Servisch referendum Sarajevo
j
Buitenland
Oosttimorezen demonstreren bij Nederlandse ambassade
Huis verdwijnt
Opnieuw bombrieven
ontploft in Oostenrijk
Leger Israël ontruimt
versneld stad Nablus
Moord door neonazistische soldaten schokt VS
DINSDAG 12 DECEMBER 1995
y/jCruciale dag voor Fransen
-Vtparus Frankrijk beleeft vandaag, de negentiende stakingsdag
'van de spoorwegen, een nieuwe stakingspiek. Ondanks conces-
sies van de regering riepen de bonden op tot een nationale sta
kingsdag tegen de regeringsplannen tot hervorming van de soci-
zekerheid. Het verloop van de dag kan weieens cruciaal zijn
de dialoog tussen regering, stakers en vakbonden. Slagen
laatsten er in een menigte op de been te brengen die groter
4is dan die van vorige week dinsdag, dan zullen zij hun poot stijf
trnnnen houden. Is de opkomst kleiner, dan zal de dialoog met
Hde regering zich versnellen.
5Aanslag Spanje eist zes mensenlevens
madrid» Door de explosie van een autobom zijn gistermiddag
in Madrid zes personen om het leven gekomen. Een busje van
de Spaanse marine was het doelwit van de aanslag. Minstens
drie mensen raakten zwaar, zeven andere licht gewond. De
slachtoffers zijn de bestuurder en inzittenden van het busje, le-
den van het burgerpersoneel van het leger en voorbijgangers. De
/^autoriteiten vermoeden dat de extremistische Baskische afschei
dingsbeweging ETA achter de aanslag zit. Maar nog niemand
'heeft de verantwoordelijkheid opgeëist.
Toestand Papandreou verslechtert
13 athene De gezondheidstoestand van de Griekse premier An
dreas Papandreou is gisteren verslechterd. Terwijl aanvankelijk
i was gezegd dat de premier weer op eigen kracht ademhaalde,
moest in de namiddag worden bericht dat hij opnieuw koorts
had gekregen en aan beademingsapparatuur was gelegd. De arts
i Dimitris Vlachakos sprak van 'een gevaarlijkse situatie'.
Tsjetsjenen demonstreren tegen Russen
grozny Met veel anti-Russische slogans en moslimgebeden
protesteerden enkele duizenden Tsjetsjenen maandag in hun
kapotgeschoten hoofdstad Grozny tegen de Russische militaire
interventie die precies een jaar geleden begon. Met zo'n 40.000
jj militairen vielen de Russen Tsjetsjenië binnen dat zich driejaar
3gc vervolgens uitbrak kostte ti
leven.
09,0 Mubarak benoemt kopten in parlement
cairo De Egyptische president Hosni Mubarak heeft gisteren
zes koptische christenen benoemd tot lid van het nieuwgekozen
parlement van 454 leden. Twee van de zes zijn vrouwen. De
iekost kopten maken deel uit van de tien parlementsleden die de presi
dent krachtens de Egyptische wet mag benoemen boven de al
gekozen 444 andere leden.
"7 Klacht Amnesty over martelingen Kenya
en den haag Amnesty International klaagt Kenya in een vandaag
fn verschenen rapport opnieuw aan wegens het martelen op grote
loire- schaal. Praktijken die al in de jaren tachtig en begin van de jaren
•porti negentig werden gesignaleerd, blijken onverminderd voor te ko-
men. Volgens Amnesty worden criminele verdachten in Kenya
'dubt rout'nemat'8 gemarteld om bekentenissen los te krijgen. Het-
ingei zelfde geldt voor een deel van de politieke gevangenen.
ie>™ Eerste dagvaardingen Rwanda-tribunaal
arusha Het internationale VN-tribunaal dat onderzoek doet
gmg naar de genocide in Rwanda heeft vandaag zijn eerste dagvaar-
C|ufc dingen uitgebracht. Daarin worden acht mensen beschuldigd,
Namen werden niet bekendgemaakt. De identiteit is niet vrijge
geven op verzoek van een van de zes rechters die zo wil voorko-
dode men dat mensen die in staat van beschuldiging zijn gesteld hun
end« arrestatie ontlopen.
geer
Minister Christopher naar Syrië
Washington De Amerikaanse president Clinton stuurt minister
Christopher (buitenlandse zaken) deze week opnieuw naar het
Midden-Oosten om overleg op gang te'brengen tussen Israël en
Syrië. Hij besloot daartoe nadat de Syrische president Assad
hem had beloofd 'zijn best' te zullen doen om spoedig onder
handelingen te voeren met Israël. Clinton zei in het Witte Huis
na een gesprek met de Israëlische premier Peres dat Washington
de vredesbesprekingen tussen Israël en Syrië weer op gang wil
brengen.
Japanse oppositieleider stapt op
Tokyo De Japanse oppositieleider en voormalige premier Tos-
hiki Kaifu heeft besloten zijn functie ter beschikking te stellen.
Kaifu leidde de Shinshinto (Nieuwe Grens), de belangrijkste op-
1 positiepartij die volgens opiniepeilingen een lage popularjteit
i heeft. De secretaris-generaal van de Shinshinto, Ichiro Qzawa,
stelde direct zijn kandidatuur voor de opvolging van de oud-pre-
Parlement Wit-Rusland kan aan de slag
minsk Na een extra stemronde heeft Wit-Rusland eindelijk ge
noeg volksvertegenwoordigers om een nieuw parlement in te
ran 4 kunnen stellen. De verkiezingen in mei en november hadden te
Dp dl weinig kandidaten een directe zetel opgeleverd. Na de extra ron-
itaat de van zondag zijn in totaal 198 parlementsleden gekozen, 24
een meer dan de 174 die nodig waren voor het quorum.
3n
end Veroordeelde in VS wil vuurpeloton
salt lake city Het vonnis van een ter dood veroordeelde man in
Amer'kaanse staat Utah wordt op 26 januari op eigen verzoek
door een vuurpeleton voltrokken. De eind 1989 wegens ver
krachting en wurging van een 11-jarig meisje veroordeelde man
1 heeft in Utah de keus tussen een injectie-procedure of het vuur
peloton. De laatste keer dat een veroordeelde in Utah werd ge-
was in 1977. Het ging toen om Gary Gilmore na een
strafzaak waarvan de bekendheid aanleiding gaf tot boeken en
een fïlmproduktie.
Twee Franse piloten zouden vandaag worden vrijgelaten
In de Bosnische hoofdstad
Sarajevo groeit het verzet
van Serviërs tegen de over
gang van hun woonwijken
in handen de moslim-
Kroatische federatie. Van
daag wordt in de voorste
den Ilidza, Gvravica, Vo-
gosca, Iljas en Hadzici een
referendum gehouden,
waarmee de Servische in
woners willen protesteren
tegen het vredesakkoord
van Dayton.
PARUS-SARAJEVO ANP-AEP-Rtr-DPA
De hoop op een spoedige vrijla
ting van de twee Franse piloten,
die in augustus met hun toestel
boven Bosnië werden neerge
schoten, is gisteren toegeno
men. Volgens een Servische mi
litaire functionaris, die onbe
kend wilde blijven, mogen de
twee vandaag naar huis. De
Franse regering verklaarde gis
teravond dat intensieve bespre
kingen daarover aan de gang
zijn met Servië. De twee zitten
waarschijnlijk in Bosnisch-Ser-
visch gebied vast.
Eerder zei de minister van de
fensie van Klein-Joegoslavië,
Pavle Bulatovic, dat de Bosni
sche Serviërs met een verklaring
zouden komen over het lot van
de twee Fransen, die de families
van de piloten 'bevredigend'
zouden vinden.
Er is gespeculeerd dat
Bosnisch-Servische leiders de
piloten gevangen hielden om
wijzigingen te eisen in het vre
desakkoord van Dayton. In die
overeenkomst komen vijf voor
steden van Sarajevo die door
Serviërs worden gedomineerd
onder controle van de moslim-
Kroatische federatie.
De Serviërs in Sarajevo heb
ben aangedrongen op herope
ning van de onderhandelingen
over het vredesakkoord. Velen
van hen zeggen niet te willen le
ven onder het gezag van een re
gering, die zij drie en een half
jaar als hun vijand hebben be
schouwd.
Inmiddels is een uittocht be
gonnen van Bosnische Serviërs
Ongeveer 3.000 inwoners van Sarajevo hielden in het centrum van de stad een betoging v
nen samenleven, uitten de betogers hun bereidheid tot verzoening.
i zij de Serviërs c
uit Sarajevo. Enkele duizenden
inwoners zouden de stadsdelen
al hebben verlaten. VN-mede
werkers schatten dat in de vijf
voorsteden ongeveer 50.000
Serviërs wonen.
Op een persconferentie in
Washington toonde de Ameri
kaanse president Clinton zich
tevreden over de naleving van
het vredesakkoord. Hij zei dat
de situatie in Bosnië stabiel ge
noeg is om Amerikaanse troe
pen te sturen. Eerder werd be
kend dat het zondag tot een
eerste conflict is gekomen tus
sen de Bosnische Serviërs en
eenheden van de NAVO-vredes-
macht.
De Serviërs dreigden Ameri
kaanse soldaten, die als kwar
tiermakers voor de hoofdmacht
zijn vooruit gestuurd, de toe
gang tot een door hen gecontro
leerd gebied in Bosnië te ont
zeggen. De Bosnische Serviërs
willen dat de Amerikanen hun
patrouilles van te voren be
kendmaken.
Gisteren werd bekend dat de
ministers donderdag voor de
ondertekening van het vredes
akkoord niet zullen samenko
men in Parijs, maar 50 kilome
ter ten noorden van de Franse
hoofdstad, in de abdij van
Royaumont. In verband met de
stakingen die alle verkeer in Pa
rijs hebben ontwricht zal alleen
de ondertekeningsceremonie
op het Elysée plaatsvinden.
Het VN-tribunaal voor de be
rechting van oorlogsmisdaden
in ex-Joegoslavië gaat niet in op
een Russisch verzoek de proce
dures tegen Karadzic en Mladic
te bevriezen. Dal heeft hoofd
aanklager Richard Golstone gis
teren verklaard. Het appe
de Russen was zondag do
Russische ambassadeur in
1 laag aan het Tribunaal vo
legd. Goldstone verklaarde
enkele juridische grond te
het ingezette beleid te ver.
Op de Nederlandse ambassade in Lissabon
heeft gisteren een gesprek plaatsgevonden
tussen de Nederlandse ambassadeur en een
delegatie van Oosttimorezen. Ook na het
gesprek, dat beide partijen als welwillend
bestempelden, duurde het protest bij de
ambassade in Lissabon voort. Sinds de af
loop van de bezetting van de Nederlandse
ambassade in de Indonesische hoofdstad
Jakarta door Timorezen en Indonesiërs,
posten zo'n veertig Oosttimorezen voor de
deur van de Nederlandse ambassade in Lis
sabon.
Zij protesteren tegen het gevoerde beleid
van de Nederlandse regering, omdat zij vin
den dat de actievoerders in Jakarta in han
den zijn gegeven van de Indonesische auto
riteiten. Zij vrezen voor de veiligheid van
hun 'kameraden'. De Oosttimorezen willen
dat Nederland de veiligheid en het leven
garandeert van de bezetters van de ambas
sade in Jakarta.
Quebec erkend
als bijzondere
gemeenschap
ottawa afp
Het Canadese lagerhuis heeft
gisteravond in grote meerder
heid een motie aangenomen
die de Franstalige provincie
Québec kenschetst als een zich
onderscheidende gemeenschap
in Canada. Van de aanwezige
parlementsleden stemden 148
voor de motie en 91 stemden
tegen.
De provincie onderscheidt
zich volgens het lagerhuis door
de in meerderheid Franstalige
bevolking, de unieke cultuur en
de traditie van het op Franse
leest geschoeide burgerrecht.
De motie was een tegemoet
koming aan Québec, dat zich
op 30 oktober in een referen
dum met slechts 50,6 procent
van de kiezers uitsprak tegen
een door de separatistische Par
ti Québécois voorgestelde for
mule voor afscheiding.
Posterijen legen geen brievenbussen
graz afp-dpa-anpKroatische minderheid in het
land behoort.
De Oostenrijkse posterijen
hebben uit veiligheidsoverwe-
gingen voorlopig hel ledigen
van brievenbussen geslaakt.
Het ministerie van binnenland
se zaken heeft deskundigen
naar Graz gestuurd. Meer dan
4.000 postbussen in de provin
cie Steuermark zijn onder poli
tietoezicht geleegd, maar er
Oostenrijk is gisteren opnieuw
opgeschrikt door een serie
bombrieven. Twee brieven
ontploften in een brievenbus
in Graz. I-ater vond de politie
tussen de brokstukken nog
twee brieven die bommen ble
ken te bevatten. Een vrouw
raakte door de explosie licht
gewond.
De VN-vluchtelingenorganisatie
Unhcr in Wenen was doel van
één van de ontplofte brieven.
Dit meldde hel persbureau APA,
dat zich baseerde op het minis
terie van binnenlandse zaken.
Uit voorlopig onderzoek zou
zijn gebleken dat er een ver
band is met vorige soortgelijke
aanslagen.
De twee niet-ontplofte brie
ven waren gericht aan de direc
teur van een school waar twee
talig onderwijs wordt gegeven,
en aan de moeder van Willi Re-
setaris. Hij is een bekende Oos
tenrijkse popzanger die tot de
erden geel
i'rue
txpl
emde
ven gevonden.
Kanselier Vranltzky r
nieuwe aanslagen, zes dagen
voor de parlementsverkiezin
gen, een aanval op de gehele
Oostenrijkse samenleving. Kort
voor de verkiezingen in oktober
1994 werden meerdere bom
brieven bezorgd.
De politie vermoedt dat rechts-
extremisten achter de aanslagen
zitten. De meeste brieven waren
gericht aan buitenlanders, of
aan Oostenrijkers die zich op
een of andere wijze voor al
lochtonen inzetten.
san francisco Twee huizen zijn gisteren in ei
nen in een krater ontstaan door het springen v
genwater niet aan. De ravage was enorm.
1 buitenwijk van San Francisco geheel en gedeeltelijk verdwe-
n een rioolbuis. Het riool kon de afvoer van overvloedig re-
FOTO REUTER MARK CONSTANTINI
Amir: Rabbijnen
"ee';aven toestemming
iruzalem» ap
'igal Amir, de moordenaar van
le Israëlische premier Yitzhak
labin, heeft tegenover de poli-
ie verklaard dat rabbijnen hem
oestemming voor de moord
lebben gegeven. Dat blijkt uit
isteren door de krant Yediot
\hronot gepubliceerde politie-
,'r apporten over de ondervraging
an Amir.
Welke rabbijnen de moord
(oedgekeurd zouden hebben
ei Amir niet. Na de aanslag zijn
nkele rabbijnen opgepakt en
indervraagd, maar tegen geen
|nkele is tot nu toe een officiële
lanklacht geformuleerd. Amir
|iegt dat 'veel rabbijnen die
)ang zijn voor het lot van Israël'
'iem toestemming hebben ge-
[even Rabin om het leven te
irengen.
washington hans de bruun
correspondent
Jackie Burden en Michael James maak
ten vorige week donderdag een avond
wandeling door een stille straat in
Fayetteville, een stad in de Amerikaanse
staat North-Carolina. De vrouw en de
man praatten wat en waren eigenlijk op
weg naar niets. James Burmeister en
Malcolm Wright liepen uit een zijstraat
op het tweetal af. Burden en James had
den Burmeister en Wright nog nooit ge
zien of gesproken. Even later lagen de
twee wandelaars op de grond. Dood.
Elk met een kogel in hun hoofd.
Deze zinloze moord heeft niet alleen
Fayetteville, maar heel Amerika diep
geschokt. Want Burden en James waren
zwart, en Burmeister en Wright blank.
De twee daders zijn wat in Amerika
white supremacists worden genoemd,
blanke heersers. Niet alleen racisten,
maar ook extreem-gewelddadige neon
azi's. Uit de eerste verklaringen is dui
delijk geworden dat zij louter en alleen
naar Fayetteville gekomen waren om
een paar zwarten overhoop te schieten.
Maar wat de Amerikanen vooral zo diep
getroffen heeft is dat de twee soldaten
zijn van de 82ste parachutistendivisie in
het bij Fayetteville gelegen Fort Bragg;
een elite-eenheid van de landmacht die
op de hoogte moet zijn geweest van de
bedenkelijke opvattingen van het twee
tal. Een geschokte legerleiding is dan
ook meteen begonnen met een diep
gaand onderzoek naar racistische en
neonazistische elementen in militaire
kring. Want Burmeister en Wright blij
ken allerminst de enigen te zijn.
De twee waren niet bescheiden over
hun racistische ideeën. Als zij de stad
ingingen liepen zij vaak gekleed in
zwarte laarzen met witte veters, rode
bretels en kettingen, algemeen bekende
symbolen van extreemrechtse skin
heads. Boven Burmeisters bed hingen
de nazivlag met de swastika en posters
van Hitier, terwijl zijn kamer vol lag met
neonazistische literatuur.
De kazernecommandant liet dat toe.
„Wij bemoeien ons niet met het privé-
leven van onze soldaten", aldus een
woordvoerder.
Ook andere soldaten van deze divisie
deelden de gevoelens van het tweetal.
„Het samenbrengen van rassen is fout
of dat nu in het leger is of elders", zegt
een soldaat. Een medesoldaat noemt
het doden van de twee zwarten 'natuur
lijk niet goed', maar is het verder roe
rend eens met de opvattingen van de
20-jarige Burmeister en de één jaar ou
dere Wright. Onder de soldaten van
Fort Bragg, die geregeld worden uitge
zonden om ergens in de wereld de de
mocratie te verdedigen, blijken volgens
burgerrechtengroeperingen heel wat
van deze enge elementen te zitten.
Zij komen bijeen in bars in Fayetteville
die berucht zijn als ontmoetingsplaat
sen voor skinheads. Ook daar hangen
nazistische symbolen aan de muur en
wordt racistische taal gesproken. Politi
ci in Washington vragen zich af of de
kazernecommandanten niet moeten
ingrijpen als zij dit soort uitingen tegen
komen.
De twee moordenaars die in verho
ren geen enkele spijt hebben getoond
zouden al geregeld aanvaringen met
zwarte collega's hebben gehad, maar
dat bleef nog binnen de kazernemuren.
Ditmaal gingen zij, na een paar biertjes
gedronken te hebben, bewust de zwarte
wijk van Fayetteville in, waar blanken,
en zeker skinheads, normaal nooit ge
zien worden. Wie de schoten gelost
heeft is nog niet bekend, maar Bur
meister had bij zijn arrestatie een ge
weer met afgezaagde loop en een
pistool op zak.
Vijfhonderd Palestijnse politie
agenten zijn vanmorgen in Na
blus aangekomen, nadat het
Israëlische leger gisteren ver
sneld deze stad van 130.000 in
woners op de Westelijke Jor-
daanoever had ontruimd. De
terugtrekking is waarschijnlijk
48 uur vervroegd om protesten
van tegenstanders van het vre
desproces te voorkomen.
De stad is overgedragen aan de
Palestijnse Autoriteit. Deze ont
ruiming volgt op de overdracht
van Tulkarem, zondag. Nablus,
de grootste stad op de Westelij
ke oever, is na Jericho, Jenin en
Tulkarem de vierde stad waarin
de Palestijnse Autoriteit verant
woordelijk wordt voor het
handhaven van de orde.
Joodse kolonisten rond de
stad reageerden verbitterd op
de terugtrekking. Gisteren had
het leger het in Nablus nog aan
de stok gehad met joodse kolo
nisten die een bevel naast zich
hadden neergelegd om de stad
te mijden. De kolonisten wilden
bidden bij de tombe van Jozef.
Dertien van hen werden gear-
resteerd
In Bethlehem en Rainallah
werden gisteren voorbereidin
gen zichtbaar voor het moment
dat de Israëli's ook deze steden
zullen ontruimen. Bethlehem is
volgens het schema als volgen
de stad aan de beurt. Het leger
vertrekt daar op 18 december.
De stad, waar volgens de
overlevering Christus werd ge
boren en waarin de eeuwenou
de Geboortekerk staat, maakt
zich op om voor het eerst in de
moderne geschiedenis kerst
feest te vieren onder Palestijns
bestuur. PLO-leider Yasser
Arafat zal daarbij aanwezig zijn.
Arafat zal later deze week in
Cairo een ontmoeting hebben
met leiders van de islamitische
militante groep llamas, om te
praten over deelname aan de
verkiezingen door deze organi
satie. De verkiezingen onder
Palestijnen moeten op 20 janu
ari plaatsvinden.
Harnas heeft uit protest tegen
het Palestijns-Israëlische vre
desakkoord een serie bloedige
aanslagen op Israëliërs uitge
voerd, maar lijkt het geweld on
langs te hebben gestaakt. Ha
rnas voert nu een dialoog met
de PLO.
