Serviërs in Sarajevo
krijgen bescherming
Buitenland
11
Hoogste NAVO-orgaan
achter plannen Bosnië
Bosnische leger beschiet
Franse VN-helikopter
Turkse Koerden melden
eenzijdige wapenstilstand
Zware strijd in Tsjetsjenië,
tientallen Russische doden
Kok gebruikt EU-top om Nederlands
drugbeleid nog eens aan te bevelen
Honger maakt zelfs afval eetbaar
r
Duitse minister treedt
af uit onvrede met FDP
Jeltsin maakt zich zorgen
over uitslag verkiezingen
g /RIJDAG 15 DECEMBER 1995
Arafat kandidaat bij verkiezingen
c.azaPLO-leider Yasser Arafat (66) heeft gisteren voor het eerst
ge in het openbaar bevestigd, dat hij zich kandidaat stelt voor het
voorzitterschap van het Palestijns bestuur. Dat bestuur wordt
t ht gevormc' °P basis van de eerste algemene Palestijnse verkiezin-
1 Jgen op 20 januari. Nu de registratie is begonnen, kunnen zich
.kandidaten aanmelden voor de 83 leden tellende Palestijnse
n u Raad en voor de functie van 'Ra'ees', president. Volgens de Pa-
V'iq lestijnse krant An Nahar neemt de 52-jarige Samiha Khalil het
r eitegen Arafat op. Zij is sinds 1965 lid van het Uitvoerend Comité
1 ioïvan de vrouwenorganisatie van de PLO. Naar verluidt wil ook
j n een Palestijnse zakenman zich kandidaat stellen voor het presi-
Pui
^Advocaten: Genocide is schuld Tutsi's
nairobi/kigali De Belgische advocaat Luc de Temmerman heeft
[gisteren gezegd dat niet de Hutu's, maar de Tutsi's schuldig zijn
aan de Rwandese volkerenmoord. De Temmerman, raadsman
van honderd Hutu's die door het internationale Rwanda-tribu-
naal van de VN in staat van beschuldiging zijn gesteld in ver-
li i band met de genocide, zei ook dat er helemaal geen volkeren-
u moord heeft plaatsgehad. De Temmerman en Kennedy Ogetto,
een Kenyaanse advocaat die dertig verdachten verdedigt, gaven
j een door hen aan het tribunaal overlegd document vrij waarin
jde huidige door Tutsi's geleide Rwandese regering wordt be-
i schuldigd van volkerenmoord tegen de Hutu's.
JeJMerg van baviaan voor AIDS-patiënt
P11 san francisco Artsen hebben vanmorgen in een ziekenhuis in
roei San Francisco beenmerg van een baviaan overgebracht in het li-
schaam van een AIDS-patiënt. Zij hopen dat daardoor het af-
b<|weersysteem van de patiënt beter gaat functioneren. Het is voor
het eerst dat beenmergcellen van een dier voor dit doel zijn ge
transplanteerd. Bavianen zijn immuun voor de HIV-variant die
4bij mensen AIDS veroorzaakt.
op,'Wurger van Regensburg' levenslang
jjj münchen Een 57-jarige Beierse huisschilder, bekend als de
'Wurger van Regensburg', is gisteren door een rechtbank in
J München tot levenslang veroordeeld wegens de moord op zeven
leig vrouwen. In twintig jaar tijd had hij twee prostituées en vijf ou-
COIj dere vrouwen vermoord. De man was gokverslaafd en had altijd
geldproblemen. Desondanks ontkende hij dat roof zijn motief
was. De Regensburger zei dat hij de slachtoffers telkens tijdens
ruzies had vermoord om zijn woede op zijn ex-echtgenote af te
reageren.
—Bezittingen Japanse sekte ingenomen
Tokyo» Een Japanse rechtbank heeft gisteren de bezittingen van
de Aum Shinri Kyo-sekte in beslag genomen en bepaald dat een
harde wet uit 1952 gebruikt zal worden voor een verbod van de
7.01 sekte. De boeddhistische sekte, die zeven jaar geleden door Sho-
i«ko Asahara werd opgericht, wordt ervan verdacht een aantal
7,a zware misdaden te hebben gepleegd. In maart hebben leden
van de beweging gifgas losgelaten in de metro van Tokyo, waar-
bij twaalf mensen omkwamen en 5.500 andere personen ge-
9 wond raakten.
Limousine Mussolini voor half miljoen
5 9 londen De Lancia Astura Lungo van de Italiaanse ex-dictator
M Mussolini is gisteren in Londen geveild voor ruim een half mil-
8 0 joen gulden. De nieuwe eigenaar bleef anoniem en bracht zijn
6.2 bod via de telefoon uit. De zwarte limousine werd speciaal ge-
bouwd voor het bezoek dat Adolf Hitler in mei 1938 aan Italië
i!| bracht, om het 'IJzeren Pact' tussen beide landen te beklinken.
°'4 Mussolini nam Hitier mee op tochtjes in de auto, die was ge-
j tooid met zowel de Duitse als de Italiaanse fascistische symbo
len.
De internationale vredesmacht (IFOR) in Bosnië
VS: 20.000 militairen, plus
troepen uit Rusland (2000),
Noorwegen (1000), Turkije
(1000), Zweden (900),
Denemarken (800), Polen
(700), Hongarije (500), Letland
(150). Litouwen (30) en
Estland (30)
Safes Groot-Brittannië
Sector Zuid-West
hoofdkwartier: Gornji Vakuf
Groot-Brittannië: 13.000
militairen, plus troepen uit
Nederland (2100), Canada
(1000), Pakistan (3000).
Tsjechische Republiek (850)
Maleisië (1600).
Frankrijk
Frankrijk: 8000 militairen, plus
troepen uit Italië (2300),
Spanje (1250), België (1000),
Portugal (900)
en Luxemburg (20).
De door de NAVO geleide
Implementation Force (IFOR)
bestaat uit zo'n 60.000 militairen.
Het algemeen hoofdkwartier is in
Sarajevo. Duitsland levert 4000
troepen die in Kroatië worden
gelegerd.
zich moeten terugtrekken
Corridor bij Brcko wordt nog
betwist. Serviërs willen corridor
Oerbreden. Bosnische regering
wil controle over de stad.
Internationale commissie moet
zich over dit probleem buigen.
De stad komt in zijn
geheel onder het bestuur van
Bosnische meerderheid.
Acht kilometer brede corndor
moet moslim-enclave Gorazde
met Sarajevo verbinden.
Bosnisch-Sen'ische leiding eist voor Sarajevo dezelfde status als Mostar
PARUS Rtr-DPA-AFP
De Servische inwoners van Sarajevo die ook onder be
stuur van de Bosnische regering in de stad willen blijven,
krijgen bescherming. Die toezegging kreeg de Bosnisch-
Servische leider Nikola Koljevic naar eigen zeggen giste
ren bij de ondertekeningsceremonie van het akkoord van
Dayton.
Bildt, aan de Servische wijken
van de Bosnische hoofdstad.
De Bosnische Serviërs wijzen
de hereniging van Sarajevo,
zoals vastgelegd in het vredes
akkoord, van de hand. Verzeke
ringen van de kant van de
Bosnische regering dat die hun
rechten zal respecteren, hebben
hen tot nog toe niet kunnen
overtuigen.
De Servische leider Slobodan
Milosevic maakte gisteren van
de gelegenheid gebruik de Ser
viërs in Sarajevo op hun beurt
gerust te stellen. Zij hoeven vol
gens hem niet voor hun lot te
vrezen onder de door moslims
„Voor de Serviërs in Sarajevo
zijn twee dingen belangrijk: het
feit dat ze niet uit de stad hoe
ven te vertrekken en de garantie
dat ze veilig zullen zijn", aldus
de Bosnisch-Servische vice-pre
sident. Hij verklaarde dat hier
mee het meest ingewikkelde
probleem bij de uitvoering van
het vredesakkoord gisteren al
was opgelost. Koljevic voegde er
aan toe dat de uitwerking van
de details zal plaatsvinden tij
dens een bezoek van medewer
kers van het team van de EU-af-
Bosnië, Carl
geleide Bosnische regering. „Er
is geen ruimte voor angst of
zorgen", aldus Milosevic in een
uitzending van de Servische te
levisie, kort na de onderteke
ningsplechtigheid.
De Servische leider riep de
Sarajevo-Serviërs op in termen
van vrede te denken en de oor
log te laten voor wat die is. Hij
drong er bij de inwoners van de
Bosnische hoofdstad op aan
vertrouwen te hebben in de Ser
vische leiders en in de interna
tionale gemeenschap.
De Bosnisch-Servische leiding
eist voor de Serviërs van Saraje
vo behalve veiligheid ook ver
gaande autonomie. De leiders
eisen dezelfde vrijheid als de
Kroaten en moslims hebben in
de opgedeelde stad Mostar in
West-Bosnië. Dat heeft hun 'mi
nister van buitenlandse zaken',
Aleksa Buha, gisteren in Parijs
gezegd tegenover het Bosnisch-
Servische persbureau SRNA.
Buha zei dat zijn delegatie als
'minimum-eis' stelt dat het mo
del van Mostar in heel Sarajevo
wordt doorgevoerd. Mostar is
opgedeeld in een Kroatisch en
een moslim-deel en heeft een
EU-burgemeester.
Volgens Buha hebben de
deelnemers van de conferentie
hem beloofd dat de Serviërs zes
tot negen maanden de tijd krij
gen rechtstreeks met de Bosni
sche regering te onderhandelen
over de status van de Servische
delen van de stad. De EU-be-
middelaar Carl Bildt zei echter
dat er geen toezeggingen zijn
gedaan over autonomie voor
Servisch Sarajevo. Een zekere
mate van zelfstandigheid sloot
hij niet uit, maar van een Mos-
tar-model wilde hij niets weten,
zo liet hij tegenover het Zweed
se persbureau TT weten.
De Noordatlantische Raad zal
vandaag de militaire plannen
voor de NAVO-vredesmacht in
Bosnië definitief goedkeuren.
De Raad is het hoogste politieke
orgaan van de NAVO. De NAVO
zal een vredesmacht van 60.000
man in Bosnië legeren om nale
ving van het gisteren in Parijs
getekende vredesverdrag af te
dwingen.
Het wachten is formeel nog
op een resolutie van de Veilig
heidsraad van de Verenigde Na
ties. De Veiligheidsraad is giste
ren direct na de ondertekening
begonnen met de onderhande
lingen over een resolutie waar
mee de NAVO opdracht krijgt
om het akkoord na te leven.
De resolutie geeft de lidstaten
het recht een 'multinationale
uitvoeringsmacht' op te stellen
en 'zulke taken te ondernemen
die nodig zijn, inclusief het ge
bruik van noodzakelijk gev
de vrede
Bosi
I-Her
cegovina na te leven.
Groot-Brittannië, de Vernigde
Staten, Rusland. Duitsland en
Frankrijk, de leden van de con
tactgroep voor Bosnië, hebben
de uit vijftien leden bestaande
V-raad een document voorge
legd waarmee de vredestaken in
Bosnië van de VN worden over
gedragen aan de NAVO.
De Fransen waren in gebied
in handen van het Bosnische
regeringsleger bezig met een
missie, juist op verzoek van dat
zelfde Bosnische leger. De Fran
se helikopter was op zoek naar
een groep moslim-militairen
die worden vermist in de Treka-
vica-bergen. Waarschijnlijk
hebben de Bosnische militairen
ook een raket afgeschoten op de
helikopter. Dat bericht is nog
niet bevestigd.
Het Bosnische leger heeft giste
ren een Franse VN-helikopter
Qnder vuur genomen. Het toe
stel werd even ten zuiden van
Sarajevo door vier kogels ge
raakt, zo hebben VN-medewer
kers bekendgemaakt. VN-
woordvoerder Chris Vernon
kondigde aan dat de Franse
commandant van de vredes
macht bij Sarajevo om ophelde
ring zal vragen bij het Bosnische
leger.
PKK-leider hoopt op onderhandelingen
den haag »anp(Cn minste 30.000 mensen het
leven heeft gekost.
De aankondiging komt vlak
na de bekrachtiging van het
Europese Parlement van een
douane-unie met Turkije en
vóór de algemene verkiezingen
die op 24 december in Turkije
worden gehouden. I)c Koerdi
sche leider hoopt dat een toe
komstige Turkse regering be
reid zal zijn met de PKK te on
derhandelen. Hij verwacht
daarnaast van de Europarle
mentariërs dat ze zich niet al
leen in woord maar ook in
daad inzetten voor een oplos
sing van de kwestie Koerdis-
De leider van de Koerdische
Arbeiderspartij (PKK), Abdul
lah öcalan, heeft een eenzijdig
staakt-het-vuren afgekondigd
in Turldje. De PKK voert een
bloedige guerrilla-oorlog in
oostelijk Huidje. PKK-strjjders
zullen volgens hem vanaf van
daag alleen nog uit zelfverde
diging optreden.
öcalan zei gisteravond in
een interview voor een Koer
disch satelliet-televisiestation
dat hij bereid is met iedereen
te praten over een politieke
oplossing voor de Koerdische
kwestie, die in Turkije al aan
Opstandelingen veroveren op één na grootste stad
moskou hans de bruijn
correspondent
l'l n de opstandige Russische
5. leelrepubliek Tsjetsjenië woe-
len sinds gisteren de zwaarste
13' jevechten sinds maanden. Na-
2.tiat aanhangers van de opstan-
lige leider Doedajev gisteren
0[ joedermes, de op één na groot-
;te stad, grotendeels verover-
2' len, bezetten ze afgelopen
ïacht delen van Oersoes-
tartan in de buurt van de
ïoofdstad Grozny. Aan Russi-
iche zijde zijn al tientallen do-
len en gewonden gevallen.
00 3ver slachtoffers aan
>5 Tsjetsjeense kant is niets be
lonend.
Het Russische opperbevel in
"Tsjetsjenië zei dat het gaat om
een provocatie van extremisten
het doel de verkiezingen in
/ar te schoppen. De Russen
27. lebben speciale eenheden naar
jj iet strijdtoneel gedirigeerd.
'ijGoedermes is omsingeld. Vol
gens Russische schattingen
zouden zich ongeveer zeshon
derd gewapende aanhangers
van Doedajev in de stad bevin
den. Over de toestand rond
Oersoes-Martan was vanmor
gen nauwelijks betrouwbare in
formatie te verkrijgen. Het pers
bureau Itar-Tass meldde uit mi
litaire kringen dat de Russische
strijdkrachten tegenaanvallen
voorbereiden.
De acties van de Tsjetsjeense
strijders kwamen nadat in
Tsjetsjenië de stembureaus
open waren gegaan. Gezien de
moeilijke situatie hebben de
kiezers niet één dag, maar tot
zondag de tijd om hun stem uit
te brengen. De Tsjetsjenen kun
nen een nieuwe regionale mi
nister-president kiezen en één
afgevaardigde voor de Doema,
het parlement, in Moskou.
De opkomst op deze eerste
dag was buitengewoon laag. De
opstandelingen zijn fel tegen
deze verkiezingen, die ze be
schouwen als een schijnverto
ning om een vazal van Moskou
aan de macht te helpen. Hun
leider Doedajev en de meer ge
matigde Tsjetsjeense politicus
Chasboelatov hebben gewaar
schuwd voor nieuwe gevechten
op grote schaal indien Moskou
de verkiezingen niet afgelastte.
President Boris Jeltsin wilde
daar echter niets van weten. De
Tsjetsjenen eisen onafhankelijk
heid, Moskou wil niet verder
gaan dan een bepaalde vorm
van autonomie.
December vorig jaar mar
cheerden Russische troepen het
opstandige gebied binnen om
een einde te maken aan de een
zijdig uitgeroepen onafhanke
lijkheid. Een jaar later hebben
ze het gebied nog steeds niet
onder controle. Vele duizenden,
meest burgers, hebben hun le
vens in deze burgeroorlog verlo
ren. Honderdduizenden zijn
dakloos geworden.
«"Van Mierlo gaat het lot van Ogoni-volk aankaarten
n paul koopman
Als het gaat om de krachtige bestrijding van.de
38' ;eorganiseerde drughandel kunnen Frankrijk en
59 jroot-Brittannië nog een voorbeeld nemen aan
90Nederland. Premier Kok heeft de Europese top,
5!* vandaag in Madrid begint, aangegrepen voor
löfleze plaagstoot. Die is vooral bedoeld voor de
president Chirac, die de afgelopen maan-
ien steeds het Nederlandse drugbeleid hekelde.
39 In een brief aan alle Europese regeringsleiders
7 schrijft Kok dat hij het recente Frans-Britse initia-
'9 ief voor een gezamenlijke actie tegen de drug-
-:i naffia in het Caribisch gebied van harte onder
steunt. Maar hij neemt de gelegenheid te baat om
j-tie collega's er fijntjes op te wijzen dat Nederland
'g tl jaren op dit terrein actief is. Zo heeft Nederland
37 ander meer een kustwacht opgezet en twee Ori-
ingezet rond de Antillen en Aruba,
lovendien gebeurt dit in nauwe samenwerking
net de Amerikaanse DEA (Drugs Enforcement
Vgency).
„De afgelopen jaren heeft Nederland zijn in
spanningen tegen de georganiseerde drughandel
systematisch opgevoerd", aldus Kok aan zijn col
lega's. Hij zegt er vertrouwen in te hebben dat
ook Aruba en de Antillen willen deelnemen aan
het Frans-Britse initiatief dat van 4 december da
teert.
Overigens bleek premier Major tijdens Koks be
zoek aan Downing Street eerder deze maand er
niet van op de hoogte dat Nederland nog eilan
den in het Caribisch gebied heeft. Volgens een
zegsman was Major aangenaam verrast dat Ne
derland daar nog actief is.
Minister Van Mierlo (buitenlandse zaken) gaat
het lot van het Ogoni-volk in Nigeria aankaarten
in Madrid. Dat verklaarde de Ogoni-activist
Owens Wiwa op een persconferentie gisteren in
Den Haag. Owens Wiwa is de broer van de schrij
ver Ken Saro-Wiwa, die vorige maand met acht
medestanders is opgehangen door het militaire
regime van Nigeria. In februari begint een proces
tegen negentien andere activisten, die eveneens
zijn beschuldigd van moord op vier regeringsge
zinde Ogoni's.
MjÊfLi
-'ü
moskou Een Russische dakloze zoekt, gedreven door honger, tussen het vuilnis naar iets eetbaars in
een voorstad van Moskou. Als de Russische premier Tsjemomyrdin gelijk heeft, hoeft de man volgend
jaar misschien niet meer uit vuilnisbakken te eten. De premier zei gisteren op een persconferentie dat hij
voor volgend jaar voor het eerst weer economische groei verwacht. foto reutfr
n nuusenburg
Gistermiddag werd de uitslag
van de enquête onder de rond
81.000 I DP leden bekendge
maakt, Van de 43 procent die
daaraan deelnam was ruim 63
procent vóór de 'Grote Alluis
teraanval'; een kleine 36 pro
cent was tegen het plan, waai
mee de regering de geormnl
seerde criminaliteit heter denkt
te kunnen bestrijden. De partij
leiding had gezegd het resultaat
bij een deelname van meer dan
25 procent als bindend te be
schouwen.
Tijdens een persconferentie
die veelzeggend genoeg in haar
departement en niet op het
FDP-bureau in Bonn plaats
vond, lichtte de geëmotioneer
de ex-minister haar besluit nog
eens toe. „Ik kan een standpunt
dat ik uit volle overtuiging af
wijs niet verdedigen en verte
genwoordigen. Daarom heb ik
de bondskanselier gevraagd
mijn ontslag te aanvaarden." In
een interview waarschuwde ze
voor de verrechtsing van de
FDP en zei ze te vrezen dal de
partij afglijdt naar het rechts
populisme van de Oostenrijkse
demagoog Haider.
correspondent
De Duitse minister van justitie,
de liberale S. Leutheusser-
Schnarrenberger is gisteren af
getreden. Ze deed dit uit onvre
de met de 'ruk naar rechts' die
haar partij, de FDP, heeft ge
maakt door hun fiat te even aan
een plan dat het afluisteren van
criminelen mogelijk maakt. Ze
wordt opgevolgd door de staats
rechtgeleerde Schmidt-Jortzig
uit Kiel die pas een jaar lid is
van de Bondsdag.
Leutheusser-Schnarrenber-
ger, FDP-minister in de coalitie
met de CDU van bondskanse
lier Kohl, heeft daarmee woord
gehouden. Toen de FDP-top af
gelopen zomer besloot de basis
te raadplegen over dit omstre
den plan van de regering, de zo
genoemde 'Grote Afluisteraan-
val', had ze aangekondigd af te
treden wanneer de achterban
ermee akkoord ging. Met het
electronisch afluisteren van de
woning van (vermoedelijke)
misdadigers wordt volgens
Leutheusser één van de grond
rechten, de onschendbaarheid
van de woning, geschonden.
moskou ap-rtr
De Russische president Boris
Jeltsin heeft er vandaag bij zijn
landgenoten op aangedrongen
geen krachten uit het verleden
aan de macht te laten komen bij
de parlementsverkiezingen zon
dag. „Het is zeer gevaarlijk dat
afgevaardigden van sommige
partijen de klok willen terug
draaien", verklaarde Jeltsin in
een toespraak die vanmiddag
op de televisie is uitgezonden.
Het staatshoofd noemde een
dergelijk streven een 'tragische
vergissing'.
Gisteren uitte onder anderen
Jeltsins invloedrijke lijfwacht
zijn bezorgdheid over de parle
mentsverkiezingen. „Wij zijn
moe van het gevecht met het
parlement, beide delen van de
macht zouden in één richting
moeten gaan", zei Alexander
Korzjakov, baas van de presi
dentiële veiligheidsdienst en
een vertrouweling van Jeltsin.
Korzjakov zei te vrezen dat de
communisten 'kunstmatig zul
len winnen'. „Zij die voor de
communisten gaan stemmen
komen toch wel naar de stem
bureaus, maar zij die niet weten
hoe ze zullen stemmen komen
Volgens Korzjakov zal de pre
sident in februari aankondigen
of hij zich kandidaat zal stellen
voor de presidentsverkiezingen
in 1996. De Russische verkie
zingscommissie heeft gisteren
de registratie van de conserva
tieve politicus Aleksandr Roet
skoj geweigerd. Volgens de
commissie was de petitie die
een 116 man sterke actiegroep
voor hem indiende niet volle
dig, zo meldt het persbureau
ITAR-TASS.
