/EIDEN
Volkenkunde weer echt museum
'Vertel oudere onderzoekers hoe aantrekkelijk de VUT is'
B
l
Vrees voor meer overlast door evenementenkalender
'De faculteiten
zijn nu aan zet'
- P.V.
RDAC 4 APRIL 1996
H
delkjY VAN EGMOND, 071-5356414, PLV -(
,ln
HANS KOENEKOOP, C
Groene golf
q Een oud idee is
I 17 weer van stal ge
haald in Leiderdorp: een
groene golf op de Enge-
lendaal.
Vrolijke gekte
si Vrolijke gekte, gis-
Z I teren bij de opening
van het archeologisch
themapark in Alphen aan
den Rijn.
Taaj bekent zestien inbraken
^Een 29-jarige Leidenaar die vorige week werd aangehou-
Poeiverdachte van een aantal overvallen, heeft bekend dat hij
-keer in Leiden heeft ingebroken. De politie had sporen
man, waaronder vingerafdrukken, gevonden in een wo-
ze^ar WaS 'nSe^r0^en" De Leidenaar bekende daarop meer
tuur,
e ro
eenstal blijkt geen grap
ingjEen loodzware frisdrankenautomaat die op de ochtend
aasjandag 1 april verdwenen is? Dat moest een 1-aprilgrap
aieitcht de beheerder van een sporthal aan de Leidse Ein-
iinj£g. De automaat was gevuld met blikjes en moest dus
a reieerdere mensen zijn weggetild. Na bijna een week is de
ïeniaat echter nog altijd niet terug. De beheerder heeft daar-
eenigifte gedaan van diefstal,
aterj
,$n gered door buurman
ens! Een oplettende buurman heeft gistermiddag het leven
êtan een 66-jarige bewoner van de Topaaslaan. De buur-
n- door het raam de man op de keukenvloer liggen en bel-
jtie en ambulance. De politie forceerde de voordeur om
3ier^ te komen en reanimeerde de man. Die bleek door een
aMornis te zijn geveld. Hij is opgenomen in het academisch
jijluis,
el op
1896
In tien Melkinrichting „Veldzicht", Marepoort, Boter-
13, Telephoonnummer 241. Van heden af is de prijs der
^iielk 7 Cents per Liter. Aanbevelend, UEd. Dw. Dr., L.
C. Kooyker, Nieuwe Rijn 16, Hoogewoerd 20. Zéér bil-
^nditiën voor de levering van Verlovings- en Ondertrouw-
n. Cartes de Visite a la Minute. Spoedige levering van Re-
jen, Memorandums, Quitantiën, Adreskaartjes enz. Mo-
Tvan al het Drukwerk zijn voorhanden.
UO 1971
zaterdag 3 april
7kele weken van hard werken was het gisteravond zover,
'Ti nieuwe clubgebouw van de Alphense Postduiven Socië-
-fentrum, dat verrezen is aan de Nieuwe Sloot in gebruik
fjorden genomen. Met dit gebouw is de thans 21 jaar be-
le vereniging een waardevol bezit rijker geworden. Het ge-
1 heeft een bestuurskamer, plus een grote zaal en een buf-
TZgt heeft een afmeting van 13 meter lengte bij zes meter
fe en is geheel door eigen leden opgezet, geschilderd en af-
Rijk investeert 60 miljoen in verbouwing
Zestig miljoen gulden in
vesteert het rijk in een ver
bouwing van het Rijksmu
seum voor Volkenkunde.
En voor dat geld, hield di
recteur Steven Engelsman
gisteravond de commissie
voor volkshuisvesting en
ruimtelijke ordening voor,
moet er zo rond het jaar
2000 aan de Leidse Steen
straat 'binnen de bestaan
de muren een absoluut
goed museum staan'.
LEIDEN AAP RIETVELD
Want anders, luidde zijn rede
nering, kun je beter voor wat
meer geld een nieuw gebouw
neerzetten. De raadsleden had
den er in elk geval nadat Engels
man de plannen had gepresen
teerd het volste vertrouwen in.
Het voormalig academisch
ziekenhuis, waar Volkenkunde
in 1937 in trok, wordt voor een
deel in zijn oude staat terugge
bracht. Het Boerhaave Labora
torium direct aan de Steen-
straat, in december 1944 bij een
bombardement half verwoest,
wordt eindelijk weer herbouwd.
En de 'griebus', zoals Engels
man het noemt, die inmiddels
tussen beide gebouwen is verre
zen, wordt met de grond gelijk
gemaakt. „Eigenlijk zijn we eco
nomisch gezien waanzinnig be
zig. Je sloopt bruikbare kubieke
meters om die ergens anders
weer terug te bouwen." Maar
dankzij die operatie wordt Vol
kenkunde eindelijk wel een her-
Het Boerhaave-laboratorium aan de Steenstraat (links op de foto), in december 1944 bij een bombardement half verwoest, wordt bij de renovatie
van het Rijksmuseum voor Volkenkunde herbouwd. foto holvast/marklamers
kenbaar museum, zei Engels
man.
Want voor een buitenstaan
der die nu vanaf het station de
stad in loopt valt achter het hek
naast de Wereldwinkel slechts
met veel moeite een museum te
ontdekken, zei Engelsman. „Je
ziet blinde muren, asfalt, auto's,
vrachtauto's. Een museum is
wel het laatste wat je in zo'n ge
bouw verwacht. Als je door de
hoofdingang naar binnen gaat
zie je nog niks. Maar je ruikt de
kroketten, dus je denkt: ha, een
restaurant! Als je dan vervolgens
naar het toilet moet zie je ook
nog een boekwinkeltje, maar al
leen als je heel goed zoekt vind
je iets van een museum."
Voorbijgangers moeten aan
Volkenkunde na de verbouwing
al van verre kunnen zien dat zij
een museum naderen. Asfalt en
auto's maken plaats voor een
park, dat zich rond het hele ge
bouw moet uitstrekken. In dat
park komen volgens de meest
recente plannen beelden van
niet-westerse kunstenaars. Aan
vankelijk wilde het museum
tien hel verlichte vitrines buiten
zetten, maar dat zou te vanda-
lisme-gevoelig zijn. Engelsman:
„Je moet in ieder geval aan dat
park kunnen zien: daar gebeurt
wat. Het liefst zouden wij de
kaartverkoop in de wereldwin
kel onderbrengen en zo het
park ook een onderdeel van het
museum maken."
Binnen wordt het hoofdge
bouw bijna volledig uitgebroken
om een nieuwe betonstructuur
aan te brengen. Er moeten op
de begane grond en de eerste
verdieping grote expostieruim-
ten komen. In de kelderruimten
komen de werkplaatsen, op zol
der het depot. Of, zoals direc
teur Engelsman het zei, „van
onder de kaboutertjes en van
boven de engeltjes, en dan
maar zien wat voor moois daar
van komt."
De geur van kroketten ver
dwijnt uit het hoofdgebouw.
Het restaurant wordt onderge
bracht in een gebouw in het
park, aan de kant van de Mors-
straat. Het werk, waarvoor alle
vergunninge inmiddels zijn ver
trekt, wordt vermoedelijk in de
zomer aanbesteed.
- Slijterij
en
•Wijnhandel
aan de
turfmarkt 11 -
4 eiden-Centrum
~lingsaanbiedingen
18,89
34,95
27,98
49,50
12,95
29,98
,M velt jonge
ius Grouse itr.
Ipi 1 Kr.
6 [Martin VS0P
,;:ilzen Aptel
reau 0.7
no 71
™s Wijnen:
e epulciano
7S0|UZ2O
10 6 Afrika:
Lit) erg Sauvignon
net Sauvignon nu 5,75
4,98
17f Wijnspecial
s4 ;t Canet - Gand Cru 1990
37,50 kist 375,-
Felle kritiek op wethouder De Goede tijdens stadsgesprek
LEIDEN HERMAN JOUSTRA
Evenementen zorgen voor veel overlast. Daar ver
andert de startnota Evenementenbeleid van de
gemeente helemaal niets aan. Sterker nog: de
burgers zullen zelfs nog meer overlast ondervin
den als alles in praktijk wordt gebracht wat op
papier staat. De weinige insprekers die gister
avond naar het Volkshuis waren getogen voor het
stadsgesprek over de nota, bedoeld om de me
ningen van organisatoren en van burgers te pei
len, veegden bijna allemaal de vloer aan met de
voorlopige nota. En met wethouder H. de Goede
van milieu, die namens het college achter de tafel
zat.
De bezwaren van de insprekers golden vooral
het voornemen van de gemeente op een aantal
dagen per jaar, twaalf om precies te zijn, de orga
nisatoren van evenementen meer vrijheden te
geven: geen geluidsnormen meer en ruimere
sluitingstijden. Die feesten worden telkens aan
het begin van elk jaar door de gemeente op een
zogeheten evenementenkalender genoteerd. Wie
daar niet op staat dient zich aan veel strengere
regels te houden.
Turbosukkel
„Waar hebben we het over? Over helemaal niks",
zo luidde de reactie van een bewoner van de
Morsstraat. „Voorheen werden de geluidsnormen
wel vastgesteld, maar niet gehandhaafd, omdat
dat geen doen zou zijn. Een normaal mens zou
zich daarvoor al schamen. Maar nee hoor, de ge
meente zegt nu zelfs: we gebruiken maar hele
maal geen normen meer. Je moet wel een turbos
ukkel zijn om zoiets te durven zeggen."
„Nee, nee", reageerde De Goede een tikkeltje
verbolgen. „U heeft het niet goed begrepen. We
zeggen dat op een aantal dagen de geluidsnor
men niet te handhaven zijn. Niet dat dat voor elk
evenement zo is. Bovendien betekent zo'n ont
heffing niet dat er dus maar ongelimiteerd herrie
gemaakt kan worden. De politie controleert wel,
dat kunt u lezen in de nota."
De trend was echter gezet. De volgende inspre
ker, ook iemand uit de Morsstraat, sloot zich aan
bij zijn straatgenoot en nam De Goede onder
vuur. „Ik weet nog goed dat er een dakpan van
het dak viel, op 3 oktober drie jaar geleden, door
de resonantie van het vele geluid van de horeca
in de straat. U zegt nu: dat moet u als burger
maar tolereren. Ik vraag me af of de gemeente
wel het recht heeft de geluidsnormen niet te
handhaven. Mijns inziens is daar juridisch geen
grondslagvoor."
Die juridische grondslag is er wèl, meldde De
Goede echter, met behulp van een juriste van de
gemeente. „De wetgever staat ons toe maximaal
twaalf dagen per jaar vrijstelling te verlenen voor
het hanteren van milieunormen. We hebben het
hier niet over anarchie: voor slechts een paar da
gen doen we dat, bijvoorbeeld met 3 oktober.
Niet noodzakelijkerwijs op al die twaalf dagen."
Celstraf geëist
voor verkrachting
van ex-echtgenote
DEN HAAG/LEIDEN DORITH LIGTVOET
Nee, de situatie was echt niet
bedreigend geweest voor zijn
ex. Dat beweerde de 28-jarige
Leidenaar die tot twee keer toe
in het holst van de nacht de wo
ning van de vrouw was binnen
gedrongen. Zijn ex dacht daar
anders over. De man had ge
zwaaid met een mes, had haar
geslagen en gedwongen tot
seks. Daarom eiste officier van
justitie D. Kuipers gisteren bij
de Haagse rechtbank 2,5 jaar
celstraf, waarvan tien maanden
voorwaardelijk met een proef
tijd van twee jaar.
Kuipers noemde de houding
van de Leidenaar tijdens de zit
ting 'teleurstellend'. „Deze ver
dachte ontgaat blijkbaar hoe
bedreigend de situatie voor de
vrouw is geweest. Ik ben dan
ook bang dat de zaak zich zal
herhalen."
De Leidenaar was in novem
ber in het huis binnengedron
gen van zijn ex, van wie hij bij
na gescheiden is. Volgens de
vrouw had haar man haar be
dreigd met een mes en was ze
vervolgens verkracht. Nadat de
vrouw aangifte had gedaan bij
de politie, mocht de man zich
van de rechter niet meer in de
buurt van de woning vertonen.
In januari was hij het huis ech
ter opnieuw binnengedrongen
en had de vrouw bedreigd en
geprikt met een mes. Bovendien
had hij haar meermalen gesla
gen.
De Leidenaar gaf gisteren toe
dat hij had een mes bij zich had
gehad. De tweede keer had hij
meters van zijn vrouw afge
staan. Hij had haar zeker niet
geprikt met het steekwapen.
Dat hij had geslagen gaf hij toe,
maar 'hooguit een keer of vier,
vijf'. Dat hij tijdens het verhoor
een ander verhaal had afgesto
ken, zou te maken hebben met
de druk die agenten op hem
hadden uitgeoefend.
Woensdag 17 april om half
twee volgt de uitspraak.
Professor Van der Waals onderzocht kwaliteit Leidse universiteit
:ruiming van
akpand blijft
sievelen gehuld
-AAD RIETVELD
rhalen blijven tegenover
staan: dat van de krakers
pn pand aan de Mus-
1 z'Oroekstraat in Leiden die
it i dat zij het in bezit ne-
/ten de voormalige koffie-
|ky op 2 maart aan de po-
vc)bben geméld, en dat van
hejitie, die zegt van niets te
nej Het pand is volgens wet-
r Tjeerd van Rij (PvdA-
(ruisvesting) niet ten on-
0,3 door de gemeente ver-
anBn dichtgetimmerd. Maar
agdt het wel onbevredigend,
Igeen klaarheid in de zaak
ngen.
pand van Sky werd op 5
in opdracht van de ge-
onklaar gemaakt en
tip
r I in
|,c uuwacu geiuaaM cii
Hgtimmerd. De krakers van
gane grond waren op dat
|nt met vakantie, boven
1 krakers de boel aan hel
fimaken om ook die ruim-
ir bewoonbaar te maken.
dslid Paul Duijvensz van
Links sprak gisteren in
.brnmissievergadering zijn
fing uit over het feit, dat
affaire-Sky was gebleken
il van ambtenaren en
sn geen weet hebben van
ft dat Leiden een kraakno-
[eeft. „Die tot doel heeft
;ige leegstand te voorko-
het pand niet meer voor
Iping geschikt viel te ma-
ird gisteravond door een
ïe potentiële krakers ont-
;De gemeente onderzoekt
bouwkundige staat van
fchenbroekstraat 19.
LEIDEN CAROLINE VAN OVERBEEKE
„Dit komt hard aan voor allerlei
mensen. Ik ben blij dat het
gauw Pasen is." Joan van der
Waals heeft de afgelopen maan
den regelmatig wakker gelegen.
„Heb ik niks over het hoofd ge
zien?" Spookte door zijn hoofd.
„Doe ik sommige onderzoeks
groepen niet tekort?" Maar die
knagende twijfel is verdwenen.
„We waren het onderling sneller
met elkaar eens dan ik had ge
dacht. Dat is verrassend."
Het rapport over de kwaliteit
van het Leidse bèta-, gamma-
onderzoek en de kleine facultei
ten is af, maar professor Van der
Waals realiseert zich dat het
moeilijkste nog gaat komen.
„Dit gaat over mensen. En dat is
geestelijk-veel belastender dan
het inrichten van je tuin. Die
kun je omspitten, beplanten en
dan is het klaar. Vervolgens kan
je alleen nog hopen dat het gaat
regenen. Maar dit is niet af: er
gaat nog van alles gebeuren. Ik
ben best gespannen over de
toekomst."
Van der Waals is verheugd dat
zo'n 45 procent van de Leidse
projecten 'uitsteekt boven het
landelijke gemiddelde' en dat in
elke discipline enkele 'interna
tionale toppers' zijn aangewe
zen. Maar daar staat tegenover
dat een kwart van het gamma-
en het bèta-onderzoek beneden
de maat is. Deze groepen pro
duceren te weinig en hebben
weinig invloed. „Het was moei
lijk en zwaar", zegt de voorzit
ter, „maar wij hebben naar naar
eer en geweten gehandeld." Ga
ranties dat hij alle onderzoeks
projecten voldoende recht heeft-
gedaan, kan Van der Waals niet
geven. „Je bent niet onfeilbaar."
Maar dat is nu niet meer zijn
zorg, vindt hij. „Als mensen zich
tekort gedaan voelen, moeten
ze maar naar hun decaan of het
college van bestuur toestappen.
Dat is niet ons pakkie-an. Ik ga
Professor Van der Waals: „Je moet vlug handelen, het is onmenselijk om de betrokkenen lang in onzekerheid
te laten." foto henkbouwman
ook niet met die mensen in dis
cussie, -dat heeft geen enkele
zin."
Van der Waals wil geen uit
spraken doen over de gevolgen
van zijn rapportcijfers. Of de
groepen met 'twee minnetjes'
het veld moeten ruimen, is niet
zijn zaak. „Het college van be
stuur moet daarover een besluit
nemen, daar zijn wij niet voor
ingehuurd. Maar ik zou het be
treuren als er hfets met onze
uitkomsten wordt gedaan."
Toch doet de commissie wel
degelijk aanbevelingen om het
kaf van het koren te scheiden.
„Je kunt conclusies en aanbeve
lingen ook niet absoluut schei
den", geeft Van der Waals toe.
„Maar of je de groepen die met
één min onder de maat preste
ren, moet versterken of juist
moet opheffen, is de vraag.
Sommige onderdelen kun je
niet missen. Het college krijgt
een hele moeilijke job."
De voorzitter vindt wel dat er
snel duidelijkheid moet komen
voor de mensen die er slecht
vanaf komen. „Je moet vlug
handelen: het is onmenselijk
om de betrokkenen lang in on
zekerheid te laten. Bij de slechte
groepen zitten relatief veel ou
dere onderzoekers. Die kun je
op een elegante manier kwijtra
ken, bijvoorbeeld door ze te ver
tellen hoe aantrekkelijk de VUT
is. Anderen kun je nieuwe taken
geven zoals onderwijs. Je kunt
zwakke groepen ook nieuw le
ven inblazen door er sterke
'trekkers' bij te zetten."
Het onderzoek heeft in totaal
anderhalf jaar in beslag geno
men. „De uitkomsten zijn op
zichzelf niet revolutionair", zegt
Van der Waals. „Veel mensen
weten zelf best waar de zwakke
plekken zitten. Maar het staat
nu zwart op wit en dat is wel re
volutionair!"
Van der Waals vindt dat een
groot deel van de beta-onder-
zoekers internationaal goed
meekomt, maar hij maakt zich
wel zorgen over de vergrijzing
die vooral zichtbaar is bij wis-
en scheikunde. „Veel stafleden
naderen de pensioengerechtig
de leeftijd. Bij scheikunde was
het de gewoonte om eigen
mensen te benoemen op be
langrijke posten. Dat vind ik een
slechte zaak: die mensen ko
men uit hetzelfde nest, hebben
dezelfde denktrant en dat be
lemmert vernieuwing. Voor ver
rassend onderzoek heb je men
sen van buiten je eigen kring
nodig."
Van der Waals signaleert dat
het gamma-onderzoek wisse
lender is van kwaliteit. Hij vindt
dat de sociale wetenschappers
meer 'moeten deelnemen aan
het internationale spel'. „Dat
betekent: in het Engels publice
ren in vooraanstaande tijd
schriften. Dat is bij de bèta's
volstrekt gangbaar."
De voorzitter geeft toe dat het
onderscheid tussen de rapport
cijfers van plussen en minnen
niet altijd even helder is. „De
verschillen zijn soms heel klein:
de vijfpunts-schaal is echt grof.
De score is ook niet de uitkomst
van een formule maar het resul
taat van discussies in de groep
van vooraanstaande weten
schappers, in sommige gevallen
gesteund door experts van bui
ten. Maar ik sluit niet uit dat wij
sommige veelbelovende projec
ten onrecht hebben gedaan."
Van der Waals houdt zich vast
aan het feit dat de werkgroep
leden het vaak snel eens waren.
„Dat zegt toch iets. Maar het
blijft natuurlijk ook een kwestie
van vertrouwen."
„En dat heb je hard nodig als
je de kwaliteit van het onder
zoek van de Leidse universiteit
wilt versterken."
Universiteitsvoorzitter Vredevoogd:
LEIDEN CAROLINE VAN OVERBEEKE
„De faculteitsbesturen zijn nu aan zet. Bij het maken van hun
onderzoeksplannen voor de toekomst moeten ze rekening hou
den met de uitkomsten in dit rapport." Bestuursvoorzitter Loek
Vredevoogd van de Leidse Rijksuniversiteit wilde zich gisteren
niet inhoudelijk uitlaten over de gevolgen van het rapport Van
der Waals. Hij vindt dat de faculteiten zich nu moeten buigen
over de kwaliteit van hun eigen onderzoeksgroepen.
Het rapport van de commissie maakt pijnlijk duidelijk waar de
zwakke plekken zitten. Een kwart van de onderzoeksprojecten
van wis- en natuurkunde en sociale wetenschappen deugt niet.
Dat moet beter, zo vindt ook het college van bestuur. Maar hoe?
Dat moeten de faculteiten zelf maar uitzoeken. Vredevoogd wil
de gistermiddag geen enkele uitspraak doen over de gevolgen
van de 'enkele' of'dubbele minnen'. „Je kunt dergelijke groepen
wel sterker maken maar je kunt ook besluiten dat onderzoek
niet meer te doen. Ik wil me daar niet over uitlaten."
Maar vrijblijvend is het allemaal niet. „De faculteiten kunnen
het rapport niet zomaar voor kennisgeving aannemen, In het
najaar willen we convenanten sluiten met de faculteiten. Daarin
moeten zakelijke afspraken staan op basis van de uitkomsten
van dit rapport. Verschillende faculteiten hebben inmiddels in
grijpende bezuinigingsplannen gemaakt: die moeten ze nog
maar eens goed vergelijken met Van der Waals. Maar het door
hen bezuinigde geld hoeven ze niet in te leveren: ze mogen het
gebruiken om het eigen onderzoek te versterken en te verbete
ren."
