Kabinet: VN-kritiek op
drugbeleid ongefundeerd
Binnenland
[andelaar in drugs
lisbruikte perskaart
PERZISCHE TAPIJTEN
'Een warme prak zit er nu niet meer in'
'Dit hebben we pas nog geoefend'
Justitie vervolgt VVD'er
Evenhuis wegens fraude
DE RONDE
VAN WITTEMAN
VARA
Relatief veel ongelukken
met uitzendkrachten
'Atoomgeleerde Kistemaker
collaboreerde met Duitsers'
pNDERDAG 29 FEBRUAR11996
:n Nederlands Persbure,
erde Pers Diensten
'ygmeeën tuigen Nederlander af
|mpala De Nederlandse technicus Rolf Posthouwer uit Nieu-
jegein, die in een natuurgebied in Uganda werkt, is gisteren
ingevallen door pygmeeën. Posthouwer werd aangehouden bij
hi wegversperring die de pygmeeën hadden opgericht in een
[gelegen regio nabij Bundibugyo, 380 kilometer ten westen van
e hoofdstad Kampala. Volgens de krant New Vision tuigden de
iet speren en pijlen zwaaiende pygmeeën Posthouwer af, bra-
hi zijn vingers en staken hem in zijn rug. Volgens de krant
jerd de Nederlander aangevallen, omdat hij weigerde geld af te
ÏS heroverwegen sluiting loketten
[recht De directie van NS Reizigers laat een extra onderzoek
itvoeren naar de eigen plannen om veel loketten te sluiten. Het
j !S-onderdeel heeft dat gisteren besloten nadat de Groepson-
prnemingsraad (GOR) een negatief advies over dit voornemen
af. De GOR noemt de argumenten van NS Reizigers om loket-
n te sluiten niet onderbouwd en niet steekhoudend. NS Reizi-
;rs wil dertig miljoen gulden per jaar bezuinigen op de loket-
Ti. Volgens de GOR zullen bij ongewijzigde plannen ruim 160
in de 360 NS-stations zonder loketten komen te zitten.
eegpompen tanker vertraagd
i, [recht Het wegpompen van de lading zwavelzuur uit de in
e et Amsterdam-Rijnkanaal gezonken Belgische binnenvaarttan-
er Europeo-lheeft gisteren forse vertraging opgelopen. Pas aan
et einde van de avond werd met het leegpompen een begin ge
laakt. De vertraging ontstond omdat de bergers meer stroppen
bnd de gehavende tanker wilden aanbrengen, aangezien het
thip anders zou kunnen breken. De tanker botste dinsdag te-
r pn de stalen damwand en zonk. De tanks met zwavelzuur raak-
n niet beschadigd.
fVD werpt zich op topambtenaren
tuMEN. De Binnenlandse Veiligheidsdienst (BVD) doet mogelijk
en 'integriteitsonderzoek' naar de topambtenaren H. van der
1st en H. Boersma van de gemeente Emmen. Beide sectordirec-
[uren werden maandag door het college naar huis gestuurd,
ie stap was een reactie van het college op de uitkomsten van
ën onderzoek naar de oorzaak van grote personele problemen
l het ambtelijk apparaat. Het onderzoek houdt verband met
[ogelijke belangenverstrengeling en het exorbitante declaratie-
pdragvan de twee directeuren.
iVaddenclub in beroep tegen boringen
roningenDe Waddenvereniging is bij de Raad van State in be-
pep gegaan tegen de proefboringen naar gas in de Waddenzee,
faarmee de NAM op 1 mei begint. Volgens de vereniging zijn de
oringen niet alleen slecht voor het beschermde waddenmilieu,
haar ook in strijd met eerder gemaakte afspraken. De NAM zal
pt 1999 zes proefboringen uitvoeren op het wad tussen Ter
phelling en Rottumeroog. Daarnaast wordt vijf keer geboord in
|e Noordzep. De meeste boringen vinden plaats in beschermd
fltuurgebied.
Ongeluk eist leven tweede Nederlander
pQFDDORPIn een ziekenhuis in België is een 35-jarige man uit
[udenbosch overleden aan de verwondingen die hij dinsdag
ad opgelopen bij de verkeersramp op de El7. Daarmee is het
odental van de kettingbotsing opgelopen tot tien. Onder de
achtoffers is ook een 55-jarige Nederlandse vrachtwagenchauf-
pur. In verschillende ziekenhuizen liggen nu nog 25 gewonden,
[wee van hen verkeren nog in levensgevaar.
nterliner gaat fietsen verhuren
^sterdam Het streekbusbedrijf Interliner gaat zijn passagiers
letsen verhuren. De rijwielen komen beschikbaar voor reizigers
het een maand- of jaarabonnement. Bij de haltes voor de luxe
mge-afstandsbussen komen stallingen en onderhoudsvoorzie-
ingen. Het bedrijf gaat er vanuit dat de passagier de fiets in de
erste plaats gebruikt om de afstand tussen huis en halte te
nverb ruggen. De huurder kan met zijn rijwiel echter gaan en
Itaan waar hij wil. Het project gaat van start in Leeuwarden,
_ironingen, Arnhem, Nijmegen, Wageningen, Apeldoorn, Zoe-
^fermeer en Enschede.
Arts onderzoekt gijzelaars papoea's
Een arts van het Rode Kruis heeft vandaag in Irian Jaya
rWalf gijzelaars van de Beweging Vrij Papoea (OPM) onder
Het Rode Kruis heeft nog geen gegevens bekendgemaakt
aver hun gezondheidstoestand. Onder de gegijzelden zijn twee
.Nederlanders: Martha Klein en Mark van der Wal. Klein is zwan-
jjer en zou malaria hebben. Ze worden sinds 8 januari vastge-
VJ verscherpt toelatingseisen freelancers
1sterdam anp
Nederlandse Vereniging van
imalisten (NVJ) wil dat de
[tterdamse officier van justi-
J, mr. G. Munichs, helpt bij
jt terugkrijgen van een poli-
jperskaart die in het bezit is
een 23-jarige crimineel,
[lgens de NVJ kwam de man
fhet bezit van een NVJ- en een
idelijke politieperskaart door
[h bij de vakbond uit te geven
correspondent voor de krant
iman Farkli Gazete in Istan-
Hij gebruikte zijn journalis-
ke status vermoedelijk als
kmantel voor criminele acti-
jeiten in de drughandel,
jfoe NVJ heeft naar aanleiding
n de affaire besloten'direct de
'jelatingseisen voor freelance-
Virnalisten te verscherpen. De
De mooiste Oosterse Tapijten nu voordeliger dan ooit!
Heemstede. Bronsteeweg 2, 023-5292509-
- Eindhoven - Groningen - Heemstede - Hengelo - Hilversum - Tilburg
VN-organisatie kraakte Nederlands gedoogbeleid cd eerder
Het drugbeleid is goed en leidt zeker niet tot meer ver
slaafden. Nederland is zeker geen belangrijke distribu
teur en producent van soft- en harddrugs. Kritiek van die
strekking is dan ook onvoldoende gefundeerd en doet
geen recht aan de feitelijke situatie in Nederland.
den haag/wenen gpd
Dat is de strekking van een
brief van het kabinet aan de
VN-organisatie 'International
Narcotic Control Board' (INCB)
die gisteren in haar jaarverslag
het Nederlandse drugbeleid
kraakte. De INCB staat bekend
als een behoudende organisatie
en had vier jaar geleden dezelf
de kritiek.
De INCB ziet er vanuit Wenen
op toe dat landen zich aan hun
verdragsverplichtingen houden.
Volgens de INCB heeft het Ne
derlandse beleid om de mark
ten van soft- en harddrugs te
scheiden 'gefaald'. Verder zou
een aanzienlijk deel van de cir
ca 2.500 tot 3.000 koffieshops in
handen zijn gevallen van 'crimi
nele elementen'. Het bureau
constateert wel dat de bereid
heid in Nederland is gegroeid
om het beleid meer in overeen
stemming te brengen met de
internationale verdragen.
Het kabinet begrijpt niet waar
het INCB zijn informatie heeft
verzameld en heeft het bureau
uitgenodigd om alsnog naar
Nederland te komen. Verder
zijn er met het oog op het ge
voerde gedoogbeleid bepaalde
voorbehouden gemaakt bij de
VN-verdragen over de bestrij
ding van drugs, die nimmer
door andere staten betwist zijn,
aldus het kabinet gisteren.
„De teelt van Nederwiet is
verboden en wordt ook niet
oogluikend toegestaan. Politie
en justitie besteden dan ook
aanzienlijke aandacht aan de
bestrijding daarvan. Voor hen
nep ligt dat wat gecompliceer
der omdat de teelt voor land
bouwdoeleinden, evenals in de
meeste andere landen, wèl is
toegestaan. Overigens zijn de
grondstoffen voor synthetische
drugs, die in Nederland gefabri
ceerd zouden worden, niet uit
Nederland afkomstig. De con
trole op de handel en het in be
zit hebben van de grondstoffen
is verplicht volgens de VN-ver
dragen", aldus Den Haag.
De kamerfractie van de Staat
kundig Gereformeerde Partij
heeft gisteren vragen gesteld
aan de ministers Borst (Volksge
zondheid) en Sorgdrager (Justi
tie). De SGP wil een regerings
standpunt over het VN-rapport
nog voordat de Kamer op 18
maart over de drugnota debat
teert. CDA-woordvoerder Van
de Camp vindt dat Nederland
niet teveel „alleen moet opere
ren op druggebied maar dat be
ter moet afstemmen met ande
re Europese landen." De
woordvoerders van de andere
coalitiepartijen waren niet be
reikbaar voor commentaar.
De INCB is lovend over
Frankrijk, Duitsland en Italië
voor hun inspanningen om de
drughandel te bestrijden door
succesvolle operaties uit te voe
ren tegen het witwassen van
druggelden. Dat leidde tot de
arrestatie van belangrijke cocaï
ne- en heroïnesmokkelaars,
stelt het INCB.
betrokken man maakte voor
zijn aanvraag bij de NVJ gebruik
van briefpapier en stempels van
de Turkse krant. Ook beschikte
hij over een perskaart van de
Zaman Farkli Gazete. Volgens
NVJ-secretaris H. Verploeg blijkt
achteraf dat de Turkse krant bij
zonder gemakkelijk perskaarten
verstrekt.
De NVJ ontdekte dat er aan
de zaak een luchtje zat nadat de
man twee kogelwerende vesten
bij de NVJ huurde die hij nodig
had voor een reis naar Bosnië.
De vesten werden tijdens een
politie-inval in de woning van
de man in Schiedam gevonden
en bij de NVJ terugbezorgd. De
inval had plaats in het kader
van een onderzoek naar handel
in verdovende middelen.
spukenisse-heijplaat* gpd
Gif via ventilatie
toch huiskamer in
rotterdam gpd
De centraal geregelde mecha
nische ventilatie in flatgebou
wen kan voor grote problemen
zorgen bij branden waar enor
me rook- of gifwolken vrijko
men. Bewoners zijn niet in
staat zelf de afzuiging af te zet
ten, zodat de rook toch bin
nenkomt. Zo kreeg een wo
ningcorporatie in Spijkenisse
gisteren vele verontruste huur
ders aan de lijn die klaagden
over de ventilatie. De ventila
toren van de flats bleven de
zware, giftige dampen afkom
stig van de brand in het Rot
terdamse havengebied, naar
binnen zuigen.
Ventilatoren in flats zijn in
tegenstelling tot eengezinswo
ningen vaak centraal geregeld.
Kan in een rijtjeshuis de venti
lator worden uitgezet door de
stekker uit het stopcontact te
trekken, de centraal gestuurde
luchtverfrissers kunnen alleen
op het dak worden uitgezet.
Toen gistermiddag even na
twaalven bekend werd ge
maakt dat wegens een chloor-
Iucht iedereen in Spijkenisse
binnen moest blijven, was er
geen installateur te vinden die
zich op het dak wilde wagen
om de ventilatiekokers af te
sluiten.
windrichting:
Noord-Oost Middelharnis
S Dirksland _i
ROTTERDAM GPD
Drie kwartier nadat de brand in de loods aan de
Keilestraat was uitgebroken, draaide in het Rot
terdamse stadhuis de crisisstaf al op volle toe
ren. „Ik zat een belangrijke bijeenkomst elders
voor toen ik werd geïnformeerd. Eenmaal op
het stadhuis bleek iedereen al zoals afgesproken
te functioneren", vertelt burgemeester Peper.
Volgens hem is daarmee het grote nut van regel
matige rampenoefeningen bewezen. „De minis
ter van binnenlandse zaken hamert daar niet
voor niets steeds op. Het is misschien gek, maar
rolde gpd
Het openbaar ministerie in Gro
ningen brengt oud-bewinds
man Evenhuis (WD) voor de
rechter op verdenking van frau
de. Ook Evenhuis' zwager en
ex-directeur van de Groningse
Kredietbank (GKB) worden ge
dagvaard. Het drietal zou de ge
meentelijke kredietbank van
Groningen hebben opgelicht.
Op 19 september vorig jaar
deed de divisie zware georgani
seerde criminaliteit van de re
giopolitie Groningen huiszoe
king in de woning van Evenhuis
in Rolde; zijn echtgenote is daar
burgemeester. Huiszoeking
werd ook gedaan bij de zwager
in Dalerveen. Tegelijkertijd de
den opsporingsambtenaren in
vallen op nog eens zestien
adressen in Nederland en
Duitsland. Er werden kasten vol
ordners en paperassen meege
nomen.
Het OM heeft het onderzoek
zo goed als afgerond. Volgens
justitie hebben de drie strafbare
feiten gepleegd bij de verstrek
king van een krediet van 6,5
miljoen gulden aan Vadeck In
vestments BV. Het trio zou een
constructie hebben opgezet om
te versluieren dat er tegenover
het verstrekte GKB-krediet on
voldoende dekking stond en
zich persoonlijk aan de transac
ties hebben verrijkt.
Het gerechtelijke vooronder
zoek komt voort uit de gerucht
makende GKB-affaire. In 1991
bleek dat de directeur van de
Groningse Kredietbank voor
meer dan honderd miljoen gul
den aan dubieuze hypotheken
en kredieten had verstrekt. De
uiteindelijke strop voor de ge
meente Groningen bedraagt 58
miljoen gulden.
De naam van Evenhuis dook
al snel op in de GKB-affaire. Hij
fungeerde als adviseur bij het
aanbrengen van de Drentse zui
velonderneming Brio, die voor
de aankoop van een zuivelfa
briek in het Duitse Wilhelmsha-
fen een lening kreeg van zeven
tien miljoen gulden. Dit uitzon
derlijk hoge krediet bracht de
zaak aan het rollen. Evenhuis
werd in 1989 gedwongen af te
treden als staatssecretaris, om
dat hij de Tweede Kamer ver
keerd had ingelicht over een
privélening.
De alarmsirenes in Spijkenisse blijken niet op
hun taak berekend. Toen ze gisteren de bevolking
voor het eerst sinds jaren voor een dreigende
ramp moesten waarschuwen, kwam het noodsig
naal lang niet bij iedereen over. In alle delen van
de stad werden klachten geuit over de slechte
hoorbaarheid van de sirenes.
Geruime tijd nadat de sirenes hadden geklonken,
liepen nog mensen over straat, reden ze in hun au
to's rond of waren ze, net als bouwvakkers in de
nieuwbouwwijk Maaswijk, nog gewoon aan het
werk. Mensen die de sirene wel hoorden, bleken
niet meteen te zijn gealarmeerd.
Pas op het moment dat de geluidswagens van de
politie begonnen rond te rijden, brak in Spijkenisse
lichte paniek uit. Inwoners die werden gesom
meerd binnen te blijven, zochten inderhaast, met
een sjaal als geïmproviseerde bescherming, een
goed heenkomen. Moeders met kinderen begon
nen gillend te rennen. „M'n kinderen, m'n kinde
ren", jammerde een vrouw. ,.Ik moet naar huis. Er
zit gif in de lucht!"
De grote winkelcentra in de stad deden de deur
op slot en hielden de klanten binnen. 'Vluchtrou
tes' via de roltrap naar de parkeergarage werden af
gesloten. Duizenden leerlingen moesten op de
scholen blijven. Streekvervoerder ZWN besloot alle
bussen aan de kant te zetten en PTT Post staakte
de bezorging. Na verloop van tijd was het openbare
leven volkomen lamgelegd en het telefoonnet over
belast.
Om 15.35 uur werd het sein alles veilig gegeven.
Schoorvoetend kwamen de inwoners weer tevoor
schijn.
P. Boukes, de voorzitter van de vereniging wijk
bewoners Heijplaat, is woedend. Hij zat de hele
dag binnen, met ramen en deuren gesloten. „Mijn
grote irritatie is dat we 's morgens te horen kregen
dat er loodchromaat was vrijgekomen en later ver
nam ik dat het om organische verbindingen gaat.
Dat het met andere woorden niet veel kwaad kon.
Ik concludeer daaruit dat ze niet hebben geweten
wat er heeft gebrand. En daar vlieg ik van in
brand."
Gestrande Heijplaters worden opgevangen in
sporthal Wielewaal. In een deel van de hal ravotten
kinderen, elders proberen volwassenen zonder vals
gegrom een deugd te maken van de nood. Eigenlijk
is er slechts één wanklank, weet A. de Haan. De
man koestert zijn flesje bier. „Want", sipt hij, „de
kantinebeheerder heeft opdracht gekregen niet
langer alcoholische drank te schenken."
Een tafeltje verder kijkt J. Leemans ietwat veron
gelijkt naar de twee boodschappentassen die aan
zijn voeten staan. „Ik was lekker naar de markt ge
weest, bloemetje gekocht voor de vrouw", vertelt
hij. „Bij de halte van bus 68 hoorde ik dat Heijplaat
was afgesloten en dat de bus ook niet reed. Ik ben
toen maar een kopje koffie gaan drinken in het
kantoor van de deelgemeente. Daar hoorde ik op
de radio dat alle bewoners in de sporthal werden
opgevangen, dus ben ik hier maar naar toe gegaan.
Ik heb wel mijn vrouw even gerustgesteld. Een
warme prak zit er nu niet meer in, dat zal wel een
boterhammetje worden.
ZIE DRIE B
Donderdagavond, 21.00 uur
Over de keuze tussen
gevoel en verstand
Uitgesproken
Werkdruk te hoog en instructie onvoldoende
groningen gpd
Er gaat over het algemeen veel
mis met uitzendkrachten. Het
aantal ongevallen in deze groep
werknemers is relatief hoog. Dat
wordt in de hand gewerkt door
dat uitzendkrachten vaak onder
druk aan de slag zijn in voor
hen onbekende bedrijven, on
voldoende instructie krijgen en
ook niet altijd over de voorge
schreven individuele veilig
heidsmiddelen kunnen beschik
ken.
De directeur van de arbeids
inspectie in het noorden van
het land, H. Bor, signaleert in
zijn regio jaarlijks 25 tot 30 on
gevallen met ernstig letsel. Bij
zijn dienst zijn sinds 1989 in to
taal 134 ongelukken gemeld
met uitzendkrachten. Er was er
één bij met dodelijke afloop en
een groot aantal waarbij ernstig
letsel is ontstaan. „Maar het is
het topje van een ijsberg", zo
vreest Bor. „Ongelukken die
niet tot ziekenhuisopname of
grote materiële schade leiden,
worden niet eens gemeld."
Bor heeft de ongelukken met
uitzendkrachten in de regio
Noord op een rijtje gezet op
verzoek van het ministerie van
sociale zaken en werkgelegen
heid. Dat krijgt de cijfers over de
afgelopen zeven jaar binnenkort
toegestuurd.
Het aantal geregistreerde on
gelukken met uitzendkrachten
vertoont in Groningen, Drente,
Friesland en de kop van Overijs
sel de laatste jaren een stijgende
lijn. Waren het er in 1993 niet
meer dan veertien, in 1994 wer
den er 22 en vorig jaar al 35 ge
noteerd. In totaal maakte de ar
beidsinspectie in de betrokken
bedrijven twintig processen-
verbaal op wegens overtredin
gen en in drie gevallen werd een
waarschuwing uitgedeeld.
Voorts werd tien keer volstaan
met het maken van afspraken.
Historicus: Overheid beschennde geleerde
den haag gpd
zoiets als er vandaag is gebeurd, hebben we an
derhalve maand geleden nog geoefend. Dat was
toen met een ontploffende tanker in Bolnes."
Via Radio Rijnmond sprak de burgemeester, die
de coördinerende bevoegdheid over het hele ge
bied had, enkele malen de bevolking toe. Hij be
gon steeds met: „Dit is een officiële mededeling
van de burgemeester van Rotterdam namens de
overheid."
Even na vieren vond Peper een moment om
voorzichtig terug te blikken. „Nee, zo groot heb ik
het nog nooit meegemaakt. Ik heb het ook niet
eerder meegemaakt dat er zoveel zo snel in wer
king treedt."
De Nederlandse atoomonder
zoeker prof. dr. J. Kistemaker
heeft zich in de Tweede Wereld
oorlog schuldig gemaakt aan
collaboratie. Dat schrijft de his
toricus Rienk Kessenich in een
in 1990 geschreven maar nu pas
gepubliceerdedoctoraalscriptie.
Kessenich constateert dat Kis
temaker en drie andere Neder
landse geleerden tijdens de oor
log in dienst traden bij het be
drijf Cellastic NV. Dat bedrijf
werd later ontmaskerd als faca
de voor een Duitse spionageor-
ganisatie. De geleerden werden
na de oorlog enige tijd ge
schorst, maar later gerehabili
teerd.
Kistemaker heeft altijd ont
kend met de Duitsers te hebben
samengewerkt. Hij houdt vol
dat hij namens de contra-spio-
nage de opdracht aanvaardde
om te onderzoeken wat er ach
ter de facade van Cellastic ge
beurde. Zijn opdrachtgever, de
eveneens door Kessenich be
schuldigde prof. dr. W. de Haas,
is inmiddels overleden.
Kessenich kreeg op voor
spraak van het presidium van
de Tweede Kamer inzage in de
tot dan toe geheimgehouden
dossiers over deze affaire. Eer
der had de jounrnalist Wim
Klinkenberg de kwestie via het
dagblad De Waarheid en een
door hem geschreven boek aan
de orde gesteld. Beide keren
wees de overheid de beschuldi
gingen van de hand. Dat ge
beurde, zegt Kessenich, omdat
'Kistemaker op meerdere mo
menten en tot de dag van van
daag in bescherming is geno
men door de Nederlandse over
heid'.
De geleerde, die de grote man
zou worden achter het Neder
landse ultracentrifugeproject
voor de verrijking van uranium
ontkent in een interview mei
het wetenschappelijk tijdschrift
Wetenschap, cultuur en samen
leving de strekking van het on
derzoek. „Dat iemand me nu in
zo'n onderzoek van collaboratie
beschuldigt, is bespottelijk." Sa
men met de door Kessenich
medebeschuldigde hoogleraar
dr. J. Ketelaar stichtte Kistema
ker na de oorlog het wereldver
maarde instituut voor Atoom-
en Molecuulfysica op.
De geleerde geeft overigens
toe dat Ketelaar wel heeft gecol
laboreerd, 'omdat hij gewoon
dik wilde verdienen'. Een ande
re vriend, drs. J. Zwartsenberg,
deed datzelfde uit naïviteit, al
dus Kistemaker. Zwartsenberg
is inmiddels overleden en Kete
laar weigert elk commentaar.
