China schiet met scherp
nu met
China kan invasie Taiwan wel vergeten
Buitenland
Europese begroting mag
niet worden overschreden
LUCKY 10.
HET DAGELIJKSE WINNAARSSPEL VAN DE LOTTO.
Palestijnen opgepakt
Greenpeace
ruziet door
met Fransen
Cambodja vreest onrust na troonsafstand Sihanouk
(|SDAG 12 MAART 1996
ransen willen Corsica houden
^RUS_i Ondanks het separatistische geweld op Corsica willen de
I ieeste Fransen dat dit eiland in de Middellandse Zee deel blijft
itmaken van de Franse Republiek. Dat blijkt uit een gisteren
oor de krant Le Parisien gepubliceerde peiling. Ruim zestig
rocent van de Fransen is<tegen afscheiding, terwijl 24 procent
;orsica de onafhankelijkheid gunt.
At
e France Presse ANP Algemeen Nederlands Persbur
DPA Deutsche Presse Agentur CPD Geassocieerc
tugbyspeler had affaire met Di
rfflPENWill Carling, terugtredend aanvoerder van het Engelse
jgbyteam, heeft tegenover zijn vrouw Julia bekend dat hij vorig
iar een liefdesrelatie heeft gehad met prinses Di. Dat meldde de
gedi rant Daily Mirror vandaag. Carling had eerder slechts gezegd
at hij en Di bevriend waren geraakt in een sportschool waar ze
eiden trainden.
6 l-raad bezorgd over houding Irak
fWYORK» De Veiligheidsraad van de VN is bezorgd over de wij
ewaarop Irak de afgelopen dagen een groep VN-inspecteurs
eeft behandeld. De inspecteurs kregen pas na lang aandringen
jegang tot het ministerie van irrigatie en een opleidingscen-
anl rum van de presidentiële garde. Irak wilde de VN'ers niet toela-
:gie en, omdat er volgens de regering in Bagdad in de gebouwen
iets is te vinden dat met wapens heeft te maken.
.eger paraat na oproer Irian Jaya
ikarta Honderden mensen hebben vandaag deelgenomen
an protesten in de koper- en zilvermijnen van de Indonesische
se» nderneming Freeport in Timika, op Irian Jaya. Betogers staken
en olietank in brand en bestormden het lokale vliegveld, dat
aarna dicht ging. Zij gooiden auto's omver en beschadigden
ebouwen van Freeport, aldus ooggetuigen. Het leger is paraat.
'remier Australië ligt 'n beetje dwars
De nieuwe premier van Australië, John Howard, heeft
ida isteren de eed van trouw aan de Britse koningin Elizabeth II af-
me elegd, maar niet aan kroonprins Charles. De eed maakt deel uit
ch( an de officiële installatie van Australische premiers. Howard
eni woer trouw aan Elizabeth, maar liet de woorden 'en aan haar
,R< rfgenamen en opvolgers' weg. ,,Ik vond gewoon dat de eed die
schreef toepasselijk was", aldus Howard.
jLmnesty begint campagne tegen China
iterdam Amnesty International begint morgen met een
impagne tegen de onderdrukking van de bevolking van China,
ie economische hervormingen gaan niet gepaard met verbete-
ingen op het gebied van de mensenrechten, zo constateert Am-
iesty. De autoriteiten staan martelingen toe, gebruiken de
jodstraf om sociale problemen op te lossen en treden meedo-
:nloos op tegen etnische groepen die vreedzaam voor onaf
hankelijkheid strijden.
Leger wordt multireligieus
t Het Zuid-Afrikaanse leger moet multireligieus wor
pen. Het christelijke geloof kan in het nieuwe Zuid-Afrika niet
langer de officiële godsdienst van de strijdkrachten zijn. Dat
Jondigde de commissie voor Defensie van het Zuid-Afrikaanse
Parlement gisteren aan. De militaire top, die voornamelijk uit
planken bestaat, hecht echter sterk aan het christelijke geloof als
officiële godsdienst. Het ANC van president Mandela is voor
stander van een multireligieus systeem van geestelijke verzor-
pg-
Geen visum voor ex-hoofd spionagedienst
Washington De Verenigde Staten hebben geweigerd een visum
!e verstrekken aan Markus Wolf, van 1958 tot 1987 hoofd van de
'['tolichtingendienst van de DDR. De Amerikaanse autoriteiten be-
oilchuldigen Wolf van banden met 'door de staat gesteund terro-
^sme'. Dat schrijft de Amerikaanse krant Washington Post. De
"f 3-jarige Wolf wilde volgende week naar New York gaan om
paar de uitgever van zijn autobiografie te spreken.
VS willen sancties Nigeria
iew york De Amerikaanse regering streeft naar de invoering
(Van hardere sancties tegen Nigeria om de militaire leiders te
"öwingen de macht aan een burgerregering over te dragen. Dat
lericht de Amerikaanse krant New York Times vandaag. De VS
villen dat alle geïndustrialiseerde landen investeringen in Nige-
ia verbieden. Bovendien moete'n de tegoeden van de Nigeriaan-
ie leiders in het buitenland worden bevroren.
den haag herman peerdeman
Zeker nu twee Amerikaanse vlooteska-
ders opvaren naar het gebied kan Chi
na elk idee vergeten Taiwan te kunnen
binnenvallen zonder grote risico's te
lopen. Peking zou militair ook niet bij
machte zijn zo'n grote landingsopera
tie over de 220 kilometer brede Straat
van Taiwan uit te voeren en vooral om
die voldoende dekking vanuit de lucht
te geven.
Het heeft wel een landleger van drie
miljoen man, maar mist amfibiesche
pen en vooral een moderne lucht
macht zoals Taiwan die heeft. Ook als
de 160 vliegtuigen aan boord van de
twee Amerikaanse eskaders Taiwan
niet zouden helpen, zou het Peking
nog zeker dagen kosten om het lucht
ruim boven de Straat te veroveren.
Pekings topprioriteit is al jaren niet
zijn luchtmacht, maar de marine. Dit
omdat het niet alleen aanspraak wenst
te maken op Taiwan, maar ook op de
veel verder van het vasteland gelegen
Spratly Eilanden. De vijftig destroyers
en fregatten zijn verouderd en China
wil onderzeeërs en vooral vliegdek
schepen. Maar het ziet ernaar dat het
zeker tot ver na het jaar 2000 duurt
voordat het zo'n vliegtuigdrager in de
vaart en operationeel heeft.
China wil de schepen liever niet ko
pen, maar zelf bouwen. Daarom heeft
het land al eens een Australisch vlieg-
dekschip uit elkaar gehaald dat als
schroot was verkocht. China is overi
gens wel in gesprek met de Spaanse
firma Bazan, die eerder dit jaar een
klein vliegdekschip aan Thailand lever
de, het eerste aan een Zuidoostazia-
tisch land sinds 1945.
De Amerikaanse vloot die nu Taiwan
nadert, is de grootste in het gebied
sinds het einde van de oorlog in Viet
nam in 1975. De vloot, met als belang
rijkste onderdelen de vliegdekschepen
Nimitz en Independence, bestaat ver
der uit schepen met in tofaal meer dan
tweehonderdTomahawk-kruisraket-
ten aan boord en vormt een geduchte
vechteenheid.
Aan boord van de rond twaalf oorlogs
bodems bevinden zich elfduizend
man. De schepen beschikken niet al
leen over F14 en F18 gevechtsvliegtui
gen, maar ook over speciale bommen
werpers tegen onderzeeërs, radarver-
kenningstoestellen, radarstoor- en be
schermingsvliegtuigen, helikopters en
C2-transportvliegtuigen.
Minister Perry van defensie zei giste
ren dat Washington overigens uitsluit
dat China daadwerkelijk Taiwan aan
valt. Het sturen van het tweede eska
der onder leiding van de Nimitz, die
tot nu toe in de Golf patrouilleerde,
moet worden gezien als voorzorgs
maatregel, aldus de minister.
Peking waarschuwt Taiwan voor ovennoed VS manen Taipei tot kalmte
China is begonnen met het schieten met scherp bij de
Chinese militaire oefeningen in de Straat van Taiwan. Dit
heeft een woordvoerder van de Taiwanese regering ver
klaard. „Ze zijn omstreeks het middaguur (plaatselijke
tijd) begonnen om raketten met een lading af te vuren",
aldus de woordvoerder. Tot dusver had China slechts ra
ketten zonder lading afgevuurd bij de oefeningen voor de
kust van Taiwan. Afgelopen zaterdag had Peking deze
nieuwe fase in de operaties al aangekondigd.
peking-taipei Rtr-ap oorlogsschepen in de Straat van
Taiwan vooral niet als een aan
moediging voor het Taiwanese
De Chinese minister Shen
Guofang (buitenlandse zaken)
waarschuwde Taiwan de aan
wezigheid van Amerikaanse
onafhankelijkheidsstreven op te
vatten. De Amerikaanse beslis
sing om oorlogsschepen te stu
ren, is 'een misleidend en ge
vaarlijk signaal', aldus Shen.
Taiwan zou eruit kunnen aflei
den dat Washington het Taiwa
nese onafhankelijkheidsstreven
steunt. Dit zou volgens Shen
een 'ernstige vergissing' zijn van
de Taiwanese autoriteiten. „Het
zou een zeer reëel gevaar ople
veren", aldus de minister.
De minister zei verder dat de
VS de Taiwanezen al eerder ver
keerde signalen hebben gege
ven door hen wapens te verko
pen. Deze verkopen betekenden
een schending van overeen
komsten tussen Washington en
Peking, aldus Shen.
voort te zetten. „Wij hopen dat
In een provocerend gebaar de Taiwanezen ondanks
naar Peking voer de leider van druk die zij van hun machtige
de Taiwanese oppositie, Shih
Ming-teh, vanmiddag het ge
bied binnen waar de Chinezen
hun militaire oefeningen hou
den. Boven het vissersschip
wapperde een vlag met de tekst
„Taiwan is geen deel van Chi
na". „Taiwan is een onafhanke
lijk, soeverein land", aldus Shih
in een verklaring.
De Verenigde Staten riepen
de inwoners van Taiwan gister
avond op om kalm te blijven en
het proces van democratisering
buur moeten voelen, begrijpen
dat de democratisering moet
doorgaan", aldus de woord
voerder van het Amerikaanse
ministerie van Buitenlandse Za
ken, Nicholas Burns.
Hij legde nadruk op het be
lang van de presidentsverkie
zingen die op 23 maart op Tai
wan plaatsvinden, en herinner
de aan de economische betrek
kingen tussen Taiwan en de rest
van de wereld.
brussel aly knol
LUCKY 10
I Nu bij Lucky 10:
I tijdelijk per trekking
aJ J 2,50 korting* op uw
inzet van 7,50 of meer.
Profiteer meteen.
Ga nu naar de
dichtstbijzijnde
Lotto-winkelier,
doe mee en kijk
's avonds naar de trekking
op Veronica (19.25 uur).
Wie weet behoort u
deze week tot één van
de 50.000 winnaars!
'Geldig 1/
-rdag 30 rr
Ministers geven waarschuwing aan Brussel
tis'. Het Europese geld 'komt
niet uit de hemel vallen'.
De zes lidstaten, die met ge
mak elk besluit kunnen blokke
ren, zetten met hun verklaring
de Europese Commissie flink
onder druk. Het dagelijks be
stuur van de EU werkt momen
teel aan voorstellen om er vol
gend jaar nog maar eens een
schepje bovenop te doen. Dat
komt, aldus de zes, op een ge
heel verkeerd moment.
Volgend jaar is het jaar waar
in de Europese lidstaten moe
ten bewijzen of ze voldoen aan
de strenge criteria voor toetre
ding tot de Economische en
Monetaire Unie. Dat vergt na
tionaal een strenge begrotings
discipline. Die moet dan ook op
Europees niveau gelden, luidt
de boodschap.
Als de Europese Commissie
geld nodig heeft voor bepaalde
projecten dan moet dat maar
binnen de bestaande begroting
worden gevonden. Daarbij vin
den de zes het onaanvaardbaar
dat Brussel geld overhevelt van
de ene categorie uitgaven naar
de andere. Ook de bovengren
zen van die categorieën mogen
niet worden veranderd.
Volgens Zalm is sprake van
een 'absurde situatie'. De EU
houdt onder meer geld over op
de landbouwbegroting en bij de
structuurfondsen, waaruit de
economisch onderontwikkelde
gebieden in de gemeenschap
worden gesteund. „Op alle fron
ten is er niet-uitgegeven geld,
maar vervolgens wordt geroe
pen dat er in 1997 meer bij
moet", aldus Zalm. Hij hekelde
in dit verband de Commissie-
politiek 'van maar posten op el
kaar stapelen'.
Zo verwacht Brussel dat op de
landbouwbegroting van dit jaar,
op basis van de uitgaven van
1995, een bedrag van zo'n 1,4
miljard gulden over blijft. Vol
gens minister Gerrit Zalm van
financiën is dat een meevaller
'die we heel goed kunnen ge
bruiken'. Voor Nederland zou
dat een voordeel van ongeveer
driehonderd miljoen gulden
kunnen opleveren.
correspondent
Onder geen beding mag in het
komende jaar met de Europese
begroting worden gerommeld.
Er mag geen cent extra worden
uitgegeven. Die waarschuwing
richtten de ministers van finan
ciën van zes lidstaten van de
Europese Unie, waaronder Ne
derland, gisteren tot de Europe
se Commissie in Brussel.
De EU moet het in 1997 net
zo zuinig aan doen als de lidsta
ten, aldus een verklaring van
Nederland, Duitsland, Frank
rijk, het Verenigd Koninkrijk,
Zweden en Oostenrijk. Eventue
le meevallers, vooral op de
landbouwbegroting van de EU,
moeten zoveel mogelijk terug
vloeien naar de nationale be-
financiën)
toonde zich gisteren zeer inge
nomen met de steun van zijn
Europese collega's voor een
straf begrotingsbeleid. „Begro
ten is niet alleen een kwestie
van optellen, maar af en toe ook
van aftrekken", zei hij. Tenslotte
is wat de EU uitgeeft 'niet gra-
feTTV-/
Jeruzalem Het Israëlische leger heeft de afgelopen nacht vijftien vermeende Palestijnse activisten en Ha-
mas-leden opgepakt op de Westelijke Jordaanoever. Daarmee is het aantal arrestaties sinds de recente
reeks bomaanslagen in Israël, eind februari en begin maart, opgelopen tot 265. De vijftien op de foto
één van hen zijn meegenomen voor verhoor, zo maakte het leger bekend. foto epa
amsterdam-papeete anp
Greenpeace is opnieuw in aan
varing gekomen met de Franse
autoriteiten in de Stille Zuid
zee. De milieuorganisatie zou
deze week vijf actieschepen te
rugkrijgen die vorig najaar tij
dens de protesten tegen de
Franse kernproeven in beslag
zijn genomen door de Franse
marine. Maar Greenpeace
vindt de voorwaarden voor de
teruggave van de schepen
vooralsnog niet acceptabel. De
organisatie eist dat een scha
de-expert wordt toegelaten tot
de schepen alvorens de vaar
tuigen weer de zee opgaan.
Greenpeace wil dat Den Haag
druk uitoefent op de Franse re
gering. Een aantal in beslag ge
nomen schepen vaart namelijk
onder Nederlandse vlag. Minis
ter Van Mierlo (buitenlandse
zaken) zegde gisteren toe dat hij
de Franse autoriteiten zal vra
gen aan de wens van Greenpea
ce tegemoet te komen.
Het conflict tussen Greenpea
ce en de Fransen draait om drie
jachten en twee grote actiesche
pen, de Greenpeace en de Rain
bow Warrior II. De vaartuigen
liggen aan de ketting op het mi
litaire atol Hao, ten noordoos
ten van Tahiti. „Tijdens de ac
ties is schade toegebracht aan
de schepen. Die willen we eerst
inventariseren om later juridi
sche problemen met een even
tuele schadeclaim te voorko
men. We mogen met de sche
pen niet naar Tahiti om daar
een inspectie uit te voeren. Je
kunt toch niet verwachten dat
we eerst helemaal naar Nieuw-
Zeeland moeten om pas daar
nader onderzoek te doen?", al
dus een woordvoerder van
Greenpeace.
Proces tegen
Zuid-Afrikaanse
doodseskaders
durban ap
In Zuid-Afrika is gisteren het
proces begonnen tegen oud-
minister van defensie Malan en
negentien andere voormalige
hoge functionarissen. De aan
klachten moord, poging tot
moord en samenzwering
houden verband met geheime
doodseskaders die het Zuid-
Afrikaanse leger destijds heeft
opgeleid in het buurland Bots
wana.
De uit de Zulu-partij Inkatha
gerecruteerde eenheid wordt
onder meer verantwoordelijk
gehouden voor de aanslag in
1987 op het huis van ANC-acti-
vist Ntuli, waarbij dertien van
diens familieleden en vrienden
omkwamen. Onder de beklaag
den bevinden zich zes voorma
lige leden van de eenheid die de
aanslag zouden hebben uitge
voerd.
Openbare aanklager McNally
zei dat foto's die zijn gemaakt
na de aanslag op de woning van
Ntuli, laten zien dat de aanval
lers werden gedreven door
moordlust.
phnom penh .ap
Cambodjaanseregeringsfunctionarissen
vrezen voor een spoedige troonsafstand
van koning Norodom Sihanouk, nadat
deze vrijdag in een brief aan zijn zoon
Ranariddh een pessimistisch verslag
deed van zijn lichamelijke conditie.
Koning Sihanouk is de belangrijkste fac
tor voor de samenhang in Cambodja, zei
minister van informatie leng Mouly. Het
aftreden of overlijden van de koning zou
de Cambodjanen van hun belangrijkste
morele gezag beroven en de politieke
toekomst van het land in gevaar bren
gen.
„Alleen koning Sihanouk kan op dit mo
ment zijn rol speleri om nationale ver
zoening tot stand te brengen", zei Om
Yen Tieng, een adviseur van duo-pre
mier Hun Sen. De tweede premier is Ra
nariddh, die aan het hoofd staat van de
koningsgezinde partij Funcinpec.
Sihanouk schreef in een uit Peking ge
faxte brief dat de artsen die hij in de Chi
nese hoofdstad heeft geraadpleegd,
voortschrijdende aderverkalking, een
hersenbeschadiging en een hoog vetge
halte in de lever bij hem hebben gecon
stateerd. Deze gebreken brengen onver
mijdelijk de dag nabij waarop hij zijn
land en volk niet langer zal kunnen die
nen, schreef de koning, die ook nog aan
kanker en diabetes lijdt en in 1992 een
lichte hersenbloeding heeft ondergaan.
De 73-jarige koning heeft wel vaker over
aftreden gesproken, maar zijn verslech
terende gezondheidstoestand maakt dat
de Cambodjanen er nu pas echt in be
ginnen te geloven.
Sihanouk werd in 1941 op 19-jarige leef
tijd koning van het toen nog door de
Fransen bestuurde Cambodja. In 1955
trad hij af om een politieke partij te vor
men en daarmee zijn net zelfstandig ge
worden land tussen de twee overheer
sende grootmachten door in een neutra
le positie te laveren. Een door de VS ge
ïnstigeerde staatsgreep joeg hem in 1970
naar China. Daar sloot hij zich bij gebrek
aan beter aan bij het door de commu
nistische Rode lóimer geleide verzet.
Toen deze de overwinning behaalde
keerde hij naar Phnom Penh terug, waar
de Rode Khmer zich echter al snel van
hem ontdeed.
In 1978 werd hij door het binnentrek
kende Vietnamese leger uit huisarrest
bevrijd, waarna hij opnieuw in balling
schap verdween. Aan het hoofd van een
drie partijen tellende verzetscooalitie
begon hij vanuit China en Noord-Korea
het door de Vietnamezen aangestelde
Cambodjaanse bewind te bestoken. Na
dat de Verenigde Naties een staakt-het-
vuren en algemene verkiezingen hadden
bewerkstelligd, besteeg hij in 1993 weer
de troon. De beoogde eenheid is echter
nog niet tot stand gekomen en er wordt
nog altijd gevochten door de Rode Kh
mer en de gekozen regering.
„Om politiek begrip voor elkaar te be
werkstelligen, is meer tijd nodig", zei
Tieng, de adviseur van Hun Sen. „Daar
om hopen we dat de koning kan blijven
regeren tot 1998 en daarna." De eerst
volgende verkiezingen worden in 1998
gehouden.
Als Sihanouk troonsafstand doet moet
de voorzitter van de nationale vergade
ring, Chea Sim, zijn regentschap waar
nemen, schreef de koning in zijn brief.
Komt hij te overlijden, dan moet de Ko
ninklijke Raad van de Troon een opvol
ger aanwijzen In de raad zitten de beide
premiers, drie leden van de nationale
vergadering en twee belangrijke boed
dhistische monniken.
Sihanouk heeft zelf zijn zoon Ranariddh
voorgedragen, heeft hij vorige week nog
eens gezegd in een vraaggesprek met de
krant Cambodia Daily. Ranariddh zal
dan waarschijnlijk wel zijn politieke
functies van premier en leider van de
Funcinpec moeten opgeven. Sihanouk
en anderen hebben echter de vrees uit
gesproken dat de partij, die een rege
ringscoalitie vormt met de voorheen
communistische Cambodjaanse Volks
partij van Hun Sen, zonder Ranariddh
uiteen zal vallen.
