'olitie dreigt met
aking na advies
Binnenland
Artsen waarschuwen voor
erfelijke bloedarmoede
Studenten houden het leuk
Controleapparatuur in
auto moet gewoon zijn
Tien procent banen weg
bij Gelderse Papiergroep
Nederland helpt Hongaren vechten tegen vervuiling
HBO-wachtgelders tegen
verslechtering regeling
-IDAG 15 DECEMBER 1995
ANP Algemeen Nederlands Persbureau CPD Geassocieerde Pers Diensten
amer eens met onderwijs-assistenten
haag Basisscholen die onderwijs-assistenten willen aanstel-
moeten ten minste 185 leerlingen hebben. De Tweede Ka-
met uitzondering van het CDA, ging gisteren.akkoord met
ondergrens. In een eerder voorstel lag de grens bij twee-
iderd leerlingen. Volgens staatsecretaris Netelenbos moeten
cholen zelf uitmaken of ze het extra geld gebruiken voor een
lerwijs-assistent of voor een extra leerkracht. Onderwijs-'as-
Tnten zijn twintig procent goedkoper dan leerkrachten.
Ichting formuleert eisen bromfiets-auto
pAAGDe zogenoemde bromfiets-auto (een vierwielige
mfiets) moet worden geweercf.van fietspaden. In de bebouw-
:om kan de bromfiets-auto op de weg rijden en buiten de be-
(wde kom mag het wagentje niet komen. De berijders moe-
ouder zijn dan achttien jaar en zijn verplicht een autogordel
ragen. Dit heeft de Stichting Wetenschappelijk Onderzoek
fceersveiligheid (SWOV) bekendgemaakt. De stichting formu-
de de eisen op verzoek van minister Jorritsma van verkeer.
ZJburger niet vervolgd voor ongeval
Iv» De rechtbank in Breda heeft gisteren een 20-jarige Til
er die in januari een plaatsgenoot doodreed, ontslagen van
tsvervolging. Volgens de rechtbank verkeerde de man tij-
het delict in panische angst. De Tilburger had het 's avonds
de stok gekregen met vier jonge mannen in een personen-
Het kwartet zette de achtervolging in op de verdachte, die
en met zijn vriendin in een bestelbus reed. Met hoge snel-
I werd hij een half uur lang opgejaagd. Op een gegeven mo
lt ging een van de achtervolgers aan de bestelbus hangen,
nan kwam onder de bus terecht, werd overreden en over-
l intig miljoen voor arme Chinezen
jHANDe Nederlandse regering gaat twintig miljoen gulden
?n in het bestrijden van de armoede in China. Met dat geld
Ie komende vijfjaar worden geprobeerd de produktie in de
eelt te verhogen en de gezondheidszorg te verbeteren in het
tarme district Huoshan in Centraal-China. Dit heeft minis-
onk gisteren in gesprekken met autoriteiten ter plaatse toe-
>d. De bewindsman legt een vijfdaags werkbezoek aan Chi-
jsvraag voor behoud delen IJsselbrug
n» Afscheid nemen van de oude IJsselbrug valt het ge-
ïtebestuur van Kampen zwaar. Daarom wordt binnenkort
irijsvraag uitgeschreven onder kunstenaars. Zij krijgen de
ïlijkheid plannen in te dienen voor een kunstwerk waarin
;en van de Bailey-brug zijn verwerkt. Volgens het college
iet jammer zijn wanneer van de brug, die bijna een eeuw
het aangezicht van Kampen mede heeft bepaald, na ver
ing niets meer over blijft.
Onderwijsbonden
halen fel uit
naar kabinet
VELDHOVEN ANP
De voorzitters van de CNV-on-
derwijsbonden KOV (katholiek)
en PCO (protestants-christelijk)
hebben gisteren fors uitgehaald
naar het kabinet. Het regerings
beleid leidt er volgens hen toe
dat het concurrentie- en markt
denken steeds centraler staat in
het onderwijs, waardoor de pe
dagogische opdracht in gevaar
komt. De bonden uitten hun
kritiek tijdens hun jaarvergade
ringen in Veldhoven en Lunte-
KOV-voorzitter C. van Over-
beek waarschuwde dat de kabi
netsplannen ertoe leiden dat
gemeenten te veel zeggenschap
krijgen. „Als deze ontwikkeling
doorgaat, dan wordt ons inziens
geweld gedaan aan de inspraak
mogelijkheden van het perso
neel. De gemeente kan hooguit
een coördinerende rol krijgen."
Voorzitter E. de Jong van de
PCO constateerde dat werkne
mers in het onderwijs onvol
doende op waarde worden ge
schat door onderwijsminister
Ritzen. Hij houdt er rekening
mee dat in de toekomst vaker
naar het stakingswapen wordt
gegrepen. „De koelere en har
dere bedrijfsmatige aanpak die
het onderwijs binnensluipt,
heeft ook de werknemers veran
derd", aldus Van Overbeek.
De beide voorzitters waar
schuwden dat Ritzen tijdens de
komende besprekingen over
een nieuwe CAO met een even
wichtig pakket maatregelen
moet komen, onder meer op
het gebied van werkdruk en se
niorenbeleid. Het onlangs be
reikte CAO-akkoord voorziet in
weinig meer dan een loonsver
hoging van 1,75 procent. Verde
re afspraken zullen tijdens de
volgende CAO-besprekingen
worden gemaakt.
den verwijzen rapport-Albeda naar prullenbak
jlitie legt op woensdag 10 januari massaal het werk
pit protest tegen het advies van de commissie-Albe-
het CAO-conflict met minister Dijkstal
bnlandse zaken). De politie gaat dan alleen in
bevallen aan het werk. Behalve de staking staat voor
jcember een grote demonstratieve bijeenkomst op
logramma in de Veemarkthallen in Utrecht.
laris. Albeda stelt voor in juli
volgend jaar de bestaande onre
gelmatigheidstoeslag te vervan
gen door een zogenoemde ope
rationele toelage.
De huidige (vaste) onregel
matigheidstoeslag is ongeveer
12 procent van het bruto-loon.
Sinds jaar en dag beschouwen
de politiemensen dat als 'loon'.
Albeda laat ze 60 procent van
die toeslag houden. Alleen
agenten die in de praktijk op
onregelmatige uren werken krij
gen een extra toelage.
Verder stelt Albeda voor om
denkt met het Albeda-
iuist een opening van het
met de politiebonden
iCP, VHMP en ANPV) te
RQi gevonden. Volgens de
n geeft het advies echter
aanleiding om de
5p te schorten."
lstj wil de gewone agent-op-
0Njn de toekomst meer geld
v0|Verder gaat niemand er
achteruit. Dienders die
najmoeten leveren, houden
r0(jiende zeven jaar hun sa
DEN HAAG GPD
Tienduizenden allochtonen hebben ziekte
geveer zevenduizend van de
130.000 allochtonen drager van
de erfelijke bloedarmoede. De
komende jaren zal dat aantal
mensen stijgen, zo is de ver
wachting.
De dragers zelf merken overi
gens meestal weinig van hun
bloedarmoede. Kinderen van
wie beide ouders de ziekte heb
ben echter des te meer. Zij krij
gen een ernstige vorm van
bloedarmoede. Ondanks fre
quente ziekenhuisopnamen
sterven zij meestal voordat ze
volwassen zijn. Met een zeer in
tensieve behandeling kunnen
sommigen ongeveer vijftig jaar
worden. In Den Haag sterven
naar schatting twee tot vier al
lochtone kinderen per jaar aan
de erfelijke bloedarmoede. Voor
heel Nederland is het beeld on
duidelijk. De schattingen lopen
uiteen van 'minder dan tien' tot
'tientallen' per jaar.
De drie I laagse artsen menen
dat huisartsen veel alerter moe
ten zijn op erfelijke bloedar
moede bij allochtonen. Zij zou
den ouders beter moeten voor
lichten over de ziekte en over de
mogelijke effecten op hun nage
slacht.
Tienduizenden in ons land wo
nende allochtonen hebben een
erfelijk bepaalde bloedarmoede.
Kinderen van ouders die allebei
deze ziekte hebben, sterven
vaak voordat zij volwassen zijn.
Huisartsen moeten veel alerter
zijn op dit probleem.
Dit stellen drie Haagse artsen
(Middelkoop, Haak en Huis
man) in het Epidemiologisch
Bulletin. De erfelijk bepaalde
bloedarmoede
(hemoglobinopathic) komt
voort uit een gen-afwijking. De
ze komt met name voor bij
mensen uit landen rond de
Middellandse Zee, Centraal
Afrika, het Arabisch schierei
land, India. Pakistan. China en
Indonesië. Waarschijnlijk is het
een soort natuurlijke afweer te
gen malaria.
Dragers van het afwijkende
gen hebben een lichte vorm van
bloedarmoede. Een arts die
daarvan niet op de hoogte is,
schrijft al snel ijzerpreparaten
voor. Maar dat helpt niet en bo
vendien is te veel ijzer schade
lijk voor het menselijk lichaam.
Alleen al in Den Haag zijn on-
AMSTERDAM GPD
utrecht Ruim 2.000 studenten en scholieren heb
ben gisteren in Utrecht geprotesteerd tegen het on
derwijsbeleid van minister Ritzen. De demonstra
tieve optocht door de binnenstad verliep rustig,
hoewel de politie na afloop in de hal van het Cen
traal Station de handen vol had om een paar hon
derd actievoerders van de sporen af te houden.
Precies een jaar geleden klommen studenten na
afloop van een massale demonstratie in Utrecht op
de rails, waardoor honderdduizenden reizigers uren
vertraging opliepen. De politie liet dit keer dan ook
weinig aan het toeval over. Ze hield in de stations
hal zes actievoerders aan wegens belediging, verzet
en opruiing. Treinreizigers hebben volgens NS geen
vertragingen door de acties opgelopen.
De demonstratie was een protest tegen onder
meer de invoering van de prestatiebeurs, strengere
selectiecriteria en de afschaffing van inspraakorga
nen.
foto cpd vincent boon
Minister overweegt belastingvoordeel
minister ligt, worden elektrische
auto's straks helemaal vrijge
steld van de BPM, waardoor de
ze wagens duizenden guldens
goedkoper worden.
De econometer geeft perma
nent aan of iemand zuinig rijdt
of niet. Het kost enkele tientjes
om de meter in te bouwen.
Cruise control zorgt ervoor dat
een auto op dezelfde snelheid
blijft rijden. Dit zou in alle nieu
we auto's standaard moeten
worden aangebracht. Volgens
de milieuminister kan daarmee
vijf tot tien procent brandstof
worden bespaard.
De Boer gaat ook met stads
en streekvervoer overleggen om
bussen, auto's en bestelwagens
die nu op diesel rijden, over te
laten schakelen op LPG.
Minister De Boer (milieu) wil
ervoor zorgen dat de econome
ter en cruise control doodnor
maal worden in Nederlandse
auto's. Hierover is een akkoord
in de maak met de Nederlandse
importeurs en fabrikanten van
auto's. Ze overweegt een belas
tingvoordeel uit te delen aan
mensen die deze controleappa
ratuur laten inbouwen. Dat zei
De Boer gisteren op de jaarver
gadering van de RAI in Amster
dam.
Eerder al kondigde de be
windsvrouw aan dat zuinige au
to's goedkoper in aanschaf wor
den door verlaging van de aan
koopbelasting (BPM) met in
gang van 1997. Als het aan de
per 1 januari 1998 de werkweek
te verkorten van 38 naar 36 uur
en het loon volgend jaar twee
keer met 0,5 procent te laten
stijgen. Daarnaast krijgt de poli
tie eind van dit jaar een einde
jaarsuitkering van 0,2 procent.
Tenslotte ziet Albeda mogelijk
heden voor een verbeterde af
stemming van de arbeidsvoor
waarden van uitvoerend- en ad
ministratief en technisch perso
neel.
De Nederlandse Politiebond
(NPB) heeft echter geen goed
woord over voor het advies-Al-
beda. In Hengelo stelde gisteren
een boze voorzitter Van Duijn
actievoerende politiemensen
hardere acties in het vooruit
zicht. Het steekt hem vooral dat
Albeda de bonden mede de
schuld heeft gegeven van het
gerezen CAO-conflict.
APELDOORN GPD
Bij Gelderse Papiergroep in
Apeldoorn gaap volgend jaar
circa 130 arbeidsplaatsen verlo
ren. Dit is tien procent van het
totaal aantal werknemers. Het
bedrijf wordt gereorganiseerd
omdat het dit jaar flink in de ro
de cijfers terecht komt. De vak
bonden vrezen dat er uiteinde
lijk nog meer banen zullen ver
dwijnen. Aan gedwóngen ont
slagen zal volgens de bonden
niet zijn te ontkomen.
Het is nog niet duidelijk waar
de ontslagen zullen vallen. Alle
fabrieken draaien momenteel
met verlies, aldus een bestuur
der van de Industriebond CNV.
De vakbonden hebben gisteren
overleg gehad met de raad van
bestuur om te komen tot een
sociaal plan. Begin volgend jaar
worden de onderhandelingen
hierover voortgezet. Volgens
een woordvoerder van de In
dustriebond FNV is een heet
hangijzer de mate waarin Gel
derse Papiergroep de uitkerin
gen van ontslagen medewerkers
gaat aanvullen.
Eind vorige maand kondigde
de leiding van Gelderse Papier
groep aan dat het met de on
derneming slechter gaat dan
van de zomer werd verwacht.
£R (5 £EN PtAN
VOOR U N ENEKüHETOREN
V/IN RI£OM£T£R.
l \\WX MiyN P,EEH\E
H0O6r <*£&UCP£N.
y
Brengt de gezondheid ernstige schade toe. k.b. 4.10.1994 Stb.720.
1 hlST ANP
grordeel van het Trabantje
eslt hij niet roestte en dat
iteieen beetje goede wil wel
;ertinnetje in paste. Maar
rdelen vielen weg tegen
leel: de uitlaatwalmen
tweetaktmotor produ-
In de Hongaarse
tad Boedapest tuffen ze
eds rond, de 'Trabies',
solidere Wartburgs,
pefen Wolga's. Mede dank-
en inspanningen van
k tand echter wordt de
i ding serieus te lijf ge-
eidsting voor het leefmilieu
ri^apest is enorm. Op war-
uliüerdagen is de vervuiling
pin te raken. Hoewel de
mil aanslagen op het milieu
netnvat dan alleen de Hon-
thaoofdstad, concentreren
■mftr toch de problemen,
n. vee miljoen mensen, een
cfcn de bevolking, woont
wöpest.
t laaanpak van de milieu-
tng is vlak na de omwen-
1989 een begin ge-
■st£)e Hongaarse regering
deerbij actieve (financiële)
enekregen van de Neder-
anjegering, tot nu toe zo'n
jk.üderd miljoen gulden,
lodn werd deze week ver-
Shet een door de Neder-
v Ambassadeur H. Sondaal
ongaarse staatssecreta-
h Szentivanyi onderte-
voor eco-
he samenwerking met
riendelijke inslag.
morandum richt zich op
De Trabantjes die in Boedapest de lucht vervuilen, worden niet meer gemaakt. In het Duitse Zwickau werden
dit jaar nog een paar honderd exemplaren klaargemaakt voor de verkoop aan verzamelaars. archieffoto
projecten die zowel de econo
mische ontwikkeling stimuleren
als milieuvriendelijke produk-
tiemethoden mogelijk maken.
Zo wordt samengewerkt op het
gebied van energiebesparing in
de industrie en het beperken
van de uitstoot van schadelijke
gassen. Het gaat daarbij niet al
leen om Financiële steun, maar
ook om kennisoverdracht.
Het ministerie van volksge
zondheid, ruimtelijke ordening
en milieu is een van de over
heidsinstellingen die nauw sa
menwerken met de Hongaren.
VROM heeft in de afgelopen ja
ren tien miljoen gulden gesto
ken in diverse projecten. Een
voorbeeld daarvan is het plaat
sen van schone DAF-motoren
in stadsbussen. Binnen tien jaar
moeten alle zestienhonderd
stadsbussen zo'n motor heb
ben. Een belangrijk project,
want bijna de helft van de kilo
meters die in Boedapest worden
afgelegd, komt voor rekening
van de bus.
De aanslag van het autoverkeer
op het milieu in de stad is fors.
Hoewel schone bussen een po
sitieve invloed hebben, lijkt het
een druppel op een gloeiende
plaat. Het centrum van de stad
wordt dagelijks geterroriseerd
door 900.000 auto's en trucks,
die gezamenlijk een forse hoe
veelheid uitlaatgassen de lucht
in stoten. De verplichte milieu -
keuringen stellen nog weinig
voor, zolang een duidelijk ele
ment van willekeur bepaalt dat
nieuwe westerse auto's kunnen
worden afgekeurd op een wei
gerend lampje, terwijl ramme
lende Trabantjes wel hun 'groe
ne kaart' krijgen, het bewijs van
milieuvriendelijkheid.
Vooral kinderen worden de du
pe van de ongezonde lucht. Uit
bloedonderzoeken die in 1988
bij kinderen zijn gedaan, bleek
dat bij zestig procent een ge
vaarlijk hoog loodgchalte voor
kwam. Bovendien lijdt een
groot deel van de jeugd aan ast
ma of bronchitis.
Maar ook volwassenen wordt
afgeraden bij smog lange tijd
buiten te lopen in het centrum
van de stad. Op papier heeft de
kwaliteit van de lucht prioriteit
van het Hongaarse milieuminis
terie en het gemeentebestuur
van Boedapest. Maar er is ook
kritiek. Andras Lukacs, coördi
nator van de Schone Lucht Ac
tie Groep, vindt dat de publieke
druk op de politiek moet wor
den vergroot. „Er zijn geen eco
nomische of technische obsta
kels, er is alleen een gebrek aan
politieke daadkracht.
Een aardig voorbeeld van ver
betering is te vinden aan de An-
drdssyüt, een statige boulevard
in het centrum van Boedapest.
De 'zesbaanssnelweg' die deze
tot voor kort was, is versmald en
er zijn fietspaden aangelegd.
Hongaarse fietsers zijn hier ech
ter zelden te vinden. De enke
ling die zich daar wel waagt,
doet een mondkapje voor want
lood geeft zware benen.
DEN HAAG ANP
zouden niet op hun uitkering
worden gekort. De bijverdienre-
geling werd in 1994 drastisch
ingeperkt voor nieuwe wacht
gelders. Voor oude gevallen
geldt een overgangsregeling tot
1 januari. Vanaf die datum
moeten wachtgelders opgeven
hoeveel uren ze hebben ge
werkt, waarna hun uitkering
naar rato wordt gekort. De be
perking geldt voor vrijwel alle
wachtgelders in het onderwijs,
maar de HBO-docenten menen
dat voor hen een uitzondering
van kracht is. Ze beroepen zich
op de afspraken die ze eind ja
ren tachtig met het ministerie
hebben gemaakt.
Raadsman Pors van de gedu
peerde docenten kan het niet
verkroppen dat de overheid
haar afspraken niet nakomt en
dat zijn cliënten er daardoor ve
le duizenden guldens per
maand op achteruit gaan.
Als de rechtbank in Den Haag
de eis toewijst, betekent dat een
financiële tegenvaller voor mi
nister Ritzen van onderwijs.
Hoe groot die precies zal zijn, is
volgens een woordvoerster van
het ministerie van onderwijs
nog niet te zeggen. Wel is dui
delijk dat de voorgenomen be
perkingen van de wachtgeldre
geling Ritzen volgend jaar tien
miljoen gulden opleveren.
Uitspraak vrijdag 22 decem
ber.
Ruim honderd oud-docenten
uit het hoger beroepsonderwijs
hebben gisteren in een kort ge
ding geëist dat hun wachtgeld
regeling vanaf 1 januari 1996
niet mag verslechteren. Dat ge
beurde in Den Haag. De docen
ten beroepen zich op afspraken
die eind jaren tachtig zijn ge
maakt over de mogelijkheid om
naast de wachtgelduitkering bij
te verdienen tot honderd pro
cent van het laatstgenoten sala
ris.
De betrokken docenten
maakten toen gebruik van een
wachtgeldregeling voor werkne
mers in het 11BO, die ouder wa
ren dan vijftig jaar. Oud-minis
ter Deetman riep de regeling in
het leven om het aantal boven
tallige docenten terug te drin
gen. Dat was het gevolg van
schaalvergroting in het hoger
beroepsonderwijs, waardoor het
aantal scholen terugliep van 350
in 1986 tot 73 in 1990. In totaal
maakten meer dan vijfhonderd
docenten van de regeling ge
bruik.
De betrokken leerkrachten
kregen een uitkering van zeven
tig procent van het laatstver
diende loon en mochten tot
hun pensioen zo veel bijverdie
nen dat ze op honderd procent
van hun oude salaris konden
uitkomen. Die extra verdiensten
Vereniging mag
niet /.eggen dat
middel niet werkt
AMSTERDAM ANP
De Vereniging tegen de Kwak
zalverij mag niet zeggen dat ho-
meopatische produkten niet
werken. In het bijzonder geldt
dat voor uitspraken over het
wrijfmiddel SRI. gelei van fabri
kant VSM. Evenmin mag de or
ganisatie melden dat de gelei
niet aan de (Duitse) veiligheids
normen voldoet.
Het hof in Amsterdam heeft
dit gisteren in hoger beroep be
paald, nadat de rechtbank de
uitlatingen van de vereniging
eerder als toelaatbaar had be
oordeeld.
Aanleiding voor de rechtszaak
waren een publikatie in het far
maceutisch Weekblad van eind
'94 en de publikaties en uitzen
dingen die daarop volgden.
Voorzitter Renckens en secreta
ris De Vries van de vereniging
schreven dat 'de bestseller SRI.
gelei' een dubieus produki is en
dat homeopatische middelen
volstrekt onwerkzaam en nutte
loos zijn.
Vooral de bewering dat het
wrijfmiddel kankerverwekkende
stoffen bevat, zat fabrikant VSM
dwars. De gelei bevat weliswaar
een bestanddeel dat bij abnor
maal grootschalig inwendig ge
bruik bij ratten kankerverwek
kend is gebleken, maar dat risi
co is niet aangetoond bij uit
wendig gebruik door mensen.
Het produkt voldoet aan de
Duitse normen.
