DIGR0S
'Redelijk manvolk en
heel mooi vrouwvolk'
EXTRA DEZE WEEK
a/o/o
'Feest van de gemiste kansen' wordt 'Feest der herkenning'
gloeilampen
1995 best jaar
voor bioscopen
Cultuur Kunst
Janet Jackson: contract van 140 miljoen
3 KILOBAAL
ELDERSJ
1.59,
heeft het
laagste prijspeil
van Neder land!
Twee winnaars op vijfde
Choreografen Concours
/lAANDAG 15 JANUAR11996
chef gert visser. 071-5356441
Cursus Folkloristische dans
leiden* De Stichting voor Folkloristische Dans begint vanaf 29
januari met de danscursus werelddans. Op de maandagmidda
gen in de Merenwijk voor kinderen, 's avonds voor volwassenen
in het centrum van Leiden. Zoals de naam al doet vermoeden
zijn de dansen afkomstig uit de gehele wereld.
Primitieve invloeden moderne kunst
nphen a/d run. Kunstenaars als Picasso en Matisse lieten zich in
spireren door primitieve kunst uit Afrika, Noord-Amerika en
Oceanië. Over de primitieve invloeden op de westerse moderne
kunst organiseert galerie Expressie 70 vanaf 30 januari een cur
sus. Deze cursus omvat 12 lessen op dinsdagavond van 19.30 tot
21.30 uur. Aanmeldingen bij Expressie 70,0172-493737.
Springpop zoekt bands
ieiden Het Springpop Festival Leiden zal op 30 maart zijn vier
de editie beleven. Op het festival kunnen bands hun eigen mu
ziek laten horen. Groepen die mee willen doen, kunnen een de
mo plus biografie voor 17 februari opsturen naar Willem Gressie,
Surinamestraat 56,2315 XE Leiden.
Film over leven Jimi Hendrix
parus Nog dit jaar komt onder de titel 'Room full of mirrors'
een film over het leven van de beroemde Amerikaanse popgita-
rist en zanger Jimi Hendrix in de bioscopen. Dat heeft zijn ex-
producer Alan Douglas gezegd tegen het Franse maandblad
Guitares et Claviers. Tegelijkertijd met de film over het leven van
het Voodoo child komen ook een boek en een CD uit onder de
zelfde naam. De film is gebaseerd op onder meer 400 pagina's
aantekeningen van Hendrix zelf.
Nederland op muziekbeurs
den haag Nederland is ook dit jaar weer ruim vertegenwoordigd
op de grote internationale muziekvakbeurs MIDEM, die
tot en met 25 januari in het Franse Cannes wordt gehouden.
Ruim dertig muziekhedrijven uit ons land zijn aanwezig op de
beurs. Vier Nederlandse popgroepen treden op: Shine, The Pil
grims, The Nits en Lois Lane. MIDEM is een beurs waar vak
mensen zich buigen over nieuwe technische ontwikkelingen en
waar ze de stand van zaken in de muziekwereld kunnen opne
men. Alle muziekgenres komen er aan bod.
recensie pablo cabenda
Concert Tröckener Kecks. Gezien: 13/1,
LVC, Leiden.
Er schijnen drie podia te zijn
geweest waarop de Tröckener
Kecks zaterdag hadden kunnen
optreden. Van die drie werd uit
eindelijk die in het LVC gekozen
omdat die behuizing als enige
oVer douchefaciliteiten be
schikt. Dat zal wel niet de enige
reden zijn geweest. Zo'n twee
jaar geleden had de band, onder
de indruk van zoveel Leids en
thousiasme, zijn live-CD in het
jongerencentrum opgenomen.
Voor de Kecks was het dan ook
Meer geld voor
podiumkunsten
amsterdam
Het Fonds voor de Podiumkun
sten heeft voor het beleid voor
de Kunstenplanperiode 1997-
2000 jaarlijks 33,5 miljoen gul
den subsidie nodig. Dat staat in
het nieuwe beleidsplan dat het
fondsbestuur heeft aangeboden
aan staatssecretaris Nuis. Het
fonds krijgt nu jaarlijks 15 mil
joen gulden subsidie en heeft
de afgelopen jaren al vaker om
een aanzienlijke verhoging van
het budget gevraagd. De staats
secretaris komt voor komende
Prinsjesdag met het nieuwe
Kunstenplan voor de periode
1997-2000.
os angeles* rtr
Amerikaanse popzangeres
Hanet Jackson wordt voor bijna
40 miljoen gulden gecontrac-
;erd door de platenmaatschap-
ij Virgin Records. De Los Ange
ls Times berichtte vrijdag dat
Janet Jackson daarvoor vijf pla
ten levert. Ze wordt de best be
taalde zangeres uit de geschie
denis.
De 29-jarige zangeres krijgt
bijna de helft van de 140 mil
joen vooruitbetaald. Van elk
exemplaar dat van haar vijf toe
komstige platen wordt verkocht
krijgt Janet Jackson bijna een
kwart van de winkelprijs.
De maatschappij Virgin is blij
met de samenwerking met Ja-
net Jackson. Van het album 'Ja-
net' uit 1993 werden tien mil
joen exemplaren verkocht.
sappige
HAND- CrlA
min of meer een thuiswedstrijd,
en dat was te merken.
Onder het publiek, met op
merkelijk veel jonge, frisse ge
zichten, heerste een schoolreis
jes-spanning die enigszins te
genstrijdig was met het overma
tig bekende en vertrouwde werk
van een intensief toerende Ne
derlandse band. De Tröckener
Kecks hebben zowel de vloek
als het voorrecht mogen proe
ven van het nonstop doorkrui
sen van het Nederlands jonge
rencentrumcircuit. Net als The
Scene en De Dijk hebben ze
zo'n beetje alles bereikt wat er
in Nederland op een middel
groot podium te bereiken valt.
Stevig houvast
voor mateloos
eigenzinnige
studenten
muziek
recensie li dy van der spek
Concert: Nederlands Studenten Orkest,
dirigent Nicolette Fraillon. solist Roy Ho-
vens, sopraansaxofoon Gehoord. 14/1,
Pieterskerk. Leiden.
Klein, tenger, in elegant rokkos-
tuum, korte hoekige adequate
armbeweging: Nicolette Fraillon
dirigeert het Nederlands Stu
denten Orkest (NSO) in de Pie
terskerk. Stevig houvast voor
'mateloos' eigenzinnige studen-
onvervaarde kapitein aan 't roer
het NSO, door de sympho-
nische dansen uit de 'West Side
Story', een graag gehoorde
compilatie van Leonard Bern
stein himself. In de breed swin
gende, steeds wisselende, ritmi
sche melodieën is het Studen
ten Orkest op zijn best; heel veel
goed gedoseerde aanstekelijke
herrie, en toch al klassiek. Komt
het minder luide, kleine subtie
lere werk aan bod dan blijken
de eerste violen aanvankelijk
niet te weten wat
zuiver is. Dat wordt
stukken beter ver
derop in deze Ameri
kaanse story, en is
echt prachtig warm
gelopen in het pasto
rale derde deel van
Berlioz' Symphonie
Fantastique.
In opdracht van
het NSO, een even
mooie traditie als de
afdracht van de op
brengst aan goede
doelen, componeer
de Bernard van
Beurden zijn 'Cri et
Gloire du Monde'
(1995). „De aarde
kan zonder ons
mensen, maar wij
niet zonder de aarde.
Zij kreunt en steunt
onder ons misbruik.
Pas als de mensheid
heeft opgehouden te
bestaan zal de aarde
zich in volle glorie
herstellen."
Het verhaal ont
roert meer dan de
compositie zelf. Roy
Hovers is al een uit
stekend saxofonist,
maar is hier nog te
geconcentreerd op
de inderdaad veelei
sende techniek. Ook
het orkest heeft
moeite met emotie
en diepgang: daar zal
je, hoe kan het ook
anders, vaker en in
tensiever aan moe
ten werken wil je de
ze zware kost kun
nen verteren en
doorgeven.
Berlioz' Symnho-
nie Fantastique werd
in 1832 in Parijs ten
doop gehouden. Zijn
nieuwe revolutionai
re vorm en instru
mentatie ondervond
veel weerstand en
bracht de gemoede
ren van de Franse
muzikale wereld in
beweging. Dat ge
beurt met te veel ei
gen emotie in een
uitgesproken pro
grammatische com
positie. Het giganti
sche Nederlandse
Studenten Orkest
speelt echt fantas-
tisch hier.
En wat dan? Dan treed je on
vermoeibaar voor de zoveelste
keer in de provincie op, waar je
altijd een graag geziene gast
bent omdat je steevast uitver
koopt. Maar voordat sleur en
cynisme op het podium de
overhand kunnen nemen, word
je door een publiek onthaald
dat in de tien jaar van je toeren
de bestaan zichtbaar tot een an
dere generatie dan jij is gaan
behoren en toch woordelijk de
teksten van je nummers mee
zingt.
Verwacht niets nieuws bij het
optreden van de Kecks. 'Tröc
kener Kecks' is een solide stan
daard geworden. Een begrip in
de vaderlandse popmuziek-
branche waarbij hetlidwoord
gerust weggelaten mag worden.
Een merknaam die zowel dege
lijkheid. gedrevenheid als ro
mantiek met een rafelig randje
garandeert. Niet goed, geld te
rug. Een nieuwe CD met maar
één nieuw nummer, en twee
nieuwe bandleden zijn natuur
lijk een mager excuus om weer
eens live op te treden, maar nie
mand komt hiervoor 'nieuw' en
'verbeterd'.
De toumaam 'Feest van de
gemiste kansen' kon zo in 'Feest
der herkenning' omgedoopt
worden. Vanaf het begin van
het concert wist de band het
publiek op te zwepen met hits
als 'Kom Terug Rosa', 'Achter
Glas' en 'Ver Van Huis'. Drama
tisch ,numipers vol noodlot,
waarin zeelui voorgoed huis en
haard verlaten en mannen altijd
vol wroeging terugkeren van de
1 rosse buurt. Rick de Leeuw
maaide ritmisch met zijn ar
men, de gitarist nam zijn poses
aan, en alles was zoals het hoor
de.
Toen halverwege alle haargel
inmiddels verdreven was door
zweet, ontsteeg de band zichzelf
even in een gepassioneerde ver-
■sie van 'Met Hart en Ziel'. Pia
nist Rob van Zandvoort wist
met zijn natuurlijke nimmer
opdringerige spel de liedjes (de
Kecks schrijven geen 'songs')
telkens weer aan te vullen alsof
de nummers met een pianobe
geleiding in het achterhoofd
zijn geschreven. Massa's sprin
gende fans konden er niet ge
noeg van krijgen en de Kecks
werden tot drie maal terug-
geroepen voor een toegift.
Na een akoestische versie van
'Voor Geen Geld Te Koop' be
dankte Rick de Leeuw charmant
en gaf Leiden een dikke zoen als
afsluiting van een concert eer
lijk en solide als een eikehouten
boekenkast. Niets minder en
niets meer.
FOTO HOLVAST/MARK LAMERS
BJ. Terwiel: „Als ik nu op reis ga, naar Leiden of andere steden, dan kijk ik altijd even in de 'Kosmografie."
Stad Leiden prominent aanwezig in de 'Kosmografievan MUnster
leiden sjoerd de jong
De gemiddelde Leidenaar is dom en de stad heeft een ar
moedig uiterlijk! zo is geregeld te horen. Voor gemeente
lijk bestuurders reden om met de kreet 'Niets lijkt op Lei
den' het imago van de stad wat op te krikken. Dat was
rond 1600 niet nodig. Destijds had Leiden in de wereld
een goede naam, zoals bijvoorbeeld blijkt uit de 'Kosmo
grafie of Beschrijving van de hele wereld' uit 1628 van Se
bastian Münster. Daarin valt te lezen, dat 'Leiden op een
heel mooie en gezonde plek ligt en een redelijk manvolk
en heel mooi vrouwvolk heeft.'
neerd door het hoofdstuk over
Leiden.
De 'Kosmografie' verscheen
oorspronkelijk in 1544 in Duits
land. De schrijver, Sebastian
Münster (1488-1552), was een
beroemd oriëntalist, hebraïst en
taalwetenschapper. Tot voor
kort prijkte hij op het Duitse 100
mark-biljet. Aan het eind van
zijn leven begon hij met de be
schrijving van het Rijnland,
waar hij vandaan kwam. Daar
uit ontwikkelde zich het idee
voor een geografie van het
toenmalige Duitse rijk en ver
volgens een beschrijving van de
hele wereld. Een project dat ja
ren van voorbereiding vergde,
waarbij hij de hulp van vele we
tenschappers inriep en gebruik-
,,Ik was aangenaam verrast, dat
Leiden zo'n prominente plaats
in de 'Kosmografie' van Mün
ster kreeg", zegt professor B.J.
Terwiel, volkenkundige in Ham
burg. „In het boek worden
slechts twee Hollandse steden
beschreven. Naast Utrecht is
dat Leiden."
Terwiels vakgebied is Zuid-
oost-Azië, met name Thailand.
Regelmatig bezoekt hij Leiden
als centrum van het Nederland
se Zuidoost-Azië-onderzoek. In
München kocht hij enkele jaren
geleden een facsimile-uitgave
van de 'Kosmografie' uit 1628
om de beschrijvingen van Thai
land, maar hij raakte gefasci-
inaakte van beschrijvingen van
Portugese ontdekkingsreizen.
Het prachtig geïllustreerde
boek werd direct een bestseller.
Tot 1650 verschenen niet min
der dan zevenentwintig edities
en ook na Münsters dood werd
de inhoud steeds uitgebreider.
„Na de bijbel was in die tijd de
'Kosmografie' het bekendste en
meest verkochte boek," aldus
Terwiel.
En in deze veelgelezen Duitse
'wereldbeschrijving' neemt Lei
den, „de hoofdstad van het
Rijnland, met vijf poorten,
mooie wallen en een geweldig
bolwerk" dus een prominente
plaats in. Leiden, zo staat er ge
schreven, is een stad „omgeven
door mooie weiden en prettige
tuinen," „met vele leuke kleine
kanalen en prachtig gereinigde
stegen."
En wat te denken van de
'mooie' universiteit, waar „de
geleerdste mannen en studen
ten van alle naties te vinden
zijn," onder wie de „over de he
le wereld beroemde Hugo Do-
nellus, Justus Lipsius, Josephus
Scaliger en Franciscus Junius."
Dat is nog eens promotie van
een stad!
Al is het wel zo, dat in Mün
sters beschrijvingen de waar
heid hier en daar geweld wordt
gedaan, zoals blijkt uit de pas
sage over het beleg van Leiden.
„In het jaar 1574 heeft deze stad
een strenge en harde belegering
meegemaakt, waarvan ze echter
snel door Gods hulp op won
derbare wijze bevrijd is, name
lijk doordat de zee onverwacht
over het land gerezen is en zo
de vijand verdreven heeft." „Ja,
het was de tijd dat een directe
betrokkenheid van God bij het
wereldgebeuren werd gewaar
deerd," zegt Terwiel.
Terwiel is zich ervan bewust
dat, hoewel de 'Kosmografie'
van Münster waarschijnlijk
uniek in de wereld is, de eeu
wenoude beschrijving van lx.*i
den dat zeker niet is. „Wat ik zo
aardig vind, is dat Leiden gezien
wordt door de ogen van een
buitenstaander. Daardoor ben
ook ik Leiden anders gaan be
kijken. Als ik nu op reis ga, naar
Leiden of andere steden, dan
kijk ik altijd even in de 'Kosmo
grafie' om te zien wat Münster
en zijn navolgers daarover
schrijven."
groningen. anp
Zaterdag presenteerden veer
tien jonge choreografen hun
werk. Zij waren geselecteerd uit
129 inzendingen. Zeven van
hen namen deel aan de Finale
zondag. De overige finalisten
kregen 1500 gulden. Over het
stuk van Diane Elshout zei de
jury: „Een sterke choreografie,
met veel passie gebracht. Een
goede dramaturgie en een ster
ke rol van de muziek. De pu
blieksprijs van 2500 gulden ging
ook naar Diane Elshout.
De vijfde editie van het Interna
tionaal Choreografen Concours
Eigentijdse Dans in Groningen
is het afgelopen weekeinde ge
wonnen door twee deelnemers.
De gedeelde eerste prijs ging
naar de Nederlandse Diane Els
hout met 'E.D.G.E'. en de Fran
se Denise Namura en Michael
Bugdahn met 'Quelques Re
flexions'. De winnaars ontvan
gen ieder 7500 gulden.
'Au Petit Marguery' opent 'Rotterdam'
rotterdam anp
'Au Petit Marguery' van de Franse regisseur Laurent Bénégui is de openingsfilm van de
25ste editie van het International Filmfestival Rotterdam, dat van 24 januari tot 4 februari
wordt gehouden. Twee Nederlandse films zijn geselecteerd om mee te dingen naar de drie
Tiger Awards, elk 10.000 dollar groot, die bedoeld zijn als aanmoedigingsprijs voor veelbelo
vend filmtalent. De lichtvoetige komedie 'Au Petit Marguery', een internationale première,
moet volgens de festivalorganisatie gelden als voorbeeld voor de Tiger Awards-competitie.
De vijftien daarvoor geselecteerde films zijn gemaakt door beginnende regisseurs die .een
veelheid van stijlen hanteren. De Nederlandse filmproduktie wordt in de competitie verte
genwoordigd door 'Marie Antionette is niet dood' van Irma Achten en 'Memoria de lo
Desconocido' van Nathalie Alonso Casale. Het hoofdprogramma van het festival telt dit jaar
122 speelfilms en documentaires. In totaal worden 185 speelfilms en-29 lange documentai
res vertoond. De Tiger Awards worden op 3 februari uitgereikt.
amsterdam anp
1995 was het meest succesvol
le bioscoopjaar sinds 1984.
Bijna 17 miljoen mensen be
zochten vorig jaar de cinema.
Dat blijkt uit voorlopige cijfers
van de Nederlandse Federatie
voor de Cinematografie. Voor
al de kerstfilms zorgden voor
volle bioscopen.
De laatste weken van de
cember zijn voor de fllm- en
bioscoopbranche buitenge
woon goed geweest, aldus de
federatie. Ruim één miljoen
bezoekers zagen onder meer
'Filmpje!', 'Golden Eye', 'Po
cahontas', 'Babe' en 'The San
ta Clause'. Dat zijn circa 50
procent meer bezoekers dan
in 1994.
Ook de Nederlandse film
droeg bij aan het goede bio
scoopjaar, met successen als
'De Tasjesdief, 'I-ang I,eve De
Koningin', 'Flodder 3' en
'Filmpje!'. De bedrijfstak is
aangenaam verrast dal het pu
bliek zo massaal de weg naar
de bioscoop heeft gevonden.
De toptitels waren allen fami
liefilms.
Volgens de federatie heeft
hel investeringsprogramma de
afgelopen jaren ervoor ge
zorgd dat velen de bios heb
ben herontdekt. Dat program
ma wordt nog steeds voortge
zet mét de opening van nieu
we bioscopen en verbouw- en
nieuwbouwplannen. Volgens
de federatie zorgden ook de
betere serviceverlening en de
mogelijkheid 24 uur per dag te
reserveren via de BelBios, de
landelijke informatie- en re-
serveringslijn, voor het herstel
van het bioscoopbezoek.
