Niemand durfde het aan met Fokker
uchtvaartstudies zien nog toekomst
Doemdenken bepaalde lot Fokker'
Arbeidsbureau staat voor
een gigantische operatie
Fokker
Liquidatie Fokker duurt maanden
ATERDAG 16 MAART 1996
bewindvoerders kregen prijsverlaging rompen er bij DASA niet door
kurjanken, pensioenfondsen, toeleveranciers, overheid, be-
?r"nijfsleven, buitenlandse partners. Niemand durfde het
Orjiteindelijk aan om met Fokker in zee te gaan. Dat blijkt
liefyjt het schriftelijke verslag van de voormalige bewind-
|e">oerders bij Fokker. De ontslagen werknemers hebben
/JJpen goed woord over voor de opstelling van de 'BV Ne
derland'. Ze voelen zich in de steek gelaten, blijkt uit tal
spontane telefoontjes naar deze krant.
;rijKtHIPHOL BILL MEYER
öe voormalige bewindvoerders
%terink, Schimmelpenninck
yi Leuftink, gisteren tot curato-
irin van de failliete onderne-
Nmng benoemd, schetsen vanaf
januari de ontwikkelingen bij
rikker. Toen staakte Daimler-
Wfenz Aerospace de financiering
ïiftn Fokker. Opvallend is dat bij
"•«t aantreden van de bewind-
herders geen uitgewerkt scena-
vh voor een surséance klaar lag.
e Na het regelen van het boe
delkrediet met de overheid'en
banken namen de bewind-
herders meteen contact op
1 iet de belangrijkste toeleveran
ciers en partners van Fokker,
'e|aaronder Daimler-Benz, het
oord-Ierse Shorts en motoren-
puwer Rolls-Royce. De mede
Ihorts stuurt
'nensen naar huis
depo
NDEN HANS GELEUNSE
e genadeklap voor Fokker
wam ook in Noord-Ierland
trd aan. Bij Short Brothers in
ost-Belfast werden zevenhon-
;rd werknemers onmiddellijk
ar huis gestuurd nadat vrij-
igmorgen het nieuws uit Ne-
a|erland bekend werd. Shorts le-
rde de vleugels voor de F 70
F 100. De produktie is stop
zet. Het faillissement van
:1 )kker kan het bedrijf ruim dui-
epnd banen kosten.
De zevenhonderd werkne-
ners die direct bij de vleugel-
:oduktie zijn betrokken, krij-
:n voorlopig hun loon nog
Dorbetaald. Vanaf maandag
oeten zij thuis wachten op
:n uitnodiging voor een ge-
irek over herplaatsing, her-
holing of afvloeiing.
Ook andere sectoren van het
?drijf worden getroffen,
'oordvoerders schatten in dat
tar driehonderd banen in het
iding zijn. Het voortbestaan
tn Short Brothers is niet in het
iding, volgens de bedrijfslei-
werking van deze partijen voor
de overleving van Fokker was
nodig, omdat zij betaling van
hun openstaande vorderingen
konden verlangen alvorens mee
te werken aan verdere leveran
ties. Slechts in een aantal geval
len eisten niet nader genoemde
leveranciers wel betaling vooraf.
Om eventuele partners, over
namekandidaten of financiers
over te halen moest Fokker een
winstgevend perspectief wor
den geboden. Daartoe diende
hoe dan ook het faillissement te
worden aangevraagd, waarbij
het bedrijf van zijn schulden
(zo'n drie miljard) afkwam. No
dig was ook dat de toeleveran
ciers substantieel hun prijzen
zouden verlagen.
Die onderhandelingen heb
ben tijdens de surséance tot for
se prijsverlagingen geleid van
onder andere Shorts. Met de
belangrijkste toeleverancier
Daimler-Benz, leverancier van
rompen voor de Fokker 70 en
100, lukte dat niet. Daimler-
woordvoerder C. Poppe zei gis
termiddag desgevraagd dat DA-
SA met de bewindvoerders bij
na rond was over een substan
tiële verlaging van de prijs,
maar dat het faillissement roet
in het eten gooide. Poppe ont
kent dat DASA bewust de over
levingskansen van Fokker heeft
trachten te dwarsbomen. De
bewindvoerders zijn van me
ning dat DASA zich verder als
grootste schuldeiser fatsoenlijk
heeft opgesteld.
Voor de overname van Fokker
als geheel dan wel van een
deel van de activiteiten
meldden zich snel veertig kan
didaten. Adviseurs van ABN
AMRO-Hoare Govett maakten
een selectie van de kandidaten,
die geïnteresseerd waren in de
gehele onderneming. Bij die
eerste selectie bleven alleen het
Canadese Bombardier en het
Koreaanse Samsung over. Beide
ondernemingen hebben zeer
uitvoerig onderzoek bij Fokker
verricht. Het Chinese AVIC
heeft zich later gemeld en ver
richtte in de periode van 4 tot 9
maart onderzoek.
De Chinezen wilden een be
lang van 51 procent in Fokker
nemen. Zij gingen er vanuit dat
Nederlandse partijen tijdelijk
het resterende belang zouden
nemen. AVIC had belangstelling
voor de vliegtuigfabriek, Pro
duct Support en de aandelen
van Fokker Aircraft Services in
Woensdrecht. Bombardier was
op 27 februari al afgehaakt.
AVIC en Samsung kregen te ho
ren dat zij uiterlijk 14 maart met
een bindend bod moesten ko
men.
In de tussentijd maakten di
rectie en bewindvoerders een
businessplan voor een nieuw
schuldenvrij Fokker, dat tijdelijk
op eigen benen kon staan. Dit
plan is besproken met een aan
tal banken en andere mogelijke
participanten zoals Stork. Geen
van de partijen voelde ervoor
gezamenlijk honderd procent
van de aandelen van 'Fokker
Nieuw' te nemen en de afzet
van vliegtuigen te financieren in
een nieuwe leasemaatschappij.
Wel waren enkele banken be
reid mee te financieren als AVIC
of Samsung een belang in Fok
ker zou nemen. Er is ook ge
sproken met andere partijen die
een kleine minderheid in 'Fok
ker Nieuw' wilden nemen. Maar
bij gebrek aan een grote indus
triële- of marktpartij op het ge
bied van vliegtuigbouw was het
niet mogelijk voldoende gega
digden te vinden voor een 'Fok
ker Nieuw', melden de bewind
voerders.
Het ministerie van economi
sche zaken zei niet geïnteres
seerd te zijn om deel te nemen
aan 'Fokker Nieuw'. Wijers wil
de alleen afzet- of ontwikke
lingsfinanciering beschikbaar
stellen indien Fokker zou wor
den overgenomen door een
sterke partij. Aangezien zeven
tig procent van de Fokker-vlieg
tuigen op leasebasis wordt afge
nomen, had Fokker vooral be
hoefte aan afzetfinanciering. De
overheid had hier later meer be
grip voor, maar wilde niet het
gehele risico dragen. Private
partijen moesten tenminste met
vijftig procent van de financie
ring over de brug komen. Uit
eindelijk lukte dat niet. De Chi
nezen haakten eergisteren af.
De Koreanen kwamen gister
morgen met een onvoldoende
concreet bod om verlenging van
n,fweede Kamer
r via
eliteunt Wijers
m|N HAAG ANP
fen meerderheid van de Twee-
e Kamer is met minister Wijers
fcn economische zaken van
)ening dat Fokker niet meer te
jdden was van een faillisse-
lent. Zijn partijgenoot Van
'alsem (D66) meent dat dit
;nnelijk 'onafwendbaar' is ge
leken. Van Gelder (PvdA) stelt
it het 'blijkbaar niet mogelijk'
✓Was om Fokker te behouden,
lij wijst erop dat er geen ande-
I bedrijven waren die voldoen-
rfe geld in Fokker wilden inves-
n'\en om de vliegtuigfabriek
^Vereind te houden. WD-
foordvoerster Voute legt in
n§aar reactie de nadruk op de
labaatregelen die nu genomen
fjorden om ontslagen werkne
mers aan een nieuwe baan te
helpen.
a^jDe oppositie is een stuk kriti-
V {her. Zo spreekt Mateman
tDA) over 'kroonjuwelen die
f'Sfis land ontstolen worden'. Hij
huiindigt aan zich kritisch op te
vcbllen bij het lezen van de rap
portage die minister Wijers nog
artin de Tweede Kamer moet
:hrijven. Poppe (SP) verwijt
1Tlinister Wijers 'marktfunda-
P.ientalisme'. Hij stelt dat de
verheid gedurende twee jaar
'Npg miljoenen guldens in Fok-
'PJ' r had kunnen pompen, zodat
meer ruimte zou zijn om tot
menwerking met anderen te
>men.
Het was een emotionele dag voor de Fokker-werknemers. Ze verwerkten het nieuws over hun c
Vakbonden en ondernemingsraad richten zich vanaf vandaag op nood-scenario
SCHIPHOL AD HEESBEEN
De tegenstelling had niet groter
kunnen zijn. Terwijl in de
Anthony Fokker Wing van mu
seum De Aviodome het dood
vonnis over de Nederlandse
vliegtuigindustrie wordt uitge
sproken, gaan elders in het
luchtvaartmuseum de speel
goed-modelletjes van de ter zie
le gegane onderneming grif
over de toonbank. Op luttele
meters afstand van het 'mortua
rium', waar de landelijke en in
ternationale pers massaal af
scheid nemen van Fokker,
drukken de bezoekers het mini-
bouwpakket als een relikwie
aan de borst. Het nieuws dat
Neerlands hoop in bange vlieg-
tuigdagen toch op het slagveld
is gesneuveld, doet ze kennelijk
beseffen dat ze een voorwerp
hebben aangeschaft met grote
historische waarde.
Tegenover de rust in en rom-
dom het winkeltje draait het
media-circus op de plek des on-
heils op volle toeren. Wie ook
maar iets zinnigs te vertellen
heeft over de fatale val, weet de
schijnwerpers op zich gericht of
krijgt een microfoon dan wel
schrijfblokje onder de neus ge
drukt. Topman Ben van Schaik,
bewindvoerders, leden van de
centrale ondernemingsraad,
vakbondsbestuurders. Niemand
ontloopt de rituele persdans.
Het is de dag van de grote ont
lading.
Dat geldt zeker voor Peter van
Bers. Bij binnenkomst krijgt de
FNV-bestuurder nauwelijks de
gelegenheid het slotstuk van de
officiële verklaring van Van
Schaik te beluisteren. Laat staan
bij te komen van de dramati
sche mededeling, die hij en zijn
vakbroeders eerder die ochtend
op het hoofdkantoor in Amster
dam-Zuidoost te horen hebben
gekregen. Voordat hij van hot
naar her- wordt gesleept voor
een 'exclusief gesprek over het
grootste massa-ontslag van Ne
derland na de Tweede Wereld
oorlog, ziet hij kans nog even
een kalmerend pilletje naar bin
nen te werken. Maar dan is het
met de rust gedaan.
Hetzelfde lot treft zijn collega
Gerrit van den Heuvel van de
Industrie- en Voedingsbond
CNV; En Johan de Weerdt, voor
zitter van de COR-Schiphol.
Hun commentaren zijn eenslui
dend. „Dit is een zwarte dag
voor Fokker en voor heel Ne
derland. Na zeventig jaar is het
over en sluiten met de vliegtuig
bouw in dit land."
De verbittering, ontluistering
en teleurstelling over het sociale
drama klinken in alle antwoor
den nadrukkelijk door. Overal
wordt teruggegrepen op de vele
reorganisaties, ontslagrondes en
bezuinigingsoperaties, waar
mee het personeel de afgelopen
jaren is geconfronteerd. En op
de strategische opties en moge
lijke partners, die de laatste we
ken de revue zijn gepasseerd.
Van Bers: „We hebben ons
net als alle werknemers
maximaal ingezet om dit bedrijf
overeind te houden en gezond
te maken. Maar het heeft helaas
niet zo mogen zijn. Dit is een
klap, die nog lang zal nadreu
nen."
De zwarte piet voor deze
rampzalige ontwikkeling wordt
zonder uitzondering in de rich
ting van Den Haag geschoven.
„De regering en Tweede Kamer
hebben wel veel, maar niet ge
noeg gedaan om Fokker over
eind te houden", luidt Van Bers'
harde conclusie. „Gebrek aan
tijd, lef en doemdenken hebben
het lot van deze onderneming
bepaald. Er is te veel naar het
verleden in plaats van naar de
toekomst gekeken. We hadden
een perfect businessplan. Dat
had een eerlijke kans moeten
krijgen, maar daar hadden de
verantwoordelijken kennelijk
onvoldoende vertrouwen in.
Even stokt zijn betoog. Het
oorverdovende lawaai van een
laag overkomend vliegtuig
dwingt hem tot een pijnlijke
adempauze. Als het geluid is
weggeëbd, vervolgt hij echter
met minstens evenveel verbaal
geweld zijn kritische verhaal.
„Elders in Europa wordt heel
anders omgegaan met zo'n be
langrijke industrie dan in ons
land. In Frankrijk heeft de over
heid de luchtvaartindustrie wel
door de 'onveilige jaren' heen
geholpen. Hier heerst in politie
ke kringen de opvatting dat de
markt zijn werk moet doen. En
dat private-ondernemingen zelf
de broek dienen op te houden.
Daar betalen we nu de tol voor.
Het zal maanden, misschien
wel jaren duren voordat de
meesten deze tik hebben ver
werkt."
Tijd om lang te treuren heb
ben de bondsbestuurders even
wel niet. Onder het motto: 'Red
den wat er nog te redden valt'
en 'elke arbeidsplaats is er één'
is het noodscenario al in wer
king gezet. Daartoe behoort ook
het maken van nieuwe afspra
ken over de arbeidsvoorwaar
den van de 2.500 werknemers,
die wel aan de slag kunnen blij
ven bij een aantal neven-vesti
gingen van Fokker. Echter,
vooralsnog gelden andere prio
riteiten. „Er staan", meent Van
Bers, „vanaf vandaag vijfdui
zend man op straat. Daar moet
heel wat voor gebeuren. Maar
we zijn er-klaar voor. Iedereen
kan op onze steun rekenen."
fLFT ANP
!e faculteit luchtvaart- en
mtevaarttechniek van de
ichnische Universiteit Delft
[et de toekomst beslist niet
•mber in na het faillissement
Fokker. „Natuurlijk zijn er
delige effecten, maar de ont-
ikkelingen zijn voor ons lang
iet zo dramatisch als die voor
werknemers van Fokker", al-
is decaan prof. dr. ir. J. van In-
n. Ook de opleiding vliegtuig-
'uwkunde aan de Hogeschool
[aarlem verwacht dat de scha-
meevalt.
Van Ingen wijst erop dat de
tste jaren slechts tien procent
van de afgestudeerden van de
Delftse faculteit aan het werk
gaat bij Fokker. „Veel mensen
denken dat wij zo'n beetje het
opleidingsinstituut van Fokker
zijn, maar dat is zeker niet het
geval." De circa 1.100 studenten
van de faculteit reageren dan
ook tamelijk laconiek op de ont
wikkelingen rond Fokker.
Ook voor de opleiding vlieg-
tuigbouwkunde van de Hoge
school Haarlem betekent het
faillissement van Fokker een
domper. „Een zwarte dag", oor
deelt ir. P. van der Zanden,
hoofd van de opleiding. Ook hij
maakt zich echter geen zorgen
over de toekomst van de hbo-
opleiding. „De laatste jaren gin
gen toch al erg weinig afgestu
deerden naar Fokker.
Van der Zanden wijst erop dat
er wel degelijk vliegtuigindustrie
in Nederland overblijft.
„Studenten kunnen ook bij in
ternationale bedrijven terecht.
Bovendien zijn ze beslist niet op
de luchtvaartindustrie aange
wezen. We zijn een zeer brede
opleiding. Een vliegtuig bestaat
uit metaal en kunststoffen, veel
andere produkten ook. Onze
studenten komen dan ook mak
kelijk aan het werk in de me
taalsector."
De opleiding, die een kleine
vierhonderd studenten telt, ziet
wel stageplaatsen wegvallen.
Dit jaar zouden aanvankelijk
vijftien studenten bij Fokker
stage lopen, maar zeven van die
plaatsen (bij Fokker op Schip
hol) vervielen door de perikelen
bij het bedrijf.
Ook de HBO-opleiding kampt
met een vermipderde belang
stelling van scholieren die op
zoek zijn naar een vervolgoplei
ding. Het effect van de ontwik
kelingen rond Fokker is volgens
hem onzeker. „Het ging de
laatste jaren natuurlijk al op en
af met Fokker, maar we bleven
altijd rond de vierhonderd stu
denten zitten." Vorig jaar had
den zich rond deze tijd 54 jon
geren zich daadwerkelijk inge
schreven bij de opleiding, nu
zijn dat er elf minder. Van der
Zanden wijst erop dat alle tech
nische opleidingen met een ver
minderde belangstelling kam
pen.
De Hogeschool Haarlem
biedt de enige HBO-opleiding
vliegtuigbouwkunde in Neder
land. Volgende maand wordt
het 60-jarig jubileum gevierd.
Van der Zanden beaamt dat de
feestvreugde wordt getemperd
door de teloorgang van Fokker.
„Ik hoop dat we steun kunnen
bieden aan de oud-studenten
die nu op straat komen te
staan."
de surséance te rechtvaardigen.
Uiteindelijk blijft het nieuwe
bedrijf Fokker Aviation over met
een voor de belasting compen-
sabel verlies van een miljard
gulden. Deze nieuwe houdster
maatschappij beëindigde op 6
maart haar surséance. In Fokker
Aviation komen de winstgeven
de onderdelen van de vliegtuig
fabriek FAC, te weten Aero-
structures (de productie van on
derdelen voor de bestaande
vloot), Product Support (de
dienstverlening aan klanten) en
de verkoopactiviteiten gericht
op de defensiemarkt. Andere
dochters van Fokker Aviation
zijn de buiten de surseance ge
houden bedrijven Fokker Spe
cial Products, Fokker Aircraft
Services (onderhoud) en Elmo.
Bij Fokker Aviation is werk voor
2.500 mensen.
De aandelen van het service
bedrijf Fokker Aviation BV zul
len gehouden worden door een
stichting die een onafhankelijk
bestuur heeft. Op termijn zoekt
Fokker Aviation aansluiting bij
een partner. Als meest geschikte
partner of moeder wordt Stork
genoemd.
Het doek is gevallen voor Fokker. Op het hoofdkantoor in Amsterdam
werd het bedrijfsembleem afgedekt. foto gpd
Ontslagen Fokker-personeel naar Job Centres
AMSTERDAM COR BOOS
De Amerikaanse Randstad
dochter Poly Design is vrijdag
gesprekken begonnen met
vliegtuigbouwer Boeing. Een
woordvoerder van het uitzend
bureau vertelde vrijdag op een
persconferentie dat Boeing
drieduizend vacatures heeft,
voornamelijk op het gebied van
engineering. Of Fokker-technici
die naar de Verenigde Staten
willen verhuizen een werkver
gunning krijgen kon hij niet
zeggen.
Arbeidsvoorziening staat voor
de gigantische klus om 5.664
ontslagen Fokker medewerkers
aan een andere baan te helpen.
Voor deze grootste operatie in
de arbeidsbemiddeling worden
volgende week woensdag spe
ciale Job Centres geopend in
Amsterdam, Rijswijk en
Dordrecht. Coördinator Cees
Pot vertelde dat hij alle arbeids
bureaus in ons land zal benade
ren om vacatures door te geven.
Ook Haarlem en de IJmond
kunnen zo'n verzoek verwach
ten. „We moeten dit Nederland-
breed aanpakken.
De provincie Noord-Holland
wil ontslagen Fokker-werkne
mers helpen op hun zoektocht
naar een nieuwe baan. Gedepu
teerde Staten hadden al meege
werkt aan een draaiboek dat
voorziet in een snelle inschrij
ving van de ontslagenen op de
arbeidsmarkt.
Fokker maakt dit weekeinde
lijsten voor de arbeidsbureaus
met gegevens van werknemers
voor wie ander werk gezocht
moet worden. Bij het zoeken
wordt samengewerkt met de
uitzendbureaus Start en Rand
stad die een eigen kantoor in de
Job Centres krijgen. Fokker stelt
zelf voor vijf maanden kosteloos
vijftien personeelsfunctionaris
sen beschikbaar.
Coördinatie van werving en
selectie gebeurt in Amsterdam.
Pot: „Ons streven is dat vijftig
tot zestig procent van de Fok
ker-werknemers binnen vijf
maanden elders aan de slag
kan. Dat is haalbaar: in 1993
lukte dat ook en nu is de situa
tie op de arbeidsmarkt gunsti
ger." Voor 2.200 ontslagen
mannen en vrouwen bestaat de
mogelijkheid deel te nemen aan
trainingen en cursussen om de
kans op werk te vergroten. Eco
nomische Zaken stelt daar 1,2
miljoen voor beschikbaar. Bo
vendien is met succes een be
roep gedaan op het Europees
Sociaal Fonds, dat 5,2 miljoen
heeft toegezegd."
Dit geld is niet voor de eigen
lijke bemiddeling die minstens
3,5 miljoen vergt. Pot: „We heb
ben vele goede woorden gehad
maar nog niet veel geld. Ons be
stuur heeft besloten tot voorfi
nanciering van zeven ton tot
een miljoen gulden voor Am
sterdam en hetzelfde bedrag
voor de Job Centres in
Dordrecht en Rijswijk." Geld
om te kunnen starten. De ope
ratie kost veel meer geld want
de arbeidsbureaus moeten tien
tallen extra mensen inzetten.
Het reguliere werk mag niet in
de knel komen. Pot zei er op te
rekenen dat ook bedrijfsvereni
gingen als het GAK fors bijdra
gen in de kosten. „Ze hebben er
voordeel van als werklozen weer
zo snel mogelijk in het arbeids
proces zitten."
Hij sloot niet uit dat het Job
Centre voor verleende diensten
aan Randstad en Start kosten in
rekening brengen. Met andere
uitzendbureaus wordt niet sa
mengewerkt, maar ze mogen
wel informatiemateriaal neer
leggen bij de arbeidsburaus.
Woensdag beginnen de ge
sprekken. In Amsterdam staan
daarvoor veertig consulenten
klaar. Na circa vier weken is met
iedereen gepraat en wordt geke
ken welke vacatures passen bij
de werkzoekenden. En voor wie
bij- of omscholing nodig is. Sol
licitatie-trainingen vallen daar
ook onder. Een paar duizend
ondernemingen hebben spon
taan belangstelling getoond
voor Fokker-medewerkers, al
dus Pot. Hij verwacht dat er nu
een stroom van aanbiedingen
komt. Het fax-nummer is 020-
6060499.
De werknemers namen hun persoonlijke bezittingen mee naar huis.
SCHIPHOL. BILL MEYER
De afwikkeling van het faillisse
ment van Fokker (liquidatie)
kan nog maanden gaan duren.
Zo'n 350 medewerkers van de
vliegtuigbouwer is gevraagd
achttien vliegtuigen af te bou
wen, die op het punt van afleve
ring staan. Het geld dat deze
vliegtuigen opbrengen, komt
ten goede aan de failliete boe
del, dus uiteindelijk aan de
schuldeisers.
Overigens is over de inhoude
lijke afwikkeling van het faillis
sement weinig bekend. De cu
ratoren wilden vanmorgen niet
veel meer kwijt dan dat het boe
delkrediet (355 miljoen) van de
banken zeker tot op het laatste
cent met rente wordt te
rugbetaald. Of de andere credi
teuren nog iets van hun vorde
ringen te zien krijgen, hangt af
van de verkoop van de vliegtui
gen, de boedel, Fokker Space en
van de eventuele overname
door Stork van het nieuwe be
drijf Fokker Aviation.
De grootste individuele
schuldeiser van Fokker is het
voormalige moederbedrijf
Daimler-Benz Aerospace. Vol
gens woordvoerder C. Poppe re
kent Daimler-Benz nergens op.
Het verlies van Fokker, 1,3 mil
jard gulden, wordt dit jaar in
één keer afgeschreven. Als aan
deelhouder mag Daimler sowie
so achter in de rij aansluiten.
Als kredietverschaffer maakt
Daimler nog kans op enkele
honderden miljoenen guldens.
Volgens curator mr. A. Dete-
rink kunnen de houders van
achtergestelde obligaties ook
wel vergeten dat zij ooit iets
krijgen. „Die komen helemaal
achteraan." Alle obligatiehou
ders tezamen, inclusief de Duit
se banken, hebben een vorde
ring lopen van 1,6 miljard gul
den. Verder zijn er nog honder
den kleinere bedrijven die vor
deringen hebben uitstaan op
Fokker.
Welke vliegtuigen nóg wor
den afgebouwd, is niet hele
maal bekend. Wel is het zo dat
de orders van de Koninklijke
Luchtmacht en van de KLM in
elk geval worden afgebouwd.
De curatoren sluiten niet uit dat
klanten die bestellingen hebben
geplaatst en niet geleverd krij
gen, schadeclaims zullen indie
nen bij zowel Fokker als Daim
ler-Benz. DASA heeft aan ver
schillende klanten afleverings
garanties verleend. Overigens
heeft geen enkele klant tijdens
de surseance vliegtuigen afbe
steld. Er zijn zelfs nieuwe klan
ten, zoals het Amerikaanse ME
SA, afgewimpeld.
