Leidsch Dagblad | 1995 | 29 december 1995 | pagina 10

Arm zijn is één van de laatste grote taboes

t

'Leger alleen brengt nog geen vrede'

7

Leiden

ARMOEDE IN LEIDEN

Kerk Samenleving

Nederlandse
dominicaan
ontvangt
Poolse prijs

VRIJDAG 29 DECEMBER 1995

CHEF HENNY VAN ECMOND. 071 -5356414. PLV.-CHEF HANS KOENEKOOP. 071 -53!

M e maakt een nerveuze,
W j schichtige indruk. Ver-
trouwen doet Linda Peters
(29) mensen niet zo snel meer. Deze
moeder van drie kinderen van
twaalf, zeven en twee jaar - .ABW-
uitkering van 1622 gulden en 84 cent
per maand - woont sinds enkele
maanden in Leiden. Haar voorge
schiedenis: een lange, bizarre vlucht,
weg van haar ex-man die haar kin
deren ontvoerde en tegen haar op
zette, haar mishandelde en bedreig
de en haar tot haar komst naar Lei
den telkens weer wist op te sporen.

Haar verhaal vertelt ze vrij onbe
wogen, soms met een glimlach om
haar mond, dan weer met een scher
pe blik in haar ogen. „Ik kom oor
spronkelijk uit Den Haag. Nadat ik
mijn kinderen terug had, ben ik naar
Friesland gegaan. Ik dacht dat het
daar veilig was", zegt Linda. „Maar
er is iets vreselijk fout gegaan. Bij de
sociale dienst in Den Haag hebben
ze mijn nieuwe adres doorgespeeld
aan mijn ex. Zijn familie stond in
eens op mijn stoep. Ik heb direct
mijn biezen gepakt. Ik kon niet meer
blijven, te gevaarlijk."

„Van de sociale dienst heb ik een
excuus gekregen, maar het had na
tuurlijk nooit mogen gebeuren. Als
ze daar al adressen gaan dóórgeven,
wie kan je dan nog wel vertrouwen?
Ik neem er geen genoegen mee. Ik
ben nu bezig met een advocaat, ik
heb een schadeclaim ingediend.
Voor de verhuiskosten. Daar heeft de
Haagse sociale dienst nog steeds
niet op gereageerd, maar ik vecht
door, als het moet tot de hoogste in
stantie."

Ze kwam dus terecht in Leiden,
waar ze voor haar verhuizing naar
Friesland al eens in een opvanghuis
zat. Niemand weet waar ze precies
woont en dat wil ze zo houden. Bij
de sociale dienst heeft -Linda ge
vraagd om haar gegevens niet in al
lerlei bestanden op te nemen, bang
dat haar vroegere schoonfamilie er
toch weer in slaagt haar op te spo
ren.

Eigenlijk wil Linda
zo snel mogelijk weer
aan het werk - zoals
vroeger in de horeca
of misschien heel iets
anders - maar werk is
ook iets waar ze erg
bang voor is. „Wat nu
als mijn kinderen op
straat lopen, als ik
aan het werk ben?

Stel dat ze ze vin
den... Dat is mijn
grootste zorg, dat ze
weer worden meege
nomen. Het is echt
verschrikkelijk als zo
iets je overkomt. Dat
wens je je ergste vij
and niet toe", zegt ze.

„Het is eigenlijk
een raar idee. Twee
jaar geleden, toen ik
wegliep, moest ik
ontslag nemen omdat
er geen kinderopvang
was. Nu zijn de regels
van de algemene bij
standswet veranderd
en krijg ik sollicitatie
plicht als de jongste
vijf jaar is. Dat is over
tweeënhalf jaar. Maar
als ik goede opvang
voor mijn kinderen
zou hebben, als ik me
daar geen zorgen
over zou hoeven ma
ken, zou ik direct
weer werk zoeken."

Het leven in Leiden
is namelijk duur. Zo
duur, dat Linda in
middels in centen re
kent. „In mijn vorige
woonplaats hield ik
honderd gulden per maand over.
Hier red ik het niet. Allerlei heffingen
vallén door de brievenbus, telkens
hoge rekeningen. Ik gooi ze niet in
de prullebak, want dan kom je uit
eindelijk nog veel meer in de proble
men. Onder deze omstandigheden
kun je gewoon niet even een reke

Armoede in Leiden. Meer dan tienduizend gezinnen leven van een minimuminkomen
van zo'n 1.500 gulden per maand. De komende weken brengt het Leidsch Dagblad hun
verhaal. Vandaag Linda Peters, moeder van drie kinderen. Ze krijgt een ABW-uitkering
van 1622 gulden en 84 cent.

ning laten liggen. Kinderbijslag, va
kantiegeld, alles gaat op aan reke
ningen en noodzakelijke uitgaven.
Ze zouden het beter kunnen om
dopen, heffingengeld of zo", zegt ze.

„Ik heb een voorschot gehad van
de sociale dienst in Leiden om een
beetje op orde te komen. Dat bedrag

werd vervolgens in één keer inge
houden van mijn uitkering, hield ik
nog net iets meer dan achthonderd
gulden over voor een hele maand.
Daarna kreeg ik een lening van de
sociale dienst voor de inrichting van
het huis: 819 gulden en 45 cent.
Daar red je het dus niet mee. Vloer

bedekking, gordijnen, een koelkast,
een fornuis... Je bent veel meer kwijt.
Ik heb voor het voorschot niet gete
kend, gewoon omdat ik het er niét
mee eens was. Ik vond het ontzet
tend moeilijk om naar de sociale
dienst te stappen, na alles wat er is
gebeurd. En bij de Stadsbank kon ik

geen lening krij
gen, omdat ik niets
overhoud om af te
lossen."

Snel volgt een op
somming van de
lasten van deze
maand. Een huur
van 312 gulden,
270 gulden voor
gas, water en licht,
77 gulden voor het
ziekenfonds, veer
tig gulden aan ver
zekeringen, een te
lefoonrekening
van 115 gulden, de
rekening voor de
woonvergunning
(86,50 gulden), 55
gulden - voor de
halve dagopvang
van de jongste
zoon, een heffing
van het hoog
heemraadschap
van 87 gulden en
een rekening van
de tandarts: 182
gulden. Alles bij el
kaar: 1224 gulden
50.

„Ik moet er nog
één vergeten zijn",
zegt Linda. „Want
ik hield voor deze
maand zo'n 350
gulden over voor
eten en drinken,
75 gulden per
week. Je moet tel
kens ontzettend
uitkijken met wat
je doet. Vijftien
minuten naar de
supermarkt en je
bent dat bedrag al kwijt. Brood kan
ik zelf bakken en eens in de zoveel
tijd ga ik naar het slachthuis voor
vlees. Andere inkopen - kleding bij
voorbeeld - moeten wachten tot de
kinderbijslag komt. Je houdt heel
weinig over om nog iets leuks, iets
gezelligs te doen. In mijn huis staat

geen kerstboom, maar de ramen zij 1
wél versierd. Ik had eigenlijk toe
helemaal geen zin om kerst te viere
dit jaar, na alles wat er is gebeur(_
Maar voor de kinderen moet je toe
wel iets doen."

Linda krijgt mentale steun van h|
steunpunt vrouwen in de bijstani
ging ook met het groepje op vakaJT
tie. „Echt ontzettend gezellig, d:
heeft me veel goed gedaan. De kri^7
deren hebben het er nog steeds ovc
Die willen - net als ik - volgend ja;t
weer mee." En ook heeft ze hulp v£
een maatschappelijk werker. Verdin
staat ze er eigenlijk helemaal allee,,
voor. „Mijn familie zie ik nog w5l
eens", zegt ze. „Maar die wil ik tjt;
genlijk niet te veel lastig vallen. z,
hebben ontzettend veel last gehés
van die affaire met mijn ex-man,
werden ook bedreigd."

Ze wordt helemaal gestoord v^c
het rekenen. Af en toe ziet ze h^
niet meer zitten, geeft ze toe, ma:r)
ze blijft een vechter. „Ik heb me ncr
niet in de schulden gestoken, op
lening bij de sociale dienst na", z&,
ze, terwijl ze op de houten ta(,
klopt. „Soms word je er behoorlfy
moedeloos van, zie je het helern^
niet meer zitten. Maar ik weiger n
geloven dat ik de rest van mijn leve
tot dit bestaan ben veroordeeld, j
moet er gewoon uitkomen, posit/
blijven denken. Zeven slechte jare
zeven goede jaren... Ik ben nog jon|
ik kan nog van alles doen."

'Arm' zijn is één van de laats
grote taboes in Nederland, zegt
„Niemand houdt er van om zi
hand op te houden, om ook nri
eens naar de sociale dienst te ga££
voor bijvoorbeeld bijzondere blii
stand. De mensen durven er nft
voor uit te komen, voor hun probln
men, en dat werkt bij mij precies hp
zelfde. Ik heb last van schaamte." !h
g
rl

In verband met de privacy is de naa1
Linda Peters gefingeerd.

REDACTIE DICK VAN DER PLAS, 071 -5356481

Legerbisschop J. Punt ziet grote problemen in Bosnië

De soldatenkistjes aan de eerwaarde
voeten waren wel even wennen, meldt
legerbisschop J.M. Punt, de
hulpbisschop van Haarlem na een
verblijf van zes dagen bij 'de troepen' in
Bosnië. Als buitenstaander werd hij

afgelopen zomer benoemd tot
legerbisschop. „Door deze reis, te
midden van de manschappen, komt dit
werk allemaal wat dichterbij. Het
bombardement aan indrukken heeft
mijn inzichten verdiept." Terugkomend
op zijn stevige schoeisel en zijn overige
legergroene camouflageplunje: „In zes
dagen tijd heb ik geen enkele blaar
opgelopen."

Zijn reis echter diende een an
der doel dan het nog eens tes
ten van legerkledij. „Ik heb het
leven van de soldaten even ge
deeld, onder moeilijke omstan
digheden. Ik heb grote bewon
dering voor hoe ze opereren en
hoe zij zich er psychologisch
doorheen slaan." De soldaten
zitten in Bosnië in kampemen
ten, achter prikkeldraad. „Even
een biertje halen in het dorp is
er niet bij. Maandenlang zijn zij
op eikaars geselschap aangewe
zen."

De voormalige blauwhelmen
zijn nu onder de paraplu van de
NAVO groene vechtsoldaten ge
worden. Dat ervaren die men
sen vooral als een opluchting,
merkte de legerbisschop. De
blauwhelmen werden door de
inwoners van Bosnië slechts ge
tolereerd, ze waren verworden
tot een speelbal waarmee te sol
len viel. „De groene soldaten
dwingen respect af. Niet langer
hoeven zij uren, dagen te wach
ten bij controleposten en slag
bomen. Nee, nu rijdt de 1FOR
de internationale troepen
macht die gedurende een jaar
de vrede moet afdwingen ge
woon door, slagboom of niet.

Een verademing voor de solda
ten." In Busovaca leidde Punt
op kerstavond eerst een oecu
menische dienst voor de solda
ten van het verbindingsbatal
jon. In de uitpuilende parochie
kerk woonden soldaten vervol
gens een mis bij die Punt op
droeg voor de inwoners van het
dorp. „In het leger is oecumene
onvermijdelijk. De soldaten op
de basis kunnen zowel naar een
aalmoezenier als naar een do
minee."

Huis aan huis zijn in Bosnië
diepe wonden geslagen, zag
Punt met eigen ogen. „Niet al
len door de oorlog zijn huizen
vernietigd, ook door de etnische
zuiveringen. Een paar wijken
van Sarajevo lijken meer op een
maanlandschap. Geblakerd, ka
pot, één grote ruïne." Soms
maakte Punt zich onderweg
zorgen. „Dit was geen tripje
naar Mallorca. Ondanks de wa
penstilstand viel er nog wel
eens een granaat, werd er nog
wel eens geschoten."

Het werd hem duidelijk dat
het veel extra inspanning zal
vereisen om werkelijk vrede te
bewerkstelligen. „De krijgs
macht alleen kan geen vrede

brengen. Wel kan het de partij
en scheiden en ontwapenen.
Daarna zal de internationale ge
meenschap nog heel veel moe
ten doen voor een echte vrede.
Niet alleen uiterlijk, ook inner
lijk is daar veel verwoest. De ge
voelens zijn niet met een knop
je even om te draaien."

„Nog steeds is de situatie zor
gelijk. zijn tegenwerkende
krachten actief. De partijen in
de Bosnische federatie werken
nog volstrekt niet samen. Een
voorbeeld: tijdens de kerstda
gen hebben Serviërs op tiental
len plaatsen hun doden opge
graven om mee te nemen naar
elders. Ze trekken weg, dat
schetst wel hun vertrouwen in
de huidige vrede. In Sarajevo

zijn nog slechts twee Servisch-
orthodoxë priesters achterge
bleven. De Kroatische, rooms-
katholieke minderheid in Sara
jevo loopt nu volgens de kardi
naal van deze stad het risico te
verdwijnen, na vijftien eeuwen.
Nog een voorbeeld: als de kardi
naal iets wil bespreken met de
door moslims gedomineerde
overheid moet hij dat doen via
de imam."

Dat wringt en dat schrijnt.
Het is allemaal nog net niet
boosaardig. Is een echte vrede
dan hopeloos? Punt denkt van
niet. „Negentig procent van de
Bosniërs is zelf slachtoffer van
de oorlog, er in getrokken door
de leiders. De helft van de be-

LegerbisschopJ.
Punt: „Het bom
bardement aan in
drukken heeft mijn
inzichten ver
diept."

FOTO UNITED PHO
TOS DE BOER

volking is gevlucht of gedood."
Punt verwoordt het advies van
de kardinaal: „Er is gerechtig
heid nodig, voor alle drie de be
volkingsgroepen. Als de interna
tionale gemeenschap dat hele
proces niet goed bewaakt is er
een grote kans dat het weer mis
gaat. Een jaar is erg kort om het
proces van verzoening op gang
te krijgen. De vluchtelingen
moeten terug naar huis, vindt
de kardinaal. Desnoods onder
bescherming van de soldaten.
Anders zaai je nu al het zaad
voor de volgende oorlog. Voor
werkelijke vrede zijn internatio
nale waarnemers nodig om de
mensenrechten over en weer te
bewaken. Dat kun je nog niet
aan de Bosniërs zelf overlaten.

UTRECHT. ANP

De Nederlandse dominicaan
Karl Derksen heeft de Poolse
Broeder Albert Prijs ontvan
gen. Deze wordt jaarlijks uit
gereikt door de christelijk-so-
ciale vereniging Oecumeni
sche Actie in Polen. Eerder
kregen Moeder Teresa en de
Russische bisschop Kyrill de
prijs.

Volgens de jury kreeg Der
ksen de prijs toegekend „we
gens zijn oecumenisch Vre
deswerk, zijn inzet voor de
vernieuwing van de Rooms-
Katholieke Kerk en zijn be
grip voor de politieke en ker
kelijke ontwikkelingen in
Midden- en Oost-Europa".
Aan de prijs is-«en geldbe
drag verbonden, „maar dat is
in Poolse zloty's en dus niet
het vermelden waard", aldus
een medebroeder van Der
ksen.

Defksen is voorzitter van
het Oecumenisch Vredesfo-
rum van Europese Katholie
ken en van het Werkverband
van Religieuzen voor Ge
rechtigheid en Vrede. Eerder
was hij actief in de inmiddels
opgeheven Berlijnse Confe
rentie van Europese Katho
lieken, een forum dat volgens
de Oostduitse bisschoppen
te nauwe banden met het
DDR-regime had.

BEROEPINGSWERK

NEDERLANDSE HERVORMDE KERK
Aangenomen: naarOdoorn-Valther-
mond (Bethelgemeente. SOW): H.J.
Jansen, kandidaat te Utrecht.
Bedankt: voor Noordwijk: J. Maasland
te Axel; voor Vreeswijk (Nieuwegein):
J.H. Schrijver te Woerden; voor
Woerden (toez.): R.W. van Mourik te
Nieuwkoop (nadere beslissing).

NED.GEREF. KERKEN

Beroepen: te Almkerk-Werkendam en
Gorinchem: drs. G. van Dijk. kandi
daat te Bergambacht.

CHR.GEREF. KERKEN

Beroepen: te Mijdrecht: G. Bijkerk te
Enschede-Oost.

GEREF.GEMEENTEN

Bedankt: voor Leerdam en voor Rot-
terdam-Alexanderpolder: J. Kareis te
Oudemirdum; voor Hoofddorp: C.
Hogchem te Borssele.

LEIDSCH DAGBLAD

(Opgericht 1 maart 1860)

KANTOOR

Rooseveltstraat 82 071-5356356

Postadres: Postbus 54,

2300 AB Leiden

ABONNEESERVICE

Abonnementen 071-5128030

Geen krant ontvangen?

Bel voor nabezorging:

Ma. t/m/ vr. 18.00-19.30 uur en

Zaterdag 10.00-12.00 uur 071-5128030

DIRECTIE

B. M. Essenberg,

G. P Arnold (adjunct), J. Kiel (adjunct)

HOOFDREDACTIE

J.G. Majoor, F. Nypels,

H. G. van der Post (adjunct)

PUBLIC RELATIONS

W H. C. M. Steverink 071-5356356

OMBUDSMAN

R.D.Paauw 071-5356215

Tel dag. 9.30 -11.30 uur of per post.

REDACTIE

G.J. Visser, chefredactie nieuwsdienst/kunst
H W van Egmond. chef red. Groot Leiden
A.J.B.M Brandenburg, chef eindredactie regio
F Blok, chef eindredactie algemeen

W.F Wegman, chef red. Duin- en Bollenstreek
W. Spierdijk, chef sportredactie

J. Preenen, chef binnen-, buitenland, eco

Familieberichten: 023-

023-5jt

Redactie: 071 - 5.r,

Hoofdredactie: 071-5'

ADVERTENTIES P
Maandag t/m vrijdag van 8.30 tot 17 Jt'
071-5in

RUBRIEKSADVERTENTIES i

Maandag t/m vrijdag van 8.30 tot 17 u.j
071-5,u

ABONNEMENTEN ?r
bij vooruitbetaling:

per maand (acceptgiro) Jj

per maand (autom. betaling) Jr
per kwartaal (acceptgiro) J

per kwartaal (autom. betaling) J
per jaar (acceptgiro)
per jaar (autom. betaling) j

VERZENDING PER POST
per kwartaal (NL) L

K

LEIDSCH DAGBLAD OP CASSETTEB'

Voor mensen die moeilijk lezen, slechj
hebben of blind zijn (of een andere l|
dicap hebben), is een samenvatting L
regionale nieuws uit het Leidsch Dag
geluidscassette beschikbaar. Voor infi
0486-486486 (Centrum voor GesprolP
tuur, Grave). JT

Auteursrechten voorbehouden] y
Dagbladuitgeverij Damiate

N H U I Z E

ONGEVALLENDIENST tl

Academisch Ziekenhuis: vanaf zaterdag 13.00 t/m dinsdag 13.00 en!e
woensdag 13.00 t/m vrijdag 13.00; Diaconessenhuis: maandag t/m
8.00 tot 17.00 en vanaf dinsdag 17.00 tot woensdag 8.00; St. Elisabel
kenhuis: dagelijks.

BEZOEKUREN d

DIACONESSENHUIS rt(

(tel. [phone]): dagelijks 14.30-15.15 uur en 19.00-19.45 uur.
Kraam- en zwangerenafdeling: buiten de gewone bezoektijden, vocP,
ners bovendien van 10.30-11.15 uur en van 19.45 - 21.00 uur P
Special Care Unit. 10.30-11 00 uur, 15.00- 15.30 uur en 19.00-19.30 f
na overleg met de dienstdoende verpleegkundige. tij

Kinderafdeling: 10.30-19.00 uur, na overleg met de dienstdoendg
pleegkundige. .s

Jongerenafdeling: 14.30-15.15 uur en 19.00-19.45 uur. L

RIJNLAND ZIEKENHUIS vestiging St. Elisabeth 1

(tel [phone]) dagelijks 14.00-15.00 uur en 18.30-19.30 uur, l|r
en II daarnaast ook 11.15—12 00 uur.

Kraamafdeling: 14.30-15.30 uur en 18.30-19.30 uur (voor vaders toy,
uur). f

Kinderafdeling: 14.30-19.00 uur (voor ouders de gehele dag).
Afdeling hartbewaking (CCU)en intensive care (IC): 14.00-14.30 r°
18.30-19.00 uur.

Spoedeisende hulp: dag en nacht geopend j,

RIJNLAND ZIEKENHUIS vestiging Rijnoord

(tel [phone]) dagelijks 14.00-15.00 uur en 18.30-19 30 uur, kr
en II daarnaast ook 11.15—12.00 uur

Geen spoedeisende hulp meer mogelijk til

ACADEMISCH ZIEKENHUIS ,e

(tel. [phone]): alle patiënten (behalve kinderen) 14.15-15.00 L
18.30-19.30 uur. P1

Avondbezoekuur afdeling Verloskunde 18.15-19.00 uur. 19.00-20.00 f
leen Partners/echtgenoten met kinderen. F

Voor ztvangeren: zaterdag en zondag van 10.00 tot 11.00 uur, uitsl i
voor partners/echtgenoten en eigen kinderen. .c

Kinderafdelingen: voor ouders van opgenomen kinderen is er een ruiL
zoek mogelijkheid in overleg met de hoofdverpleegkundige. r

Voor anaere bezoekers gelden de volgende tijden: keel-, neus- en o|r
kunde en neurologie: 14.15-15.00 uur en 18.30-19.30 uur: oogheelkul
heelkunde 14.15-15.00 uur en 18.30-19.00 uur.

Kinderkliniek: zalen voor peuters, kleuters en grote kinderen:
uur babyzaal en boxenafdeling: volgens afspraak.

15j|