'Lach is mijn boodschap'
Georgi Vladimov wint
Russische Bookerprijs
Cultuur&Kunst
De Meerse wil bioscoopcomplex
Bijzondere winkelinterieurs
Overgaauw: talent en inspirator
Expositie Oppelland in Huys Dever
Gelauwerde filmregisseur
Kusturica stopt er mee
Dichter en vertaler
Schuur (80) overleden
Expositie over kerstgebruiken Oranjes
DINSDAG 5 DECEMBER 1995
CHEF GERT VISSER. 071 -5356441
^Winnaars van Kennedy-prijzen
Washington Twee uur na zijn terugkeer uit Europa heeft de
ierikaanse president Clinton in het Witte Huis de winnaars
de onderscheidingen van het Kennedy Center gelukgewenst,
kunstenaars die eerder op de avond tijdens een gala-bijeen-
[omst werden onderscheiden zijn de mezzo-sopraan Marylin
[orne, acteur Sydney Poitier, danser Jacques d'Amboise, blues-
ïger en gitarist B.B. King en Broadway-producent Neil Simon,
prestigieuze 'Kennedy Center Honors' werden achttien jaar
deden voor het eerst uitgereikt. In totaal zijn nu 48 artiesten
iderscheiden.
Extra concerten Tina Turner
-J' rotterdam De vier concerten, die Tina Turner op 16,17, 18 en
i di
19 mei geeft in de Rotterdamse Ahoy waren binnen de kortste
keren uitverkocht. Mojo Concerts is er nu in geslaagd de Ameri
kaanse zangeres twee extra concerten te laten geven, op 23 en
8e.z 24 mei. Daarvoor begint de voorverkoop op 9 december. De Eu-
"a. ropese tournee van Tina Tumer begint 3 mei in Parijs en eindigt
in september in Bologna.
HAARLEMMERMEER DEBBY NOBEL
Haarlemmermeer heeft drin
gend behoefte aan een echte
bioscoop. Dat vindt Stichting
Schouwburg De Meerse die
daarom een plan voor de bouw
van een bioscoopcomplex bij
het gemeentebestuur heeft in
gediend.
Het bioscoopcomplex zou
aan de achterkant van schouw
burg De Meerse moeten ko
men. Nu bevindt zich daar een
aantal vergaderzalen die dan
moeten worden afgebroken.
De bioscoop moet vier zalen
herbergen met in totaal zeshon
derd stoelen. De stichting zegt
dat de vraag naar een echte bio
scoop groot is en verwacht dat
jaarlijks 130.000 mensen een
film zullen bezoeken. Nu wor
den er in de schouwburg en in
Theater Het Oude Raadhuis na
melijk enkele keren in de week
films vertoond die goed bezocht
worden. Het aantal voorstellin
gen kan echter niet opgevoerd
worden, omdat er ook theater
voorstellingen plaatsvinden.
Verder zijn de films die er ge
toond worden geen première
films, dus voor de nieuwe James
Bond moet een inwoner van
Haarlemmermeer naar een an
dere gemeente uitwijken.
Het complex zou behalve vier
eiden Interieurs van winkels worden steeds fraaier. Fotograaf Jan Bartelsman maakt, met een team uit zijn fotostudio, al jarenlang zwart-wit-
ito's van winkelinterieurs over de gehele wereld. Met verdunde olieverf worden deze foto's ingekleurd waardoor ze een zeer speciaal effect
krijgen.
190 Bijzondere Nederlandse winkelinterieurs zijn nu samengebracht in een fotoboek, met een voorwoord van Jan des Bouvrie en beknopte
informatie over de opgenomen winkels.
Onder de 190 winkelinterieurs bevinden zich die van de Leidse galerie/lijstenmaker Bleijenberg (foto), aan de Breestraat (architect/ontwerper
i'^Wim Hofman) en Licht Interieur, eveneens aan de Breestraat (ontwerper: Nick Oudshoorn). Ook drie Wassenaarse winkelinterieurs zijn in het
■vjboek opgenomen: Bins Mode, Graafstal Optiek en Haasnoot Interieurs, alle drie gevestigd aan de Langstraat, foto fotostudio jan c bartels-
jBeatles-album
Anthology'
best verkocht
(otterdam gpd
'Anthology 1' van The Beat
les voert vanaf vrijdag de Ne- I
ierlandse Mega Album Top
100 aan. Dit snelle verkoop
succes betekent na 26 jaar
9deen terugkeer op de eerste
van de langspelerhit-
>arade. Op 6 december 1969
!n f, >ereikten The Beatles voor j
ens iet laatst die toppositie met
Abbey Road'.
De nieuwe Beatlemania, in j
eerste instantie aangewak-
cerd door een geweldig pro
notie-offensief, lijkt over de
iele wereld om zich heen te
r (rijpen. In de Verenigde Sta- i
bijvoorbeeld heeft j
Anthology 1' Garth Brooks' j
nhiilbum 'Fresh Horses' van de
plaats in de Billboard
-harts gestoten. Met een af-
zet van 855.473 exemplaren
n de eerste week scoorden
The Beatles daar bovendien
een nieuw verkooprecord
voordubbelaars.
In Groot-Brittannië echter
ba^s de groep er niet in ge-
de eerste plaats van
de Album Top te halen.
Anthology 1' kwam binnen
Dp de tweede plaats, achter
iet eerste album van het duo
Robson Jerome, dat nog
steeds de toppositie be-
leedt. De Beatles-cd is in-
liddels alweer gezakt naar
de derde plaats, omdat Oasis
ze met hun tweede plaat, die
toch al weken uit is, weer
voorbij is gestreefd.
90
EHEIMSCHRIFT.Wat hebben
50 et spijkerschrift van de Mes-
lotamiërs, de hiërogliefen van
»g( Egyptenaren en de pincode
in| :meen? Het zijn allemaal vor-
len van 'geheime berichten'
ko aaraan in het Haagse PTT Mu-
um aandacht wordt besteed,
e tentoonstelling is in het PTT
luseum in Den Haag te bezoe-
?n van 15 december 1995 tot
met 10 maart 1996.
De Russische schrijver Georgi
Vladimov heeft de Russische
Bookerprijs gekregen voor zijn
roman 'De generaal en zijn le
ger'. De prijs bedraagt 12.500
dollar.
Het boek van Vladimov gaat
over Andrei Vlasov, een Russi
sche generaal die na door de
Duitsers gevangenen genomen
te zijn een legioen vormde,
waarmee hij voor de bevrijding
van Rusland vocht. Nadat hij
zich aan de Amerikanen had
overgegeven werd hij aan de
Sovjetunie overgedragen en in
1946 geëxecuteerd. Er wordt
binnen en buiten Rusland nog
steeds gedebatteerd of Vlasov
een patriot of een collaborateur
was. Zijn Russische Bevrijdings
leger (ROA) nam uiteindelijk
nooit aan de strijd aan het oost
front deel en deed zelfs mee aan
een opstand tegen de Duitsers
in Praag in het laatste oor
logsjaar.
De 64-jarige Vladimov, wiens
vader in Duitse krijgsgevangen
schap heeft gezeten, is een van
de voornaamste schrijvers van
de post-Stalinistische 'dooi' in
de toenmalige Sovjetunie. Toen
Vladimov zijn boeken in het
buitenland uitbracht viel hij uit
de gratie. Een van de boeken
die in de Sovjetunie verboden
werd was 'Trouwe Roeslan', een
boek over een gruwelijke waak
hond die gevangenen mishan
delde in een stalinistisch kamp.
Nadat hij het land moest ver
laten vestigde hij zich in Duits
land, waar hij eindredacteur
van het emigrantenblad Grani
werd. Na enige tijd gaf hij die
positie op, naar verluidt vanwe
ge de sterke anti-Sovjethouding
van de andere redactieleden.
Na de Perestrojka en de ineen
storting van de Sovjetunie wer
den de boeken van Vladimov
weer in Rusland uitgegeven.
Vladimov kreeg 12.500 dollar,
de twee andere genomineerde
schrijvers, Oleg Pavlov en Jevge-
ni Fjodorov, kregen elk 1.000
dollar. Zelfs als de prijs alleen
een pakje sigaretten waard was,
dan zou er nog steeds een ele
ment van strijd zijn om dat pak
je sigaretten te winnen", zei een
glunderende Vladimov tijdens
de ceremonie. De prijs is in
1992 ingesteld om schrijvers
aan te moedigen in het Rus
sisch te schrijven. De prijs
wordt door het internationale
voedsel - en landbouwgoederen-
bedrijf Booker betaald. In
Groot-Brittannië heeft het be
drijf eenzelfde prijs in het leven
geroepen.
hilversum «jan rensen
vervolg voorpagina
Zijn eigen bescheidenheid
weerhield hem ervan zijn goede
naam om te zetten in een inter
nationale carrière. „Ik heb een
keer de kans gehad in Amerika
aan de bak te komen," zei hij in
een krante-interview. „Dat was
voor mij genoeg; die kans ge
kregen te hebben. Maar er ook
echt naar toe gaan en er dan de
ster uit te moeten hangen, dat is
toch niks voor mij."
Hij was daarentegen bijzon
der trots op zijn leerlingen, van
wie Jesse van Ruller vorige
maand in Washington de
Thelonious Monk Award won.
„Ik heb het gevoel dat ik Wim
hier vertegenwoordigd heb", zei
Van Ruller direct na ontvangst
van de prijs. Overgaauw schonk
zijn leerling vorige week als
waardering voor zijn prestatie
zijn dierbaarste gitaar.
Als gitarist slaagde Over
gaauw erin de belangrijkste
jazzstijlen uit de geschiedenis te
laten versmelten in krachtige,
persoonlijke statements. Zijn
eerste liefde voor de intelligente
cooljazzvan LennieTristano, de
virtuoZe felheid van Charlie
Parker en de gedurfde accoord-
opvatting van John Coltrane
waren onlosmakelijke elemen
ten in zijn spel. En als het zo
uitkwam was hij er altijd voor in
zijn kwaliteiten te combineren
met eigentijdse experimenten
of in te passen in een rockjazz-
achtige omgeving. Wat dat aan
gaat was Overgaauw veel pro
gressiever en avontuurlijker dan
hij herinnerd zal worden. Om
dat op de semi-akoestische gi-
bioscoopzalen ook het tekort
aan kleedkamers van de
schouwburg moeten opvullen.
Wanneer er een orkest in de
schouwburg optreedt, moeten
de musici zich nu nog omkle
den in een van de vergaderza
len. De bouw van een grote
kleedruimte in het complex zou
dat probleem moeten oplossen.
Volgens de stichting zijn de bio
scoopzalen niet alleen geschikt
voor het vertonen van films. Er
zouden ook vergaderingen en
kleine congressen in de zalen
gehouden kunnen worden. De
stichting hoopt dat de gemeen
te meewerkt aan het uitwerken
van de plannen.
In 't Huys Dever in Lisse wordt
van 9 tot en met 31 december
een expositie gehouden van fo
to's van Karin I. Oppelland. Ti
tel van de expositie luidt 'Krui
sen die je weg kruisen".
Oppelland vertelt dat onder
dat motto een tiental foto's van
kruisen is ontstaan. „Aange
moedigd door een filosofisch
gesprek met een vriendin be
gon ik overal kruisen te zien.
Dus kruisten kruisen mijn weg.
Maar kruisen die je ziet waren
niet genoeg om mijn emoties
tegenover dit symbool, dat
door veel mensen zo verschil
lend wordt geïnterpreteerd, uil
te drukken. Met behulp van
dubbelopnames en verschil
lende lenzen heb ik mijn eigen
kruisen gemaakt van voorwer
pen die ik tegenkwam. In mijn
foto's tracht ik een sfeer op te
roepen van zwaarmoedigheid
en hoop, van vertrouwen en
wantrouwen. Dit zijn voor mij
dingen die haaks op elkaar
staan en die elkaar toch niet
uitsluiten".
Oppelland is in 1956 gebo
ren in een klein dorpje bij de
grens van Tsjechië. Haar vadér
inspireerde haar te gaan foto
graferen en tijdens haar studie
sociale pedagogiek gaf ze cur
sussen fotografie aan moeilijk
opvoedbare jongeren. In 1987
kwam de Tsjechische naar Ne
derland en studeerde fotogra
fie op de Koninklijke Academie
voor kunst in Den Haag.
De expositie van Karin Op
pelland is dagelijks te bezoe
ken, tussen 14.00 en 17.00 uur.
behalve op maandag.
Tineke Schouten met Lach Vegas kant op van revue
De straten van Gouda zijn die woensdagavond uitgestor
ven. Nederland zit massaal voor de tv voor de voetbalkra
ker Nederland-Noorwegen. De Goudse Schouwburg is
desondanks tot op de laatste stoel gevuld. Het doek wijkt
voor 'Lach Vegas', de nieuwe show van Tineke Schouten,
die nu al bijna overal is uitverkocht. Drie uur lang trac-
teert zij het uitgelaten publiek in razend tempo op
sketches, typetjes, slapstick, zang en dans. Haar motto:
Lang Leve de Lol.
gouda berrit de lange
'Lach Vegas' is showachtiger
dan de voorgaande twaalf one-
womanshows van Tineke
Schouten. De glamourachtige
opening is verrassend. Alleen in
het begin, als uit een toneelkist
allerlei attributen worden ge
toverd, is de cabaretière te be
trappen op wat flauwe voor
spelbaarheden. Maar daarna
wordt de show alleen maar ster
ker. Schouten kruipt net zo
makkelijk in de huid van toilet-
juffrouw als van een prima
donna. Hoogtepunt voor de
pauze is de 'Pastie' Boetiek, met
Schouten als ordinaire verkoop
ster. Een afwisseling op de cas-
sièresketch. Tineke Schouten
als herkenbare (Utrechtse) volk
se types en daarin is ze op haar
best.
Het tweede deel van de show
bereikt haar climax in de hilari
sche parodie op de praatshows
van sexuologe Goedele Liekens.
Ook het slot staat als een huis.
Als de bezopen volkse Lady La
chebek praat Schouten een
show aan elkaar, om na razend
snelle verkleedpartijen uit de
coulissen te komen als achter
eenvolgens Pussycat en Andrea
Rieu.
Witte wijn
Tineke's niet aflatende enthou
siasme, haar veelzijdige stem en
haar onuitputtelijke energie
maken dat de zaal na bijna drie
uur uitzinnig is. De cabaretière
zelf zit tien minuten na het
slotapplaus alweer fris achter
een glas witte wijn om even na
te praten. Tineke Schouten is
tevreden over haar show, die ze
zoals gewoonlijk helemaal zelf
schreef. Ze maakt het zichzelf
echter niet gemakkelijk. 'Lach
Vegas' gaat de kant op van de
revue. Daarvoor is het combo
uitgebreid en naast vaste kracht
Laurens Oudewortel wordt de
cabaretière nu bijgestaan door
drie jonge blazers, dames die
niet alleen het combo onder
steunen maar ook zingend en
dansend optreden in de
sketches.
Schouten: „Mensen zijn te
genwoordig veel gewend, ook in
het theater. Daarom moet elke
show de voorgaande overtref
fen. Voor mij is het een uitda
ging andere dingen uit te pro
beren". Schouten valt door
gaans veel lof ten deel over haar
zangkwaliteiten, haar typetjes
en haar enthousiasme, maar
daarnaast wordt haar nogal
eens gebrek aan maatschap
pijkritiek verweten. Waar colle
ga-cabaretières als Karin Bloe
men, Jenny Arean en Adèle
Bloemendaal in de pers worden
bejubeld, moet Tineke Schou
ten het doen met soms zelfs
enigszins laatdunkende kritie
ken.
Vandaar dat Schouten haar
publiek aan het einde van de
voorstelling maar alvast mee
deelt dat ze geen boodschap
heeft. Haar liedjes voor de
broodnodige rust zijn gevoelig
en haar teksten tussendoor
doordacht, maar haar grootste
kracht staat voorop. Lang leve
de lol, oftewel: 'Lach Vegas'.
Knokken
De cabaretière wuift de waas
van oppervlakkigheid die om
haar heen hangt, weg. „Ik laat
die kritiek tegenwoordig langs
me afglijden. Natuurlijk steekt
het wel eens, want die critici
vergeten dat ik keihard heb
moeten knokken om dit te be
reiken. Ik speel al dertien jaar
voor uitverkochte zalen, schrijf
al mijn shows zelf en het pu
bliek is razend enthousiast.
Voor mij is dat de bevestiging.
Daar doe ik het tenslotte voor".
Sommige typetjes hebben wel
degelijk een diepere betekenis.
„Zoals de Caraibische wijkver
pleegster. Met de vrolijke 'laat
maar waaien'-instelling weet zij
haar patiënten nog een zonnig
leven te bezorgen. Veel mensen
met hulpbehoevende familiele
den zullen dat herkennen. Na
tuurlijk is een type als Lady La
chebek volstrekt pretentieloos.
Voor alles wil ik mensen een ge
zellige avond bezorgen. Theater
is tenslotte amusement".
Tineke Schouten kreeg op haar
achtste haar eerste gitaar en
kwam zo'n tien jaar later bij de
cabaretgroep van Hennie Olie-
muller in Utrecht. In het begin
richtte Tineke zich op het
schrijven en zingen van klein-
kunstachtige liedjes. Later ont
dekte ze dat haar kracht ligt in
het cabaret en via echtgenoot
Hans Brunyanszki kreeg ze de
kans een solo-programma op te
zetten in het Utrechtse Jacobi
theater. „Ik merkte dat mijn
kracht lag in het spelen van ko
mische typetjes en sketches. En
eigenlijk is dat veel moeilijker
dan het zingen en schrijven van
gevoelige protestliedjes dat ik
daarvoor deed".
Ze is trots op haar succes,
maar de volle zalen boezemen
haar ook angst in. „Ik heb een
trouw publiek dat elke show
komt bekijken. Ik wil nog door
gaan zolang mensen mij leuk
vinden. Ik kan nu eenmaal niet
zonder theater. Natuurlijk
houdt het een keer op, maar
dan kan ik terugkijken op een
Gouden Tijd".
Tineke Schouten verbaast
zich erover dat mensen nog
steeds de moeite nemen in de
auto te stappen en voor briar
naar het theater te rijden, l ij
dens mijn show kijk ik in een
donker gat en /.ie ik geen pu
bliek. Natuurlijk hoor ik wel de
lach en het applaus. Maar het
dringt pas echt tot me door als
ik na een show de parkeerplaats
oploop en al die mensen naar
hun auto's zie gaan... Daarom
wil ik die mensen alles geven.
En de lach is nu eenmaal mijn
handelsmerk".
taar zijn ongekende talenten
zonder twijfel het best tot hun
recht kwamen.
Vorige week is Wim Over
gaauw in stilte gestorven en
heeft een kleine kring van fami
lie en vrienden hem de laatste
eer gebracht. Het is een oorver
dovende stilte, die cynisch ge
noeg alleen kan worden opge
vuld door zijn eigen gitaar.
parus dpa/afp
De Bosnische filmregisseur
Emir Kusturica wil zich na de
harde kritiek die op zijn
nieuwste film Underground is
geuit helemaal uit de filmwe
reld terugtrekken. Een woord
voerster van de internationaal
gelauwerde filmmaker beves
tigde gisteren het bericht dat
hierover in het Franse dagblad
Liberation was verschenen.
Kritikaskers in Bosnië en
Franse intellectuelen hadden
Kusturica verweten dat hij in
zijn jongste rolprent propa
ganda voor de Serviërs be
dreef. In de film die op het fes
tival in Cannes werd uitgeroe
pen tot beste film, houdt Kust
urica een pleidooi voor de her
eniging van Joegoslavië. In Li
beration zegt Kusturica: „Ik
weet op dit moment niet of
miin tegenstanders verheugd
zullen zijn over dit bericht,
maar ik weet wel dat mijn le
ven eenvoudiger zal worden."
De in 1954 in Sarajevo uit
moslim-ouders geboren regis
seur kreeg al in 1980 op het
fimfestival van Venetië met
zijn eerste werk - Herinner je
je Dolly Bell nog - de Gouden
Leeuw voor het beste debuut.
Zijn tweede film, Vader is op
zakenreis, werd in 1985 in
Cannes bekroond met de Gou
den Palm. Vier jaar later werd
hij in de Zuidfranse plaats op
nieuw geëerd. Voor zijn Tijd
der Zigeuners kreeg hij de prijs
voor de beste regie.
amsterdam anp
Tineke Schouten: „Voor alles wil ik mensen een gezellige avond bezor
gen." foto» roy beusker
hij in 1945 de Verzetsprijs voor
IxMterkundigen en in 1948 de
1 lendrik de Vriesprijs.
In 1951 vertrok hij naar
Australië, onder meer omdat hij
genoeg had van het Koude Oor
logklimaat in Europa. Hij ging
daar werken als corrector, zet
ter, kranteopmaker en redac
teur. Zijn brieven aan onder an
dere Jan Elburg zijn uitgegeven
onder de titel En de kookaburra
lacht (1953). Drie jaar later ver
schenen zijn in Australië gr
schreven gedichten en poëzie
vertalingen in lata morgana
voor Nederlanders.
Na zijn terugkeer in Neder
land in 1962 werkte hij als chef
lector bij de ECI en vertaalde hij
proza van onder anderen Arthur
Koestier en Günther Grass en
poëzie van Exra Pound en Dy
lan Thomas. Schuur publiceer
de zijn laatste bundel Waar het
was in 1980.
De dichter en vertaler Koos
Schuur is afgelopen zaterdag op
80-jarige leeftijd overleden. Uit
geverij De Bezige Bij, waar hij
van 1945 tot 1951 redacteur
was, heeft dat meegedeeld.
Schuur, geboren in Veendam,
begon als journalist bij het
nieuwsblad De Noordooster.
Vanaf 1938 publiceerde hij ge
dichten in Den Gulden Winckel,
De Gids en Het Woord, dat hij
met Ferdinand langen opricht
te, en vele andere tijdschriften.
In I let Woord pleitte hij voor ro
mantiek en een boven de alle
daagsheid uitstijgende visie.
Schuurs werk vertoont in de pe
riode na de oorlog verwant
schap met de experimentele
poëzie.
Hij debuteerde in 1942 met
de dichtbundel Windverhaal.
Voor November uit 1943 kreeg
Wat bezielt
de boeren?
Aandacht voor de
problemen in de
agrarische sector
dftsoag racfc> 2
9.00 u Dingen die gebeuren
DINSDAG Nederland 1
0.16 u Nachtgedachten rkk
WOENSDAG Rafc 5
9.00 u Dingen die gebeuren
ïaoo u De Fascinatie
WOENSDAG Nederland 1
2344 u TeeVee Studio
Apeldoorntijde van koningin Wilhelmina, inclusief de ca
deaus voor de familie en het hofpersoneel. In de-
Nieuwe Eetzaal is een feesttafel gedekt zoals in de
17e eeuw. Maar niet alles is geschiedenis. In de
oostvleugel is de eigentijdse eetkamer in kerst
sfeer van prinses Margriet en haar gezin inge
richt.
Paleis het Loo in Apeldoorn toont van 16 decern
ber tot en met 7 januari de euwenoude kerstge
bruiken van de Oranjes. In het paleis zijn dan en
kele op historische wijze versierde kamers te zien.
Zo herleeft in de Audiëntiezaal de kerstsfeer ten
