Kwalijke medicijnen in kaart Vitamine A biedt geen bescherming Gezondheid MAANDAG 4 MAART 1996 DOOR HANS VAN ES r- Het wil niet erg vlotten met het voorjaar. Ook in de komende dagt*-' blijft het stuivertje wisselen tussen koude lucht van arctische oo sprong boven een groot deel van het Europese continent en iets i|joS der koude lucht op het noordelijk deel van de Atlantische oceaa^Qp Het afgelopen weekeinde lag de temperatuur flink onder het lanjQev gemiddelde. Bij maxima van 3 a 5 graden wisselden zon en wolkzjn( velden elkaar af. Zaterdagavond probeerde zachte lucht van de Noordzee binnen te lopen, maar dat lukte met. De nabijheid vanpe wamtefront zorgde enige tijd voor natte sneeuw. ger Zondag klaarde het in de loop van de dag flink; bij weinig wind e!een dere hemel vroor het in de afgelopen nacht licht tot matig. Vandfan krijgt de zachtere lucht boven de Noordzee weer een kans. Voordstai koude lucht is opgeruimd, kan er wat neerslag vallen, deels in d£e vorm van sneeuw. Cos De komende 48 uur staat er boven ons land een zwakke noordeliiAm stroming, die vrij veel bewolking meevoert. Afgezien van een spaLe regen of motregen blijft het droog. De kans op vorst in de nacht i g0^ del ijk wat kleiner vanwege de aanvoer over zee. De maxima liggeiyy0 veranderd aan de lage kant: circa 5 graden. juc Een hogedrukgebied, dat al geruime tijd ten noordwesten van lerjj_au is te vinden, verplaatst zich in de tweede helft van de week naar !^m Scandinavië. De wind draait naar het oosten en vanaf het deels bfjd sneeuwde vasteland stroomt opnieuw koude lucht binnen met li<Le vorst in de nacht en maxima van 2 tot 4 graden. Het blijft droogjser zon laat zich weer geregeld zien. yya De maartse kou is eigenlijk een iogisch gevolg van een lange winlgp, In tegenstelling tot voorgaande jaren heeft de natuur momenteeljge achterstand van enkele weken. De laatste keer dat we in het maa;^, met flinke winterse omstandigheden moesten afrekenen, was in L 0I 1987. Na een extreme koudegolf in januari sloeg de winter op 2,ser maart plotseling wederom in volle hevigheid toe. Een actieve dep^g sie trok pal over Nederland. Terwijl in het zuiden en westen van hfjg land veel regen viel bij +10 graden, begon het vanuit het noordoqgjj te vriezen. In Groningen en Drente viel 20 tot 30 millimeter in vck/ei van ijzel en veroorzaakte enorme schade aan bomen, die onder hLer gewicht van het ijs bezweken. 20 Onder het volhardend regime van een winters hogedrukgebied b( $p Noord-Europa volgden nog twee weken met lichte tot matige de nacht. Pas op 25 maart werd het een beetje voorjaar met turen van 13 graden. wolkenvelden. Morgen met name in het midden en noorden kans op wat sneeuw. Middagtempera- in het zuiden en mid den enkele graden boven nul, elders lichte vorst. Woensdag overal iets la ger. Denemarken: Wolkenvelden en plaatse lijk wat regen. In de loop morgen tijdelijk flinke opklaringen. Woensdag opnieuw toenemende bewol- kingn en later ook kans op sneeuw. Mid- dagtemperatuur morgen rond 4 graden, woensdag iets lager. Engeland, Schotland, Wales en Ierland: Wolkenvelden en plaatselijk wat regen of motregen. Hier en daar ook zon. Mid- dagtemperatuur rond 8 graden. België en Luxemburg: Vandaag eerst vrij zonnig, daarna wol kenvelden en plaatselijk wat regen of motregen. Middagtemperatuur van 5 graden in het westen tot iets boven nul in de Ardennen, morgen iets zachter. Noord- en Midden-Frankrijk: Perioden met zon en droog. Maxima on geveer 5 graden. Portugal: Zonnig, maar morgen aan de Algarve r bewolking en kans op regen. Mid dagtemperatuur ongeveer 16 graden. Madeira: Half tot zwaar bewolkt en van tijd tot tijd regen of onweer. Mogelijk veel neerslag. Maximumtemperatuur circa 17 graden. Spanje: Droog en vooral 's ochtends zonnige pe rioden. Langs de kusten in het oosten en zuiden en ook langs de Golf van Biskaje meer bewolking en kans op wat regen. Geleidelijk meer wind, met name aan de stranden in het zuiden. Maxima rond 11, in het zuiden circa 17 graden. Canarische Eilanden: Vernaderlijk bewolkt en nu en dan regen nweer. Mogelijk veel neerslag. Maxi mumtemperatuur rond 20 graden. Marokko: Westkust: vandaag zonnige perioden en droog. Morgen toenemende bewolking en later vooral in het zuiden kans op re gen. Middagtemperatuur rond 18 gra den, morgen ruim 20. Tunesië: Wisslevallig weer met vooral in het noor den enkele buien, mogelijk met onweer. Ook af en toe zon. Middagtemperatuur ongeveer 15 graden, vandaag in het zui den lokaal 20. Zuid-Frankrijk: Droog en vrij zonnig. Vrij koud met maxi ma van 4 graden in de omgeving van Clermont-Ferrand tot 10 plaatselijk langs de Middellandse Zee. Mallorca en Ibiza: Af en toe zon en vooral vandaag kans op een bui. Fris met maxima rond 13 gra- Italië: In het noorden en westen vrij zonnig en droog. In het zuiden en ten oosten van de Apennijnen meer bewolking en kans op een bui, in de heuvels met sneeuw. Vrij koud met maxima tussen 4 en 9 gra den; op Sicilië iets hoger. Corsica en Sardinië: Half tot zwaar bewolkt en vooral van daag enkele buien, mogelijk met on weer. Middagtemperatuur ongeveer 11 graden. Malta: Vandaag half tot zwaar bewolkt en enke le buien, mogelijk met onweer. Morgen afnemend bung en wat meer zon. Mid dagtemperatuur rond 13 graden. Griekenland en Kreta: Vandaag toenemende bewolking, vooral in het zuiden gevolgd door regen of on weer, in de bergen sneeuw. Morgen van het noorden uit opklaringen. Op de Egeische Zee steekt daQ een harde noor denwind op. Vandaag maxima van 5 gra den in het noordoosten tot circa 12 langs de oostkust van het vasteland. Morgen iets kouder. Turkije en Cyprus: Langs de Turkse westkust vandaag eerst zon, later regen. Morgen weer opklarin gen, maar veel wind. Aan de zuidkust en op Cyprus af en toe zon en vooral mor gen enkele fikse regen- en onweersbui en Maxima van 5 graden op de Dar- danellen tot 22 morgen op Cyprus, Duitsland: Vandaag perioden met zon en vrijwel overal droog. Later op de dag in het noordwesten toenemende bewolking en kans op wat regen. Morgen ook in de rest van het land wolkenvelden en vooral in het noorden en in de heuvels plaatse lijk wat regen, sneeuw of ijzel. Middag temperatuur oplopend tot 6 graden in het noordwesten en +2 Beieren. Zwitserland: Droog en veel zon. in de dalen van iets boven in het noorden tot 9 bij Lugano Oostenrijk: In het noorden eerst nog plaatseliP] sneeuw, verder geleidelijk meer Morgen later op de dag opnieuw wi velden. In het zuiden op beide droog en zonnige perioden. Midda1 peratuur in de dalen iets bovel vriespunt. Polen: Wolkenvelden en af en toe sneeuwflcc gen in het westen mogelijk ook rej n ijzel. Overdag lichte, in het oosten] selijk matige vorst, morgen in her ten lichte dooi. fe: Tsjechië en Slowakije: elc Wolkenvelden, ook enkele opklaijnt en plaatselijk wat sneeuw, morgj. Tsjechie mogelijk ook ijzel of 11 MiHHorrtommnrofi li ir rr\rtfi hot wrioO^ morgen in Tsjechie iets zachter. Hongarije: jd Wolkenvelden, vooral morgen ook toe ge perioden en vrijwel overal fc| Maxima meest iets boven het vneskn DINSDAG 5 MAART 1996 Ba Zon- en maanstanden DF Zon op 07.16 Zon onder tl, Maan op 18.52 Maan onderlag Waterstand IJmuiden Katwijk 'k Hoog 03.56 15.59 03.29 Laag 11.44 *-.- 11.25 Weerrapporten 04 maart 07 uur: Eindhoven Den Helder Rotterdam Vlissingen Maastricht Brussel Dublin Zurich h Bangkok li Buenos Aires o Casablanca 0 Johannesburg z Los Angeles z New Orleans 0 New York o TelAviv 0 Tokyo li Glad Na weken glijden, glibberen en kleumen kan de balans worden opgemaakt. Hoe staat het met de botbreuken? Vooral de ouderen en degenen die slecht ter been zijn kunnen daar nog langde naweeën van hebben. Me vrouw Lodewijks, bijna tachtig, liet haar hondje uit en werd met hond en al afgeleverd bij het ziekenhuis. ,.lk weet niet meer precies hoe ik nou ben gevallen, maar ik denk dat ik mijn pols heb gebroken, want mijn hand staat er zo gek bij. En ze liet me haar rechterarm zien. Haar hand stond naar boven en naar binnen verplaatst, als een bajonet op een geweer. Deze stand is heel typisch voor de fractuur van Colles, genoemd naar de arts die deze breuk voor het eerst beschreef. Bij deze breuk zijn beide onderarmsbotten, spaakbeen en ellepijp ofte wel radius en ulna, gebroken vlakbij de handwortel. De fractuur van Colles. ook wel fractura radii typica ge noemd, is de meest voorkomende polsfractuur. Vaak zijn het wat oudere mensen die deze breuk vertonen; bij kinderen zien we deze 'typische' fractuur eigenlijk nooit. De Colles-fractuur wordt meestal veroorzaakt door een val op de uitgestrekte arm. Bij gladheid, en vooral als er ijs ligt, treedt er een ware epidemie op van deze onder armsbreuk. Schaatsers die in een spleet zijn blijven ha ken (gelukkig is het wat dat betreft niet tor een Elfsteden tocht gekomen) en naar voren zijn gevallen, maar ook 'gewoon' uitgegleden patiënten zitten dan broederlijk bijeen in de wachtkamer van het ziekenhuis, te wachten Een andere breuk die we vaak zien na een val met gestrekte arm is de fractuur van het sleu telbeen (clavicula). Deze breuk komt buitengewoon vaak voor, naar schatting is tien procent van alle botbreuken een clavicu lafractuur. Het sleutelbeen ligt zo dicht onder de huid dat het niet moeilijk is een breuk te her kennen. De meeste fracturen be vinden zich in het middelste derdedeel van het sleutelbeen. De botstukken worden door spieren in hals, borsten bo venarm enigszins uit elkaar ge trokken, zodat een botpunt in de huid kan prikken. Het is voldoende om bij een cla viculafractuur de arm in een draagdoek te houden. De pijnklachten nemen dan na enkele dagen af en de ge troffene kan voorzichtig beginnen met oefenen. Dat oefe nen is heel belangrijk. Het gevaar bij een sleutelbeen breuk is dat (vooral de oudere) patiënten te lang wach ten met bewegen van de gekwetste arm en dat dan de functie vdn het schoudergewricht niet meer goed terug komt. Men blijft dan achter meteen zogenoemde 'frozen shoulder', een schouder waar geen beweging in te krijgen valt. En dat is na zo'n onschuldige breuk wel heel jam mer. Een gebroken pols, een gebroken sleutelbeen, vervelend natuurlijk, maar de schade is te overzien. De meeste pa tiënten, ook als ze wat ouder zijn, kunnen zonder pro blemen terug naar huis. Een veel gevaarlijker botbreuk, die deze winterzeer veel werd gezien, is de gebroken heup, eigenlijk een fractuur van de dijbeenhals. De meeste mensen die met zo'n breuk naar het ziekenhuis komen zijn bejaard tot hoog bejaard. De gebroken heup moet vervangen worden door een stalen heupkop en de operatie die daarvoor no dig is, kan bij iemand van vijfentachtig, die misschien al niet meer helemaal gezond was, een flinke deuk in de conditie slaan. Meestal gaat het natuurlijk goed, maar toch bestaat de mogelijkheid dat men zozeer uit even wicht wordt gebracht door breuk, operatie en eventuele complicaties, dat iemand uiteindelijk aan de gevolgen van een gladde stoeptegel komt te overlijden. op een gipsverband. i E N N E G L 1 G E H M V T B A K O O N E A E R E G T F 0 F R 1 E A F E N G G 0 R L 1 P A K A N T R R L M A N A S 1 D M R A A U D R N G A E 0 K D N A M B 1 B E T D A U M E E U E L E A T E R N N B D K D D D T E Z 1 F W T S 1 G S V O G A E J K N A R D R B N E 1 D E B E N G D U D 1 V 1 D N 1 Aandrift Diva Informeel Afbuiging Drankje Knudde Apart Duik Kwab Armenzorg Emaillak Landstreek Arrestatie Entstof Mimi Barman Ezei Namen Bediening Gage Neglige Beraad Genet Ober Bergaf Hoeve Spits Brood Hoon Steunen Damar Idem Tand Dame Individu OPGAVE OPLOSSING WOORDZOEKER In deze mengelmoes van letters zijn al de genoemde woorden ver stopt. Ze zijn te lezen van links naar rechts, van rechts naar links, van boven naar beneden of omgekeerd of schuin. Sommige letters worden dubbel gebruikt. Streep alle woorden door. De res terende letters vormen dan regel voor regel van boven naar bene- den nng p.p.n wnnrd CITAAT Horizontaal: 1. haver; 2. poes; 3. keet; 4. za del; 5. toon; 6. dadel; 7. pand; 8. zoon; 9. tabel; 10. niet; 11. poot; 12. kanon; 13. kaas; 14. maan. Het citaat is van Horiatius: ,,Het leven schenkt de stervelingen niets zonder zware arbeid". „Ik kan niet eten met dit masker op", zei de gastheer met doffe stem. „Eh...nee, dat is begrijpelijk" zei de markies wat ver ward. „Het lijkt mij heel hinderlijk! Waar om eh...U zult wel een goede reden heb ben orrj het te dragen, neem ik aan?" „Ja", gaf de ander toe. „Ik wil u de aan blik van mijn afstotend gelaat besparen." Er volgde een gedrukte stilte die ten slotte verbroken werd door de heer de Cante- cler. „Afstotend gelaat? Onmogelijk!" riep hij met een gemaakt lachje uit. „Iemand die zo'n goede smaak heeft en zo'n uit stekende gastheer is, kan niet afstotend zijn." „Denkt u?" hernam de ander. „Het bevalt u hier dus wel. Is er niets wat u hier in huis tegenstaat?" „Integendeel" zei de markies heftig. „Al les is fraai en smaakvol en ik ben er trots op hier gast te zijn. Alleen uw hofmeester lijkt me een misgreep. Maar ja, ik weet, hoe moeilijk het is om goed personeel te krijgen." „Ach ja, de majordomo", bevestigde de gastheer zuchtend. „Een merkwaardig goedlachs type." „Daar heb ik u!", riep de heer de Cante- cler uit. „Ik wil wedden, dat hij de oor zaak van uw masker is. Een dergelijk door en door volkse figuur schroomt niet om te lachen als hij rare adel ziet. Het grauw lacht om alles wat het niet begrijpt. En u, als fijngevoelig edelman hebt natuurlijk gemeend, dat uw uiterlijk eh... afstotend is. Maar dat geldt niet voor mij, meneer! Voor mij is het gelaat van de Waggel af stotend; het uwe kan slechts aangenaam en vol adeldom zijn." „Denkt u?" prevelde de ander. Hij zucht te en met een snelle beweging trok hij de kap van het hoofd. Op hetzelfde moment sprong de markies overeind en sloeg de handen voor de ogen. At AAR TOEN HEGFT qrvZE /HENEEE ACC*T HÉÉL 0OOS (ZEHO/ZP EN TOEN HEEFT-/E AUE stoute ME/VEREN EN MEVROUWEN TOE&ESP&EEFT TOM POES Tom Poes en de Gezichtenhandel Extra vitamine A biedt geen bescherming tegen longkanker en hart- en vaatziekten. Toevoeging van vitamine A aan een normaal voedselpakket zou mogelijk zelfs schadelijk kunnen zijn. Vori ge maand is een Amerikaans onderzoek onder 18.000 rokers en asbest-werkers voortijdig be ëindigd, toen uit een tussentijdse analyse bleek, dat het aantal mensen met longkanker in de groep die extra vitamine A en een voorloper daarvan (beta-caroteen) slikten, aanzienlijk groter was dan in de groep die geen toevoeging van deze vitaminen laeeg. In de vitamine-groep was ook de sterfte een stuk hoger. Het klinische onderzoek vond zijn voortijdige einde mede op grond van de resul taten van een eerder uitgevoerd onderzoek on der 29.000 rokers in Finland. Uit dat onderzoek bleek, dat onder de rokers die extra beta-ca- roteen innamen, meer gevallen van longkanker optraden en meer sterfte voorkwam dan onder de rokers in de controle-groep. Ook uit een recent beëindigd Amerikaans on derzoek onder 22.000 mannelijke artsen bleek de voorloper van vitamine A geen bescherming tegen ziekte of sterfte te bieden. Wolffers' onvermoeibare strijd tegen de farma-maffia Wijs Ivan Wolffers een vuilnisbelt en hij zou niet weten hoe snel-ie er alle te dure, overbodige, gevaarlijke en af te raden medicijnen moest storten, die de overheid toelaat in Nederlandse apotheken en zieken huizen. Met alle middelen wil Wolffers de bolwerken van de far ma-maffia te lijf. Het is elke twee jaar toch weer even schrikken als prof. dr. Ivan Wolffers zijn standaardwerk 'Medi cijnen' afscheidt, een inmiddels tot 824 pagina's uitgegroeide lijvige pil. De hoogleraar in Amsterdam trekt weer onvermoeibaar ten strij de tegen artsen die uit de losse pols voorschrijven en de overheid die er een potje van maakt. Buitengemeen fel zijn ook de uit halen naar de farmaceutische in dustrie: zij manipuleert artsen (4.000 gulden aan 'cadeaus' per jaar), apothekers, onderzoeken en kokkerelt met medicijnen om steeds weer nieuwe en vaak over bodige en vooral duurdere midde len erdoor te drukken. De witte- jassen-maffia graait miljarden winsten bijeen over de rug van de zieken en gebrekkigen. Waarom moet het maagmiddel Zantac van Glaxo aan grondstoffen 2,80 gul den kosten en bij de apotheek 105 gulden? Ivan Wolffers wordt het niet moe te benadrukken dat heel veel kwaaltjes en klachtjes vanzelf over gaan. Ter voorkoming of bestrij ding van allerlei lichamelijk onge mak zijn de beste geneesmiddelen nog steeds: niet roken, niet te veel alcohol drinken, gezond eten en voldoende lichaamsbeweging. Pillen slikken om ziekte te voorko men raadt de medicijnenbijbel af. Het lichaam is een ingewikkeld biochemisch complex in delicate balans. Elk vergif - dat zijn de meeste geneesmiddelen immers - dat je er instopt zal dat evenwicht verstoren. Met soms het meest on verwachte of kwalijke resultaat. Even zo goed worden jaarlijks vele miljoenen guldens uitgegeven en voorgeschreven aan middelen die niet werken. De remedie tegen (kriebel)hoest is geduld. Bij diarree werkt water met zout en suiker het best. Er zijn bijvoorbeeld ook geen middelen waarvan is aangetoond dat ze bij de genezing van een wond helpen. Bladerend door de encyclopedie vallen je veel meer middelen op die niet werken of alleen de symp tomen onderdrukken. Dat geldt bijvoorbeeld voor Algesal (smeer middel tegen spierpijn), neusdrup pels tegen verkoudheid, Norit, Pri matour. Azaron Sperti en Rennie. Pijnstillende oogdruppels zijn zelfs gevaarlijk. Saridon noemt Wolffers 'geen aanwinst voor de huisapo- theek'. De rage van anti-reuma middelen bij pijntjes aan spieren Wolffers: „Dat is geen geneeskun de, maar totale oorlog." Verslaving De hoogleraar trekt van leer tegen artsen die patiënten volstoppen met talloze soorten verslavende slaap- en kalmeringsmiddelen. Dat is de familie van 'benzodiapezi- nen', bekend onder merknamen als Valium. Librium, Temesta, Se- resta, Mogadon en heel veel mid delen waarvan de naam op -pam eindigt. Het is zaak voor de consument (patiënt) om alert te zijn. „De op leiding van artsen is nog altijd on voldoende als het op geneesmid- delengebruik aankomt en produ centen van geneesmiddelen krij gen steeds meer invloed op na scholing en bijscholing van art sen." Wolffers raadt de lezer aan zich kritisch op te stellen en - niet ge heel zonder eigen belang, maar wel met recht: „Met dit boek in de hand op weg naar spreekuur en apotheek, want we hebben recht op die communicatie. De gebrui kers van medicijnen zullen zich nog krachtiger moeten opstellen. Het gaat om onze gezondheid. Het gaat om ons lichaam." (Ivan Wolffers, Medicijnen, editie '96-'97; uitgeverij Contact Am sterdam; prijs 55 gulden; ISBN 902540507-X). Hoogleraar Ivan Wolffers. De beste geneesmiddelen zijn nog steeds: niet roken, niet te veel alcohol drinken en voldoende lichaamsbeweging. FOTO KIPPA of gewrichten zint hem voor geen meter. Liever masseren en parace tamol. Over sommige medicijnen velt het boek een vernietigend oordeel. Het slaapmiddel Cyclobarbital is 'een gevaarlijk zeifmoordmiddel'. Oor druppels Panotile bevatten twee soorten antibiotica, een bijnier- schorshormoon en een pijnstiller. EN TOEN HEEFT P/E STOUTE F&WSE MBH EER. TOCH BOEM GE PA A/V

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1996 | | pagina 12