'Bollen pellen gaat vervelen'
Haags stadhuis moet leuren met werk Karei Appel
Directeur Rijksmuseum
vertrekt volgend jaar
Cultuur Kunst
toch kans op nieuwe
ipera in Gashouder
useum geeft compleet
eeld Paul Citroen
'Ram' in De Lakenhal
Pianist Cherkassky overleden
CHEF «GERT VISSER. 071 5156441
Nederlandse Opera speelt Werther
Amsterdam De Nederlandse Opera gaat zeven voorstellingen
Verzorgen van Werther van Jules Massenet (1842-1912). De regie
s in handen van Willy Decker. Edo de Waart heeft de muzikale
leiding. Als dirigent en regisseur werken zij nu voor het eerst sa-
tnen aan een van de meesterwerken uit het Franse operareper
toire. De Amerikaanse tenor Martin Thompson vertolkt de titel
rol. Werther gaat op 14 januari in het Amsterdamse Muziekthea
ter in première, ook de andere voorstellingen zijn daar.
erde editie Slagwerkfestival
enj)en haag Van 30 januari t/m 7 februari heeft Het Slagwerkfesti
val III plaats. Het evenement wordt verdeeld over vier steden:
'eej)en Haag (Dr. Anton Philipszaal), Brussel (Paleis voor Schone
)ejCunsten), Utrecht (Muziekcentrum Vredenburg) en Amsterdam
ers|Beurs van Berlage). Aan het festival doen diverse buitenlandse
^«roepen mee. Ook de beroemde Japanse drummers Kodo ko
men. Zij geven in het kader van de One Earth Tour drie concer
ten in Nederland. Rond 10 januari verschijnt een extra editie van
l>9le Slagwerkkrant, die gewijd is aan Het Slagwerkfestival.
oi
Festival polyfonie in Maastricht
era
cr Maastricht Polyfonie in de Zuidelijke Nederlanden. Onder deze
eiatel is van 12 t/m 14 januari in en rondom Maastricht een festi
jn)3' van geestelijke en wereldlijke muziek. Centraal staan aspec-
dijen van het muziekleven in Maastricht in de 15e en 16e eeuw.
lnJlet evenement is in handen van Stichting Intro Maastricht in
diamenwerking met Stichting Oude Muziek Limburg en Musica
1cjjZW uit België.
"jConeerten Mary Black en Janis Ian
fELFTMary Black en Janis Ian komen voor twee concerten naar
'erilederland. Op 4 maart treden ze op in het Muziekcentrum Vre-
leilenburg in Utrecht en een dag later in de Oosterpoort in Gro-
'ie^ingen. Dit heeft Mojo Concerts meegedeeld.
DEN HAAG GPD
Het is veertien meter lang, vier meter
breed en het staat voorlopig in een
ruim bemeten kelder onder het Haag
se stadhuis. 'La folie des rues' heet het
doek van Karei Appel dat de gemeente
Den Haag in langdurige bruikleen
heeft gekregen van de schilder. Het uit
1989 daterende werk heeft al weer een
hele geschiedenis achter de rug. De ro
de draad daarin <is het voortdurend
mislukken van de opgave om een ge
schikte wand te vinden voor het im
mense doek.
Als Newyorkers onder elkaar kwa
men de architect van het stadhuis, Ri
chard Meier, en de kunstenaar destijds
overeen dat het personeelsrestaurant
op de elfde verdieping van het stad
huis een geschikte plek zou zijn. De
voorwaarde was dat het doek zou wor
den beschermd met ontspiegeld glas.
Helaas bleek die afspraak gebaseerd te
zijn op een administratieve fout: de
hoogte van het schilderij was niet 3.30
meter, zoals op papier stond, maar vier
meter. Daar was de kantine van het
ambtelijk personeel niet op berekend.
Eerder was het even de bedoeling
dat het tweedelige kunstwerk in de
nieuwe raadzaal zou komen te han
gen. Daar bleek echter helemaal geen
grote, rechte wand voorhanden. Appel
heeft het in zwart-wit uitgevoerde
schilderij oorspronkelijk gemaakt voor
de Opéra Bastille in Parijs. Op de
meest aansprekende plek van de Fran
se Revolutie deed de kunstenaar zijn
inspiratie op voor het werk dat precies
tweehonderd jaar na die revolutie tot
stand kwam. 'De waanzin van de
straat' verbeeldt een optocht van de
monstranten die driftig zwaaien met
vaandels en pamfletten. De Opéra, één
van de grote bouwprojecten van de
voormalige Franse president Mitter
rand, had er echter geen plaats voor en
kreeg uiteindelijk een ander werk van
Appel.
Centimeter
Inmiddels zijn alle betrokken partijen
alweer een poosje druk met elkaar in
overleg om een nieuwe plek te vinden
in het Haagse stadhuis. De Karei Appel
Foundation, de stichting die bemid
delde bij het in bruikleen geven van
het bewuste doek, heeft volgens be
stuurslid *C. List reeds een bruikbare
suggestie gedaan. Niemand is echter
op dit moment bereid om te vertellen
om welke plek het gaat. Jan Wijle van
Stroom HCBK, dat de openbare kunst
in de gemeente Den Haag verzorgt,
zegt bescheiden dat zijn organisatie
zich hier nauwelijks mee bemoeit. „De
architect is de mogelijkheden nu aan
het onderzoeken", is alles wat hij er
over kwijt wil.
De genoemde architect is Rijk Riet
veld, die namens Richard Meier gere
geld vanuit Manhattan poolshoogte
komt nemen in diens recente Haagse
creatie. Wellicht kan Rietveld dus de
zer dagen met een meetlat in de hand
worden aangetroffen rond het atrium
in het stadhuis.
Bestuurslid List van de Karei Appel
Foundation wenst al evenmin te ver
klappen wat de door de stichting be
oogde locatie is. Wel geeft hij aan dat
het gesoebat wat hem betreft niet te
lang meer mag duren. „Als er geen op
lossing komt, dan zit er niks anders op
dan het intrekken van de bruikleen.
Het werk is te bijzonder om langdurig
opgeslagen te liggen in de kelder van
het stadhuis. En we zijn ook niet van
plan om ermee te gaan leuren".
Behind the Sofa presenteert debuut-cd 'Seedy'
de
■erjSTERDAM GPD
n pendant Carl Denker en het
sterdamse stadsdeel Wester-
k gaan in januari bekijken of
mogelijk is eind volgend
ir toch weer opera-voorstel-
n in de Gashouder van de
irmalige Westergasfabriek op
oeren. Denker maakte giste-
bekend dat hij met de winst
'Die Fledermaus' van Johan
auss wil beginnen met de af-
sing van zijn schuldenlast,
ïdat er in november te wei
mensen kwamen kijken
ir de Italiaanse opera's 'Ca-'
'eria rusticana/I pagliacci'
ien de schulden op tot zeker
ton.
)enker had gerekend op ge-
ddeld 1800 bezoekers gedu
ide tien avonden, maar er
er maar rond de 1300.
k de produktiekosten vielen
il hoger uit dan verwacht. De
175 medewerkers, onder wie
Marco Bakker en Jan Derksen,
hebben nog steeds geen salaris
ontvangen. Het stadsdeel krijgt
nog 40.000 gulden voor de huur
van de Gashouder. Eerder deze
maand besloten de schuldeisers
niet langer te wachten en vroe
gen het faillissement van dè Ita
liaanse Opera aan. Er is een cu
rator benoemd die op dit mo
ment nog bezig is met de afwik
keling.
De intendant maakte verder
bekend dat hij een nieuwe
stichting wil oprichten. Om de
produktiekosten van 'Die Fle
dermaus' te dekken hqopt hij
ook op sponsorbijdragen en
subsidies. Stadsdeelvoorzitter
Grondel wilde gisteren niets
over de levenskansen van de
nieuwe produktie zeggen en be
vestigde alleen dat hij volgende
maand met Denker om de tafel
gaat zitten.
t de schenking van 450 schil-
jen en 1.500 tekeningen van
A/vpl Citroen is de'Hannema-de
lers Fundatie in staat een na-
loeg compleet beeld te geven
deze kunstenaar. Vooral
Ibdat de stichting nu ook be-
likt over een uitgebreide do-
Jnentatie van Citroen zelf. De
hting beheert de kunstcol
lie van de provincie Overijs
sel en heeft als thuisbasis muse
um Het Nijenhuis te
Heino/Wijhe. De schenking van
de erven Citroen aan de provin
cie Overijssel is zo ongeveer het
staartje van de- nalatenschap
van de in 1983 overleden kun
stenaar.
De provincie kocht in het ver
leden al veel werk van Citroen
aan, alsook werken van anderen
uit de collectie van deze kunste-
Het bollenpellen in Noord-
wijkerhout zijn ze zat. De
Britse 'asielzoekers' van
Behind the Sofa willen be
roemd worden. ,,We weten
ook wel dat het 99 procent
van alle bands niet lukt,
maar wij hebben even veel
kans als ieder ander," zegt
zanger/gitarist Simon
Reed. ,,Dus waarom zou
den we het niet proberen?"
Met de cd 'Seedy' is de eer
ste stap gezet op weg naar
nationale èn internationale
bekendheid.
LEIDEN ERNA STRAATSMA
Behind the Sofa werd een jaar
of drie geleden opgericht door
drie Britten die eind jaren tach
tig naar Nederland vertrokken.
Engeland .beviel hen niet meer
zo. „We wilden eigenlijk gaan
reizen, maar toen we op weg
waren naar Duitsland ging ons
busje kapot en zijn we terugge
keerd naar Nederland. Daar zijn
we gebleven, want ons geld was
op."
Het drietal - Simon Reed,
Paul Hudson en 'Wigs' - vond
werk in de bollenvelden
rondom Noordwijkerhout en
stak zijn vrije tijd in muziek. Sa
men met twee andere in Neder
land verblijvende Britten en een
Ierse - Rosie Finnigan, Steve
Marks en Warren Macey - werd
Behind the Sofa opgericht.
De groep begon met folkach-
tige muziek, maar is langzamer
hand meer naar de popmuziek
toegegroeid. Reed: „We hadden
in het begin alleen een paar
akoestische instrumenten,
waaronder een fluit. Toen zei
iedereeen dat we folk speelden,
wat waarschijnlijk ook door de
fluit kwam die Paul bespeelt.
Maar nu noemen we het 'pop'
wat we spelen. We hebben er
nieuwe instrumenten bij gekre
gen. Sinds kort hebben we een
echte keyboards en ik heb on
langs een nieuwe, elektrische
gitaar gekocht."
De afgelopen seizoenen
oogstte Behind the Sofa veel
succes op allerlei regionale pop-
Ofr OM
W
in
Behind the Sofa: een Brits/Ierse groep muzikanten die zich een paar jaar geleden in Nederland vestigde.
festivals. Inmiddels is de groep
ook buiten Nederland actief: in
november werd een korte tour
nee door Ierland gemaakt en de
komende maanden gaat de
groep voor een reeks concerten
naar Duitsland. „Die eerste suc
cessen verbaasden ons wel,"
zegt Paul Hudson. „We werden
in Noordwijk winnaar van het
Oase-festival. Misschien ook
omdat we onze eigen stijl spe
len en niet zo hard zijn als de
meeste huidige popbands. Wij
willen niet op Metallica lijken,
we doen gewoon wat we zelf
leuk vinden." Reed: „En verder
zijn we heel geschikt voor festi
vals, omdat we er kleurrijk uit
zien en nogal over het podium
heen springen."
Reed zegt dat de voorkeur
voor wat rustigere muziek wel
licht ook met de leeftijd van de
bandleden te maken heeft. Als
dertiger stammen Reeds muzi
kale inspiratiebronnen bijvoor
beeld uit de late jaren zeventig.
„Ik ben bijvoorbeeld een fan
van de Smiths. En ik vind niet
dat we nu, omdat we in de jaren
negentig spelen, ineens een dr
umcomputer moeten gebrui
ken."
Na een zoektocht langs een
stuk of twintig platenmaat
schappijen zag Rockhouse Re
cords uit Nieuwkoop er heil in
om geld te steken in een cd van
Behind the Sofa, op het nieuwe
label Kix-4-U. Dureco werd be
reid gevonden de distributie en
promotie van het album op zich
te nemen. Hudson: „Op de ta
pes die we naar de andere pla
tenmaatschappijen hebben ge
stuurd hebben we helemaal
geen reacties gehad."
Ouderwets
'Seedy' is een gevarieerd album
geworden, met 'ouderwetse'
popmuziek. Een beetje folk, een
beetje funk, een beetje rock, een
beetje punk. Hudson: „We be
schikten over een stuk of veertig
songs en hebben er negen uit
gekozen. Wat een hele klus was,
want als band heb je die songs
al een miljoen keer gehoord.
Nadat we een aantal opnames
hadden gemaakt zijn we even
gestopt. Na een maand hebben
we weer naar de nummers ge
luisterd. Toen konden we het
resultaat beter beoordelen."
Reed is tevreden met het re
sultaat van de opnames, die ge
maakt zijn in een Leidse studio,
maar hoopt dat de opvolger wat
rauwer zal klinken. „Meer zoals
we live klinken. Ach, deze plaat
is maar een begin."
Een opvolger van 'Seedy'
komt er hoe dan ook. Reed:
„Cd's zijn heel belangrijk als
promotiemateriaal. We willen
steeds meer optreden, zodat we
niet langer bollen hoeven te
pellen, want dat gaat flink ver
velen. Het is niet zo belangrijk
om beroemd te worden, maar
het zou wel mooi zijn als we van
deze band kunnen leven. Ja, ik
weet dat dat moeilijk wordt. lipt
heeft Fulp ook zeventien jaar
gekost, maar uiteindelijk is het
gelukt.''
AMSTERDAM ANP
Prof. dr H.W. Van Os legt zijn
functie van algemeen directeur
van het Rijksmuseum in Am
sterdam per 1 december 1996
neer. Hij wordt per die datum
universiteitshoogleraar aan de
Universiteit van Amsterdam. De
raad van toezicht van het Rijks
museum is een procedure be
gonnen om een opvolger voor
Van Os te vinden, zo heeft het
museum meegedeeld.
Als belangrijkste reden voor
zijn persoonlijke besluit tot
heengaan noemt Van Os (57),
dat hij de taken die hij zichzelf
bij zijn aantreden in 1989 had
gesteld, voltooid acht. De be
langrijkste daarvan vindt hij, het
Rijksmuseum in Nederland
door tal van initiatieven in Ne
derland meer uitstraling te ge
ven. Andere taken die hij in dit
verband noemt zijn hel meer
samenhang brengen in de orga
nisatie van het museum, het
verwezenlijken van de verzelf
standiging en het totstandbren-
gen van de renovatie van de
Zuidvleugel.
De functie van universiteits
hoogleraar is nieuw voor Neder
land. Zij staat los van enige fa
culteit of vakgroep. Het biedt
prof. Van Os de gelegenheid
zich volledig te wijden aan pro
jecten van wetenschap en edu
catie, aldus het museum.
Sinds 1987 is prof. Van Os
Kennedy professor aan het
Smith College in het Ameri
kaanse Northampton. Van 1974
tot 1989 was hij hoogleraar
kunst- en cultuurgeschiedenis
aan de Rijksuniversiteit Gronin
gen, waar hij ook gestudeerd
heeft. Gastdocentschappen ver
vulde hij onder andere aan de
universiteiten van Princeton,
Yale en New Haven in de VS,
aan het Courtauld Insitute in
Londen, de universiteiten van
München en Heidelberg in
Duitsland en het Harvard Cen
ter for Renaissance Studies in
Florence. Van Os heeft een klei
ne dertig publikaties op zijn
naam staan.
Prof. van Os is niet bereikbaar
voor een toelichting op zijn be
sluit. Die wil hij pas geven vlak
voor zijn vertrek volgend jaar,
aldus het museum.
l., )en In de hal van Stedelijk Museum De Lakenhal is sinds kort het schilderij 'Ram' van Willem van der Nat (1864-1929) te bewonderen. De
wij endenkring van De Lakenhal heeft het werk voor 7.500 gulden gekocht bij kunsthandel Art Deco in Leiden.
t )1(De Leidse schilder van der Nat was in zijn eigen tijd al een gevierd kunstenaar. Zijn landschappen en dierstukken waren in alle lagen van de
l^olking populair. Aan het begin van deze eeuw schilderde hij volgens de Haagse school, maar toch ging de moderne schilderkunst niet hele-
vo( Lal aan hem voorbij. 'Ram' (1920) is dan ook een 'ouderwets modern' schilderij dat zowel aansluit op de traditie van de Haagse school als
r^j, oruitloopt op de expressionisten van de generatie na hem. foto de lakenhal
LONDEN/AMSTERDAM ANP
Shura Cherkassky, de laatste
vertegenwoordiger van de Rus
sische romantische piano-
school, is woensdag op 86-jari-
ge leeftijd in zijn woonplaats
Londen overleden. Hij was al
enkele weken ziek.
Zijn laatste concerten heeft
hij op 7,9 en 10 november in
Praag gegeven. Op 29 oktober
trad hij nog op in het Amster
damse Concertgebouw met het
derde pianoconcert van Rach
maninoff.
Cherkassky, een goede vriend
van de eveneens in Rusland ge
boren en naar de VS uitgeweken
Vladimir Horowitz, speelde
vooral het romantische reper
toire. Niet alleen Russische
componisten en Chopin en Lis
zt, maar ook Beethoven en
Brahms.
Cherkassky was geboren in
het Russische Odessa, waar hij
de eerste pianolessen kreeg van
zijn moeder. Kort na de revolu
tie van 1917 week de familie uit
naar de Verenigde Staten. Sinds
de jaren twintig bezat hij de
Amerikaanse nationaliteit. Op
elfjarige leeftijd trad Shura al in
het Witte Huis op voor presi
dent Harding. In Philadelphia
studeerde hij aan het Curtis In
stitute bij de beroemde Josef
Hoffmann. Vanaf 1936 begon
zijn internationale carrière.
Cherkassky werd niet alleen
beroemd door zijn muzikaliteit
en zijn virtuoze spel, maar ook
door zijn excentrieke gedrag.
Hij woonde in Ixinden op een
betrekkelijk kleine hotelkamer.
De pianist had geen leerlingen.
Hoofdrol voor
Willem Nijholt
in Miss Saigon
AALSMEER ANP
Willem Nijholt gaat de manne
lijke hoofdrol spelen in de Ne
derlandse versie van de musical
Miss Saigon, waarvan de pre
mière eind november in Sche-
veningen voorzien is. Het is nog
niet bellend hoe de rest van de
bezetting wordt.
Joop van den Ende Theater-
produkties werkt sinds een half
jaar aan de casting. In de zomer
organiseerde de producent een
speciale Miss Saigon-klas voor
Nederlanders zonder theaterer
varing maar met een Oriëntaals
uiterlijk. Ook hield Van den En-
de audities op de Filippijnen. In
maart wil hij de bezetting rond
hebben.
Nijholt speelt de rol van The
Engineer, een Euro-Aziatische
sjacheraar die in het verhaal
van groot belang is voor het hij
elkaar brengen van een Ameri
kaanse soldaat en een Vietna
mees meisje. Hij heeft maar één
doel: een visum voor de Vere
nigde Staten. De 61-jarige Nij
holt, die een grote ervaring
heeft als musicalacteur, speelt
thans in You're the Top, een
musical over Cole Porter.
Miss Saigon moet de opvolger
worden van The Phantom of
the Opera, de meest bezochte
musical in de Nederlandse ge
schiedenis. Miss Saigon ging op
20 september 1989 in Londen in
première en had daarna onder
meer ook in New York veel suc
ces. De Nederlandse versie zal
een getrouwe kopie van die
voorstellingen worden, zo heb
ben de makers bepaald.
Rotterdam
weer beetje
méér filmstad
ROTTERDAM ANP
Het Rotterdams Filmfonds, dat
beoogt de audio visuele sector
in Rotterdam te versterken, gaat
1 januari van start. De gemeen
te heeft er voor de eerste drie
jaar in totaal zes miljoen gulden
voor beschikbaar gesteld.
Film-, tv- en videoproducen
ten kunnen uit het fonds subsi
die krijgen. Voorwaarde daarbij
is dat anderhalf maal het subsi
diebedrag in de regio Rotter
dam wordt besteed. De stad wil
met het fonds haar aantrek
kingskracht als vestigingsplaats
voor audio-visuele bedrijven
vergroten en zich verder als
filmstad profileren.
De stad heeft al het Interna
tional Filmfestival Rotterdam,
waarvan de 25e editie zich van
24 januari tot 4 februari af
speelt. Vanuit het festival is ook
het initiatief voor het filmfonds
gekomen. In de eerste periode
van drie jaar brengt het festival
vooral de ervaring en kennis in
die het jarenlang heeft opge
daan met Cinemart, de jaarlijk
se (co)produktiemarkt die film
makers en financiers bijeen
brengt.
Tentoonstelling
over optreden
Beatles in Hoorn
HOORN ANP
The Beatles in Hoorn heet een
tentoonstelling van 2 februari
t/m 30 juni in hel Museum van
de Twintigste Eeuw in Hoorn.
In deze expositie wordt stilge
staan bij het enige concert dat
de beroemde popgroep ooit in
Nederland heeft gegeven: 6 juni
1964 in de toenmalige veiling
hallen van Blokker (gemeente
Hoorn).
Het museum heeft voor de
expositie geput uit de omvang
rijke verzameling van Hans
Roosenbrand. Allerlei Beatles-
memorabilia, van pruiken tot
speldjes en van bekers tot pop
pen, maar ook vele singles en
Ip's en originele posters zullen
er te zien zijn.
