Van WIPWAP
tot
RIOOLRAT
Rijwielpad over de Gotthard-pas
Europese pretparken niet allemaal veilig
Toerisme
De veiligste attractieparken staan in Neder
land en Finland. In Ierland, en Spanje en spe
ciaal Portugal is de veiligheid, met name in
oudere parken, nogal eens dubieus. Dat blijkt
uit een artikel in de Consumenten-reisgids
dat dezer dagen verschijnt en dat is gebaseerd
op een onderzoek van International Consu
mer Research and Testing, een samenwer
kingsverband van Europese consumentenor
ganisaties. In het rapport worden 72 attrac
tieparken in negen Europese landen bespro
ken. Bij de helft was de veiligheid goed, bij
een kwart voldoende. De onderzoekers heb
ben zeshonderd keer in attracties moeten rij
den, vliegen of zitten om een oordeel te geven.
In Nederland is onderzoek gedaan in zes par
ken met zogenaamde 'kermisattracties':
Avonturenpark Hellendoorn, Drievliet in Rijs
wijk, Duinrell Wassenaar, De Efteling in
Kaatsheuvel, Ponypark Slagharen en Walibi
Flevo. Alle zes kregen het eindoordeel 'goed'.
Het onderzoek werd gesubsidieerd door de
Europese Commissie, maar de Europese me
dewerking liet duidelijk te wensen over. In
specteurs hebben zelf onderzoek gedaan naar
de 'zichtbare veiligheid' in de pretparken.
Voor de andere gegevens waren zij aangewe
zen op de medewerking van de parken zelf.
Aan de directies werd informatie gevraagd
over brandveiligheid, onderhoud, controle en
deskundigheid van het personeel en dergelij
ke. Belgen, Fransen en Denen lieten niets van
zich horen. Zodoende kon aan een flink aan
tal parken niet een echt totaal-oordeel wor
den gegeven. De Nederlandse parken gaven
overigens keurig alle gevraagde informatie.
Voor Disneyland in Parijs en het eveneens
Franse Asterixpark moest de beoordeling
worden gebaseerd op alleen eigen onderzoek.
Disneyland kwam er 'redelijk tot goed' af; As-
terix als 'goed'. In Frankrijk vond men de
hekken rondom de attracties nogal eens on
voldoende. In België moesten Walibi, Bobbe-
jaanland en Boudewijnpark het eveneens
doen met 'redelijk tot goed'. Veiligheidsaspec
ten bij de bediening telden het zwaarst in de
beoordeling. Over informatie aan het publiek
was International Consumer Research and
Testing slecht te spreken. De organisatie vindt
dat er Europese voorschriften en normen
moeten komen voor pretparken en kermis
sen.
(TERDAG 6 APRIL 1996
een ezel op stap
Avonturenpark Hellendoorn zestig jaar
Bolderkar voor
gehandicapten
Het komend seizoen
wordt in een aantal
badplaatsen en recrea
tieparken een vrije-
tijdsrolstoel in de ver
huur gebracht die
strand, duinen en bos
toegankelijker moet
maken voor gehandi
capten. De rolstoel,
Jutter genaamd, is
door een Duitse fabri
kant ontwikkeld en
vorig jaar uitgepro
beerd op Texel.
Ofschoon de kunst
stof buizenconstructie
simpel oogt, is de stoel
slechts tegen de forse
prijs van vier mille te
koop. Te huur zal hij
zijn voor een tientje
per uur, voor vijftig
gulden per dag of voor
tweehonderd piek per
week. Enkele recrea
tieparken geven daar
op wat korting.
Volgens de Neder
landse distributeur,
Off the Road Wheel
chair in het Brabantse
Oosterhout, zit de ho
ge prijs vooral in de
banden, die uit een
ruimtevaartconcept
zijn ontwikkeld, en in
de hoge aanloopkos
ten van het project. Als
voordelen prijst hij
aan net lichte gewicht
(35 kilo), de wend
baarheid en de com
fortabele zit.
ris en >ok dit jaar organiseert 'Anes et Randonnées' wandeltochten met
irden, akezels. Er kan op tal van plaatsen in Frankrijk worden begonnen
ie waaien de dagtrajecten zijn nooit langer dan 15 kilometer. Er wordt
eativit vernacht op zowel kampeerplaatsen als kleine hotels en wie daar
irbij ki rijs op stelt kan zich verzekeren van de diensten van een
s ids/ezelaar.
iet nfo voor Nederlandstaligen: Alfonse Elsenburg, 00-33-
!n de griezel-jungle van de Linnaeushof schuifelen ook angstaanja
gende rubber krokodillen tussen de lianen. foto pr
Zwitsers werken aan een fietsroute-net van 2300 kilometer
ingerafdrukken in politiemuseum
Vingerafdrukken kunnen onder bepaalde voorwaarden als bewijs
middel dienen bij een misdaad. Hoe die prints worden verzameld
Bn op welke wijze ze worden gecontroleerd, is elk weekeinde en tij
dens de schoolvakanties te zien in het Nederlands Politiemuseum
aan de Amhemseweg 346 in Apeldoorn. Bezoekers kunnen er hun
igen vingerafdrukken laten maken en de bijbehorende dactylosco-
lische 'slip' mee naar huis nemen. In het museum is tot 19 mei te-
'ens een expositie te zien over de in 1994 voltooide reorganisatie
'an de Nederlandse politie,
fo: telefoon 055 - 543 10 27.
25 keizen met posters
3D- In het Museum
van de Twintigste
en Eeuw aan de Bier
kade in Hoorn
M, wordt van 12
april tot en met
{23 juni een ten
toonstellingge
houden van his-
rx torische reisaffi-
ches. De posters
van Europese sta
tions, luchthavens
jg en spoorweg
maatschappijen
!Q en dergelijke, ko
men uit een tot
nu toe nooit ge-
exposeerde parti
culiere collectie.
Tegelijkertijd met
de poster-ten
toonstelling is tot
30 juni ook nog
de expositie 'De
Beatles in Hoorn'
zien.
Info: 0229-
21.40.01.
Haagse hofjes
In Den Haag worden door 't Gilde Den Haag, een plaatselijke gid-
sen-organisatie van vijftig-plussers, ell^e dinsdag en donderdag
wandelingen georganiseerd langs de hofjes. Ook is er een tocht
waarin de geschiedenis van de residentie wordt belicht. De groe
pen, die nooit meer dan acht personen tellen, worden uiteraard be
geleid door een Gilde-gids.
Info en reserveringen: 070-356.12.81.
Kopermijn Drievliet
In het familiepark Drievliet aan de Jan Thijssenweg in Rijswijk is
een nieuwe attractie in gebruik genomen: een achtbaan die de Ko
permijn is geheten. Met de bouw van het gevaarte was een bedrag
van 4.2 miljoen gemoeid. Ook werd achthonderdduizend gulden
geïnvesteerd in verbetering van de infrastructuur van het park.
Info: 070-399.93.05.
Legoland Engeland
Op 29 maart is in Windsor Legoland-Engeland geopend. Het is het
eerste attractiepark van dit soort buiten Denemarken. De investering
bedroeg ruim 200 miljoen gulden. Nog voor het einde van deze eeuw
zal vlak bij San Diego (Californië/VS) een derde Legoland worden ge
bouwd; plannen voor een vierde en een vijfde elders op de wereld,
zijn in de maak.
Griezel-jungle
In de Linnaeushof in Bennebroek is een griezel-jungle geopend,
een oerwoud-attractie voor 'echte durfals'. Ook nieuw zijn de fun
ny-wheels, karretjes die zich op zeer eigenzinnige wijze voortbewe
gen. De 'grootste speeltuin van Europa' blijft geopend toten met
29 september.
Info: 023-584.76.24.
Omstreeks Pasen ontwaken de pretparken uit hun winterslaap. Rondom de opening van Avonturenpark
Hellendoorn hangt een extra feestelijk tintje. Zestig jaar geleden namelijk vormde de bouw van een
theehuis de basis voor het pretpark, dat nu jaarlijks 675.000 bezoekers trekt. Het diamanten jubileum
wordt op 15 juni gevierd met een midzomernachtfeest. De opbrengst gaat naar een blindenproject in
de Derde Wereld.
In Zwitserland wordt dit jaar begonnen
aan het uitzetten van een 2.300 kilometer
lang, volledig bewegwijzerd fietspadennet
dat in 1998 moet worden geopend. Het in
1992 bij het "Velobüro Olten' geboren idee
is overgenomen door de vorig jaar opge
richte Stichting Veloland Schweiz (SVS),
een samenwerkingsverband waarin de
meeste grote Zwitserse toeristische organi
saties zich hebben gevonden. De stichting
staat onder voorzitterschap van de direc
teur van de Tour de Suisse, Hugo Steineg-
ger.
Het plan is onder meer omarmd, omdat
de SVS Zwitserland een 'jonger en sportie
ver imago' wil geven. Ook het milieuvrien
delijke karakter van het op deze wijze va
kantie houden en het succes van de al lan
ger bestaande drie-landen rijwielroute
rondom de Bodensee en het twee jaar ge
leden gereedgekomen traject Thun-Bern,
hebben tot de realisering van het idee bij
gedragen. Om goed beslagen ten ijs te ko
men zijn er uitgebreide studiereizen ge
maakt naar onder meer Nederland en
Oostenrijk. Dat laatste land scoort sinds
enige tijd geweldig met bijvoorbeeld de
Donau Radroute.
Het plan waarvoor dezer dagen de
eerste spade de grond ingaatvoorziet
vooralsnog in vier grote trajecten: één
langs de Rhone en de Aare, één door het
'lage' gedeelte van de Jura, één van het
westen naar het oosten (dwars door het
Berner Mittelland) en één van het noorden
naar het zuiden (Bazel-Chiasso). Die
laatste route belooft verreweg de meest
spectaculaire te worden.
Het ligt in de bedoeling grotendeels ge
bruik te maken van reeds bestaande we
gen. Maar gezien de nog steeds toenemen
de verkeersdruk en het in Zwitserland bui
tengewoon populaire weekend-motorrij-
den zullen hier en daar aparte rijwielpaden
moeten worden aangelegd. Grootste pro
bleem daarin vormt een pas als de Gott-
hard (noord-zuid as). Weliswaar maakt het
meeste verkeer gebruik van de tunnel,
maar vakantiegangers en vooral motorrij
ders rijden liever over de slingerende berg
weg, die naar een hoogte reikt van bijna
tweeduizend meter. Om de veiligheid van
de fietsers te waarborgen, ligt het daarom
in de bedoeling een apart rijwielpad-op de
pashoogte te maken.
Grootste probleem vormt vooralsnog het
feit dat voor de realisatie van het plan niet
meer dan bijna tien miljoen Zwitserse
Francs beschikbaar is, ongeveer veertien
miljoen gulden. Maar, zo staat in het door
Stichting Velo Scheweiz opgestelde rap
port, het moet niet moeilijk zijn meer geld
los te peuteren. Daarbij wordt vooral ge
dacht aan de hotellerie en in het bijzonder
aan de Zwitserse Spoorwegen. Die laatste
maatschappij voert reeds een zeer fiets-
vriendelijk beleid. Dat blijkt uit onder an
dere de invoering van de Swiss Bike Pass
(de komende zomer) die de fietser onder
meer in staat stelt samen met zijn rijwiel
op elk, gewenst moment op de trein te
stappen. Ook kunnen houders van de pas
hun bagage per trein zonder extra kosten
van de ene etappeplaats naar de andere
sturen. Binnenkort komt bij Zwitserland
Toerisme in Amsterdam (020-6222033)
een brochure uit met uitgebreide informa
tie over de zich snel uitbreidende fietsmo-
gelijkheden in Zwitserland.
Zwitserland zal straks worden doorkruist door vier grote fietsroutes.
foto zwitserland toerisme
„Vroeger durfde ik nog niet in
het kleinste achtbaantje. Pas in
loop der jaren ben ik een echte
freak geworden. Maar er zijn
grenzen. Ik heb eens in Japan
Hans van den Berg (51), al
gemeen directeur van Avontu
renpark Hellendoorn, grijpt een
papiertje en schetst in grove lij
nen een mechanische nacht
merrie uit het Land van de Rij
zende Zon. Zelfs het krabbeltje
al, grijpt de toeschouwer acuut
naar de strot.
Van den Berg: „Eerst wordt je
stoel achterover gekieperd en ga
je tientallen meters omhoog.
Dan stort je ondersteboven
loodrecht omlaag, om vlak bo
ven de grond door een tachtig
meter lange pijp te wokkelen.
Het is verschrikkelijk! Ik was
daar met zestien Europese pret
parkdirecteuren. Elf durfden er
niet in. En dat zijn dus de erva
ren kenners, die achtbanen
moeten keuren. Die Japanse at
tractie is voor mij het einde
voorbij. Want geen parkdirec
teur koopt een ding waar mis
schien maar tien procent van de
bezoekers induift
Huiveringwekkend
Hans van den Berg is ervan
overtuigd dat de huidige gene
ratie high-tech mega-attracties
niet kan worden uitgebreid met
nóg meer dubbele loopings,
kurkentrekkers, hoefijzers en
andere huiveringwekkende
capriolen.
„Ik denk dat we fysiek aan het
einde zitten. Je kunt met men
sen niet méér dingen uithalen
dan er nu gedaan wordt. Méér
verdragen ze niet. Als je mensen
bij wijze van spreken gaat vie
rendelen, dan ben je duidelijk
niet meer met iets leuks bezig.
Het pretgevoel wordt dan
angst."
Natuurlijk zullen de pretpar
ken spanning blijven bieden.
„Mensen willen nu eenmaal al
tijd de grenzen van hun eigen
angst opzoeken. Maar toen
bleek dat onze 'Black Hole' zo
hot was, dat er nog maar zeven
tien procent van onze bezoe
kers in stapte, hebben we die
baan weggehaald. Bij onze hui-
Hans (links) en Ben van den Berg in hun pas gerenoveerde 'Rioolrat', een van de populairste attracties in Avonturenpark Hellendoorn. foto cpd
dige 'Tornado', waarin je twee
keer over de kop gaat, zegt zes
tig procent: daar ga ik niet in, ik
kijk wel uit! Dat is voor mij de
grens." Zelf is Hans van den
Berg gecharmeerd van zijn 'Ca
nadian River', ooit de eerste
wildwaterbaan van Nederland.
„Daar kan bijna zonder restric
tie iedereen in: kinderen, maar
ook opa's en oma's van 80. En
toch veroorzaakt die wildwater
baan vlinders in je buik."
Het zoeken naar de juiste ba
lans tussen wat het publiek nog
wel en nét niet meer leuk vindt,
is volgens Hans van den Berg
het moeilijkste van een vak, dat
hij leerde bij zijn vader. Pa Van
den Berg startte in 1936 het
theehuis 'Ons Ideaal'. In de tuin
een wipwap, draaimolentje en
schommel voor de kinderen.
Meer niet. Maar befaamd om
z'n uitzicht.
In de jaren vijftig week het thee
huis voor pleisterplaats 'De Elf
Provinciën'. Die genoot enige
faam door de sprookjestuin: een
verzameling huisjes en vitrines
waarin stofzuigermotortjes een
bonte stoet etalagepoppen le
ven inbliezen. Op 12-jarige leef
tijd bestierde Hans van der Berg
er de frietkraam; na zijn dienst
tijd, ontsloeg zijn vader de man
die de toiletten schoonmaakte,
zodat zoonlief die klus er 's och
tends nog even kon bijdoen. „Ik
ben hier vanaf de middenstip
begonnen."
Doorbraak
In 1978 besloot Hans van den
Berg samen met twee broers,
onder wie de huidige technisch
directeur Ben (44), de sprook
jestuin uit te bouwen tot een
modern park met een eigen ge
zicht. Nederland had op dat
moment twee grote pretparken:
De Efteling en Ponypark Slagha
ren. Avonturenpark Hellen
doorn moest daar dus niet op
lijken. Van den Berg wilde de
nostalgische sfeer van de oude
uitspanning bewaren. De grote
doorbraak kwam in 1982 met de
opening van de eerste wildwa
terbaan in Nederland. Het aan
tal bezoekers verdubbelde in
één seizoen naar 400.000. Daar
mee nestelde het Avonturen
park zich definitief in de eredi
visie van de Nederlandse dagat
tracties.
De afgelopen vijftien jaar
bouwde Avonturenpark Hellen
doorn twintig attracties. Min
stens één per jaar dus. Die groei
van het attractie-aanbod is on
der meer nodig om de capaci
teit te vergroten en zo de wacht
tijden binnen acceptabele gren
zen te houden. Aan niets heeft
Koning Klant een grotere hekel.
„Een half uur in de rij staan bij
een topattractie als de Canadian
River is voor ons het maximum.
Daarom investeren wij dit jubi
leumjaar 2,5 miljoen in de
Rioolrat. Die achtbaan in het
donker, met de Parijse riolen als
thema, is zo populair, dat de ca
paciteit te klein werd. De nieu
we versie is vier keer zo groot".
Nederland telt nu ongeveer
honderd pretparken, vooral
kleine. Die hengelen allemaal in
dezelfde vijver.
Elk jaar worden ongeveer 29
miljoen bezoekers aan de haak
geslagen. Dat aantal groeit nog
maar met mondjesmaat. De
winst van het ene park gaat dus
ten koste van het andere.
„We kussen eikaars vrouwen,
maar we stelen eikaars klan
ten", zo typeert Hans van den
Berg de 'Club van Elf, waarin
de grootste attracties samen
werken. Maar van eerlijke con
currentie ligt hij niet wakker.
„Dat moet je maar laten zien,
dat je beter bent dan een ander.
Maar wat niet mag gebeuren is,
dat de overheid belastinggeld in
parken als Archeon en het
Veenpark stopt en garanties af
geeft. Dat is valse concurren
tie."
Op de vraag welke nieuwe at
tracties hij in de toekomst in de
concurrentiestrijd gooit, ant
woordt Hans van den Berg met
een veelbetekenend stilzwijgen.
Hij wil alleen kwijt, dat hij zijn
attracties meer en meer wil
groeperen rond thema's, bij
voorbeeld Parijs en Mexico.
Voor virtual reality en andere
computergestuurd amusement
is daarin geen plaats. „Ik ben
niet zo gecharmeerd van al die
videotoestanden, want die zijn
maar voor één persoon tegelijk.
Pret beleef je met elkaar. Samen
lekker gillen in een achtbaan is
leuker dan in je eentje wat staan
bewegen met een videohelm
op."
nder bagage wandelen. Het zware werk wordt opgeknapt door
foto pr
