Premier Peres
wordt bedreigd
Buitenland
Haider moet
opheldering
geven over
rede ss'ers
Onzekerheid
over aantal
overlevenden
Vrees voor nieuw drama
rond Zonnetempel-sekte
Bethlehem: 'niet Christusmaar Arafat in middelpunt'
'Bewijzen voor spionage
premier Oleksy onvoldoende'
Brussel tempert tempo hervormingen
ATERDAG 23 DECEMBER 1995
5
'Israël kan afstand
doen van atoom
TEL AVIV Rtr
Shimon Peres heeft gisteren
in Tel Aviv laten doorsche
meren dat van nucleaire
dreiging geen sprake meer
hoeft te zijn, zodra er alge
hele vrede in het Midden
oosten is. Hij zei dit in ant
woord op vragen over zijn
visie op het Midden-Oosten
in de komende jaren en
eventuele veranderingen in
het Israëlische nucleaire
beleid. „Geef mij vrede en
wij zullen het atoom opge
ven. Daar komt het op neer.
Als er vrede in de regio is,
denk ik dat wij het Midden-
Oosten kunnen verlossen
van de nucleaire dreiging",
zei Peres.
De premier gaf geen ver
dere verduidelijking. Wel
merkte hij op dat zijn ant
woord niet inhoudt dat Is
rael atoomwapens heeft.
„Zolang het vermoeden
(dal Israel die wapens
heeft) op zich als afschrik
king werkt, laat mensen dat
dan maar denken Ik zie
geen enkele reden om hun
achterdocht weg te ne
men".
WENEN DPA
De Oostenrijkse president Tho
mas Klestil eist van lörg Haider
een verklaring over een rede
voering die Haider eerder dit
jaar heeft gehouden voor oud-
Icden van de WafTen SS. Klestil
verzoekt Haider, de leider van
de rechtse FPÖ, op 'de begrijpe
lijke kritiek op zijn jongste uit
spraken' te reageren. Hij spoort
hem aan zulks te doen 'met de
fijnzinnigheid die het thema
verdient
In de toespraak voor oudge
dienden van de Waffen-SS zei
Haider in september blij te. zijn
dat „er in deze wereld nog fat
soenlijke mensen zijn die karak
ter hebben, ook bij de zwaarste
tegenwind voor hun overtuiging
staan en hun opvattingen tot
vandaag trouw zijn gebleven".
De voorzitter van de FPÖ be
treurde het bij die gelegenheid
dat „wij nu misschien niet meer
de meerderheid hebben. Maar
wij zijn geestelijk superieur aan
de anderen". Bij de bijeenkomst
in Haiders deelstaat Karinthië
was ook de dochter van de
voormalige SS-leider Heinrich
I limmler aanwezig.
Amateuropnamen van Hai
ders toespraak werden dinsdag
door de Oostenrijkse televisie
uitgezonden, en veroorzaakten
grote opschudding. De Waffen-
SS is in 1946 tijdens het proces
tegen nazi kopstukken in Neu
renberg tot 'criminele organisa
tie' vertelaard. I let openbaar mi
nisterie in Klagenfurt meldde
donderdag een onderzoek te
hebben ingesteld naar de rede.
BOGOTA Rtr-AFP-DPA
Zeker acht mensen hebben de
vliegramp met een Amerikaanse
Boeing in Colombia overleefd,
zo heeft een Colombiaanse
luchtvaartfunctionaris gisteren
meegedeeld. Fierder maakten
lokale media melding van ze
ventien overlevenden. De chef
van politie in Huga, van waaruil
de reddingspogingen worden
georganiseerd, noemde een an
der getal. I lij zei dat vijf mensen
levend waren gevonden, van
wie er inmiddels één was over
leden
13c zegsman van het Colom
biaanse burgerluchtvaartbu-
reau, Alberto Davila, zei in een
uitzending van het Amerikaanse
televisiestation NBC dat het
aantal mensen dat levend wordt
aangetroffen kan stijgen. „Het
aantal overlevenden staat nu op
acht. De mogelijkheid van meer
is aanwezig." Hij wees erop dat
het weer beter begint te wor
den, wat de reddingswerkzaam
heden vergemakkelijkt.
Reddingswerkers hopen meer
overlevenden te vinden wan
neer ze de andere flank van de
San José-berg gaan onderzoe
ken.
De oorzaak van de ramp is
nog onduidelijk.
Spaanse officier gedood door autobom
leon» Fen explosie van een autobom in de Noordspaanse stad
Leon heeft gisteren het leven gekost aan een officier uit het
Spaanse leger. Volgens een zegsman van het ministerie van bin
nenlandse zaken zijn bij de aanslag ook vier mensen gewond ge
raakt. De auto (foto) stond geparkeerd in het centrum van de
stad. Het was niet direct duidelijk wie voor de aanslag verant
woordelijk is, maar hij deed sterk denken aan de aanslagen van
de Baskische afscheidingsbeweging ETA. Het is de derde aanslag
in Spanje binnen een periode van drie weken. foto reuter
Russen belegeren Tsjetsjeense stad
moskou Het Russische leger is gisteren een belegering begon
nen van de Tsjetsjeense stad Goedermes. Rebellen houden daar
strategische gëbouwen bezet en hebben er rond 100 Russische
soldaten ingesloten. De plaatsvervangend commandant van de
Russen in Tsjetsjenië zei dat zijn troepen zich alleen van een to
tale aanval op Goedermes onthouden om te voorkomen dat er
slachtoffers onder de burgers vallen.
Israëlische veiligheidsdienst voert bewaking op
Zestien mensen al een week spoorloos
De Israëlische veiligheidsdienst, Shin Bet, heeft de bewa
king van premier Peres opgevoerd nadat joodse extre
misten met aanslagen hadden gedreigd. Dit hebben Is
raëlische kranten gisteren gemeld. Volgens bronnen bin
nen Shin Bet heerst er in extremistische kringen frustra
tie dat de moord op premier Rabin in november niet
heeft geleid tot stopzetting van het Arabisch-Israëlische
vredesproces.
De Jerusalem Post voerde een
hoge Shin Bet-functionaris op,
die stelde dat er sprake is van
een veel groter aantal waar
schuwingen dan werd ontvan
gen voorafgaande aan de
moord op Rabin, op 4 novem
ber. Volgens het dagblad Davar
Rishon zijn extremistische groe
pen inmiddels over de schok
van de aanslag op Rabin heen,
en voeren zij hun activiteiten
weer op. Ze hopen door Peres te
liquideren het vredesproces te
kunnen stoppen, en vooral een
eventuele toenadering tot Syrië
te dwarsbomen.
Shin Bet heeft aangekondigd
dat bij publieke optredens van
Peres de veiligheidsmaatregelen
zullen worden verscherpt. Zo
zullen hij publieke optredens
vaker en meer wegen worden
afgesloten. „We weten dat dit
overlast veroorzaakt, maar we
kunnen niet anders", aldus een
woordvoerder. „We kunnen de
premier niet vragen opgesloten
te blijven zitten in zijn kantoor,
en we moeten hem bescher
men."
De Israëlische veiligheids
dienst heeft veel kritiek gekre
gen, omdat zij de moordenaar
van Rabin ongehinderd tot op
enkele meters van de premier
hadden laten komen. De bewa
king van Rabin zou volstrekt
onvoldoende zijn geweest, on
danks de dreiging van aansla
gen. Zeven functionarissen, on
der wie het hoofd van Rabins
bewaking, zijn inmiddels ont
slagen.
Shimon Peres: extreme joden willen ook hem vermoorden.
foto epa sven nackstrand
Chinese dissident Wei gaat in beroep
peking Wei Jingsheng, de Chinese dissident die vorige week
werd veroordeeld tot veertien jaar gevangenisstraf wegens
staatsondermijnende activiteiten, gaat tegen zijn straf in beroep.
Dit heeft een woordvoerster van de rechtbank in Peking gisteren
jgemeld. Gisteren was de laatste dag dat beroep kon worden aan
getekend tegen het vonnis. De 45-jarige Wei, die in 1995 werd
genomineerd voor de Nobelprijs voor de vrede wegens zijn in
spanningen voor de mensenrechten, werd op 13 december ver
oordeeld omdat hij zou hebben getracht de regering omver te
werpen.
Difterie eist 51 levens in Kazachstan
almaty De ergste uitbarsting van difterie sinds tientallen jaren
in Kazachstan heeft aan minstens 51 mensen het leven gekost,
zo heeft het Russische persbureau Interfax gisteren bericht.
Honderden mensen zijn besmet. Difterie is een besmettelijke in
fectie van de bovenste luchtwegen of de huid, die in ernstige ge
vallen kan leiden tot hartstoornissen of dood. Difterie-epidemie-
en hebben de afgelopen twee jaar ook andere voormalige Sov-
jet-republieken getroffen, waaronder Rusland en Oekraïne.
ïenève bob kroon
:orrespondent
Nauwelijks een jaar na de gru
welijke dood van 53 leden van
zogenaamde Zonnetempel-
lekte, zijn zestien leden, onder
Aie drie kinderen, van dit ge-
lootschap spoorloos verdwe
nen. De zaak kwam aan het
jicht toen de politie van Genè-
afgeldpen maandag twee
anadese sekteleden het land
de uitzetten. Toen de
eemdelingenpolitie tot uit
wijzing wilde overgaan, bleken
Je Canadezen spoorloos. Bij
eerdere naspeuringen bleek
iat nog veertien andere Zwit-
en Franse 'discipelen'
rijn verdwenen.
Dndanks een dag van verwoed
politiespeurwerk in Genève en
riet naburige Frankrijk is nog
een enkel spoor gevonden van
e vermisteri. Wel heeft de Ge>-
tieefse recherche in de wonin
gen van verdwenen sekteleden
Onheilspellende documenten
gevonden die de vrees voor een
nieuwe collectieve zelfmoord
doen toenemen.
In een achtergelaten 'wilsbe
schikking' stond bijvoorbeeld te
lezen: „De dood is slechts een
Walesa blijft vandaag weg bij installatie Kwasniewski
i WARSCHAU «GPD-Rtr-AFP-DPA
Er is onvoldoende bewijs voor
de bewering dat de Poolse pre
mier Josef Oleksy gespioneerd
heeft voor buitenlandse inlich
tingendiensten. Dit hebben
Poolse militaire aanklagers gis
teren geconcludeerd na bestu
dering van de informatie die
minister van binnenlandse za
ken Milczanowski hun had
overhandigd. Er zal daarom
geen officiëel onderzoek wor
den ingesteld.
Het hoofd van de militaire
krijgsraden, Ryszard Micha-
lowski, zei in een verklaring dat
Milczanowski's materiaal
'zekere tekortkomingen' heeft.
Het is onvoldoende om te die
nen basis voor een aanklacht.
Milczanowski beschuldigde
de premier donderdag in het
parlement van spionage. Olek
sy zou werkzaam zijn geweest
voor een buitenlandse veilig
heidsdienst en jarenlang gehei
me informatie en documenten
hebben doorgegeven. De mi
nister zei over overtuigende
bewijzen te beschikken.
Milczanowski. een bondge
noot van Walesa, baseerde zijn
zware beschuldigingen op be
vindingen van de binnenland
se veiligheidsdienst. De contra
spionage zegt al jaren over
aanwijzigingen te beschikken
dat een buitenlandse geheime
dienst een permanente infor
mant binnen de politieke lei
ding van Polen heeft. Pas dit
jaar zou zijn gebleken dat het
om Oleksy gaat, maar toen was
hij al premier.
De (vermeende) spionageaf-
faire zorgt in politiek Warschau
voor enorme commotie en
dreigt de inauguratie van de
nieuwe president Alexander
Kwasniewski totaal te over
schaduwen. De 41-jarige ex-
communist wordt vanmiddag
in het parlement beëdigd. Zijn
voorganger Lech Walesa zal
daarbij nadrukkelijk afwezig
zijn. Walesa reisde gisteren op
zijn laatste ambtsdag al naar
zijn huis in Gdansk. Aanhan
gers van Walesa hebben opge
roepen om vandaajg bij het
parlement tegen Kwasniewski
te demonstreren.
De uiterst symbolische afwe
zigheid van Walesa bij de
machtsoverdracht bewijst vol
gens aanhangers van Kwas
niewski eens te meer dat de
voormalige leider van de vak
bond Solidarnosc niet in staat
is om in waardigheid af te tre
den. De beschuldigingen tegen
premier Oleksy passen volgens
het Kwasniewski-kamp ook in
dat beeld. De hele affaire is
volgens links niet anders dan
een laatste, wanhopige poging
van het Walesa-kamp om de
regering van Oleksy die voor- 1
namelijk uit ex-communisten
bestaat, in verlegenheid te
brengen.
Het Poolse parlement heeft
ondertussen een onderzoek in
gesteld om na te gaan of de ge
heime dienst zich bij het verza
melen van de belastende gege
vens over Oleksy aan de wet
heeft gehouden.
simpele passage naar een bete
re wereld". Dit was het letterlij
ke credo van Luc Jouret, de Bel
gische oprichter van de Zonne
tempelsekte, die vorig jaar okto
ber zichzelf en 53 van zijn vol
gelingen de dood injoeg.
Uit verhoren van familieleden
en kennissen van de vermisten
is gisteren gebleken, dat na deze
rituele slachtpartij een aantal
'sekteaanhangers, die niet waren
'uitverkoren' hun goeroe Jouret
naar het hiernamaals te begelei
den, de sinistere Zonnetempel
tempel opnieuw heeft geacti
veerd. Deze 'harde kern' be
hoort nu tot de zestien vermis
ten.
André Campiche, een Zwit
serse socioloog die de Zonne
tempel diepgaand heeft bestu
deerd, vreest dat de midwinter
zonnewende en de nieuwe
maan van 21 december moge
lijk is uitgekozen voor een nieu
we 'collectieve overgang' naar
het hiernamaals, ergens in een
afgelegen bergchalet. Maar de
Geneefse recherche sluit nog
steeds niet uit, dat het alleen
maar gaat om een geheime, bij
eenkomst van Zwitserse en
Franse sekteleden om de Zon
netempel nieuw leven in te bla
zen.
Morgenavond krijgen de christenen ruim baan in Bethlehem, gisteren was het de beurt van de moslims die massaal het vrijdagsgebed bijwoonden op en rond het Kribbeplein. Bethle
hem vierde gisteren de 'bevrijding' van Israël. fow epa
BETHLEHEM Rtr-DPA-ANP
Suha Arafat, met haar vijf maanden oude
dochtertje Sahwa in de armen, heeft gis
teravond onder overweldigende belang
stelling de lichtjes ontstoken in de kerst
boom op het plein voor de Geboortekerk
in Bethlehem. De echtgenote van PLO-
voorzitter Yasser Arafat was kort daar
voor aangekomen in de stad die 24 uur
eerder door het Israëlische leger was ver
laten.
Arafat zelf wordt vandaag in Bethlehem
verwacht. Hij zal dan voor het eerst in
die plaats een zitting leiden van de Pa
lestijnse Autoriteit. Morgen wonen
Arafat en zijn vrouw de nachtmis bij in
Bethlehem. Suha Arafat is van huis uit
christelijk.
Een dag nadat Israël Bethlehem heeft
overgedragen aan de Palestijnse autori
teiten, lopen de voorbereidingen van
twee feesten door elkaar heen. Elias
Freij, de christelijke burgemeester van
Bethlehem en minister van toerisme in
het Palestijnse autonomie-kabinet, geeft
Israël de schuld: „Ik heb Israël steeds ge
vraagd Bethlehem minstens tien dagen
voor Kerstmis te verlaten, om een tijd
spanne tussen het feest van de Palestij-
nen en Kerstmis te hebben. We hebben
er nu maar twee dagen tussen. 50.000
Palestijnen zullen met Arafat feestvieren.
Dit jaar staat niet het christelijke feest,
maar Arafat centraal."
Yasser Arafat zal morgen op eieren moe
ten lopen en zich volledig moeten schik
ken in een al heel lang bestaand nauw
gezet schema bij zijn deelname aan de
nachtmis. Voor de heilige plaatsen is al
heel lang een 'status quo' van kracht die
door het internationale recht wordt ge
garandeerd.
De Franciscanen, die de Rooniskatholic
ken inzake de heilige plaatsen vertegen
woordigen, zijn onlangs bij Yasaser
Arafat in Gaza op bezoek geweest om
hem de details van de status quo uil te
leggen en de daarbij behorende, soms
komisch en uiterst archaïsch aandoende
regels, waar tot de dag van vandaag de
hand aan wordt gehouden.
Eén van de regels stipuleert dat bij de
nachtmis van 24 december in de cere
monie geen enkele prominente plaats
wordt gegund aan de politieke macht die
op dat moment over de plaats heerst.
De ceremonie wordt geleid door de
roomskatholieke patriarch van Jeruza
lem, een ambt dat sinds 1987 wordt uit
geoefend door de Palestijn Michel Sab-
bah. Hij gaat voor bij het celebreren van
de mis en volgt vanaf zijn intrede, in
Bethlehem, morgenmiddag, tot het eind
van de dienst een route waarvan de de
tails onwrikbaar vastliggen.
Premier Dehaene: sociale zekerheid niet bruusk veranderen
brussel alv knol
correspondent
Onder druk van de stakingen
van de afgelopen weken in Bel
gië bij onder meer de spoorwe
gen en de luchtvaartmaatschap
pij Sabena, heeft de regering in
Brussel gisteren besloten het
wat kalmer aan te doen met de
hervormingen van de sociale
zekerheid. Volgens premier
Jean-Luc Dehaene mogen die
hervormingen niet 'bruusk en
overhaast' gebeuren.
Formeel had de Belgische re
gering het komend voorjaar met
de hervormingen moeten be
ginnen, maar Dehaene is nu te
vreden wanneer pas op 1 janua
ri 1997 'alle maatregelen in voe
ge zijn'. Hij wil eerst in het
voorjaar de sociale rust hersteld
zien onder de ambtenaren en
het spoorweg- en Sabena-per
soneel.
Door de acties van de laatste
paar weken leek België in snel
tempo Frankrijk achterna te
gaan. waar in november en de
cember het openbare leven vrij
wel kwam stil te liggen door ac
ties tegen de bezuinigingen van
de regering-Juppé. België heeft
net als Frankrijk grote moeite
economie «mi vraagt om snelle
duidelijkheid. Anderzijds kan te
snel optreden zonder het nodi
ge overleg leiden tot wat men in
België 'breukmomenten'
noemt Die laatste wil Dehaene
vermijden.
Ook de Belgische werkgevers
organisatie bepleitte gisteren
een geleidelijke modernisering
van de sociale zekerheid. Maar
de werkgevers bekritiseerden
tevens, dal de regering haar uit
gaven niet onder controle heeft
en dat de financiering van het
sociale stelsel te zwaar op de
werkgevers drukt. In België be
taal'. het Rijk ongeveer 21 pro
cent van de sociale zekerheid,
terwijl dat in de omringende
landen tussen de 23 en de 30
procent is.
De werkgevers verzetten zich
tevens tegen pogingen van met
name de christendemocraten in
de Vlaamse deelregering, die
aansturen op een scheiding tus
sen Vlaanderen en Wallonië wat
de financiering van de sociale
zekerheid betreft. Met dat soort
uitlatingen, aldus de Belgische
werkgevers, wordt de hervor
ming van de sociale zekerheid
alleen maar op de lange baan
geschoven.
om straks te voldoen aan de cri
teria van het Verdrag van Maas
tricht voor toetreding tot de
EMU, de Economische en Mo
netaire Unie van de Europese
Waar Frankrijk met een groot
begrotingstekort kampt, gaat
België gebukt onder een hui
zenhoge staatsschuld van meer
dan 130 procent van het bruto
binnenlands produkt. Volgens
'Maastricht' mag die niet meer
dan 60 procent van het bbp be
dragen.
„Goede hervormingen zijn
nodig", aldus Dehaene gisteren,
„maar we nemen er de tijd
voor". Hij kondigde tevens aan
eerst met de sociale partners,
werkgevers en vakbonden, om
de tafel te gaan zitten, voordat
er besluiten vallen. Mocht het
echter niet tot een 'sociaal pact'
komen, dan zal de regering zelf
haar beslissingen nemen, zei
hij.
Dehaene gaf gisteren toe ge
confronteerd te worden 'met
een paradox'. Enerzijds is er on
zekerheid onder de bevolking
over de toekomst. Die onzeker
heid heeft zijn weerslag op de
van I januari l/m 4 april 1996. voor kinderen
l/m 11 jaar Vanaf-prijzen p.p. gebaseerd op 2 beta
lende volwassenen per kamer Stap naar uw ANVR
VOLWASSENE KIND
eigen auto V A M
vanaf 10
VOLWASSENE KIND
