Rechters vellen oordeel
over Poolse president
van tilWnjïHUi
Buitenland
Palestijnse politie pakt
criticus op van Arafat
■HWIW
^EXCLUSIEVE LEOLUX PRIJS BIJ VAN TIL
China kroont nieuwe Panchen Lama in Tibet
Onze man in Havana
Russische kou
Europa voorzichtig op zoek naar drugbeleid
KTERDAG 9 DECEMBER 1995
Ebola-virus in Ivoorkust
|ceneve In een ziekenhuis in Gozon in Ivoorkust is een man uit
1 Jjberia opgenomen die besmet is met het gevreesde Ebola-virus.
76®esmetting met deze ziekteverwekker leidt tot beschadiging van
is We ingewanden, waardoor ernstige inwendige bloedingen ont-
'4ö^staan. Veel slachtoffers overlijden daardoor. Eerder dit jaar stier-
ven in de Zaïrese stad Kikwit meer dan 200 mensen aan het vi
jl rus. Het Ebola-virus is genoemd naar de rivier waarin het in
Q976 voor het eerst werd aangetroffen, verspreidt zich door con
tact met besmet bloed en uitwerpselen.
p I
et Toestand Papandreou flink verbeterd
rp I
ffHENEDe gezondheidstoestand van de Griekse premier Andre
ws Papandreou is gisteren aanzienlijk verbeterd. Maar de roep
jom zijn aftreden werd alleen maar luider toen de regering sug
gereerde dat de zieke premier zijn taken weer zou gaan uitoefe
nen. Prominente leden van de Socialistische Partij waarschuw
enden de premiersvrouw en tevens Papandreous stafchef Dimitra
Papandreou indirect dat ze zich niet met de politiek in het land
moest bemoeien en haar 76-jarige man de kans moest geven om
af te treden. Papandreou zou vrijdag voor de eerste keer in twee
weken uit bed zijn geweest, al bleef hij aan de beademingsappa
ratuur verbonden. Op 20 november werd Papandreou met een
longontsteking opgenomen. Hij was lange tijd buiten bewustzijn
en kwam pas maandag bij kennis.
Vrijspraak voor neo-nazi Deckert
pUTTGART» Een rechtbank in Stuttgart heeft de voorzitter van de
rechts-extreme partij NPD, Günter Deckert, vrijgesproken van
aanzetten tot rassenhaat. Volgens de rechtbank is niet bewezen
dat Deckert onder de schuilnaam de Philipp eind 1994 in een ui
terst rechtse krant een artikel over het boek De Auschwitzleugen
heeft geschreven. De officier van justitie had acht maanden ge
vangenisstraf geëist. Deckert is eerder wegens ophitsing van het
Duitse volk tot twee jaar gevangenisstraf veroordeeld. Deckert
werd op 9 oktober als partijleider van de NPD afgezet, omdat hij
een legaat voor de partij achterover had gedrukt om zijn eigen
activiteiten te financieren. Een arbitragecommissie van de partij,
die ongeveer 5.000 leden heeft, herstelde hem in zijn functie.
Palestijn gedood bij rellen in Nablus
ieruzalem Israëlische troepen hebben gisteren het vuur ge
opend op Palestijnse stenengooiers in Nablus. Daarbij vielen
een dode en drie gewonden. De ongeregeldheden vonden plaats
precies een week voordat de Israëliërs het bestuur over Nablus,
de grootste stad op de Westelijke jordaanoever, moeten hebben
overgedragen aan de Palestijnen. Een van de demonstrerende
'alestijnen zei dat hij het geweld met enkele van zijn vrienden
ïad georganiseerd als een soort 'feestje ten afscheid van het ste-
lengooien'.
Doden bij vliegtuigongeluk Haïti
ort-au-prince» Een ongeluk met een vliegtuig bij Haïti heeft aan
alle 20 inzittenden het leven gekost. Het toestel kwam uit Frans
Guyana en had een tussenstop gemaakt op het Franse Caribi
sche eiland Gouadeloupe, zei een medewerker van de Sintmaar-
IJtense luchtvaartmaatschappij Air St. Martin. Aan boord bevon-
Jden zich behalve twee bemanningsleden zestien teruggestuurde
|Haïtiaanse immigranten en twee Franse politieagenten die hen
-{begeleidden. Het toestel verongelukte tijdens een zware regen
bui ongeveer 35 kilometer ten zuiden van de hoofdstad Port-au-
Prince.
Verzetsleider Algerije gedood
iqtalgiersDe Algerijnse politie heeft een leider van de Gewapende
te1Islamitische Groep (GLA) bij een vuurgevecht gedood, zo is giste
bekendgemaakt. Youssef Bentitraoui, leider van de GIA in de
regio Algiers, is afgelopen zaterdag met enkele medestanders in
gedood, 70 kilometer ten oosten van de hoofdstad.
GIA-groep stond op het punt een aanslag te plegen tegen de
Iplaatselijke politie. De 36-jarige Bentitraoui sloot zich in 1992
bij het fundamentalistische verzet, toen de burgeroorlog
radicale moslims en de overheid uitbrak. De afgelopen
zijn tientallen fundamentalistische strijders omgekomen
bij gevechten met leger en politie. Het geweld volgt op een pe-
1(jriode van betrekkelijke rust rond de presidentsverkiezingen van
tiiji 16 november.
AZA STAD AP
)e Palestijnse mensenrechten
activist Iyad Sarraj is urenlang
astgehouden door de Palestijn-
politie nadat hij had gezegd
at de regering van Yasser
nirafat geen onderzoek wilde
oen naar de mishandeling van
1 evangenen.
Sarraj zei na zijn vrijlating gis-
eren dat hij donderdag negen
ur lang is verhoord door de
olitie. Hij kreeg een verklaring
oorgelegd, waarin stond dat hij
9 i de toekomst zou afzien van
8 ritiek op Arafats bewind. Sarraj
"peigerde de verklaring te on
maar werd uitein
delijk vrijgelaten.
Sarraj is als psychiater ver
bonden aan een psychiatrisch
Noorderkade 38
1823 CJ Alkmaar
Telefoon 072 - 5112760
Q Eigen parkeerterrein
Ma. 13.30-18 i
Di/Vrij. 9.30- 1«
Za. 9.30-17 uu
Do.av. 19-21 u
Model Parma is een typisch Leolux-
ontwerp: tijdloos, luchtig, njet massief
beuken romp, nosag vering en afritsbare
kussenhoezen. Tijdelijk bij Van Til voor een
exclusieve prijs!
Uitvoering in wollen Ploegstof 'Clermont':
2920, NU 2495.-
3455, NU 2895.-
DESIGNCENTRUM
ziekenhuis in Gaza Stad. Daar
naast is hij de leider van de Pa
lestijnse Ónalhankelijke Com
missie voor Burgerrechten. Eer
der deze week had Sarraj op een
seminar tegen zijn publiek ge
zegd dat hij meer dan vierhon
derd vergeefse verzoeken had
ingediend bij Palestijnse autori
teiten om informatie te krijgen
over gevallen waarbij de men
senrechten geschonden zouden
zijn door veiligheidsfunctiona
rissen. Volgens Sarraj zijn de af
gelopen anderhalf jaar zes Pa
lestijnen in gevangenschap
overleden.
PLO-leider Arafat verklaarde
dat Sarraj was gearresteerd 'om
dat hij valse informatie heeft ge
geven'.
3( (—1 Nederlands' grootste designcentrum (12000 m2)
m P L, is een ware Leolux-expert. Bij Van Til treft
e- y t? j"vy tv u n'et a"een a"e modellen, maar ook diverse
L-Jcv/JLU 1\. speciale aanbiedingen!
Vandaag besluit over nieuwe verkiezingen
De Poolse Hoge Raad beslist vandaag of Aleksander
Kwasniewski de nieuwe president van Polen wordt. In
een zitting die de Polen rechtstreeks op televisie kunnen
volgen, behandelt de raad de klachten die tegen Kwas-
niewski's verkiezing zijn ingediend. Als de rechters de
klachten gegrond achten, zijn de verkiezingen ongeldig.
Dan moeten de Polen binnenkort opnieuw naar de stem
bus.
warschau anp
Kwasniewski versloeg 19 no
vember de zittende president
Lech Walesa met ruim 600.000
stemmen. Enkele dagen later
kwamen er bijna net zo veel be
zwaarschriften binnen bij de
Hoge Raad. Het gros betrof de
valse informatie van Kwas
niewski aan de Kiesraad over
zijn opleiding.
Kwasniewski had opgegeven
dat hij was afgestudeerd als
econoom. Pas onlangs gaf hij
toe dat hij geen magister is, de
Poolse titel voor doctorandus.
Wel beweerde hij dat hij aan al
le studieverplichtingen had vol
daan. Maar volgens de rector
van zijn universiteit was Kwas
niewski 5 oktober 1978 als stu
dent uitgeschreven omdat hij
niet op tijd het vereiste aantal
tentamens had gehaald.
De leugen van Kwasniewski
kan de uitslag hebben beïn
vloed. Uit enquêtes is gebleken
dat veel kiezers juist op hem
hebben gestemd omdat hij ho
ger was opgeleid dan Walesa,
die van huis uit elektricien is. In
een aantal tussenvonnissen
hebben telkens drie van de 17
rechters van de Hoge Raad vast
gesteld dat Kwasniewski inder
daad de kiezers vals heeft voor
gelicht over zijn opleiding. Zij
moeten nu bepalen in hoeverre
dat de verkiezingen heeft beïn
vloed.
De voorlopige conclusies van
de rechters liepen sterk uiteen.
Het eerste driemanschap meen
de dat Kwasniewski's leugen
geen effect op de uitslag had,
het tweede trio vond juist van
wel. De derde groep kwam niet
tot een eensluidend oordeel. In
dien zaterdag de stemmen sta
ken, geeft de president van de
Raad, de conservatief Adam
Strzembosz, de doorslag.
1 loe de uitspraak van de 1 loge
Raad ook uitvalt, het imago van
Kwasniewski isinmiddels zwaar
beschadigd. Inmiddels is duide
lijk geworden dat hij niet één
keer heeft gelogen over zijn op
leiding. maar dat hij ook min
stens tien keer valsheid in ge
schrifte heeft gepleegd. Zo was
hij tweemaal hoofdredacteur,
waarvoor de magisterstitel is
vereist. Ook in de jaarlijkse kor
te persoonsbeschrijvingen van
regering en parlement gaf hij
zich steeds uit voor magister.
Hanoi De Cubaanse leider
brengt de militaire groet aan de
erewacht bij zijn aankomst giste
ren in Vietnam. Bij zijn eerste be
zoek aan Vietnam sinds 1973,
toen de oorlog nog aan de gang
was, sloot Castro de leider van de
communistische partij Do Muoi,
president Le Due Anh en premier
Vo Van Kiet stuk voor stuk in de
armen. „Het hele land wacht op
de 'commandante'," zei Muoi te
gen Castro, die antwoordde dat
hij 'een speciaal gevoel' koesterde
voor Vietnam. Cuba en Vietnam
Fransen eisen
vrijlating van
piloten Bosnië
londen» hans geleunse
correspondent
De opening van een internatio
nale vredesconferentie over
Bosnië in Londen stond giste
ren in het teken van een harde
Franse aktie voor vrijlating van
twee boven Bosnië neergescho
ten Franse piloten. De Franse
minister van buitenlandse za
ken Hervé de Charette eiste dat
de Bosnische Serviërs voor mor
gen informatie geven over het
lot van beide mannen.
De Charette zinspeelde er
zelfs op dat de officiële onderte
kening van het in Dayton be
reikte vredesakkoord, volgende
week vrijdag in Parijs, niet door
gaat als de Franse eis niet is in
gewilligd. De twee namen deel
^an Navo-luchtaanvallen op
Bosnië en werden op 30 augus
tus neergehaald.
De Britse minister van bui
tenlandse zaken Rifkind, voor
zitter van de Londense confe
rentie, stelde zich achter de
Franse eisen op. „De piloten
moeten worden vrijgelaten. Als
ze niet meer in leven zijn, en
dat kan gebeuren in een oorlog,
dient de familie over hun lot te
worden geinformeerd", aldus
Rifkind. Hij weigerde echter om
te speculeren over eventueel
niet doorgaan van de onderte
kening van het vredesakkoord.
hebben met elkaar gemeen dat na
het uiteenvallen van de Sovjetunie
in 1991 Moskou als belangrijkste
politieke en economische steunpi
laar wegviel. Schoorvoetend heeft
Castro daarna op bescheiden
schaal het particuliere onderne
merschap toegestaan. Vietnam
ging echter veel voortvarender te
werk. Dat komt tot uiting in de
economische groei, die in Cuba
dit jaar naar schatting 2 prqcent
bedraag en in Vietnam 9,5 pro
cent. FOTO REUTER CLARO CORTES
De 6-jarige Gyaincain Norbu is gisteren tij
dens een bliksemsnelle ceremonie officieel
gekroond tot de elfde Panchen Lama van
Tibet. Hij is daarmee de hoogste boeddhis
tische leider die in Tibet zetelt. De benoe
ming, die door de Chinese autoriteiten is
geregeld, wordt gezien als een versterking
van de Chinese macht in Tibet ten nadele
van de in ballingschap levende Dalai Lama.
De nieuwe Panchen Lama zat tijdens de
plechtigheid naast topfunctionaris Li Tiey-
ing van de Chinese Communistische Partij.
De ceremonie vond plaats in het vijftiende-
eeuwse klooster Tashi Lhunpo in de Mid-
dèntibetaanse stad Shigatse. Dat is de tradi
tionele zetel van zijn voorgangers. De kro
ning werd opgeluisterd door Tibetaanse
monniken die gezangen ten gehore brach
ten, applaudisseerden en op trommels sloe
gen. Het officiële Chinese persbureau Xin
hua meldde dat 'de elfde Panchen Lama
zijn dankbaarheid toonde aan de centrale
regering, president Jiang Zemin, premier Li
Peng, en vertegenwoordigers van de Staats
raad, en hij zei tegen Li Tieying dat hij van
zijn moederland en de Tibetaanse regio
houdt'. China voert een repressief bewind
in Tibet, dat in 1950 werd geannexeerd. De
Chinese autoriteiten hebben het afgelopen
half jaar, tijdens de voorbereidingen voor
de uitverkiezing van de elfde Panchen La
ma, geprobeerd om de autoriteit van de
Dalai Lama, de geestelijke leider van Tibet,
te verzwakken. In mei erkende de Dalai La-
ma een ander 6-jarig jongetje als de Pan
chen Lama. Maar China wees deze keuze
af, beschuldigde de Dalai Lama van het sti
muleren van de Tibetaanse onafhankelijk
heid en riep gezaghebbende monniken in
Tibet op om met een andere kandidaat op
de proppen te komen.
De Tibetaanse boeddhisten geloven dat
hun religieuze leiders na hun dood reincar-
neren in een ander persoon. De twee hoog
ste monniken, de Dalai Lama en de Pan
chen Lama, zouden eikaars reincarnatie
kunnen 'herkennen' als zijnde de ware door
mystieke en spirituele aanwijzingen. Ze
hebben beiden de taak om de andere ge
reïncarneerde leider te onderwijzen.
Peking heeft deze zomer een groot aantal
militairen in en rond Shigatse gestatio
neerd. Monniken die de kant hadden geko
zen van de Dalai lama en diens kandidaat
zijn uit hun functie gezet.
moskou In de bittere kou gaat een Russische oude vrouw in een file de stilstaand© auto's langs voor een aalmoes. De voormalige communisten
hopen dat de enorme armoede hen in de kaart zal spelen bij de komende Russische verkiezingen. Zie ook pagina 7.
FOTO REUTER VIKTOR KOROTAYEV
'Sovjetunie gaf
VS overtrokken
beeld van leger'
WASHINGTON Rtr
De vroegere Sovjetunie heeft de
Amerikaanse regeringen inlich
tingendiensten in de periode
van de Koude Oorlog misleid
over haar militaire kracht. Dat
schrijft directeur John Deutch
van de Amerikaanse inlichtin
gendienst CIA in een rapport
voor de Amerikaanse volksver
tegenwoordiging. „Ik denk dat
het netto-effect van 'geleide in
formatie' van de Sovjets was dat
wij hun militaire kracht over
schatten", erkent de CIA-direc-
teur. Deutch schreef het rapport
naar aanleiding van de arresta
tie in februari 1994 van een me
dewerker van zijn dienst,
Aldrich Ames, en diens uit Co
lombia afkomstige vrouw. I let
echtpaar-Ames had Jarenlang
voor de Sovjetunie en later Rus
land gespioneerd. Op basis van
zijn informatie zouden de Sov
jets zeker tien Amerikaanse ge
heim agenten hebben terecht
gesteld. Bovendien zouden ze
ker tien grote operaties van de
CIA zijn mislukt.
Deutch constateert dat CIA-
rapporten die gebruik maakten
van bronnen die de Sovjet-rege
ring controleerde, 'een wezen
lijke rol hebben gespeeld in het
Amerikaanse debat' over de
kracht van de Sovjetunie. „Het
effect was dat ons idee van de
Sovjetunie als een geduchte mi
litaire en technologische tegen
stander werd gestaafd", hoewel
het land op het punt van instor
ten stond.
brussel wilma van meteren
Diplomaten, Europarlementariërs, commis
sarissen en deskundigen uit de Europese
Unie zitten sinds donderdag in Brussel om
de tafel op zoek naar een gemeenschappe
lijk drugsbeleid. „Onze burgers vragen om
een Europa dat vrij is van drugs en ver
wachten, dat we dit gevecht aangaan ver
klaarde Europees commissaris Anita Gradin
in haar openingstoespraak. De grote geld
sommen die nu worden uitgegeven aan de
bestrijding van de handel en het gebruik
van verdovende middelen en de opvang
van verslaafden, zouden aan betere doelen
besteed moeten worden, meent zij.
Maar over geen enkel ander onderwerp
binnen de Unie lijkt zo verschillend te wor
den gedacht als over de aanpak van drugs,
waarbij het 'afwijkende' Nederland met zijn
koffieshops vaak onder zwaar vuur ligt.
Frankrijk weigert ondanks handtekeningen
onder internationale verdragen zijn gren
zen te openen uit vrees voor een invasie
van verdovende middelen uit het liberale
polderland waar drugs als zoete broodjes
over de toonbank gaan. Pikant detail: van
de 57 ton cannabis die de Fransen vorig
jaar in beslag namen, kwam 11 ton uit
Spanje en 0,8 ton uit Nederland.
Wetgeving over en bestraffing van drug
gebruik en handel verschillen hemelsbreed
per lidstaat, blijkt uit onderzoek van de Eu
ropese Commissie. Een echte gemeen
schappelijke politiek op dit terrein lijkt net
zover weg als het Europa-huis dat de Duitse
bondskanselier Kohl wil bouwen. Gradin
gaf zelf in haar toespraak aan, hoeveel
moeite en tijd het Europa heeft gekost om
Europol, de gemeenschappelijke politieor
ganisatie, op te zetten die zich vooral moet
bezig houden met de bestrijding van inter
nationale drughandel. Nog steeds is Euro
pol grotendeels vleugellam door onderlinge
twisten (met de Britten aan het ene eind en
Nederland aan het andere), waar 'een bur
ger geen biet van snapt', constateerde de
geërgerde commissaris, die hoopt dat op de
komende Europese top in Madrid eindelijk
een oplossing wordt gevonden.
Ook heeft het jaren geduurd voordat het
Europees drugobservatorium in Lissabon
van de grond kwam. Hier wordt alle infor
matie over drugs en drugverslaving verza
meld. En nog klaagde directeur Estievenart
van het instituut tijdens de conferentie in
Brussel over gebrek aan betrouwbare gege
vens, die de lidstaten zelf zouden moeten
aanleveren. Hij deed een dringende oproep
informatie te verschaffen waardoor de situ
atie in de Europese lidstaten gemakkelijker
vergelijkbaar wordt. Het onderlinge wan
trouwen is nog zo groot, dat maar weinig
landen, als ze al goede statistieken hebben,
dit gevoelige materiaal beschikbaar stellen.
Uit de ontwikkelinge die zowel de
drugeenheid van Europol als het observato
rium schetsen, blijkt dat de lidstaten niet
zonder elkaar kunnen in de strijd tegen
drughandel en -verslaving. Een betere in
ternationale samenwerking is bitterhard
nodig om het tij te keren, verklaarde Ema-
nuele Marotta van de drugeenheid. „De
enorme winsten die criminele organisaties
maken, zijn een grote stimulans om door te
gaan met de handel en het witwassen van
druggeld."
Nieuwe bendes uit Midden- en Oost-Eu
ropa, Rusland en voormalig Joegoslavië
winnen steeds meer terrein. Grote hoeveel
heden cocaïne, bestemd voor EU-landen,
zijn de afgelopen jaren onderschept in Po
len, Tsjechië, Roemenië en Rusland. Polen,
al langer producent en exporteur van amfe
taminen, heeft bovendien navolging gekre
gen van Hongarije, Tsjechië en de Baltische
staten.
In de gezamenlijke aanpak moet echter
niet alleen misdaadbestrijding op de voor
grond staan, maar ook de sociale en econo
mische aspecten van het drugprobleem,
waarschuwde Europarlementariër Sir Jack
Stewart Clark. „Want wat gebeurt er met
een jongere die opgroeit in een buurt die
achteruitholt zonder goede opleiding, zon
der uitzicht op werk, zonder enig vertier?
Wat is een samenleving die wel zorgt voor
rehabilitatie van een verslaafde als hij een
maal gevangen zit, maar geen opvang voor
hem heeft als hij geen misdrijven begaat?"
Na 468jaar niet meer automatisch Lutheraan
Zweeds parlement akkoord
met scheiding kerk en staat
Stockholm afpIn het parlement stemden
alleen de negentien ex-com
munisten tegen hel voorstel,
omdat zij het niet ver genoeg
vonden gaan. Voor de uitvoe
ring van de wet is een grond
wetswijziging nodig. Die moet
door twee verschillende par
lementen worden goedge
keurd. Omdat de volgende
parlementsverkiezingen naar
verwachting pas eind 1998
plaatsvinden, kan de nieuwe
wet niet vóór 2000 in werking
treden.
Ongeveer 90 procent van de
8,5 miljoen Zweden is aange-
sloten bij de staatskerk, die
daarmee een van de grootste
lutherse kerken ter wereld is.
Dat betekent niet dat de Zwe
den trouwe kerkgangers zijn.
Volgens de statistieken komt
5 tot 10 procent van hen elke
week in een van de 2600 ker
ken.
Het Zweedse parlement heeft
gisteren met grote meerder
heid ingestemd met de schei
ding tussen kerk en staat.
Vanaf het jaar 2000 is de
Evangelisch-Lutherse Kerk
geen staatskerk meer. Met in
gang van 1 januari zijn de
Zweden al niet langer hij hun
geboorte automatisch lid van
de Lutherse Kerk. Sinds 1527,
toen koning Gustav Wasa de
Lutherse Kerk stichtte, heb
ben kerk en staat innige ban
den.
In augustus stemde de sy
node van de Lutherse Kerk al
in met het voorstel van de re
gering. De Kerk verliest daar
mee onder meer haar recht
op inning van de kerkelijke
bijdragen door de overheid.
Ook komt er een einde aan de
bemoeienis van de regering
met het kerkelijk beleid.