Secret Agent:
Sprookjes voor volwassenen
Aardrijkskunde
kan best leuk zijn
Netscape's beste vriend
Multi Media
Nieuwe versie
van Girotel
Onbegrensd bankieren met videoconferentie
Nibud-les
omgaan
met geld
WOENSDAG 27 MAART 1996
Soms word je er wanhopig van: die lange
wachttijden en bijbehorende telefoonkos
ten bij het ophalen van pagina's tijdens het
surfen met Netscape. EIJce pagina die on-li-
ne wordt opgeroepen, wordt in de cache-
directory van Netscape opgeslagen. Deze
cache-directory fungeert als een tijdelijke
opslag van gegevens. Het voordeel is dat,
indien pagina's tijdens de surfsessie een
tweede keer worden opgevraagd (of liever
gezegd: je gaat terug naar die pagina), Nets
cape de gegevens uit die bewuste cache op
vraagt.
Verder lijken de files in de cache geen func
tie te hebben. Er waren wel wat program
ma's die nog iets probeerden te doen met
deze gegevens, maar zij verbleken allemaal
bij wat Secret Agent voor elkaar krijgt.
De werking is verrassend simpel: start na
het surfen én na het verbreken van de tele
foonverbinding het programma Secret
Agent. Dit pakket 'leest' de inhoud van de
cache en presenteert het resultaat in een
HTML-pagina, die vervolgens met een sim
pele klik geopend kan worden in Netscape.
Alle pagina's die tijdens een surfsessie zijn
bezocht, zijn met alle bijbehorende illusta-
ties weer op te vragen.
Er is één verschil: de telefoonlijn is niet no
dig. Ideaal voor het rustig nalezen van pagi
na's dus. En het aardige is: deze 'dump' is
op te slaan, zodat de cache van Netscape
weer te legen is. Er kleeft slechts één nadeel
aan Secret Agent: voorlopig is alleen een
Windows-versie beschikbaar. Apple surfers
zullen even geduld moeten hebben.
Een shareware versie is op te halen bij:
http://www.arie!. co.uk/sagent
Het regent, je moet de hond uit
laten en ook nog langs de brie
venbus om tijdig de giro's de
deur uit te doen. Dat hoeft dus
niet meer. Want de moderne
mens telebankiert. De diverse
banken dus hun uiterste best
om hun programma's steeds
verder te verfijnen. De Postbank
kwam onlangs met versie 5.0
van Girotel. Nieuw daarin is de
functie TeleAccept, waarmee de
gebruiker acceptgiro's elektro
nisch kan krijgen toegestuurd
en kan betalen. Binnenkort zul
len diverse bedrijven en instel
lingen hun klanten benaderen
met de vraag of ze 'in' zijn om
te TeleAccepten. Wanneer er
dan een acceptgiro binnen is,
krijgt de gebruiker een seintje
nadat verbinding is gemaakt
met de Postbank-computer. Het
invullen is verder een fluitje van
een cent.
Een andere nouveauté is de
mogelijkheid om repeterende
betalingen uit te3 voeren. Vaste
betalingen die maandelijks, elk
kwartaal of eens per halfjaar
moeten worden gedaan kunnen
nu in één keer, tot een jaar
vooruit, worden overgemaakt.
(JvdN)
Het aantal 'sites' op Internet breidt zich bijna dage
lijks uit. In deze rubriek wordt een korte beschrijving
gegeven van nieuwe of reeds bestaande Internet
adressen die voor de fanatieke 'surfer' interessant
kunnen zijn.
http://www.pepsi.com Pepsi Cola International brengt
op haar eerste officiële site gevarieerd amusement.
Voorbeschouwingen van films, interactieve spelletjes,
de nieuwste muziek, digitale kunst en actuele artikelen.
Pepsi lijkt zich vooral op jongeren te richten; de meest
voor de hand liggende doelgroep van deze colaprodu
cent.
http://sashimi.wwa.com/hammers/comedy/youngo-
ne/ youngone.htm Wie geen genoeg kan krijgen van
the Britse komische serie The Young Ones kan terecht
op deze site. Niet alleen plaatjes en geluiden uit de serie
zijn beschikbaar, maar ook de volledige teksten, inclu
sief de gedichten van Rick.
http://www.phoenix.ca/mossad/ Een van de meeste
geheimzinnige en meest doeltreffende geheime dien
sten is de Israëlische Mossad. Voormalig Mossad-offi-
cier Victor Ostrovski geeft enkele geheimen weg op de
ze site. ..Oorlog moet je voeren door middel van mislei
ding", zegt hij.
http://www.realale.org.uk/ beer/paul/index.html De
ze site is niet te vergelijken met de warrige nieuwsgroep
alt.drunken.bastards op Internet. Het gaat om een gids
met een beschrijving van honderden Engelse pubs, on
misbaar voor vakantiegangers. Ook informatie over
bierfestivals ontbreekt niet en verder zijn er links naar
andere pagina's die op het goudgele vocht georiënteerd
zijn.
Telebankieren gaat tegenwoordig verder dan
het thuis regelen van overboekingen per com
puter. Chipfabrikant Intel heeft een video con
ferentiesysteem bedacht waarmee de klanten
bankadviseurs kunnen raadplegen zonder een
stap te verzetten. Via het zogenaamde Pro Sha-
re-systeem wordt een live-videoverbinding op*
gezet. De Swiss CoOp-bank in Zurich experi
menteert al uitgebreid met het nieuwe systeem.
Door deze ontwikkelingen op de digitale snel
weg, door Microsoft-topman Bill Gates enige
tijd geleden al voorspeld, zal de zakenreis in de
toekomst een zeldzaam verschijnsel worden.
De Zwitserse bank maakt gebruik van een inter
actieve inultimedia-informatiezuil, die in een
winkelcentrum in Zurich staat. Via deze zuil
kunnen klanten multi-media presentaties bekij
ken over verzekeringsdiensten van de bank.
Ook kunnen zij daar de videoverbinding opzet
ten, maar het is heel eenvoudig om ook thuis of
bij bedrijven een dergelijke verbinding te ma
ken. De informatiezuilen zullen op diverse
plaatsen worden neergezet.
Het grote voordeel van het systeem is dat de
klanten met de hank kunnen overleggen buiten
kantooruren. „Door de informatiezuil kunnen
wij onze klanten 24 uur per dag een betere ser
vice aanbieden, aangezien ze rechtstreeks met
een van onze financiële experts kunnen pra
ten", vertelt Peter Hirsig, vice-president van
Swiss CoOp. De informatiezuilen worden be
diend door het aanraken van bepaalde delen
van het computerscherm. Dit is in de praktijk
heel gebruikersvriendelijk.
Er wordt gebruik gemaakt van een standaard
personal computer met Windows. En dat bete
kent dat het relatief goedkoop en eenvoudig is
om twee PC's via ProShare aan elkaar te koppe
len en documenten en videobeelden te gaan
uitwisselen. Voor het gebruik van het zoge
naamde Video System 200 is overigens wel een
speciale communicatielijn, een ISDN-aanslui-
ting, noodzakelijk. Het systeem werkt al op een
80486-computer.
Informatie over ProShare is verkrijgbaar via In-
tels's FaxBack-service, nr. (44) (0)1793432509.
Of via Intel's World Wide Web-siyte, te vinden
op het adres http:/www.intel.com/comm-
net/ proshare/pdk/index.html.
'Geld, Tijd School' is de titel
van een computerspel voor h<
voortgezet onderwijs dat scho
lieren bewust leert omgaan m
geld. Het is gemaakt in op
dracht van het Nationaal Insti
tuut voor Budgetvoorlichting
(Nibud).
Het spel is bestemd voor de
leerlingen van de onderbouw.
Spelenderwijs ontdekken de
scholieren de samenhang tus
sen tijd, inkomsten, uitgaven,
schoolprestaties en relaties mi
anderen. Op basis van gericht
opdrachten leren ze aan de
.hand van het spel prioriteiten
stellen en keuzen te maken.
'Geld, Tijd School' is tot stai
gekomen met steun van het
VSB Fonds Den Haag en om
streken.
Het computerspel is bedoeld
introductie op het onderwerp
budgetteren dat alle leerlingen
uit het voortgezet onderwijs
krijgen aangeboden tijdens de
vakken economie en verzor
ging-
Net zoals in het echte leven
worden leerlingen tijdens het
spelen van 'Geld, Tijd Schoc
verrast door onverwachte ge
beurtenissen, waarop zij binnt
een bepaalde tijd dienen te re<
geren. Daarbij moeten ze reke
ning houden met allerlei facto
ren. Of ze wel populair genoeg
zijn bij vrienden en vriendin
nen, of ze rekening houden m
de prestaties op school en of zi
voldoende inkomsten hebben
In het spel kunnen leerlingen
geld verdienen door te gaan
werken in een winkel of als ba
bysitter. Ze kunnen op bezoek
gaan bij vrienden, op school
proberen hogerop te komen, e
meer van dat soort zakep. Aan
ontspanning is ook gedacht.
Wie wil kan gaan sporten of in
de stad uitgaan naar een disco
met maar liefst drie verschillen
de danszalen. Maar uitgaan ko
natuurlijk veel geld.
Het spel ziet er vrij simpel uit,
maar de simulatie van het schi
lierenbestaan en de financiële
consequenties is heel doeltref
fend.
'Geld, Tijd School kost 37,50 gulden en istt
bestellen door overmaking van dit bedrag op
VSB banknummer 88.11.89.472 van het Nibuf
Den Haag onder vermelding van 'Geld. Tijd
maakt van een speciale 20-kantige
dobbelsteen) snel uitrekenen. Meestal
wordt daarbij gekeken naar de zoge
naamde 'hitpoints'. Een ridder, met
harnas en zwaard, heeft een aantal le
venspunten. Bij een gevecht met een
draak slaat de ridder op het monster
in. Hij mist, zijn zwaar schampt af op
de dikke huid van de draak of hij weet
het ondier te verwonden, hetgeen de
draak enkele levenspunten kost. De
draak slaat terug of braakt vurige
adem uit, hetgeen de ridder weer hit
points kost. En zo gaat het verder tot
de dood er op volgt. Als de ridder wint
heeft hij veel ervaring opgedaan, en is
hij beter toegerust voor de confronta
tie met het volgende monster.
De computer kan met de huidige
stand van de technologie een zeer re
alistische wereld genereren, waar een
speler maandenlang in kan vertoeven.
Meestal wordt er gespeeld met een
groepje helden. Vooraan staan enkele
stevige strijders, die de eerste klappen
opvangen. Vanuit de achterhoede vu
ren boogschutters hun pijlen en ma
giërs hun spreuken op de vijand af.
Het groepje wordt door ervaring
steeds sterker, maar er duiken ook
steeds nieuwe, sterkere monsters op.
Valkuilen, geheime deuren en inge
wikkelde raadsels vergen het uiterste
van de speler.
Eén persoon
Een RPG op de computer is vaak een
spel voor één persoon, maar er be
staan al heel lang relatief simpele rol
lenspelen die op een computernet
werk worden gespeeld of per
v modem. En zo kunnen men-
sen dan toch weer tegen el
kaar spelen of samenwer-
yr - ken. De meeste RPG's zijn
va middeleeuws, maar er be-
'i staan ook futuristische ver-
sies.
RPG's waren aanvankelijk
spellen met simpele plaatjes en gelui
den en een hoop cijfertjes. Daarbij
keek je meestal van boven af op je
groepje helden neer. Daarin kwam
verandering toen in 1987 het spel
Dungeon Master uitkwam. Voor het
eerst bekeek de speler toen een drie
dimensionale wereld 'met eigen
ogen', zoals we dat tegenwoordig van
een spel als 'Doom' gewend zijn.
Veel softwarehuizen imiteerden Dun
geon Master. SSI kwam met zijn 'Eye
of the beholder'-reeks, New World
Computing met 'Might and Magic'.
Westwood vervaardigde het attractie
ve 'Lands of lorè', ingesproken door
echte acteurs, waaronder Patrick Ste
wart. Voor de kenners staat de Ul-
tima-reeks van Origin, die al meer
dan tien jaar bestaat, aan de top. 'Ul
tima Underworld' is een klassieker.
Een gigantisch groot spel, waarbij de
speler acht werelden moet doorploe
gen om zijn doel te bereiken. Je kan er
maanden mee zoet zijn. RPG's zijn
populair. Er bestaan er honderden en
maandelijks komen er nieuwe rollen
spelen uit.
Stonekeep
Stonekeep van Interplay, recent uitge
bracht op CD-ROM, wordt be
schouwd als het technische meest ge
avanceerde RPG. Een snelle PC is dan
ook een vereiste. De monsters zien er
prachtig uit, omdat ze in een Studio
gefilmd zijn. Nieuw is de kunstmatige
intelligentie van je computergestuur
de kameraden. Die hebben een eigen
wil en zijn soms ronduit onbetrouw
baar; ze staan in schril contrast met
de loyale helpers die je in de meeste
RPG's krijgt. De bediening is tamelijk
uniek: de speler bedient zijn linker
en rechterarm met de muisknoppen
en loopt met cursortoetsen. Dit werkt
in de praktijk heel prettig. Het geluid
in Stonekeep is van hoge kwaliteit.
De speler dient in het verzonken kas
teel Stonekeep af te dalen om een go
din uit handen van de Heerser der
Duisternis te redden. Het spreekt van
zelf dat er heel wat monsters versla
gen dienen te woorden voordat de
speler de ultieme confrontatie met de
heerser van de onderwereld kan aan
gaan. Maar een nobele ridder gaat
zijn verantwoordelijkheid natuurlijk
heid niet uit de weg, zeker niet als er
een godin als hoofdprijs ligt te wach
ten.
Stonekeep (van Homesoft) kost 120
gulden en er is minimaal een
80486/DX2/66Mhz met 8Mb Ram
voor nodig.
De term 'World Atlas', die de
verpakking siert, is eigenlijk een
belediging voor het fraaie pro
gramma dat op het beeld
scherm wordt getoverd. Micro-
softs World Atlas is namelijk
veel en veel meer dan een elek
tronische uitgave van een kaar-
tenboek. Dat is het ook, maar
daarnaast kan de gebruiker van
alles en nog wat te weten ko
men over alle landen van de
wereld. De kaarten zien er fraai
uit en geven met een kleuren
printer een dito resultaat, maar
vreemd genoeg is niet elke
plaats te vinden. En dan hebben
we het niet over 'gaten met een
kerk, een kroeg en drie huizen'.
Of in de ogen van de Ameri
kaanse makers misschien ook
wel. Net als met routeplanners
kun je bij dergelijke program
ma's het beste naar de bekende
weg vragen. En wat blijkt dan?
Als je Leiden opvraagt blijken
de Bollenstreekdorpen Hille-
gom, Lisse en Sassenheim niet
te vinden. En wat geeft de kaart
wél aan tussen Haarlem en Lei
den? Teylingen, Ruigenhoek en
't Kabel. Als u die drie plaatsen
zonder nadenken kunt aanwij
zen, gaat u verder voor de dui-
zend-guldenvraag...Vraagje
echter om Noordwijk, dan ver
schijnt Lisse plotsklaps wèl op
de kaart. Hillegom en 'Sassem'
blijven echter ondergedoken...
Je moet dan een beetje vrezen
dat het met de kaart van - pak
'm beet - Uruguay ook wel niet
zo zuiver zal zijn gesteld. Maar
omdat we daar toch de weg niet
weten, maakt dat weinig uit.
World Atlas biedt echter veel
meer en is daarom zeer interes
sant. Zo kun je allerlei statistie
ken opvragen en kom je er ach
ter dan de VS 90.908 kilometer
kusdijn heeft. Voor wat die we
tenschap waard is natuurlijk.
Van elk land is een uitgebreide
'culturogram' beschikbaar met
een massa gegevens over bevol
king, taal, religie, gewoonten,
levensstijl, regering en econo
mie. Heel aflrdig is het Family
Portrait van zo'n dertig landen.
Een willekeurig gezin wordt via
dia's en een videootje voorge
steld.
Alles bij elkaar is Microsofts
World Atlas een waardevol (stu
die) bezit. Zeker voor iemand
die toch al weet waar Lisse ligt...
Travel Planner
Wie deze zomer op
vakantie gaat naar de
Verenigde Staten
en/of Canada en per
auto het een en ander
wil ontdekken, heeft
natuurlijk een goede
reisgids nodig. Het ver
velende daarvan is dat
die meestal of over heel
Amerika gaan, terwijl u
slechts een paar procent
zult bezoeken of juist
over een te klein gebied
voor uw plannen. De
Travel Planner CD van
Expert biedt de perfec
te oplossing: stel die
reisgids zelf samen.
Bepaal eerst de te rij
den route met alle
plaatsen daaraan en
kruip vervolgens een
avondje achter de computer.
Het is de moeite dubbel en
dwars waard. Een ideale manier
om een trip voor te bereiden.
Foto's en video's zijn van prima
kwaliteit en de toeristische in
formatie is kort, maar krachtig.
Geen gezwets, niet mooier ma
ken dan het is. Print datgene uit
wat nuttig en handig lijkt en je
DOS 3.3 of hoger en Windows 3.1 of hoge
Mbram (liever 8), cd-romdrive, 5 Mb op d(
harddisk, muis en geluidskaart. Beschikbaar gi
steld door Martello's Software Centre in
lem. Prijs: 39,95.
ze een machtige tovenares is. Een wil
lekeurig gebied wordt bestempeld als
speelterrein (een ketelhuis kan bij
voorbeeld dienst doen als een duiste
re kerker) en de spelers gaan volgens
vastomlijnde regels een opdracht uit
voeren. Meestal moet er een boosaar
dige tovenaar worden verslagen.
Daarbij worden ze gehinderd door al
lerhande monsters, die eerst uitge
roeid dienen te worden. Ook moeten
allerlei raadsels worden opgelost om
verder te komen in het spel. Deze rol
lenspelen werden ook al snel in bord
spelen omgezet, zodat de spelers niet
meer de deur uithoefden. Een derge
lijk spel kan met allerlei mooie speel
stukken worden gespeeld, maar
t pen en papier en een fan
tasievolle spelleider gaat ook.
Het was slechts een kwes
tie van tijd voordat de
computer werd ingescha
keld voor de rollenspelen,
die meestal met hun Engelse
term 'role playing games'
(RPG) worden aangeduid. De
computer kan de uitslag
van een gevecht met
een monster (vaak
wordt bij de bord-
spellen gebruik ge-
kleuren monitor, muls en Windows
95 of NT 3.51. Beschikbaar gesteld
door Martello's Software Centre In
Haarlem. Prijs: 129.95.
Toen de Britse hoogleraar J.R.R. Tol
kien in de jaren zestig zijn trilogie 'In
de Ban van de Ring' schreef kon hij
niet bevroeden dat hij de grondlegger
was van een heel nieuw genre. Het
gaat om de zogenaamde 'fantasy', ei
genlijk sprookjes voor volwassenen.
Tolkien schetste een middeleeuwse
onaardse wereld waarin mensen,
hobbits, elfen, dwergen, tovenaars,
ores, draken en demonen de dienst
uitmaakten. Goede en kwade krach
ten waren in deze magische wereld
in een eeuwig durende strijd ver
wikkeld.
Veel schrijvers zouden Tolkien
gaan navolgen: jack Vance,
Tanith Lee, Terry Brooks,
om er maar een paar te
noemen. Tolkiens voor
beeld resulteerde ook in
een nieuw soort spel: het
zogenaamde rollenspel. De
Amerikanen ontwikkelden
het onder de naam Dun
geons Dragons. De spelers
spelen een bepaalde rol: een
keurige kantoorklerk wordt
bijvoorbeeld een bar
baarse strijder en een
vriendelijke huis
vrouw doet alsof
