Speelgoed van vroeger terug
BELLO
WIJNPROEVERS
Sinterklaas
ruikt voortaan zacht en zwoel
roeren zich
24 NUVbAAtStK
W?
Nederlandse speelgoedwereld krijgt
:t moeilijker. De klant wordt kritischer,
nderen spelen korter. De jeugd ver
telt zijn tijd over een groeiend aantal
:tiviteiten. Daar bovenop komt nog de
enemende concurrentie van andere
anches die in de cadeautjesmaand bij
itstek meedingen naar de bestedings-
limte van de consument. Die krijgt aan
icelgoed minder nieuwlichterij aange-
ïden. De jongste trend is nostalgisch.
SIRÉE VAN OOYIK
eest opvallende nieuwkomer is de strip-
inkel. Stripfiguren van Suske en Wiske tot
liderman blijken leeftijdloos in het bele-
in van hun tweede jeugd. Daarbij gaan ze
tterlijk hun boekje te buiten en laten hun
izicht zien op tal van produkten, van ser-
esgoed tot sleutelhanger en van sokken
t aan nieuwe spellen.
Itussen puilt Sints schatkist dit jaar uit van
istalgie. De huidige generatie ouders is de
irste die zelf met echt speelgoed is opge-
aeid. Lego, Playmobil maar ook Batman,
lunderbirds en Starwars rijden mee op
it feest der herkenning. De kopers, de ou-
irs, herbeleven hun jeugd,
inlopende trends zijn fini. Kopers van
teelgoed zijn de lancering van telkens
ieuwe actielijnen moe. Speelgoedtrends
iden een steeds korter leven en zijn voor
nïini- noch maxiconsumenten bij te hou-
en. Liever wordt gezocht naar uitbreiding
in een item dat een langer leven is be
horen. Ouders, maar ook kinderen vanaf
akweg 8 jaar calculeren zorgvuldig en we-
en het verwachte speelplezier af tegen de
rijs. Zo zien de fabrikanten van videospel-
n de verkopen teruglopen nu echt ver-
ieuwende software uitblijft. Een toene-
ïend aantal spelertjes kiest voor de pc en
e vernieuwende cd-rom.
lu actielijnen in ongenade vervallen ko-
ien andere trends op. In de kantlijn zitten
ouwsystemen, hobbydozen en elektro-
isch speelgoed licht in de lift. Grappig is
at nieuw geïntroduceerdespeelgoedsferen
it jaar synchroon lopen met interieurin-
loeden. De woontrend in sprookjesachtige,
lysterieuze sferen met een licht oosters
ntje is terug te vinden in de miniwereld,
peelgoed anno '95 heeft een harde dobber
an het snel veranderende leefpatroon van
e jeugd. Deze begint weliswaar vroeger te
ce jelen, maar stopt ook sneller. Rond de tien
iar wordt de animo minder. Concurrentie
van muziek, sport en andere clubs die
le ja school worden bezocht. Met sint, kerst
0f ta andere gelegenheden worden cadeaus
Kór die vaak prijzige hobby's aangeschaft.
Gloor alle afleiding hebben kinderen ook
linder tijd om met speelgoed te spelen,
elevisie, videospellen en videofilms knab-
elen aan de tijd die anders al spelend zou
vorden doorgebracht. Waar bij jongens de
elangstelling vooral wordt verlegd naar
leeldschermspellen en radiografisch be-
tuurbare voertuigen, gooien meisjes het
ver de creatieve boeg. Meestal nog eerder
lan jongens laten zij hun speeltjes en pop-
len in de steek om woondecoraties, siera-
en en aanverwanten te maken van (fimo)
lei, origami, pergamano, gtempelsets etc.
iprookjes
feel speelgoed staat dit jaar in het teken
ran sprookjes en magie. De produkten zijn
nstapthema's bedoeld om langer op voort
borduren. Van alle items wordt, bij geble-
?n succes, uitbreiding verwacht. Het
leest opvallend in dit thema is de gloed-
lieuwe sprookjeswereld van Playmobil. Be-
;end om de ridders, cowboys, piraten en
ndianen banen de vrolijke poppetjes plots
le weg naar een mysterieus fantasierijk met
losters sausje. Een duistere sprookjesgrot
net valluiken, geheime vluchtwegen, slan-
[enkuilen en geheime bergplaatsen noodt
ot avontuur en helden daden. Gaat het fout
lan worden de dappere prinsen opgesloten
n een gevangenis van toverkristal.
'laymobil valt op met de sprookjesgrot,
ivaarin voor de eerste maal gebruik wordt
;emaakt van andere sferen en materialen.
Terug in beeld zijn de striphelden van vroeger.
Helder doorschijnend kunststof in verschil
lende tinten bij wijze van kristal suggereert
iets futuristisch. Terug in de tijd van
sprookjes en legenden duikt Playmobil met
Sint Joris en de draak en met een vrije uit
voeringvan tovenaar Merlijn met leerling,
borrelend lab en sterrekijker, gehuisvest in
een afgebrokkelde kasteeltoren.
Pure romantiek, op het oog speciaal voor
meisjes, zit verweven in de rijk geborduur
de witte tent van de 'goede' koning en ko
ningin. Omde sprookjessfeer compleet te
maken wordt bet thema verder bevolkt met
een soepkokende heks, een goede fee en
een fakir compleet met vliegend tapijt (prij
zen vanaf f 11,95).
Magie
Ook in de spellensfeer zijn de sprQokjes te
rug te vinden. Origineel is het spel 'Vraag
het Zandar' (MB, 149 gulden), speciaal ge
richt op meisjes vanaf 9 jf. Of de speelsters
komend jaar naar Euro Disney gaan, met
een leuke jongen naar het schoolfeest of
een solo-optreden gaan verzorgen tijdens
een gezellige avond, de elektronische waar
zegger Zandar voorspelt de toekomst uit
zijn kristallen bol.
Naast magische sferen zit in het spel een
zeer aards gokelementje. De spelers moeten
raden welk antwoord Zandar gaat geven,
wat moeilijk is omdat hij uiteenlopende
dingen zegt. Elk gelukt gokje levert een kris
tal op, als dat tenminste niet door speciale
kaarten van medespeelsters wordt gedwars
boomd. Wie ondanks tegenwerking het
eerst vijf kristallen verwerft, is winnaar en
mag zich op vijf fronten de toekomst laten
voorspellen. Een leuk spel, jammer alleen
dat de bijgeleverde doos niet geschikt is om
het kostbare spel op te bergen. De doos is
erg slap en biedt geen ruimte om de losse
kaarten op te bergen zoals bijvoorbeeld met
het vorig jaar geïntroduceerde en vergelijk
bare spel 'Droomtelefoon' wel het geval is.
Compleet met een verhaaltje is 'Sprookjes
land' voor kinderen vanaf 6 jaar. Een spel
waarbij de winnaar tot koning wordt ge
kroond. Om voor de titel in aanmerking te
komen moeten de spelers voorwerpen uit
bekende sprookjes zoeken die in bomen
zftten verstopt. Wie als eerste, in de door
het spelverloop bepaalde volgorde, de voor
werpen weet te vinden en te melden is win
naar. Een mooi gedegen spel waarbij een
goed geheugen ten minste zo belangrijk is
als spelersgel uk en een beetje tactiek (Ra-
vensburger, 39,95).
Een echte tovenaar speelt de hoofdrol in
'Goblins Gold' (Jumbo, 59,95) vanaf 7 jaar.
Voor hem geen batterijen om te functione
ren maar een combinatie van magnetische
velden en toverkracht. Goblin wil zijn goud
terug dat onder bet speelbord in het onder
aardse rijk van de trollen ligt. Heeft hij het
gevonden dan heft hij zijn arm. Pakken de
onderaardse trollen het goud af dan zakt
zijn arm weer en moeten de spelers op
nieuw op zoek. De formule van Goblins
Gold is een vondst. Onder het speelbord lig
gen delen die afhankelijk van de manier
waarop ze tegen elkaar liggen een voortdu
rend wisselend labyrint vormen. Ligt het
speelbord erover dan zijn de gangen niet te
zien en moeten de juiste routes op de tast
worden gevonden.
Terug in beeld zijn de striphelden van vroe
ger. Batman, eigenlijk nooit helemaal weg
geweest, staat centraal in de belangstelling.
Geen rage met plots hoog oplaaiende be
langstelling maar een zekere basis voorja
ren. Opvallend is de huppelende binnen
komst van de Marsipulami, jarenlang ver
guisd in Nederland, terwijl het spontaan
vrolijke beestje met z'n ellenlange staart in
omliggende landen razend populair bleek.
Muzikaal heeft het 'Hoeba, hoeba, hoeb'
van Danny Christian nog wel gescoord,
maar verder bleef het vooral stil. Dat veran
dert nu snel. Pluche, spellen en beeldjes en
zelfs sokken zullen de komende maanden
veelgevraagd zijn. In iets minder tempo
gaat ook Kuifje over de toonbank evenals
Guust, Suske en Wiske en andere platte hel
den uit de jeugd van de huidige ouders.
Sterk groeiend in populariteit zijn daar
naast Amerikaanse Comic-helden als Spi-
derman, Superman etc. Wat vroeger als
pulp werd afgedaan beleeft nu een revival.
Nieuw tijdperk
Traditioneel speelgoed moet inmiddels nog
steeds deels wijken voor electronica. Be
langrijke concurrentie komt, naast de spel
len op beeldscherm, van koopvideo's. Afge
lopen jaar gaf Nederland per kind 228 gul
den uit aan traditioneel speelgoed. Daar
mee staat Nederland in speelgoeduitgaven
op het niveau van relatief arme landen als
Griekenland en Portugal. Ter vergelijking:
Zwitserse kinderen ontvingen afgelopen
jaar voor 458 gulden aan speeltjes en speel
goed. Franse ouders gaven 350 gulden uit
en in het nabije Vlaanderen kreeg de jeugd
voor 290 gulden. Toch is speelgoed in geen
enkel land zo laag is geprijsd als in Neder-
land.
Flitsend
ilifelight
ELLEN SCHOLTENS.
Elk najaar bewijzen de wijnschrijvers,
de auteurs die er een dagtaak van
hebben gemaakt om over druivesap te
berichten, dat ze nooit droog staan.
Wie niet op eigen smaak en inzicht
durft te vertrouwen, kan zich op een
keur aan boekjes verlaten. Alleen: de
aanschaf vergt al gauw de prijs van
een mooie fles.
Hubrecht Duijker, 's lands bekendste
wijnkenner, scharrelde voor zijn Wijn
almanak 1996 de '500 beste wijnen
ondereen tientje' bijeen. Het werden
er 520, maar dat zal niemand hem
kwalijk nemen. Het betekende een
overbelasting van zijn zintuigen, want
Duijker moest tijdens zijn proefmara-
thon tussen de 1.500 en 2.000 flessen
testen. Los van objectieve kwaliteits
normen stelde hij zich daarbij de
vraag: zou ik hier vanavond een paar
glazen van willen drinken? Gevolgd
door: vind ik hem écht lekker?
Zeifis Duijker 'verzot' op levendige
wijnen die veel fruit hebben en 'be
schaafde' houtaroma's (als van toast
en vanille). Zoals altijd concentreerde
hij zich op de inhoud van de fles in
plaats van op het etiket. Zo ontdekte
hij dat het Franse zuiden beduidend
betere wijnen levert dan Bordeaux, al
thans onder een tientje. Om die reden
is het contingent uit Languedoc-Rous-
sillon het grootste in de gids: de rode
wijnen vertegenwoordigen 20 procent
van het totaal. In alle prijscategorieën
hebben de topwijnen een ster gekre
gen: de prijskampioenen en Duijkers
persoonlijke favorieten.
De Wijnalmanak heeft na een succes
vol lustrum een face-lift ondergaan.
Voortaan worden de vijfhonderd be
taalbare wijnen veFpakt in pocketfor
maat: opdat de consument zich overal
en altijd kan laten informeren. Niet
voor niets hanteert Duijker als
lijfspreuk: 'Het leven is te kort om
slechte wijn te drinken'.
Wijnalmanak 1996, 500 betaalbare
wijnen, Het Spectrum (ISBN 90-274-
4641-5),/ 19,90.
Wijn in 1996
Hij is er weer: de dertiende, geheel
herziene en uitgebreide editie van
Hugh Johnsons Wijngids 1996. De in
formatie is afkomstig uit vele bronnen,
proeverijen en correspondenten. De
opzet van de Wijngids is zowel een be
ginneling als een oude rot zoveel mo
gelijk behulpzaam te zijn bij het ko
pen van een fles wijn. Per land zijn tal
loze individuele wijnen (chateaux, do
meinen, enzovoort) alfabetisch ver
meld. Elk voorzien van een korte om
schrijving, indicatie van de kwaliteit
en opgave van de beste jaren.
De gids geeft informatie over de kleur
en het type van de wijn, zijn status of
prestige, of hij waar voor zijn geld
biedt (of niet), welke jaren goed zijn,
welke reeds op dronk zijn en nog veel
meer.
Johnson constateert dat de wijnwereld
wéér omvangrijker is geworden. 1 lij
hoopt daarom dat de telegram-stijl
in wat sommigen als hun wijnbijbel
beschouwen te volgen is.
Alleen in een apart hoofdstuk over het
wijnjaar 1994 schrijft hij wat minder
staccato. In Bordeaux is '94 de beste
jaargang sinds 1990, aldus Johnson,
met name in Pomerol en Saint-Emi-
lion. In de Bourgogne is het beeld niet
veel anders (al moeten de druiven wel
vroeg zijn geplukt), maar het uiterste
zuiden trof het vorig jaar het best.
Wijngids 1996, Het Spectrum (ISBN
90-274-4620-2), 34,90.
Wijntips
Minder beroemd, maar even Brits is
Oz Clarke, die voor de vierde keer de
voor het eerst in het Nederlands ver
taalde Clarke's Wijngids uitbrengt. 1 lij
meldt dat hij jaarlijks duizenden en
duizenden wijnen drinkt in binnen-
en buitenland, van topwijnen tot
bocht, maar dat hij zonder 'een beetje
hulp' van vele vrienden zijn kritische
wegwijzer niet bijeen had kunnen
sprokkelen. Voor het boekje heeft hij
er 1.300 geselecteerd en, in tegenstel
ling tot die van Duijker, zijn ze bóven
het tientje. Clarke leest leuk, vooral
onder het genot van een goed glas.
I lij bezigt een heldere, niet van hu
mor gespeende stijl. Veel uitleg en be
knopte achtergrond bevat zijn boekje,
maar ook pogingen tot ontmaskering
van humburg, elitair gedoe en markt-
praatjes. En ook tips. Bij voorbeeld
om goed te letten op doorbrekende
wijnlanden als Argentinië, Brazilië en
Urugay. En vooral op Chili, dat einde
lijk beloften lijkt te gaan waarmaken.
Clarke's gids past in de binnenzak,
zodat hij eventueel meekan op inko-
optocht. Daarbij dient wel te worden
bedacht dat ook een Clarke hij
schrijft het zelf zijn eigen laaiende
voor- en afkeuren heeft, waarvoor hij
bij voorbaat geen excuses aanbiedt.
larkv'sWijngids,editie 1996/97,
Kosmos-Z&K (ISBN 90-215-2712-X),
24,90.
Wijn van A tot Z
1 let is geen allesomvattende wijnbij
bel, maar een woordenboek voor
wijnliefhebbers. In 'De Wijn van A tot
geeft Robert Leenaers kernachtige
verklaringen voor ongeveer 2.500 na
men en termen uit de wereld van
wijn. beginnend met Aam (oude in
houdsmaat voorwijn) en eindigend
met /.weigeit (blauwe druivesoort uit
een kruising van Saint-Laurant met
Blaufrünkisch of Limberger). Ook
voor de liefhebbers blijven sommige
omschrijvingen abracadabra, maar
over het algemeen helpt het opzoek
boek op zakformaat je aardig op weg.
De tekst en uitleg beslaan zo onge
veer alle landen waar wijn vandaan
komt (tot en met Cyprus en Tunesië)
en naast informatie over de wijnstok
en de druif komt de fles, het etiket en
de smaak van wijn aan de orde.
Wijn van A tot Kosmos-Z&K (ISBN
90-215-2598-4), 24,90.
Oude wijn
Ver voor onze jaartelling waren er al
deskundige wijnboeren, handige han
delaren en gretige drinkers. Voor zo
ver bekend bestond er 7.000 jaar te
rug in de Kaukasus al een wijncul
tuur. liet Rijksmuseum voor Oudhe
den in Leiden wijdt er tot 10 maart
een tentoonstelling aan, die de ont
wikkeling van wijn en de cultuur
daaromheen Iaat zien tot en met de
iricks- Romeinse tijd. Wie er dorst
van krijgt, moet dat op eigentijdse
wijze oplossen. Het naar aanleiding
van deze tentoonstelling verschenen,
gelijknamige boek Wijn! Wijn! Wijn! is
ook geen koopgids. Wel leert het veel
van de rijke geschiedenis van de go
dendrank. I let rijk geïllustreerde boek
is geschreven door publiciste Els
Lems in samenwerking met Lucette
Faber-üostenbroek, die laliniste is en
gediplomeerd wijnkenner.
Wijn! Wijn! Wijn!, Knsinns ZAK (IS
BN 90-215-2731-6), 29,90.
JUDITH LISSENBERG
Wie zich in het donker of bij slecht zicht onverlicht op de openbare
weg begeeft, speelt vaak onbewust met zijn leven. Automobilisten
en andere weggebuikers zien voetgangers, trimmers, hondenuitla-
ters, 'pechvogels', en niet te vergeten stilstaande of onverlichte fiet
sers vaak veel te laat. Een gogde markering kan dus van levensbe
lang zijn. Daarvoor zijn middelen als reflecterende armbanden en
diverse soorten (ruiter-) verlichting in de handel.
Nieuw, en door zijn afmetingen uniek, is een van een clip voorzien
lifelight ter grootte van een luciferdoosje. Na het inschakelen pro
duceert een (vrijwel onverwoestbaar) diodelampje, 70 keer per mi
nuut, een fel rood lichtflitsje dat bij helder weer al op 600 meter af
stand zichtbaar is. Het knipperlichtje kan zo aan epaulet, jaskraag,
broekriem of borstzak worden bevestigd. Het wordt gevoed door
een 3 Volts knoopcel waarop het lampje ongeveer 75 uur werkt. Te
koop bij Halfords. Prijs 9,95 gulden, 2 batterijen 10 gulden.
De tijd van natte-harenlucht,
rotte-visstank of muffe-mod-
dergeur is voorbij. Honden hoe
ven niet langer naar hond te
ruiken. De baas kan voor Bello
of Fifi een lekker luchtje uitzoe
ken: zacht en zwoel, eigentijds
of fris en zoet. Paul Verwiel van
Jean Peau vachtverzorgingspro-
dukten presenteert de eerste
parfumlijn voor huisdieren in
Nederland. Wie geen hond
heeft, kan de verstuiver ook op
de kat of een andere huisgenoot
richten. „Want weet u wat nou
zo leuk is? Mijn vrouw gebruikt
het ook."
Het succes van Jean Peau geeft
aan .hoe ver de vermenselijking
van het huisdier inmiddels is
gevorderd. Baasjes zijn bereid
16,95 neer te tellen voor een
luxe flacon met 200 ml volume
shampoo. Ze betalen ruim twee
tientjes voor een flesje verzach
tende kruidenolie, heilzaam
voor eczeem plekken of een dro
ge vacht. Of 13,95 voor een tu
be tandpasta. Hondlief mag kie
zen: munt- of rundsmaak.
Een verstuiver van 30 ml met
een van de vier geurtjes uit de
parfumlijn, speciaal uitgezocht
in Frankrijk, kost 21,75. Maar
dan heb je wel een lüchtje dat
zich volgens Verwiel kan meten
met de menselijke topmerken:
Chanel, Trésor en Paris van
Yves Saint Laurent. Alleen dan
niet op basis van alcohol, maar
olie. Dat mengt zich goed met
het huidsmeer van de hond, zo
dat het lekkere luchtje wel vier
vijf dagen rond het dier kan blij
ven hangen.
Parfum nummer 50 is zacht en
zwoel, ofwel doux et sensuel.
Nummer 51 is de Jean Peau
geur, het luchtje dat ook aan al
le andere vachtverzorgingspro-
dukten van het Waalwijkse be
drijfje kleeft.«Nummer 52 is ei
gentijds, un parfum contempo
rain. De liefhebber van fris en
zoet (frais et doux) kiest voor
odeurtje 53.
Verwiel startte in 1985 met een
eenmanszaak in dierbenodigd-
heden. Hij besloot zich te spe
cialiseren in vachtverzorgings-
produkten in het algemeen en
shampoo in het bijzonder. Dat
resulteerde enkele jaren geleden
in een eigen merk: Jean Peau.
Simpel vertaald 'Jan Huid',
maar er zit (nog) een dubbel-
zinnigheidje in de naam. Jean
Peau klinkt als Zjan-Poo. En
dan is het nog maar een klein
stapje naar Sham-Poo. Sham
poo, dus. „Si les soins du poil
doivent aller au delè du simple
lavage", meldt de tweetalige fol
der. Als vachtverzorging meer
moet zijn dan wassen alleen.
Het merk straalt luxe uit. De bij
na twintig produkten. verkrijg
baar via 650 dierenspeciaalza
ken in Nederland, zitten verpakt
in fraaie zwarte flacons, flesjes
en potjes met goudkleurige op
druk. Het zogeheten topseg
ment. „Want tussen schoon
worden en schoon worden zit
een verschil", zegt Verwiel.
„Jean Peau is de Rolls-Royce
onder de shampoos." En past
daarmee in de trend van de ja
ren negentig. „In de jaren tach
tig wilde men veel voor weinig.
Nu wil men weinig voor veel.
Dit zijn de jaren van kwaliteit,
service en mooie produkten."
Maar Jean Peau is er ook voor
paarden, hamsters, Perzische
katten en zelfs kanaries. Kana
ries? „Kanaries", bevestigt Ver
wiel. Kwekers gebruiken de
sneeuwwit-shampoo met blan
ke olie, om de verenpakjes van
hun show-vogeltjes witter dan
wit te krijgen.
Meng verder eens een Jean
Peau shampoo met een cre-
mespoeling en je hebt je eigen
wash and go voor de hond. Wie
de produkten verkeerd of te
overvloedig gebruikt, krijgt vol
gens Verwiel hooguit een wat
vettige viervoeter. Gebruik de
neutraliserende universeel-
shampoo en de problemen zijn
weer opgelost.
Zolang Verwiel de commercie
nog met zijn geweten kan vere
nigen, gaat hij door met het
ontwikkelen van nieuwe pro
dukten. Zoals een middeltje dat
klitten als sneeuw voor de zon
moet laten verdwijnen. En een
soort brillantine-spray voor su
per-glans. „Je nevelt hem licht
over de hond heen en dan krijg
je een soort metallic laagje. Tja,
de mensen vragen daarom."
Paul Verwiel met Lady en haar bazin. De baasjes willen nu eenmaal tut-
telen... foto»cpd
