)k
Kerstversiering
voor haasthebbers
Tuinieren
garden-centre
bloemendaal b.v.
ZAI bKUACj 11 DtLtMBtK 1 yyb
157 957
Tuinkunst
In 1970 begon de in Amster
dam geboren kunstschilder
Ton ter Linden in Drenthe
met de aanleg van zijn 'Fasci
nerende Tuinen'. De vergelij
king met de Tuinen van Mo
net en Sissinghurst Garden
wordt vaak gemaakt. En dat is
ook niet zo verwonderlijk om
dat Ton sterke banden heeft
met het impressionisme. Dit
is te zien in zijn aquarellen en
pastels maar bovenal in zijn
tuinen. Heeft hij de keuze
tussen schilderen en tuinie
ren ooit gemaakt? In het boek
'Tuinieren, Uit de Kunst'
blijkt dat hij nooit heeft geko
zen; iedere border is een
aquarel, iedere tuin is een
compositie. Zijn enorme
plantenkennis staat ten dien
ste van de tuinontwerpen.
In dit boek, dat tevens ter
gelegenheid van het 25-jarig
bestaan van de Tuinen van
Ton ter Linden is uitgegeven,
leert u hem kennen als tui
nier, kunstschilder, ontwerper
en als mens. U wandelt met
hem door zijn tuinen en vindt
een overvloedige bron van in
formatie en inspiratie. Na
tuurlijk ziet u de tuinen in de
vijf maanden van hoogtepun
ten in bloei, maar ook de ove
rige maanden van het jaar,
waarin veel werk wordt ver
zet, komen aan bod.
Vraag en antwoord
Tjonge, tjonge, alle kamerplan
ten schijnen dit jaar zaad ge
vormd te hebben. Zelfs de vet-
plant van mevrouw G. Bree-
mouer uil Haarlem. Cactus
zaad kiemt binnen enkele we
ken, mits vers. Het moet voor
durend vochtig blijven. Zaaien
in een pot met goede zaaigrond,
zaad op de grond, niet afdekken
met aarde, wel de pot met glas
of plastic afdekken. Warmte is
noodzakelijk, liefst 25 graden.
Zodra er kieming is, glas weg,
en zodra stevig genoeg, verspe
nen. Vooral de kleine wortels
niet beschadigen. Succes er-
We gaan door met zaaien e
dan wel van Clivia. Over het al
gemeen laat men zaadvorming
niet toe, omdat daardoor de
plant erg verzwakt. Bovendien
duurt het vijf jaar eer zaailingen
bloeien terwijl stekken binnen
twee jaar bloeien. Maar het
zaaien valt te proberen. Ge
woon na drogen in goede zaai-
aarde, vochtig houden en pas
als de planten hanteerbaar zijn
verspenen. Maar nogmaals, zij
scheuten wegnemen na de bloei
geeft beter en sneller resultaat.
En nu het zaad van de Campsis
radicans dat maar niet wil kie
men. Als dat zaad na twee jaar
nog niet gekiemd is, zijn er twee
mogelijkheden: het zaad was
van slechte kwaliteit of het heeft
geleden door te veel of te weinig
vocht. Zomerstek lukt altijd,
maar daarover van de zomer.
Dit antwoord is bestemd voor
C. van Vliet uit Hillegom.
Gefeliciteerd met de jonge
plantjes van de Stephanotis,
mevrouw De Ruiter uit IJmui-
den. Hoe nu? Bij verpotten
grond op basis van potgrond
waarin veel compost. Gebruik
vooral een niet te grote pot en
verpot pas als deze te klein is
geworden. Verder: veel licht,
geen volle middagzon, kluit
vochtig houden en af en toe
plantenmest. Nooit temperatu
ren onder 18 graden en ook
vochtige lucht. Sproeien op blad
of stukjes natte spons tussen de
takken! Het zal wel even duren
eer de jonkies gaan bloeien.
Succes met de borelingen.
De heer Am am a uit Haarlem
heeft een prachtige Ficus benja-
mini die na verpotten plotseling
slecht groeit. Oplossing van dit
raadsel: slechte potgrond. Die is
vaak in de handel. Dus snel op
nieuw oppotten in nieuwe
grond met véél turf. Vooral een
niet te grote pot nemen, daar
houdt hij namelijk niet van. Ei
genlijk is de beste tijd om te
verpotten het voorjaar, maar in
dit geval zou ik het snel doen:
met goede grond en een kleine
pot, dan zal de plant het zeker
weer goed doen. Geef vooral
niet te veel water, dan laat hij de
rest van de bladeren vallen.
TUINBOEKEN
De tuinen beslaan nu 1,5
ha. en trekken jaarlijks zoveel
bezoekers uit binnen- en bui
tenland dat hij het werk niet
alleen kan doen. Het is een
driemanschap geworden met
Ton als creatieve kern. Gert
Tabak is zijn levenspartner en
medetuinier en regelt samen
met Hanne Cannegieter de
organisatorische sores. In dit
boek komt hun vriendschap
en gezamenlijke liefde voor
de tuinen tot uiting, want Ton
ter Linden vertelde, Hanne
Cannegieter schreef en Gert
Tabak maakte de foto's.
Een boeiend geschreven boek
met prachtige foto's over de
fascinerende tuinkunst van
Ton ter Linden.
Vormsnoeien
Niet alleen de buxus, maar
ook de taxus, haagbeuk, mei
doorn en liguster laten zich
gewillig in vorm snoeien. Ir-
een Schmid heeft daarover
een aardig en praktisch boek
je geschreven. Eerder publi
ceerde ze al Buxus, Praktische
gids voor opkweek en vorm-
snoei. Vormsnoei, alle toepas
singen in de hedendaagse
tuin, is daar een bijna logisch
vervolg op. De buxushaagjes
zijn een rage en nu de vorm
snoei is herondekt, zal de be
langstelling voor de andere
boom- en struiksoorten die
zich hier voor lenen, niet lang
op zich laten wachten. De
eerste vormsnoei dateert uit -
de tijd van de Romeinen. Be
kend zijn vooral de hoftuinen
uit de Renaissance, met hun
hagen en lanen. Versailles in
Frankrijk, het Loo in Neder
land en het landgoed Beec-
kestijn hier in de Randstad
zijn buitenplaatsen waar die
formele tuinen bewaard zijn
gebleven. In de historische
tuin te Aalsmeer staat het er
ook vol mee en kunnen
buxusboompjes tegen schap
pelijke prijzen worden aange
schaft. Hoe de bomen en
struiken te behandelen wordt
uitvoerig beschreven door Ir-
een Schmid, die zelf jarenlang
praktijkervaring in de vorm
snoei heeft opgedaan en die
kennis nu op een prettig lees
bare manier toegankelijk
heeft gemaakt voor de gewo-
n^doorsnee amateurtuinder.
wij wensen u een witte kerst
en veel groen in het nieuwe jaar met
hoogmadeseweg leiderdorp - rijksstraatweg - wassenaar
CITAAT
Streep op elke regel de letters
weg, die samen het woord vor
men dat overeenkomt met de
omschrijving. De resterende let
ters vormen van boven naar be
neden en van links naar rechts
een citaat.
Horizontaal:
1. boos; 2. filosoof; 3. coureur;
4. machinemens; 5. soort fiets;
6. voorbeeld; 7. herrie; 8. inwen
dig; 9. spijker; 10. sneeuwsto-
ring; 11. hemelgeest; ^.scha
duw; 13. chaos; 14. afzichtelijk.
KRUISWOORDRAADSEL
Lobbe Lem kwam overeind en begon
in een verfpotje te roeren.
„Dat mag ik zien", zei Joost. „Je kunt
die plint nemen, met je vyelnemen,
dan ga ik verder met deze.
,Maar waarom ga je verder met de
ze?" vroeg de zwerver, al flodderend.
„Dat is mijn plicht", prevelde de be
diende korzelig. „Dat zei ik toch al?"
„Waarom is dat je plicht?" hield Lem
aan. „Omdat ik daar mijn salaris voor
krijg!" riep de knecht getergd uit.
„Je vragen zijn ongepast, als je me
toestaat. En je houdt me van mijn
werk!"
„O", zei Lobbe. Hij trok een druipen
de kwast uit de pot en drukte die
peinzend op de muur.
„Ik ben maar een Lem alleen", ver
klaarde hij. „Het leven is moeilijk',
wanneer men dat is. In Lemland is
het beter; daar is de hele familie. En
opa weet alles. Weet jij ook, waar
Lemland ligt?"
„Nooit van gehoord", mompelde
Joost. Hij begon medelijden met de
eenzame zwerver te voelen. Maar dat
gevoel verdween geheel toen hij om
keek en merkte, dat de witte muur
met poppetjes beschilderd was.
„Mag dat niet?" vroeg Lobbe Lem,
die zijn ontstemming merkte. „Het is
jouw kamer toch niet? Nou dan, wat
kan het jou dan schelen?"
„Heer Olivier zal dat niet goedkeu
ren!" zei de bediende, zich met
moeite beheersend. „Maak die muur
schoon, onmiddellijk!"
„Waarom?" vroeg de vreemdeling.
„Het is mijn plicht toch niet? Ik krijg
er immers geen geld voor?"
H
T
W E
R
DOOR HANS VAN ES
Vrijdag kreeg heel het land te maken met een bijna vergeten weert]
pe. Bij een harde zuidwestenwind, veel regen en boterzachte lucht
van 10 a 12 graden werden herinneringen opgewekt aan de vele dt
cembermaanden in het recente verleden, die nat en warm voorbij g
gen zonder enig winterweer van betekenis. Zeer zachte, subtropisd
lucht botste tegen de arctische kou in Noord-Europa met als result
goed gevulde regenmeters. Tot vrijdagavond 19.00 uur vingen Leij
dorp en Santpoort 16 mm op, Haarlem noteerde 18 mm. Ook van-1
daag vallen er van tijd tot tijd nog flinke buien. In de loop van de dl
koerst de kern van een depressie (978 hpa of millibar) via Zuid-Enj
land dwars over ons land naar het oosten. Eerst is het nog zacht mi
temperaturen rond 9 graden maar in de loop van de avond draait d|
wind van zuidwest langzaam door naar noord tot noordoost en drin
de koude lucht - na een afwezigheid van nog geen 48 uur - het lant
binnen. Vervolgens staan er enkele winterse dagen op het program
en juist tijdens de Kerstdagen is de kans op sneeuw behoorlijk grod
Morgen is het waarschijnlijk enige tijd droog en rustig met zonnige
perioden en temperaturen van even boven nul. In de loop van de dj
wordt de lucht gaandeweg onstabieler. De arctische lucht, die deej
vanaf de Noorse Zee en ook vanuit een bitterkoud Scandinavië kon
aanstromen, kan boven het 8 graden warme Noordzeewater een hé
ge reactie teweeg brengen, mede omdat de bovenlucht afkoelt tot-
a -40 graden op 5 kilometer hoogte. Sneeuwbuien worden gevormd
en mogelijk ontwikkelt zich zelfs een geheel met koude lucht gevu)
storing, een zogenaamd 'Polar Low' langs de Engelse oostkust. Mis
schien krijgt een deel van ons land op zondagavond of maandagocj
tend enkele flinke sneeuwbuien, die met deze kleine storing meetii
ken. Ook dinsdag vallen enkele winterse buien. De kans op de vor
ming van een sneeuwdek is dus behoorlijk groot deze Kerst. De ter
peraturen liggen vanaf zondag overdag dicht bij het vriespunt met
lichte vorst in de nacht. Blijft er sneeuw liggen, dan kan het de ko
mende nachten zelfs matig vriezen. Een nieuwe aanval van zachte
lucht is de eerstkomende vier dagen niet te verwachten. Storingen
met zachte lucht wijken uit langs een zuidelijke route over Frankrijl
en het Alpengebied.
OPA
E U
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
zaterdag.
Noorwegen:
Langs de westkust enkele
sneeuwbuien. In het zuid
oosten droog en overwe
gend helder. Overdag
meest lichte, landinwaarts
matige tot strenge vorst.
Zweden:
Opklaringen, ook wolken
velden en plaatselijk wat
sneeuw. Zaterdag ten zui
den van Stockholm be
wolkt en perioden met
sneeuw, in het uiterste
zuiden mogelijk ook ijzel.
Middagtemperatuur van -
4 graden in het zuiden tot
-30 in Lapland.
Denemarken:
Zaterdag een stevige oos
tenwind en sneeuw, in het
zuiden mogelijk ook ijzel.
Later op de dag van het
noorden uit opklaringen.
Zondag minder wind, af en
toe zon en een lokale sneeuwbui. Maxi
ma iets onder het vriespunt.
Engeland, Schotland, Wales en Ierland:
Zaterdag perioden met regen, in de heu
vels overgaand in sneeuw. In Schotland
enkele sneeuwbuien. Zondag wat zon en
enkele winterse buien, maar in het zui
den van Engeland en Ierland bewolkt en
regen of sneeuw. Middagtemperatuur
zaterdag van 2 graden in Schotland tot'
10 in het zuiden. Zondag in het zuiden
kouder.
België en Luxemburg:
Bewolkt en perioden met regen, zondag
mogelijk ook (natte) sneeuw. Zöhdaj; la
ter op de daggen enkele opklaring. Za
terdag zacht met maxima rond 9 gra
den, zondag temperatuur dalend tot iets
boven het vriespunt.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Zaterdag enkele opklaringen, afgewis
seld door bi/ien, mogelijk met onweer en
windstoten. Zondag overwegend bewolkt
en perioden met regen, later op de dag
in de Vogezen mogelijk overgaand in
sneeuw. Zacht met maxima rond 12 gra
den, zondag later op de dag in het noor
den daling van temperatuur.
Portugal:
Overwegend bewolkt en vooral in het
midden en noorden perioden met regen,
misschien bok onweer. In het noorden
plaatselijk erg veel neerslag, Middag
temperatuur van 15 graden in het noor
den tot 19 in de Algarve.
Madeira-.
Wolkenvelden, ook af en toe zon en
waarschijnlijk droog. Maxima ongeveer
21 graden.
Spanje:
Tamelijk veel bewolking en van tijd tot
tijd regen, misschien met onweer. Aan
de kust van Galicie kan veel neerslag
vallen. Aan de Costa's in het oosten en
zuidoosten op de meeste plaatsen droog
en af en toe zon. Maxima rond 15 gra
den, aan de kusten in het oosten en zui
den circa 20.
Canarische Eilanden:
Perioden met zon en droog. Middagtem
peratuur rond 24 graden.
Marokko:
Westkust: in het zuiden zonnige perio
den en droog. Naar het noorden .toe
meer bewolking en met name zaterdag
af en toe regen of motregen. Middag
temperatuur uiteenlopend van ongeveer
19 graden in het noorden tot rond 23 in
het zuiden.
Tunesië:
Flinke zonnige perioden. In het noorden
ook nu en dan wolkenvelden, maar
waarschijnlijk droog. Middagtempera
tuur ongeveer 21 graden.
Zuid-Frankrijk:
Af en toe zon, ook wolkenvelden en en
kele verspreide buien, mogelijk met on
weer. In de loop van zondag in het wes
ten toenemende bewolking, gevolgd
door regen. In de Franse Alpen sneeuw
grens rond 1800 meter, zondag later op
de dag dalend naar circa 1300 meter.
Middagtemperatuur zaterdag circa 16
graden, zondag enkele graden lager.
Mallorca en Ibiza:
Zaterdag wolkenvelden en mogelijk een
bui. Zondag droog en meer zon. Maxima
rond 19 graden.
Italië:
Af en toe zon, maar ook tamelijk veel
wolkenvelden en enkele buien. In de Ita
liaanse Alpen en Dolomieten zaterdag
sneeuwgrens rond 1900 meter, zondag
droog en zonnige perioden. Maxima on
geveer 17 graden, in het noorden circa
7. Griekenland en Kreta:
In het westen en noorden veel wolken
velden en nu en dan regen. In het oos
ten en op Kreta vooral zaterdag geregeld
zon en bijna overal droog, zondag toene
mende kans op regen. Maxima circa 17
graden, in het noorden iets lager.
Duitsland:
Bewolkt en perioden met regen, in het
uiterste noorden ook sneeuw of ijzel.
Zondag in het noorden opklaringen en
een enkele sneeuwbui. Elders perioden
met regen, in het midden, en later ook
in de heuvels in het zuiden overgaand in
sneeuw. Zaterdag zacht met maxima
rond 10 graden, maar in het uiterste
noorden aanzienlijk kouder. Zondag in
het noorden temperaturen rond het
vriespunt. In het midden en zuiden eerst
nog zacht, maar in de loop van de dag
daalt de temperatuur van het noorden
uit tot iets boven nul.
Zwitserland:
Meest bewolkt en perioden met rei
sneeuwgrens rond 1900 meter, zoij
later op de dag in het noorden dal
naar circa 1200 meter. Zondag aai
zuidflank van het Alpenmassief drod
wat zon. Maxima in de dalen rond 9|
Oostenrijk:
Bewolkt en perioden met rejjL
sneeuwgrens rond 1900 meter, zoij
later op de dag dalend naar circa lL
meter. Temperatuur in de dalen <r
pend naar 4 tot 9 graden. Ie
ZONDAG 24 DECEMBER 1995
Zon-en maanstanden
Zon op 08.47 Zon onder 1C
Maan op 10.09 Maanonder2(j
Waterstand
IJmuiden Katwijk
Hoog 04.50 17.06 04.23 lf"
Laag 02.32 12.56 02.13 lf
MAANDAG 25 DECEMBER 1995 'li
Zon- en maanstanden )l
Zon op 08.48 Zon onder l(e
Maan op 10.44 Maanonder2L
Waterstand
IJmuiden Katwijk it
Hoog 05.37 17.53 05.10 ljv
Laag 03.23 13.35 03.04 li
DINSDAG 26 DECEMBER 1995 F
Zon- en maanstanden
Zon op 08.48 Zon onder lf1
Maan op 11.14 Maanonder2?i
Waterstand
Katwijk
06.00
Laag 04.06 14.26 03.47
WOENSDAG 27 DECEMBER 1995
Zon- en maanstanden
Zon op 08.48 Zon onder l(j
Maan op 1141 Maanonder23
Waterstand
IJmuiden Katwijk
Hoog 07.17 19.36 06.50 19
Laag 02.44 15,15 02.25 1(
Weerrapporten 22 december 19 u
Deelen
Eelde
Eindhoven
Den Helder
Rotterdam
Twente
Maastricht
Aberdeen
Athene
Barcelona
Berlijn
Boedapest
Bordeaux
Dublin
Helsinki sneeuw
Innsbruck half bew
Istanbul onbew.
Klagenfurt half bew.
Kopenhagen sneeuw
Las Palmas onbew.
Londen regen
Luxemburg motregen
Madrid half bew.
Malaga half bew.
Mallorca half bew.
Malta licht bew.
Moskou sneeuwbui
München half bew.
Stockholm
Warschau
Wenen
Wat nu tweedeling? Waarom denken we daarbij alleen aan mensen
met (te) veel of (te) weinig geld? De tweedeling tussen mensen
met (te) veel of (te) weinig tijd is veel ernstiger. Denk maar eens
aan de twee miljoen tweeverdieners die Nederland telt. Dat zijn
dus vele volwassenen die met moeite de touwtjes van maat-
schappelijke en sociale verplichtingen aan elkaar weten te
knopen. -
Ook zij willen wat kerstsfeer in huis, liefst geen kitsch
en als het kan zelfgemaakt. Wel dat kan, met heel wei
nig tijd en weinig moeite. We maken gewoon een aan
tal 'kersttakjes' en die hangen we her en der in huis en
aan de voordeur. We hebben er flink wat groene takjes
voor nodig, gekocht, geplukt, van de onderste takken
van de kerstboom geroofd. Die bundelen we met be
hulp van een elastiek. Dan gaat er een mooie strik in
de gewenste kleur om en worden er nog een paar
kerstspullen van vorig jaar, of ecologisch verantwoorde
denneappels, kastanjes of wat dan ook in gehangen.
Nu nog her en der een spijker en we zitten volop in de
kerstsier. Na de feestdagen wordt het lint er af gehaald
en bewaard tot volgend jaar. De takjes blijven liggen
op een koel plekje tot we ze nodig hébben om planten
en potten op balkon of in de tuin tegen vorst te be-
schermen.
Is er nog wat tijd over dan maken we een multifunctio- *--•
nele kersthanger. Nodig: een kleerhanger met dwars- I
latje, zo een die bedoeld is om er broeken op te han
gen, liefst van hout, desnoods van ijzerdraad. In dat
laatste geval moeten we dat dunne draad inpakken in
watten of wat textiel, anders pakken onze kaarsenhou
ders niet. Dan wordt de ronde haak recht gebogen zodat de
hanger een piek heeft. Nu wordt alles netjes omwoeld met kerst
lint in de gewenste kleur. Op het rechte stuk worden vier of vijf
kaarsenhouders bevestigd met kerstboomkaarsjes erin. De piek
gaat in een vaas, gevuld met vochtige turf of vochtige aarde.
Nu komt het leukste werk: we slingeren wat takjes Klimop of ander
groen rond de rechte stok en we steken flink wat groen in de vaas.
In een mum van tijd hebben we op die manier een fraai
kerststukje gemaakt dat alle feestdagen lang de tafel
kan sieren, mits we maar genoeg kaarsjes hebben om
de uitgebrande exemplaren te vervangen.
Na het feest wordt de hanger met kaarsenhouders weer netjes
bewaard. Die gaat jaren mee. Zuinig en milieuvriendelijk
nietwaar, maar bovenal feestelijk.
GREET BUCHNER
geeft antwoord op
al uw tuinvragen
Brieven naar:
POSTBUS 507
2003 PA HAARLEM
1
K
N
W
A
I
A
E
D
2
D
E
M
N
K
A
E
R
3
R
N
E
D
N
N
E
R
4
V
R
0
E
B
O
T
R
5
T
A
D
N
D
W
E
M
6
M
A
0
A
D
E
L
L
7
T
L
A
W
A
0
A
I
8
I
N
0
T
I
E
R
N
9
N
T
A
0
G
E
L
P
10
L
A
E
W
I
E
N
E
11
E
N
N
R
G
E
E
L
12
L
0
C
M
M
H
E
R
13
R
T
0
M
E
M
E
L
14
L
E
W
L
E
IJ
G
K
Tom Poes en het Lemland
HEINZ
TOM POES
OPGAVE OPLOSSING
VKOL'JK KERSTFEEST
ALLEMAAL