Frankrijk wil rol Europa
in NAVO versterken
Feiten Meningen
Rest van de
wereld zal ons
wegconcurreren
Dijkstal overleeft motie
'Schoolstrijd gaat niet
door, de discussie wel'
Bedrijfsleven ontdekt bankroet als snelle ingreep
WOENSDAG 6 DECEMBER 1995
Kr is flink wat arbeidsonrust in de rijke lan
den van de Europese Unie. Het meest in het
oog springend, en daarom in het nieuws, na
tuurlijk in Frankrijk. Maar ook in België is het
verre van rustig, in Duitsland broeit het en de
stakingsactiviteit in ons land breidt zich da
gelijks uit. De inzet van die staking is overal
min of meer dezelfde. Het behoud van ver
worven rechten en inkomen, vooral in de col
lectieve sector. De collectieve sector die voor
een heel groot deel wordt gefinancierd uit be
lastinginkomsten en voor een deel uit recht
streekse betalingen door de gebruikers van de
betreffende diensten. Dat loopt van ambtelij
ke diensten tot en met sociale werkplaatsen
van openbaar vervoer tot en met gezond
heidszorg en onderwijs.
De grote aanjager van deze conflicten in de
collectieve sector, die zich vrijwel in alle lan
den van de Europese Unie afspelen, is de
noodzaak om de overheidsfinanciën op orde
te brengen. Alle rijke westerse landen hebben
decennia lang meer uitgegeven dan ze aan
belasting- en premie-inkomsten binnen kre
gen. Die uitgaven waren nodig om de verzor
gingsstaten in stand te houden, het ambtelij
ke apparaat op sterkte te houden, verworven
rechten van ambtenaren en beambten te be
kostigen en natuurlijk
die van de uitkerings
gerechtigden, infra
structuur te onder
houden en uit te brei
den, leger en politie in
stand te houden, ge-
vangenissen te bou-
K1 wen etcetera.
Kortom, om alles te
doen wat een burger
van een moderne
staat eist en verwacht.
We hebben daarbij
echter nimmer de te-
PIM FORTUYN ring naar de nering
medewerker willen zetten. Steeds
hebben we geld ge
leend om de tekorten
die op die manier ontstonden te financieren.
Gevolg daarvan is dat de staatsschuld van de
meeste landen is opgelopen tot astronomi
sche hoogten. En ja, dan komt er een keer dat
de bel gaat voor de laatste ronde.
De meeste regeringen van de ontwikkelde
westerse landen zijn nu een reeks van jaren
bezig om via betrekkelijk kleine stappen het
financieringstekort aan te zuiveren, om straks
hun staatsschulden stapsgewijs te kunnen te
rugschroeven. Alles bijeen een langdurig en
moeilijk karwei, vooral omdat het zo ontzet
tend langzaam gaat.
De rijke westerse landen zijn niet te be
roerd om ontwikkelingslanden met grote te
korten een shock-therapie toe te dienen, die
er op neer komt dat de overheidssector dras
tisch wordt ingekrompen en dat de modale
bevolking een tijdje op een houtje mag bijten.
Broekriem aanhalen heet het dan stoer. IMF
en Wereldbank mogen het uitvoeren.
In veel gevallen helpt het nog ook na ver
loop van tijd. Er begint na de kaalslag en het
weghakken van veel improduktieve rim-ram
weer een fase van economische groei die
veelal een stuk gezonder is en berust op basis
van echte ondernemingszin en concurrentie.
Maar wat voor hen werkt, zou kennelijk
voor ons niet werken. En toch zullen we er
vroeg of laat aan moeten geloven. De wereld
wijde concurrentie en technologische ont
wikkeling dwingen ons ertoe. Door die laatste
zijn we hard op weg naar een 24-uurs econo
mie en naar wereldwijde inkoop van goede
ren en diensten of delen daarvan. De beste
kwaliteit tegen de scherpste prijs. Dat dwingt
ons eveneens kostenbewust te zijn en op
nieuw na te denken over de inrichting en op
tuiging van onze verzorgingsstaat, over de
mate van inflexibiliteit van onze arbeid en
over al die verworven rechten die wel prettig
lijken, maar velen van ons op onze plaatsen
vastspijkeren en buiten het circuit van de be
taalde arbeid houden.
Erg opschieten doet het ondertussen niet.
Grote ingrepen blijven achterwege en dat
leidt tot buitengewoon taaie gevechten tus
sen de veranderaars en de belangenorganisa
ties, die alles willen houden zoals het is, on
der het motto: houden wat je hebt. Neder
land is een schoolvoorbeeld van dit taaie en
langdurige gevecht met hele, hele kleine vor
deringen. Doordat we zo langdurig en verbe
ten vechten en de vorderingen zo gering zijn,
gaat onze energie op aan de verkeerde zaken,
/.ij gaat op aan dat taaie perspectiefloze ver
zet in plaats van aan de creatie van nieuwe
produkten, flexibeler arbeidsinzet en moder
nisering van onze maatschappij.
Een shock-therapie op basis van een
grand-design zou veel van die weggegooide
energie in korte tjd kunnen omzetten in posi
tieve energie die iets creëert in plaats van iets
tegenhoudt. Een aantal ontwikkelingslanden
laat ons dat zien. In ons soort landen, waar de
uitgangssituatie door onze rijkdom en de ho
ge scholing van de beroepsbevolking zoveel
beter is, zou het resultaat veel sneller zicht
baar zijn en ook een veel grotere omvang
kennen. Als we onszelf echt durven aanpak
ken is de doelstelling volledige werkgelegen
heid binnen een paar jaar gerealiseerd, is het
overheidstekort in één kabinetsperiode terug
gebracht tot nul en kunnen we ons opmaken
voor een paar fikse sprongen voorwaarts.
In Frankrijk probeert het kabinet-Juppé dat
nu. Het hele land ligt inmiddels plat, want
ook daar wenst niemand in te leveren. Het
gebrek van de benadering Juppé is, dat niet is
geprobeerd om de mensen van het nut van
deze ingrepen te overtuigen. De verhalen van
de regering zijn te abstract en te macro-eco
nomisch. Bovendien heeft ze de verkiezingen
gewonnen door precies het tegenovergestel
de te beweren.
Wij glimlachen daar nu om en denken: zo
dom pakken wij dat niet aan. Wij doen dat
heel geleidelijk, kleine stapjes en veel overleg.
We komen er nog wel achter. Alle rijke landen
van de Europese Unie zullen er nog wel ach
ter komen. De rest van de wereld heeft geen
boodschap aan onze hoge kosten en inertie
en zal ons dat in toenemende mate duidelijk
maken, door ons gewoon weg te concurreren.
En dan moeten we er toch aan geloven, al
leen onder veel slechtere omstandigheden.
Chirac draait besluit van De Gaulle terug
De beslissing van Charles de Gaulle (op deze foto in 1959) om het militaire overleg van de NAVO te
verlaten, is door Chirac teruggedraaid. archieffoto
„Wat hebben de Fransen hiermee op het oog"? Voor minister Hans
van Mierlo van buitenlandse zaken was dat gisteren de kernvraag,
nadat zijn Franse collega Hervé de Charette op de halfjaarlijkse
NAVO-bijeenkomst in Brussel een gedeeltelijke terugkeer van Frank
rijk in het militaire overleg van de Alliantie had aangekondigd. Een
enkeling wist het antwoord al: de volgende secretaris-generaal van de
NAVO zal een Fransman zijn.
Volgens Van Mierlo betekent de Franse stap
eerder meer aandacht voor de 'Europese de
fensie-identiteit' binnen de NAVO dan min
der. Hij drukte zich mild uit. Het Franse be
sluit kan over enkele jaren wel eens uitdraaien
op een volledig inpalmen van de NAVO. Om
het in wielertermen te zeggen: het is niet uit
gesloten dat Frankrijk uit is op een 'erop en er
over'. Het haalt de kopgroep in en neemt
meteen de leiding over.
Frankrijk zal nog altijd niet aan alle militaire
overleg deelnemen. Het treedt wel weer als re
gulier lid toe tot het hoogste militaire orgaan
van de NAVO, het Militair Comité. Het wil ook
opnieuw 'regelmatig' meedoen aan de verga
deringen van de ministers van defensie, het
zogeheten Defence Planning Committee
(DPC).
Maar het doet nog niet mee aan het overleg
over de nucleaire component van de NAVO-
afschrikking in de Nucleair Planning Group.
En het wil de banden met het Europese mili
taire hoofdkwartier van de NAVO, Shape, in
het Belgische Bergen wel aanhalen, maar ook
daar geen officieel onderdeel van worden. Ten
slotte komen er evenmin weer NAVO-vestigin-
gen op Frans grondgebied. Frankrijk blijft
daarmee nog altijd aan minder NAVO-onder-
delen meedoen dan Spanje.
Maar De Charette stelde gisteren wel een vol
ledige terugkeer van Frankrijk op alle niveaus
in het vooruitzicht, op voorwaarde dat de Alli
antie bereid is zich volledig te herstructureren.
Hij zei het steeds weer in andere bewoordin
gen: Frankrijk is uit op 'een aanpassing van
het bondgenootschap aan het nieuwe Euro
pa', op 'een herbezinning op de NAVO als ge
heel', op 'meer verantwoordelijkheden voorde
Europeanen in de Alliantie', kortom op een
versterkte 'Europese defensie-identiteit'. In
dat laatste speelt Frankrijk de hoofdrol, vooral
omdat Groot-Brittannië er niet erg van ge
charmeerd is.
Er kan een rechte historische lijn worden ge
trokken tussen dit besluit van de huidige Fran
se president Jacques Chirac en de beslissing
van generaal De Gaulle in 1966 onthet militai
re overleg binnen de NAVO te verlaten. De
Gaulle deed dat uit frustratie over de Europese
onwil danwel onmacht om zich onafhankelij
ker ten opzichte van de Verenigde Staten op te
stellen. Hij vond dat de NAVO zich grondig
moest hervormen en een nieuwe politiek
moest ontwikkelen, waarin onder meer reke
ning werd gehouden met de Franse 'force de
frappe', het nucleaire potentieel van Frankrijk.
Zelfs in de Amerikaanse Senaat heette het
toentertijd dat De Gaulle wellicht nuttig werk
had gedaan. De Democratische fractieleider
van toen in de Senaat, Mansfield, zei dat 'een
volledige herziening van de NAVO de VS in
staat zou stellen hun verplichtingen in Europa
aanzienlijk te beperken, vooral met het oog op
de oorlog in Vietnam'. Volgens Mansfield
moest Europa een grotere verantwoordelijk
heid gaan dragen en een groter deel van de
gemeenschappelijke defensielasten op zich
nemen.
Het toenmalige besluit van Frankrijk om uit
het militaire NAVO-overleg te stappen, is om
gekeerd evenredig met het huidige besluit om
weer toe te treden. Kennelijk ziet Chirac nu
wel de mogelijkheden om de Franse politiek
in de NAVO ten uitvoer te leggen, die De Gaul
le destijds ontbeerde.
Er is intussen sprake van een gedeeltelijke te
rugtrekking van Amerikaanse strijdkrachten
uit Europa. Europa draagt al meer van de ge
meenschappelijke defensielasten. Met een Eu
ropese 'defensiepoot' binnen de NAVO heb
ben ook de Amerikanen vorig jaar al inge
stemd. En enkele weken geleden heeft Chirac
ook nog eens de Franse 'atoomparaplu' aan
Europa aangeboden.
Er is nog een saillante overeenkomst met toen.
Destijds was er sprake van dat De Gaulle (een
zijdig) een niet-aanvalsverdrag met de Sov
jetunie wilde sluiten. Eén van de ideeën die De
Charette gisteren tevoorschijn haalde, was het
voorstel van de Franse premier Alain Juppé
van een half jaar geleden om een non-agres
siepact met Rusland te sluiten.
Frankrijk heeft niet, zoals gisteren in Britse
kring werd geopperd, het idee van een opge
waardeerde Westeuropese Unie, het 'eigen
bondgenootschapje' van de Europese Unie,
verlaten. Integendeel. De Charette heeft nog
eens duidelijk gewezen op de noodzaak om de
WEU te maken 'tot het orgaan voor de Euro
peanen om hun defensie-aangelegenheden op
elkaar af te stemmen'. De WEU is zowel het
verdedigingsmechanisme voor de EU, zei hij,
als de Europese pijler in de Alliantie.
Minister Voorhoeve van defensie opperde in
Brussel dat de Fransen momenteel kennelijk
meer zien 'in een goed samenwerkende Eu
ropese groep binnen de NAVO, dan in het al
maar buiten de NAVO blijven hameren op
hetzelfde aambeeld'. Dat doet echter niets af
aan de vaste wil van Chirac om nu waar te
maken, waar De Gaulle destijds faalde: een ge
transformeerde NAVO, waarin Frankrijk zijn
stem kan en zal laten horen.
BRUSSEL* ALY KNOL
CORRESPONDENT
TOM JANSSEN
CDA-fractievoorzitterHeerma
heeft gisteren tijdens een
spoeddebat in de Tweede Ka
mer een motie van afkeuring in
gediend tegen minister Dijkstal
van binnenlandse zaken. Aan
leiding vormden Dijkstals uit
spraken in het weekblad Else
vier over artikel 23 in de Grond
wet. In dat artikel is de vrijheid
van onderwijs vastgelegd. De
regeringspartijen WD, PvdA en
D66 lieten onmiddellijk weten
de motie niet te zullen onder
steunen, al vond ook D66 dat
Dijkstal wat zorgvuldiger moet
omspringen met de
'kroonjuwelen van de democra
tie'.
Volgens Dijkstal wordt het recht
op de vrijheid van onderwijs
volkomen geaccepteerd in Ne
derland en heeft het om die re
den geen grondwettelijke ver
ankering meer nodig. Heerma
interpreteerde dat als een wens |1
van de minister om artikel 23
uit de Grondwet daar maar he
lemaal te schrappen.
Maar dat was Dijkstals bedoe
ling niet, legde hij gisteren uit.
,,De vrijheid van onderwijs is
een groot en breed gedragen
goed. De grondwettelijke veran
kering vind ik prima. Waar ik al-O
leen niet tevreden over ben, is
de uitwerking van die veranke- F
ring."
Volgens Dijkstal wordt de for
mulering van artikel 23 als te
knellend ervaren, omdat daarin^
staat dat alle scholen gelijkbe
rechtigd moeten worden. Dat
zou kunnen botsen met de to
wens van gemeenten om be
paalde scholen in achterstands-fc
wijken meer middelen te gevenjti
DEN HAAG «ANP |l
,,Ik kan de heer Heerma gerust
stellen, of misschien ook niet,
ik uil geen schoolstrijd." Mi
nister Hans Dijkstal (WD, bin
nenlandse zaken) moest giste
ren op het matje komen bij
fractievoorzitter Heerma van
het CDA. Maar af en toe was
niet helemaal duidelijk wie nu
wie ter verantwoording had ge
roepen. Ook Heerma zelf kreeg
het zwaar te verduren.
De regeringspartijen waren
geïrriteerd en hadden deze
keer hun fluwelen handschoe
nen thuisgelaten. „Wij hebben
de eer tegen zijn motie te stem
men", sneerde WD-fractie-
voorzitter Bolkestein, want hij
vond het gedoe 'niet ontbloot
van zoeken naar spijkers op
laag water'.
Natuurlijk sprak Dijkstal énkele
deemoedige woorden over het
feit dat hij zich zo ongelukkig
had uitgelaten, want ook voor
hem is de vrijheid van onder
wijs een 'groot goed'. En dat hij
artikel 23 van de Grondwet 'niet
meer van deze tijd' vindt, wil
nog niet zeggen dat het artikel
waarop de gelijkberechtiging
van het bijzonder onderwijs is
gestoeld, kan worden afge
schaft. „Dat moet een misver
stand zijn. De verankering van
de vrijheid van onderwijs in de
Grondwet moet blijven", corri
geerde Dijkstal gisteren zijn ge
wraakte uitlatingen in het week
blad Elsevier.
Maar dat er een discussie moet
komen 'binnen én buiten de
ze Kamer' over het knellende
karakter van de wetstekst, daar
bleef Dijkstal achter staan. Want
had het CDA in het verleden
niet talloze malen met een be
roep op artikel 23 onderwijsver
nieuwingen in de weg gestaan?
De CDA-fractié veerde éven op.
Misschien toch een mini-
schoolstrijdje, dan? Nee, nee,
nee, herhaalde Dijkstal keer op
keer. Het kabinet ziet in de
Grondwet geen belemmering
om gemeenten meer een eigen
onderwijsbeleid te laten voeren.
En hijzelf, hij wilde er alleen
maar over praten.
Einde spoeddebat, zou je nor
maal gesproken zeggen. Vooral
omdat het 5 december was en
ook de dames en heren volks
vertegenwoordigers zo'n avond
graag met gezin, chocomel en
surprises doorbrengen. Ware
het niet dat de irritatie bij de re
geringspartners over de heibel
die Heerma de afgelopen dagen
schopte, blijkbaar tot grote
hoogte was gestegen.
Dijkstal mocht vorige week in
derdaad als een olifant door de
porseleinkast zijn gelopen,
waardoor hij het probleem eer
der frustreerde dan oploste. En
ook al had Bolkestein wel 'bui
tengewoon veel woorden nodig
om de verstandigheid van Dijk
stal boven tafel te houden'
(Wolffensperger). De manier
Hons PLjksbd
waarop Heerma probeerde een
tegenstelling te creëren tussen r
'paars' en de confessionele par-l
tijen, schoot de regeringspartij-1
en op hun beurt in het verkeer-
de keelgat. „Niemand zit op een
nieuwe schoolstrijd te wach-
ten", aldus Gerrit Jan Wolffens-F
perger. Met het CDA volgens
hem als enige uitzondering, ge-
zien de 'gretigheid' waarmee op)
Dijkstal werd ingehakt. „Dat u
hiervan gebruik maakt om een
stropop op te richten en die very(
volgens met een zwaard te lijf tejf
gaan", zei Bolkestein geërg
De irritatie van waaruit Dijkstal
had gesproken, riep namelijk
wel herkenning op bij de rege
ringsfracties. De irritatie over
het gewapper met artikel 23 wel j
te verstaan, als het CDA nieuw
beleid in het onderwijs niet ziet
zitten. ,,lk billijk het feit dat hij
een discussie over de interpre
tatie van artikel 23 wil aanmoe
digen", zei Bolkestein. Daartoe
uitgedaagd door Heerma - 'geef d
eens voorbeelden van de laatste n
jaren dan' - doken Wolffensper- r
ger, De Cloe (onderwijsspecia-
list PvdA) ert WD-fractievoor-
zitter Bolkestein ook enkele
voorvallen uit het nabije en ver- r|
re verleden op waarbij het CDA
beleid blokkeerde.
Het was niet verwacht dat Dijk
stal het erg moeilijk zou krijgen.
En dat was ook niet het gev
Heerma had natuurlijk alle
recht van de wereld om hem tei
verantwoording te roepen, al
dus Dijkstal. Maar de minister
wilde toch liever 'als een haas
naar het beleid'. De problemen
op de scholen wel te verstaan,
want daar ging het toch alle
maal om. Zelfs Heerma kon
daar niet tegen zijn. Tegen zes
sen staat Dijkstal zonder kleer
scheuren voor de camera van
Den Haag Vandaag. Hij hoeft
alleen zijn stropdas nog maar
even recht te trekken.
DEN HAAG ANS BOUWMANS
Niks reorganiseren, je laat je gewoon failliet
verklaren. De schuldeisers hebben het na
kijken, je hoeft geen duur sociaal plan te
maken en je kunt nadat je de boedel
voor een zacht prijsje hebt teruggekocht en
alleen de ijverigste werknemers hebt mee
genomen met een schone lei verder. Het
lijkt erop dat gezonde, of in ieder geval le
vensvatbare bedrijven het faillissement
hebben ontdekt als snelle en goedkope re
organisatiemethode.
Het 'doorstarten' van failliete bedrijven on
der dezelfde leiding of een al eerder bena
derde overnemer is in opkomst. Is dat sa
neren over de ruggen van de gemeenschap,
schuldeisers en werknemers? Niet per se,
meent de Almelose advocaat mr. Norbert
Hijmans: een doorstart is lang niet altijd
onoirbaar en soms zelfs de beste op'tie. Als
ervaren curator in menig Twents faillisse
ment vindt Hijmans wel dat er wettelijk
meer ruimte moet komen om met een
boedelkrediet op' zak alle serieuze voortzet
tingsplannen goed te kunnen overwegen.
Iedereen kent ze wel. Bedrijven die ooit
failliet zijn verklaard, maar nu als nooit te
voren bloeien. Het bekendste voorbeeld in
Nederland van de laatste jaren is DAF
Trucks dat in 1993 ten onder ging, maar
dat momenteel de produktie nauwelijks
kan bijbenen. In het oosten van het land
opereren ook allerlei bedrijven onder (bij
na) dezelfde naam en soms dezelfde lei
ding en eigenaren, als op het moment dat
ze failliet gingen. Ondermode-fabrikant
L. ten Cate uit Geesteren is er een voor
beeld van, maar ook groenteketen Altena
in Epschede ging vorig jaar onder dezelfde
eigenaren verder. Soms is de voortzetter
een 'derde', die echter al klaar stond voor
het bankroet, maar graag eerst de schul
denlast weggewerkt zag. In de wandelgan
gen wordt dan vaak gesproken van een
'technisch faillissement' (hoewel die term
nergens in de>wet staat) omdat de oude
vennootschap zich failliet laat verklaren
met het doel de activiteiten (deels) voort te
zetten onder een nieuwe BV of NV. Grote
concerns hadden daar al jaren eerder hun
'sterfhuisconstructies' voor bedacht: De ge
zonde activiteiten eruit tillen en de verlies
gevende achterlaten in BV's die je failliet
laat gaan.
Natuurlijk gunt iedereen het een onderne
ming en de mensen die er werken, dat het
ze weer goed gaat. Maar als een bedrijf on
danks een faillissement toch levensvatbaar
blijkt en direct weer winstgevend kan
draaien, dringt zich de vraag op of dat ge
beurt over de ruggen van werknemers en
schuldeisers. Zeker als de oude aandeel
houders nog ergens een zak geld blijken te
hebben om de failliete boedel weer op te
kopen.
Dat zou onoirbaar kunnen zijn, omdat bij
een 'gewone' afslanking of overname het
zittende personeel rechten heeft die bij een
bankroet niet gelden. Ontslagen moeten
eerlijk verdeeld worden over de verschil
lende afdelingen en leeftijdscategorieën en
er zal met de bonden gepraat'moeten wor
den over afvloefïngsmaatregelen. Dat hoeft
bij een faillissement allemaal niet: De over
nemer. of dat nu dezelfde of een andere
ondernemer is. kan gewoon de activa (ge
bouw, machines, voorraden) kopen en in
dienst nemen wie hij wil. En de werkne
mers hebben dan niks te eisen of te verha
len.
Ook schuldeisers moeten bij een bankroet-
met-voortzetting maar afwachten wat er
voor hen overschiet. Als daarbij bedacht
wordt dat banken en belastingdienst
meestal bevoorrechte crediteuren zijn, dan
is het niet ongebruikelijk dat de rest van de
schuldeisers genoegen moet nemen met
een schijntje van de uitstaande schuld. Het
woord 'schuldeiser' wekt doorgaans weinig
medelijden, maar dit soort schuldeisers
zijn doorgaans wel gewone bedrijven, die
ook moeite hebben het hoofd boven water
te houden. Het zal niet de eerste keer zijn
dat een groot faillissement een domino-ef
fect heeft op kleinere toeleverende onder
nemingen.
Het lijkt er de laatste jaren op dat curatoren
(de advocaten die door de rechtbank wor
den aangesteld om een faillissement af te
wikkelen) proberen zoveel mogelijk werk
gelegenheid in stand te houden. Hoewel de
curator ervoor zit om er zoveel mogelijk
geld voor de schuldeisers uit te slepen, zal
de boedelbewaarder niet altijd toehappen
op de gegadigde die het hardst met de
geldbuidel rammelt. Of, zoals mr. Hijmans
uit Almelo het formuleert: „Beide doelstel
lingen, een zo hoog mogelijke opbrengst
en behoud van werkgelegenheid zijn mijn
eerste prioriteiten." Die twee kunnen om
de gunst strijden, erkent hij: „Als bod A het
beste is voor continuïteit, maar in prijs iets
onder bod B zit, dan zal ik in het belang
van de werkgelegenheid toch voor A kie
zen, al krijgen de hoog preferente crediteu
ren zoals de belastingdienst dan wat min
der."
Dat lijkt erop dat de gemeenschap d
wordt opgezadeld met de gevolgen
faillissement, maar volgens Hijmans
ook worden bedacht dat het in stani
den van banen op den duur weer gu
uitpakt voor fiscus en werkloosheid:
sen. Het ligt dus allemaal niet zo sin
het lijkt.
Kan een doorstart volgens Hijmans
vaak haalbaar en wenselijk zijn, blijf
feit dat het trieste gevolgen kan hebt
voor individuele werknemers. „Kijk,
overnemer is verplicht de ome Jan n
nemen die al jaren het magazijn run
tante Mien die de koffie rondbrengt
ene oudere werknemer die nog maa
jaartje voor zijn VUT zit. Ik pleit er M
voor dit soort mensen mee te nemei
behalve dat je sociaal trieste gevallei
komt, zijn zulke mensen heel belanj
voor de moraal in het bedrijf. Alles v
anders na een faillissement. Als er d
een paar vertrouwde gezichten blijv
rondlopen, zullen de mensen eerdei
gen: kom, we zetten er met z'n allen
schouders weer onder."
ALMELO JANI RUESINK
