'Beursfraude is nooit meer uit te bannen' Feiten &Meningen D66 lijkt op irritante Calimero 'Dromen: Oertaal die wf zijn verleerd Tijdbom onder autokostenfictie maandag 15 januar11996 nieuwsanalyse; Het is de klassieke reactie van een partij die in de hoek zit waar de klappen vallen: Roe pen dat er sprake is van een actie tot be schadiging en ervan uitgaan dat de buiten wereld een complot heeft gesmeed om de partij te gronde te richten. Dit staat ook wel bekend aJs het Calimero-complex, naar het tekenfilmfiguurtje dat steeds maar roept dat het niet eerlijk is dat de anderen groot zijn en hij klein. Wekt zo'n uitroep aanvankelijk nOg medelijden op, al snel slaat zij om in ir ritatie. D66 heeft zich afgelopen week zelfs tot twee keer toe verlaagd terug te grijpen naar de complot-theorie. Minister van justitie Sorgdrager vergat even dat ze hopeloos had gestunteld bij het wegsturen van procureur- generaal Van Randwijck. De opschudding die vorige week weer was onstaan over dat ontslag (Van Randwijck zou niet zijn ontsla gen wegens disfunctioneren, maar wegens een reorganisatie) had niets te maken met oprechte kritiek, maar paste volgens de mi nister in een 'Actie Beschadiging D66'. Want tegelijkertijd lag vice-premier en D66- leider Van Mierlo onder vuur vanwege zijn voorgenomen bezoek aan het Orient House van de PLO in Oost-Jeruzalem. Dat kan geen toeval zijn, zo bedacht Sorgdrager. Nog voordat de minister van justitie haar spijt had kunnen betuigen over deze wat kinderachtige oprisping bleek Van Mierlo zelf in een interview dezelfde gedachte ge uit te hebben. Met name de WD is bezig met 'imago-beschadiging', aldus Van Mier lo, die zich vooral gestoord had aan de op merking van WD'er Weisglas dat Van Mier lo met zijn bezoek aan het PLO-hoofdkwar- tier „als een olifant door de porseleinkast" gaat. „Als je moeilijkheden hebt met de lijn is het nog niet nodig te zeggen dat de ander een olifant is", treurde Van Mierlo. WD-lei- der Bolkestein ontkende meteen in alle toonaarden dat er sprake is van een geregis seerde actie beschadiging D66. De tenen zijn wel erg lang geworden bij de Democraten, zo blijkt uit dit staaltje zelf medelijden. Je zou haast denken dat Van Mierlo die vergelijking met een olifant let terlijk neemt en Weisglas' opmerking in verband brengt met zijn overgwicht. Maar vermoedelijk liggen de zaken nog treuriger. Van Mierlo neemt het de WD sowieso kwa lijk dat deze kritiek uit. „Ik vind dat de WD buitengewoon onachtzaam omspringt met een minister van de eigen coalitie", zei hij in NRCHandelsblad. Voor iemand die zich altijd heeft laten kennen als een voorstander van politiek du alisme is dat een ver strekkende opvatting. Als hij zich ergert aan de inderdaad opval lend vaak afwijkende houding van de WD, dan dient hij argumenten te gebruiken om de liberalen voor zich te winnen. Roepen dat ze altijd tegen zijn, wekt slechts de lachlust op en is een democraat onwaardig. Dat geldt nog meer voor mevrouw Sorg drager, die geen enkel recht heeft te verwij zen naar een geregisseerde actie tegen haar partij. Bij het vorige debat over Van Rand wijck kwam ze nog goed weg, hoewel ook toen al betwijfeld werd of ze de Tweede Ka mer wel voldoende had geïnformeerd. Het is geen geheim dat PvdA-fractieleider Wallage haar zo hard aanpakte omdat ze de Kamer niet uit eigen beweging vertelde wat hij toen al wist: dat Van Randwijck zijn ze ven resterende jaarsalarissen in één keer kreeg uitbetaald en dat was verzuimd een regeling op te nemen waardoor bijverdien sten zouden worden gekort op de gouden handdruk. Pas na lang trekken kreeg de Ka mer dat te horen. Iemand die dat soort essentiële informa tie liever voor zich houdt, moet later niet raar opkijken als ook binnen de coalitie twijfels bestaan over haar uitleg. Het is bij Sorgdrager inmiddels een kwestie gewor den van geloofwaardigheid en niet van een anti-D66-houding. De 'het-is-niet-eerlijk'-theorie van D66 werd het afgelopen weekeinde onmiddellijk tegen gesproken. Premier Kok zag geen en kele aanleiding voor een complot-theorie, evenmin als Senaatsvoorzitter en PvdA'er Tjeenk Willink. „Een beetje onzin", vond de laatste het. WD-leider Bolkestein liet laco niek weten dat Van Mierlo de kritiek niet zo zwaar moet nemen en dat er absoluut geen sprake is van een actie tegen D66. Waarmee D66 door grote broer WD andermaal op zijn plaats werd gezet en opnieuw deed denken aan dat uiterst irritante piepkuiken Calimero. DEN HAAG KOOS VAN WEES Dit Palestijnse jongetje gehuld in gevechtspak met mitrailleur en Islamitische vlag herdacht zaterdag met duizenden andere Palestijnen de omgekomen Hamas-bommenmaker Ayash. Deze werd een week geleden vermoedelijk vermoord door de lsrae"lische geheime dienst. Aanhangers van de Palestijnse afscheidingsbeweging Harnas hielden zaterdag op de Westbank een herdenking. foto manoocher deghati Doorenbos: De slimme misbruiker van voorkennis is nooit te pakken Een nieuwjaar, een vertrouwd geluid: Joep van den Nieuwenhuyzen komt weer eens voor de rechter wegens beursfraude. Vandaag behandelt de Amsterdamse rechtbank de RDM-zaak. Van den Nieuwenhuyzen ver diende rond de overname van de Rotterdamse scheepswerf zo'n twee miljoen gulden door in aandelen van zijn eigen Begemann-concern te handelen. Ingewijden volgen de beurs fraudezaken rond Van den Nieuwenhuyzen met een men geling van meewarigheid en verbazing. Wanneer komt er nu eens een fijne, panklare zaak voor de rechter? Zo van: Be stuurder van bedrijf kent goed nieuws, houdt het geheim en koopt gauw aandelen. Als het goede nieuws bekend wordt, stijgen de aandelen en is dikke winst binnen. Pats! Misbruik van voorwetenschap. Het grootste probleem bij de bestrijding van beursfraude is volgens Dr. Mr. Daan Dooren bos, voorkennisexpert en advo caat, de wet, die er speciaal voor in het leven is geroepen. „Bij het verschil tussen voorkennis en koersmanipulatie vertoont de wet een leemte. Je kunt koer sen rare sprongen laten maken, zonder dat het strafbaar is." Doorenbos houdt enige slagen om de arm, maar noemt de RDM-zaak 'eerlijk gezegd niet zo'n prachtig voorbeeld van voorwetenschap'. De HCS-zaak, die Van den Nieuwenhuyzen in maart voor de zoveelste keer voor de rechter brengt, had naar zijn overtuiging zelfs nooit als voorkenniszaak moeten worden vervolgd. 's Lands hoogste rechter, de Ho ge Raad, heeft vorig jaar de wet inmiddels van een noodver band voorzien in zijn arrest over de HCS-affaire. Deze zaak voert terug naar juli 1991, toen Van den Nieuwenhuyzen met een (deels geheim) reddings plan op zak miljoenen HCS- aandelen dumpte op de beurs. Hij deed dit om later, tegen de lagere beurskoers, nieuwe aan delen van het noodlijdende be drijf te kunnen kopen. De Hoge Raad vernietigde de veroordeling van de zakenman om twee redenen: beursfraude moet gericht zijn op direct voordeel uit de aandelenhan del-met-voorkennis en dat was onvoldoende aangetoond. Bo vendien moet het koersverloop dat uit de handel volgt 'op ob jectieve wijze' te voorspellen zijn. Daarover hebben al flink wat deskundigen zich het hoofd gebroken. Doorenbos: „Dat zijn twee heel moeilijke punten. Wat de koers- beweging betreft kun je vóst in het procesdossier uitlatingen bij elkaar gaan sprokkelen in de richting van 'de koers gaat da len of stijgen'. Dat zou naar mijn gevoel een heel willekeuri ge beslissing zijn." Over het voordeel dat Van den Nieuwenhuyzen uit de verkoop van de HCS-aandelen zou heb ben, is de Haagse advocaat nog stelliger. „Op de lange termijn zou er ooit een voordeel uit kunnen rollen. Maar ik zie niet hoe uit die transactie van Van den Nieuwenhuyzen direct voordeel kon ontstaan." Aan het front neemt Doorenbos bewegingen waar die wijzen op een strengere aanpak van beursfraude. „De Stichting Toe zicht Effectenverkeer maakt zich heel serieus op voor een soort offensief om nu echt ste vig de zaken aan te pakken. Ik denk dat daar de nodige zaken uit zullen voortkomen. En ook echt 'klassieke' voorkennisge- vallen afgestraft worden." Met stijgende verbazing beziet hij het ministerie van financiën, dat tegenstrijdige geluiden laat horen over wel of niet strengere wetsbepalingen. „Als het straf waardig genoeg is om in de strafwet op te nemen, moet je er wel wat aan doen." Zelf is Doorenbos er voorstan der van dat koersmanipulatie bij wet strafbaar wordt gesteld. „Het is een vorm van oneerlijke handel. En als een beurslid het nu doet is er het (tucht)recht van de beurs. Terwijl als een particuliere belegger met een grote portemonnee het doet niemand hem wat kan maken. Ik denk dat er binnen nu en tien jaar een bepaling komt die koersorkestratie strafbaar stelt." Uitbannen van beursfraude is volgens hem uitgesloten. „De slimme en kapitaalkrachtige misbruiker is nooit te pakken. Iemand die het echt geraffi neerd aanpakt en van tevoren al vijf tussenstations inbouwt en daar het geld doorsluist, daar kom je dus niet achter. Je komt alleen bij het directe adres te recht." „Dat kan een stroman zijn", vervolgt Doorenbos. „Vreemd genoeg zijn er altijd mensen die als stroman willen fungeren en bereid zijn de klappen op te vangen. En in de Verenigde Sta ten stuiten de autoriteiten nogal eens op misbruikers die actief zijn via belastingparadijzen met hun beruchte bankgeheim." DEN HAAG RAYMOND PEIL Niks geen bedrog. Dromen zijn levi echt, je moet ze alleen kunnen duii En dan kom je dingen van je zelf ai weet die je liever niet voor het voei brengt. „Dromen zijn een spiegel, geven de meest oorspronkelijke be den over jezelf', zegt Jankees van I aan de vooravond van de opriehtir. 8' van de Nederlandse Vereniging voi Studie van Dromen (VSD). Geen land in de wereld dat in verb ding zoveel psychologen kent als N derland. Geen land ook dat op tele een cursus uitzendt over dromen ac). En nu dan is er in Nederland, navolging van de Amerikanen, een eniging opgericht die meer 'droom werk' wil: Onderzoek, congressen, zingen, regionale droomgroepen, sussen, dromen op de elektronisch snelweg. De initiatiefnemers zijn vi psychologen die elkaar vorig jaar h ben ontmoet op een internationaal droomcongres in Leiden. Jankees van Dijk is van beroep 'dn werker'. Op zijn nachtkastje ligt alt een schrift en potlood, 's Morgens ook 's nachts krabbelt hij zijn dron op papier. De mens droomt zo'n vi tot vijf keer per nacht, alleen verget we de beelden meestal. Wie bij het waken onmiddellijk'de hersens pij; kan zich trainen in het herinneren dromen. Van Dijk: „Soms heb ik 'i tends wel drie dromen opgeschrev Deze ochtend telde hij er twee. En was daar een beeld bij van wegen bestraat worden. Van Dijk heeft zo ideeën over de betekenis van deze rugkerende droom, maar toetst ze altijd nog aan iemand anders. „Eér droom kan wel vijf betekenissen h ben. Droom je steeds over een hon omdat je waakzaam moet zijn of zi hond aan een lijn en voel je je geke tend? Om erachter te komen wat d juiste betekenis is, is het raadzaam droom aan een ander te vertellen, ander kan wijzen op punten die jij het hoofd ziet. De interpretatie die onmiddellijk raakt, een zogenoemi 'aha-erlebnis' geeft, is doorgaans d juiste." Sinds Van Dijk tien jaar geleden be met het bestuderen van dromen is relatie met zijn vrouw stukken verb terd. „Ik heb m'n zwakke plekker le kennen en ben daardoor veel besclj dener geworden. Meer open ook. V j; der ga ik.beter met spanningen omj vroeger." Volgens Van Dijk staan nf sen die in contact komen met hunr nerlijke roerselen, steviger in hun e schoenen. Ze weten waarom ze stei weer dromen dat ze de trein misset,] tanden verliezen of in hun blootje staan. „Met meer zelfkennis zie je 01 wereld kalmer." c Van Dijk volgde een particuliere opk ding tot 'droomwerker' bij de 'Elfen; bank' en geeft nu cursussen in buu huizen en zijn eigen tuinhuis 'Kam „Het interpreteren van dromen kui leren. Net als een vreemde taal. De droom is een oertaal die we zijn vei leerd." Van Dijk verwijst naar de E waarin wel tachtig dromen en visot voorkomen. Mohammed kreeg ooi beelden via dromen. En de Talmoe zegt dat een niet geduide droom is een niet geopende brief. Tot in de 5 deleeuwen werden dromen serieus nomen. Daarna brachten mensen verband met magie en helderziend en rustte er een taboe op. Pas deze eeuw kreeg het moderne droomoro zoek weer nieuwe impulsen door h werk van Sigmund Freud en Carl Ji Voor de komende decennia voorsp de nieuwe droomvereniging een he leving van droomwerk. „Eigenlijk is nu al sprake van een revival. Thera| ten maken gebruik van dromen, m het is ook steeds vaker onderwerp i praatprogramma's." Van Dijk verkl de belangstelling voor dromen uit individualisering. „Eigen identiteit persoonlijke groei zijn belangrijk in ze luxe samenleving. Nou, als je je 1 zig houdt met bewustzijnsgroei koi vanzelf terecht bij dromen. Over ee aantal jaren is droomwerk net zo n maal als yoga. Dat vonden we derti jaar geleden ook vreemd en mystie nu is het gewoon een vorm van li chaamsoefening. EDAM MONIQUE DE KNEGT TOM JANSSEN BELASTING BELICHT KfT ORl£NT Hoost 6 VUi Kant Op ,MMR PfnK Mn évfn MHTf Het Hof in Den Bosch heeft zeer recent beslist dat het verhoogde autokosten- forfait (24 procent in plaats van twintig procent van de catalogus waarde van de auto van de zaak) in strijd is met een mensenrechtenverdrag. Door deze uit spraak mag de Belastingdienst alleen nog maar de normale autokostenfictie (20 procent) bijtellen. Ik raad iedere be lastingbetaler die het verhoogde auto kostenforfait bij zijn inkomen moet op tellen dan ook aan om bij zijn aangifte inkomstenbelasting daartegen bezwaar te maken. De aangifte moet binnen twee maanden in de bus liggen. Iemand die privé in een auto van de zaak rijdt, moet twintig procent van de cataloguswaarde van die auto bij zijn inkomen optellen. Woont men echter op meer dan dertig kilometer van zijn werk dan moet men 24 procent bij het inkomen rekenen. De ze hogere bijtelling is er om de Neder landse burger te stimuleren om dichter bij zijn werk te gaan wonen, en zo het milieu te sparen. Het Hof in Den Bosch heeft nu beslist dat deze verhoogde bij telling in strijd is met het internationale gelijkheidsbeginsel, zoals vastgelegd in het 'Internationale Verdrag inzake Bur gerrechten en Politieke rechten' (IVBP). De uitspraak van het Hof komt niet ge heel onverwacht uit de lucht vallen. In maart van het afgelopen jaar merkte de Hoge Raad in een arrest op dat de ver hoogde bijtelling wel eens in strijd kan zijn met het gelijkheidsbeginsel. In de fiscale vakliteratuur werd toen al gespro ken van een 'op scherp staande tijd bom'. Er werden zelfs kamervragen ge steld naar aanleiding van de opmerlong van de Hoge Raad. Voor belastingadviseur prof. dr. M.W.C. Feteris van Coopers Lybrand was dat voldoende aanleiding om een proefpro- cedure te voeren die dus onlangs werd gevyonnen. De ongelijkheid in de fiscale wetgeving zit nogal ingewikkeld in elkaar. Het zit hem in de extra vier procent die iemand die op meer dan dertig kilometer van zijn werk woont, moet bijtellen bij zijn inkomen. Deze bijtelling is opgenomen omdat deze mensen door hun grote woon-werkverkeer het milieu meer ver vuilen. Belastingbetalers met een auto van de zaak die privé minder dan dui zend kilometer per jaar in de auto van de zaak rijden, krijgen deze extra vier procent bijtelling echter niet. Zij moeten alleen maar de werkelijke privé-kilome- ters bij het inkomen tellen (en dus niet het autokostenforfait). Hierdoor ontstaat ongelijkheid: Iemand met een auto van de zaak die dertig kilo meter van de zaak woont en minder dan duizend kilqmeter privé rijdt, krijgt geen extra bijtelling van vier procent. Degene die meer dan duizend kilometer privé rijdt, moet deze vier procent extra bijtel ling wel bij zijn inkomen optellen. Daar was het Hof Den Bosch het dus niet mee eens. Beide gevallen zijn even schadelijk voor het milieu omdat ze beiden op een afstand van meer dan dertig kilometer van het werk wonen. Hier heeft het pri- vé-gebruik geen invloed op. Door alleen bij belastingbetalers die meer dan dui zend kilometer privé rijden vier procent bijtelling te vragen schendt de wetgever het gelijkheidsbeginsel. Op het ministerie van financiën wor de uitspraak van het Hof in Den Bos op dit moment bestudeerd. Financii kan twee kanten op: het bijltje erbij neergooien en de Wet op de inkoms belasting wijzigen of in beroep gaan gen de uitspraak bij de Hoge Raad. De belastingbetaler mét een auto va zaak die op meer dan dertig kilomet van zijn werk woont, kan bij zijn aan te in plaats van de 24 procent-bijtelli de twintig procent-bijtelling claimen Gaat de inspecteur in de definitieve i slag toch over tot het opleggen van d procent-bijtelling dan kan men binn zes weken bezwaar maken onder vei zing naar de ongelijke behandeling! optreedt. Desnoods doet men er een pie van deze rubriek bij. De inspecte zal het bezwaarschrift in beginsel aft zen, maar mocht de Hoge Raad het l de toekomst) eens zijn met de uitspt van het Hof in Den Bosch dan zal de specteur ambtshalve vermindering v lenen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1996 | | pagina 2