)k Kerstversiering voor haasthebbers Tuinieren garden-centre bloemendaal b.v. ZAI bKUACj 11 DtLtMBtK 1 yyb 157 957 Tuinkunst In 1970 begon de in Amster dam geboren kunstschilder Ton ter Linden in Drenthe met de aanleg van zijn 'Fasci nerende Tuinen'. De vergelij king met de Tuinen van Mo net en Sissinghurst Garden wordt vaak gemaakt. En dat is ook niet zo verwonderlijk om dat Ton sterke banden heeft met het impressionisme. Dit is te zien in zijn aquarellen en pastels maar bovenal in zijn tuinen. Heeft hij de keuze tussen schilderen en tuinie ren ooit gemaakt? In het boek 'Tuinieren, Uit de Kunst' blijkt dat hij nooit heeft geko zen; iedere border is een aquarel, iedere tuin is een compositie. Zijn enorme plantenkennis staat ten dien ste van de tuinontwerpen. In dit boek, dat tevens ter gelegenheid van het 25-jarig bestaan van de Tuinen van Ton ter Linden is uitgegeven, leert u hem kennen als tui nier, kunstschilder, ontwerper en als mens. U wandelt met hem door zijn tuinen en vindt een overvloedige bron van in formatie en inspiratie. Na tuurlijk ziet u de tuinen in de vijf maanden van hoogtepun ten in bloei, maar ook de ove rige maanden van het jaar, waarin veel werk wordt ver zet, komen aan bod. Vraag en antwoord Tjonge, tjonge, alle kamerplan ten schijnen dit jaar zaad ge vormd te hebben. Zelfs de vet- plant van mevrouw G. Bree- mouer uil Haarlem. Cactus zaad kiemt binnen enkele we ken, mits vers. Het moet voor durend vochtig blijven. Zaaien in een pot met goede zaaigrond, zaad op de grond, niet afdekken met aarde, wel de pot met glas of plastic afdekken. Warmte is noodzakelijk, liefst 25 graden. Zodra er kieming is, glas weg, en zodra stevig genoeg, verspe nen. Vooral de kleine wortels niet beschadigen. Succes er- We gaan door met zaaien e dan wel van Clivia. Over het al gemeen laat men zaadvorming niet toe, omdat daardoor de plant erg verzwakt. Bovendien duurt het vijf jaar eer zaailingen bloeien terwijl stekken binnen twee jaar bloeien. Maar het zaaien valt te proberen. Ge woon na drogen in goede zaai- aarde, vochtig houden en pas als de planten hanteerbaar zijn verspenen. Maar nogmaals, zij scheuten wegnemen na de bloei geeft beter en sneller resultaat. En nu het zaad van de Campsis radicans dat maar niet wil kie men. Als dat zaad na twee jaar nog niet gekiemd is, zijn er twee mogelijkheden: het zaad was van slechte kwaliteit of het heeft geleden door te veel of te weinig vocht. Zomerstek lukt altijd, maar daarover van de zomer. Dit antwoord is bestemd voor C. van Vliet uit Hillegom. Gefeliciteerd met de jonge plantjes van de Stephanotis, mevrouw De Ruiter uit IJmui- den. Hoe nu? Bij verpotten grond op basis van potgrond waarin veel compost. Gebruik vooral een niet te grote pot en verpot pas als deze te klein is geworden. Verder: veel licht, geen volle middagzon, kluit vochtig houden en af en toe plantenmest. Nooit temperatu ren onder 18 graden en ook vochtige lucht. Sproeien op blad of stukjes natte spons tussen de takken! Het zal wel even duren eer de jonkies gaan bloeien. Succes met de borelingen. De heer Am am a uit Haarlem heeft een prachtige Ficus benja- mini die na verpotten plotseling slecht groeit. Oplossing van dit raadsel: slechte potgrond. Die is vaak in de handel. Dus snel op nieuw oppotten in nieuwe grond met véél turf. Vooral een niet te grote pot nemen, daar houdt hij namelijk niet van. Ei genlijk is de beste tijd om te verpotten het voorjaar, maar in dit geval zou ik het snel doen: met goede grond en een kleine pot, dan zal de plant het zeker weer goed doen. Geef vooral niet te veel water, dan laat hij de rest van de bladeren vallen. TUINBOEKEN De tuinen beslaan nu 1,5 ha. en trekken jaarlijks zoveel bezoekers uit binnen- en bui tenland dat hij het werk niet alleen kan doen. Het is een driemanschap geworden met Ton als creatieve kern. Gert Tabak is zijn levenspartner en medetuinier en regelt samen met Hanne Cannegieter de organisatorische sores. In dit boek komt hun vriendschap en gezamenlijke liefde voor de tuinen tot uiting, want Ton ter Linden vertelde, Hanne Cannegieter schreef en Gert Tabak maakte de foto's. Een boeiend geschreven boek met prachtige foto's over de fascinerende tuinkunst van Ton ter Linden. Vormsnoeien Niet alleen de buxus, maar ook de taxus, haagbeuk, mei doorn en liguster laten zich gewillig in vorm snoeien. Ir- een Schmid heeft daarover een aardig en praktisch boek je geschreven. Eerder publi ceerde ze al Buxus, Praktische gids voor opkweek en vorm- snoei. Vormsnoei, alle toepas singen in de hedendaagse tuin, is daar een bijna logisch vervolg op. De buxushaagjes zijn een rage en nu de vorm snoei is herondekt, zal de be langstelling voor de andere boom- en struiksoorten die zich hier voor lenen, niet lang op zich laten wachten. De eerste vormsnoei dateert uit - de tijd van de Romeinen. Be kend zijn vooral de hoftuinen uit de Renaissance, met hun hagen en lanen. Versailles in Frankrijk, het Loo in Neder land en het landgoed Beec- kestijn hier in de Randstad zijn buitenplaatsen waar die formele tuinen bewaard zijn gebleven. In de historische tuin te Aalsmeer staat het er ook vol mee en kunnen buxusboompjes tegen schap pelijke prijzen worden aange schaft. Hoe de bomen en struiken te behandelen wordt uitvoerig beschreven door Ir- een Schmid, die zelf jarenlang praktijkervaring in de vorm snoei heeft opgedaan en die kennis nu op een prettig lees bare manier toegankelijk heeft gemaakt voor de gewo- n^doorsnee amateurtuinder. wij wensen u een witte kerst en veel groen in het nieuwe jaar met hoogmadeseweg leiderdorp - rijksstraatweg - wassenaar CITAAT Streep op elke regel de letters weg, die samen het woord vor men dat overeenkomt met de omschrijving. De resterende let ters vormen van boven naar be neden en van links naar rechts een citaat. Horizontaal: 1. boos; 2. filosoof; 3. coureur; 4. machinemens; 5. soort fiets; 6. voorbeeld; 7. herrie; 8. inwen dig; 9. spijker; 10. sneeuwsto- ring; 11. hemelgeest; ^.scha duw; 13. chaos; 14. afzichtelijk. KRUISWOORDRAADSEL Lobbe Lem kwam overeind en begon in een verfpotje te roeren. „Dat mag ik zien", zei Joost. „Je kunt die plint nemen, met je vyelnemen, dan ga ik verder met deze. ,Maar waarom ga je verder met de ze?" vroeg de zwerver, al flodderend. „Dat is mijn plicht", prevelde de be diende korzelig. „Dat zei ik toch al?" „Waarom is dat je plicht?" hield Lem aan. „Omdat ik daar mijn salaris voor krijg!" riep de knecht getergd uit. „Je vragen zijn ongepast, als je me toestaat. En je houdt me van mijn werk!" „O", zei Lobbe. Hij trok een druipen de kwast uit de pot en drukte die peinzend op de muur. „Ik ben maar een Lem alleen", ver klaarde hij. „Het leven is moeilijk', wanneer men dat is. In Lemland is het beter; daar is de hele familie. En opa weet alles. Weet jij ook, waar Lemland ligt?" „Nooit van gehoord", mompelde Joost. Hij begon medelijden met de eenzame zwerver te voelen. Maar dat gevoel verdween geheel toen hij om keek en merkte, dat de witte muur met poppetjes beschilderd was. „Mag dat niet?" vroeg Lobbe Lem, die zijn ontstemming merkte. „Het is jouw kamer toch niet? Nou dan, wat kan het jou dan schelen?" „Heer Olivier zal dat niet goedkeu ren!" zei de bediende, zich met moeite beheersend. „Maak die muur schoon, onmiddellijk!" „Waarom?" vroeg de vreemdeling. „Het is mijn plicht toch niet? Ik krijg er immers geen geld voor?" H T W E R DOOR HANS VAN ES Vrijdag kreeg heel het land te maken met een bijna vergeten weert] pe. Bij een harde zuidwestenwind, veel regen en boterzachte lucht van 10 a 12 graden werden herinneringen opgewekt aan de vele dt cembermaanden in het recente verleden, die nat en warm voorbij g gen zonder enig winterweer van betekenis. Zeer zachte, subtropisd lucht botste tegen de arctische kou in Noord-Europa met als result goed gevulde regenmeters. Tot vrijdagavond 19.00 uur vingen Leij dorp en Santpoort 16 mm op, Haarlem noteerde 18 mm. Ook van-1 daag vallen er van tijd tot tijd nog flinke buien. In de loop van de dl koerst de kern van een depressie (978 hpa of millibar) via Zuid-Enj land dwars over ons land naar het oosten. Eerst is het nog zacht mi temperaturen rond 9 graden maar in de loop van de avond draait d| wind van zuidwest langzaam door naar noord tot noordoost en drin de koude lucht - na een afwezigheid van nog geen 48 uur - het lant binnen. Vervolgens staan er enkele winterse dagen op het program en juist tijdens de Kerstdagen is de kans op sneeuw behoorlijk grod Morgen is het waarschijnlijk enige tijd droog en rustig met zonnige perioden en temperaturen van even boven nul. In de loop van de dj wordt de lucht gaandeweg onstabieler. De arctische lucht, die deej vanaf de Noorse Zee en ook vanuit een bitterkoud Scandinavië kon aanstromen, kan boven het 8 graden warme Noordzeewater een hé ge reactie teweeg brengen, mede omdat de bovenlucht afkoelt tot- a -40 graden op 5 kilometer hoogte. Sneeuwbuien worden gevormd en mogelijk ontwikkelt zich zelfs een geheel met koude lucht gevu) storing, een zogenaamd 'Polar Low' langs de Engelse oostkust. Mis schien krijgt een deel van ons land op zondagavond of maandagocj tend enkele flinke sneeuwbuien, die met deze kleine storing meetii ken. Ook dinsdag vallen enkele winterse buien. De kans op de vor ming van een sneeuwdek is dus behoorlijk groot deze Kerst. De ter peraturen liggen vanaf zondag overdag dicht bij het vriespunt met lichte vorst in de nacht. Blijft er sneeuw liggen, dan kan het de ko mende nachten zelfs matig vriezen. Een nieuwe aanval van zachte lucht is de eerstkomende vier dagen niet te verwachten. Storingen met zachte lucht wijken uit langs een zuidelijke route over Frankrijl en het Alpengebied. OPA E U KNMI Weersvooruitzicht Geldig tot en met zaterdag. Noorwegen: Langs de westkust enkele sneeuwbuien. In het zuid oosten droog en overwe gend helder. Overdag meest lichte, landinwaarts matige tot strenge vorst. Zweden: Opklaringen, ook wolken velden en plaatselijk wat sneeuw. Zaterdag ten zui den van Stockholm be wolkt en perioden met sneeuw, in het uiterste zuiden mogelijk ook ijzel. Middagtemperatuur van - 4 graden in het zuiden tot -30 in Lapland. Denemarken: Zaterdag een stevige oos tenwind en sneeuw, in het zuiden mogelijk ook ijzel. Later op de dag van het noorden uit opklaringen. Zondag minder wind, af en toe zon en een lokale sneeuwbui. Maxi ma iets onder het vriespunt. Engeland, Schotland, Wales en Ierland: Zaterdag perioden met regen, in de heu vels overgaand in sneeuw. In Schotland enkele sneeuwbuien. Zondag wat zon en enkele winterse buien, maar in het zui den van Engeland en Ierland bewolkt en regen of sneeuw. Middagtemperatuur zaterdag van 2 graden in Schotland tot' 10 in het zuiden. Zondag in het zuiden kouder. België en Luxemburg: Bewolkt en perioden met regen, zondag mogelijk ook (natte) sneeuw. Zöhdaj; la ter op de daggen enkele opklaring. Za terdag zacht met maxima rond 9 gra den, zondag temperatuur dalend tot iets boven het vriespunt. Noord- en Midden-Frankrijk: Zaterdag enkele opklaringen, afgewis seld door bi/ien, mogelijk met onweer en windstoten. Zondag overwegend bewolkt en perioden met regen, later op de dag in de Vogezen mogelijk overgaand in sneeuw. Zacht met maxima rond 12 gra den, zondag later op de dag in het noor den daling van temperatuur. Portugal: Overwegend bewolkt en vooral in het midden en noorden perioden met regen, misschien bok onweer. In het noorden plaatselijk erg veel neerslag, Middag temperatuur van 15 graden in het noor den tot 19 in de Algarve. Madeira-. Wolkenvelden, ook af en toe zon en waarschijnlijk droog. Maxima ongeveer 21 graden. Spanje: Tamelijk veel bewolking en van tijd tot tijd regen, misschien met onweer. Aan de kust van Galicie kan veel neerslag vallen. Aan de Costa's in het oosten en zuidoosten op de meeste plaatsen droog en af en toe zon. Maxima rond 15 gra den, aan de kusten in het oosten en zui den circa 20. Canarische Eilanden: Perioden met zon en droog. Middagtem peratuur rond 24 graden. Marokko: Westkust: in het zuiden zonnige perio den en droog. Naar het noorden .toe meer bewolking en met name zaterdag af en toe regen of motregen. Middag temperatuur uiteenlopend van ongeveer 19 graden in het noorden tot rond 23 in het zuiden. Tunesië: Flinke zonnige perioden. In het noorden ook nu en dan wolkenvelden, maar waarschijnlijk droog. Middagtempera tuur ongeveer 21 graden. Zuid-Frankrijk: Af en toe zon, ook wolkenvelden en en kele verspreide buien, mogelijk met on weer. In de loop van zondag in het wes ten toenemende bewolking, gevolgd door regen. In de Franse Alpen sneeuw grens rond 1800 meter, zondag later op de dag dalend naar circa 1300 meter. Middagtemperatuur zaterdag circa 16 graden, zondag enkele graden lager. Mallorca en Ibiza: Zaterdag wolkenvelden en mogelijk een bui. Zondag droog en meer zon. Maxima rond 19 graden. Italië: Af en toe zon, maar ook tamelijk veel wolkenvelden en enkele buien. In de Ita liaanse Alpen en Dolomieten zaterdag sneeuwgrens rond 1900 meter, zondag droog en zonnige perioden. Maxima on geveer 17 graden, in het noorden circa 7. Griekenland en Kreta: In het westen en noorden veel wolken velden en nu en dan regen. In het oos ten en op Kreta vooral zaterdag geregeld zon en bijna overal droog, zondag toene mende kans op regen. Maxima circa 17 graden, in het noorden iets lager. Duitsland: Bewolkt en perioden met regen, in het uiterste noorden ook sneeuw of ijzel. Zondag in het noorden opklaringen en een enkele sneeuwbui. Elders perioden met regen, in het midden, en later ook in de heuvels in het zuiden overgaand in sneeuw. Zaterdag zacht met maxima rond 10 graden, maar in het uiterste noorden aanzienlijk kouder. Zondag in het noorden temperaturen rond het vriespunt. In het midden en zuiden eerst nog zacht, maar in de loop van de dag daalt de temperatuur van het noorden uit tot iets boven nul. Zwitserland: Meest bewolkt en perioden met rei sneeuwgrens rond 1900 meter, zoij later op de dag in het noorden dal naar circa 1200 meter. Zondag aai zuidflank van het Alpenmassief drod wat zon. Maxima in de dalen rond 9| Oostenrijk: Bewolkt en perioden met rejjL sneeuwgrens rond 1900 meter, zoij later op de dag dalend naar circa lL meter. Temperatuur in de dalen <r pend naar 4 tot 9 graden. Ie ZONDAG 24 DECEMBER 1995 Zon-en maanstanden Zon op 08.47 Zon onder 1C Maan op 10.09 Maanonder2(j Waterstand IJmuiden Katwijk Hoog 04.50 17.06 04.23 lf" Laag 02.32 12.56 02.13 lf MAANDAG 25 DECEMBER 1995 'li Zon- en maanstanden )l Zon op 08.48 Zon onder l(e Maan op 10.44 Maanonder2L Waterstand IJmuiden Katwijk it Hoog 05.37 17.53 05.10 ljv Laag 03.23 13.35 03.04 li DINSDAG 26 DECEMBER 1995 F Zon- en maanstanden Zon op 08.48 Zon onder lf1 Maan op 11.14 Maanonder2?i Waterstand Katwijk 06.00 Laag 04.06 14.26 03.47 WOENSDAG 27 DECEMBER 1995 Zon- en maanstanden Zon op 08.48 Zon onder l(j Maan op 1141 Maanonder23 Waterstand IJmuiden Katwijk Hoog 07.17 19.36 06.50 19 Laag 02.44 15,15 02.25 1( Weerrapporten 22 december 19 u Deelen Eelde Eindhoven Den Helder Rotterdam Twente Maastricht Aberdeen Athene Barcelona Berlijn Boedapest Bordeaux Dublin Helsinki sneeuw Innsbruck half bew Istanbul onbew. Klagenfurt half bew. Kopenhagen sneeuw Las Palmas onbew. Londen regen Luxemburg motregen Madrid half bew. Malaga half bew. Mallorca half bew. Malta licht bew. Moskou sneeuwbui München half bew. Stockholm Warschau Wenen Wat nu tweedeling? Waarom denken we daarbij alleen aan mensen met (te) veel of (te) weinig geld? De tweedeling tussen mensen met (te) veel of (te) weinig tijd is veel ernstiger. Denk maar eens aan de twee miljoen tweeverdieners die Nederland telt. Dat zijn dus vele volwassenen die met moeite de touwtjes van maat- schappelijke en sociale verplichtingen aan elkaar weten te knopen. - Ook zij willen wat kerstsfeer in huis, liefst geen kitsch en als het kan zelfgemaakt. Wel dat kan, met heel wei nig tijd en weinig moeite. We maken gewoon een aan tal 'kersttakjes' en die hangen we her en der in huis en aan de voordeur. We hebben er flink wat groene takjes voor nodig, gekocht, geplukt, van de onderste takken van de kerstboom geroofd. Die bundelen we met be hulp van een elastiek. Dan gaat er een mooie strik in de gewenste kleur om en worden er nog een paar kerstspullen van vorig jaar, of ecologisch verantwoorde denneappels, kastanjes of wat dan ook in gehangen. Nu nog her en der een spijker en we zitten volop in de kerstsier. Na de feestdagen wordt het lint er af gehaald en bewaard tot volgend jaar. De takjes blijven liggen op een koel plekje tot we ze nodig hébben om planten en potten op balkon of in de tuin tegen vorst te be- schermen. Is er nog wat tijd over dan maken we een multifunctio- *--• nele kersthanger. Nodig: een kleerhanger met dwars- I latje, zo een die bedoeld is om er broeken op te han gen, liefst van hout, desnoods van ijzerdraad. In dat laatste geval moeten we dat dunne draad inpakken in watten of wat textiel, anders pakken onze kaarsenhou ders niet. Dan wordt de ronde haak recht gebogen zodat de hanger een piek heeft. Nu wordt alles netjes omwoeld met kerst lint in de gewenste kleur. Op het rechte stuk worden vier of vijf kaarsenhouders bevestigd met kerstboomkaarsjes erin. De piek gaat in een vaas, gevuld met vochtige turf of vochtige aarde. Nu komt het leukste werk: we slingeren wat takjes Klimop of ander groen rond de rechte stok en we steken flink wat groen in de vaas. In een mum van tijd hebben we op die manier een fraai kerststukje gemaakt dat alle feestdagen lang de tafel kan sieren, mits we maar genoeg kaarsjes hebben om de uitgebrande exemplaren te vervangen. Na het feest wordt de hanger met kaarsenhouders weer netjes bewaard. Die gaat jaren mee. Zuinig en milieuvriendelijk nietwaar, maar bovenal feestelijk. GREET BUCHNER geeft antwoord op al uw tuinvragen Brieven naar: POSTBUS 507 2003 PA HAARLEM 1 K N W A I A E D 2 D E M N K A E R 3 R N E D N N E R 4 V R 0 E B O T R 5 T A D N D W E M 6 M A 0 A D E L L 7 T L A W A 0 A I 8 I N 0 T I E R N 9 N T A 0 G E L P 10 L A E W I E N E 11 E N N R G E E L 12 L 0 C M M H E R 13 R T 0 M E M E L 14 L E W L E IJ G K Tom Poes en het Lemland HEINZ TOM POES OPGAVE OPLOSSING VKOL'JK KERSTFEEST ALLEMAAL

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1995 | | pagina 10