Wegens
showroom verbouwing
Oud-bisschop Bluyssen:
gehuwde priester komt er
Leiden
In rechte lijn naar zee
Schimmels bestreden met ingebouwde genen
11
Cursussen voor ouderen op universitair niveau
OOg;
GOEDHART
^^BOUWHUIS
I^cSL202
™V46.500J:
Kerk Samenleving
Woerdense parochie twist met
Monumentenzorg over subsidie
-A X
'Xw.', VX:'W.V
x-- :::xvXXÖ'''
DINSDAG 12 DECEMBER 1995
'.-CHEF HANS KOENEKOOP. 0
leiden/katwuk» Geen omwegen meer en
geen halsbrekende toeren voor fietsers tussen
Leiden en Katwijk. De Leidse wethouder P.
Langenberg (D66, verkeer) en directeur Nass
van het Amerikaanse chemiebedrijf Nalco
openden gisteren het laatste stukje fietspad
langs de Plesmanlaan, zodat de fietsers nu in
vrijwel rechte lijn 'naar de zee' kunnen rijden.
Sinds de openstelling van het fietspad in
1991, tegelijk met de opening van Tjalmaweg
(de provincialeweg S4), stuitten de gebruikers
van het pad bij de gemeentegrens van Leiden
telkens op een vreemd fenomeen: het fiets
pad eindigde abrupt. De fietsers kwamen te
recht in een modderig bermpje en vervolgens
tussen de langsrazende auto's op de Ples
manlaan of moesten honderden meters omrij
den.
Het duurde ruim vier jaar voordat het pad
werd doorgetrokken. De gemeente Leiden en
Holiday Inn konden het maar niet eens wor
den over de route, die volgens de eerste partij
het liefst moest lopen over het terrein van het
hotel. De andere mogelijkheid, het fietspad
parallel aan de Plesmanlaan doortrekken,
bleek duur omdat de gemeente dan grond
moest kopen en een sloot moest dempen.
Uiteindelijk werd er gisteren in de Holiday
Inn een borrel gedronken op de goede afloop.
Fietsers kunnen vanaf nu via de kruising
Haagse Schouwweg/Dr. Lelylaan over het
terrein van het hotel het fietspad langs de
Tjalmaweg bereiken. „Gelukkig maar", zegt
verkeersplanoloog H. van Zeijl van de ge
meente. „Niemand hoeft meer halsbrekende
toeren uit te halen over dat smalle bermpje."
Vinding levert Mogen miljoenen op
leiden caroline v
Het Leidse bedrijf Mogen heeft genetisch
gemanipuleerde wortels gekweekt die een
natuurlijke afweer hebben tegen een aantal
schimmelziekten. Boeren kunnen veel baat
hebben bij de vinding omdat door schim
mels de helft van de worteloogst verloren
kan gaan. Mogen verwacht de vinding ook
toe te kunnen passen op gewassen zoals
kool, tarwe, suikerbiet, druiven en gekweek
te rozen. De werking was al eerder aange
toond bij tomaten. Maar het duurt nog ze
ker vier jaar voordat de genetisch gemani
puleerde gewassen daadwerkelijk op de
markt komen.
De vinding betekent een enorme stap
vooruit voor het Leidse bedrijf dat gespecia
liseerd is in biotechnologie. „Wij hebben nu
bewezen dat wij dit kunnen. Bovendien le
vert deze vinding miljoenen op waardoor
onze bedrijfsresultaten beter worden", al
dus wetenschappelijk directeur P. van den
Elzen.
Door planten genetisch te veranderen,
probeert Mogen rassen te kweken die een
natuurlijke afweer hebben tegen schim
mels. Veel gewassen gaan verloren door die
schimmels. Van den Elzen: „Door kweek-
technieken is de natuurlijke afweer van veel
gewassen verminderd. Wij willen die afweer
teruggeven door de plant genetisch te ver
anderen."
„Daar is niets engs aan", vervolgt hij.
„Dat gen maken we uit stoffen - enzymen -
die in planten al van nature voorkomen.
Maar niet alle planten hebben die stof. In
het geval van de wortels hebben we die uit
tabaksplanten gehaald. Vervolgens injecte
ren we die stof in een plantecel. De plante-
cel groeit uit tot een plant die resistent is te
gen schimmels."
Op dit moment verliezen boeren wereld
wijd 40 miljard dollar per jaar door schim-
mels aan hun gewassen. In Europa wordu
miljard dollar uitgegeven aan schimmelfo
strijders. Van den Elzen: „Die bestrijding^]0
middelen zijn niet zo best voor het milie.
Als je planten kunt kweken die resistent zi^et
tegen schimmels, is dat goed voor de bo£te'
en beter voor het milieu."
Mogen werkt nu samen met grote zaafe''.'
veredelings-bedrijven om de vinding te tefes
ten op andere gewassen dan wortels. ,,W00
hebben contracten gesloten met de dif'd'
grootste zaadbedrijven ter wereld. Die bet^or
deel van de ontwikkelingsko^(-
het
Mogen heeft nog geen resistente aarda^'c
pels kunnen kweken, maar is hard be#ar
met tests op dit gewas. „Volgend jaar gaf0"
we proeven doen in samenwerking met efar
aantal bedrijven. We werken er hard afai
want het is natuurlijk een heel belangrf0'
gewas." ant
der
i: meerdere miljoenen.'
27-000,
Ouderen die willen studeren,
kunnen zich inschrijven voor
cursussen aan de Leidse Rijks
universiteit. Het Hoger Onder
wijs voor Ouderen (HOVO)
biedt dit voorjaar tien
aan die in februari of maart
ginnen. Voor de HOVO-curs
sen is geen vooropleiding i
eist, maar de lessen worden
op universitair niveau gegeven.
Deelnemers moeten zelfstandig
kunnen werken. Cursisten krij
gen na afloop een certificaat.
'Mens en medicament' is de
titel van de cursus van prof. dr.
H. Bosman-Jegersma, dr. A. van
Bruggen houdt zich bezig met
de evolutie, prof. J. Brugman
spreekt over 'De islam als gods
dienst' en prof. H. Daalder buigt
zich over 'Drees in zijn tijd'.
De titel van de cursus van
prof. M. de Jonge is: 'Een ver
goddelijkte Christus? Jezus in
het evangelie van Johannnes',
prof. A. Kobben spreekt over
'Oorzaken van slavernij, prof. j.
Lechner over Spanje en Spaans
Amerika in de 16de en 17de
De cursus Hollands recht
overzee' wordt door drie docen
ten gegeven: prof. J. de Smidt,
mr. H. Galle en prof. C. Fasseur.
Dr. G. Termorshuizen geeft de
cursus Indisch-Nederlandse let
terkunde en dr. M. Vorre buigt
zich samen met het Rijksmuse
um voor volkenkunde over Ja
panse prentkunst.
De prijzen van de cursussen
variëren van 175 gulden tot 250
gulden. Voor informatie en aan
melding, HOVO: 071 - 5277299.
Hoorn 126a (t.o. Avifauna), postbus 295,
2400 AG Alphen a/d Rijn.
Openingstijden: ma. t/m vrij. 8.30-17.30 uur.
vrij. tot 21.00 uur, /.at. 9.00-16.00 uur.
showroom 'mn'u* °Pste»'ng i„ l"
P"* D1nseg"ll-f?lZ5 S I"1
gas. Grote RVS PP en en Iv9 0:
,n I ,e KVS-schr*,... 'X-Pitsvn
-s-iJouvv en len^,u
BUITENLAND KORT Eerste exemplaar 'Vrijmoedige herinneringen'
Heropvoeding
In China zijn drie christenen
veroordeeld van twee tot
twee en een half jaar herop
voeding in een werkkamp.
Dat maakten bronnen in
kringen van de verdediging
gisteren bekend. Rechtbank,
politie en stadsbestuur wei
gerden commentaar op het
bericht. De drie christenen,
Xu Jonghai, Gao Feng en I.iu
Fenggang, waren actief in
ondergrondse, niet door de
regering erkende kerken in
Peking.
Verzoening
Met een gezamenlijke dienst
in de kathedraal van War
schau vieren de Duitse en
Poolse bisschoppen vandaag
de toenadering tussen de
twee rooms-katholieke kerk
provincies die dertig jaar ge
leden begon. Toen vroegen
de Poolse bisschoppen hun
Duitse collega's in een ver
zoen ingsbricf om vergeving
voor de wonden die de
Tweede Wereldoorlog had
geslagen.
hilversum/den bosch
Op langere termijn kan de
Rooms-Katholieke Kerk niet om
de gehuwde priester heen. Dat
zei mgr. J. Bluyssen, oud-bis
schop van Den Bosch, bij de
overhandiging van het eerste
exemplaar van zijn 'vrijmoedige
herinneringen' aan kardinaal
Simonis.
„Het zou mij niet verwonderen
als de gehuwde priester er
komt", aldus Bluyssen. „Maar
dat zal zeker niet op korte ter
mijn zijn." Bluyssen, die in 1966
de overleden bisschop Bekkers
opvolgde en in 1984 wegens ge
zondheidsredenen afscheid
nam, was in de jaren zestig en
zeventig nauw betrokken bij de
discussie over het priesterceli
baat in de Nederlandse kerk
provincie.
Op het spraakmakende Pas
toraal Concilie in Noordwijker-
hout (1966-1970) kwam een
ontwerp-rapport ter sprake
waarin het verplichte celibaat
ter discussie werd gesteld. „We
hebben gepleit voor de moge
lijkheid van gehuwde priesters,
maar daarover is in Rome door
de paus negatief beslist", aldus
Bluyssen, die als een progressie
ve bisschop bekend stond.
„Maar niemand kan zeggen wat
zich in de toekomst gaat ont
wikkelen."
In zijn memoires onder de ti
tel 'Gebroken wit' noemt Bluys
sen het onverstandig dat de bis
schoppen het gewraakte ont
werp-rapport op het Concilie in
bespreking hadden gebracht.
„Het was zó gewaagd, zó
brutaal van toon, zó radicaal en
onverantwoord in zijn uitspra
ken, dat het wel verwarrend
moest werken."
Bluyssen blikt in zijn boek
ook terug op het Tweede Vati-
woerden/zeist
De Rijksdienst Monumentenzorg is niet onder
de indruk van de noodkreet van de Woerdense
Bonaventura-parochie over een dreigend faillis
sement. Volgens het parochiebestuur betaalt
Monumentenzorg toegezegde subsidie voor de
restauratie van de Bonaventurakerk niet uit. Een
woordvoerder van de Rijksdienst stelde gisteren
echter dat de parochie van tevoren wist dat er
niet genoeg geld voorhanden was om alle subsi
diabele kosten te dekken.
Volgens voorzitter R. Hoogsteder van het
Woerdense parochiebestuur heeft de kerk zich
met het vooruitzicht op een subsidie van 2,8
miljoen gulden diep in de schulden gestoken.
Nu het bedrag, dat Monumentenzorg in 1990
subsidiabel verklaarde, nog steeds niet bij de
parochie is binnengekomen, kan ze de lening
van 2,3 miljoen gulden niet afbetalen.
De woordvoerder van Monumentenzorg be
grijpt de plotselinge noodkreet van de parochie
niet. „De vaststelling van subsidiabele kosten
geeft nog geen recht op daadwerkelijke toeken
ning van subsidie. Ik kan me niet voorstellen dat
het bestuur zich daarin vergist heeft." Volgens
hem was het Monumentenzorg ook niet bekend
dat voor de parochie een faillissement dreigt.
„Monumentenzorg doet alsof haar neus
bloedt", reageert Hoogsteder. Volgens hem
heeft Monumentenzorg indertijd wel degelijk de
indruk gewekt dat het geld er zou komen en dat
de parochie van start kon gaan. „Daarom is het
parochiebestuur op voorhand gaan lenen." De
totale kosten van de restauratie van de Bona
venturakerk bedragen 12 miljoen gulden. Daar
van heeft de parochie zelf 40 procent opge
bracht. Monumentenzorg keerde eerder al ruim
vier miljoen gulden uit.
Hoogsteder aast op een deel van de 275 mil
joen gulden die staatssecretaris Nuis van cul
tuur onlangs in de Najaarsnota van het kabinet
extra voor monumentenzorg heeft uitgetrokken.
Tussen 1997 en 2000 komt daardoor jaarlijks 50
tot 60 miljoen gulden beschikbaar bovenop de
85 miljoen gulden die elk jaar naar monumen
tenzorg gaat. „Als we nu niet in aanmerking ko
men voor die extra miljoenen, kunnen we onze
schulden niet betalen", aldus de voorzitter van
het parochiebestuur.
caans Concilie, dat dertig jaar
geleden werd afgesloten. Zijn
eindoordeel is positief. „Naar
mijn mening heeft Vaticanum II
geen onrust opgeroepen, eerder
hoop, bemoediging en vertrou
wen. De onrust kwam van el
ders, was niet te bedwingen.
Slechts een kerk die bereid is tot
Jnkeer en vernieuwing, is be
stand tegen zo'n onrust."
Op de synode van de Neder
landse bisschoppen, die paus
Johannes Paulus II in 1980 bij
eenriep om aan de polarisatie in
de Nederlandse RK-Kerk een
einde te maken, kijkt Bluyssen
met minder vreugde terug. On
der druk van Rome besloten de
bisschoppen toen tot een be
houdender beleid. De rondreis
door zijn bisdom, die Bluyssen.
maakte om verslag van de syno
de te doen, herinnert hij zich als
een 'zware gang'.
BEROEPINGSWERK
NEDERLANDSE HERVORMDE KERK
Aangenomen: naar Goes (buitengew
wijkgem.): H. van Ginkel te Tiende-
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepbaarstelling: mw. A.J J
Troost-Oprel. Molenomloop 412807
EH Gouda. Tel: 0182-516679.
CHR.GEREF. KERKEN
Bedankt: voor Urk (Eben-Haézer): P
dan Butter te Driebergen.
Bisschop wint
rechtszaak
wenen kathpress/dpa
De Oostenrijkse homo-activist
Kurt Krickler moet zijn bewe
ring dat bisschop Egon Kapel-
lari homoseksueel is, herroe
pen. Dat oordeelde een Weense
rechtbank gisteren in het proces
dat Kapellari tegen Krickler had
aangespannen.
Krickler, voorman van de ho
mo-organisatie Opus Lei, maak
te in augustus met groot media-
vertoon de namen bekend van
vier bisschoppen' die volgens
hem 'homoseksuele neigingen'
hebben.
DE SPITS
V,\H V w;-
,'X rVtVv;
x sv'1 T v
- X V - 'X X
X<X,/v iVX '3
L.\ :-'T; ',X X'
■X"
Het werk van oude en nieuwe bouwmeesters gezien
door de lens van fotograaf Loek Zuyderduin. Van
daag in De Spits: de hervormde Sionskerk in Alphen
aan den Rijn.
LEIDSCH DAGBLAD
(Opgericht 7 maart 1860)
Familieberichten
ABONNEESERVICE
Abonnementen 071-5128030
Geen krant ontvangen?
DIRECTIE
B. M Essenberg,
trnold (adjunct). J Kiel (adjunct)
HOOFDREDACTIE
J.G. Majoor, F Nypels,
f G. van der Post (adjunct)
PUBLIC RELATIONS
1. Steverink 071-5356356
OMBUDSMAN
071-5323°
023- 5317,e
023- 5320l€
Hoofdredactie. 071-53151
ADVERTENTIES
Maandag t/m vrijdag van 8.30 tot 17 uur e
071- 5356a)
RUBRIEKSADVERTENTIES je
Maandag t/m vrijdag van 8.30 tot 17 uur
3h
3l
f T
Tel. dag. 9.30- 11.30 ui
G.J. Visser, chef redactie nieuwsdienst/kunst
H.W vanEgmond, chef red. Groot Leiden
A.J.B.M. Brandenburg, chef eindredactie regio
F. Blok, chef eindredactie algemeen
W.F. Wegman, chef red. Duin- en Bollenstreek
W. Spierdijk, chefsportredactie
J Preenen, chef binnen-, buitenland, eco
per maand (acceptgiro)
per maand (autom betaling)
per kwartaal (acceptgiro)
per kwartaal (autom. betaling)
per jaar (acceptgiro)
per jaar (autom. betaling)
VERZENDING PER POST
per kwartaal (NL)
LEIDSCH DAGBLAD OP CASSETTEBAND
Voor mensen die moeilijk lezen, slechte of-
hebben of blind zijn (of een andere leesh
dicap hebben), is een samenvatting vanl
regionale nieuws uit het Leidsch Dagblad
geluidscassette beschikbaar. Voor inform!"
0486-486486 (Centrum voor Gesproken
N H U I Z
BEZOEKUREN i
DIACONESSENHUIS
(tel 071-5178178): dagelijks 14.30-15.15 uur en 19.00-19.45 uur.
Kraam- en zwangerenafdeling: buiten de gewone bezoektijden, voor pj
ners bovendien van 10.30 -11.15 uur en van 19.45 - 21.0b uur
Special Care Unit: 10.30-11.00 uur, 15.00- 15.30 uur en 19.00-19.30 uur!
na overleg met de dienstdoende verpleegkundige.
Kinderafdeling: 10.30-19.00 uur, na overleg met de dienstdoende v
RIJNLAND ZIEKENHUIS vestiging St. Elisabeth
(tel 071-5454545): dagelijks 14.00-15.00 uur en 18.30-19.30 uur, k
en II daarnaast ook 11.15—12.00 uur.
Kraamafdeling: 14 30-15.30 uur en 18.30-19.30 uur (voor vaders to'
uur).
Kinderafdeling: 14.30-19.00 uur (voor ouders de gehele dag).
Afdeling hartbewaking (CCU)en intensive care (IC): 14.00-14.30 i
18.30-19.00 uur.
Spoedeisende hulp: dag en nacht geopend
ACADEMISCH ZIEKENHUIS
(tel. 071-5269111): alle patiënten (behalve kinderen) 14.15-15.00
18.30-19.30 uur.
Avohdbezoekuur afdeling Verloskunde 18.15-19.00 uur. 19.00-20.00
leen Partners/echtgenoten met kinderen.
zwangeren: zaterdag en zondag van 10.00 tot 11.00
uitsluit
/oor partne"rs/echtgenoten en eigen kinderen.
Kinderafdelingen: voor ouders van opgenomen kinderen is er een ruime
zoek mogelijkheid in overleg met de hoofdverpleegkundige.
Voor andere bezoekers gelden de volgende tijden: keel-, neus- en oorh
kunde en neurologie: 14.15-15.00 uur en 18.30-19.30 uur; oogheelkundi
heelkunde 14.15-15.00 uur en 18.30-19.00 uur.
Kinderkliniek: zalen voor peuters, kleuters en grote kinderen: 15.15-1
r: babyzaal en boxenafdeling: volgens afspraak.
