en kunnen zo ge
makkelijk gehanteerd worden.
Nu gaat het erom om ze zonder
enige vorm van beschadiging
weer in de grond te krijgen. Er
zijn hiervoor speciale verspeen-
pinnen in de handel, maar elk
puntig voorwerp voldoet. Hier
mee maken we op de plaats
waar het miniplantje moet ko
men een gaatje. We laten de
wortels erin zakken, net zo diep
totdat de kiemblaadjes op de
grond liggen. En nu komt het
kunstje: we drukken niet zo
maar aan, neen we drukken de
grond rond de wortels aan met
behulp van een gaatje dat we
naast de plant maken. Het gaat
allemaal vanzelf als je het een
maal weet.
Als alle planten op de bestemde
plaats zijn, bij voorkeur in goe
de aarde met veel turf en zand,
zodat er volop lucht in de grond
zit, dan wordt de hele handel
voorzichtig gebroesd. Uiteraard
blijven pas verspeende planten
de eerste dagen nog binnen als
ze ook binnen zijn gezaaid. Ze
zijn nog zeer kwetsbaar. Zodra
het weer het toelaat, mogen ze
dan overdag naar buiten. Niet
in de volle zon wat ik u bidden
mag. Die is nog te fel voor het
kleine grut. Halfschaduw is pri
ma. En 's nachts alles weer naar
binnen tot ze goed gewend zijn.
Er zijn liefhebbers die de plan
ten nóg een keer verspenen
voor ze op de plaats van be
stemming komen. Het voordeel
hiervan is dat de planten nog
meer wortels hebben en dus be
ter aanslaan. Er zijn er ook die
ze meteen in perspotjes zaaien,
zodat er niet verspeend moet
worden en er zijn er die ze in
perspotjes verspenen. Allemaal
keuzes naar eigen opvatting -
mits er maar zuinig met zaad
wordt omgesprongen.
daarin een omgekeerd schotel
tje met de pot erop. Die kan dan
geen water opzuigen met de
wortels, maar de bladeren blij
ven vochtig.
Water geven alléén als de bo
vengrond al iets uitgedroogd is.
Tijdens de rust geen voeding,
als er leven in de brouwerij
komt om de veertien dagen
speciale orchideeënmest.
Tot slot: nooit kouder dan onge
veer 12 graden, liefst iets meer
voor de meeste soorten. Op bak
met water zetten en geduldig
wachten, tenzij er te veel water
is gegeven, komt er nog leven in
deze plant.
Heel anders is het prpbleem van
W. van Nierop uit Stompwijk.
De vraag luidt: hoe kom ik aan
zaad van Brave Hendrik? Helaas
zijn speciaalzaken langzamer
hand verdreven door tuincen
tra, die doorgaans geen specia
liteiten verkopen. Maar de
Cruijdthoek, Postbus 1414,9701
'BK Groningen en Hof van Eden,
Postbus 636, 3500 AP Utrecht,
hebben waarschijnlijk het ge
waagde zaad. Ook valt het te
proberen bij Xotus, Middelweg
1, Delft, tel: 015-91 46 66 7.
Nu maar hopen dat alle moeite
succes heeft. Het wordt inder
daad steeds moeilijker om spe
ciale zaden te kopen. Wie bete
re adressen weet: ik houd me
aanbevolen.
e AVIANS &£HOP£A/ TOT FA/*/L/£
VAA/PÊ MOPPAP£P
OOK w£P £OMES*OPAP£N
££M AOZ£££T /-/£££T
T/£N FOT£M
TOMPOES
De schilder Tijn, die de nacht op
Bommelstein had doorgebracht om
heer Bommel 's morgens te kunnen
vernissen, bleef onthutst staan. „Wat
bliksem", prevelde hij, „daar is me
de bolle vleeskop weer door de fijne
trilling gebroken!
„Ja, wat jammer hè?" fluisterde de
plamoen. „Het was een meesterwerk!
De kunstenaar klaarde op door die
woorden. „Jij vat het, makker!" riep
hij uit. „Zeker een kunstkenner?" Nu
staakte heer Ollie de beschouwing
van zijn gelaat en keerde zich achter
dochtig om.
rittMtttfSiMiiB
Tom Poes en de Gezichtenhandel
in de dienstauto van de burgemees
ter reden ze door het woud om nog
maals een bezoek aan het kasteel te
gaan brengen. Maar niet om de be
woner welkom te gaan heten, inte
gendeel. „Deze plamoen deugt niet",
sprak de burgemeester. „Hij moet
onschadelijk worden gemaakt.
„Zijn papieren zijn niet in orde", be
aamde de heer Dorknoper. „Net als
ik altijd al zei."
„Daar gaat het nu niet om", zei de
markies. „De schalk veroorlooft zich
grapjes met ons aanzien. En dat gaat
niet, amice. Dat leidt tot roerigheid
onder het gepeupel."
GREET BUCHNER
geeft antwoord op
al uw tulnvragen
Brieven naar:
POSTBUS 507
2003 PA HAARLEM
Sierhekwerk
Spijlenhekwerk
Schuifhekken
Plantsoenhekken
Gaasafrastering
Sportveldafrastering
Tennisbaanafrastering
Schoorsteenkappen
Oudhollandseverlichting
J. van Klink uit Roelofarends-
veen heeft in september een
prachtig bloeiende orchidee ge
kregen. Na de bloei werd de
stengel (van de bloem?) inge
kort en nu zijn de bladeren ook
weg. Wat te doen?
Het is niet gemakkelijk om te
zeggen om wélke orchidee het
gaat. Er zijn zeer veel soorten
die momenteel verkocht wor
den als zogenaamde 'kamer
plant'. Ik schrijf zogenaamd
want het is en blijft een moeilij-
ke kamerplant. Ook al verschilt
de verzorging van soort tot
soort, er zijn enkele punten die
voor alle orchideeën gelden.
Veel luchtvochtigheid. De nor
male kamer is doorgaans veel te
droog. Een schaal met water,
rond 18 graden, zaterdag op Cyprus on
geveer 20 graden.
Duitsland:
Vrij zonnig. In het westen en noordwes
ten ook enkele wolkenvelden. Warmer;
middagtemperatuur rond 23 graden, in
het uiterste noorden wat lager.
Zwitserland:
Tamelijk zonnig, met name zondag in
het zuidwesten ook wolkenvelden
Droog. Middagtemperatuur rond 22 gra-
Oostenrijk:
Vrij zonnig en middagtemperatuur onge
veer 22 graden.
Polen:
Flinke zonnige perioden en droog. Mid
dagtemperatuur oplopend naar ongeveer
18 graden in het uiterste noorden tot 24
plaatselijk in het zuiden op zondag.
Tsjechië en Slowakije:
Vrij zonnig en droog weer. Middagtem
peratuur flink oplopend tot een graad of
24 op zondag.
Hongarije:
Naast zon ook stapelwolken. Droog. Ho
gere maxima; zondag rond 23 graden.
£VEA/ WAT AND&ZS.M£/MZ
WAA/M££/Z MB&JU VOOPM£T
LAATST E>£ £P££L/2L>/AAT£
(££STOrZV/&£>
gend. „Is er dan niemand, die blij is,
dat ik mezelf weer ben?"
„Ja, ja, natuurlijk!" zei Tom Poes
vlug. „Maar ik vraag me af, of Terpen
Tijn niet zo'n mooi gezicht op de
plamoen zou willen schilderen. Dan
zou iedereen tevreden zijn."
„Dat kan ik doen", gaf dp schilder
toe. „Deze makker herkent tenmin
ste een vibratie!"
„Ach, dat zou heerlijk zijn", mompel
de de plamoen. „Maar ik ben bang,
dat het onmogelijk is. Mijn eigen vi
bratie deugt niet."
Dat was ook het oordeel van de
R o mmeldamse notabelen. Gezeten
