ft
Denksport
111
111
111
hui
ATERDAG 16 MAART 1996
Bridge
Ad Oskam
|lk spel is opnieuw een uitdaging in het bieden en
h het spelen. En als je even een ogenblik verslapt,
an dat meteen grote gevolgen hebben. In een
•nvoudige viertallenwedstrijd hadden OW een
>makkelijk manchecontract geboden met deze
ïarten:
West Oost
i 632
f A 10
H V 1076
k 964
k A H B 10 9 7 4
lost had het bieden geopend met de sterke 2 sch
icht slagen of meer); West 3 ru; Oost 3 sch. En
Vest besloot het bieden met 4 sch. Zuid kwam uit
ivan iet hartenvrouw, die West pakte met het aas.
(oe moet de leider dit eenvoudige spel afspelen?
egeifle troeven halen en ruiten naar de HV-combina-
rsee is het logische plan, waarbij Oost sch 4 zorgvul-
put< ig moet bewaren om daarmee de blinde te berei-
/ooren. Had u ook in slag 2 en 3 troef aas en heer ge-
)eeld? Tegen goede tegenstanders was u dan ook
^nnodig down gegaan! De oplossing is heel sim-
iel: speel in slag 2 een kleine schoppen en leg de
oer! Als de troeven 2-1 zitten is er nog steeds
i :en probleem, want dan is sch 6 nog steeds een
itree. Als Noord drie troeven heeft, verliest de
C ider geen troefslag en maakt ook het contract,
it was het spel:
lis ei
632
A10
H V 10 7 6
*964
H732
AB8
B85
w
AHB10974
VB985
9542
V1072
la slag 2 zag de leider zijn fout in en speelde rui-
1 èn voor het aas van Noord. Die nam hartenheer
pee en speelde klaveren na. Oost probeerde de
f'iak nog te redden door een eliminatie, waarbij
Z gedwongen zouden zijn om zelf troef in te la-
Bn spelen of in de dubbele renonce. Maar na kla-
erenheer en opnieuw klaveren kwam Noord aan
ag, waarbij alleen de onderstreepte kaarten over
laren. Noord speelde echter rustig ruiten in, die
lost moest troeven, omdat hij alleen nog troeven
k'er had. De les is duidelijk: denk in slag 1 goed
B over het hele spel! Dit was ook zo'n duur spel:
West Oost
la een verantwoord biedverloop kwamen OW in
>jet goede slem 6 sch terecht: Oost 1 sch; West 3
C Ijk (schoppensteun, 13-15 punten, geen
Hngletons); Oost 4 kl (cuebid); West 4 ru (cue);
lost 4 SA; West 5 ha (2 van de 5 azen, waaronder
he(oef heer); Oost 6 sch.
luid kwam met troef uit. Wat is het speelplan? Er
vrijwel zeker een ruiten verliezer. Als een ruiten
[ordt afgegeven, blijft nog over het goed zitten
in upn de ruitens 3-3, waardoor een harten weg kan
m|p de vierde ruiten of een dwang op een van de
htsfgenstanders, die zowel de vierde ruiten heeft als,
Ie hartenheer. En als alles niet werkt, kan Oost al-
td nog de snit op hartenheer nemen. Wat is de
dgjeest zorgvuldige aanpak van de ruitens? In de
MTiraktijk speelde Oost een kleine naar de vrouw,
p als die houdt? Moet dan het aas en een kleine
[orden gespeeld? Dan verdwijnt de dwang! Aan
jfel nam Noord echter ruitenvrouw met de heer
n speelde ha 8 na! De leider nam hartenaas
Y Beteen en probeerde nog steeds de dwang, maar
ie werkte niet, want dit was het spel:
*6
v H 10 8 5 4
H 10
*108752
W 4^0
z
1097
v 9 7 6 2
9854
)e enige goede speelwijze is om na drie keer troef
ferst drie keer klaveren te spelen, dan ruitenaas
ïi daarna een kleine ruiten vanuit West. Pakt
inloord de heer, dan zijn de problemen over.
teemt Zuid de heer dan kan eerst gecontroleerd
rorden of de ruitens 3-3 zaten en dan kan de snit
enomen worden. Als Noord en Zuid de tweede
ïiten niet nemen, controleert de leider opnieuw
an te voren of de ruitens goed zaten. De leider
ïaakt zo het spel als de hartenheer goed zit en als
incie ruitens 3-3, 4-2, of 5-1 verdeeld zitten, waarbij
ïitenheer sec of doubleton heeft gezeten,
ok in het derde spel gaat het om de meest kans-
jke behandeling van een kleur:
West Oost
A 10 9 2 B 7
v H54 AB3
A B763 4 52
'nf> a Oost 1 kl; West 1 ru; Oost 2 kl; West 2 sch; Oost
SA en West 3 SA was de manche bereikt. Zuid
:artte met ha 9, waarschijnlijk de top van niets,
ip welke kleur moet de leider afgaan? Oost heeft
slagen. In schoppen zijn een of twee slagen te
ardienen. In ruiten duurt het te lang. Alleen kla-
ïren biedt perspectief. Maar dan moeten de ver-
esslagen wel tot twee worden beperkt! Dat kan
is de klaverens 3-3 zitten, maar ook als ze 4-2 zit-
;n en een honneur bij de doubleton. De enige
oede speelwijze is om eerst hartenheer te ne-
len, dan klaverenaas en daarna een kleine klave-
in te spelen. Oost komt later nog aan slag met
artenboer om via klaverenboer de overgebleven
onneur er uit te werken. Deze behandeling van
e klaverens heeft een grote kans van slagen, want
9 van de 15 gevallen met een 4-2 verdeling zit
en honneur aan de korte kant.
amen met de 3-3 verdeling heeft 3 SA zo een
ans van 65%. Dit was het spel:
H63
V1072
H10
V983
A1092
H 5 4
AB763
«4-
an de andere tafel nam West wel hartenheer,
laar speelde klaveren en legde de boer. Dat ver-
ïinderde de kans op succes tegen een 4-2 verde-
ng met een factor 2.
aatste oproep voor het bekende Kaasstadtoer-
ooi op 23 en 24 maart: aanmelden kan nog
teeds bij Johan Kuin (072-5053455).
PUZZEL
Nummer 11
Horizontaal: 1. ethiek; 8. rond; 9.
zangstem; 10. draaierig; 12. verhaal in
prozavorm; 13. knaagdier; 15. naaigerei;
16. paardje; 18. armee; 20. rivier in
Duitsland; 21. ontvangtoestel; 22. rivier
in Italië; 24. vreemde munt; 26. verbran
dingsrest; 28. veerboot; 30. kleur; 33.
voorzetsel; 34. waternimf; 35. recher
cheur; 36. titel; 37. verpakkingsmateri
aal; 39. vleessoort; 40. oude lengtemaat;
42. knaagdier; 45. lusteloos; 48. hofbe
diende; 49. wrede Romeinse keizer; 51.
gewricht; 53. graafdiertje; 54. hoofddek
sel; 55. reeks; 56. projektiel; 57. een mo
ment; 58. sprekende vogel; 60. duinval
lei; 61. provisorisch middel.
Verticaal: 1. jaargetijde; 2. geestdrift;
3. getij; 4. epiloog; 5. briefaanhef; 6. no
bel; 7. dief; 8. natriumzout; 11. soort be
lasting; 12. soort; 14. kippenloop; 15.
armkandelaar; 16. meubelstuk; 17.
voorwerp; 19. soort trommeltje; 23.
noodzakelijk; 25. gezond; 27. plaag
geest; 28. kostuum; 29. landtong; 31.
loofboom; 32. liefkozing; 33. Spaanse
uitroep; 38. vervoermiddel; 39. paar; 41.
ijdel; 43. ranonkelachtig plantenge
slacht; 44. vent; 46. gewicht; 47. vogel;
49. deel van de vinger; 50. opstootje; 52.
kleur; 54. boodschapper; 58. afstands
maat; 59. anno Domini.
Welke twee woorden worden gevormd
door de letters in de volgende vakjes: 1
31 6 24 57 2 50 19 3 49 en
24 57 22 43 4 60 32 26 16
2 49.
Oplossing nummer 10
De twee woorden van de opgave van
vorige week waren: VLIEGTUIGTRAP
en ZEBRACODE.
boezelaar
dog-els-lot
botaf-1-nobel
desem-wit-morel
ofir-nepal-tule
1-s-r-esp-r-g-v
ze-pels ever-te
indigo oberon
nt-nest plek-el
n-g-l-uur-l-g-o
idem-citer-peso
galon-lot-kales
mijter-p-salet
kot-dia-rei
reclamant
Winnaars
De winnaars van een luxe
dominospel zijn:
C.P. Balkenende, Lisbloemstraat
13, Lisse (kruiswoord).
P. Malipaard, Wilddreef 106,
Leiderdorp (cryptogram).
Oplossingen van de kruiswoordpuzzel en/of het cryptogram, per
briefkaart, dienen uiterlijk woensdag a.s. in ons bezit te zijn. In
dien per post wordt ingezonden, als volgt adresseren: Redactie
secretariaat Leidsch Dagblad, Postbus 54,2300 AB Leiden.
Cryptogram nummer 11
Horizontaal: 3. Bloedgang (12); 8. Provoce
rende hanen (14); 9. Achteruitgaan in steden
(5); 10. Rijkdom van een positie bij de bron (8);
11. Familie van de egelvis? (11); 14. Wordt ge
bakken voor een revolutionair hondje (12); 16.
Britten vinden het fijn in het zuiden van Frank
rijk (4); 17. Bankwerker die de serre mooier
maakt (7); 18. Gij en zij zijn ertegen (6); 20.
Licht handvat (4); 21. De binnenvaart komt er
door (6).
Verticaal: 1. De plaats van gelovigen (8); 2.
Zo platvloers is een betoverde vis (6); 3. Veran
dering van onderwerp (13); 4. Tochten door de
natuur? (15); 5. Pierewaaiers aan boord maken
schoon schip (11); 6. Precies op dat moment
(5); 7. Van hem weet men geen kwaad (5); 12.
Gereed met een sportieve zaak (7); 13. Recla
meoptocht (7); 15. Stof afkeuren (5); 19. Vlees
en vis (4).
Oplossing
cryptogram 10
Horizontaal: 4. passagier; 6.
achterbak; 8. stemorgaan; 9.
beeldspraak; 12. kavel; 14. op
zet; 15. eervergeten; 18. gebie-
denderwijze; 20. geest; 21. jat.
Verticaal: 1. waterrad; 2. si; 3.
kraken; 4. plaatsbekleder; 5.
schimmelvorming; 7. baan-
ploeg; 10. afzetten; 11. keten;
13. leerdoek; 16. bijtje; 17. del
ta; 19. net.
DAMMEN
Ton de Haas
Al in de voorlaatste ronde van
de clubcompetitie stelde Hiltex
de landstitel veilig door een 13-
7 zege op Cema/DVZ. Daarmee
voldeed de Amsterdamse ploeg
aan de verwachtingen, want
zelden kende een tiental een
sterkere samenstelling dan dit
seizoen bij Hiltex het geval was.
Slechts een keer moest de
landskampioen een puntje la
ten; de overige duels werden
meestal overtuigend gewonnen.
Soms ging het wel erg gemakke
lijk, zoals de wedstrijd tegen
Cema/DVZ leerde. De vlotte ze
ge van Rob Clerc zette de toon
dankzij een beginnersfout van
Verdel. Wit: O. Verdel; zwart: R.
Clerc. Partij: 1. 32-28 20-25 2.
37-32 14-20 3. 41-37 10-14 4.
46-41 5-10 5. 31-27 20-24 6. 36-
31 15-20 7. 34-30 25x34 8. 40x29
18-23 9. 29x18 12x23 10. 33-29
24x22 11. 27x29 7-12 12. 39-33
1-7 13. 44-39 10-15 14. 50-44
12-18 15. 35-30?? en zonder het
antwoord af te wachten capitu
leerde de witspeler. Tijd:
0.25/0.22 uur.
De score werd uitgebouwd
door Kees Thijssen die al na 16
zetten profiteerde van een on
oplettendheid van de tegen
stander. En die tegenstander
had daags na de wedstrijd heel
wat uit te leggen aan zijn Truus.
Wit: K. Thijssen; zwart: S. Keet
man. Partij: 1. 34-30 17-22 2.
30-25 11-17 3. 31-26 6-11 4. 37-
Diagram 1
31 22-27 5. 32x21 16x27 6. 31x22
18x27 7. 41-37 13-18 8. 40-34
19-23 9. 35-30 1-6 10. 45-40 14-
19 11. 25x14 9x20 12. 30-25 19-
24 13. 25x14 10x19 14. 46-41 4-9
15. 50-45 15-20 16. 40-35 5-10
(zie diagram 1). Zwart overziet
de afwikkeling die wit nu kan
nemen. Dat zou het computer
programma Truus dus absoluut
niet overkomen zijn: 17. 36-31
27x36 18. 26-21 17x26 19. 37-31
26x46 20. 38-32 46x28 21. 33x15
11-17 22. 15-10 3-9 23. 10-4 8-
13 24. 39-33 12-18 25. 33-28
23x32 26. 4-15 7-12 27. 34-29
24x33 28. 15x27 17-21 29. 27x16
6-11 30. 16x7 2x11 31. 44-39.
Wit staat een schijf voor maar
zwart heeft toch enige positio
nele compensatie. Het zal ech
ter niet baten: 31. 11-17 32.
45-40 17-22 33. 40-34 9-14 34.
34-29 19-23 35. 29-24 13-19 36.
24x13 18x9 37. 43-38 14-19 38.
Diagram 2
39-33 12-17 39. 49-43 22-27 40.
43-39 17-22 41. 39-34 27-31 42.
33-29 22-28 43. 29x18 28-32 44.
38x27 31x13 45. 34-29 en zwart
gaf het op.
Van de compensatie is niets
meer over gebleven. Tijd:
1.49/1.58 uur. De langste partij
van de dag kwam op naam van
Hein Meijer die tegen de Rus
Presman maar liefst 93 zetten
nodig had om tot een punten-
deling te komen. Overigens pas
nadat er wederzijds een hele
boel nodeloos geschuif had
plaatsgevonden.
De damclub IJmuiden be
hoeft inmiddels geen vrees
meer te hebben voor een nieuw
en lijdzaam jaar in de hoofd
klasse. Na de 13-7 nederlaag te
gen concurrent Witte van Moort
was de degradatie definitief een
feit. Ondanks een goed preste
rende Jeroen Sterel, de sterkste
man van de IJmuidenaren. Te
gen Witte van Moort boekte hij
tenminste een fraaie zege die de
moeite van het naspelen meer
dan waard is. Wit: J. Schippers;
zwart: J. Sterel. Partij: 1. 32-28
18-23 2. 33-29 23x32 3. 37x28
20-25 4. 41-37 17-21 5. 29-24
19x30 6. 35x24 12-17 7. 37-32 7-
12 8. 39-33 1-7 9. 44-39 13-18
10. 50-44 21-26 11. 34-30 26x37
12. 42x31 25x34 13. 40x29 14-20
14. 46-41 17-21 15. 41-37 21-26
16. 47-42 11-17 17. 44-40 17-21
18. 40-34 7-11 19. 45-40 12-17
20. 28-22 18x27 21. 31x22 17x28
22. 32x23 9-13 23. 38-32 8-12 24.
43-38 20-25 25. 49-43 13-18 26.
33-28 11-17 27. 39-33 4-9 28.
37-31 26x37 29. 42x31 21-26 30.
43-39 26x37 31. 32x41 16-21 32.
41-37 6-11 33. 33-29 1-16 34.
37-32 18-22 35. 31-26 3-8 36.
40-35 22-27 37. 23-19 12-18 38.
28-23 18-22 39. 48-43 9-14 40.
34-30 25x34 41. 39x30 8-12 42.
30-25 2-8 (zie diagram 2) 43.
32-28 27-31! 44. 26x37 22-27 45.
37-32 27-31 46. 19-13 8x30 47.
25x34 12-18 48. 23x12 17x8 49.
29-23 14-19 50. 23x14 10x19 51.
34-29 19-24 52. 29x20 15x24 53.
28-23 21-27 54. 32x21 16x27 55.
33-28 8-12 56. 43-39 31-36 en
de witspeler staakte zijn verzet.
Tijd: 1.59/1.57 uur. Als ik be
stuurder van DCIJ was zou ik
het contract van Sterel maar
snel openbreken!
SCHAKEN
Viktor Kortsjnoi, die op 23 juli
a.s. de leeftijd van 65 jaar hoopt
te bereiken, doet zijn bijnaam
van 'De Verschrikkelijke' nog
steeds eer aan. Onlangs versloeg
hij in een vriendschappelijke
tweekamp de Zwitserse Olym
piadespeler Lucas Brunner met
de duidelijke cijfers 5-1. Laatst
genoemde, een 28-jarige IM,
hield de vierde - en vijfde partij
remise, doch in de overige duels
was Kortsjnoi niet te stoppen.
Zijn enorme ervaring, gekop
peld aan een onvoorstelbare
wedstrijdmentaliteit, doet hem
nog steeds gevreesd zijn. In de
volgende partij, de tweede uit
de match, krijgt Kortsjnoi met
eenvoudige middelen een goed
speelbare stelling. Langzaam
maar zeker komt Brunner in
moeilijkheden. De jonge Zwit
ser vindt geen afdoende oplos
sing voor de problematiek en
gaat vervolgens snel ten onder.
Een zoveelste modelpartij van
de 'oude' vechtjas.
KORTSJNÖI - BRUNNER
1. c4 c5; 2. Pf3 Pf6; 3. Pc3 e6;
4. g3 d5; 5. cxd5 Pxd5; 6. Lg2
Pc6; 7. 0-0 Le7; 8. d4 0-0; 9. e4
Pb6; 10. dxc5 Dxdl; 11. Txdl
Lxc5; 12. Lf4 f6; 13. Tacl e5;
14. Pb5 exf4; 15. Txc5 fxg3; 16.
hxg3 Lg4; 17. Td2 Tad8; 18.
Pd6 Lxf3; 19. Lxf3. Tot nu toe is
er nog niets nieuws onder de
zon. Bekend is dat zowel 19.
Pc8; 20. e5!, als 19. Tfe8; 20.
Tdl Pe5; 21. Lh5, er voor wit
goed uitzien. 19. Tf7. De
tekstzet geldt blijkbaar als een
poging het zwarte spel te verbe
teren. 20. Lg4 Te7; 21. f4 Kf8;
22. a3 g6; 23. Lh3 Tc7; 24. Tcc2
a6. Het voor de hand liggende
24. Ke7; kost na 25. Pb5 een
kwaliteit. 25. Kg2 Ke7; 26. e5
fxe5; 27. fxe5 Pa8. Ontpent Pc6,
maar nu komt wit langs de an
dere kant binnenvallen. 28. Tf2!
(Zie diagram 1) Na deze zet is
wit beslissend in het voordeel.
28.Pxe5. Een aardige variant,
aangegeven door de Zwitserse
IM Beat Züger, luidt als volgt:
28.Tf8; 29. Txf8 Kxf8; 30. Tf2+
Kg8; 31. Le6+ Kh8; 32. Pe8, en
wint. 29. Txc7+ Pxc7; 30. Pc8+
4
i
III
i
i
i,
4
0
III
i
IB
lil
II
mi
u
n
A
III
i
I
i
i
i.
A
ÜlLf
Kl
4
i
111
1
lil!!
i
iB
lil
BI
10!
1
0
II
lil
m
A
10
ld
2
-
i
lil
III
0
in
s
i
III
A
ill
III
1
[II j
Txc8. (30. Ke8; 31. Te2 Td5;
32. Pb6 en uit). 31. Lxc8 b6; 32.
Td2 a5; 33. b3 h5; 34. Kf2 g5;
35. Ke3 a4; 36. Ke4 Pf7; 37. Td7
Ke8; 38. Txc7. Zwart geeft op.
In het Zuid-Franse Cannes
werd een toernooi gespeeld
waarin een vijftal oudere, erva
ren schakers het als team moest
opnemëh tégen ëen Franse
jeugdploeg met het 13-jarige
supertalent Etienne Bacrot aan
het hoofd. De veteranen speel
den tegen elk van de vijf jeugdi
gen twee partijen. Viktor Kortsj
noi werd de beste Altmeister
met 9,5 uit 10(!). Genna Soson-
ko behaalde heel verdienstelijk
7 uit 10; oud-wereldkampioen
Vassily Smyslov 6,5 uit 10; Boris
Ivkov scoorde 5 uit 10 en Edmar
Mednis moest zich met 4,5 uit
10 tevreden stellen. Bij de jeugd
leverde Etienne Bacrot de beste
prestatie met 5 uit 10. Drie van
de vijf (zeer) jeugdige Fransen
hebben reeds een IM-titel in
hun bezit. Uit dit toernooi komt
de volgende partij.
FRESSINET - KORTSJNOI
1. e4 e6; 2. d4 d5; 3. e5 c5; 4.
c3 Pc6; 5. Pf3 Db6; 6. a3. De zet
van Louis Paulsen die de Franse
Doorschuifvariant een renais
sance bezorgde. Inmiddels zijn
voor zwart meerdere vormen
van tegenspel ontdekt. 6.
Ph6; 7. b4 cxd4; 8. Lxh6 gxh6;
9. cxd4. Deze aanpak wordt
over het algemeen als kansrijk
voor wit beschouwd. Ook in de
ze partij blijkt echter dat het de
vraag is of dit oordeel juist is. 9.
Ld7; 10. Le2 Tc8; 11.0-0 Lg7;
12. Dd2 0-0; 13. Pc3. (Zie dia
gram 2) 13. Pxd4; 14. Pxd4
Lxe5; 15. Tadl Lxd4; 16. Pxd5
Lxf2+; 17. Txf2 exd5; 18. Dxd5.
De schade lijkt mee te vallen
voor wit, edoch... 18.La4; 19.
Tdfl Lc2; 20. Khl Lg6; 21. h4
Tel; 22. Df3 Txfl+; 23. Txfl
Te8; 24. h5 Te4; 25. g3 Te3; 26.
Dg4 Dc6+; 27. Lf3 Txf3; 28.
Txf3 f5; 29. Df4 Lxh5. Wit geeft
op.
De KNSB-bekercompetitie
is inmiddels gevorderd tot de
derde ronde die voor 1 april a.s.
dient te worden gespeeld.
Meest opvallende gebeurtenis
tot nu toe is het verrassende op
treden van het team van Oegst-
geest, de koploper in de promo
tiecompetitie van de Leidse
schaakbond. Nadat in de eerste
ronde, via een gelijkspel, het
Haarlemse VHS werd uitgescha
keld overkwam dit het Leidse
Philidor in de tweede ronde. De
3-1 overwinning van Oegstgeest
kwam mede tot stand door een
zege van GM Predrag Nikolic
aan het eerste bord tegen Nico
Kuijf. Voor de derde ronde staat
in groep C voor Oegstgeest een
thuiswedstrijd op het program
ma tegen de aanstaande hoofd
klasser LSG. De Leidenaren
schakelden Bloemendaal met
de forse cijfers 4-0 uit. In groep
D staat ZSC/Saende voor de
moeilijke opgave hoofdklasser
Amstelveen te verslaan. De
Zaandammers versloegen in de
tweede ronde het Amsterdamse
Fischer Z met 1-3.
Ook in de bekercompetitie
van de NHSB is de tweede ron
de achter de rug. De derde ron
de, die voor 13 april a.s. dient te
worden gespeeld, toont het vol
gende programma. 1Het Witte
Paard (Zaanstad) - HWP (Haar
lem); 2. De Vennep (Nieuw
Vennep) - ASG (Alkmaar); 3.
KTV (Enkhuizen) - Lasker (Uit
geest) en 4. VHS (Haarlem) -
Krommenie. In deze wedstrij
den mogen geen spelers wor
den opgesteld die in de KNSB-
competitie uitkomen.
OPGAVE VORIGE WEEK
(Wit: Kcl, Tf8, Lel, d2, f6.
Zwart: Ka4, De6, c6, d5, e2. Wit
aan zet wint). Oplossing: 1. f7!
De5!. Zwart verhindert een
eventueel torenschaak op b8 en
dreigt na 2. Ta8+ Kb3; mat op
b2. Na andere zetten speelt wit
2. Ta8+, gevolgd door 3. fBD en
het spel is uit. 2. Ta8+ Kb3; 3.
Ta3+!. Verhindert niet alleen
het dreigende mat doch forceert
tevens de promotie van de f-
pion met schaak! 3. Kxa3; 4.
f8D+ Kb3. Opnieuw met mat-
dreiging. Wit beschikt echter
over een fraaie redding. 5. Db4
om na 5.Kxb4; 6. d4+ een
gewonnen eindspel te bereiken.
NIEUWE OPGAVE
Precies honderd jaar oud is
de nu volgende eindspelstudie
van de vermaarde Russische
componist A.A. Troitsky. (Zie
diagram 3). Een mooi voor
beeld van de samenwerking
tussen dame en paard.
FILATELIE
Voor het vierde achtereenvolgende jaar
komt PTT Post met een bijzonder geslaagde
serie 'natuur en milieu' en voor de tweede
keer zijn het bloemen die de zegels sieren.
Nu geen bedreigde bloemen, maar voor
jaarsbloemen. Evenals voorgaande keren
bestaat de serie uit drie zegels en een velle
tje, respectievelijk in de waarden 70 c., 80 c.,
100 c. en 160 cent en in oplagen van 4,5,
7,75, 2,25 en 1,25 miljoen.
De serie wordt op 21 maart gepresen
teerd in de Keukenhof en het velletje met
de zegel van 160 cent is daaraan dan ook
gewijd. Op de zegel, die geheel door de vel-
rand is ingesloten prijken paarse krokussen,
met links een witte baan en rechts een
oranje waarin de tekst 'Keukenhof, Lisse 24
soorten krokussen' staat. Driekwart van de
velrand wordt in beslag genoipen door ver
ticale banen die de bloembollenvelden
voorstellen, en rechts het tuinontwerp voor
kasteel 'Keukenhof, De Heren Zocher,
1857. In de drie linker bollenvelden de tekst
'Keukenhof toont meer dan 3.000 verschil
lende soorten narcissen, tulpen, hyacinten
en krokussen en trekt ieder voorjaar ruim
850.000 bezoekers'. Net als op de vorige
'natuur'-velletjes dus weer een hoop infor
matie. Maar dat geldt ook voor de zegels.
Op de zegel van 70 cent wordt in een wit
vlak een narcisbol verbeeld. Links en rechts
daarvan in groene gazonbanen een rood
tuinschepje en een tuinhandschoen. De af
gebeelde bol is een zgn. 'ecobol', een
bloembol gekweekt op biologisch dynami
sche manier en gedistribueerd door de
Stichting Milieudefensie. De tekst op de ze
gel verwijst daar ook naar: Jaarlijks worden
in Nederland 2,5 miljard bloembollen ge
plant waarvan'ruim drie miljoen op biolo-
gisch-dynamische wijze geteeld.
De zegel van 80 cent verbeeldt de liefde
tussen mens en bloem. Op deze zegel be
roeren de lippen van een vrouw bijna een
cyclaamrode tulp. Ontwerper Gerard Had-
ders uit Schiedam geeft hiermee de voor
jaarsbloem als zinnebeeld weer. Binnen
Aziatische culturen duikt de tulp regelmatig
op als symbool voor de vrouw. Tekst: 2.000
soorten tulpen - Jaarlijks toename met 20
nieuwe soorten tulpen - Tulipa.
Tot slot de 100 c.-zegel die een kievits
bloem laat zien. De beschermde kievits
bloem komt in de vrije natuur voor en siert
menige bloementuin. De afbeelding is ont
leend aan een aquarel van Charles Rennie
Mackintosh (1868-1928). Ook op deze zegel
veel tekst: Fritillaria, Walberswick, Charles
Rennie Mackintosh, 1915 - De kievitsbloem
is een beschermd bolgewas.
KPN heeft zich sinds kort via Internet op
het veilen van verzamelobjecten gestort. Op
speciale Internet-pagina's wordt gelegen
heid geboden om verzamel
objecten aan te bieden, zoals
postzegels, telefoonkaarten,
poststukken en oude com-
municatie-apparatuur, bij
voorbeeld schrijfmachines en
vulpennen. De aangeboden
items worden op de KPN-In-
ternet-veiling-pagina's ge
plaatst, waarbij behalve de
omschrijving ook een afbeel
ding van de aanbieding kan
worden getoond. Tevens kan
de verkoper een minimum
verkoopprijs bepalen.
'Bezoekers' van de KPN-In-
ternetsite kunnen bieden op
de verzamelobjecten. De bie
dingen worden doorgestuurd
naar de verkoper. Dat bod
wordt ook op de Internet-pa-
gina opgenomen, zodat vol
gende 'bezoekers' de gele
genheid wordt geboden een
hoger bod uit te brengen. Als
de eindprijs tot stand is gekomen, vindt de
zakelijke afwikkeling plaats tussen verkoper
en koper. Het adres van de KPN Internet
veiling is: http: //www.kpn.com /doemee
/hamer/
STEMPELNIEUWS Op 22 en 23 maart
wordt in Katwijk de 'Dag van de Jeugdfilate
lie' gehouden. In verband daarmee wordt
een bijzonder stempel gebruikt met daarin
de vuurtoren van Katwijk. Ook is speciaal
voor deze gelegenheid een aantekenstrook-
je aangemaakt (het tarief voor een aangete
kend poststuk is elf gulden). Wie niet in de
gelegenheid is de jeugdfilateliedag te be
zoeken kan zijn correspondentie sturen
naar: PTT Post de verzamelservice, Postbus
30051, 9700 RN Groningen. Op de gefran
keerde omslag/envelop vermelden: Dag van
de Jeugdfilatelie.
