Sport
Dozen staan
gepakt in
huize L'Ami
Sterke benen moeten de weelde dragen
VTERDAG 16 MAART 1996
WILLEM SPIERDIJK, 071-5356464, PLV -CHEF ROB ONDERWATER, 071-5356463
l:l«1:l«l?l»la:lWAdd;l
Carlo l'Ami wil opschieten in het leven. In
tien jaar profvoetbal heeft de doelman al
zeven clubs versleten. Bij zijn achtste,
Cambuur, zit hij koud twee weken en hij
weet vrijwel zeker dat hij van de zomer
verkast naar een andere werkgever. De
dozen op zolder in zijn woonplaats Joure
staan alweer ingepakt voor de achtste ver
huizing.
Heerlijk vindt L'Ami het zoeken naar
een uitdaging. Vorige maand liep de kee
per rond in China. Via Henk van Ginkel
van World Soccer Consult had de voorma
lige inwoner van Wassenaar te kennen ge
geven veel trek iaeen avontuur te hebben.
En als dat dan de andere kant van de we
reld is, dat is L'Ami om het even.
Als hij dan ook wordt afgeleverd in een
voetbal-ontwikkelingsgebied, dan vindt
L'Ami dat hartstikke leuk. Veertien dagen
verbleef hij met vier avonturiers onder de
vleugels van Dalian, in China de absolute
nummer één. Op het laatst bleef L'Ami
over met de Haarlemmer Peter de Waal,
de overige drie waren bedankt of waren
afgeknapt op de Chinese cultuur en om
standigheden.
L'Ami zag het helemaal zitten. Er lonkte
immers weer een avontuur. ,,Het geld was
goed, voor de huisvesting zou gezorgd
worden en ik kreeg een auto. Uit alles
merkte ik dan ze mij graag wilden heb
ben." Voordat L'Ami de thuisreis zou aan
vaarden, wilde hij de zaak rondmaken met
de Chinezen. Alles was in orde, maar in de
nacht voordat hij terug zou gaan naar Ne
derland, werd hij wakker gebeld door ie
mand van de Chinese club. „Ineens be
gonnen ze moeilijk te doen over de huis
vesting en de auto. De huisvesting was in
derdaad prijzig, want als westerling moet
je wonen in een zogenaamde westerse ge
meenschap. De club kon het niet betalen.
Dat betekende ook dat mijn dochter niet
naar de internationale school zou kun
nen."
Woede en teleurstelling vochten om
voorrang. Hij stapte met een leeg gevoel
op het vliegtuig richting Frankfurt, belde
op de luchthaven naar zijn vrouw in Fries
land en kreeg te horen dat Cambuur voor
hem gebeld had. De vaste doelman, Wim
de Ron, was tot het einde van het seizoen
uitgeschakeld, waardoor trainer Han Ber
ger ineens dringend om een keeper verle
gen zat. Zo snel gaat het in de voetballerij.
L'Ami hapte niet direct toe. „Omdat ik
stilletjes op een telefoontje uit China zat te
wachten. Ze gaven mij het gevoel dat het
feest niet helemaal over was. Maar toen ik
niets meer hoorde, heb ik maar voor Cam
buur gekozen. Je moet ook aan je gezin
denken, nietwaar."
Blessure
Het is dinsdagmorgen in het kille
Leeuwarden. Het ijs ligt alweer centime
ters dik op de sloten. De doelman ligt ge
strekt bij de fysiotherapeut. Zaterdag
avond tegen VW viel L'Ami geblesseerd
uit met een pijnlijke lies. Cambuur verloor
overigens met 4-2. Zijn eerste wedstrijd
verloor L'Ami ook al, met 1-0 voor de be
ker van Sparta.
De doelman baalt. Van de nederlagen,
van de keiharde velden („Vreselijk voor
een doelman"), van zijn blessure en van
het mislukte avontuur. „Wat had ik daar
graag gezeten", mijmert de 29-jarige
poortwachter, om vervolgens weer snel
over te gaan in de orde van de dag. Want
Cambuur is zeker geen slechte werkgever.
„Het is een club met ambitie. De wil om
naar de eredivisie te promoveren is ver
schrikkelijk groot. Anders was ik er nooit
ingestapt."
Er barsten er in Friesland wel meer van
Ondanks de hulp van enige verdedigers is doelman Carlo l'Ami, toen nog in dienst van Heerenveen, kansloos, foto gpd/leeuwarder courant
de ambitie. Neem Heerenveen, die club
stoomt met rasse schreden op naar de Ne
derlandse subtop. Nog geen drie maanden
geleden stond L'Amk onder de lat bij de
club van Katwijker Jeffrey Talan. Totdat
trainer Foppe de Haan koos voor Aldo
Swager. L'Ami raakt een tikkeltje opge
wonden als dat onderwerp ter sprake
komt. „Ruim twee jaar hoorde ik geen
klachten en dan dondert zo'n De Haan je
er ineens uit. Keihard. Ik geef toe dat ik
niet op mijn best was, maar dat mag nog
geen reden zijn iemand met zo'n staat van
dienst te passeren."
Zonder een spoor van teleurstelling nam
L'Ami afscheid in Heerenveen. „Ach, ik
had het er eigenlijk wel gezien. Het lijkt al
lemaal zo mooi in Heerenveen. Dat is mis
schien ook wel zo, maar na drie jaar wilde
ik weer eens wat anders. Dan begint het
bij me te borrelen, dan ben ik weer toe
aan een nieuwe uitdaging."
Als 19-jarig broekie nam Carlo l'Ami,
oudste van een trio voetballende broers,
het besluit om Blauw Zwart te verruilen
voor een profavontuur. Zijn eerste club
was Excelsior, daarna volgde PSV, dat hem
nodig had omdat Hans van Breukelen in
de lappenmand vertoefde. L'Ami speelde
nog een wedstrijd in het eerste.
Na PSV kwam SW, dat daarna opging
in Dordrecht. „Dat was een vreselijke tijd.
Er waren te veel spelers, de sfeer werd
daardoor slecht. Er gebeurde van alles. Ik
heb er mijn contract ingeleverd. Bij zo'n
club blijf ik dan niet zitten voor de centjes.
Inpakken en wegwezen, zo ben ik. Ik ben
niet eens naar de sociale dienst gegaan
voor een uitkering. Ik heb geleefd van wat
vakantiecentjes."
Heracles was de vijfde tussenstop. Na
dat dienstverband volgde er een opmerke
lijke periode. L'Ami zat zonder club en
kwam op het idee om per camper door
België te trekken. „Tsjonge, wat een tijd
was dat. Het was niet leuk, nee. Er kwam
wel veel pers op af, dat weet ik nog wel. De
publiciteit heeft me trouwens financieel
aardig geholpen. Ik maakte een deal met
Achilles, het bedrijf waarvan ik die camper
vandaan had. In ruil voor die publiciteit
mocht ik gratis rondtoeren in dat ding."
Houwaart
Alleen Henk Houwaart, toen trainer van
Cercle Brugge en nu van Harelbeke, nam
L'Ami serieus. „Ik heb daar een heerlijke
stage gehad. Maar het werd niets. Eén
keer dacht ik dat het bij Overpelt iets zou
worden. Ik mocht een proefwedstrijd ko
men spelen. Maar ik kreeg in de gaten dat
het een officiële wedstrijd was. Ik wilde
wel, maar dan moest voor de wedstrijd het
contract rondgemaakt worden. Anders
zou ik nergens anders meer terecht kun
nen."
Dat feest ging toen niet door. Nog dat
zelfde seizoen vond L'Ami echter emplooi
bij Sparta. Dat beviel van Rotterdamse
kant. Hij mocht aan het einde van de
competitie voor vier jaar blijven, maar
L'Ami koos voor Heerenveen, 200 kilome
ter verderop. En daar ging de familie, in
middels uitgebreid met een dochter (een
tweede kind is op komst) weer.
De reis is nog lang niet volbracht. „Ik heb
het gevoel dat mijn beste jaren nog moe
ten komen. Ik wil nog minimaal zeven jaar
mee. Of mijn vrouw dit allemaal wel leuk
vindt? Jazeker, anders had ik het nooit ge
daan. Wat heb ik er aan als er thuis ie
mand zit met een sikkeneurig gezicht?"
Allround
Waar L'Ami terecht komt, maakt hem niet
uit. Voor de geïnteresseerden: hij heeft het
een en ander te bieden. „Ik ben tamelijk
allround. Ik kan aardig meevoetballen,
mijn flankballen zouden beter kunnen. Ik
ben nog altijd leergierig, ik kijk bijvoor
beeld altijd naar andere keepers om iets
op te pikken."
Waar de doelman ook zit,( als het even
kan stuurt zijn auto op zondag naar Was
senaar. „Ik zit graag bij de familie, 's Mor
gens effe een bakkie doen bij mijn vader
en moeder en 's middags kijken naar Mar
cel in Blauw Zwart. Toine zie ik nauwelijks
spelen. Jammer. Zeg, begrijp jij waarom
dat Katwijk ineens helemaal in elkaar is
gestort?"
Bob de Jong, de schaatser die niet verzuurt
Bob de Jong heeft een broertje dood aan
sprinten. Net als zijn illustere voorgangers
Kees Verkerk en Piet Kleine ervaart de 19-
jarige schaatser uit Leimuiden de 500 me
ter als een kwelling. Veel liever rijdt hij
5000 meter. Tijdens het wereldkampioen
schap voor junioren legde hij die afstand
zelfs in hetzelfde tempo af als de sprint. Zo
extreem presteert vrijwel geen enkele
'slowstarter'. Maar Bob de Jong is dan ook
een bijzonder kind. Hij staat nu al te boek
als 'de schaatser die niet verzuurt'.
„Op zo'n jongen mag je trots zijn", zegt
Piet Kleine als hem wordt gevraagd naar
zijn oordeel over de tweevoudige wereld
kampioen bij de junioren. De Drentse ma
rathonschaatser kent De Jong alleen van
de televisie en uit de krant, maar dat is
voor hem voldoende om te weten uit welk
hout de jonge Leimuidenaar is gesneden.
„Al kan ik me niet voorstellen dat hij hele
maal niet verzuurt", zegt Kleine. „Maar ik
heb er geen verklaring voor dat hij vijf ki
lometer in zijn 500-metertempo kan blij
ven rijden. Zelf kwam ik ook pas laat op
gang, maar aan het einde van een lange
afstand had ik altijd last van zere benen.
Wel reed ik de 1500 meter soms in een ho
ger tempo dan de 500 meter, die ik nooit
binnen de 40 seconden heb afgelegd."
Bob de Jong heeft dat wel. Maar de tij
den en niet te vergeten de ijsbanen zijn
veranderd sinds Piet Kleine (wereldtitel en
olympisch goud in 1976) als allrounder tri
omfen vierde. Met zijn persoonlijke top
tijd van 39,76 op de wonderhaan van Cal
gary geeft de Leimuidenaar al meer dan
drie seconden toe op zijn snelste leeftijds
genoten. Om dat goed te maken moet De
Jong een halve minuut terugpakken op de
5000 meter of een minuut op de 10.000
meter. Gek genoeg lukt hem dat nog ook.
Domweg omdat hij erin slaagt om veel
langer dan zijn concurrenten zonder pijn
in zijn bovenbenen rondjes van 32 en 33
te rijden.
Bijzonder kun je De Jong wel noemen,
maar een medisch wonder is hij volgens
inspanninsfysioloog Adrie van Diemen
niet. „Ik kom wel meer atleten tegen die
zogenaamd niet verzuren. Bij testen op de
lopende band blijkt dat de melkzuurwaar-
de in hun bloed bij toenemende belasting
laag blijft. Een lage waarde is gunstig voor
het leveren van duurprestaties. Sporters
die weinig verzuren kunnen een bepaalde
snelheid met pijn en moeite volhouden.
Als je meer melkzuur gaat produceren,
kun je dat niet meer wegwerken. Dan is er
nog maar één oplossing: je moet het een
tijdje rustig aan doen."
Van Diemen plaatst wel een kantteke
ning, omdat moeilijk meetbaar is wat er
precies in de spiercel gebeurt. Het (vrij
wel) ontbreken van melkzuur in het bloed
zegt niet altijd alles. „Bij sporters die over-
traind zijn, vind je ook heel weinig melk
zuur. Maar ik heb bepaald niet de indruk
dat Bob de Jong overtraind is."
Net als Kleine onderkent Van Diemen
de stayerscapaciteiten van de jeugdige
Leimuidenaar, die hij overigens niet per
soonlijk kent. „De Jong is het prototype
van een stayer. Hij moet zijn eigen tempo
aanhouden. Demarrages zijn fnuikend,
maar langebaanschaatsers hoeven daar -
in tegenstelling tot wielrenners in een pe
loton - niet op te reageren. Van een stayer
kun je nooit meer een sprinter maken. An
dersom lukt het soms wel. Maar voor De
Jong is dat niet erg, want hij kan zich toe
leggen op de afstanden die hem goed lig
gen. Dat er tegenwoordig aparte afstands
kampioenschappen worden gehouden,
komt voor hem ongetwijfeld als een ge
schenk uit de hemel."
Ook Kleine beseft dat. In zijn tijd kon
den specialisten slechts één keer in de vier
jaar aan de bak, tijdens de Olympische
Spelen. „Ik had ook wel aan afstandskam
pioenschappen willen deelnemen. Aan de
andere kant ben ik ondanks mijn zwakke
sprint een keer wereldkampioen bij de all-
rounders geworden. Tegenwoordig, met
de geringe onderlinge krachtsverschillen,
is dat uitgesloten."
Maar het geheim van Bob de Jong, die
naar de mening van Kleine vooral niet te
veel aandacht moet besteden aan zijn
sprint („Bij mij werkte dat averechts"),
schuilt niet ^lleen in zijn frêle lichaam. In
het koppie zit het ook wel goed. Trainer
Jan de Kok meldde onlangs hoe ontspan
nen zijn pupil toeleefde naar de belang
rijkste ritten van het afgelopen junioren-
WK. Vlak voor de start praatte hij nog hon
derduit, over koetjes en kalfjes.
Dat mag inderdaad opmerkelijk worden
genoemd, want in het dagelijks leven staat
de MTS-student bekend als weinig
spraakzaam. Hij schaatst, eet, drinkt,
slaapt en leert. Hij laat vooral zijn benen
spreken. Zelfs van de dagelijkse reis van
huis naar zijn school in Leiden maakt hij
een veredelde Fietstraining.
Al die inspanningen moeten op den
duur goud opleveren. Voorzichtigheid is
voorlopig troef. De erelijst van De Jong, bij
de senioren al wereldrecordhouder op de
3000 meter en nationaal recordhouder op
de 5000 meter, wordt dit weekeinde niet
aangevuld met een medaille op het WK af
standen in het Noorse Hamar. De Jong
mag niet deelnemen omdat hij geen we
reldbekerwedstrijden heeft gereden. Maar
hij wil ook nog niet aan de bak, omdat het
WK niet in zijn planning past.
Dit seizoen, zijn laatste bij de junioren,
stond prolongatie van de wereldtitel bij
zijn leeftijdsgenoten voorop. Nu dat doel
is bereikt, gaat de Leimuidenaar stoom af
blazen. De Jong: „Ik rijd nog wat korte af
standen en sluit het seizoen volgende
week af met het ijsgala in Heerenveen.
Aanvankelijk wilde ik het wereldrecord op
de 3000 meter aanvallen, maar toen wist
ik nog niet dat dat ik dat in Calgary zou
verbeteren. Nu al heb ik een prachtig sei
zoen achter de rug. Alleen ben ik op
school achterop geraakt. Maar die achter
stand kan ik de komende maanden weer
inlopen."
Kalashnikov
Ziet u minister-president Kok al
staan in de Tweede Kamer, met
de rug tegen de muur van de op
positie, zich verwerend tegen de
beschuldigingen dat hij cle hand
gehad heeft in de nederlaag op
het voetbalveld tegen de Duit
sers?
(Het gebeurde in de laatste mi
nuut).
Spannende wedstrijd. Oranje
was, het gemis van zijn sterspe
ler ten spijt, minstens gelijk
waardig geweest aan de oppo
nent. Het spreekt vanzelf dat wij
liever hadden gewonnen, maar
alles in dit soort grensgeschillen
is beter dan smadelijk te verlie
zen. Een gelijkspel was nog mee
te leven geweest. Blessuretijd. De
scheidsrechter had al drie keer
op z'n klokje gekeken. Hoe lahg
nog? Fluit af, man! De Duitsers
vielen nog één keer aan, corner!
Strak zeilde de bal het Neder
landse luchtruim binnen, de
kopbal was verwoestend, de
wedstrijd verloren.
De treurnis was onvoorstel
baar...
De hele natie was gedompeld in
rouw. Verloren van de Duitsers.
Van de Duitsers! Hoe moesten
wij dit later aan onze kinderen
vertellen...
En belangrijker nog, wiens
schuld was dit? De trainer? De
duur betaalde spelers? Terpstra?
De televisieverslaggever? De
Duitsers? Het weer? De scheids
rechter?)
Het bovenstaande is op waar
heid gebaseerd.
In Pakistan ervoeren miljoenen
mensen het cricketverlies tegen
aartsrivaal India in de kwartfi
nales van de wereldtitelstrijd als
een ondraaglijke schande. Pre
mier Benazir Bhutto werd op
haar eerste werkdag na cle uit
schakeling voor een plaats in de
halve finales door haar politieke
rivalen tot een verklaring uitge
daagd. De eerste vrouw legde uit
dat het bepaald niet had meege
zeten qua blessures en dat tot
overmaat van ramp ook de toss
- nog eens verloren was gegaan.
Het parlement ging uiteindelijk
na een stevig verhoor akkoord
met het excuus van Benazir.
Maar dat wil niet zeggen dat wij
hier genoegen mee hoeven te ne
men. Wij willen meer weten. Wij
willen alles weten. Heeft Benazir
de wedstrijd gevolgd en zo ja,
hoe? Was zij aanwezig, luisterde
zij naar cle radio of had zij de te
levisie aan en in welke staat be
vindt haar apparatuur zich nu?
Deze krant, over de nederlaag
van de wereldkampioen: „Eén
fan trok de uiterste consequentie
en pleegde zelfmoord, jaffer
Khan, student in de noordelijke
stad Mardan, schoot zijn TV-
toestel aan diggelen en richtte
zijn Kalashnikov-geweer daarna
op zichzelf. Anderen smeten tele
visie- en radiotoestellen het
raam uit."
Van hoe hoog het raam uit, wil
len wij weten?
Kon de heer Khan zo gauw cle
afstandsbediening van zijn toe
stel niet vinden?
Is het in Mardan de gewoonte
een Kalashnikov naast je TV te
hebben stcian?
Had Khan zijn kijk- en luister
geld wel voldaan?
Werd de wedstrijd in Pakistan
live, integraal, op het open net of
op het sportnet uitgezonden?
Waarom schoot Khan niet eerst
zichzelf dood, zodat zijn TV nog
nagelaten had kunnen worden
aan een arme cricketfan?
Waarom hebben wij, zoals de
krant het zo fijntjes onder woor
den bracht, de uiterste conse
quentie niet getrokken toen
Marco van Basten in 1992 een
penalty miste tegen de Denen?
Of toen Cruijff Co. zich in
1974 op het verkeerde been lie
ten zetten of na het schot op de
paal van Rensenbrink?
Zijn wij niet heldhaftig genoeg
voor consequenties of schieten
wij regelmatig net mis, precies
zoals onze voorbeelden?
Eén van de wedstrijden die
Pakistan wèl won, was overigens
uitgerekend tegen ons (god
zijdank zond de Nederlandse TV
clit niet uit, zodat er bij nacler
inzien Oranje verloor nogal
kansloos misschien heel wat
levens zijn gespaard), heeft
Khan cle uitzending van dit duel
ook gezien? Hoe luidde ten aan
zien van de Nederlandse cricket
erszijn deskundige mening?
Had hij zijn geweer toen ook al
geladen naast zijn 7Y staan of
volstond ter gelegenheid van Ne
derland een baksteen?
ver van
Studio
Sport.
Bob de Jong, net terug uit het Canadese Calgary, staat alweer klaar voor zijn dagelijkse 'trainingstocht' van huis naar school, foto
holvast/mark lamers