Naaldhakken op
bodem van hemel
'Dj's zijn per definitie fanatici'
Cultuur&Kunst
Big band-jazz van
zeldzame kwaliteit
|l Zauberflöte met regiment aan theatervondsten
Schuldeisers 'Abe' krijgen slechts helft geld terug
Schone
Schijn
De Vijf Uur Show
P
iTERDAG 25 NOVEMBER 1995wi
(aarten voor Le Sacre du Printemps
ien haag De Compagnie Marie Chouinard presenteert dinsdag
december een bijzondere versie van Stravinsky's Le Sacre du
'rintemps in het Haagse Danstheater At&T. Kaarten voor de
oorstelling zijn tot 28 november beschikbaar bij het Uitbureau
an K& O aan de Oude Vest 45 in Leiden.
filmregisseur Louis Malle overleden
everly hills Louis Malle, de Franse filmregisseur die onder an-
lere naam heeft gemaakt met de Amerikaanse films 'Pretty Ba-
iy', 'Atlantic City' en 'My Dinner With Andre', is donderdag-
ivond overleden. Hij was 63 jaar. Malle, de echtgenoot van de
(merikaanse actrice Candice Bergen, is aan lymfklierkanker be-
weken, aldus zijn publiciteitsmanager Pat Kingsley. Zijn naar
vat nu blijkt laatste film, 'Vanya on 42nd Street', voltooide Malle
'origjaar.
muziek
recensies ken vos
e Dutch Jazz Orchestra Plays Billy
ayhorn o.l.v. Jerry van Rooijen. Ge-
ord op 24 november bij Hot House in
de Waag, Leiden.
einig werd gisteravond in de
ille Waag (veel tafeltjes) aan
it toeval overgelaten. Werd het
httienmansorkest dat op ge-
tte tijden een toernee maakt
rantwoord begeleid door een
leiding van musicoloog Wal-
r van de Leur, ook dirigent en
iteraan Jerry van Rooijen kon
it niet nalaten om met onder-
ludende praatjes tussendoor
»t publiek op de hoogte te
juden van wat er zoal op het
3 idium gebeurde.
a jór het eigenlijke programma
a :ed Duke Ellington-kenner
ie van Breda in een lezing
vouwens nog eens haarfijn uit
a; doeken hoe het nu met de
irhouding tussen orkestleider,
imponist en pianist Ellington
zijn voor enkele jaren muzi-
ile, maar onderschatte weder
helft, Billy Strayhorn, gesteld
tn Ellington wordt algemeen
end als de grootste jazz-
imponist/arrangeur van alle
den, maar het lijkt erop dat
aet werk van Strayhorn, geheel
11 iterecht onderbelicht is geble-
f in.
5,1 m dat dat recht te zetten gaat
s et Dutch Jazz Orchestra, een
lengeling van doorgewinterde
udiojazzers en jongere main
ream-muzikanten, de Neder-
:cl tidse podia af om recent ont-
3 kte en bekende composities
van Strayhorn te presenteren.
Daarbij blijkt dat het nog immer
moeilijk is om de kleurrijke,
subtiele stijlen van de beide
grootheden te onderscheiden.
Aan het orkest ligt dat zeker
niet, want ook al klinkt solis
tisch het een en ander wat te
modern of stilistisch misplaatst,
de professionele aanpak en de
muzikale kwaliteit staan in de
meeste gevallen garant voor
prachtige uitvoeringen van de
arrangementen.
Swingen deed het niet altijd, al
moet gezegd worden dat het
slagwerk van Eric Ineke in de
loop van de avond steeds beter
op zijn plaats leek. Solistische
uitschieters waren er echter
ook, vooral in het pianospel van
Rob van Bavel die niet alleen op
gepaste wijze aan Ellingtons ar
peggio's refereerde, maar ook
altijd op zijn eigen, technisch
onberispelijke wijze de span
ning wist te verhogen. Speciale
vermelding verdient ook het
spel van altsaxofonist Albert
Beltman die als geen ander de
glissandi van Johnny Hodges na
kan bootsen. Zeer overtuigend
was ook de lange, post-Coltra-
ne-solo van Toon Roos in 'Chel
sea Bridge' dat in kwartetbezet
ting gespeeld werd.
Sommige van de arrangemen
ten klonken iets te stijf en vlak,
maar de personele kwaliteit van
the Dutch Jazz Orchestra is zo
breed dat dit nauwelijks als een
gebrek gezien kan worden. Het
is in ieder geval big band-jazz
van een kwaliteit die je zelden
meer hoort.
Leiderdorper Cees van Hoore vindt poëzie op de wallen
0(muziek
recensie monica schiks
ie Music Theatre London met Mozarts
he Magic Flute'. Muziekarrangementen:
iny Britten, Regie: Nicholas Broadhurst.
ïgezien op 24/11 in de Leidse Schouw-
burg.
en beetje verbijsterd zit de toe-
chouwer wel te kijken als er
j inslotte doden vallen. Na alle
eproevingen doorstaan te heb-
en mogen Tamino en Pamina
aetreden tot de 'broederschap'.
In smetteloos uniform gestoken
en met koele gezichten zie je
het tweetal staan. Kort tevoren
nog mensen met hoop en vrees.
Nu is het tijdstip gekomen
waarop Pamina in koelen
bloede haar moeder dood
schiet. Is dit nu 'Wijsheid en
schoonheid zullen zegevieren'?
Deze voorstelling van de 'Zau
berflöte' wordt allerwegen beju
beld en geprezen, zij het ook
met kritische kanttekeningen.
Er zit zeker vaart in het verloop
dank zij de goede acteerpresta
ties en een heel regiment aan
theatervondsten.
Over de muziek kan men klach
ten hebben: niet altijd zuiver of
doorleefd (Tamino), soms wat
pover en niet altijd de lading
dekkend (wat wil je met een en
semble van nauwelijks tien in
strumenten) maar daartegen
over stonden geweldige rollen
als die van Pamina (Thomasin
Tresize) en Sarastro (Tim Har
dy).
Prachtig van stem waren haast
alle vrouwenrollen. De drie da
mes aan het begin waren krach
tig en vooral Pamina was niet
alleen overtuigend jong en
mooi, maar ze zong prachtig.
Jammer dat ze de koningin van
de nacht (een rol die toch echt
niet jammerlijk werd gezongen
of hét moest die ene noot zijn)
aan het eind de dood in moest
jagen.
Enkele tientallen bedrijven die geld te goed
hebben van de stichting die de musical
'Abe!' over het leven van de Friese stervoet
baller heeft uitgebracht, moeten het doen
met de helft. Dat staat in een brief die de
Leeuwarder advocaat mr. Pieter Tuinman
namens De Stichting Stadionproduktie
'Abe' deze week aan alle schuldeisers heeft
verstuurd. Op deze manier hoopt de stich
ting een faillissement te voorkomen.
Het is volgens Hans Wassmer, zakelijk
leider van 'Abe', nog niet duidelijk hoe
groot het totale tekort uitvalt. Er lopen ver
der nog schadeclaims voor „enkele tiendui
zenden guldens", van zaken waarvan de
stichting meent dat ze er niet aansprakelijk
voor is.
De totale kosten van het Abe-project be
droegen volgens de begroting 2,2 miljoen
gulden. Er zijn 30.000 kaarten verkocht, wat
een recette opleverde van 900.000 gulden,
zes ton minder dan waarop was gerekend.
3 li
i inds donderdag weten we het
g eker. Leiden gaat in 1997 een
1 'oorhoedefunctie vervullen in
1. iet culturele leven in de provin-
ie Zuid-Holland. Het staat
ek wart op wit en wethouder Lan-
19 jenberg heeft er zijn handteke
ling onder gezet.
Leiden Cultuurstad' wordt een
tenement dat de beau monde
uit heel de Randstad naar de
ileutelstad moet trekken. Als
lat maar geen ramptoerisme
vordt, dacht ik toen ik er voor
iet eerst van hoorde. Vorige
teer schreef ik al in deze rubriek
lat ieder die in Leiden iets te
letekenen heeft op cultureel
;ebied elders, in Amsterdam,
Rotterdam of noem maar op,
'n domicilie heeft gekozen. Da-
(elijks, als de klok vijf keer ge-
ilagen heeft, voltrekt zich in de
Sleutelstad een culturele happe-
ïing van jewelste. Theater-,
nuseum-, muziekzaaldirecteu-
en, allemaal verlaten ze om vijf
le, iur in draf deze stad om elders
.gj aan hun culturele trekken te ko-
(l men. Het is net 'De Vijf Uur
ihow', een optocht van cultuur-
vc )obo's die met elkaar de vlees-
;eworden ontkenning vormen
van de gedachte dat Leiden een
n eukestadis.
,w Zou ik de wind van voren krij-
2, gen, vroeg ik mij nadien nog af?
sa Zouden de dames en heren
daags er op in een gemeen
schappelijk verklaring hun aan-
nl hankelijkheid aan 'Leiden Cul-
jtJ tuurstad' betuigen? 't Kan best
zijn dat ze in stilte een docu-
Ig, ment hebben ondertekend
waarin staat dat werkelijk 'niets
op Leiden lijkt' en dat ze elke
dag opnieuw alleen met een
stok uit deze stad zijn weg te
jij slaan. Maar de enige, verma-
je nende, reactie die ik heb verno
men is dat ik niet moet denken
Margje Vlasveld: hoofdverpleeg- Gezellig avondje met worst en Gerard Bakker: koffie en pluchen
ster. foto'Archief kaas. foto »archief kleedjes. foto 'Archief
dat het om vijf uur al gedaan is
met de arbeid. Ik geloof dat
best. Het zal heus weieens half
zes worden. Natuurlijk gaan ze
ook weieens iets eerder weg,
maai- daar staat tegenover dat
ze ook weieens wat later begin
nen.
Enfin, een streep er onder. Waar
het om gaat is 'Leiden Cultuur
stad'. Ik ben er natuurlijk vóór.
Al vraag ik mij af of zo'n eenja
rig predikaat niet teveel impli
ceert dat hier in andere jaren
niets te zoeken valt. Maar, waar
ik mij het meest zorgen over
maak is of het echt wat wordt in
'97. U zult misschien zeggen:
ach, wie maakt zich geen zor
gen tegenwoordig? Da's waar.
Toch zit ik in m'n maag met de
vraag of met die cultuurluitjes
hier ter stede zo'n 'Leiden Cul
tuurstad' niet blijft steken in
een veredelde braderie, een
soort Leidse Uitmarkt, om maar
wat te noemen. Nou, dan weet
u het wel.
Neem nu de behandeling in de
raadscommissie vorige week.
De WD en de vertegenwoordi
ger van Leiden Weer Gezellig-
/De Groenen zaten helemaal
niet te springen om het predi
kaat 'Cultuurstad'. Ik ben daar
niet écht verbaasd over. Kijk,
een Goekoop of een Bolkestein,
dat zijn de liberalen van een
verantwoord sociaal leven met
mondaine trekjes. Maar het
Leidse WD-raadslid Gerard
Bakker, die loop je echt niet te
gen het lijfin een Grand Café.
Dat is meer de man van de kof
fietafel met de pluchen kleedjes.
En dan Margje Vlasveld van De
Groenen.-Tja, wat zal ik er van
zeggen? Die zou ik ook niet echt
een voorloper van de jeugdige
beau monde willen noemen.
Margje vind ik meer het type
hoofdverpleegster in een tehuis
voor demente bejaarden waar
ze leiding geeft aan het intercul
tureel knutselen en, onvermoei
baar als ze is, ook nog gezellige
avondjes voor het personeel or
ganiseert, met worst en kaas en
zang.
Enfin, helemaal verbaasd was ik
dus niet dat dit tweetal zich
keerde tegen 'Leiden Cultuur
stad'. Ze pjn bovendien stads
oppositie, dus kun je ze moeilijk
verwijten maken of voor straf
met de koppen tegen elkaar
slaan. Maar zorgen maak ik mij
wel, over politici tot wie het
maar niet wil doordringen dat
Leiden meer te bieden moet
hebben dan leuke liedjes en
braderietjes om aantrekkings
kracht uit te oefenen op de dub-
belmodale dagjesmensen uit de
Randstad.
Eddy de Clercq, de Nederlandse Godfather of House, morgen in In Casa
Cees van
Hoore: „Er is
maar weinig
in mijn leven
dat meteen
gaat zoals het
eigenlijk zou
moeten."
foto united
photos de boer
slag of stoot in. Maar uiteinde
lijk bleek dat hij het beste wist
wat goed voor hen was.
Talentenscout
Naast dj is De Clercq ook eige
naar van Satori- en Aspro-re
cords, en manager van de per
cussieband To Be Continued.
„Vorige week heb ik een optre
den met ze samen gedaan. Ik
draaide de platen terwijl die
jongens al trommelend, over de
muziek heen, improviseerden.
'Ier plekke ontstond een soort
nieuwe remix van de nummers.
Een heel inspirerend proces is
dat. Het resultaat is zo radicaal
anders dan het origineel op de
plaat, dat je soms je eigen num
mers niet meer herkent. Ik zal
ook in Leiden met ze optreden,
maar je moet het zien als een
tijdelijk project. Het is meer een
muzikale romance dan een hu
welijk. Sowieso gaat mijn inte
resse naar meer dingen uit dan
alleen het draaien van plaatjes."
„Elk jaar verzorg ik de muziek
voor de modeshows van Rifat
Ozbek, die ter ondersteuning bij
de presentatie van zijn collectie
als eerste housemuziek gebruik
te. Behalve alle dingen die ik
naast mijn dj-werk doe zie ik
mezelf meer als iemand die an
deren op weg helpt. Ik ben er
dan ook trots op dat ik zo'n jon
gen als Dimitri, die nu één van
de bekendste dj's in Nederland
is, via de Roxy heb kunnen lan
ceren."
„Het dj-wereldje is een raar
wereldje, mensen zullen de gek
ste dingen doen om een treetje
hoger te komen. Aan de andere
kant ben je zo ontensief met je
vak bezig - dj's zijn per definitie
fanatici - dat je ook aan jezelf
verplicht bent om alles wat in je
vermogen ligt te doen om te be
reiken wat je wilt bereiken."
Dj Eddy de Clerq Is zondag
avond 26 november te beluis
teren in In Casa, Lammer
markt 100, Leiden, aanvang:
18.00 uur.
ees van Hoore (46).
Journalist, schrijver,
dichter. Onderweg
merkt hij op: „Er is maar weinig
in mijn leven dat meteen gaat
zoals het eigenlijk zou moeten."
Eenmaal aangekomen in het
hart van Amsterdam, wordt die
constatering een zichzelf ver
vullende voorspelling. Op de
wallen posteert een zwerver
zich breeduit en ongegeneerd
tussen hem en de fotograaf. En
als de man uiteindelijk besluit
weg te gaan, schuift een bestel
busje van de Bananenbar hin
derlijk lang voor de lens. Elders
wordt de plaat ten slotte toch
gemaakt.
Omzwervingen
Na veel omzwervingen 'door
het leven' debuteerde de in Den
Haag opgegroeide, tegenwoor
dig in Leiderdorp wonende, Van
Hoore op 35-jarige leeftijd als
dichter. Met de poëziebundel
Groot Licht. Hij maakte meteen
naam, kreeg een aanmoedi
gingsprijs van het Fonds voor
de Letteren en publiceerde
sindsdien drie bundels, een ro
man en twee novellen. Dat aan
tal wordt nu snel opgevoerd.
Kort na elkaar liggen drie boe
ken van Van Hoore in de win
kel. Een geactualiseerde heruit
gave ('Beschuit met muizenis
sen') van eerder proza, een ver
zameling columns, korte verha
len en impressies die hij schreef
voor het Leidsch Dagblad en
NRC Handelsblad ('Zet je hoed
af voor een aap') en 'De bodem
van de hemel', een gedichten
bundel.
Of nou ja, bundel. 'De bodem
van de hemel' bestaat uit één
lang gedicht. In 113 strofen ver
telt Van Hoore daarin het uni
versele verhaal van een zoek
tocht van een man naar de
Hij zegt: „Poëzie moet
je je kunnen
herinneren. Poëzie
moet je kunnen
citeren. Een regel als:
'Kaïn of Abel, elk
hoofd is miserabel'
(Lucebert), zo'n regel
die blijft haken in het
geheugen van de
lezer. Dat soort poëzie
wil ik schrijven."
Hij schrijft: Een man,
denkt hij, is maar een
man./Een vrouw is
zoveel meer. Onder
haar hart/ ging in de
aanvang al, beschut/
zijn kleine hart tekeer.
WÊÊKEESSSEIB^M
moederfiguur in de vrouw. „Het
wanhopig terugkeren naar het
begin", zoals hij het thema zelf
omschrijft. „Het eind komt toch
wel, daar kunnen we op wach
ten. De never-come-back-box
staat al klaar. Nee, we moeten
naar het begin."
Voor hemzelf was er „de uit
daging een gedicht te schrijven
dat zo'n beetje dezelfde lengte
had als Awater van Nijhoff."
„Daarbij was mijn uitgangspunt
dat het moest spelen in de grote
stad. Omdat ik de hartslag van
de grote stad wilde vastleggen",
aldus Van Hoore. „In dit geval
dus Amsterdam. Ik had al veel
langer genoeg van de snelstro-
mende beekjes en het vogelge
zang in de poëzie. De geluiden
van heimachines, het remmen
De bodem van de hemel, een lang
gedicht tegen een kort leven, Cees
van Hoore. Uitgeverij De Harmo
nie, Amsterdam, ƒ27,50.
Beschuit met muizenissen.
Overpeinzingen van een aanstaan
de vader. Cees van Hoore. Uitge
verij Van Hollcema Warendorff.
14,90.
Neem je hoed af voor een aap
verschijnt eind november bij uit
geverij De Prom.
leiden/amsterdam pablo cabenda
hebben en dat de
grote dichters van
vroeger een getour
menteerd leven
hebben geleid."
Ere-uitgave
Zelf zwierf hij, na de
middelbare school,
tien jaar door het le
ven. Ober in Den Haag,
verkoper in Parijs, af
wasser in Italië. Daarna
werd-ie journalist,
schrijver. 'Neem je hoed
af voor een aap' is het
produkt van die combi
natie: een verzamelwerk,
uitgegeven in een biblio
fiele reeks. „Eigenlijk een
soort ere-uitgave."
Spannender voor hem is
hoe de reactie zal zijn op
'De bodem van de hemel'.
Hij zegt: „Elke dichtregel,
hoe beroemd ook, kan om
zeep worden geholpen als je
'm voorleest met geknepen
stem of op abnormaal galmen
de toon. Dan krijgt het iets
truttigs. Dichters worden altijd
beschouwd als de schuwe jon
getjes uit de klas. Maar zo is het
niet meer. Ze beschrijven kei
hard leven en dood."
Hij schrijft: O, mens, er komen
dagen dat je spit krijgt van het
doden dragen. O, mens, er komt
een dag, dan mag je in de wagen
met de kleine, gespalkte vlag.
Het vak dj houdt meer in dan
mensen avond aan avond aan
het dansen te krijgen. Er moet
ook huiswerk worden gemaakt.
Wekelijks krijgt Eddie de Clercq
een indrukwekkend pakket pla
ten toegestuurd van over de he
le wereld. Die moeten allemaal
beluisterd worden, om uit te
vinden of er iets tussen zit dat
de moeite waard is.
Dat neemt niet weg dat er ook
het een en ander aan plaatjes
gekocht moet worden. In het
magazijn van Rhythm Records,
het grootste distributiecentrum
op het gebied van moderne
dansmuziek, staan tussen stel
lages vol platen en cd's twee
draaitafels opgesteld. Op één
ervan is een buitenlandse inko
per druk bezig met het screenen
van mogelijk interessante mu
ziek. Volgens het snelrechtme
chanisme van ten hoogste tien
seconden per plaat wordt over
elke mogelijke aankoop een
oordeel geveld. Over de spea
kers klinken telkens brokjes
housemuziek in allerlei tempi,
volumes en klankkleuren. Maar
nooit langer dan 3 seconden per
fragment.
Als Eddy de Clercq vraagt of
hij even bij de tweede draaitafel
mag, maakt de jongen vriende
lijk plaats. De twee mannen
staan gezamenlijk naar de muu{
gekeerd, door de koptelefoons
volledig van elkaar gescheiden,
en voeren dezelfde handelingen
uit. Met het hoofd licht voor
overgebogen en geheel in be
slag genomen door de taak die
voor hen ligt zouden ze, als ze
ook nog wijdbeens stonden, ge
makkelijk door kunnen gaan
voor twee pissoirbezoekers. Als
De Clercq een nieuwsgierige
maar onschuldige blik op het
platenlijstje van de inkoper
naast hem werpt, schuift deze
het schichtig, bijna beschaamd
weg. Bang dat Eddy 'de zijne'
kan zien. „Het hele wereldje zit
vol kinnesinne. Dat hele gedoe
Eddy de Clercq: „Het wereldje zit vol kinnesinne."
met het afplakken van labels,
zodat niemand kan zien welke
exclusieve plaatjes jij draait, dat
zegt me helemaal niets."
Thuis, in een willekeurige pla-
tenbak van Eddy de Clercq, kun
je gebroederlijk naast elkaar
The New Jersey Mass Choir,
Music For Snobs, en een Best of
Blue Note Jazz verzamel-lp te
genkomen. „Dat draai ik niet op
één avond door elkaar hoor. Ik
probeer wel een beetje in één
richting te blijven."
Eddy de Clercq wordt niet
voor niets de Nederlandse
'Godfathèr of House' genoemd.
Hij was initiatiefnemer van de
Amsterdamse Roxy, gasl-dj
overal in Europa en in New
York. En morgen is hij, nog
steeds niet blasé, gast-dj op de
'Spirit of Sound party' in het
Leidse In Casa.
foto renê nuijf.ns
Eddy de Clercq heeft zijn 25-ja
rig jubileum al achter de rug.
Hij draaide al plaatjes in de tijd
dat wijde pijpen niet ironisch
gedragen werden en John Tra
volta tijdens het dansen niet
door overgewicht werd gehin
derd. Toen niemand er nog iets
van moest hebben, pikte Eddy
de disco op en wist op het juiste
moment af te haken toen de he
le danscultuur te populistisch
werd.
In de rol van pionier op het
gebied van dansmuziek was Ed
dy de Clerq hoofdverantwoor
delijke voor de opvoeding van
de nachtkinderen in het hoofd
stedelijke uitgaansleven. Papa
Eddy leerde ze wat trendy was
of zou worden. En zoals het het
recalcitrante, zelfbewuste Am
sterdamse gebroed betaamt
ging het er niet altijd zonder
en optrekken van auto's, het
getik van naaldhakken
waarmee vrouwen het vuur
uit je graf kunnen schra
pen, de lichtreclames.
Daar ging het mij om",
zegt hij.
Het dagelijkse beeld
van een wereldstad
wordt op 'De bodem
van de hemel' („de aar
de is de bodem van de
hemel, de wallen zijn
voor sommigen de bo
dem van hemels ge
not") gevangen door
het oog van de Ik-fi-
guur. Die krijgt een
telefoontje dat zijn
moeder op sterven
ligt en naar hem
heeft gevraagd. Op
weg naar het zie-
kenhuis doemen
allerlei beelden en
herinneringen uit
zijn jeugd op en
komt hij terecht
in de hoeren
wijk. Van
Hoore: „De
stad is een
groot levend
organisme. En
het hart van
die stad be
vindt zich,
voor mij, in
de hoeren
wijk. Daar begrijpt
de man voor het eerst dat hij in
alle vrouwen die hij heeft gehad
altijd op zoek is geweest naar de
moederfiguur."
Hij zegt: „Ik vind de hoeren
wijk mooi. Ik heb die buurt
nooit afschrikwekkend of goor
gevonden. Nee, het is een soort
Lourdes met al die lichtjes en
die vrouwen die mannen troost
bieden." Hij schrijft: „Hiergaan
mannen schuw naar binnen/
om in een
vrouw weer te beginnen
Met hun blik naar het plafond
roepen ze: God ik kom./Nooit
lukt het: leven andersom."
Hij windt er geen doekjes om.
Gebruikt harde beelden. Onder
invloed van zijn dagelijkse jour
nalistieke werk, denkt hij. Maar
hij zet zich er ook mee af. 'Legen
het clichébeeld van de dichter.
„Dichters worden
geassocieerd met het vrouwelij
ke. Poëzie is iets voor meisjes m
een album. Echte mannen
schrijven geen poëzie. Dichters
weten 'dus' ook niets van sport.
Maar veel mensen weten niet
dat Armando en Nijhoff gebokst